NARKOZ SAĞLIK DERGİSİ (SAYI 22)

1 Kasım - Aralık 2020

2


4


6


İÇİNDEKİLER 

KASIM/ARALIK 2020 

20 

COVİD- 19 VE 

KALP SAĞLIĞI 

Pandemi 

döneminde kronik 

rahatsızlıkları olanlar 

için risk artmaktadır. 

Kalp hastaları 

Covid-19 açısından 

en riskli grup 

durumunda olup, 

daha çok dikkat 

etmesi gerekiyor. 

8 

İÇERİKLER 

23 

KALP SAĞLIĞINDA FİZİKSEL 

AKTİVİTE VE EGZERSİZ: 

FİZYOTERAPİSTİN ROLÜ 

Kalp hastalıklarından korunmada 

fiziksel aktivite ve egzersizlerin 

önemli bir rolü bulunmaktadır. 

Düzenli fiziksel aktivitenin sağlığın 

korunmasındaki bu rolü bilimsel 

çalışmalarla ortaya konmuştur. 

28 

COVID TANISINDA 

PCR TESTİ İÇİN YETKİLİ 

HASTANE ANKA 

Gaziantep’te, Covid - 19 kesin 

tanısının konulduğu RT- PCR 

sürüntü testi Sağlık Bakanlığı 

tarafından yetkilendirilen Özel 

ANKA Hastanesi’nde 250 TL 

karşılığında yapılıyor. 

26 

ÖZEL HATEM 

HASTANESİNDEN 

DİYABET FARKINDALIĞI 

Özel Hatem Hastanesi İç 

Hastalıkları Uzmanı Dr. 

Ömer Aydın YILDIRIM, 

Diyabet hastalığında erken 

tanının önemine vurgu yaptı. 

GRİP VE KORONAVİRÜS ARASINDAKİ FARK NE? 

Koronavirüs salgını devam 

ederken kış aylarıyla birlikte grip 

hastalığı da artışa geçti. 

Koronavirüs ile grip belirtilerinin 

36 

benzerlik göstermesi ise 

insanların endişesini artırdı. 

OĞUZELİ’NDE SOKAK Koronavirüs olmaktan endişe 

HAYVANLARI İÇİN 

edenler ANKA Hastanesi’e 

ÖRNEK DAVRANIŞ 

başvurup test yaptırırken, Göğüs 

Gaziantep’in Oğuzeli ilçesinde Hastalıkları Uzmanı Dr. Belgin 

Kaymakamlık ve Belediye iş birliği İkidağ iki hastalık arasındaki 

ile sokak hayvanları için belirlenen farklılıklarla ilgili bilgi verdi. 

uygun yerlere atıl su borularından 

yapılan yemlik ve suluk yerleştirildi. 41

16 

GAZİANTEP BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ, 

SAĞLIK ALANINDAKİ PROJELERİ 

İLE GÖZ DOLDURDU 

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, yaptığı sağlık 

çalışmaları ve yatırımlarla sosyal belediyecilikte 

çığır açtı. Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma 

Şahin’in öncülüğünde yapılan projelerle insan 

odaklı hizmetler devam ediyor. 

44 

38 

46 

AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞININ 

VÜCUDUMUZA ETKİSİ 

“SAĞLIK AĞIZDA BAŞLAR” 

Dr. İbrahim Halil Aslan, ağız ve diş 

sağlığının vücudumuza etkileri 

konusunda bilgilendirdi. 

42 

Medical Park Gaziantep Hastanesi 

Genel Koordinatörü Hayrullah Kubba 

Medical Park 

Gaziantep 

sağlıkta 

reform çağında 

Medical Park Gaziantep 

Hastanesi Genel Koordinatörü 

Hayrullah Kubba sağlık alanında 

yaptıkları yeni yatırımları Narkoz 

Sağlık Dergisi’ne anlattı. 

32 

BAŞKAN FADILOĞLU, 

COVİD-19 HASTALARINA 

UMUT OLDU 

Şehitkamil Belediye Başkanı 

Rıdvan Fadıloğlu, geçirdiği 

Kovid-19 hastalığından sonra 

plazma kan bağışında bulundu. 

12 

44 

HAMİLELİKTE BESLENME 

Kadın Doğum Uzmanı 

Dr. Oya Şengezer 

Kayaalp anne 

adaylarının hamilelik 

süresince nasıl 

beslenmeleri gerektiğine 

ilişkin bilgi verdi. 

SAĞLIK VE HİJYEN 

SEKTÖRÜ TEŞVİKLERİ 

VE UYGULAMALARI 

9 Kasım - Aralık 2020 

40 

Teşvik konusu, uzun yıllardır 

bilinen bir konudur. Pandemi 

nedeniyle ülkede sağlık ve 

hijyen konuları daha da 

önemli oldu. Bu konuda 

devlet imkanlarından 

faydalanmak her 

yatırımcının arzusudur.

Sağlık Dergisi 

İMTİYAZ SAHİBİ 

Atakan CEHRİ 

GENEL YAYIN YÖNETMENİ 

Mezine SIRAKAYA 

YAZI İŞLERİ MÜDÜRÜ & EDİTÖR 

Deniz YEMİŞENLİOĞLU YÜKSELİR 

HUKUK DANIŞMANI 

Av. Yaşar SAĞLAM 

YAYIN KURULU 

Dr. Cengiz BAYRAM 

Uzm. Dr. Ahmet Şükrü DENKER 

Mehmet Emin TATLI 

DİZGİ TASARIM 

Atakan CEHRİ 

YÖNETİM YERİ 

a j a n s 

İncilipınar Mah. 36016 Nolu Sk. 

Ali Api Apt. Sit. No: 2/C 

Şehitkamil/Gaziantep 

BASKI 

İncilipınar Mah. 36006 Nolu Cd. No:21 

Ekip İş Merkezi Altı 

Şehitkamil / Gaziantep 

Telefon: 0 (342) 215 04 00 

e-posta: info@ebatofset.com 

Dergide yayınlanan tüm reklam tasarım ve 

haber metinleri Başak Ajans’a aittir.. İzinsiz 

alıntı yapılıp çoğaltılamaz. 

Dergide yer alan köşe 

yazılarından, köşe yazarları sorumludur. 

narkozhaber@hotmail.com 

narkozhaber@mynet.com 

www.narkozgazetesi.com 

Sayı: 22 Yıl: 6 

Yerel Süreli Yayın 

Narkoz Haber Gazetesi 

ücretsiz ekidir. 

0 535 511 01 95 

0 342 232 42 43 

Mezine Sırakaya - Gazeteci - Yazar 

ACISIYLA TATLISIYLA GÜLE GÜLE 2020 

Acısıyla tatlısıyla ama çoğunlukla kötü olaylarıyla anımsayacağımız 

2020 yılının sonuna geldik. 

2020 yılında çok acı olaylar yaşadık. 24 Ocak tarihinde Elazığ’da 6,8 büyüklüğünde meydana 

gelen depremde 41 canımızı kaybettik. 2020 yılının Şubat ayında Van’da yaşanan 

çığ felaketinde 41 vatandaşımızı kaybettik. 5 Şubat’ta Pegasus Hava Yollarının İzmir 

İstanbul seferini yapan uçak Sabiha Gökçen Havalimanına indikten sonra pistten çıktı 

ve 3 kişi hayatını kaybederken 179 kişi yaralandı. 

27 Şubat İdlip’te Suriye Hükümeti tarafından Türk Silahlı Kuvvetleri konvoyuna 

yapılan saldırıda 33 vatan evladımızı şehit verdik. Şehitlerimizi gözyaşları içerisinde 

Türkiye’nin dört bir tarafında dualarla son yolculuklarına uğurladık. Yaşadığımız tüm 

bu olaylarda ciğerimiz yandı. Millet olarak tek yürek olduk, acılarımızı birlikte sardık. 

Her şey güzel olacak derken, 17 Mart tarihinde tüm dünyayı saran COVİD-19 hastalığına 

ilk kurbanımızı verdik. Tüm dünya ile birlikte biz de ülke olarak Coronavirüs 

illetiyle savaşmaya başladık. Dünya genelinde milyonlarca insan yaşamını yitirdi. Tüm 

dünya tek yürek oldu, virüse savaş açtı. Türkiye’de 19 Aralık tarihine kadar toplam 18 

bin vatandaşımız coronavirüse yenik düştü. Covid-19 ile mücadele kapsamında okullar 

uzaktan eğitime geçerken, sokağa çıkma yasağı ve daha birçok yasaklar beraberinde 

geldi ve yasaklarla yaşamaya başladık. Psikolojimiz bozuldu, çoğu zaman ölümle yüzleşmekten 

korktuk ama yine tek yürek olduk. Acılarımızı birlikte sardık. 

30 Ekim sabahı gözlerimizi açtığımızda İzmir’den yükselen çığlıkları duyduk. İzmir 

depreminde 117 vatandaşımızı kaybettik, 1035 kişi yaralandı. Ciğerimiz yandı ama tek 

yürek olduk. Acılarımızı birlikte sardık. Umutlarımızı hiçbir zaman kaybetmedik. İzmir 

depreminde enkazın altından 58 saat sonra İdil bebek, 65 saat sonra Elif bebek, 91 saat 

sonra Ayda bebek çıkartıldı ve onlar hayata yeniden el salladı. Gülümseyerek enkazın 

altından çıktılar. Onlarla sevindik onlarla yeniden hayata umutla bakmayı öğrendik. 

Kısacası millet olarak daha öce olduğu gibi yaşadığımız birçok olayın yarasını hep 

birlikte sardık ve birlikte güçlendik. 

2021 yılı inşallah huzur, mutluluk ve sağlık getirir. Tek yapmamız gereken sağlığımız 

için dua etmek, Allah’ın bize verdiklerine şükretmek ve önümüzdeki uzun bir yılda 

güzel günler görmeyi umut etmektir. 

Arkamızda bıraktığımız 2020 yılında yaşananların tekrar yaşanmaması, umutla, sevinçle 

yeni bir yıla girmenin güzelliğini yaşamak dileğiyle, 2020 yılının kahramanı olan 

tüm sağlık çalışanlarına bir kez daha şükranlarımı sunuyorum. 

Türk Milleti olarak her zaman birbirimize kenetlenerek tüm zorlukları aştık, bundan 

sonrada hep birlikte kaybettiklerimizi geri kazanacak ve güçleneceğiz. Yeter ki sağlık 

olsun… 

Yeni Yılınız Kutlu olsun. 

EVDEKAL TÜRKİYE! 

10


Medical Park 

Gaziantep 

sağlıkta reform 

çağında 

Medical Park Gaziantep Hastanesi 

Genel Koordinatörü Hayrullah Kubba 

sağlık alanında yaptıkları yeni yatırımları 

Narkoz Sağlık Dergisi’ne anlattı. 

GÜÇLÜ Kadrosuyla Sağlık sektörüne yenilikçi, kaliteli, 

güvenilir hizmet anlayışıyla hizmet veren Medical 

Park Gaziantep Hastanesi’nin pandemi sürecinde 

COVİD-19’a karşı verilen mücadeleyi de değerlendiren 

Kubba, Gaziantep’in istihdam seferberliğine bulundukları 

katkıyı ve yenilenen bazı üniteler hakkında bilgilendirdi. 

Medical Park Gaziantep Hastanesi’nin kaliteli 

ve güvenilir hizmet anlayışından bahseder 

misiniz? 

Medical Park Gaziantep Hastanesi, Sağlıkta Akreditasyon 

Standartları (SAS) belgesi ve ISO 10002 (Müşteri Memnuniyeti), 

14001 (Çevre Yönetim Sistemi), 50001 (Enerji Yönetim 

Sistemi), 9001 (Kalite yönetim Sistemi), Sıfır atık projesi 

tescillenmiş belgelerimizdir. Gaziantep’in ve bölgenin tek, 

Türkiye’nin ise ikinci özel hastanesi statüsündedir. Bunun 

gururunu ve onurunu her zaman yaşadık bu yıl ki denetimlerden 

de alnımızın akıyla çıktık. 

Uzman Akademik Kadrosu ile hizmette 

sınır tanımayan Medical Park Gaziantep’in 

sağlıkta atılımları ve projeleri nelerdir? 

Medical Park Gaziantep Hastanesi olarak, Mart ayından bu 

yana Koronavirüse karşı gerçekleştirdiğimiz mücadelede, 

hem toplum sağlığını korumak hem de Gaziantep’teki 

Medical Park Gaziantep Hastanesi olarak, 

Mart ayından bu yana Koronavirüse karşı 

gerçekleştirdiğimiz mücadelede, hem toplum 

sağlığını korumak hem de Gaziantep’teki istihdam 

seferberliğine katkıda bulunmak için elimizden 

geleni yapmaya devam ediyoruz. 

Hayrullah Kubba 

Medicalpark Gaziantep Hastanesi 

Genel Koordinatörü 

12

ROMATOLOJI MERKEZI’MIZ BÖLGENIN REFERANS 

MERKEZLERINDEN BIRI KONUMUNDADIR. 

Romatolojinin akademisyenlerden oluşan kadrosu bölge halkına hizmet vermeye devam etmektedir. Yeni 

nesil PET-CT cihazımız ile romatolojik hastalıklarda artrit ve /veya arterit yaygınlığının ve aktif hastalık 

değerlendirilmesi, tedavi yanıtının değerlendirilmesinde faydalanılmakta Romatolojik hastalıklarda yüz 

güldüren sonuçlara ulaşılabilmektedir 

istihdam seferberliğine katkıda bulunmak 

için elimizden geleni yapmaya devam 

ediyoruz. Bu süreçte yeni ve kalifiye 60 

adet personeli bünyemize aldık. İşyerleri 

bu dönemde kapanırken biz personel 

alımına devam ettik, çalışanlarımızın ve 

misafirlerimizin sağlığı için ciddi yatırımlar 

gerçekleştirdik. Sosyal sorumluluk projeleri 

yönetimimizin en çok önem verdiği 

konulardan biri… Bunun için birçok okula, 

kuruma ihtiyacı olan kişilere yardımda 

bulunduk. Hastanemize yeni nesil teknolojilerden 

olan PET-CT ve Truebeam 

cihazlarımızı bölgemizin hizmetine 

sunduk. Acil Servis, Endoskopi Ünitemizi 

ve hastaların yatarak tedavi gördüğü bazı 

servislerimizi tamamen yeniledik. 5 yeni 

hekim ile görüşmelerimiz devam ediyor 

onları da en kısa sürede Gazişehrimize getireceğiz. 

Gaziantep Basketbol ve Futbol 

Kulübü’ne ve spora desteğimiz her gün 

artarak devam etmektedir. 


Hastanesi olarak bu yıl yan 

dallarda yeni hizmetlere 

başladınız. Kısaca bahseder 

misiniz? 

Gaziantep ve Bölgede 

bulunmayan Romatoloji 

Bölümü hakkında bilgi verir 

misiniz? 

Romatoloji Merkezi’miz bölgenin referans 

merkezlerinden biri konumundadır. 

Romatolojinin akademisyenlerden oluşan 

kadrosu bölge halkına hizmet vermeye 

devam etmektedir. Yeni nesil PET-CT 

cihazımız ile romatolojik hastalıklarda 

artrit ve /veya arterit yaygınlığının ve aktif 

hastalık değerlendirilmesi, tedavi yanıtının 

değerlendirilmesinde faydalanılmakta 

Romatolojik hastalıklarda yüz güldüren 

sonuçlara ulaşılabilmektedir. 

Gaziantep Sağlık Turizmine 

Medical Park olarak 

katkılarınızdan bahseder 

misiniz? Sağlık Turizmi 

kapsamında en çok 

hangi bölümlerde hizmet 

veriyorsunuz? 

Hastanemizin Plastik Rekonstrüktif ve 

Estetik Cerrahi Kliniği, Kalp ve Damar 

Tıbbi Onkoloji branşımıza çok başarılı bir hekimimizi dahil ettik. Bu 

merkezde kişiye özgü kanser tedavileri olmak üzere birçok onkolojik 

tedaviler başarılı bir biçimde gerçekleştirilmektedir. Kanser tanısı, 

evreleme ve tedaviye yanıtta başarılı sonuçlar veren yeni nesil son 

teknoloji cihazlar olan PET-CT ve kanser tedavisinde dört ayrı üstün 

radyoterapi olanağı sunan Truebeam cihazı ve Linac cihazı Medical 

Park Gaziantep Hastanesi’ndedir. Nükleer Tıp ve Radyasyon Onkolojisi 

Ünitelerimiz alanında oldukça uzman birimler… Hastalarımızı gönül 

rahatlığı ile emin ellere emanet edebilirsiniz. 

Çocuk ve erişkin yan dal alanında uzman 

birbirinden başarılı hekimi Gaziantep’e getirdik. 

Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi, Alerji/ 

İmmünoloji, Endokrinoloji ve Metabolizma 

Hastalıkları, Girişimsel Nöroloji, Çocuk 

Gastroenterolojisi, Çocuk Kardiyolojisi, 

Çocuk Psikiyatrisi, Çocuk Nörolojisi gibi 

bölgede bulunmayan branşları bünyemize 

dahil ettik. İnme Merkezi’ni açıyoruz. Çocuk 

Alerjisi branşımız için de hazırlıklarımız 

tamamlanmak üzere… 


Endoskopi Ünitesi’nde işlemler 

anestezi desteği ile hastalar 

uyutularak gerçekleştirildiği için 

hasta konforunu optimize ettik. 

Mevcut kapalı alanı 200 metrekare 

olan Endoskopi ünitemizde aynı 

anda işlem ve gözlem yapabilme 

olanağına sahip olan 4 odamız 

bulunmaktadır. Ünitemizde alt ve 

üst kısım Endoskopik işlemlerin 

ayrı mekanlarda gerçekleştirilmesi 

ve yeni nesil cihazların üniteye 

dahil edilmesi ile modernize 

edilmiştir. 

Cerrahisi, Bariatrik Cerrahi, mide küçültme, 

mide balonu, Jinekolojik Onkoloji Cerrahisi, 

mide botoksu, İnme (Felç) tedavisi, 

Koroner ve yeni doğan yoğun bakım 

üniteleri, Anjiyo ünitesi, Taş kırma Ünitesi 

ve Onkoloji Merkezi’miz yurtdışından 

gelen misafirlerimiz için oldukça rağbet 

görmektedir. Özellikle Kuzey Irak’tan 

birçok misafire şifa dağıtıyoruz. 

Onkoloji tedavisinde önemli 

yatırımlar yaptınız. Bu 

yatırımlardan bahseder misiniz? 

Tıbbi Onkoloji branşımıza çok başarılı bir 

hekimimizi dahil ettik. Bu merkezde kişiye 

özgü kanser tedavileri olmak üzere birçok 

onkolojik tedaviler başarılı bir biçimde 

gerçekleştirilmektedir. Kanser tanısı, evreleme 

ve tedaviye yanıtta başarılı sonuçlar 

veren yeni nesil son teknoloji cihazlar 

olan PET-CT ve kanser tedavisinde dört 

ayrı üstün radyoterapi olanağı sunan 

Truebeam cihazı ve Linac cihazı Medical 

Park Gaziantep Hastanesi’ndedir. Nükleer 

Tıp ve Radyasyon Onkolojisi Ünitelerimiz 

alanında oldukça uzman birimler… Hastalarımızı 

gönül rahatlığı ile emin ellere 

emanet edebilirsiniz. 


Hastanesi yenilenen acil 

servis ünitesi ve teknolojik alt 

yapısından bahseder misiniz? 

Acil Servis Ünitemizde, modern çağın 

gerekleri uygun olarak, hastalarımız için 

her türlü gereksinim düşünülmüştür. Acil 

Tıp Uzmanlarından oluşan akademik 

kadromuz Profesör, Doçent ve Uzman 

hekimlerden oluşan kadromuz yedi gün 

yirmi dört saat hastalara hizmet veriyor. 

Acil Servis Ünitesi, 470 metrekarelik 

kapalı alana sahiptir. Yenilenen Acil Servis 

Ünitesi, özgün mimari yapısı, resüsitasyon 

ve detoksifikasyon birimleri, birisi vip 

olmak üzere 10 adet acil gözlem ve tedavi 

odası, 5 adet acil müdahale odası ile öne 

çıkmaktadır. 

Gaziantep Basketbol 

Kulübü’nün sağlık sponsoruyuz. 

Pandemi döneminde onların 

sağlığından biz sorumlu olduk. 

Düzenli aralıklarla PCR testi 

gerçekleştiriyoruz. Gaziantep 

Futbol Kulübü’müzün 

yönetimindeyim ve takımımız 

için elimizden gelenin en iyisini 

yapmaya gayret ediyoruz. 

14

“GAZIANTEP’IN 

VE BÖLGENIN 

TEK, TÜRKIYE’NIN 

ISE IKINCI ÖZEL 

HASTANESI 

STATÜSÜNDEYIZ” 

Medical Park Gaziantep Hastanesi, 

Sağlıkta Akreditasyon Standartları (SAS) 

belgesi ve ISO 10002 (Müşteri Memnuniyeti), 

14001 (Çevre Yönetim Sistemi), 

50001 (Enerji Yönetim Sistemi), 9001 

(Kalite yönetim Sistemi), Sıfır atık projesi 

tescillenmiş belgelerimizdir. Gaziantep’in 

ve bölgenin tek, Türkiye’nin ise ikinci özel 

hastanesi statüsündedir. Bunun gururunu 

ve onurunu her zaman yaşadık bu yıl ki 

denetimlerden de alnımızın akıyla çıktık. 

Medical Park Gaziantep Hastanesi’nin Endoskopi 

Ünitesi, modern yapısı, hasta konforu hakkında 

bilgi alabilir miyiz? 

Modern çağın en önemli buluşlarından biri de şüphesiz Endoskopidir. 

Bu nedenle Endoskopi işlemi, sindirim sistemi açısından ve 

hastanın konforu bakımından büyük önem taşımaktadır. Yemek 

borusundan, kalın bağırsağa hatta safra kanallarına kadar pek çok 

görüntüleme işlemi yeni nesil iki adet video Endoskopi cihazı ile 

bu ünitede gerçekleştirilmektedir. Endoskopi Ünitesi’nde işlemler 

anestezi desteği ile hastalar uyutularak gerçekleştirildiği için 

hasta konforunu optimize ettik. Mevcut kapalı alanı 200 metrekare 

olan Endoskopi ünitemizde aynı anda işlem ve gözlem 

yapabilme olanağına sahip olan 4 odamız bulunmaktadır. Ünitemizde 

alt ve üst kısım Endoskopik işlemlerin ayrı mekanlarda 

gerçekleştirilmesi ve yeni nesil cihazların üniteye dahil edilmesi ile 

modernize edilmiştir. Ünite içerisinde hastalarla işlem öncesi ön 

görüşme yapılabilmekte, tamamen onların rahatlığı gözetilerek 

oluşturulmuş ayrı bir oda dahi mevcuttur. Endoskopi ünitesinde 

yer alan üst düzeydeki iki adet yıkama cihazı, bu birimin sterilizasyonunu 

son teknoloji ile gerçekleştirmektedir. Hastalarımız 

gönül rahatlığı ile üst düzey hijyen imkanını uzman kadromuz ile 

ünitemizde deneyimleyebilirler. 

Medical Park Gaziantep Hastanesi’nin spora 

katkılarını biliyoruz. Spor ve sporcunun yanında 

olmanız Gaziantep açısından da takdir görüyor. 

Sporculara hangi hizmetleri sunuyorsunuz? 

Gaziantep Basketbol Kulübü’nün sağlık sponsoruyuz. Pandemi 

döneminde onların sağlığından biz sorumlu olduk. Düzenli 

aralıklarla PCR testi gerçekleştiriyoruz. Gaziantep Futbol Kulübü’müzün 

yönetimindeyim ve takımımız için elimizden gelenin 

en iyisini yapmaya gayret ediyoruz. 


Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, 

sağlık alanındaki 

projeleri ile göz doldurdu 

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi, 

yaptığı sağlık çalışmaları ve yatırımlarla 

sosyal belediyecilikte çığır açtı. 

Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma 

Şahin’in öncülüğünde yapılan projelerle 

insan odaklı hizmetler devam ediyor. 

SOSYAL belediyecilikte oluşturduğu “Gaziantep 

Modeli’yle” hizmet tanımında insanı merkeze koyan 

Büyükşehir Belediyesi yaptığı çalışmalarla dikkatleri 

üzerine çekiyor. “İnsanı yaşat ki devlet yaşasın” düsturuyla 

ürettiği projeler Türkiye’ye örnek oluyor. Başkan Şahin, 

sağlık alanında yaptığı yatırımlarla gönüllere dokunuyor. 

TÜRKİYE’YE MODEL 

İNAYET TOPÇUOĞLU HASTANESİ 

Büyükşehir Belediyesi, sağlık alanındaki en büyük yatırımı 

olan İnayet Toğçuoğlu Hastanesi, verdiği hizmet ve çalışmayla 

göz dolduruyor. Kentle birlikte büyüyen sağlık sorununu 

çözmek için kolları sıvayan Başkan Fatma Şahin, Türkiye’de 

ilk kez belediye hastanesini kurdu. Türkiye’ye model 

olacak İnayet Topçuoğlu Hastanesi açıldığı günden bu 

yana 4 milyon 700 bin kişinin yararlandı. Erişkin ve 

yeni doğan yoğun bakım üniteleri, üçer adet ameliyathane 

ve doğumhanenin bulunduğu 128 yataklı 

hastane, kısa sürede performansıyla dikkati çekti. 

İki adet semt polikliniği ve Oya Bahadır Yüksel Psikiyatri 

kliniğiyle şifa dağıtan tam teşekküllü hastanede, 

görüntülemeden laboratuvar hizmetine kadar 

tüm işlemler aksamadan yürütülüyor. 33 poliklinik, 43 

doktor ve 365 yardımcı personelle Gazianteplilerin sağlık 

ihtiyacını karşılayan hastane, çevre illerden gelen hastalara da 

kapısını açıyor. 

