SÃŽYASi YA KURDAN

û. KombQn h dora wan sloganSn TffkSn CiwanbQ;slogana
"azadi, wekhevi, birati". Hemu hSzSn şoreşgSr Sn netewSn
ImparatoriyS, programa Ttfkên Ciwan, tenS rasteqini ya
xistma rejuna derebegi-otokrati ya Suhan dizanin.(9)
Pir bi zîi, di dawiya serihUdanS de dgitiyek tund u tuj
kete navbera Tu-kSn Ciwan Q gel. RazibQna danina meşruti-
yetS di aUyê Sultan de, li cem Tukên Ciwan armanca sereki
bû. Lêbelê, gel, vSdestpSkaguherandmabmgehinjibo sis-
temek nQ ya bi rSvebirma welat nedizani. Na2im Beg, miro-
veki bi nav û deng S serokS TukSn Ciwan bu G di dawiya se-
rihildanS de weha digot: "Di 14 yS Tirmeha 1908 an de,
komita partiyS bi hemQ awayi rêxistinek şoreşger bQ. L8
belS, wexta ku şoreş hil bû, meşrutiyet hat Uan kmn, komi-
te wisa tê gehiştibQ ku rola şoreşgeriyS temam bQ. Gotm
ku; dema xebata aram û aşitiyS ye".(10) TirkSn Ciwan, si-
yasetek şoreşgeri di mesela burokratiya dhaza dewIetS Q di
rSxistina eskeri ya rejima Sultan de nedan pSş çav. Destek
û komelSn aUgiren Sultan di ciySn xwe de mabQn Q di xebat
Q bizavSn xwe de bûn. Her h firsetekS digeriyan ji bo ku
meşrutiyetS bixin.
^ Di ber ve re, li welat di mehSn yekemin de, her çend Tir-
kSn Ciwan dixwestm rejun h dyS xwe rQne Q asayiş berke-
mal be ji, disa hez Ii cûre azadiyan dUcum û bi eşkera hemû
rexistinSn netewi-pêşkevtixwaz karSn xwe bi bizavi (akti-
fi) dimeşandin. RojnamSn wan bi riySn cûre cQre deidUce-
tm. Ji bo piştgiriya meşrutiyetê Q ya vS rewşa nû,di hemû
bajaran de xwenişandanSn fireh, mezin en gelSri dUiatm çS-
kmn.
RSxistmSn netewi ySn Ermen, Ereb, Arnawud û netewên
dm h gor biryarSn kongra TukSn Ciwan a h Paris "qebul
kmbGn", piştgniya rejima TukSn Ciwan dUann. Li ba wan
(9) Y.A.Petiosyan, A.n.d. , rGp. 314.
(10) A.A.AUmov, Şoreşa 1908 an Li TirkiyS, riîp.44.
72