SÃŽYASi YA KURDAN
SÃŽYASi YA KURDAN SÃŽYASi YA KURDAN
Rojnama Kurdistan di hejmarên xwe yên dawiyê de, qimeteki pir mezm bi mesela xwendewari G zamstiyê, daye. Di sala 1900 an de kovara Anahit mvisiye ku : "Bi pirani sernivisên Kurdistan, h ser giringi G cpmeta xwendewari G zanisti ne Bi awayeki pir germin, hawar li Kurdan dUcm Q dixebitm ku,ewan bi hişi u jindariyekê bixe kar û ji bo wi kari hewl didan.Hewceyêgotinê ye,ev mesele ne her bi te^ ne ewe ku, qimet bê danji bo xwendewariyê, hewceye ew ji bo armanceki be. Belê, xwendewari wek riyekêyejibo hiş- yar kirma siyasi ya netewe G ku ew ji ji bo xebata siyasi bê amadekmn."(22) Abdurrehman sebebê paşvemayina Kurdan dida xuya ki- rin û dewleta Tirk di wê meselêdegunehkar dikir. Li ser ve meselê weha nivisiye : "Pere ji Kurdan distine û h Tirkan xerc dike". Her weha kovara Analut dimvise û dibeje : "Kurdistan bi delil G be|ge ispat dUce ku, sebebên feqiriya Kurdan dewleta Tirkiyê ye, dixwaze Kurd di we rewşê de biminin, ji berê de dixweze çareseriya wê mesela siyasi tê- kU bUce. (Dengê Kurdan bi hile G pêlan di Kurdistanê de bi- de birin- Werger) Dozê li Kurdan dUce ku, daxwaza xwe ya adUane bigihinm Sultan, ji bo rejim mesela xwendm û zanis- tiyê ji wan re bUcarbine."(23) Rojnama Kurdistan , wê rewşa Kurdan a xirab; ku-dayetiya dewlete ya rizi û xwarina mafên siyasi yê Kurdan di zani. Rojname, her çend Kurdan han dida heta dest avêtina çek h diji rejim, lê belê, para vê riya han ji dUiêla jibo çareserikuma meselê, riyek aşiti bê pêşiyê hewceye piştgiriya wêji bêkum. Rojnamê niviaye : "Eger kirdayetiyên heremê nehêhn dibistan bêne vekirin, şikayeta wan ji Sultan re bUcm. Eger ew ji di hewara we de (22) Anahit, rûp. 139. (23)A.n.d.,rGp. 139. 44
neyê, ewan tiştan ji bo min bmivisin, ez ê bixwe doze ji Sul- tan bUcim... Eger h sct van ji xwe ker kn-, dest bavêjne şu- re ku, ew ji serê şûrê bitirse u sitoyê xwe Ii ber wê dozê xwar bUce, eger doz kuin feyde neda,êrişan bi şûr bibin he- rin ser. Ji bo gehiştma ve armancê Ji yekgu-tm pewiste, hûn yek negrin ew wan tiştan hiç bi hiç nakin."(24) Dengdan u rengên armanc G bu- G baweriya Miqdet Be- du-xan, her di wextê birayê wi Abdurrehmandeji mirovdi- kare Ii ser rGpelên rojnamê bibine. Di aUki de Kurdan hewl dida ku êriş bibm ser Sultan û memuran ceza bUcm, di aHki din de ji bi awayek eşkere doza serihiklan G şoreşêdUcirin. (25) Hêdi hêdi HberaHya Abdurrehman bi ber radikaHyeki sivikdediçG. Abdurrehman rexnên tund G tuj zêdetu- h şexsê Sultan di- ku. Di rojnamê de behsa nebaşi, pisi û gimehkariya Sultan dUcu ku, çawan cariyan kirme wek koIan^*Rojname h ser (24) Kurdistan 1898, hej. 7 (25)Kurdistan 1898, hej. 7. ^^^^ D.A.rieTpociiH, X[oK."yneHTajiLHoe çBHfleT ejibCTBO HejierajibHÖM aHTnnpaBHTejibCT BeHHofî npnaraHflu cpeflH MopHKOB Typetptoro (|)jioTa b KOHL],e XIX BHKa, B CÖ. "rkCbMeHHHe naMHTHHKH H npOÖJieMH HCTOpHH, KyjIbTypH HapOflOB BocTOKa", yill roflHtfflaH Haytffiafl ceccHH JleHHHrpaflCKoro oTfl. HncTHTyTa BOCTOKOBefleHHH AH CCCP, CTp.106. 45