Ayrıca İnayet Toğçuoğlu Hastanesi’ne bağlı Engelli ve bakıma 

muhtaç hastalara yönelik tedavi hizmeti sunan evde fizik 

tedavi birimi, 3 ayrı ekip kurularak; 3 fizyoterapist, 3 yardımcı 

personel ve 3 araç ile aylık ortalama 600 hastaya ulaştı. Öte 

yandan hastaneye bağlı Yavuzlar Semt Polikliniği ve Hasırcıoğlu 

Semt Polikliniği hizmet vermeye devam ediyor. 

BÜYÜKŞEHİR BELEDİYESİ ENGELSİZ 

YAŞAM MERKEZİ İLE ENGELLERİ KALDIRDI 

Türkiye’de ilk, Avrupa’da ise özelliği ve büyüklüğü bakımından 

ikinci olan, yaklaşık 30 bin metrekare alana kurulu 

Büyükşehir Belediyesi Engelsiz Yaşam Merkeziişitme, 

konuşma ve zihinsel engellilere yönelik özel eğitim bölümleri 

16

Büyükşehir Belediyesi Engelsiz Yaşam Merkezi ile engelleri kaldırdı 

Corona Virüs Salgını döneminde verdiği arayı yeni normalleşme dönemiyle sonlandıran merkez, 

pandemi sürecinde Türkiye’de bir ilki başlatarak ara verdiği eğitimlerine uzaktan devam etti. Konuşma, 

işitme, zihinsel, bedensel, görme engelli, özel öğrenme güçlüğü çeken ve yaygın gelişimsel bozukluk 

gibi 7 engelli gruba yönelik 14 bin 400 seans eğitimi vererek faaliyetlerini online yaptı. 

Kentle birlikte büyüyen sağlık 

sorununu çözmek için kolları 

sıvayan Başkan Fatma Şahin, 

Türkiye’de ilk kez belediye 

hastanesini kurdu. Türkiye’ye 

model olacak İnayet Topçuoğlu 

Hastanesi açıldığı günden bu 

yana 4 milyon 700 bin kişinin 

yararlandı. Erişkin ve yeni doğan 

yoğun bakım üniteleri, üçer adet 

ameliyathane ve doğumhanenin 

bulunduğu 128 yataklı hastane, 

kısa sürede performansıyla 

dikkati çekti. 

farkındalık oluşturdu. Merkezde,hastalıkların 

tedavisinde suyunda kullanıldığı terapi 

yöntemlerinin yanı sıra otizm ve demans 

hastaları için dizayn edilecek odalar, dikkat 

çekiyor. Bu kapsamda engelli vatandaşların 

toplumla bütünleşmelerini sağlayan 

Büyükşehir, “Engelsiz Kent Gaziantep” 

kimliğine yakışır hizmetlerine bir yenisini 

daha ekledi. Gaziantep Büyükşehir 

Belediye Başkanı Fatma Şahin “Engelin 

elde, ayakta, gözde ve kulakta değil yaşarmayan 

gözde nasırlaşmış kalpte” dedi, 

engellileri hayata bağladı. 

Çok kapsamlı ve kompleks bir tesis 

olma niteliğini taşıyan Engelsiz Yaşam 

Merkezi’nde 240 personel görevlendirildi. 

Merkezde işitme, konuşma, otistik engelliler 

bölümü, hafif, orta ve ağır zihinsel 

engelliler için özel eğitim bölümleri, kapalı 

yüzme havuzu, hidroterapi havuzu, duyu 

bütünleme terapisi, snoezelen terapisi, 

özgül öğrenme güçlüğü bölümleri, fizik tedavi 

birimi, meslek atölyeleri, sergi salonu, 

konferans salonu, nefes evi ve çok amaçlı 

kapalı spor salonu bulunuyor. Engelsiz 

Yaşam Merkezi’nde, engelli vatandaşlar 

için meslek edindirme kurslarıyla iş piyasasında 

istihdam edilmeleri sağlanarak, 

engellilerin özgüvenleri güçlendiriliyor, 

toplumla olan etkileşimleri artırılarak 

sosyal sorumluluk bilincinin gelişmesi ve 

yaygınlaşması amaçlanıyor. 

Corona Virüs Salgını döneminde verdiği 

arayı yeni normalleşme dönemiyle sonlandıran 

merkez, pandemi sürecinde Türkiye’de 

bir ilki başlatarak ara verdiği eğitimlerine 

uzaktan devam etti. Konuşma, 

işitme, zihinsel, bedensel, görme engelli, 

özel öğrenme güçlüğü çeken ve yaygın 

gelişimsel bozukluk gibi 7 engelli gruba 

yönelik 14 bin 400 seans eğitimi vererek 

faaliyetlerini online yaptı. Engelsiz Yaşam 

Merkezi, bina içerisinde yaptığı düzenlemeler 

ve yeniliklerle virüse karşı tedbirlerini 

sürdürdü. Bu kapsamda tüm kurum ve 

servis araçları hijyen kuralları çerçevesinde 

temizlenerek dezenfekte edilirken, her sınıfta 

tek öğretmen uygulaması ile sınıf içi 

sirkülasyona son verildi. Var olan temizlik 

aralıkları sıklaştırıldı. Klima filtreleri dahil 

bütün havalandırma sistemi sürekli kontrol 

altına alınırken, gruplarla yapılan eğitimlerde 

ise sosyal mesafe kurallarına uyularak 

yeniden düzenlendi ve sayı kısıtlaması 

getirildi. Hem veliler, hem eğitim görenler, 

hem de eğiticilerin sürekli ateş ölçümleri 


Mobil Mamografi Tarama 

aracıyla 12 bin kadına kanser 

taraması yapıldı, 11 bin 600 

kişiye eğitim verildi. 

OYA BAHADIR 

YÜKSEL 

REHABİLİTASYON 

MERKEZİYLE 

HAYATA YENİ BİR 

ADIM 

Madde bağımlısı çocukları 

uyuşturucunun pençesinden 

uzaklaştırmak amacıyla kurulan 

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi 

Oya Bahadır Yüksel Rehabilitasyon 

Merkezi, Sosyal belediyecilik 

alanında Türkiye’ye model oldu, 

insan gücünü en iyi şekilde 

değerlendirmek amacıyla yoğun 

çalışmalarla göz doldurdu. Uyuşturucuyla 

mücadelede gösterdiği 

çabadan dolayı övgüyle söz edilen 

büyükşehir, şehirde yaşayan 

1 milyon genç nüfusu, hayata 

geçirdiği yatırımlarla sosyal aktivitelere 

yönlendirdi, gençleri kötü 

alışkanlıklardan uzak tutmayı 

amaçladı. 

Büyükşehir Belediyesi ile Türkiye 

Yeşilay Cemiyeti arasında “Bağımlılıklara 

Yönelik Koruma, Önleme 

ve Rehabilitasyon Alanında 

İşbirliği Protokolü” kapsamında 

saha çalışmalarına katılan Büyükşehir 

Belediye Başkanı Fatma Şahin 

ve uzmanlar, ailelere madde 

bağımlılığının zararlarını anlattı. 

Uyuşturucuyla mücadelede Gaziantep 

modeli geliştiren büyükşehir, 

12-18 yaş çocuklara hizmet 

verirken, 2019 yılı Temmuz ayı 

itibariyle 18 yaş üstü madde 

bağımlısı hastalara ayakta tedavi 

hizmeti de verilmeye başladı. 50 

hasta kapasiteli merkez, madde 

bağımlısı çocuklarımıza resim, 

müzik, takı, beden eğitimi, taş, 

koza, din kültürü, aşçılık, bahçıvan, 

marangoz, kaynak, otomotiv 

ve doğalgaz kursları veriyor. Öte 

yandan 18 yaş altı madde bağımlısı 

çocuklarımızın eğitimlerinin 

tamamlanması için merkezde 

Eylül ayı itibariyle “Hastane Sınıfı” 

açılarak eğitimlere devam etmeleri 

sağlanıyor. Merkezden bu güne 

kadar 18 bin 714 genç yararlandı. 

yapılarak kontrol sağlandı. Öte yandan spor 

salonlarında oluşan yoğun talebi karşılamak 

ve sosyal mesafenin sağlanabilmesi için 

kurum bünyesinde 3 ayrı sınıf daha düzenlenerek 

toplamda 5 salonda spor ve fitness 

salonu oluşturuldu. 

Engelsiz Yaşam Merkezi’nde her eğitim bloğunda 

“açık tenefüs alanı” sistemine geçilerek 

temiz havada çocukların teneffüslerini 

gerçekleştirmesi sağlandı. Nöbet sisteminde 

öğretmen sayısı arttırılarak kurum içerindeki 

serbest gezintilere son verildi. 

KETEM’LE ERKEN TEŞHİS 

HAYAT KURTARIYOR 

Büyükşehir Belediyesi, kadın sağlığı 

alanında bölgede ve Türkiye genelinde 

örnek olmasını sağlamak amacıyla yenilikçi 

teknolojik uygulamalardan faydalanılarak ihtiyaçların 

tespiti ve bunların giderilmesi için 

çalışmalarını hızlandırdı. 

Kansere karşı mücadelede en önemli 

noktalardan biri olan erken tanı için; şehirde 

yaşayan 15-69 yaş aralığında bulunan kadınların, 

tarama, teşhis ve gerekse de tedavi 

olanaklarını artırmaya yönelik merkezler 

kurmak ve mevcut kuruluşlarla işbirlikleri 

yapmak için büyükşehir bünyesinde Kanser 

Erken Teşhis ve Eğitim Merkezi (KETEM) 

kuruldu. İl merkezinde yer alan toplam 196 

mahalleden 24’ünde saha çalışması yapıldı. 

Bu kapsamda 44 bin 625 hanede 207 bin 

531 kişiye ulaşıldı ve sayı çalışmanın başlamış 

olduğu tarihteki TÜİK verilerinden daha 

ileri taşındı. 75 bin kanserli kadına erken 

teşhis konuldu. Şehrin sosyal risk haritasının 

çıkarılması adına yapılan tüm bu çalışmalar 

sonucunda elde edilen veriler, büyükşehirce 

benimsenen inovatif düşünme ve uygulama 

faaliyetleri doğrultusunda Coğrafi Bilgi 

Sistemleri’ne aktarılarak adres verisi, sözel 

veriden konumsal veriye dönüştürüldü; 

anket ve çalışma sonuçlarının Gaziantep İl 

Haritası üzerinde noktasal bazda görüntülenebilmesi 

sağlandı ve bu veriler ışığında 

tematik haritalar oluşturularak Coğrafi Bilgi 

Sistemleri üzerinden tek bakışta şehir geneli 

üzerinde kadın sağlığı ve üreme konusunda 

tespit edilen sorunların il genelinden 

mahalle bazına dağılım ve yoğunluklarının 

görüntülenebilmesi sağlandı. 

Büyükşehir’in Beyaz Masası’na (vatandaşların 

taleplerini ilettikleri danışma birimi) 

yapılan tüm genel başvuruların analizi 

neticesinde; kentte yapılan ücretsiz kanser 

tarama faaliyetlerinin mevcut talebi karşılayamaması 

ve kadınların mevcut merkezlere 

ulaşımı konusunda sıkıntı yaşadığı şeklinde 

18

Her kadının üreme sağlığı 

kapsamında gebelik, doğum, 

doğum sonu ve yeni doğan 

bakımı konusunda yeterli 

eğitim ve bilgi alma hakkı 

olduğunu değerlendiren 

Büyükşehir Belediyesi, Gebe 

Okulları Projesi ile gebelerin 

süreci doğru yönetmeleri için 

yol gösteriyor. 

başlıklar öne çıktı. Bu kapsamda, yetersiz 

sayıda bulunan Kanser Erken Teşhis ve 

Eğitim Merkezi (KETEM) sayısını artırmak, 

olmayan Mobil Mamografi Tarama 

Aracını temin etmek ve faaliyete geçirmek 

üzere ilgili kurumlarla işbirliğine gidildi. 

KETEM Merkezi ve Mobil Mamografi 

Tarama Aracı ile kenar mahallelerde ve 

kırsalda taramalar yapıldı, kanserle mücadelede 

eğitim verildi. Mobil Mamografi 

Tarama aracıyla 12 bin kadına kanser 

taraması yapıldı, 11 bin 600 kişiye eğitim 

verildi. 

GEBE OKULUYLA ANNE 

ADAYLARI BİLİNÇLİ BİR 

HAMİLELİK GEÇİRİYOR 

Her kadının üreme sağlığı kapsamında 

gebelik, doğum, doğum sonu ve yeni 

doğan bakımı konusunda yeterli eğitim ve 

bilgi alma hakkı olduğunu değerlendiren 

Büyükşehir Belediyesi, Gebe Okulları 

Projesi ile gebelerin süreci doğru yönetmeleri 

için yol gösteriyor. 6 bin 500 anne 

adayının yararlandığı projede, gebe bilgilendirme 

sınıfı programıyla; tüm gebelerin, 

doğum öncesi, doğum ve doğum sonrası 

dönemine ilişkin bilgi sahibi olmasını ve 

bilinçli doğum yapmasını sağlamayı, anne 

adaylarına normal doğum eylemi, ağrı 

yönetimi ve yeni rollerini benimsemeleri 

konusunda bilgi ve beceri kazandırmayı 

amaçlanıyor. Gebe bilgilendirme sınıfında; 

gebe ve sağlık personelinin iletişimi, gebelikte 

annede meydana gelen fizyolojik 

ve psikolojik değişiklikler, gebelikte günlük 

yaşam, gebelikte sık karşılaşılan sorunlar 

ve çözüm önerileri, doğum sonu dönem 

ve özellikleri gibi konular ele alınıyor. 

BÜYÜKŞEHİR, TÜP BEBEK MERKEZİ’YLE 

ÇOCUK HASRETİNİ DİNDİRİYOR 

Gaziantep Büyükşehir Belediye Başkanı Fatma Şahin tarafından hayata geçirilen 

Tüp Bebek Projesi, çocuk sahibi olamayan vatandaşların hasretini gideriyor. 

Büyükşehir Belediyesi, Özel Nova Fertil Tüp Bebek Merkezi ve Özel Sani 

Konukoğlu Hastanesi ile yapılan işbirliği protokolü kapsamında bu güne kadar 

4.254 müracaat alındı. Şartları uyan vatandaşların yapılan tedaviler sonucunda 170 

doğum gerçekleşti. 

Öte yandan Büyükşehir Belediyesi, genetik hastalıkların doğum öncesi ve doğum 

sonrası tanıları için “Tıbbi Genetik Laboratuvarı” açtı. Bu güne kadar 32 bin 500 

vatandaşın hizmet aldığı laboratuvar, genetik alanda hizmet veriyor. 

hareket ederek şehirdeki engelli vatandaşların 

gündelik hayattaki problemlerini 

çözüme kavuşturmayı amaçlayan Büyükşehir 

Belediyesince akülü ve tekerlekli sandalyelerin 

tamiratının ve bakımınınücretsiz 

yapılması için kurulan atölyeyle bugüne 

kadar 695 aracın bakım ve onarımı yapılarak 

yeniden kullanıma kazandırıldı.Akülü 

veya tekerlekli sandalyelerin işleyişinde 

meydana gelen aksaklık ve bozukluklara 

dönük tamirat talebi oluşturmak için 

Büyükşehir Belediyesi’nebaşvuran engellilerin 

evlerinden alınan araçlar, atölyeye 

getirilerek burada tamir ediliyor. Ayrıca 

hurda aşamasına gelen araçların da geri 

dönüşümü sağlanıyor. 

Öte yandan Büyükşehir Belediyesi Sağlık 

Hizmetleri ve Engelliler Dairesi Başkanlığınca 

son 4 senede il genelinde yer 

alan engellileri desteklemek, ihtiyaçlarına 

dönük hizmet vermek, onların toplumsal 

yaşama katılımlarını kolaylaştırmak ve ailelerine 

yardımcı olmak amacıyla 11 bin 123 

adet medikal malzeme dağıtımı yapıldı. 

BÜYÜKŞEHİR, KURDUĞU 

ATÖLYE İLE ENGELLİ 

BİREYLERİN ELİ VE AYAĞI 

OLUYOR 

Gaziantep Büyükşehir Belediyesi tarafından 

kurulan akülü ve tekerlekli sandalye 

tamir bakım atölyesiyle kentteki engelli bireylerin 

zaruri ihtiyacı olan araçların teknik 

sorunları giderilerek bakımları yapılıyor. 

“Engelsiz Kent Gaziantep” mottosundan 


COVİD- 19 

VE KALP SAĞLIĞI 

Pandemi döneminde kronik rahatsızlıkları olanlar 

için risk artmaktadır. Kalp hastaları Covid-19 

açısından en riskli grup durumunda olup, daha çok 

dikkat etmesi gerekiyor. 

S 

Prof. Dr. Hakkı Kazaz 

SANKO Üniversitesi Hastanesi 

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı 

S 

ANKO Üniversitesi Hastanesi 

Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı 

Prof. Dr. Hakkı Kazaz, 

Covid-19’un tüm dünyada salgına 

(pandemi) dönüşen bir virüs hastalığı 

olduğunu söyledi. 

Bu virüsün insan vücudunda iki önemli 

etkiye yol açtığını belirten Prof. Dr. Kazaz, 

“Bunlardan birincisi ve hastalığın en temel 

etki mekanizması enflematuvar yanıt 

yani vücudun tüm savunma sisteminin 

işleyişini, savunma hücrelerin aktivasyon 

düzenini bozarak hücrelerde yaygın hasara 

sebep olmak” dedi. 

“İkincisi ise tromboz yani damarların içerisinde 

yaygın pıhtılaşma. Bu iki etki mekanizmasının 

birbirlerinin vücutta oluşturdukları 

hasarı arttırıcı etkisi saptanmıştır” 

diyen Prof. Dr. Kazaz, “Oluşan bozulmuş 

yoğun inflematuvar kalp damarlarında 

tromboz oluşmasına, var olan aterosklerotik 

(damar sertliği) plakların parçalanması 

ya da hızlı bir şekilde ilerlemesine yol 

açarak Covid-19’a bağlı ölüm oranlarını 

önemli oranda arttırmaktadır. Ayrıca 

ayak toplardamarlarında da pıhtılaşma ve 

beraberinde enfeksiyon riskini en az 10 kat 

arttırmaktadır” uyarısını yaptı. 

Prof. Dr. Kazaz, Covid-19’un 

damarlarda yaptığı etkileri şöyle 

sıraladı: 

“ 1. Damar içi yaygın pıhtılaşma, 

2. Damar yapısının bozulması ile hücresel 

seviyede yaygın kanama ve pıhtılaşma, 

3. Özellikle kalp damarları koroner damarlarında 

var olan ateroskleroz (damar 

sertliği) plaklarının üzerinde ani yeni pıhtı 

oluşması, plakların kırılması ile ani yeni 

plak oluşumu ve tam tıkanmaya yol 

açması, 

4. Var olan plakların hızlı ilerlemesini 

başlatmak, 

5. Yine bozulmuş ve kontrolü kaybedilmiş 

inflematuvar cevabın etkisi ile kalp 

damarları = koroner damarlarda yaygın 

vazospazm (damarın kasılıp büzüşmesi 

dolaşım problemleri kap krizi aritmiler ya 

da ani ölüm), 

6. Pulmoner (akciğer atardamarı) embolisi.” 

20

Bu virüsün insan vücudunda iki önemli etkiye yol açtığını belirten 

Prof. Dr. Kazaz, “Bunlardan birincisi ve hastalığın en temel etki 

mekanizması enflematuvar yanıt yani vücudun tüm savunma 

sisteminin işleyişini, savunma hücrelerin aktivasyon düzenini 

bozarak hücrelerde yaygın hasara sebep olmak” dedi. 

Prof. Dr. Kazaz, Covid-19’a bağlı olarak damarlarda 

oluşan bu değişiklikleri ise “Kalp 

krizi ve ani ölüm, ciddi ritim problemleri 

ve ani ölüm, özellikle cilt altı yüzeyel 

toplar damarlar başta olmak üzere tüm 

toplar damarlarda ve ince doku ve hücre 

seviyesindeki atardamarlarda yaygın pıhtılaşma 

= trombozlar ve enfeksiyon” olarak 

özetledi. 

Bu nedenlerle Covid-19 döneminde kalp 

ve damar hastalıkları açısından riskin 

arttığını kaydeden Prof. Dr. Kazaz, şunları 

kaydetti: 

“Covid-19 ile savaşın ana taşları ‘sosyal 

mesafe’, ‘maske’, ‘hayat eve sığar evde 

kal’ başlıkları altında yer alıyor. Evde kal 

uygulamasının dışında kalan önemli 

unsurlardan birisi olası kalp hastalığı 

semptomlarını gösterenlerdir ki, bu kişilerin 

hızlıca hastaneye başvurması hayat 

kurtarıcıdır. Özellikle aritmi, göğüste ağrı, 

baskı hissi, kola sırta boyna vuran ağrı 

yanma sıkışma uyuşma hissi, ani halsizlik 

soğuk soğuk terleme, bacaklarda ağrı, 

yanma, şişlik, sertlik, soğukluk gibi şikâyetleri 

olanların mutlaka vakit kaybetmeden 

korkmadan hastaneye başvurmaları hayat 

kurtarıcı olacaktır.” 

Prof. Dr. Kazaz, bu süreçte sıkça 

sorulan soruları aşağıdaki gibi 

yanıtladı: 

Soru 1: Bilinen bir kalp hastalığı 

olanların, olmayanlara göre Covid-19’a 

yakalanma riskinde bir artış var mıdır? 

Covid-19’a yakalanma riski açısından 

önemli bir fark yoktur. Ancak yakalanan 

kişilerin enfeksiyon belirtilerini gösterme 

ve enfeksiyonu daha şiddetli yaşama riski 

mevcuttur. Ayrıca Covid-19 belirtilerinin 

şiddeti ile kalp hastalıklarının şiddeti 

arasında kesin bir ilişki yoktur. Ancak virüs 

yükü, inflamatuvar fırtınanın şiddeti ve kişinin 

immün direnci temel belirleyicilerdir. 

Soru 2: Covid-19 enfeksiyonu aritmi ya 

da kalp krizi riskini arttırır mı? 

İnflamatuvar fırtınaya bağlı olarak atriyal 

fibrilasyon, supraventriküler taşikardi, 

paroksismal atriyal taşikardi, ventriküler 

taşikardi gibi ritim problemlerini tetikleyip 

arttırabilmektedir. “Burgada sendromu” 

gibi özel ritim problemi bulunan hastalarda 

özellikle 38,5 derece üzerine çıkan ateş 

ani ölüm riski yaratan ölümcül aritmilere 

yol açabilmektedir. 

Aynı zamanda damar sertliği plaklarında 

ani lipit birikimi, plakların rüptüre (ani 

parçalanması) olması, damar sertliği 

plaklarının üzerinde ani pıhtı oluşması 

ve oturması, kalp damarları koroner 

arterlerde ani vazospazm (damarın kasılıp 

yüzde 90’a kadar daralması) ile kalp krizi 

riskini artırmaktadır. Bu nedenle bu kötü 

durumlardan korunmanın en önemli yolu 

Covid-19 ile infekte olmamak koruma 

tedbirlerine uyma ve zaman kaybetmeden 

kardiyoloji başvurma olası riskleri çok 

azaltacaktır. 

Soru 3: Diyabet hastalığı ve 

hipertansiyon Covid-19 virüsüne 

yakalanma riskini arttırır mı? 

Her iki hastalıkta virüs için ciddi risk 

unsurları arasında sayılmaktadır. Ancak 

hastalıkların her ikisi de tek başlarına 

kendileri virüs ile direkt ilişkili değildir. 

Diyabet hastaları genellikle belirli bir 

yaşın üstündedirler (60 yaş üstü gibi), 

aynı zamanda diyabete bağlı olarak kalp 

damar hastalıkları, böbrek problemleri, 

şah damarı tıkanıklıkları gibi ciddi yandaş 

hastalıkların bulunması nedeni ile vücudun 

savunma sisteminin zayıflamış olması 

Covid-19’a yakalanma ve riskli geçirme 

ihtimalini arttırmaktadır. 

Hipertansiyon ise özellikle tedavide 

kullanılan virüsünde, hücrelerde etki 

etmesi için bağlandığı ‘converting enzim 

reseptörlerini’ etkileyen ilaçların kullanıl- 

Covid-19 ile savaşın ana taşları ‘sosyal mesafe’, ‘maske’, 

‘hayat eve sığar evde kal’ başlıkları altında yer alıyor. Evde kal 

uygulamasının dışında kalan önemli unsurlardan birisi olası 

kalp hastalığı semptomlarını gösterenlerdir ki, bu kişilerin 

hızlıca hastaneye başvurması hayat kurtarıcıdır. Özellikle 

aritmi, göğüste ağrı, baskı hissi, kola sırta boyna vuran ağrı 

yanma sıkışma uyuşma hissi, ani halsizlik soğuk soğuk 

terleme, bacaklarda ağrı, yanma, şişlik, sertlik, soğukluk gibi 

şikâyetleri olanların mutlaka vakit kaybetmeden korkmadan 

hastaneye başvurmaları hayat kurtarıcı olacaktır. 


KALP HASTALIKLARI 

COVID-19’A 

YAKALANMA RISKINI 

ARTTIRMAZ. BU 

NEDENLE GEREKLI 

KONTROLLERIN 

YAPILMAK ÜZERE 

ÇEKINMEDEN 

HIZLICA HASTANEYE 

BAŞVURMAK HAYAT 

KURTARICIDIR. 

ması, reseptörlerin sayısını ve duyarlılığını 

arttırması nedeni ile virüse yakalanma ve 

hastalığı şiddetli geçirme riskini arttırdığı 

bilinmektedir. 

