EUSKADIKO KOOPERATIBEN LEGEAREN GAINEKO IRUZKINAK

KOOPERATIBAREN ORGANOAK: BATZAR OROKORRA
argi definituta gure doktrinan eta jurisprudentzian, nahiz eta garrantzitsua iruditzen
zaigun Auzitegi Gorenak 2005eko azaroaren 28ko epaian adierazitakoa, eta, bereziki,
ordena publikoaren kontzeptuak, autonomia pribatuaren muga gisa, finkatzeko
zailtasun batzuk badituela aipatzea, baita aurkaratze-ekintzen iraungitze-arauaren
salbuespen gisa aurkezten dela ere, esanahi murriztailean ulertuta, zeren eta, bestela,
aurkaratzeko aukera orokortuko litzateke eta trafikoaren segurtasunaren arloan
ezarritako aurkaratze-akzioaren iraungipenaren araua honda liteke. Doktrinarik
onena lagun, pentsa liteke sozietate anonimoaren lege-diziplinan sozietatearen
printzipio eratzaileetan aurki daitekeela ordena publikoa, eta baieztapen hori heda
daitekeela kooperatibei eta horiek eratzen dituzten printzipioei dagokienez.
Adierazitako kasuan izan ezik, iraungitze-epea erabakia hartzen den egunetik
bertatik hasiko da zenbatzen, edo, erabakia Euskadiko Kooperatiben Erregistroan
inskribatu behar bada, inskribatzen den egunetik aurrera (EKLren 41.4 artikulua.
Ildo beretik, KSLren 205.2 artikulua).
c) Erabakiak aurkaratzeko prozedurari dagokionez, adierazi behar da gai prozesala
dela, eta Estatuak eskumen esklusiboa duela haren gainean (EKren 149.1.6a):
horregatik, Espainiako kooperatibei buruzko legeek, bai eta EKLk ere (41.5
artikulua), oso espezialitate zehatzen bat izan ezik, KSLren artikuluetara igortzen
dute, baina arau horren 207.1 artikuluak honako hau ezartzen du: “sozietatearen
erabakiak aurkaratzeko, auzibide arruntaren izapideak bideratuko dira eta Prozedura
Zibilaren Legeak jasotako xedapenei jarraituko zaie”, hau da, 399. artikulutik 466.
artikulura bitarteko artikuluek jasotakoei, eta sozietateak egoitza daukan lekuan
jurisdikzioa duen merkataritza-arloko epaileak eskumena izango du demandaz
arduratzeko edo, arbitrajeari lotzeko klausularik egonez gero estatutuetan, Euskadiko
Kooperatiben Kontseilu Nagusiak izendatutako arbitroak esku har dezake, EKLren
165.2 f) I artikuluak araututakoaren arabera (Auzitegi Gorenaren 1998ko apirilaren
18ko Epaiak sartutako irizpidearen arabera idatzita dago artikulua; irizpide
hori Auzitegi Gorenaren 2001eko azaroaren 30eko edo 2007ko uztailaren 9ko
epaietan ere baliatu da), “arbitrajearen bidez, kooperatiben artean, kooperatiben
eta bazkideen artean edo kooperatiben barruan bazkideen artean sortzen diren
auzietan, bi alderdiek hala eskatzen dutenean edo horretara behartuta daudenean,
beraien estatutuen, barne-erregelamenduaren edo konpromiso-klausularen arabera.
Nolanahi ere, auzia alderdiek zuzenbidearen arabera askatasunez xedatu beharreko
gaien gainekoa izan behar da, eta izaera kooperatiboko printzipio, arau, ohitura eta
usadioen interpretazioari eta aplikazioari eragin behar dio nagusiki”. Dena dela,
lehen esandako EKLren manuaren II. atalak adierazi bezala, “kooperatibetako
bazkideek, edozein motatakoak direla ere, kooperatibaren eta kooperatibaren artean
sor daitezkeen gatazkak konpontzeko helburuz jurisdikzio eskudunera edo judizioz
kanpoko bideetara jo aurretik, agortu egin beharko dute lege honetan, legearen
garapen-arauetan, sozietatearen estatutuetan edo kooperatibaren barne-arauetan
ezarritako barneko bide kooperatiboa”.
Aurkaratutako erabakia eteteko eskaerari dagokionez, arau berezi bat ezarri da
149