EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

ZAINTZA-BATZORDEA
Alabaina, EKLk nolabaiteko askatasunari heldu dio estatutuetan arautzerakoan:
ordezkoen kopurua, agintaldiaren iraupena, funtzionamendu-araubidea, bazkide ez
diren baina lanbide-kualifikazioa eta enpresa-arloko eskarmentua duten pertsonak
batzordeko kide izateko aukera (baita batzar orokorrak aukeratuta ere).
Eta 11/2019 Legeak ekarritako berritasuna dela medio, zaintza-batzordean lan-arloko
baterako zaintza txertatzeko ala ez txertatzeko aukera ere ematen da estatutuetan.
Berrikuntza hori zioen azalpenean justifikatu da organoaren osaeraren egokitzapena
dela esanda, sozietate-izaeraren araberako egokitzapena delarik, ez lanekoa. Hori
egia da, baina, era berean, zalantzan jar daiteke kooperatiben izaera demokratikoaren
ikuspegitik, beste sozietate-mota batzuekin alderatuta gardentasun handiagoa baitu.
Horrek arrazoitzen du besteren konturako langileek, nahiz eta bazkideak ez izan,
lan egiten duten kooperatibaren kudeaketa kontrolatzen parte hartu ahal izatea, eta,
horregatik, bazkideen interesak ez ezik, besteren konturako langileen interesak ere
babesten dira.
Aldaketa dela bide, lan-arloko baterako zaintza delako hori bazkideen borondatearen
esku uzten da; izan ere, baliteke bazkideek ez ezartzea, eta, hasiera batean, kooperatiba
bakoitzak bere burua arautzeko gaitasun handiagoa izatea komeni den, gai jakin
batzuetan, eskubide jakin batzuk legez aginduta egotea ere onuragarria da. Aurreko
guztia alde batera utzita, besteren konturako langileak printzipio bereziak dituen
eta lanaren osagaia hain garrantzitsua duen kooperatiba batean gutxieneko kontrola
egiteko aukeratik kanpo utziz gero, atzerapena eragin lezake halako langileen
lan-eskubideei dagokienez, batez ere, euskal araudia estatuko erregulazioarekin
alderatzen badugu, non, azkenean, besteren konturako langileen antzeko eskubide
antzekoa ezartzen baita aginduzko izaeraz, ez zaintza-batzordearentzat, artezkaritzakontseiluarentzat
berarentzat baizik. Dena den, iruzkingile honen iritziz, estatuko
legeak dakarren aukera hori ere zalantzazkoa da.
Nire aburuz, gai horri lotutako bigarren aldaketa ere eztabaidagarria da (hein
txikiagoan); esan nahi baita, besteren konturako langile guztiak hautagarri izatea,
ez soilik kontratu mugagabea dutenak (ez bakarrik hautesle, aurreko EKLk xedatu
bezala). Kontratu mugagabea ez duten pertsonek denborazko lotura txikiagoa
dutenez eta haien interesa epe laburragokoa denez, interes-gatazka handiagoa sor
daiteke epe ertain-luzea xede duen kudeaketa arduratsuagoarekin, nahiz eta egia den
hizpide darabilgun eskubidea kontrol-organoaren kide izateko dela, ez administrazioorganoaren
kide izateko.
Azkenik, 53. artikulu horri doakionez, aipatu behar da, 3. atalak dioenez, zaintzabatzordeko
kideek artezkaritza-kontseiluko kideen erantzukizun-araubide bera
izango dutela eta, beraz, aurreko lege-arauketari eutsi zaio.
Estatuan eta autonomia-erkidegoan, erantzukizun-araubidea berariaz parekatzea
ohikoa bada ere, egile batzuk ez daude ados horrekin, neurriz kanpokoa delako;
areago, zaintza-batzordeko kideak edo kontu-hartzaileak bazkideak izan ohi
direlako eta ez zaielako prestakuntza berezirik eskatzen. Nire ustez, proposamena
zuzena da, baldin eta erantzukizun-araubidearen inguruan esaten dena ulertzen
bada eta pertsona bakoitzari egokitzen bazaio, pertsona horren eginkizunen eta
erantzukizunen esparruan.
196