Soru 4: Covid-19 enfeksiyonu riski veya 

enfeksiyonu geçirenlerde kalp ilaçlarını 

kesmeli mi ya da değiştirmeli mi? 

Kalp hastalarında kullanılan ritim ilaçları, 

yetmezlik için kullanılan digoxin, beta-blokerler 

gibi ilaçları, kolesterol ilaçlarının, 

aspirin gibi kan sulandıran ilaçların 

kesilmesine ya da değiştirilmesine gerek 

yok. Ancak en çok korkulan ve sorulan 

sorulardan birisi “converting enzim ve reseptörlerini” 

etkiyen ilaçlar bir yıldan uzun 

süredir kullanılıyorsa, reseptör üzerindeki 

etkilerinin en az 3-6 ay arasında olduğundan 

değişikliğe gidilmesi herhangi bir risk 

azalmasına yol açmamaktadır. Ancak bir 

yıldan kısa süredir kullanılıyorsa doktorunuz 

ile iletişime geçerek değerlendirme 

yapılabilir ki, bunun gerekli olduğunu gösteren 

bilimsel bir veri bulunmamaktadır. 

Soru 5: Kalp zarı hastalıkları = 

perikarditler açısından Covid-19 

enfeksiyonu ile ilişki var mıdır? 

Covid-19 enfeksiyonu ile perikard kalp zarı 

hastalıkları arasında bir ilişki saptanmamıştır. 

Kalp kası ve kalp damarları ile direkt 

etkisi olan virüs kalp zarı hastalıklarına 

bariz etkisi saptanmamıştır. 

Soru 6: Altta yatan kalp hastalığı olan 

bireylerin Covid-19 enfeksiyonunda 

hayatı kaybetme riskinde artış yaratır 

mı? 

Buradaki karşılaştırma hiç kalp hastalığı olmayan, 

tedavisi yapılmış ve kontrol altına 

alınmış kalp hastalığı olan bireyler ve tanısı 

konulmuş ama gerekli tedavi yapılmadan 

korku nedeni ile tedaviyi yaptırmayan 

bireylerin arasında olacak. İlk iki gurup 

arasında risk artışı yüzde 1-3 iken, üçüncü 

gurupta yani, koroner arterde tıkanıklık, 

müdahale gerektiren kapak hastalığı gibi 

aktif hastalığı olanlar tedavilerini yaptırmazlarsa, 

risk artışı ilk iki guruba göre 

20-30 daha fazla olmaktadır. 

Bir başka deyişle koroner arter tıkanıklığı 

nedeni ile bypass gereken hastaya bypass 

yapılmadan Covid-19 enfeksiyonuna 

yakalanması durumunda aynı hastanın 

koroner arter bypass cerrahisi yapıldıktan 

sonra enfeksiyona yakalanmasına göre 

risk 20 - 30 kat daha fazladır. Bu nedenle 

de kalp hastalığı tanısı konulup da girişimsel 

tedavi gereken hastalarda vakit kaybetmeden 

bir an evvel tedavinin yapılması 

ciddi anlamda hayat riskini azaltır. 

Soru 7: Bu yıl yaptırdığım pnömokok 

ve grip aşısı beni Covid-19’dan korur 

mu? 

Kesinlikle korumaz. Bu aşıların gerekli risk 

guruplarında yapılma nedeni hayatı tehdit 

eden yandaş enfeksiyon riskini azaltarak 

vücut direncini yüksek tutmaktır. Bu nedenle, 

‘ben aşılarımı oldum koruma tedbirlerini 

esnetebilirim’ diye düşünülmemelidir 

ki, bu ölümcül bir hata olabilir. 

Soru 8: Covid-19 enfeksiyonu geçirip 

tedavisi tamamlanıp negatifleşen 

bağışıklandığı düşünülen kişilerde kalp 

damar hastalıkları açısından risk bitmiş 

midir? 

Özellikle toplar damar tıkanıklıkları ve 

enfeksiyonları açısından olası riskli dönem 

enfeksiyon sonrasında 3-4 ay daha devam 

etmektedir. Bu nedenle varis, daha önce 

geçirilmiş tromboflebit ya da tıkanıklık 

öyküsü olan hastalarda koruma tedavileri 

dahi gerekebilir. Ayrıca hücresel seviyede 

virüs etkilerinin kesin olarak ne kadar 

sürede düzeldiği bilinmemektedir. Kalp ve 

damar hastalıkları anlamında saydığımız 

olası şikayetleri olanların hızlıca hastaneye 

başvurması önemlidir. 

Soru 9: Sigara içicisi olan bireyin 

sigarayı bırakması Covid-19 

enfeksiyonu sırasında ölümcül akciğer 

ve kalp hasarı riskini azaltır mı? 

Net olan bilgi Covid-19 enfeksiyonunda 

aktif sigara içicilerinde virüse bağlı kalp 

ve akciğer sorunları ile ölüm riski en az 10 

kat daha fazladır. Teorik olarak sigarayı 

bırakınca hücresel olarak tam düzelme en 

az 2-3 yıl içinde olmaktadır. 

Ancak aktif sigara içiciliği risk olduğu için 

enfeksiyon olmadan bırakanlarda Covid-19 

enfeksiyonu oluştuğunda riskin 1.5-2 kat 

azaldığını gösteren yayınlar mevcuttur. 

Bunun nedeni ise damar spazmının daha 

az olduğu, ayrıca inflematuvar fırtınanın 

hücreler etkilerine olumsuz etkilerindeki 

arttırıcı etkisinin ortadan kalkması ile olduğu 

düşünülmektedir. 

Kalp hastalıklarının bir kader olmadığına 

vurgu yapan Prof. Dr. Kazaz, “Kalp 

hastalıkları ile ilgili semptomları olanları 

hiç beklemeden tanısı konulup tedavi 

edilerek engellenebilir. Kalp hastalıkları 

Covid-19’a yakalanma riskini arttırmaz. 

Bu nedenle gerekli kontrollerin yapılmak 

üzere çekinmeden hızlıca hastaneye başvurmak 

hayat kurtarıcıdır” diyerek sözlerini 

tamamladı. 

22

Kalp sağlığında fiziksel 

aktivite ve egzersiz: 

Fizyoterapistin Rolü 

Kalp hastalıklarından korunmada fiziksel aktivite ve egzersizlerin 

önemli bir rolü bulunmaktadır. Düzenli fiziksel aktivitenin sağlığın 

korunmasındaki bu rolü bilimsel çalışmalarla ortaya konmuştur. 

S 

ANKO Üniversitesi 

Sağlık Bilimleri Fakültesi 

Fizyoterapi ve 

Rehabilitasyon Bölüm 

Başkanı Prof. Dr. Nevin Ergun, 

farklı toplumlarda tüketim alışkanlıklarının 

değiştirilmesi, risk 

faktörlerinin düzenlenmesi ve 

sağlıklı yaşam biçimlerinin benimsenmesi 

için birçok strateji 

ve proje geliştirildiğini söyledi. 

Aktivite ve egzersiz yokluğu 

ile karakterize olan hareketsiz 

(sedanter) yaşam tarzının kalp 

damar hastalıkları gelişiminde 

en önemli risk faktörü olduğunu 

belirten Prof. Dr. Ergun, “Fiziksel 

aktivitenin olmadığı bir yaşam 

tarzı bulunanlarda hipertansiyon, 

kolesterol yüksekliği, 

koroner kalp hastalığı görülme 

riski artmaktadır. Fiziksel aktivite 

olmamasına bağlı kardiyovasküler 

hastalıklardan ölüm oranı 

yaklaşık yüzde 35’tir” dedi. 

Düzenli fiziksel aktivitenin sağlığın 

korunmasındaki rolünün 

bilimsel çalışmalarla ortaya konduğunu 

anlatan Prof. Dr. Ergun, 

şu bilgiyi verdi: 

“Sağlık Bakanlığı’nca 2002- 

2004 yılları arasında yürütülen 

‘Türkiye Hastalık Yükü Çalışması’nda 

fiziksel hareketin 

yeterli olması durumunda kalp 

damarlarında tıkanıklığa bağlı 

31 bin 519, inmeye bağlı 10 bin 

269 ölümün önlenebileceği bildirilmiştir. 

‘Ulusal Hastalık Yükü 

ve Maliyet Etkinlik Projesinde’ 

egzersiz ile sağlanan koruma 

oranları iskemik kalp hastalığında 

yüzde 35, inmede yüzde 

26, diyabette yüzde 19, meme 

kanserinde yüzde 21, bağırsak 

kanserinde yüzde 22 olarak 

bildirilmiştir. Fiziksel aktivite 

vücudu kalp hastalıkları, hipertansiyon, 

diyabet ve obeziteye 

karşı korumaktadır.” 

Prof. Dr. Ergun, sağlığın korunması 

ve kronik hastalıklara karşı 

önleyici fiziksel aktivite için Dünya 

Sağlık Örgütü ve American 

College of Sports Medicine tarafından 

önerilen egzersiz reçetesinin 

değişik yaş grupları için ayrı 

ayrı belirlendiğini kaydetti. 

ÇOCUK VE GENÇLER: 

5-17 yaş grubu çocuk ve 

gençlerin günde toplam en az 

60 dakika orta ve şiddetli düzeyde 

fiziksel aktivite yapması 

gerektiğine dikkat çeken Prof. 

Dr. Ergun, “Fiziksel aktivitenin 

miktarı 60 dakikadan fazla olursa 

sağlığa ilave olarak katkıda 

sağlayacaktır. Günlük fiziksel 

aktivitenin önemli kısmı aerobik 

ve şiddetli yoğunlukta olmalıdır. 

Bunun yanında haftada en az 

3 kez kas ve kemiklere yönelik 

kuvvetlendirme de yapılmalıdır” 

diye konuştu. 

Prof. Dr. Nevin Ergun 

SANKO Üniversitesi Sağlık Bilimleri Fakültesi 

Fizyoterapi ve Rehabilitasyon Bölüm Başkanı 


Aerobik aktivite en az 10 dakika sürmelidir. İlave fayda 

için erişkinler orta şiddetteki aktiviteyi 300 dakikaya 

veya şiddetli aktiviteyi 150 dakikaya ulaştırmalı 

veya kombinasyonu eşit oranda yapmalıdır. Büyük 

kas gruplarını içeren kas kuvvetlendirme egzersizleri 

haftada 2 gün veya daha fazla yapılmalıdır. 

ERIŞKINLER: 

18–64 yaşları arasında 

en az 150 dakikalık orta 

şiddette aerobik fiziksel, en 

az 75 dakika şiddetli aerobik 

aktivite veya ikisinin birlikte 

hafta boyunca gerçekleştirilmesi 

gerektiğinin altını çizen 

Prof. Dr. Ergun, “Aerobik 

aktivite en az 10 dakika 

sürmelidir. İlave fayda 

için erişkinler orta 

şiddetteki aktiviteyi 

300 dakikaya veya 

şiddetli aktiviteyi 150 

dakikaya ulaştırmalı 

veya kombinasyonu eşit 

oranda yapmalıdır. Büyük 

kas gruplarını içeren kas kuvvetlendirme 

egzersizleri haftada 

2 gün veya daha fazla yapılmalıdır” 

ifadelerini kullandı. 

İLERI YAŞ VE YAŞLILAR: 

65 yaş ve üstünün en az 150 dakikalık 

orta şiddette aerobik fiziksel aktivite 

veya en az 75 dakika şiddetli aerobik 

aktivite veya eşit kombine edilmiş aktiviteyi 

tüm hafta boyunca gerçekleştirmesi 

gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Ergun, 

şu önerilerde bulundu: 

“Aerobik aktivite en az 10 dakika sürmelidir. 

İlave fayda için 65 yaş ve üstü orta 

şiddetteki aktiviteyi 300 dakikaya veya 

şiddetli aktiviteyi 150 dakikaya ulaştırmalı 

veya her iki aktivite birlikte eşit oranda 

gerçekleştirilmelidir. Büyük kas gruplarını 

içeren kas kuvvetlendirme egzersizleri 

haftada 2 gün veya daha fazla yapılmalıdır. 

Bu yaş grubu dengelerini geliştirici ve 

düşmeleri önleyici egzersizleri haftada 3 

veya daha fazla gün yapmalıdır. Sağlık 

şartları nedeniyle bu önerileri yerine getiremeyenler 

için en azından yapabildikleri 

ve durumlarının elverdiği oranda aktif 

olmaları önerilmelidir.” 

Kalp sağlığında düzenli fiziksel 

aktivite ve/veya egzersizin faydaları: 

A. Kardiyovasküler ve Solunum 

Fonksiyonların Geliştirilmesinde: 

a) Üç aylık egzersiz eğitimi ile koroner 

arter hastalığında yaklaşık yüzde 10-60, 

fonksiyonel kapasitede yüzde 20 oranında 

artış, 

b) Kalp hızı ve kan basıncında azalma, 

c) İskelet kası kan dolaşımında artış. 

B. Koroner Arter Hastalığı Risk 

Faktörlerinin Azaltılmasında: 

a) İstirahat sistolik / diastolik basınçlarda 

azalma, 

b) Serum yağında azalma, iyi kolesterol 

düzeyinde artış, 

c) Vücut ve karın bölgesi yağında 

azalma, 

d) Glikoz toleransında artış, insülin ihtiyacının 

azalması. 

C. Mortalite ve Morbiditede Azalma: 

a) Primer korumada (Akut kardiyak 

olayların önlenmesinde), 

b) İkincil koruma (kardiyak olaylardan 

sonra tekrar görülmenin önlenmesinde). 

Prof. Dr. Ergun, “Meta analizler temel 

alınarak elde edilen verilere göre kalp 

krizi sonrası kardiyak rehabilitasyon 

egzersiz eğitimi ve çok değişkenli risk 

faktörlerinin azaltılması eğitimini alanlarda 

kalp damar kökenli ve tüm nedenlere 

bağlı ölümleri azalttığı gösterilmiştir” 

ifadelerine yer verdi. 

D. Diğer Faydaları: 

a) Kendini iyi hissetme, iyi olma halinin 

artırılması, 

b) Kaygı ve depresyonun azaltılması, 

c) Spor ve iş aktivitelerindeki performansın 

kazandırılması ve arttırılması. 

24

Sağlık Bakanlığı’nca 2002- 

2004 yılları arasında yürütülen 

‘Türkiye Hastalık Yükü 

Çalışması’nda fiziksel hareketin 

yeterli olması durumunda kalp 

damarlarında tıkanıklığa bağlı 

31 bin 519, inmeye bağlı 10 bin 

269 ölümün önlenebileceği 

bildirilmiştir. ‘Ulusal Hastalık 

Yükü ve Maliyet Etkinlik 

Projesinde’ egzersiz ile sağlanan 

koruma oranları iskemik kalp 

hastalığında yüzde 35, inmede 

yüzde 26, diyabette yüzde 19, 

meme kanserinde yüzde 21, 

bağırsak kanserinde yüzde 22 

olarak bildirilmiştir. Fiziksel 

aktivite vücudu kalp hastalıkları, 

hipertansiyon, diyabet ve 

obeziteye karşı korumaktadır. 

Bu programın faydalarının değişik 

kategorideki kardiyak sorunlarında da gösterildiğini 

bildiren Prof. Dr. Ergun, sadece 

kalp krizi sonrasında değil, kalp yetmezliği, 

koroner by-pass cerrahisi, anjiyoplasti ve 

kalp naklinden sonra da hastalara uygun 

kardiyak rehabilitasyon programlarının 

tercih edildiğini söyledi. 

Koroner arter hastalığı 

olanlarda egzersiz nasıl olumlu 

etki göstermektedir? 

Prof. Dr. Ergun, egzersizin kalp sağlığına 

olumlu etkilerini şöyle sıraladı: 

“ -Damar içinde pıhtı oluşumunu azaltır. 

-Vücuttaki yağ metabolizmasında 

istenilen değişikliği iyi kolesterol yapımını 

artırarak sağlar. 

-Atar damarlardaki yapıyı koruyarak kan 

basıncını düzenler. 

-Damar içinde pıhtı gelişimin azaltarak 

kardiyovasküler olayın tekrarını azaltır. 

-Kalp kasındaki kanlanmayı artırır. 

-Kaygı ve depresyonu azaltarak tedavi 

başarısını etkiler.” 

Egzersizin faydalı etkilerinin bilinmesine 

karşın hastaların egzersiz yapma oranının 

istenilen düzeyde olmadığına dikkat çeken 

Prof. Dr. Ergun, sözlerini şöyle sürdürdü: 

“Yapılan çalışmalarda kardiyak rehabilitasyon 

programında ilk 3-6 ayda egzersiz 

devam oranları yüzde 30-60 olarak tespit 

edilmiştir. Kadınlar, erkeklere göre daha 

düşük oranda yüzde 10-25 egzersizlere 

katılmaktadırlar. Motivasyon eksikliği ve 

depresyon gibi psikolojik etkenler egzersize 

katılımı etkilemektedir. Aileden ve 

arkadaşlardan sağlanacak sosyal desteğin, 

egzersize katılımı belirleyen ve egzersiz 

yapan kişi olmayı sağlayan en önemli 

etken olduğu gösterilmiştir.” 

Prof. Dr. Ergun, biyofiziksel farklılıklar 

(örneğin vücut yağı), kalp yetmezliğinin 

varlığı, göğüs ağrısı, kas veya eklem ağrısı 

ile hipertansiyon, diyabet, artrit gibi eşlik 

eden diğer hastalıkların egzersiz eğitimine 

devam etmeme ve katılmamayı etkileyen 

faktörler olduğunun altını çizdi. 

Egzersiz yapılırken nelere 

dikkat edilmelidir? 

Egzersiz eğitiminin çok yaygın önerildiğini 

hatırlatan Prof. Dr. Ergun, “Bununla birlikte 

özellikle uzun süre hareketsiz hayat benimsemiş 

kişilere kalp krizi ve ani ölüme 

neden olabileceğinden yoğun aktivite 

verilmemelidir. Bunun nedeni aterosklerotik 

plakların yaralanmasına bağlı kopmalar 

ile koagülasyonun lokal aktivasyonudur. 

Kardiyak ritim problemleri de bu kişilerde 

ortaya çıkabilir” uyarısını yaptı. 

EGZERSIZ EĞITIMI 

BILIM VE SANATI 

Risk faktörlerinin çözümlenmesinde yeni 

yaklaşımı hastanın kişisel ve mesleki 

ihtiyaçlarına, EKG takibi ve klinik gözlem 

seviyesine göre düzenlenen egzersiz programı 

oluşturmak olarak tanımlayan Prof. 

Dr. Ergun, sözlerini şöyle tamamladı: 

“Geleneksel olarak egzersiz reçetesi 

bilimsel prensiplere göre uygulanmakta 

ve işin sanat yönü çoğu zaman ihmal 

edilmektedir. Bu bilimsel ve sanatsal yaklaşım 

reçeteye yansıtabilirse hedef kişi ile 

çok uzun süre birliktelik sürdürebilir. Zira 

egzersize başlayan grupların yüzde 50’si 

ilk 6 ay içinde egzersizi bırakmaktadır. 

Bu anlamda egzersizi programlayan fizyoterapistin 

yaratıcılık ve esnekliğine ihtiyaç 

vardır. Egzersizi veren fizyoterapistin 

liderlik, eğiticilik motivasyon özelliklerini 

taşıyarak egzersiz ve fiziksel aktivitenin kişinin 

yaşam biçimini olmasını sağlamalıdır. 

Bahsedilen özellikler reçeteyi vereceğiniz 

kişinin hedefleri, davranışları, egzersiz 

cevaplarına göre değişiklik yapılabilmesini 

sağlar. 

Sonuç olarak uzun, mutlu ve sağlıklı bir 

hayat beklentisindeki çağımız insanı koruyucu 

yaklaşımın önemini dikkate almalıdır. 

Egzersiz sağlıklı yaşamın anahtarı ise; 

anahtarınız fizyoterapistinizdir.” 


ŞEKER HASTALIĞINDA 

(DİYABET) 

ERKEN TANI 

ÖNEMLİ 

Özel Hatem Hastanesi İç Hastalıkları 

Uzmanı Dr. Ömer Aydın YILDIRIM, 

Diyabet hastalığında erken tanının 

önemine vurgu yaptı. 

ZEL Hatem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı Dr. 

Ö 

Ömer Aydın YILDIRIM, Diyabet hastalığının kan şekerinin 

düzensizliği ile seyreden bir hastalık olduğunu 

belirterek, erken tanının önemine vurgu yaptı. Uzm. 

Dr. Ömer Aydın YILDIRIM; “Diyabet temel olarak 

kan şekerini düzenleyen insülin hormonundaki eksiklikler, yeter- 

Dr. Ömer Aydın YILDIRIM 

Özel Hatem Hastanesi İç Hastalıkları Uzmanı 

Şeker hastalığı kronik bir hastalıktır ve 

kesin bir tedavisi yoktur. Ancak kan şekeri 

seviyesinin normal sınırlarda tutulabilmesi, 

hastalığın etkilerinin en aza indirgenmesi 

için önemlidir. Bunun için hasta eğitiminin, 

hastanın kendi kan şekerini kontrol 

etmesinin, düzgün beslenmenin ve yeterli 

egzersizin önemi büyüktür. 

26

Diyabet bir kaç farklı türde görülebilir. Tip 1 diyabette 

vücudun doğal olarak insülin üretimi azalır. Tip 2 diyabet 

ile Gestasyonel diyabette ise vücut insülinin etkisine karşı 

direnç geliştirir. Bu iki durumun sonucunda kan şekerinin 

yükselmesi (hiperglisemi) durumu gerçekleşir. 

sizlikler ya da hormon üretimiyle ilgili sorunlardan 

kaynaklı bir rahatsızlıktır. İnsülin 

hormonu bozuklukları birçok faktöre bağlı 

olabilir. Bunlar genetik özelikler, sedanter 

yaşam, aşırı yemek yeme ve hayat tarzındaki 

sorunlar ile bazı enfeksiyon hastalıklarından 

kaynaklıdır. Diyabet hastalığında 

genel olarak gördüğümüz sıklık yüzde 

doksan oranında Tip-2 dediğimiz yani insülindeki 

üretim hatası ile ilgili sorunlardan 

kaynaklanan rahatsızlıktır. Rahatsızlık bu 

hastalarda şişmanlık, hareket kısıtlılığı, bazı 

metabolik hastalıklar genetik özellikler ve 

buna bağlı oluşan şeker düzensizlikleri ile 

başlıyor. 

Diyabet bir kaç farklı türde görülebilir. 

Tip 1 diyabette vücudun doğal olarak 

insülin üretimi azalır. Tip 2 diyabet ile 

Gestasyonel diyabette ise vücut insülinin 

etkisine karşı direnç geliştirir. Bu iki durumun 

sonucunda kan şekerinin yükselmesi 

(hiperglisemi) durumu gerçekleşir. 

ŞEKER HASTALIĞINA 

(DIYABET) EŞLIK EDEN 

HASTALIKLAR 

Diyabetin eşlik ettiği birçok hastalık 

vardır. Kalp hastalıkları, böbrek hastalıkları, 

tansiyon hastalığı , karaciğer yağlanması 

diyabete eşlik eden hastalıklardandır. Aynı 

zamanda mikrokomplikasyon dediğimiz 

kılcal damar tıkanıklığı ve kılcal sinir 

hasarına bağlı olarak körlük gibi veya 

Diyabetli bireyler 

meyve, sebze, 

tam tahıllar ve 

bakliyatlardan 

günlük 

karbonhidrat 

ve şeker 

gereksinimlerini 

karşılamalıdır. 

ayak kesilmelerine kadar giden kangren 

görülmesi sebebiyle damar hastalıkları da 

diyabete eşlik eden hastalıklardır. 

ŞEKER HASTALIĞI 

(DIYABET) ERKEN TANI 

Diyabet hastalığında tedavi hedefimiz 

hastanın öncelikle hayat tarzını düzenlemek, 

sıkı bir diyet alışkanlığı beraberinde 

de ilaç destekleri olması gerekiyor. Ancak 

hastalık çıkmadan önce de erken tanı ile 

bu hastalık oluşmadan patolojik durum 

düzenlenebilir veya tedavisi başlatılabilir. 

Diyabetin erken tanısının ve takibinin 

önemli olduğunu bir kez daha vurgulamak 

istiyorum. 

ŞEKER HASTALIĞI 

(DIYABET) TEDAVISI 

Şeker hastalığı kronik bir hastalıktır ve 

kesin bir tedavisi yoktur. Ancak kan 

şekeri seviyesinin normal sınırlarda 

tutulabilmesi, hastalığın 

etkilerinin en aza 

indirgenmesi için 

önemlidir. Bunun 

için hasta 

eğitiminin, 

hastanın 

kendi kan şekerini kontrol etmesinin, 

düzgün beslenmenin ve yeterli egzersizin 

önemi büyüktür. Tip 2 diyabet için anti 

diyabetik ilaç kullanımı ile Tip 1 diyabet 

için insülin tedavisi şeker hastalığının 

ilaçla kontrol altına alınması için kullanılan 

yöntemlerdir. 

ŞEKER HASTALIĞINDA 

(DIYABET) BESLENME 

ÇOK ÖNEMLI 

Şeker hastalarının kan şekerini yükseltmeyecek 

besinleri tercih etmeleri oldukça 

önemlidir. Kan şekerini hızlı yükselten 

besinlerden uzak durulmalıdır. Şeker, vücudun 

önemli enerji kaynaklarından biridir. 

Diyabetli bireyler meyve, sebze, tam tahıllar 

ve bakliyatlardan günlük karbonhidrat 

ve şeker gereksinimlerini karşılamalıdır. 

Alkol tüketimi en az seviyeye düşürülmeli, 

işlenmiş ürünlerden (çikolata, pasta, beyaz 

pirinç, reçel, bal, kurabiye, dondurma, 

şerbetli tatlılar vb.) kaçınılmalıdır. 


Covid tanısında PCR testi için 

yetkili hastane ANKA 

Gaziantep’te, Covid - 19 kesin tanısının konulduğu RT- PCR sürüntü testi 

Sağlık Bakanlığı tarafından yetkilendirilen Özel ANKA Hastanesi’nde 

250 TL karşılığında yapılıyor. 

RT- PCR sürüntü testini 

yapan 4 hastaneden biri 

olma özelliğini taşıyoruz 

S 

ON zamanlarda COVİD 19 testiyle 

ilgili şikayetler üzerine Sağlık 

Bakanlığı tarafından yapılan açıklamada, 

Covid - 19 kesin tanısının 

RT- PCR sürüntü testi ile konulduğu ve 

Gaziantep’te bu testi yapan 4 hastaneden 

birinin Gaziantep Özel ANKA Hastanesi 

olduğu belirtildi. Sağlık Bakanlığı tarafından 

yetkilendirilen hastanelerde testin 

250 TL karşılığında yapıldığı ifade edilerek, 

bu test dışında yapılan testlerin tanı niteliği 

taşımadığı ifade edildi. 

Gaziantep ANKA Hastanesi Gaziantep’te 

Covid - 19 kesin tanısının konulduğu RT- 

PCR sürüntü testini yapan 4 hastaneden 

biri olma özelliğini taşıdığını dile getiren 

Gaziantep Özel ANKA Hastanesi Genel 

Müdürü Dr. Cengiz Bayram,“ Gaziantep 

Özel ANKA Hastanesi’nde şu anda 

tanı alanındaki en ileri tekniklerden biri 

olan, az sayıdaki etkenleri çoğaltarak 

ölçülebilir hale getirebilme olanağı sunan 

PCR laboratuvarımız mevcut. Özellikle 

koranavirüs salgını ile mücadelede 

önemli bir yer tutan PCR laboratuvarımız 

ile tanıların erken dönemde konulması 

birlikte artık sonuca test yapıldığı gün 

hızlıca ulaşılabiliyor. Hastaneye gelmekten 

endişe edenler içinse hastanemizin özel 

aracı ile istenirse ev ve iş yerlerine gidilip 

sürüntü alabiliyoruz. Burundan ve genizden 

sürüntü çubuklarıyla alınan örnekler, 

kapalı ortamlarda, çok dikkatli bir şekilde 

taşınıp laboratuvarımızda test ediliyor. 

PCR testi, herhangi bir semptomu olmasa 

bile hastalığı taşıyan kişilerin en erken 

evrede belirlenmesini sağlayan güvenli 

bir testtir. PCR testi, hastalığın tanısının 

erken evrede konulması, tedavi, izolasyon 

ve önlem sürecinin erken başlamasına 

yardımcı olmaktadır. Bakanlık HSYS 

SİSTEMİ tarafından tek kabul edilen test 

PCR testidir. Bazı hastanelerde hızlı sonuç 

Gaziantep Özel ANKA Hastanesi’nde 

şu anda tanı alanındaki en ileri 

tekniklerden biri olan, az sayıdaki 

etkenleri çoğaltarak ölçülebilir hale 

getirebilme olanağı sunan PCR 

laboratuvarımız mevcut. Özellikle 

koranavirüs salgını ile mücadelede 

önemli bir yer tutan PCR 

laboratuvarımız ile tanıların erken 

dönemde konulması birlikte artık 

sonuca test yapıldığı gün hızlıca 

ulaşılabiliyor. 

veren çeşitli antijen ve antikor testleri 

yapılmaktadır. Ancak bu testlerin Bakanlık 

tarafından kesin tanı niteliği taşımadığı 

belirtilmiştir. Cerrahi bir operasyon ya da 

işlem yaptıracaksınız hem kendinizin hem 

de sağlık ekiplerinin güvenliği açısından 

PCR testi yaptırmalısınız. Yurt dışına çıkma 

planınız varsa birçok ülkeye giriş için 

zorunlu olan PCR testlerinizin sonuçlarını 

vakit kaybetmeden alabilirsiniz.”dedi. 

28


Grip ve koronavirüs 

arasındaki fark ne 

Koronavirüs salgını devam ederken kış aylarıyla birlikte grip hastalığı da 

artışa geçti. Koronavirüs ile grip belirtilerinin benzerlik göstermesi ise 

insanların endişesini artırdı. Koronavirüs olmaktan endişe edenler ANKA 

Hastanesi’e başvurup test yaptırırken, Göğüs Hastalıkları Uzmanı Dr. 

Belgin İkidağ iki hastalık arasındaki farklılıklarla ilgili bilgi verdi. 

Dr. Belgin İkidağ ANKA Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı 

DÜNYAYI etkisi altına alan ve 

ölümlere yol açan koronavirüsün 

(COVİD-19) mevsimsel 

hastalıklarla benzerlik göstermesi 

insanlarda endişeye neden oluyor. 

Gaziantep Özel ANKA Hastanesi Göğüs 

Hastalıkları Uzmanı Dr. Belgin İkidağ, grip 

ve nezle ile ortak belirtiler gösterse de 

koronavirüsün bu hastalıklardan belirgin 

farklılıkları bulunduğunu dile getirdi. Dr. 

İkidağ, “Tüm dünyayı etkisi altına alan 

koronavirüs kış mevsiminin gelmesiyle 

birlikte etkisini daha fazla hissettirmeye 

başladı. Havaların soğumasıyla insanlar 

kapalı ortamlarda bulunmaya başladı. Bu 

durum virüsün bulaşma riskini de artırdı. 

Ancak koronavirüs özellikle kış aylarında 

artış gösteren grip ile karıştırılabiliyor. Her 

iki virüsün de ortak belirtileri ateş, öksürük, 

nefes darlığı, halsizlik, boğaz ağrısı, burun 

akıntısı veya tıkanıklığı, eklem ağrıları ve 

baş ağrısı olsa da, koronavirüste gripten 

farklı olarak ishal, mide bulantısı, kusma, 

koku ve tat kaybı, konsantrasyon bozukluğu 

ve bilinç bulanıklığı görülebiliyor. 

Bu belirtiler hastalığın hafif veya ciddi 

seyretmesine göre ya da kişinin belirli 

özelliklerine göre değişiklik gösterebiliyor. 

Koronavirüs başlangıcında grip ve soğuk 

algınlığındaki gibi kuru öksürük, yüksek 

ateş, boğaz ağrısı baş gösteriyor. Koronavirüsü 

gripten ayıran en önemli nokta çok 

hızlı şekilde akciğerlere indiği için zatürreye 

neden olabilmesi. Grip ve koronavirüs 

belirtilerinin sıkça karıştırıldığı 

bu dönemde insanlar en 

ufak rahatsızlıkta endişeye 

kapılıyor. Bilinmeli ki, 

uzun süreli geçmeyen 

öksürük, koku ve tat 

almanın bo- 

Virüse yakalanmamak için kalabalık ve kapalı ortamlarda 

mümkün olduğu kadar bulunulmamalı. Bulunmak zorunda 

kalınırsa sosyal mesafe korunmalı, hasta kişilerden uzak 

durulmalı. Belirtiler görüldüğünde bir sağlık kuruluşuna 

başvurup test yaptırarak gribe mi koronavirüse mi 

yakalandığınızı netleştirmeniz önemli. 

30

KORONAVIRÜS ÖZELLIKLE KIŞ AYLARINDA ARTIŞ GÖSTEREN 

GRIP ILE KARIŞTIRILABILIYOR. 

Her iki virüsün de ortak belirtileri ateş, öksürük, nefes darlığı, halsizlik, boğaz ağrısı, burun akıntısı veya 

tıkanıklığı, eklem ağrıları ve baş ağrısı olsa da, koronavirüste gripten farklı olarak ishal, mide bulantısı, kusma, 

koku ve tat kaybı, konsantrasyon bozukluğu ve bilinç bulanıklığı görülebiliyor. Bu belirtiler hastalığın hafif veya 

ciddi seyretmesine göre ya da kişinin belirli özelliklerine göre değişiklik gösterebiliyor. 

zulması, yüksek ateş ve şiddetli 

vücut ağrıları koronavirüsü diğer 

hastalıklardan ayıran belirgin 

özellikler arasında yer alıyor.” 

“COVİD-19 BULAŞMA 

HIZI ÇOK YÜKSEK BIR 

VIRÜS” 

Koronavirüsün insandan insana 

bulaşma hızı çok yüksek bir 

virüs olduğunu söyleyen Dr. 

İkidağ, “Virüsü taşıyan bir kişinin 

öksürmesi, hapşırması veya 

nefesiyle yayılan damlacıklarla 

kişiden kişiye bulaşabiliyor. 

Ayrıca bu damlacıklar bir yüzeye 

bulaştığında diğer kişiler bu 

yüzeylere dokunduktan sonra 

ellerini göz, burun veya ağzına 

sürdüklerinde virüs bulaşabiliyor. 

Bu nedenle özellikle kış 

mevsiminde hem grip hem de 

koronavirüsten korunmak ve yayılmasını 

engellemek için daha 

fazla dikkat etmemiz gerek. 

Özellikle de bazı solunum yolları 

hastalıkları bulunan kişiler, kronik 

rahatsızlığı bulunan kişiler, 

yüksek tansiyon hastaları, kronik 

olarak kalp ya da akciğer problemleri 

yaşayan kişiler, diyabet, 

obezite ve 65 yaşın üstündeki 

kişiler koronavirüs için en büyük 

risk grubu içinde. Bu nedenle bu 

kişilerin kendilerini ekstra korumalarını 

tavsiye ediyorum.”diye 

konuştu 

ANKA Hastanesi Göğüs 

Hastalıkları Uzmanı Dr. Belgin 

İkidağ, bu nedenle kış aylarında 

sosyal mesafeye ve kurallara 

çok daha fazla uymamız gerektiğini 

belirtti. Dr. İkidağ, “Virüse 

yakalanmamak için kalabalık 

ve kapalı ortamlarda mümkün 

olduğu kadar bulunulmamalı. 

Bulunmak zorunda kalınırsa 

sosyal mesafe korunmalı, 

hasta kişilerden uzak durulmalı. 

Belirtiler görüldüğünde 

bir sağlık kuruluşuna 

başvurup test yaptırarak 

gribe mi koronavirüse 

mi yakalandığınızı 

netleştirmeniz 

önemli. “dedi 

“KORONAVIRÜS ILE 

GRIBE AYNI ANDA 

YAKALANMAK 

MÜMKÜN” 

Koronavirüs ile gribe 

aynı anda yakalanmanın 

da mümkün olduğunu ve 

bunun bazı hastalarda tehlikeli 

sonuçlara neden olabileceğine 

dikkat çeken Gaziantep Özel 


AĞIZ VE DİŞ SAĞLIĞININ 

VÜCUDUMUZA ETKİSİ 

“Sağlık ağızda başlar” 

Dr. İbrahim Halil Aslan, ağız ve diş sağlığının 

vücudumuza etkileri konusunda bilgilendirdi. 

Dr. İbrahim Halil Aslan 

DR. İBRAHIM Halil 

Aslan, Narkoz Sağlık 

Dergisi’ne verdiği 

röportajda Ağız ve 

diş sağlığının insan vücudunun 

genel sağlığından bağımsız 

olmadığını belirterek, ağız sağlığının 

yaşam kalitesini artıran en 

önemli faktörlerden olduğunu 

belirtti. 

Dr. Aslan; “Bildiğimiz üzere 

ağzımız tüm vücudumuzun 

giriş kapısıdır. Beslenmek 

vücut sağlığımızın idamesi için 

şarttır ve tüm gıdalar ilk önce 

ağzımızda öğütülüp ıslatılıp 

midemize gönderilmektedir. 

Besinler midemize ulaştıktan 

sonra genel sindirim ve boşaltım 

sisteminde işlenip vücudumuza 

dağılır. Ağız ve Diş Sağlığımız, 

kalp sağlığımız için önemlidir, 

bağırsak sağlığımız için önemlidir. 

Bağırsak Sağlığı, otoimmün 

hastalıklar, alerjik hastalıklar 

açısından önemlidir” dedi. 

Diş kökleri bulundukları yerde 

kemik dokusu ile çevrilidirler ve 

kemiğin üzeri diş eti ile örtülüdür. 

Doğal olarak her bireyin 

ağzında mikrobiyal dental plak 

olarak isimlendirilen bir bakteri 

topluluğu yaşamaktadır. Bu 

bakterilerin birçok türünün ağızdaki 

varlığı sağlığın sürdürülmesi 

açısından bir risk oluşturmazken; 

bazı türler diş etinden 

başlayan ve uzun dönemde 

sistemik, yani genel sağlık 

açısından olumsuz etkileri olan 

hastalıkların oluşmasında rol 

oynayabilirler. Diş eti hastalıkları 

genel sağlığımızı ilgilendiren 

hastalıkların birçoğu ile etkileşim 

içindedir. Bu hastalıklar arasında 

diyabet (şeker hastalığı), kalp 

damar hastalıkları ve gebelik 

sırasında meydana gelebilecek 

bir takım komplikasyonlar da 

bulunmaktadır. 

PEKI AĞIZ SAĞLIĞIMIZ PROBLEMLIYKEN, EKSIK 

DIŞLERIMIZ VARKEN TÜM VÜCUT SAĞLIĞIMIZ 

NASIL ETKILENIR? 

Bedenimizi besleyecek olan gıdaların bakteriyle temas etmeden hijyenik 

ortamlarda hazırlanıp önümüze sunulmasını istiyorken, gıdaların iyi pişmiş 

ve sindirilmesi kolay formda olmalarını istiyorken, diş eksikliklerimizle iyi 

öğütemediğimizde ve hijyen sorunu olan bir ağız ortamımız varken yediğimiz 

besinlerin hiçbir değeri kalmıyor. 

Ağız ortamımız hijyeni ve sağlığı konusunda en hassas olmamız gereken 

vücut bölümümüzdür. Çürük dişlerimiz, taşlaşmış-kireçlenmiş yiyecek artıkları 

(diş taşı) ve diş eksikliklerimiz tüm vücudumuzun düşmanıdır. Temiz 

gıdalar bu sorunlar arasında kirlenip bakterilerle sarılmamalıdır. 

İyi çiğneme sindirim ve boşaltım sistemlerimiz için son derece önemlidir. 

Sağlıklı çiğneme ve öğütme yapamamamız sindirim ve boşaltım sistemi 

sorunlarına yol açmaktadır. 

32

Ağız ve Diş 

Sağlığımız, 

kalp sağlığımız 

için önemlidir, 

bağırsak 

sağlığımız 

için önemlidir. 

Bağırsak Sağlığı, 

otoimmün 

hastalıklar, 

alerjik hastalıklar 

açısından 

önemlidir. 

AĞIZ SAĞLIĞIMIZIN 

PSIKOLOJIK SAĞLIĞIMIZA 

ETKISI NEDIR? 

Dişlerimiz biz gülerken karşımızdakine 

sunduğumuz etiketimizdir. Genel 

hijyen alışkanlıklarımızla ilgili büyük 

oranda karşımızdakine fikir verir. En 

önemlisi yüz estetiğimizin çok önemli 

bir bölümünü oluşturur. Gülerken 

elinizle veya dudaklarınızla dişlerinizi 

saklıyorsanız mutlaka bir Diş Hekimine 

başvurun. 

Dişlerimizin görünüşünün, günlük yaşamda 

insanlarla iletişim halindeyken, 

aile hayatımızda ve sosyal çevremizde 

özgüvenimizi ve duruşumuzu büyük 

oranda etkilediği kanıtlanmıştır. 

AĞIZ SAĞLIĞIMIZIN 

DIYABETE (ŞEKER 

HASTALIĞINA) ETKISI 

NEDIR? 

Diyabet, vücudun enfeksiyona karşı 

direncini azaltabilir. Yüksek kan şekeri, 

diş eti hastalığına yakalanma riskini 

artırır. Dahası, diş eti hastalığı kan şekeri 

seviyelerini kontrol altında tutmayı 

zorlaştırabilir. Kan şekeri seviyelerini 

olabildiğince normale yakın tutarak diş 

etlerinizi koruyun. Her yemekten sonra 

dişlerinizi fırçalayın, diş ipi kullanın ve 

günlük antiseptik gargara ile durulayın. 

STRES VE DIŞ SIKMA 

Stresli, endişeli veya depresyondaysanız, ağız sağlığı sorunları için daha yüksek risk altında olabilirsiniz. Stres altındaki 

insanlar, diş etlerine ve vücuda zarar veren yüksek düzeyde kortizol hormonu üretir. Stres ayrıca kötü ağız bakımına 

da yol açar. İnsanların % 50’den fazlası stresli olduklarında düzenli olarak dişlerini fırçalamıyor veya diş ipi kullanmıyor. 

Stresle ilgili diğer alışkanlıklar arasında sigara içmek, alkol almak, dişleri sıkmak ve gıcırdatmak (bruksizm ) bulunur. 

Burada psikolojik etkilerden ağız sağlığı ve buna bağlı olarak diğer genel sağlık problemlerini doğurduğunu görebiliriz. 

Sonuç olarak sağlık ağızda başlar…. 


Dr. Oya Şengezer Kayaalp 

Kadın Doğum Uzmanı 

HAMİLELİKTE 

BESLENME 

Kadın Doğum Uzmanı Dr. Oya Şengezer 

Kayaalp anne adaylarının hamilelik süresince 

nasıl beslenmeleri gerektiğine ilişkin bilgi verdi. 

D 

R. OYA Şengezer Kayaalp hamilelik süresince 

dengeli beslenmenin hem bebek hemde anne 

için çok önemli olduğuna dikkat çekerek anne 

adaylarını beslenme konusunda uyardı. 

Adet döneminiz gecikti, mideniz bulanıyor. Hemen bir 

Kadın Doğum Uzmanına gittiniz ve size müjdeli haberi 

verdi. “ Tebrikler, hamilesiniz.” Bundan sonrasında artık iki 

kişisiniz. Beslenmeniz başta olmak üzere bir çok şeye daha 

fazla dikkat etmeniz gerekiyor. 

34

Hayatın tüm evrelerinde olduğu gibi gebelikte de protein ve sebzeden 

zengin, kompleks karbonhidrattan fakir diyetle beslenilmelidir. Günde 

üç ana öğün, iki veya üç ara öğün olmak üzere 5-6 öğün tüketilmelidir. 

Sabah kahvaltısı ve öğle yemeğinin daha güçlü olup; akşam yemeğinin 

daha hafif yenmesi, gebelik de artan reflüden koruma sağlar. 

Eskiden büyüklerimiz “Sen hamilesin, iki 

kişilik yemen lazım” derlerdi. Artık bunun 

doğru olmadığını hepimiz biliyoruz. Karbonhidrat, 

protein ve yağ içeriği dengeli bir 

beslenme programınız olmalı. Yeterli besin 

alımı bebeğin sağlıklı gelişimini sağladığı 

gibi; annenin de sağlıklı bir gebelik süreci 

geçirmesine yardımcı olur. 

Gebelikte aşırı zayıf olan ve normalden az 

kilo alan annelerin ; düşük doğum ağırlıklı 

bebek doğurma ve erken doğum riskinin 

arttığı gözlemlenmiş, aşırı obez olanlarda 

da düşük, gebelikte şeker hastalığı, yüksek 

tansiyon ve gebelik zehirlenmesi riski, 

doğumda ise sezaryen riski artar. 

Gebelikte kalp, böbrek ve solunum sistemlerini 

desteklemek için enerji ihtiyacı artar. 

Tüm gebelik için ortalama 300 kcal/gün 

kadar fazla enerji alınmalıdır. Normal kilolu 

kadınların tüm gebelik sürecinde 11-15 kg 

kilo artışı olmalıdır. Obez gebelerin daha az 

kilo alması gerekirken, zayıf hamileler daha 

fazla kilo alabilir. Normal kilolu bir gebenin 

12.hf’da 1 kg; 24.hf’da 3-4 kg alması yeterlidir. 

Hayatın tüm evrelerinde olduğu gibi 

gebelikte de protein ve sebzeden zengin, 

kompleks karbonhidrattan fakir diyetle beslenilmelidir. 

Günde üç ana öğün, iki veya 

üç ara öğün olmak üzere 5-6 öğün tüketilmelidir. 

Sabah kahvaltısı ve öğle yemeğinin 

daha güçlü olup; akşam yemeğinin daha 

hafif yenmesi, gebelik de artan reflüden 

koruma sağlar. 

Her gün en az 2 lt su içilmelidir. Unutmayalım: 

Su hayattır. Hamur işi ve tatlılardan 

mümkün olduğunca uzak durulmalıdır. 

Salam, sosis, kızartma gibi yiyecekler 

yenmemelidir. Alkol ve sigara kesinlikle tüketilmemelidir. 

Kafeinli içecekler, fast food 

yiyecekler tüketilmemelidir. 

Omega-3, sinir dokusunun vazgeçilmez 

bileşenidir. Omega-3 içeren besinler balık, 

ceviz, ıspanak ve semiz otudur. Haftada 

bir veya iki kez balık, her gün 2 tane cevizle 

omega-3 gereksinimi karşılanabilir. Haftada 

iki kez ıspanak ve semiz otu da yenilmelidir. 

Demir de hamilelikte hem anne hem bebek 

için gereksinimi artan diğer bir vitamindir. 

Kırmızı et, koyu yeşil yapraklı sebzeler 

ve kuru baklagillerde bulunur. Emilimi 

yeterli olmadığı zaman ilaç ile hekiminiz 

takviye edecektir. Kalsiyum kemik gelişiminde 

önemli bir vitamindir. Her öğünde 

kalsiyum içeren bir besinin bulunması iyi 

olur. Yoğurt, kefir, süt ve süt ürünleri her 

öğünde bulunmalıdır. 

Yeşil yapraklı sebzelerin en az iki öğünde 

bulunması, ara öğünlerde meyve tüketilmesi 

sağlıklı beslenmemize katkıda 

bulunur. Yeşil yapraklı sebzeler iyi yıkanarak 

yenmelidir. Deniz ürünlerinde midye aşırı 

cıva içeriği nedeniyle tüketilmemelidir. İlk 

üç ayda fazla adaçayı düşük riskini artırması 

nedeniyle önermiyoruz. 

Beslenmeden bu kadar bahsetmişken 

egzersizden bahsetmemek tabiki olmaz. 

Her gün 30-45 dakika yürüyüş sağlıklı bir 

hamilelik süreci geçirmenize katkıda bulunacaktır. 

Sağlıklı, mutlu, huzurlu bir gebelik 

geçirmeniz dileğiyle. Hoşça kalın… 


Oğuzeli’nde 

sokak hayvanları 

için örnek davranış 

Gaziantep’in Oğuzeli ilçesinde Kaymakamlık ve Belediye iş birliği ile 

sokak hayvanları için belirlenen uygun yerlere atıl su borularından yapılan 

yemlik ve suluk yerleştirildi. Sokak hayvanları için yapılan yemlik ve 

suluklara Oğuzeli Kaymakamı Büşra Uçar ve Oğuzeli Belediye Başkanı 

Mehmet Sait Kılıç kendi elleriyle yem ve su bıraktı. 

duyarlı olduğunu görüyoruz. Onların beslenmesine 

ve su ihtiyacına kendi imkanlarınca 

yardımcı oluyorlar. Diğer yandan 

oluşan her türlü olumsuzlukta kaymakamlığımıza 

bildirimde bulunuyorlar. Ben bir 

kez daha vatandaşlarımıza bu duyarlılıklarından 

dolayı teşekkürlerimi iletiyorum. Bu 

konuda herkese sorumluluklar düşüyor. 

El birliğiyle hareket ederek, kaymakamlık, 

belediye ve vatandaş işbirliğiyle sokak 

hayvanlarıyla ilgili her türlü ihtiyaca cevap 

verebileceğimizi düşünüyorum” ifadelerini 

kullandı. 

“SOKAK HAYVANLARINI YOK 

SAYAMAYIZ” 

SOKAK HAYVANLARI 

BİZİM DOSTLARIMIZ” 

Sokak hayvanlarının en büyük ihtiyaçlarından 

bir tanesi de beslenme ve su 

ihtiyacı olduğunun altını çizen Oğuzeli 

Kaymakamı Büşra Uçar, “Hayvanlar da 

bizim dostlarımız. Biz elimizden geldiği 

kadar, açık arazilerde hayvanları beslemeye 

çalışıyoruz. Vatandaşlarımızdan da bu 

konuda duyarlı olmalarını bekliyoruz” dedi. 

Kaymakam Uçar, “Sokak hayvanlarının da 

can taşıdığını ve bizlerin en yakın dostları 

olduğunu hiçbir zaman aklımızdan çıkarmamalıyız. 

Son yıllarda sokak hayvanlarına 

karşı vatandaşımızın daha bilinçli ve 

Koronavirüs salgınının sadece insan hayatını 

değil, sokak hayvanlarının da hayatını 

olumsuz etkilediğini söyleyen Oğuzeli 

belediye Başkanı Mehmet Sait Kılıç, 

“Onlar da can ve yaşamaya hakları var. En 

az bizim kadar onların da yaşamaya hakkı 

var” dedi. 

Başkan Kılıç, “Kış aylarında sokak hayvanları 

açlık ve susuzlukla karşı karşıya kalıyor. 

Bizde Kaymakamımız Büşra uçar Hanım 

ile birlikte en yakın dostlarımız olan 

Sokak hayvanları için atıl su borularından 

yapılan yemlik ve sulukları ilçemizin çeşitli 

bölgelerine yerleştirdik. Bizler belediye 

olarak vatandaşlarımızın ihtiyaçlarının yanı 

sıra sokak hayvanlarını da dikkate alarak 

hizmet sunmaya gayret gösteriyoruz. Sokaklarda 

yaşayan dostlarımızın da çeşitli 

ihtiyaçları var. Onları yok sayamayız. Biz 

hayvanları seviyoruz ve kolluyoruz. Vatandaşımızı 

da bu konuda duyarlı olmaya 

davet ediyorum” ifadelerini kullandı. 

36

Emzirme sırasında anne “sevgi” hormonu salgılıyor 

Emzirme bebeğin 

kendini güvende 

hissetmesini sağlıyor 

Emzirme, hamilelik macerası sonrasında 

merakla beklenen doğumun ardından anne ve 

bebeğin birbiri ile iletişim kurmasını sağlayan 

çok özel ve tarif edilemeyen bir andır. 

Müge Pelin Düzgün 

Acıbadem Ankara Hastanesi Kadın 

Doğum Sorumlu Hemşiresi 

Anne sütü gibi eşsiz bir besinin bebeğe doğumundan itibaren 

sağlanması için emzirmenin teşvik edilmesi ve her koşulda 

desteklenmesi hem anne hem de bebek sağlığı açısından 

çok önemlidir. Ama yalnızca fiziksel sağlığı için değil, ruhsal 

yönden de anne ve bebek emzirme sürecinin çok özel olduğunu 

söyleyen Acıbadem Ankara Hastanesi Kadın Doğum Sorumlu 

Hemşiresi Müge Pelin Düzgün anlatıyor… 

LK 6 AY ANNE SÜTÜ 

İILE BESLENME 

SAĞLANMALI 

Bebeğin hem ruh hem de 

vücut sağlığı için en uygun besinin 

anne sütü olduğunu söyleyen Müge 

Pelin Düzgün “Eğer annenin sütü 

bebeğin gelişimi için yeterli ise ilk 6 

ay anne sütünden başka bir gıdanın 

verilmesine gerek yoktur. Özellikle doğumdan 

sonra gelen kolostrum (ağız 

sütü) bebeğin ilk aşısı niteliğinde olup 

zatürre, ishal ve alerjik hastalıklar kolostrum 

ile beslenen bebeklerde daha 

az görülür. Anne sütü her zaman ve 

her yerde kullanıma hazırdır. Temiz 

ve uygun ısıdadır. Sindirimi oldukça 

kolay ve rahattır. Anne sütü her bebeğe 

özeldir, bu nedenle bebeğin bütün 

ihtiyaçları rahatça karşılanabilir. Anne 

sütü ile beslenen çocuklarda ‘şeker 

hastalığı, obezite, damar sertliği, 

ishal, astım’ gibi hastalıkların görülme 

sıklığı oldukça azdır” açıklamasında 

bulunuyor. 

EMZIRMEK RUHSAL 

GELIŞIM IÇIN BÜYÜK 

ÖNEM TAŞIYOR 

“Emzirme aynı zamanda anne ile 

bebek arasında sevginin güçlü bir 

bağın kurulması açısından da önem 

taşıyor” ifadelerini kullanan Düzgün 

sözlerine şöyle devam ediyor: “Emzirme 

bebeğin ruhsal gelişimi için 

önemli bir unsurdur. Anne bebek 

arasında sevgi bağının gelişmesi, 

bebekte güven duygusunun oluşmasına 

çok olumlu olarak katkı sağlar. 

Bebek emzirme sırasında annesinin 

sıcaklığını hisseder, acıktığında kendisinin 

beslenmesinden huzur bulur. 

Emzirme sırasında annesine bakar ki 

yeni doğan bebekler yaklaşık 20 cm 

uzaklığı görür ki, bu da emzirme pozisyonunda 

annesinin yüzünü görebilmesi 

anlamına gelir. Anne ise bebeği 

emzirmeye başladığında oksitosin 

hormonu diğer adıyla sevgi hormonu 

salgılanır. Böylece annenin emzirme 

sürecinde aldığı keyif de artar” 

BEBEĞINIZI NE SIKLIKLA 

BESLEMELISINIZ? 

Bebeğin emzirme düzeniyle ilgili de 

önerilerde bulunan Düzgün emzirmede 

zaman sınırı olmadığını belirtiyor. 

Gelen süt miktarının artmasının 

emzirme sıklığı ile doğru orantılı 

olduğunu söyleyen Müge Pelin Düzgün 

“Yeni doğan bebekler genellikle 

günde 8-10 öğün emmek isterler. Sık 

emzirme, bol süt gelmesini sağladığı 

gibi göğüslerin şişmesini ve acımasını 

da önler” bilgisini paylaşıyor. 


Meme kanseri daha çok ileri yaş hastalığı olarak sanılsa da 40 

yaş altı kadınlarda görülme sıklığı ülkemizde gittikçe artıyor. 

Meme kanseri görülme 

yaşı gün geçtikçe düşüyor 

Meme kanseri günümüzde kadınlarda en 

sık rastlanan kanser türü ve gün geçtikçe 

de daha genç yaşlarda görülüyor. Gelişmiş 

ülkelere oranla ülkemizde meme kanseri 

görülme yaşının daha düşük olduğuna 

dikkat çeken Genel Cerrah Prof. Dr. 

Neşet Köksal, genç yaşta görülen meme 

kanserinin, ileri yaşa oranla daha hızlı 

ilerleyebileceği ve tekrarlama olasılığının da 

fazla olabileceği uyarısında bulundu. 

Genel Cerrah Prof. Dr. Neşet Köksal 

YAŞAMININ herhangi bir döneminde yaklaşık her 8 kadından birinde 

görülen meme kanseri daha çok ileri yaş hastalığı olarak sanılsa da 

40 yaş altı kadınlarda görülme sıklığı ülkemizde gittikçe artıyor. Bu 

nedenle 20’li yaşlardan başlayarak her genç kadının kendi kendine 

elle muayeneye başlaması gerektiğine işaret eden Yeditepe Üniversitesi Koşuyolu 

Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Neşet Köksal “özellikle aile 

öyküsü varsa ve tümör şüphesi olan kadınlarda, 40 yaşından genç olsa bile 

mamografi çektirmeli” dedi. 

38

GENÇ YAŞTA GÖRÜLEN 

MEME KANSERİ ÜREME 

SAĞLIĞINI DA ETKİLİYOR 

Meme kanserinin yüzde 25’i menopoz 

öncesi dönemde, bir diğer ifadeyle doğurganlığın 

olduğu yıllarda geliştiğinin altını 

çizen Prof. Dr. Neşet Köksal, “Genç yaşlarda 

görülen meme kanseri tedavisi kadının 

üreme sağlığını etkiliyor. Meme kanserinin 

kendisinin değil, uygulanan yöntemlerin 

ve ilaçların yumurtalık fonksiyonlarına 

olumsuz etkileri olabiliyor” dedi. 

“Meme kanserinin giderek daha genç 

yaşlarda görülmesi ile evlilik ve çocuk 

sahibi olma yaşının yükselmesi, meme 

kanseri hastalarının üreme sağlığı ve 

doğurganlıklarının devam edip etmeyeceği 

konusunda akıllarında soru işaretleri 

doğmasına neden oluyor” diyen Prof. Dr. 

Neşet Köksal, şu bilgileri verdi: “Özellikle 

“alkilleyici ajanlar” adı verilen bazı kemoterapi 

ilaçlarının kadınlarda akut yumurtalık 

yetmezliği veya erken menopoza yol 

açabiliyor. Bu ilaçların erkeklerde ise geçici 

veya kalıcı azospermi, yani canlı sperm 

olmamasına olabiliyor. 

Kemoterapi sırasında veya sonrasında sıklıkla 

kadınlar adet göremez ve yumurtalık 

fonksiyonları azaldığı için erken menopoz 

belirtileri görülür. Tedavi bittikten sonraki 

iki yıl içinde, kadınların çoğu yeniden adet 

görmeye başlar. Ancak hastaların adet 

görmeye başlaması, doğurganlık potansiyeli 

açısından yanlış değerlendirmelere yol 

açmamalıdır. Adet görme ve doğurganlık 

arasında mutlak bağlantı yoktur. Hastanın 

düzenli adet görmemesi doğurganlığın olmayacağı 

anlamına gelmeyeceği gibi tersine 

adet görmesi de doğurganlığı garanti 

etmez. Bazı meme kanserleri östrojen ve 

progesteron gibi kadınlık hormonlarına 

duyarlı tümörlerdir. Bu tür meme kanseri 

olan hastalarda en azından belirli bir süre, 

bu hormonların etkisini azaltmak amacıyla 

bir takım ilaçlar kullanılır. Hormonal tedavi 

adıyla kullanılan bu ilaçların da üreme 

sağlığı üzerine olumsuz etkileri olabilir.” 

“MULTİDİSİPLİNER BİR 

YAKLAŞIMLA ÇALIŞILMALI” 

“Meme kanseri tedavisinde sağ kalımı 

artırmak temel amaçtır ancak bunun 

yanı sıra hastaların yaşam kalitelerini yükseltmek 

de bir o kadar önemlidir” diyen 

Yeditepe Üniversitesi Hastanesi Genel 

Cerrahi Uzmanı Prof. Dr. Neşet Köksal, 

sözlerine şöyle devam etti. “Bu nedenle 

meme kanserli genç hastaların üreme 

sağlığı ile ilgili gereksinimleri dikkate 

alınmalı ve multidisipliner yaklaşımla ilgili 

branşların bir arada çalışması gerekiyor. 

Meme kanserinin biyolojik yapısının daha 

iyi anlaşılmasıyla birlikte ilaç tedavisinde 

her geçen gün birçok gelişme yaşanıyor. 

Hedefe yönelik ilaçlar meme kanserinde 

başarıyla kullanılmaya başlanıp, kemoterapinin 

etkinliği artarken, üreme sağlığı da 

dâhil, oluşturduğu yan etkiler azalmıştır. 

Üreme dönemindeki hastalarda kemoterapi 

esnasında yumurtalıkları baskılayan 

bazı ilaçlar verilerek kemoterapiden daha 

az etkilenmesi sağlanıyor. Tüm bunların 

yanı sıra yumurtaların veya spermlerin 

elde edilmesi, canlılığının ve işlevlerinin 

korunması, geliştirilmesi konusunda çalışmalar, 

arayışlar da devam ediyor.” 

“OLABİLDİĞİNCE 

MEMEYİ 

KORUMAYA 

ÇALIŞIYORUZ” 

Özellikle memenin tamamının 

alındığı durumlarda 

kadının psikolojik olarak 

etkilenebildiğini dolayısıyla 

cinsel yaşamanın da olumsuz 

etkilenebildiğini söyleyen Prof. 

Dr. Neşet Köksal, bu nedenle 

de olabildiğince memenin 

korunduğu cerrahi yöntemleri 

uygulamaya çalıştıklarına 

işaret etti. “Memenin 

tamamının alınması zorunlu 

olduğundaysa değişik 

yöntemlerle yeni bir meme 

oluşturulmaya ve böylece 

organ kaybı nedeniyle 

oluşacak olumsuz psikolojik 

etkiler ortadan kaldırılmaya 

çalışılıyor.” diye konuştu. 

GENÇ YAŞLARDA 

GÖRÜLEN MEME KANSERI 

TEDAVISI KADININ 

ÜREME SAĞLIĞINI 

ETKILIYOR. MEME 

KANSERININ KENDISININ 

DEĞIL, UYGULANAN 

YÖNTEMLERIN VE 

ILAÇLARIN YUMURTALIK 

FONKSIYONLARINA 

OLUMSUZ ETKILERI 

OLABILIYOR. 


Mehmet Emin TATLI 

İndex Ekonomi Bağımsız Denetim A.Ş. Yön.Krl. Bşk. 

SAĞLIK VE HİJYEN SEKTÖRÜ 

TEŞVIKLERI VE UYGULAMALARI 

Teşvik konusu, uzun yıllardır bilinen bir konudur. 

Pandemi nedeniyle ülkede sağlık ve hijyen konuları 

daha da önemli oldu. 

Bu konuda devlet imkanlarından faydalanmak her 

yatırımcının arzusudur. 

Devlet teşvikleri genel olarak bir mal veya hizmetin 

maliyetini düşürmeye yönelik devlet tarafından 

yapılan bir kaynak transferi olarak tanımlanabilir. 

Esasında teşvikler kamu kaynaklarının, ülkenin 

gelişmesi bakımından daha yararlı olarak görülen 

sektörlere veya bölgelere yönlendirilmesi olarak da 

tanımlanabilir. 

Özelde ülkemiz genelde ise tüm Dünya CO- 

VID-19 (Korona virüs) nedeniyle zorlu bir dönemden 

geçiyoruz. Dünya genelinde tüm endüstrilerin 

ve iş dünyasının gözü salgınla ilgili alınan önlemlere 

çevrilmiş durumda. Bununla birlikte virüsün 

yayılmasıyla ilgili endişeler, her gün yeni ve farklı 

şekillerde rutin çalışma yöntemlerimizi bozuyor. 

Bu global problemde hiçbir endüstri, sağlık 

sektörü kadar etkilenmemiştir. Bu süreç hem 

sağlık ve hijyen konularına hassasiyetimiz arttırmış 

hem de bir sektörün yeniden şekillenmesine katkı 

sağlamıştır. 

Ülkemizde devlet teşvikleri ana kademede iki 

ayrı bakanlık bünyesinde toplanmıştır. Bunlardan 

biri Ticaret Bakanlığı diğeri ise Sanayi Bakanlığı 

bünyesinde toplanmıştır. 

Ticaret Bakanlığı bünyesindeki 

teşvikler şöyledir; 

1- Tescil ve Koruma desteği; 

Sağlık Kuruluşları, Sağlık Turizmi Şirketleri ürünün 

/ hizmetin yurt dışında tescil ettirilmesine ilişkin 

marka / patent bürosu hizmetleri, danışmanlık, 

ürünün/hizmetin o ülkede başka bir şirket / kuruluş 

adına tescil ettirilip ettirilmediğine ilişkin olarak 

yapılacak araştırma, inceleme vb. bütün zorunlu 

giderleri % 50 oranında ve yıllık en fazla 50.000 

ABD Doları tutarında karşılanır. 

40

2- Rapor ve Yurtdışı Şirket Alınıma 

Yönelik Danışmanlık Desteği; 

Bakanlık tarafından ön izinle uygun 

görülen Sağlık Kuruluşları ve Sağlık 

Turizmi Şirketleri pazar araştırması, sektör, 

ülke, uluslararası mevzuat veri izleme / 

değerlendirme faaliyetlerine destekler 

sağlanmaktadır. 

3-Belgelendirme Desteği; 

Bakanlık tarafından uygun görülen JCI, 

TEMOS, QHA, ACHSI, TÜV Belgeleri, 

Sağlık Bakanlığı belgeleri, SAS kalite 

belgelerine yönelik olarak müracaat ve doküman 

inceleme giderleri, Belgelendirme 

tetkik giderleri, Belge kullanım ücretleri, ilk 

yıla ait kayıt ücretleri, Danışmanlık giderleri 

ve Eğitim giderleri karşılanır. 

4-Reklam, Tanıtım ve 

Pazarlama Desteği; 

Reklam, tanıtım ve pazarlama faaliyetlerine 

ilişkin harcamaları Yapılan reklam, 

tanıtım ve pazarlama faaliyetine ilişkin 

tanıtım malzemesi karşılanır. 

5-Yurt Dışı Birim Desteği; 

Doğrudan veya yurt dışında faaliyet 

gösteren şirketleri yada şubeleri aracılığıyla 

açtıkları birimlerin brüt kira masrafları 

karşılanır. 

6-Danışmanlık Desteği; 

Uluslararası pazarlarda rekabet avantajını 

arttırmak üzere bakanlığın belirlediği 

konularda firma / kuruluş / uzmanlardan 

alınan danışmanlık hizmetlerine ilişkin 

giderleri de karşılanır. 

7-Acenta Komisyon Desteği; 

Ülkemizde uluslararası hasta getirilmesine 

yönelik acentelere yapılan komisyon ödemeleri, 

karşılanır. 

8-Tercümanlık Hizmetleri Desteği; 

Sağlık kuruluşları tarafından yurt içinde 

istihdam edilen ve tercümanlık hizmeti 

veren en fazla 2 adet personelin aylık brüt 

ücretleri karşılanır. 

9-Hasta Yol Desteği; 

Bakanlık ile protokol yapan özel sağlık 

kuruluşları yada hava yolu şirketleri 

tarafından tedavi edilmek üzere Türkiye 

ye getirilen hastaların ulaşım giderleri 

karşılanır 

10-Münhasıran Yurt dışına Yönelik 

Olarak Yurt içinde Gerçekleştirilen 

Tanıtım ve Eğitim Faaliyetlerinin Desteklenmesi; 

a) Yurt dışından davet edilen ilgili kurum 

ve kuruluş temsilcilerinin katılımı ile 

münhasıran yurt dışına yönelik olarak yurt 

içinde düzenlenen tanıtım ve pazarlama 

etkinliklerine ilişkin giderleri karşılanır. 

b) Yurt dışından davet edilen akademisyen/uzman/ilgili 

kişi veya kurum/kuruluş 

temsilcilerinin katılımıyla münhasıran yurt 

dışına yönelik olarak yurt içinde gerçekleştirilen 

eğitim programlarına yönelik 

harcamaları da karşılanır. 

Sanayi Bakanlığı bünyesindeki teşvikler 

şöyledir; 

Birinci sırada Bakanlığa bağlı; Teşvik 

Uygulama ve Yabancı Sermaye Genel 

Müdürlüğü bünyesinde bulunan yatırım 

teşvik belgesi gelmektedir. 

Yatırım teşvik belgesi destek unsurları 

1. 2. 3. 4. 5. 6. Bölgedeki yatırım yerine 

göre farklılık göstermektedir. Ayrıca belge 

içeriği belgenin Genel, Bölgesel Tevsi, 

Modernizasyon oluşuna göre farklı farklı 

desteklerden faydalanır; 

Destek Unsurları şöyle sıralanabilir; 

a) KDV İstisnası 

b) Gümrük Vergisi Muafiyeti 

c) Vergi İndirimi 

ç) Faiz veya Kâr Payı Desteği 

d) Yatırım Yeri Tahsisi 

e) Sigorta Primi İşveren Hissesi Desteği 

f) Sigorta Primi Desteği 

g) Gelir Vergisi Stopajı İndirimi 

ğ) KDV İadesi 

İkinci sırada Bakanlığa bağlı; Kosgeb 

Genel Müdürlüğü bünyesinde bulunan 

KOBİ tanımına uyan firmalara sağlanan 

destekler ve hibeler gelmektedir. 

a) Girişimciliği Geliştirme Destek Programı; 

Bu program ile girişimcilik teşvik 

edilmektedir. 

b) İşbirliği Güçbirliği Destek Programı; 

Birkaç işletmenin yan yana gelerek ortak 

iş kültürü oluşturması amaçlanmaktadır. 

c) AR-GE, İnovasyon Destek Programı; 

İthalatı azaltacak cari açığın büyümesini 

engelleyecek ürünlerin üretilmesi teşvik 

edilmektedir. 

ç) KOBİGEL – KOBİ Gelişim Destek 

Programı; Yüksek kalitede ve profesyonel 

imkanlarla daha fazla ürün üretilmesine 

imkan veren imkanlar ve fikirler desteklenmektedir. 

d) KOBİ TEKNOYATIRIM – KOBİ Teknolojik 

Ürün Yatırım Destek Programı; 

Bu programda ise teknolojik ürün üreten 

işletmeler teşvik edilmektedir. 


BAŞKAN FADILOĞLU, COVID-19 

HASTALARINA UMUT OLDU 

Şehitkamil Belediye Başkanı Rıdvan Fadıloğlu, geçirdiği Covid-19 

hastalığından sonra plazma kan bağışında bulundu. Başkan Fadıloğlu, 

“Hastalığı geçirmiş olan kardeşlerimizin, iyileştikten 28 gün sonra mutlaka 

immün plazma kan bağışında bulunmalarını hassaten rica ediyorum” dedi. 

Ç 

IN’DE başlayan ve daha 

sonra tüm dünyaya yayılan 

SARS-CoV-2 virüsüne bağlı bir 

hastalık olan Covid-19 hastalığı 

ile ilgili önemli tedavi yöntemlerinden biri 

olan immün plazma kan tedavisi, pandemi 

dönemindeki en önemli mücadele 

yöntemlerinden biri olarak kabul ediliyor. 

Geçirdiği Covid-19 hastalığının ardından 

28 gün geçtikten sonra immün plazma 

kan bağışında bulunan Şehitkamil Belediye 

Başkanı Rıdvan Fadıloğlu, hafta sonu 

uygulanan sokağa çıkma kısıtlamasının 

yapılacak bağışlara engel olmadığını 

vurguladı. 

BAĞIŞTA BULUNMALARINI 

HASSATEN RİCA EDİYORUM 

Şehitkamil Belediyesi tarafından Kızılay 

Gaziantep Kan Merkezi Müdürlüğüne tahsis 

edilen 139 Nolu Sosyal Tesiste immün 

plazma kan bağışı yapan Şehitkamil 

Belediye Başkanı Rıdvan Fadıloğlu, kan 

verme işleminin ardından şu açıklamada 

bulundu: “Ben, öncelikle tüm Covid-19 

hastalarımıza acil şifalar diliyorum. 

Hastalığı geçirmiş olan kardeşlerimizin, 

iyileştikten 28 gün sonra mutlaka immün 

plazma kan bağışında bulunmalarını 

hassaten rica ediyorum. Hastalığı atlatanlar, 

nasıl sıkıntıların çekildiğini biliyor. 

Başkalarının o sıkıntıları çekmemesi adına 

bu özveride bulunmaları insanlık gereğidir. 

Ben de daha önce Kovid-19 rahatsızlığı 

geçiren biri olarak, immün plazma kan 

bağışında bulundum. Özellikle ben Pazar 

günü burada görev yapan tüm Kızılay 

çalışanlarımıza teşekkür ediyorum. Mesai 

mefhumu gözetmeksizin 365 gün 24 

saat kan alımıyla ilgili faaliyetlerini devam 

ettiriyorlar. İmmün plazmayla ilgili olarak 

da hafta içi yine belirli saatlerde, sokağa 

çıkma kısıtlamalarının olduğu günlerde 

de yine Cumartesi ve Pazar günleri bu 

faaliyetlerini devam ettiriyorlar. Tabi bir 

yandan immün plazmaya ihtiyaç varken, 

diğer taraftan da kan bağışına ihtiyaç var. 

Şu an immün plazma alınan Değirmiçem 

Mahallemizde bulunan 139 Nolu Sosyal 

Tesisimizde aynı zamanda kan vermek isteyen 

vatandaşlarımızın kan verme imkanı 

da var. Ben immün plazma kan bağışında 

bulunacak vatandaşlarımıza buradan 

sesleniyorum, sokağa çıkma kısıtlaması 

var diye buraya gelemeyeceklerini düşünmesinler. 

Buraya geldiklerinde kendilerine 

kan verdiklerine dair belge verilerek, 

sorunsuz bir şekilde evlerine dönebilmeleri 

sağlanıyor. Ben, tüm hastalarımıza acil 

şifalar diliyorum. Hastalığı geçirmiş ve kan 

bağışında bulunan tüm kardeşlerimize de 

teşekkür ediyorum.” 

BAĞIŞTA BULUNMAYA 

DAVET EDİYORUM 

Kan bağışı çağrısında bulunan Kızılay 

Şehitkamil Şube Başkanı İsmail Güler, 

“Kovid-19 hastalığını geçirmiş ve üzerinden 

28 gün geçmiş tüm hastalarımıza 139 

Nolu Sosyal Tesisimizde hafta içi 08.30 

ile 24.00’a kadar hizmet vermekteyiz. 

Sokağa çıkma yasağı olduğu günlerde ise 

sabah 09.30 ile 21.30’a kadar hizmet veriyoruz. 

Tüm Covid-19 hastalığını geçirmiş 

hastalarımızı, immün plazma bağışında 

bulunmaya davet ediyorum” şeklinde 

konuştu. 

3 KİŞİYE CAN OLABİLMEK 

Her bağışçının 3 kişiye can olabileceğini 

belirten Gaziantep Kan Bağışı Merkezi 

Müdürü Dr. Mehmet Akıncı, “Şehitkamil 

Belediye Başkanımız, bugün immün plazma 

bağışında bulundu. Kendisi Kovid-19’u 

geçirdi. Şu an sağlıklı olduğu için ve 

üzerinden 28 gün geçtiği için de 3 kişiye 

can olabilmek için buraya gelip bağışta 

bulundular. Allah, hayırlarını şimdiden 

kabul etsin. Duyarlı olan tüm vatandaşlarımızdan 

da immün plazma bağışında 

bulunmalarını rica ediyorum” ifadelerini 

kullandı. 

42

SAĞLIĞIMIZA 201 MİLYAR 

31 MİLYON TL HARCADIK 

2019 yılındaki sağlık harcaması 201 milyar 31 milyon TL olurken, 2018 yılına 

oranla yüzde 21,7 arttığı kaydedildi. Bu harcanan tutarın da 156 milyar 819 

milyon TL’si genel devlet sağlık harcaması olarak yapıldı. 

M 

EDYA takip 

kurumu Ajans 

Press, sağlık ile 

alakalı medya 

yansımalarını çıkardı. Ajans 

Press’in gerçekleştirdiği medya 

incelemesine göre, geçen yıl 

sağlık ile alakalı 500 bin 591 haber 

çıkışı olduğu görüldü. Yine 

aynı dönemde sağlık kurumları 

ile alakalı çıkan haber adedi ise 

971 olarak gözlenirken, sağlık 

harcamalarının 811 basın habere 

konu olduğu görüldü. 

HARCAMALAR HER YIL ARTIYOR 

Ajans Press’in, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerinden elde ettiği bilgilere göre, 

sağlık harcamaları istatistikleri belli oldu. Böylelikle 2019 yılındaki sağlık harcaması 201 

milyar 31 milyon TL olurken, 2018 yılına oranla yüzde 21,7 arttığı kaydedildi. Bu harcanan 

tutarın da 156 milyar 819 milyon TL’si genel devlet sağlık harcaması olarak yapılırken, 

özel sektör sağlık harcaması 44 milyar 212 milyon TL oldu. Sağlık harcamalarının 

büyük bir çoğunluğu da hastanelere yapıldı. Geçmiş yıllardaki sağlık harcamalarına 

bakıldığında ise 2018’de 165 milyar 2014’te 95 milyar, 2010 yılında ise 62 milyar olduğu 

gözlendi. 2019 yılındaki kişi başına yapılan sağlık harcaması ise 2 bin 434 TL olurken, 

bunun 2018 yılında 2 bin 38 TL olduğu kaydedildi. 


UYKUNUZUN 

huzuru kaçmasın 

Her 10 kişiden 1’inde görülen ve Willis- 

Ekbom hastalığı olarak da bilinen 

‘Huzursuz Bacak Sendromu’, dünyada 

en sık rastlanan sinir sistemi bozukluğu 

olarak karşımıza çıkıyor. 

Kişinin bacaklarındaki kasları sürekli hareket ettirme veya 

esnetme ihtiyacı duyduğu kontrol edilemeyen bir durum olan 

bu sorun daha çok dinlenirken veya uyurken kötüleştiği için 

yaşam kalitesini de olumsuz etkiliyor. Hareket bozukluğu 

olan bu problemin şikayetlerinin gece arttığına dikkat çeken 

Romatem Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı 

Dr. Nuriye Gürer, “ Erken teşhis ve tedavi büyük önem 

taşıyor. Her yaşta ortaya çıkabilecek bu sorun ellerinizde ve 

ayaklarınızda bulunan sinirlere de zarar verebilir. Huzursuz 

bacakların rahata kavuşabilmesi için yapılabilecek en iyi şey 

hareket ettirmektir. Bu yüzden ilaç tedavisinin yanında fizik 

tedavi büyük önem taşıyor” ifadelerini kullandı. 

Dr. Nuriye Gürer 

Romatem Hastanesi Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Uzmanı 

44

BACAKLARDA yanma, kaşıntı, 

ürperme, karıncalanma gibi 

belirtiler ile kendini gösteren 

‘Huzursuz Bacak Sendromu’, 

kişilerin yaşamını olumsuz etkiliyor. Hareket 

bozukluğu olan bu sorun dinlenme 

dönemlerinde, geceleri uyumadan hemen 

önce daha kötü olurken film izlerken, 

uzun bir iş toplantıları, uçak yolculukları 

gibi hareketsiz kaldığımız zamanlarda da 

kendi gösterebiliyor. Nedeni tam olarak 

bilinmeyen bu problem ile ilgili son yapılan 

araştırmalarda, bilim insanları beyin 

kimyasalı dopaminin dengesizlikten dolayı 

kas hareketini kontrol etmek için mesajlar 

gönderebileceğini belirtiyor. Ayrıca demir 

eksikliği, gebelik, omurilik rahatsızlıkları, 

böbrek yetmezliği ve genetik hikayeler 

de bu hastalığın ortaya çıkmasına neden 

olabiliyor. 

UYKU KALITESINI ETKILIYOR 

‘Huzursuz Bacak Sendromu’ bazı durumlarda 

kaslarda meydana gelen kramplar 

ve uyuşma ile karıştırılabiliyor. Bu da 

hastalığın tanısının koyulmasını ve tedavi 

sürecinin başlatılmasını geciktirdiğini belirten 

Romatem Hastanesi Fiziksel Tıp ve 

Rehabilitasyon Uzmanı Dr. Nuriye Gürer,“ 

Ne kadar erken tedavi süreci başlarsa 

hayatınız o kadar az etkilenir. Çünkü 

yaşamımızın 1/3 ‘üne hakim olan uyku 

durumun kalitesini bozan bu rahatsızlık 

haliyle vücut sağlığımızı da olumsuz 

etkiliyor. Özellikle bu dönemde bağışıklık 

sistemimizin korunmasında büyük rol 

oynayan uyku için bu sorunun çözümü 

büyük önem taşıyor. Ayrıca kafein, alkol, 

sigara ve stres bu durumun ortaya çıkmasını 

tetikleyebilir.” ifadelerini kullandı. 

ŞIKAYETLER 20 YAŞINDAN ÖNCE ORTAYA ÇIKIYOR 

Dr. Gürer, sözlerini şöyle sürdürdü: “Olguların çoğuna tanı konulamadığı için hastalığın görülme 

sıklığı kesin olarak bilinmiyor. Doktora başvuran hastaların çoğu orta ve ileri yaşta olmasına 

rağmen olguların yüzde 35’inde şikayetler 20 yaş öncesinde başladığı görülüyor. Bu sorunu 

yaşayan kişilerde ekstremite (kol ve bacak) ve eklem ağrısı da görülebiliyor. Hastaların çoğunda 

ağrılı sendromlar daha sık izleniyor. Örneğin bu hastalarda bel ağrısı yüzde 38, eklem ağrısı 

yüzde 50, yumuşak doku romatizmaları yüzde 30 olarak tespit edilmiştir. Huzursuz bacak birçok 

romatizmal hastalıkla birlikte görülse de, en iyi bilineni romatoid artritdir. Vücudunuzun herhangi 

bir yerinde uzun süreli, açıklanamayan bir rahatsızlığınız olduğunda, özellikle de bu rahatsızlık 

normal bir şekilde uyumanıza engel oluyorsa bir uzmana başvurmalısınız. “ 


Türkiye özel hastaneler 

gece işletme müdürleri 

birliği ve hizmetleri 

Türkiye Özel Hastaneler Gece İşletme Müdürleri Birliği Başkanı Tolga 

Güler, Sağlık Sektöründe özellikle İstanbul ve etrafındaki İllerin Özel 

Hastane Gece İşletme Müdürlerinin yaklaşık 4 yıl önce bir araya gelerek 

oluşturdukları birlik hakkında bilgi verdi. 

HASTA Transferi amacıyla kurulan Birliğin 

çalışmaları 112’ye de büyük katkı sağladı. 

Coronavirüs sürecinde Dünya ve Türkiye’nin 

içinde bulunduğu krize dikkat çeken Türkiye 

Özel Hastaneler Gece İşletme Müdürleri Birliği Başkanı 

Tolga Güler,Covid-19 salgınında en çok etkilenen Metropol 

şehir İstanbul’u örnek vererek: 

“2019 sonlarında sıkıntılı bir sürecin başlaması sonucu 

tüm dünyayı zamanla etkisi altına alan Covid-19 virüs 

salgını Ülkemiz açısından da 2020 Mart ayı itibari ile 

bu krizi yaşamaya başlamıştır. Durumun ciddiyeti sonucunda 

Dünya Sağlık Örgütü tarafından Mart ayı başlangıcında 

küresel salgın ilan edilip gerekli olan önlemler 

konusunda uyarılarda bulunulmuştur. Virüsün dünya 

üzerindeki etkisinin amacı kimilerine göre insanlık 

üzerindeki nüfus artışının planlı bir projesi, kimilerine 

göre ise ilahi bir uyarı niteliğindedir. 

Covid-19 salgının en etkili olduğu yerlerden 

biriside Metropol Şehir İstanbul’dur. 15 

milyonun üzerinde, birçok Ülke nüfusu ile 

eş değerde olan İstanbul, Yoğun Bakım ve 

Servis transfer süreçlerinde zaman zaman 

tıkanıklık yaşamaktadır. Bu tıkanıklık 

Tolga Güler 

Türkiye Özel Hastaneler Gece İşletme Müdürleri Birliği Başkanı 

46

özellikle 2.dalga dediğimiz şu günlerde 

kendisini göstermektedir. Sağlık Sektöründe 

özellikle İstanbul ve etrafındaki İllerin 

Özel Hastane Gece İşletme Müdürlerinin 

yaklaşık 4 yıl önce bir araya gelerek 

oluşturdukları 250 profesyonel kişinin 

whatsap grubu aracılığı ile hasta transfer 

süreçleri daha çok hız kazandığı aşikardır. 

Amacının sağlıkta sosyal sorumluluk 

projesi kapsamında, 4 yıldır verdiği emek 

ve performans neticesinde, bu zamana 

kadar 6,000 e yakın Yoğun Bakım, Acil 

Cerrahi işlem ve servis hastalarının 112 

komuta merkezi protokolu doğrultusunda 

hasta transferini sağlamıştır. İstanbul ve 

çevresinde çözüm noktası haline gelmiş 

olan TÜRKİYE ÖZEL HASTANELER 

GECE İŞLETME MÜDÜRLERİ BİRLİĞİ 

whatsap grubu 2019 yılının sektörde en 

iyi sosyal sorumluluk proje ödülüne hak 

kazanmanın yanında birçok sosyal amaçlı 

faaliyetlere imza atmıştır. Ülkemizin son 

10 yıl içerisinde Avrupa, Asya ve Ortadoğu 

Ülkelerinin sağlık Turizmi açısından seçkin 

hale gelmesi, gelişmesi, dış dünya üzerindeki 

etkisini göstermiş ve rol model halini 

almıştır. Şehir Hastanelerinin kurulması 

ve Üniversite Hastanelerini yeniden yapılanması 

kendi vatandaşlarının üzerinde 

de hizmet anlayışını ortaya koymuştur. 

Türkiye Özel Hastaneler Gece İşletme 

Müdürleri Birliği hem yurt içi hem de yurt 

dışı hasta transfer süreçlerinde bir nebze 

de Ülkemizin sağlık Sektörüne ciddi anlamda, 

hiç bir beklenti içerisine girmeden 

katkı sağlamaktadır... 

Yaşadığımız şu çok zor günlerde, maneviyat 

anlayışı ile sağlık çalışanlarının göstermiş 

olduğu cephe savaşında, emeğin 

harcanmaması, cephelerin devlet ve özel 

kurum olarak ayrışmadığı, olmazsa olmaz 

anlayışının net olarak bilinmesi ve unutulmaması 

tüm sağlık çalışanları açısından 

çok önemlidir.” 

Amacının sağlıkta sosyal 

sorumluluk projesi 

kapsamında, 4 yıldır verdiği 

emek ve performans 

neticesinde, bu zamana 

kadar 6,000 e yakın Yoğun 

Bakım, Acil Cerrahi işlem 

ve servis hastalarının 112 

komuta merkezi protokolu 

doğrultusunda hasta 

transferini sağlamıştır. 

İstanbul ve çevresinde 

çözüm noktası haline 

gelmiş olan TÜRKİYE 

ÖZEL HASTANELER GECE 

İŞLETME MÜDÜRLERİ 

BİRLİĞİ whatsap grubu 2019 

yılının sektörde en iyi sosyal 

sorumluluk proje ödülüne 

hak kazanmanın yanında 

birçok sosyal amaçlı 

faaliyetlere imza atmıştır. 


Akciğer 

kanseri 

tedavilerindeki 

gelişmeler sayesinde 

ölüm oranlarında 

yıllık 3 ile 6 

oranında azalma 

görülmüştür. 

Akciğer kanserinde ölüm 

oranları giderek azalıyor 

Akciğer kanserinde tedavi alanındaki yeni 

gelişmeler ölüm oranını azaltıyor. 2013 yılından 

bu yana akciğer kanseri tedavilerindeki 

gelişmeler sayesinde ölüm oranlarında yıllık 3 

ile 6 oranında azalmanın görülüğünü belirten 

Anadolu Sağlık Merkezi Medikal Onkoloji 

Uzmanı Prof. Dr. Serdar Turhal, “Akciğer 

kanseri en sık rastlanan kanser türlerinin 

başında geliyor. Son 30 yılda kanserde verilen 

yaklaşık yüzde 30 ölüm oranındaki azalmada 

akciğer kanserindeki tedavilerdeki etkinliğin 

de önemli bir katkısı oldu” açıklamasında 

bulundu. Prof. Dr. Serdar Turhal, 17 Kasım 

Dünya Akciğer Kanseri Günü vesilesiyle tanı ve 

tedavideki son gelişmelerden söz etti. 

2000 yılında Amerika’da yapılan Amerikan Klinik 

Onkoloji Derneği’nin (ASCO) toplantısında, 4 ayrı 

kemoterapi rejiminin karşılaştırıldığının, hastaların 

bu tedavilere ortalama yüzde 20 cevap verdiğinin 

ve ortalama sağ kalımın 8 ay olduğunun rapor edildiğini 

hatırlatan Anadolu Sağlık Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı 

Prof. Dr. Serdar Turhal, “O günden bu yana, özellikle 

2013 yılından bu yana akciğer kanserine bağlı ölüm oranlarında 

yıllık yüzde 3 ila 6 oranında azalma oldu” dedi. 

AKCIĞER KANSERINDE 

SAĞ KALIM ORANI ARTTI 

Yalnızca 2020 yılında akciğer kanserinde 9 yeni endikasyonda 

tedavinin onaylandığının altını çizen Medikal 

Onkoloji Uzmanı Prof. Dr. Serdar Turhal, “Bunların 4 

tanesi tamamen yeni ilaçlardan oluşuyor. Bu tedavilere 

olan cevap oranları yüzde 50 ila 85 arasında değişiyor. 

Ortalama hastalıksız sağ kalım 10 ila 25 ay arasına kadar 

çıktı. Pek çok akciğer kanseri tipinde ortalama sağ kalım 

artarken, özellikle de ALK geni mutasyonu pozitif olan 

48

Bu yıldan itibaren ikili hedefe yönelik tedavilerinin hastalarda 

uygulanmasının da onaylandığını dile getiren Prof. Dr. Serdar 

Turhal, “Bu tedavilerin erken evrede, yani tümörü cerrahi olarak 

çıkarılmış hastalarda koruma amaçlı faydalı olduğuna dair 

çalışmaların da önümüzdeki dönemde açıklanmasını bekliyoruz 

ancak şu an henüz buna ilişkin bir kanıtımız yok” dedi. 

metastatik kanser hastalarında ortalama sağ kalım 5 yılın 

üzerine çıktı” şeklinde konuştu. 

YAKINDA AKCIĞER KANSERINDE 

HEDEFE YÖNELIK TEDAVI IMKÂNI 

OLACAK 

Yine bu yıl, daha önce kalın bağırsak kanserinde bakılan 

KRAS mutasyonu olan (KRAS geninde olan değişiklik) 

akciğer kanseri hastalarındaki cevap oranlarının yüzde 32 

ve meme kanseri hastalarında bakılan HER2 mutasyonu 

olan hastalarda cevap oranlarının yüzde 60 olduğunun erken 

bir çalışmada gösterildiğini belirten Medikal Onkoloji 

Uzmanı Prof. Dr. Serdar Turhal, “Yakında akciğer kanseri 

hastalarında 10’un üzerinde hedefi kontrol edip, hedefe, 

yani tümöre yönelik tedavi ilaçlarını verme imkânımız 

olacak gibi görünüyor” dedi. 

Prof. Dr. Serdar Turhal - Anadolu Sağlık 

Merkezi Medikal Onkoloji Uzmanı 

Bir başka ümit vadeden tedavi gelişmesinin de “immün check 

point inhibitör tedavileri” olduğunun altını çizen Prof. Dr. 

Serdar Turhal, “Burada 5 tane ilacımız var ve bununla ilgili 

olan PD-L1 mutasyonu yüksek ise, hastaların 5 yıllık sağ kalımları 

metastatik seviyede dahi yüzde 32 seviyesinde oluyor. 

Bu mutasyon hastaların yaklaşık yüzde 30’unda görülüyor” 

açıklamasında bulundu. 

YENI TEDAVILERIN UYGUN ŞEKILDE 

HASTALARA ULAŞMASI FAYDA 

SAĞLAYACAK 

Bu yıldan itibaren ikili hedefe yönelik tedavilerinin hastalarda 

uygulanmasının da onaylandığını dile getiren Prof. Dr. Serdar 

Turhal, “Bu tedavilerin erken evrede, yani tümörü cerrahi olarak 

çıkarılmış hastalarda koruma amaçlı faydalı olduğuna dair 

çalışmaların da önümüzdeki dönemde açıklanmasını bekliyoruz 

ancak şu an henüz buna ilişkin bir kanıtımız yok” dedi. 

Akciğer kanseri tedavisinde gelişmeler 

umut verici ancak sonuç olarak hala birinci 

öncelik sigaranın bırakılmasıdır. 

Akciğer kanseri tedavisinde gelişmeler umut verici ancak 

sonuç olarak hala birinci önceliğin sigaranın bırakılması 

olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Serdar Turhal, sözlerini şöyle 

sürdürdü: “Sigara içen hastaların 55 yaşından sonra akciğer 

tomografisiyle taranması şeklinde olan tarama önerisi henüz 

genel popülasyonun yüzde 1’inden azında gerçekleşmekte. 

Onun için bunun artması akciğer kanserinin erken tanısında 

bize bir imkân sağlayacaktır. Yine yeni tedavilerin uygun 

hastalara ulaşması hastaların daha uzun yaşamasını sağlayacaktır. 

Likit biyopsi, yani kan örneklerinde tümöre ait hücre 

ve genetik materyal incelemeleri ile tümörün çok küçük 

boyutlardayken saptanabilmesi sayesinde ise hastaların erken 

dönemde kanserinin bulunması ve tedavilerinin başlamasının 

yakın gelecekte bir fırsat yaratacağını düşünmekteyiz. Başka 

kanserlerde olduğu gibi hastaların sürmekte olan çalışmalara 

katılmalarının da akciğer kanseri tedavisinin gelişmesinde 

önemli bir katkısının olacağını düşünüyoruz.” 


COVID-19 aşılarından 

korkmak yanlış 

COVID-19 aşılarının bir kısmı ruhsatlanma 

aşamasına geldi ve Aralık veya Ocak ayı 

gibi dünyada kullanıma girecek. Aşının 

koruyuculuk süresinin henüz bilinmediğini 

ve bunun zamanla görüleceğini belirten 

Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon 

Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, 

“Aşılanma toplumda belli bir oranda 

yapılırsa, salgının hızı azalır, daha az insan 

hasta olur. Toplumların aşılanması zaman 

alacak bir süreç, sabırlı olmalıyız. O zamana 

kadar maske, mesafe ve hijyen kurallarına 

uyum olmazsa olmaz. Aşı olmaktan 

çekinilmemeli. Ruhsat almış olan her aşı 

bilimsel olarak güvenlidir, gönül rahatlığıyla 

olunmalı” açıklamasında bulundu. 

ŞU ANDA henüz ruhsatlanmamış ancak Faz 3 

çalışmalarının tamamlanmak üzere olduğu birkaç 

aşı olduğuna dikkat çeken Anadolu Sağlık Merkezi 

Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Doç. Dr. Elif 

Hakko, “Biri Çin’in inaktif yani ölü virüs aşısı, diğeri 

Almanya’nın ve Amerika’nın m-RNA aşısı ve bir diğeri 

İngiltere’nin Adenovirüs vektörlü aşısı. Çin’de üretilen 

aşı, bilinen en eski yöntemle, yani ölü virüs kullanılarak 

yapılmış aşı, genel anlamda güvenilirlik sorunu yok ancak 

Doç. Dr. Elif Hakko 

Anadolu Sağlık Merkezi Enfeksiyon 

Hastalıkları Uzmanı 

50

ALMANYA, AMERIKA VE ÇIN’IN ÖLÜ VIRÜS AŞISININ ŞU ANA KADAR BILDIRILMIŞ CIDDI YAN 

ETKILERI YOK. İNGILTERE’NIN AŞISINDA BAZI NÖROLOJIK YAN ETKILERE 2 HASTADA RASTLANDI 

ANCAK BUNLARIN AŞI ILE ILIŞKILI OLMADIĞI SÖYLENDI. BUNUN DIŞINDA KOLDA AĞRI, HAFIF ATEŞ, 

HALSIZLIK GIBI BASIT YAN ETKILER GÖRÜLDÜ. 

Faz 3 çalışmaları yayınlanmadığından 

henüz etkinliği konusunda bilgimiz yok. 

Almanya’da üretilen m-RNA aşısı, daha 

önce kanser aşılarında denenmiş bir 

yöntemle, yani haberci gene virüsün bir 

proteini yüklenerek vücuda veriliyor, vücut 

sanki virüsle karşılaşmış gibi bağışıklık 

hücresi üretiyor. Faz 3 çalışma sonuçlarında 

yüzde 95 oranında etkin bulundu, 

güvenilir olduğu, kolda ağrı ve hafif ateş 

dışında ciddi yan etkisi olmadığı görüldü. 

Aynı yöntemle Amerika’da da bir firma 

aşı üretti. İngiltere ve Çin’de de başka bir 

virüsün taşıyıcı olarak kullanıldığı Adenovirüs 

vektörlü aşılar üretildi. Bu aşıların 

da güvenilirlik sonuçları gayet iyi, ancak 

etkinlikleri diğer aşılara oranla biraz daha 

düşük bulundu” dedi. 

ALMANYA, AMERIKA VE 

ÇIN’IN AŞILARINDA ŞU ANA 

KADAR BILDIRILMIŞ CIDDI 

YAN ETKILER YOK 

Almanya ve Amerika’nın ürettiği aşıların 

etkinliklerinin yüzde 90’nın üzerinde bulunduğunu 

söyleyen Enfeksiyon Hastalıkları 

Uzmanı Doç. Dr. Elif Hakko, “Almanya, 

Amerika ve Çin’in ölü virüs aşısının şu ana 

kadar bildirilmiş ciddi yan etkileri yok. İngiltere’nin 

aşısında bazı nörolojik yan etkilere 

2 hastada rastlandı ancak bunların aşı 

ile ilişkili olmadığı söylendi. Bunun dışında 

kolda ağrı, hafif ateş, halsizlik gibi basit 

yan etkiler görüldü” şeklinde konuştu. 

Virüsün şimdiye kadar ne kadar çok insanı 

hastalandırdığını ve ölümüne neden olduğunun 

görüldüğüne dikkat çeken Doç. Dr. 

Elif Hakko, “Maalesef tedavi için elimizde 

etkili ilaçlar da yok. O nedenle sadece 

kendimiz için değil, riskli yakınlarımız için 

bile aşı olarak hiç hastalanmamak ve 

bulaştırmamak şu an için en iyi seçenek. 

Aşılar geçmişte pek çok öldürücü hastalık 

için çare oldu ve bundan sonra da olacak. 

Canlı bir virüsün yapacaklarının yanında 

aşıların yan etkileri söz konusu bile 

olamaz. O nedenle aşı olmaktan çekinmeyelim. 

Ruhsat almış olan her aşı bilimsel 

olarak güvenlidir, gönül rahatlığıyla olunmalı” 


AŞILARLA ILGILI DAYANAĞI 

OLMAYAN BILGILERE ITIBAR 

EDILMEMELI 

Özellikle risk grubundakilerin aşı olması 

gerektiğini ancak bulaştırma potansiyeli 

olan çalışan, aktif insanların da aşı olmalarının 

gerekli olduğunu söyleyen Doç. 

Dr. Elif Hakko, “Özellikle m-RNA aşısı için 

söylenen, genetik kodumuzu değiştirecek 

gibi gayri bilimsel, hiçbir dayanağı olmayan 

bilgilere itibar edilmemesini öneririm. 

Aşı karşıtlığı, son zamanlarda popüler 

olma arzusu ile ortaya çıkan bazı hekim, 

gazeteci, ünlü kişilerce çok sık kullanılıyor. 

Aşılar sayesinde bugün çiçek hastalığı 

tamamen ortadan kaldırılmış durumda, 

kızamıktan çocuklar ölmüyor, çocuk felci 

nedeniyle engelli kalan çocuk kalmadı. 

Hem en güvenli hem de en ucuz olan bu 

yöntemle hayatlar kurtarılıyor. Aşı insanlığın 

en önemli icatlarından. Bilimden yana 

olalım ve bilimin söyledikleri dışındakileri 

ciddiye almayalım. Geçmişteki salgınlar 

2-3 yılı buldu ancak şimdi elimizde aşı gibi 

bir silahımız var. O nedenle bu sürenin 

daha kısa olacağını tahmin ediyorum 

ancak salgının ne zaman sona ereceğine 

ilişkin tam tarih vermek mümkün değil” 

şeklinde konuştu. 


Güzel görünme arzusu 

GENÇLERİ ESTETİK 

YAPTIRMAYA 

YÖNLENDİRİYOR 

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı Op. 

Dr. Oygar Aytekin, sosyal medya araçlarında çekici ve 

güzel görünme arzusunun insanları estetik yaptırmaya 

yönlendirdiğini söyledi: 

2017 yılında yapılan bir anket 

çalışmasına katılanların yarısı 

‘selfie fotoğraflarında daha iyi 

görünmek amacıyla’ estetik cerrahiye 

başvurduklarını belirtmiş. Muhtemelen bu 

oran günümüzde artmıştır. Estetik cerrahi 

için muayeneye gelen hastaların büyük 

bir çoğunluğu, özellikle 20 – 25 yaş arası 

olan grup, yanında rötuşlanmış selfie 

fotoğraflarını getirerek danışıyor.” 

Plastik, Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi 

Uzmanı Op. Dr. Oygar Aytekin, 2020 yılına 

damga vuracak estetik trendleri üzerine 

konuştu. Oygar Aytekin geçtiğimiz yıllarda 

en çok yaptırılan estetik uygulamalar 

arasında öne çıkanların meme ve burun 

estetiği olduğunu, bu senede yine en çok 

tercih edilenler arasında bu uygulamaların 

başı çekeceğini ifade etti. 

Göz kapağı ve kepçe kulak estetiğinde 

bir yükseliş olacağına dikkat çeken 

Aytekin, “Tüm uygulamalarda gelişen 

normalleşme ve yadırgamama akımının 

yansıması olarak karşımıza çıkabileceği 

gibi, vajina ile vulvanın güzelleştirilmesi ve 

penis kalınlaştırma gibi genital estetikler 

de ivmeyi arttırabilir.” dedi. Gençlerin özel 

hayatlarında sadece burun veya yanağın 

önemli olmadığını, meme gibi diğer cinsel 

bölgelerin de çok önemli olduğunu farkına 

vardıklarının altını çizdi. 

Nitekim iyi ve güzel 

görünmek, karşımızda 

daha olumlu çağrışımlar 

oluşmasına sebep 

oluyor. Günümüzün 

sosyoekonomik durumu 

göz önüne alınıp gündelik 

hayatın yoğunluğu da 

eklendiğinde, insanlara 

avantaj sağlayacak 

her ayrıntıya değer 

verilir olması normallik 

kazanıyor. 

52

2020’de yüz estetiğinde özellikle 

hyaluronik asit satürasyonunun ve 

PRP rejenerasyon uygulamalarının cilt 

kalitesindeki öneminin anlaşılacağını 

belirten Aytekin, “Kalitesiz kumaştan iyi 

kıyafet dikemezsiniz! Germe ameliyatları 

cilt kalitesini arttırmaz. Bu amaçla 

HA ve PRP uygulamaları kaçınılmazdır. 

Bununla beraber yüz germeyi düşünmenin 

yarattığı korkuların gittikçe 

azaldığını görüyoruz. Çeşitli dolgular 

ve botoksu tercih etmekten de asla 

vazgeçemeyeceğiz gibi görünüyor.” 


ESKIDEN GÜZEL 

GÖRÜNMEK IÇIN ‘ESTETIK 

OLMAK’ BU KADAR 

POPÜLER DEĞILDI 

Güzel ve çekici görünmenin her 

zaman önemli olduğunu vurgulayan 

Op. Dr. Oygar Aytekin sözlerine şöyle 

devam etti: “Güzel görünmek için ‘estetik 

olmak’ eskiden bu kadar popüler 

değildi. Bu sadece ülkemizde değil 

tüm dünyada böyledir. Eskiden bazı 

kusurlarımızı vesikalığımızı gördükçe 

veya çekilmiş fotoğraflarımızı çıkarıp 

baktıkça önemserdik. Şimdi elimizdeki 

telefonla sürekli fotoğraf çekiyor ve 

bunlara bakıyoruz. Sosyal medyada 

nasıl göründüğümüz, nasıl yorum aldığımız 

çok önemli. Bu sebeple estetik, 

günümüzde çok popüler.” 

Güzel, çekici ve etkileyici görünmenin 

tarih boyunca önemli olduğunu belirten 

Aytekin, “İnsanların hangi özellikleri 

çekici bulduğu ve bu insanlara karşı 

tepkileri incelendiğinde çeşitli ölçütler 

saptanmış ve sosyolojik sonuçları değerlendirilmiştir. 

Bu çalışmaların ışığında 

diyebiliyoruz ki çekici insanlar gerek 

iş, gerek özel hayatlarında daha zeki 

ve güvenilir olarak algılanıyor, ortalama 

olarak daha yüksek maaşlar alıyor ve 

daha az işsiz kalıyorlar. Nitekim iyi 

ve güzel görünmek, karşımızda daha 

olumlu çağrışımlar oluşmasına sebep 

oluyor. Günümüzün sosyoekonomik 

durumu göz önüne alınıp gündelik 

hayatın yoğunluğu da eklendiğinde, 

insanlara avantaj sağlayacak her 

ayrıntıya değer verilir olması normallik 

kazanıyor.” dedi. 

Op. Dr. Oygar Aytekin - Plastik, 

Rekonstrüktif ve Estetik Cerrahi Uzmanı 

SOSYAL MEDYA BASKISI 

INSANLARI ESTETIĞE 

YÖNLENDIRIYOR 

Sosyal medya araçları ile oluşturulan 

ortamın insanları estetik yaptırmaya 

yönlendirdiğini söyleyen Oygar Aytekin 

sözlerini şöyle sürdürdü: “Selfie çılgınlığı 

yüzdeki ve vücuttaki kusurların 

herkes tarafından fark edilmesine yol 

açıyor. Bu kusurlar, en azından yorumlarda 

sorun yaşamamak için, çeşitli telefon 

uygulamaları rötuş aplikasyonları 

ile yok ediliyor; dudaklar ve yanaklar 

dolgunlaşıyor, kulaklar yatıyor, burun 

incelip kalkıyor, hatta kaşlar uzayıp ve 

memeler dikleşiyor. Bunun neticesinde 

ise var olmayan bir mükemmellik sergilenmiş 

olunuyor. Zaten bu noktadan 

itibaren popülarite ve tehlike yan yana 

yürümeye başlıyor.” 

Var olmayan bir mükemmellik arayışının 

hüsranla biteceğini belirten Op. Dr. 

Oygar Aytekin, “gerçek hayatta, sosyal 

medyada ve selfielerinde göründüğü 

gibi olmayan, güncel tabiriyle ‘fake’ 

olan kişilerle diğerleri arasında mücadele 

olması kaçınılmazdır ve bunun 

sonucunda selfie savaşları çıkacak gibi 

görünüyor. 2017 yılında yapılan bir anket 

çalışmasına katılanların yarısı ‘selfie 

fotoğraflarında daha iyi görünmek 

amacıyla’ estetik cerrahiye başvurduklarını 

belirtmiş. Muhtemelen bu oran 

günümüzde artmıştır. Estetik cerrahi 

için muayeneye gelen hastaların büyük 

bir çoğunluğu, özellikle 20 – 25 yaş 

arası olan grup, yanında rötuşlanmış 

selfie fotoğraflarını getirerek danışıyor.” 

dedi. Sosyal medya takip yaşı düştükçe 

bu çılgınlığın zamanla daha da artacağını 

belirten Aytekin, “Dünya Sağlık 

Örgütü’nün sağlık tanımında da belirtildiği 

gibi, ‘sağlıklı olmak demek sadece 

fiziken sağlıklı olmakla kalmayıp, ruhen 

huzurlu ve mutlu olmayı gerektiriyor’. 

Fakat henüz kendi kişilik özelliklerini 

tam olarak kavrayamamış, psikolojik 

olarak gelişimini tamamlamamış yaş 

gruplarında estetik ameliyat yapmak 

her zaman doğru değildir” açıklamasında 

bulundu. 

AILELER GENÇLERE 

ESTETIK KONUSUNDA 

DESTEK VERMELI 

Oygar Aytekin sözlerini şöyle tamamladı: 

“Örneğin kepçe kulaklı bir 

çocuğun okul çağından önce ameliyat 

edilmesi, psikolojik gelişimi açısından 

ne kadar doğru ise, 17-19 yaşlarından 

önce burun estetiği ameliyatı olması 

vücut gelişimi açısından o derece 

yanlış görülmektedir. Ancak gençler, 

ergenler bir şeyi istedikleri zaman 

sınır tanımayabiliyorlar. Her ne kadar 

‘ayran iştahlı’ diye düşünsek de bazen 

böyle bir konuda aşırı ısrarcı ve hatta 

kararlı olabiliyorlar. Aileler bu konuda 

anlayış göstermeli ve evlatlarına, onları 

anladıklarını çok iyi bir şekilde ifade 

etmeliler. Muayene için gerekli adımları 

atmaları, evlatlarıyla beraber plastik, 

rekonstrüktif ve estetik cerrahi uzmanına 

gelmeleri bu konuda çok güzel 

bir yaklaşım olacaktır. Ancak cerrah ile 

görüşme sırasında kendilerine hakim 

olmalı ve mümkünse görüşme sırasında 

dışarıda beklemelidirler. Zaten ciddi 

bir cerrah gerektiği gibi yönlendirme 

yapacak, vücut gelişiminin beklenmesi 

gerektiği konusunda evladınızı 

bilgilendirecektir. Aynı durum meme 

büyütme ameliyatı için de geçerlidir. 

Meme küçüklüğü kimi zaman genç 

kızlarımızın psikolojisini çok olumsuz 

etkileyebilmekteyse de 17 yaşın beklenmesi 

gerekecektir.” 

Kalitesiz kumaştan iyi kıyafet dikemezsiniz! Germe ameliyatları cilt kalitesini arttırmaz. Bu amaçla 

HA ve PRP uygulamaları kaçınılmazdır. Bununla beraber yüz germeyi düşünmenin yarattığı 

korkuların gittikçe azaldığını görüyoruz. Çeşitli dolgular ve botoksu tercih etmekten de asla 

vazgeçemeyeceğiz gibi görünüyor. 


MASKE ALERJİSİ 

BELİRTİLERİ NELERDİR? 

Koronavirüs nedeniyle hepimiz maske takıyoruz. Maske takmamızdan dolayı da 

bazılarımız maskeden dolayı sorunlar yaşıyoruz. Bunlardan en önemli sorunlardan 

birisi de maske alerjisi. Maske alerjisi nedir? Maske alerjisi belirtileri nelerdir? Maske 

alerjisi neden olur? Maske alerjisi gelişmesini nasıl önleyebiliriz?. Alerji ve Astım 

Derneği Başkanı Prof. Dr. Ahmet Akçay sizler için merak edilen bu soruları yanıtladı. 

MASKE ALERJISI NEDIR? 

Maske alerjisi maskeye karşı cildimizde 

kurdeşen, egzama ve nefes problemleri gibi 

anormal bulguların ortaya çıkmasına denilir. 

Maske Alerjisi 

Nedenleri Nelerdir? 

Geleneksel cerrahi yüz maskeleri, N95 maskeleri ve 

yeniden kullanılabilir kumaş maskeleri içeren yüz 

maskeleri, alerjiniz olabilecek kimyasallar içerebilir. 

Yüz maskelerine karşı alerjik cilt reaksiyonları, 

maskelerin yapıldığı bir dizi kimyasal bileşene 

karşı gelişmektedir. 

Alerjik reaksiyonlara neden olan yüz 

maskelerindeki kimyasallar şunlardır: 

• Formaldehit, 

• Etilen üre melamin formaldehit, 

• Kuaterniyum-15. 

YÜZ MASKESI ALERJISININ 

BELIRTILERI NELERDIR? 

Yüz maskesine karşı gelişen çoğu reaksiyon deri döküntüsü 

şeklindedir. En önemli iki belirti alerjik kontakt dermatit ve 

kurdeşen şeklinde deri belirtileridir. 

Alerjik kontakt dermatit, maskenin cilde temas ettiği yerde 

kızarıklık, pul, kaşıntı ve hatta kabarcıklar şeklinde kendini 

gösterir. Elastik kulak ipine bağlı alerjik kontakt dermatit 

görülebilmektedir. 

Maskeye bağlı ürtiker reaksiyonuna bağlı olarak solunum sistemi 

de etkilenerek temasa bağlı kurdeşen (kontakt ürtiker) 

de görülmüştür. Kurdeşen, pul olmayan ve birkaç saat içinde 

ortaya çıkabilen çok kaşıntılı kırmızı yumrulardır. Böcek ısırığına 

benzerler. Alerjik mekanizma mevsimsel alerjilere benzer 

olduğu için solunum semptomları görülebilir. En kötü durum 

senaryosunda, kurdeşen anafilaksi ile ilişkilidir, bu nedenle 

solunum semptomları önemliyse, hızlı bir şekilde bir doktora 

görünmek gerekir. 

54

YENIDEN KULLANILABILIR EV YAPIMI YÜZ 

MASKELERINE ALERJINIZ OLABILIR MI? 

Yeniden kullanılabilir maskeler de alerjik reaksiyonlar oluşturabilir 

• Yıkanan kumaş maskeler, kumaşta kalan deterjan ve yumuşatıcı 

artıklarına alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Bunun nedeni 

genellikle çamaşır bakım ürünlerindeki koku ve çamaşırın 

yıkamadan sonra yetersiz durulanması nedeniyle kalan deterjan 

kalıntısıdır. Özellikle astım ve alerjik nezlesi olanların akciğer ve 

burunları kokuya çok hassastır. Bu nedenle de kokuya bağlı burun 

tıkanması ve akciğerde nefes sıkışmasına neden olabilir. 

• Boyalar ve kumaşlarda bulunan kimyasallara bağlı olarak da 

alerji olabilir. 

• Dezenfektan kimyasallarla temizlenen maskeler, dezenfektanlara 

alerjik reaksiyonlara veya kimyasal kalıntılardan tahrişe neden 

olabilir. 

YÜZ MASKELERINE ALERJIK REAKSIYONLARI 

NASIL ÖNLEYEBILIRSINIZ? 

Tamamen önleyemezsiniz. Kumaş maske kullanmak çözüm olabilir 

ancak o da alerjik reaksiyona sebep olabilir. Özellikle alerjiye 

neden olan kimyasalları içermemesi çok önemlidir. 

KUMAŞ YENIDEN KULLANILABILIR YÜZ 

MASKELERINDE KIMYASALLARA ALERJIYI 

ÖNLEMEYE YARDIMCI OLMAK IÇIN NASIL 

ÖNLEM ALINMALIDIR? 

Bir kumaş maske satın aldığınızda, önce kumaşın kimyasal içeriğini 

gidermek ve boya içeriğini azaltmak için yıkayın. Maskeniz 

elastik içeriyorsa, elastiğin kurutucu ısısıyla bozulmasını önlemek 

için kendi kendine kuruması daha iyidir. 

Kurutucu ısısı elastiği parçalayarak elastiği oluşturan kimyasalların 

açığa çıkmasına neden olur. 

Pamuklu kumaş maskeleri kullanabilirsiniz. Minimal boya içeren, 

antimikrobiyal katkı içermeyen ve kırışıklık önleyici katkı maddesi 

içermeyenleri seçin, çünkü bunların tümü alerjen olabilir. Sert 

ÇAMAŞIR BAKIM ÜRÜNLERINE 

ALERJINIZ OLMADIĞINDAN EMIN 

OLMAK IÇIN KUMAŞ YENIDEN 

KULLANILABILIR MASKELERINIZI 

NASIL YIKARSINIZ? 

Kumaş maskelere çamaşır alerjik 

reaksiyonlarını önlemek için, maskeleri 

hassas ciltler için kokusuz çamaşır 

deterjanıyla ve yumuşatıcı kullanmadan 

yıkamak faydalı olabilir. Cildimizin çamaşır 

deterjanı kalıntısına maruz kalmaması için 

her zaman çamaşırlarınızı iyice durulayınız. 

malzeme maskelerini dezenfekte etmek için kimyasal kullanıyorsanız, 

maskeyi yüzünüze yerleştirmeden önce kimyasalları suyla 

çıkardığınızdan emin olun. 

ÖZETLEYECEK OLURSAK; 

• Maske alerjisi kendini alerjik kontakt dermatit ve kurdeşen 

şeklinde göstermektedir 

• Özellikle maske içindeki kimyasallar, deterjan kalıntıları, boyalar 

maske alerjisine neden olabilmektedir. 

• Kumaş maskelerinin kokulu deterjanla yıkanması da özellikle 

alerjik nezle ve astımı olanlarda burun tıkanmasına ve nefes 

sıkışmasına neden olabilmektedir. 

• Maske alerjisinden korunmak için maske alerjisine neden olabilen 

kimyasalları içermeyen, boya içermeyen, lateks içermeyen 

maskelerin seçilmesi önemlidir. 

• Pamuklu maskelerin kokusuz hipoalerjenik deterjanla yıkanması 

ve bol durulanması faydalı olacaktır. 


PANDEMİ DÖNEMİNDE 

KEMİK KIRIKLARINA DİKKAT! 

Trafik kazaları, spor yaralanmaları ve düşmeler sonucu kırılabilen kemikler, insan 

vücudunun en sağlam organı olarak tanımlanıyor. Kemik kırıklarının pandemi 

sürecinde ortaya çıkması ise hastaların daha çok endişelenmesine neden oluyor. 

C 

OVID-19 sebebiyle 

hastaneye gitmek 

istemeyen kişilerde 

kırıkların yanlış kaynaması 

daha büyük sorunlara yol 

açarken, kırık konusunda bilinçsiz 

uygulamalar önemli sakatlıklara 

zemin hazırlayabiliyor. Memorial 

Ankara Hastanesi Ortopedi ve 

Travmatoloji Bölümü’nden Prof. Dr. 

Hakan Özsoy, pandemi döneminde 

kemik kırığı ve tedavisi ile ilgili bilgi 

verdi. 

BAZEN BASIT BIR 

DÜŞME, BAZEN DE CIDDI 

BIR KAZA KIRIĞA NEDEN 

OLABILIR 

Çevresindeki kaslar, dokular, eklemler 

ve sinirleriyle beraber bir organ 

gibi olan kemiğin ve etrafındaki dokuların 

zedelenerek bütünlüğünün 

bozulmasına kırık denilmektedir. 

Kemiğin taşıyamayacağı yüklere 

maruz kalması sonucunda kırıklar 

oluşmaktadır. Gençlerde kemikler 

çok kuvvetli olduğu için kazalar, ciddi 

düşmeler ya da önemli spor yaralanmaları 

gibi zorlamalar ve yüksek 

enerji kırıklara neden olurken; esnek 

kemiklere sahip olan çocuklarda ise 

kırık, daha basit düşmelerle oluşabilmektedir. 

Bununla birlikte 75-80 yaş 

üzerindeki ve osteoporozu (kemik 

erimesi) olan kişilerde ise ev içinde 

düşme gibi daha basit yaralanmalarla 

kırıklar meydana gelebilmektedir. 

RÖNTGEN FILMI KIRIK 

TESPITINDE ALTIN 

STANDART 

Kırıkların büyük çoğunluğu Röntgen 

filmi ile tespit edilebilmektedir. Fakat 

eklem içi ve eklem çevresi, omurga 

ve leğen kemiği kırıkları gibi bazı 

özel kırıklarda bilgisayarlı tomografi 

de çekilmektedir. Kırıklarla beraber 

dizde bağ yaralanması gibi yumuşak 

doku yaralanması olması durumunda 

ise ek olarak MR görüntüsü 

istenebilmektedir. 

KIRIK TEDAVISININ 

YÖNTEMI YAŞA GÖRE 

BELIRLENIR 

Kırıkların tedavi şekli ve yöntemi 

yaşa göre değişiklik göstermektedir. 

Çocuklarda bazı özel eklem kırıkları 

hariç kırıkların çoğu, genç erişkinlerde 

ise belli kırıklar ameliyathanede 

anestezi altında ya da lokal anestezi 

ile çekip düzeltilip alçıya alınarak 

tedavi edilmektedir. Ancak genç 

erişkinlerde ve ileri yaş hastalarda 

eklem kırıkları, uzun kemiklerin 

bazı kırıkları, bacak kırıkları, leğen 

kemiği kırıklarının bir kısmı ve kalça 

eklemi kırıkları gibi belli özellikteki 

kırıklar için ameliyat gerekmektedir. 

Ameliyatın amacı hem kemiğin 

şeklini eski haline döndürmek hem 

de kemiği sağlam bir şekilde tespit 

ederek tedavi süresince şeklinin 

bozulmasını engellemektir. 

İleri yaşta olan hastalarda el bileği ya 

da kol kırıkları alçı ile tedavi edilebilirken, 

en sık görülen kalça kırıklarının 

ise ameliyat ile tedavi edilmesi 

gerekmektedir. Bu ameliyatın hedefi 

hastayı hemen ayağa kaldırıp yürüyebilir 

hale getirmektir. 

KORONAVIRÜSE KARŞI 

MASKE- MESAFE-HIJYEN 

ÖNLEMINIZI ALIN 

Pandemi sürecinde kırıkla karşılaşan 

hasta kendi kendine bir sağlık kuruluşuna 

ulaşabilecek durumdaysa, 

öncelikle kırığı bir karton ya da temiz 

bir tahta parçasına sarıp bandajlayarak 

sabitlemesi gerekmektedir. 

Sağlık kuruluşunda ortamın yoğun 

olacağı ve etrafta başka insanların 

da bulunduğu göz önüne alınarak 

maske, gözlük ya da siperlik takılmalıdır. 

Bununla birlikte etrafa çok 

Prof. Dr. Hakan Özsoy 

Memorial Ankara Hastanesi Ortopedi ve Travmatoloji 

Koronavirüs testi pozitif çıkan ve 

hastalığı aktif dönemde olanlarda hayati 

zorunluluk olmadıkça cerrahi tedaviden 

uzak durulması gerekmektedir. Çünkü 

Covid hastası olanlarda ameliyat sonrası 

ekstra sorunlar görülebilmektedir. Bu 

hastaların genel durumu anestezi ya da 

darbeler sonucunda ameliyat sonrasında 

çok hızlı kötüleşebilmektedir. Ancak bazı 

hastalıklar ve kırıklar hastanın hayatını 

tehdit edebilmektedir. Bu gibi durumlarda 

anestezi, enfeksiyon, göğüs hastalıkları 

ve ortopedi doktorları ameliyat kararını 

ekip olarak almaktadır. Ameliyat kararı 

alındıktan sonra bu ameliyatın negatif 

basınçlı özel ameliyathane koşullarında 

yapılması gerekmektedir. 

56

fazla temas edilmemeli, eller sık yıkanmalı 

ya da dezenfektan kullanılmalıdır. 

AMELIYAT KARARI SIZI 

ENDIŞELENDIRMESIN 

Meydana gelen kırıkların bir kısmı cerrahi 

ile bir kısmı ise ameliyatsız tedavi edilmektedir. 

Özellikle koronavirüs döneminde, 

kırık tedavisinde cerrahi yönteme başvurulacaksa 

hastaların endişe etmesine gerek 

yoktur. Bu süreçte de tüm cerrahi işlemler 

hastaların sağlığı ve güvenliği ilk plana 

alınarak gerçekleştirilmektedir. 

TESTI NEGATIF ÇIKAN 

KIŞILERIN AMELIYATI ÖZEL 

KORUMA TEDBIRLERI 

ALINARAK YAPILIR 

Cerrahi tedavi gerektiren durumlarda öncelikle 

maske ve mesafe kuralına uyarak 

hasta değerlendirilir ve hemen ardından 

koronavirüs testi alınır. Koronavirüs 

testi negatif olan hastanın ameliyatı özel 

ameliyathane odalarında, ameliyat ekibi 

için de özel koruma tedbirleri alınarak gerçekleştirilmektedir. 

Ameliyat sonrası hasta 

gereken en uygun zamanda ev ortamına 

taburcu edilmektedir. Evde egzersiz programı 

düzenlenen hasta pansuman için 

belli aralıklarla takip edilmelidir. 

COVID HASTASI 

OLANLARIN HAYATI RISKI 

YOKSA CERRAHI IŞLEM 

ERTELENMELI 

Koronavirüs testi pozitif çıkan ve hastalığı 

aktif dönemde olanlarda hayati zorunluluk 

olmadıkça cerrahi tedaviden uzak durulması 

gerekmektedir. Çünkü Covid hastası 

olanlarda ameliyat sonrası ekstra sorunlar 

görülebilmektedir. Bu hastaların genel durumu 

anestezi ya da darbeler sonucunda 

ameliyat sonrasında çok hızlı kötüleşebilmektedir. 

Ancak bazı hastalıklar ve kırıklar 

hastanın hayatını tehdit edebilmektedir. 

Bu gibi durumlarda anestezi, enfeksiyon, 

göğüs hastalıkları ve ortopedi doktorları 

ameliyat kararını ekip olarak almaktadır. 

Ameliyat kararı alındıktan sonra bu ameliyatın 

negatif basınçlı özel ameliyathane 

koşullarında yapılması gerekmektedir. 

Buradaki amaç hem hastaya zarar vermemek 

hem de sağlık personelinin hastadan 

enfeksiyon kapmasını engellemektir. 

KIRIK TEDAVISININ FAZLA 

GECIKTIRILMESI KALICI 

HASARA YOL AÇAR 

Uzuvlarından herhangi birinde kırık meydana 

gelen hastaların Covid-19 endişesi 

sebebiyle hastaneye başvurmamaları ve 

tedavilerini gerçekleştirmemeleri, kırılan 

kemiklerin yanlış kaynamasına neden 

olabilmektedir. İleri dönemlerde kalıcı 

hasar ve ağrılara yol açabilen bu durumun 

düzeltilmesi daha zor ve sıkıntılı hale 

gelebilmektedir. 

KIRIKLARDAN KORUNMAK IÇIN KEMIKLERINIZI GÜÇLENDIRIN 

Covid- 19 pandemi sürecinde kemikleri güçlendirmek ve kırıkların önüne geçebilmek için gerekli korunma ve hijyen tedbirleri 

alınarak şu önlemler alınabilir: 

• Özellikle yaşlılardaki hareket ve yürüme mesafesinin azalması kemiklerin ve kasların zayıflamasına neden olur. Bu sebeple her 

yaş grubundaki kişilerin aktivitelerini düzenlemesi gerekir. Ev içinde veya dışında günde 5 bin -7 bin 500 arası adım atılmalıdır. 

• Uzun süre hareketsiz kalmak ve yatmak insanın dengesinin bozulmasına, dengenin bozulması da düşme riskinin artmasına 

neden olur. Yumuşak bir zemin üzerinde yer egzersizleri yapmak dengenin sağlanmasına yardımcı olur. 

• Pandemi sürecini ev içinde geçirmek yeterli düzeyde D vitamini alımına engel olmaktadır. Her gün 20 dakika balkonda kol 

ve bacakların güneş alması sağlanmalıdır. 

• D vitamini içeren yiyecekler tüketilmeli ve mümkünse ihtiyaç durumunda takviye vitamin ve mineraller alınmalıdır. 

• Koronavirüs sürecinde mutfakta daha fazla zaman geçirilmesi kişilerde kilo artışına neden olur. Kilo almak kas ve eklemlere 

binen yükü artırırken, bu durum ilerleyen yaşlarda diz, kalça kireçlenmelerine ve ağrılara yol açar. Evdeyken çok aşırı yemek 

yemenin önüne geçilmeli ve özellikle hamur işi ile kızartma gibi kalori değeri yüksek besinlerin tüketilmemelidir. 


KOAH hastalığı 

idrar kaçırma 

riskini artırıyor! 

Prof. Dr. Tufan Tarcan 

Kontinans Derneği Başkanı 

20 Kasım Dünya KOAH Günü’ne özel 

açıklamalarda bulunan Kontinans Derneği 

Başkanı Prof. Dr. Tufan Tarcan, yapılan 

çalışmalarda kadınlarda ve erkeklerde, kronik 

obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ile idrar 

kaçırma arasında net bir ilişki gösterildiğinin 

altını çizdi. Kilo problemi olan KOAH 

hastalarının zayıflamasının idrar kaçırma 

şiddetini azalttığına dikkat çeken Prof. Dr. 

Tufan Tarcan, uzun yıllar KOAH hastalığına 

maruz kalmanın da idrar kaçırma riskini 

artırdığının altını çizdi. 

58

İDRAR YAPMA, IDRAR TUTMA SAĞLIĞINI KORUYABILMEK IÇIN 

KOAH HASTALIĞININ TEDAVISI ÇOK ÖNEMLI. 

Hem KOAH hem de idrar kaçırma probleminiz varsa ilk yapılacak işlem KOAH hastalığının tedavisi. KOAH hastalığının 

tedavisinde gelinen son noktaya varıldığında ondan sonra idrar kaçırmanın tipine göre tedaviler değerlendirilmeli. 

Aşırı kilo (obezite) gibi başka sorunlar varsa onlar da çözülmeli. Kilo vermek idrar kaçırma şiddetini azaltıyor. 

Kilolu KOAH hastalarımıza idrar kaçırma tedavisi açısından da mutlaka kilo vermelerini tavsiye ediyoruz. Sigara 

içiyorsa onun da bırakılması önemli. 

KONTINANS Derneği 

Başkanı Prof. Dr. Tufan 

Tarcan, 20 Kasım Dünya 

KOAH Günü’nde kronik 

obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) ve 

idrar kaçırma arasındaki ilişkiye yönelik 

açıklamalarda bulundu. 

Erişkinlerde en sık görülen idrar kaçırma 

tipinin, stres idrar kaçırma ve sıkışma 

idrar kaçırma olduğunu belirten Prof. 

Dr. Tufan Tarcan, “Stres idrar kaçırma, 

karın içi basıncın ani artışıyla örneğin 

öksürük, hapşırma ya da hareketle 

olan idrar kaçırmadır. Sıkışma tipi idrar 

kaçırma ise; tamamen mesane kasının 

istemsiz kasılmasına bağlı olarak ortaya 

çıkan idrar kaçırmadır. İlk zamanlar 

KOAH hastalığına bağlı görülen bu 

idrar kaçırmanın hep stres idrar kaçırma 

olduğu ve yalnız kadınları etkilediği 

düşünülürdü. Halbuki bugün bunun 

böyle olmadığını biliyoruz. KOAH 

hastalığı hem stres hem de sıkışma tipi 

idrar kaçırma olasılığını artırıyor.” dedi. 

Bütün dünyada yapılan çalışmalarda 

kadınlarda ve erkeklerde, kronik 

obstrüktif akciğer hastalığı (KOAH) 

ile idrar kaçırma arasında net bir ilişki 

gösterildiğinin altını çizen Prof. Dr. 

Tufan Tarcan, “Yaş ilerledikçe bu oran 

daha da artıyor. Dolayısıyla uzun yıllar 

KOAH hastalığına maruz kalmanın 

idrar kaçırma riskini daha da artırdığını 

biliyoruz.” diye konuştu. 

KOAH HASTALIĞINDA 

FAZLA KILOLARI VERMEK 

IDRAR KAÇIRMA ŞIDDETINI 

AZALTIYOR 

KOAH hastalarında uzun dönemde 

karın içi basıncının artışının hem pelvik 

taban hem de mesane kası üzerinde 

zararlı etkileri olduğunu ve sfinkter 

yapısını bozabildiğinin altını çizen 

Prof. Dr. Tufan Tarcan, “İdrar yapma, 

idrar tutma sağlığını koruyabilmek için 

KOAH hastalığının tedavisi çok önemli. 

Hem KOAH hem de idrar kaçırma 

probleminiz varsa ilk yapılacak işlem 

KOAH hastalığının tedavisi. KOAH 

hastalığının tedavisinde gelinen son 

noktaya varıldığında ondan sonra 

idrar kaçırmanın tipine göre tedaviler 

değerlendirilmeli. Aşırı kilo (obezite) 

gibi başka sorunlar varsa onlar da 

çözülmeli. Kilo vermek idrar kaçırma 

şiddetini azaltıyor. Kilolu KOAH 

hastalarımıza idrar kaçırma tedavisi 

açısından da mutlaka kilo vermelerini 

tavsiye ediyoruz. Sigara içiyorsa onun 

da bırakılması önemli.” dedi. 

KOAH hastalığının tedavi edildiğinde 

ya da biraz kontrol altına alındığında 

idrar kaçırmanın hem stres hem de 

sıkışma tipi kaçırmanın buna çok 

iyi cevap vererek azaldığına dikkat 

çeken Prof. Dr. Tufan Tarcan, “İdrar 

kaçırma tedavisinde asıl hedef; KOAH 

hastalığının tedavisi olmalı. KOAH 

hastalığı bir noktaya kadar ya da yeteri 

kadar tedavi edilmezse, ondan sonra 

asıl idrar kaçırmaya yönelik cerrahi 

ve medikal tedaviler denenmeli. 

KOAH hastalığında, bu hastalığın 

semptomlarının tedavisi çoğu zaman 

her iki tür idrar kaçırmanın da tedavisi 

anlamına geliyor. Kökten tedavi süreci 

planlanana kadar hijyenik sorunların 

ortaya çıkmaması için hijyenik mesane 

pedi kullanılmalıdır.” diye konuştu. 

KOAH HASTASI IDRAR 

KAÇIRIYORSA GÖĞÜS 

HASTALIKLARI VE ÜROLOJI 

UZMANI TEDAVIYI BIRLIKTE 

PLANLAMALI 

KOAH hastalarının az su içerek daha 

az idrar kaçıracağı düşüncesinin 

yanlış olduğunu vurgulayan Prof. Dr. 

Tufan Tarcan, “Genel sistemik birçok 

zararının yanında böbrek taşı ve idrar 

yolu enfeksiyonu gibi problemlere de 

zemin hazırlayacağı için kesinlikle bunu 

yapmamalılar. Burada mutlaka bir üroloji 

uzmanıyla temasa geçilmeli. Eğer KOAH 

hastası idrar kaçırıyorsa hem akciğer 

hastalıkları uzmanı hem de üroloji uzmanı 

bunun ortak tedavisini planlamalılar. 

Göğüs hastalıkları uzmanı elbette 

KOAH hastalığının şiddetini azaltmaya 

gayret edecek, üroloji uzmanı da idrar 

kaçırmanın tedavisi için ek önlemler 

önerecek. Burada mümkün olduğu kadar 

basit önlemlerle başlamak lazım. KOAH 

hastalarında cerrahi tedavinin mutlaka 

şart olmadığı durumlarda uygulamamak 

gerekir.” dedi. 

Stres idrar kaçırma, karın içi basıncın 

ani artışıyla örneğin öksürük, 

hapşırma ya da hareketle olan 

idrar kaçırmadır. Sıkışma tipi idrar 

kaçırma ise; tamamen mesane 

kasının istemsiz kasılmasına bağlı 

olarak ortaya çıkan idrar kaçırmadır. 


Ağız sağlığınızın genel 

sağlığınıza etkileri 

Diş hekimi Pertev Kökdemir, ağız sağlığının vücuttaki 

tüm organları ilgilendirdiğini söyledi. Ve sözlerine şöyle 

devam etti. “Ağzımız hastalıklara neden olan bakterilere 

açılan en önemli giriş kapısıdır. Diş eti iltihabı veya derin 

çürükleri olan kişilerde bu bakterilerin kana karışması 

ve organlarımıza hızla ulaşması çok kolay olacaktır. Bu 

nedenle sağlıklı bir beden, sağlıklı bir ağızdan geçer.” 

A 

ĞIZ BAKTERILERI KALBI 

ETKILER MI? 

Bazı araştırmalar, dişeti hastalığı 

olan kişilerin, sağlıklı diş etlerine sahip olanlara 

göre daha fazla kalp hastalığı olduğunu göstermektedir. 

Vücudunuzun genel sağlığına dikkat 

ettiğiniz gibi ağzınız sağlığınıza da dikkat etmeniz 

önemlidir. 

DIŞETI HASTALIĞI VE 

DIYABET 

Diyabet, vücudun enfeksiyona 

karşı direncini azaltabilir. 

Yüksek kan şekeri, diş eti 

hastalığına yakalanma 

riskini artırır. Dahası, diş 

eti hastalığı kan şekeri 

seviyelerini kontrol 

altında tutmayı 

zorlaştırabilir. Kan 

şekeri seviyelerini 

olabildiğince normale 

yakın tutarak diş 

etlerinizi koruyun. 

Diş hekimi Pertev Kökdemir Her yemekten 

sonra fırçalayın, diş ipi kullanın ve günlük antiseptik 

gargara ile durulayın. Yılda en az iki kez diş 

hekiminize görünün. 

KURU AĞIZ DIŞ ÇÜRÜMESINE 

NEDEN OLUR 

Tükürük, dişleri ve diş etlerini çürüklere ve diş eti 

iltihabına neden olan bakterilerden korumaya 

yardımcı olur. Dolayısıyla sürekli kuru bir ağız, diş 

çürümesine ve diş eti hastalığına daha duyarlıdır. 

Eğer ağız kuruluğunuz varsa sakız çiğneyebilir 

veya eczaneden alacağınız yapay tükürük takviyelerini 

kullanabilirsiniz. 

STRES VE DIŞ SIKMA 

Stresli, endişeli veya depresyondaysanız, ağız 

sağlığı sorunları için daha yüksek risk altında 

olabilirsiniz. Stres altındaki insanlar, diş etlerine ve 

vücuda zarar veren yüksek düzeyde kortizol hormonu 

üretir. Stres ayrıca kötü ağız bakımına da 

yol açar; İnsanların % 50’den fazlası stresli olduklarında 

düzenli olarak dişlerini fırçalamıyor veya 

diş ipi kullanmıyor. Stresle ilgili diğer alışkanlıklar 

arasında sigara içmek, alkol almak, dişleri sıkmak 

ve gıcırdatmak (bruksizm ) bulunur. 

Dişeti Hastalığı ve Erken Doğum 

Hamileyseniz ve diş eti hastalığınız varsa bu 

bebeğiniz için risk oluşturabilir. Kendinizi ve 

bebeğinizi nasıl koruyacağınızı öğrenmek için 

kadın doğum uzmanınız ve diş 

hekiminizle konuşun. 

60

Öfke kontrolü 

nasıl sağlanır? 

Uzman Psikolog & Psikoterapist Yelda 

Başaran, “Öfkemi Kontrol edemiyorum. Ne 

Yapmalıyım?” sorusuna ilişkin Narkoz Sağlık 

Dergisine açıklamada bulundu. 

Yelda BAŞARAN 

Uzman Psikolog&Psikoterapist 

E 

VDE, işte, trafikte hepimiz zaman 

zaman çeşitli sebeplerden dolayı 

öfkeleniriz. 

Aslında öfke duygusu da tıp ki 

sevinmek hüzünlenmek heyecanlanmak 

gibi doğal bir duygudur. Fakat burada 

önemli olan bu duyguyu kontrol altına 

tutabilmektir. 

Çünkü kontrol edilemeyen öfke duygusu 

kişiye aynı zamanda pişmanlık duygusu 

da yaşatabilir. 

Peki öfke kontrol edilmezse ne olur? 

Kontrol edilemeyen öfke duygusu kişinin 

çalışma yaşamında üretkenliğinin ve işlevselliğinin 

bozulmasından sağlık açısından 

başta bağışıklık sistemi, kalp damar, mide 

bağırsak, baş ağrısı tansiyon ve mide 

rahatsızlıkları depresyon gibi sorunların 

yaşanmasına sebep olur. 

Öfke kontrolü nasıl sağlanır? 

1.Derin bir nefes alın 

Ani bir öfke nöbetiyle kanın beyninize 

sıçradığını hissettiğiniz anlarda ilk olarak 

kendinize bir dakika zaman ayırın ve 

diyaframınızdan derin derin nefes almayı 

deneyin. Bunu yapmak birazda olsa sakinleşmenize 

yardımcı olur. 

2.Kendi kendinize rahatlatıcı 

telkinlerde bulunun 

Öfkelendiğiniz anlarda yalnızca sizin duyabileceğiniz 

bir tonda kendinize “rahatla” 

ya da “sinirlenecek bir şey yok” gibi rahatlatıcı 

telkinlerde bulunun. Bunu yaparken 

sinirinizin azaldığını hissedene kadar derin 

derin nefes almayı da ihmal etmeyin. 

3.Odağınızı değiştirin 

Öfkelendiğinizi hissettiğiniz o an sinirlerinizi 

bozan şeylere odaklanmak yerine 

bu durumla nasıl baş edebileceğinize 

odaklanmaya çalışın. Örneğin; çocuklarınızın 

odalarının sürekli dağınık olması sizi 

çıldırtıyor mu? 

O zaman odalarının kapısını kapatın. 

Ya da Eşinizin akşam yemeğine sürekli 

geç kalması sinirlerinizi mi bozuyor? 

O zaman da yemek saatini biraz daha 

geriye alın ya da eşinizle konuşarak belirli 

akşamlarda ayrı ayrı da yemek yiyebileceğinizi 

ifade edin. Duygularınıza farklı bir 

açıdan bakmayı öğrenmek kontrolünüzde 

olmayan durumlarla çok daha rahat baş 

edebilmenizi sağlar. 

4. Duygularınızı konuşarak 

ortaya koyun 

Öfkeyi dışa vurmak içimize atmaktan 

daha sağlıklı bir durumdur. Tabi burada 

dikkat edilmesi gereken şey duygularınızı 

o an nasıl koyduğunuzdur. 

Tavsiye : yaşadığınız öfke patlamasının 

Öfke rüzgar gibidir, 

Bir süre sonra diner 

ama bir çok dal 

çoktan kırılmıştır bile 

Hz.Mevlana 

ilk etkileri geçtikten ve biraz sakinleştikten 

sonra kendinizi sakince ve olabildiğince 

açık kırmadan ve incitmeden bir şekilde 

karşınızdaki kişiye ifade etmeye çalışın. 

Yalnız bunu yaparken siz siz olun karşınızdaki 

kişiyi incitmeden ve soğuk kanlı bir 

şekilde yapmaya özen gösterin. 

5. Öfkeniz sizi değil siz öfkenizi 

yönetin! 

Ne kadar öfkeli olursanız olun öfkenizin 

tüm gününüzü ziyan etmesine asla izin 

vermeyin. 

Eğer ki siz öfkenizi değil o sizi yönetmeye 

başlarsa kendinizi çok geçmeden negatif 

duygular yumağı içinde bulmanız an 

meselesi olabilir! 


Trafik kurallarına uyalım, 

uymayanları uyaralım! 

Trafik kurallarına uymak bir zorunluluktur. Her sürücü, bu kurallara uymayı bir ilke 

olarak kabul etmelidir. Uymayanları da uyarmalıdır. Hepimiz kuralsızlığın ne kadar 

cana mal olduğunu biliyoruz. Onlarca insan yaralanıyor ve hayatını kaybediyor. Hayat 

kurtarmak bizim elimizde. Trafik Canavarına fırsat vermemeliyiz. 

Y 

ALNIZCA kurallara uymak 

bizi iyi sürücü yapmaz. Başka 

sürücülerin ve yayaların 

hatalarını görmek ve onları 

da uyarmak zorunluluğumuz var. 

Sürücü belgenizi aldıktan sonra trafiğe 

çıkacaksınız. Sürücü belgesi almak 

Trafiğe çıkmanın ilk koşulu olsa da 

deneyim kazanmak zamanla olacaktır. 

Deneyimsiz sürücüler, trafiğin az olduğu 

saatleri ve güzergâhları seçmelidir. 

Emniyet Kemerimizi takmadan aracımızı 

çalıştırmayalım! Sürücü koltuğuna 

oturduğumuz andan itibaren kurallara 

uymalıyız. Bunu bir alışkanlık haline 

getirirsek zorlanmayız. 

SÜRÜCÜ HATALARI VE 

KAZA NEDENLERİ 

Emniyet Genel Müdürlüğü Trafik 

Başkanlığı, yurt genelinde meydana 

gelen trafik kazalarında en sık görülen 

sürücü hatalarını şöyle sıraladı: 

-Araç hızını yol, hava ve trafiğin gerektirdiği 

şartlara uydurmamak, 

-Kavşak geçit ve kaplamanın dar 

olduğu yerlerde geçiş önceliğine 

uymamak, 

-Şerit izleme ve değiştirme kuralına 

uymamak, 

-Dönüş kurallarına uymamak, kırmızı 

ışık veya görevlinin dur işaretinde 

durmamak, 

-Taşıt giremez trafik işareti bulunan 

yerlere girmek, 

-Yaya ve okul geçitlerinde yavaşlamamak, 

yayalara geçiş hakkı vermemek, 

-Alkollü olarak araç kullanmak, aşırı 

hızla araç kullanmak, geçme yasağı 

olan yerlerden geçmek ve hatalı şekilde 

yasak olan yerlere park etmek. 

TRAFİK KURALLARINA UYALIM! 

62

EHLİYET KURSU 

İLAN ÇALIŞMASI 


Özgenur Taşkın 

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin 

Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog 

Psikolojik sağlamlık, 

bağışıklık sistemini güçlendiriyor 

Covid pozitif hastaların tedavisinde fiziksel tedavi kadar psikolojik sağlamlığın 

önemli olduğunu belirten uzmanlar, psikolojik sağlamlığın bağışıklık sistemi 

üzerindeki olumlu etkisine dikkat çekiyor. Covid-19 tanısının hasta yakınını da çok 

yoğun şekilde etkilediğini belirten uzmanlar, hem hastalar hem de hasta yakınları 

için önemli tavsiyelerde bulunuyor. 

ÜSKÜDAR Üniversitesi NPİSTANBUL Beyin 

Hastanesi’nden Uzman Klinik Psikolog Özgenur 

Taşkın, Covid sürecinde hasta yakını olmak 

ve psikolojik sağlamlık yöntemlerine ilişkin 

değerlendirmelerde bulundu. 

COVID-19 TANISI, HASTA YAKINLARINI DA 

YOĞUN ETKILIYOR 

COVID-19 enfeksiyonunun, hızlı yayılımı ve ağır klinik seyri 

nedeniyle kısa sürede tüm dünyayı etkileyen bir salgın olduğunu 

hatırlatan Özgenur Taşkın, bu salgın sürecinde hastalığın 

fizyolojik etkileri kadar psikolojik etkilerinin de oldukça yoğun 

olduğuna dikkat çekti. Özgenur Taşkın, “Covid-19 tanısı 

almak kişi kadar yakınlarını da çok yoğun etkiler içerisinde 

bırakmaktadır. Kişi ve aile üyeleri öncelikle bilinmezlik ile karşı 

karşıya kalır, yoğun stres, kaygı, fiziksel ruhsal ve ekonomik 

kaygıya neden olan bir süreçtir.” 

BELIRSIZLIK, OLUMSUZ DUYGULARI 

TETIKLEYEBILIR 

İnsan psikolojisinde en büyük stres kaynağının yıllardır belirsizlik 

olarak bilindiğini söyleyen Özgenur Taşkın, pandemi sürecinde 

hem hasta hem hasta yakını açısından yoğun bir belirsizlik söz 

konusu olduğunu kaydetti. 

“Tedavi sürecinde aile desteğinin önemi büyüktür fakat bulaşıcı 

64

hastalıklarda bulaş riskinden dolayı hasta 

yakınları da gerekli desteği vermekte 

zorlanabilmektedir” diyen Özgenur Taşkın, 

“Bu durumda hasta kendisini ‘yalnız, 

dışlanmış, suçlu’ hissedebilir. Bu olumsuz 

hislerle beraber belirsizlik kişide olumsuz 

duyguları tetikleyebilir. Tetiklenen 

olumsuz duygular ‘ölüm korkusunu’ 

beraberinde getirebilir. Pandemi nedeniyle 

hasta yakınlarının hastanede bulunmama 

gerekliliği, kliniklere ve yoğun bakımlara 

refakatçi veya ziyaretçi kabul edilmeme 

durumu bu süreci farklı kılmaktadır. 

Belirsizlik sürecine yalnızlık hissi de dahil 

olduğunda kişide psikolojik problemlere 

sebebiyet verebilir” uyarısında bulundu. 

AKUT STRES 

BOZUKLUĞUNUN 

BELIRTILERINE DIKKAT! 

Salgın durumunda yaşanan ölüm 

korkusunun uzantısı olarak görülen 

uykusuzluk, kabus görme, sürekli virüsle 

ilgili görüntü ve felaket senaryolarının 

olması, hastalığın yakınlarına bulaşacağı 

korkusu, öfkelenme, suçluluk duyma, 

ümitsizlik ve yalnızlık şikayetleri akut stres 

bozukluğunun habercisi olduğunu belirten 

Özgenur Taşkın, karantina süresi uzadıkça 

bu belirtilerin şiddetinin artacağını 

vurguladı. 

PANDEMI GÜNDEMI, 

STRESI ARTIRIYOR 

Aynı zamanda gündemin yoğun olarak 

pandemi ile meşgul olması gibi etkenlerin 

kişisel ve kitlesel stresi artırmakta ve 

paniğe neden olduğunu belirten Özgenur 

Taşkın, “Kişilik özellikleri, sosyo ekonomik 

koşullar, daha önceden kronik ruhsal 

veya fiziksel bir hastalığa sahip olma, 

sosyal destek varlığı, krizle baş edebilme 

ve yeni duruma uyum sağlama becerisi, 

kişilerin psikolojik dayanıklılığı gibi birçok 

faktör sürece verilen tepkisel yanıtı 

etkilemektedir. Aynı zamanda kişilerin 

medyada salgın ile ilgili haberleri takip 

etmesi de bilinçlendirmesi yanında 

endişeye sebebiyet verebilmektedir” diye 

konuştu. 

Sağlamlık’ bağışıklık sistemini doğrudan 

etkilemektedir.” 

Özgenur Taşkın, psikolojik sağlamlığı 

artırmak yapılması gerekenleri şöyle 

sıraladı: 

Güçlü yönlerinizi fark edin: Tedavi 

sürecinde hasta ve hasta yakınlarının 

düşünmek ve farkında olmak için çokça 

vakti olacaktır. Hatta fark etmekten öte 

yazmak da iyi olabilir. 

Güçlü yönlerinizi analiz edin: Bugüne 

kadar geçirdiğiniz fırtınaları düşünün. Sizi 

ayakta tutan ne oldu? “Bununla nasıl başa 

çıkmıştım” sorusunu sorun ve cevabını 

bulun. Hatta bulmakla yetinmeyin, 

geliştirin. Olumsuz düşüncelerle 

geçireceğiniz vakti ve enerjiyi, gelişime 

harcamanın tam da zamanı. 

Yakınlarınıza “Psikolojik Sağlamlık”tan 

bahsedin: Hastalık sürecinde siz kadar 

onlar da yıpranıyor olabilir, ailenize 

yardımcı olmak hem size güçlü 

hissettirecektir hem de sizin gücünüzü 

gören aileniz mutlu hissedecektir. 

Yalnız kaldığınız zamanı azaltın: 

Sosyalleşmek koruyucu bir faktördür. 

Pandemi sürecinde fiziksel yalnızlık olabilir 

fakat telefonla iletişimi mutlaka sürdürün. 

Psikolojik sağlamlığı destekleyen 

rutinleriniz olsun: Bu maddeleri tek bir 

defa yapmak değil, hayatınızın bir parçası 

haline getirmek hedef olabilir. Size iyi 

gelen kişileri, kitapları, şarkıları ve filmleri 

yakınlarınızda bulundurun. 

BAŞ ETMEKTE 

ZORLANIYORSANIZ 

DESTEK ALIN 

Klinik Psikolog Özgenur Taşkın, 

tüm bu önerilere rağmen baş 

etmekte zorlanılıyorsa bir ruh 

sağlığı uzmanından destek 

alınmasını tavsiye ederek 

“Bunu Covid sürecinde hastalar 

ve hasta yakınları yol haritası 

olarak belirleyebilir. Bu süreçte 

psikolojik desteği hem Covid 

geçiren hastaların hem de hasta 

yakınlarının göz ardı etmemesi 

gerektiğini düşünmekteyiz. 

Psikolojik müdahaleler aracılığı 

ile hasta ve ailesinin olası kriz ve 

travmadan olumsuz etkilenmesi 

önlenerek, sağlıklı yaşam biçimini 

devam ettirmesi ve yaşam 

kalitesini artırması sağlanabilir.” 

PSIKOLOJIK SAĞLAMLIK IÇIN 

YAPILMASI GEREKENLER 

COVID-19 tanısı alan bir hastanın ruh 

sağlığının yerinde olmasının, kişiyi fiziksel 

hastalıkların yükünden kurtaracağını 

ve aynı zamanda iyileşmesine destek 

olacağını söyleyen Özgenur Taşkın 

sözlerine şöyle devam etti: “Bağışıklık 

sisteminin kuvvetli olmasının hastalığın 

atlatılması için büyük faktör olduğunu 

doktorlar çokça dile getirmektedir ve 

burada bir diğer faktör vardır ki ‘Psikolojik 


66


68

NARKOZ SAĞLIK DERGİSİ (SAYI 22)

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?