- Page 1: Dr. CELiLÊ CELJL JIYANA REWŞENBÎ
- Page 4 and 5: JinaNû Tarix No Tarixa Çapê Adre
- Page 7 and 8: DAXUYANlYA ÇAPXANÊ Ev kitêba des
- Page 9 and 10: encama xebatek dûr û du-êj û bi
- Page 11 and 12: Ev peşveçûn û gûherina jiyana
- Page 13 and 14: carelc dm Ii ser sekmiye, ev kareki
- Page 15 and 16: ka Rojnamegeri Kurdi (Mêjfîy Rojn
- Page 17 and 18: Melzeme Q dokumentên pu- zêde me
- Page 19 and 20: KURDÊN IMPARATORIYA OSMANI DI RlYA
- Page 21 and 22: qanûniya h hûndirê welat, hatibu
- Page 23 and 24: e xebat dikirm. (4) Pişti ve şore
- Page 25 and 26: tu-s u heybeta netewa Kurd nemine.(
- Page 27 and 28: juna dereb^i û kevneperest ê Sult
- Page 29 and 30: gihiştibiin, peywendiyeki şid û
- Page 31 and 32: Bexda, dixwest dijiti bixe nav xwen
- Page 33 and 34: gehan de heye, em bi vê awayi digu
- Page 35 and 36: Miqdat Mithed Bedirxan, sereknivisa
- Page 37 and 38: jj^j''f:ir" < )'': 'r'^ ^r^s' t^ t.
- Page 39 and 40: nakeve.(3) Miqdat Mithed, di hemî
- Page 41 and 42: nivisandmdc taybeti de dawa h Sulta
- Page 43 and 44: a Avrupa, bi awayek raste rast kari
- Page 45: wan dUiat çap kirm.Kovara Anahit(1
- Page 49 and 50: kumdari, dizi û rizibGna dar u dez
- Page 51 and 52: Kurdayeti tê kn-m. Di bangên Kurd
- Page 53 and 54: ji Ermeniyan. Rojnam?, quneteki mez
- Page 55 and 56: her du milan;ên Kurdan û Ermeniya
- Page 57 and 58: kiU xebata pêşkevtixwazên hemû
- Page 59 and 60: ji rastiye hes dUcimJi we re dU>êj
- Page 61 and 62: kare rojname peşgotm ji bo vê bel
- Page 63 and 64: tin h Londraye hevpeyvinek bi biray
- Page 65 and 66: Zana, serok Q mu-ovSn bi nav u deng
- Page 67 and 68: ti gehandme ku, eger netewSn dran j
- Page 69 and 70: Dewleta TirkiyS bi hemu hêzêh xwe
- Page 71 and 72: KOMELA HEVKARÎ U PEŞKETIN A KURD
- Page 73 and 74: Turknasê Sovyeti Y.A.Petrosiyan h
- Page 75 and 76: wUia bG, ku TirkSn Ciwan dUcarm mes
- Page 77 and 78: çSkmn. (15) Çina h ser kar G dewl
- Page 79 and 80: J '^*- .V> j''^' 'j>> 't/-*r 'J*
- Page 81 and 82: Bi wi awayi rojname zSdetir gotarSn
- Page 83 and 84: kes ji endam G mSvanan hazu^ bûn.
- Page 85 and 86: kirm. Pir diser de neçG, wan kulub
- Page 87 and 88: armanca wan ne ewbû ku di hSla siy
- Page 89 and 90: j^C j\:^ .^,',~ ^^U ^,,-.^ ^ jf-^:
- Page 91 and 92: ti di KurdistanS de, wezifeki pir p
- Page 93 and 94: Peywendiya danina vê komelS ji aUy
- Page 95 and 96: \ : jtj /^/ T}j^ \ J^ \ : J.U. xrr^
neyê, ewan tiştan ji bo min bmivisin, ez ê bixwe doze ji Sul-<br />
tan bUcim... Eger h sct van ji xwe ker kn-, dest bavêjne şu-<br />
re ku, ew ji serê şûrê bitirse u sitoyê xwe Ii ber wê dozê<br />
xwar bUce, eger doz kuin feyde neda,êrişan bi şûr bibin he-<br />
rin ser. Ji bo gehiştma ve armancê Ji yekgu-tm pewiste, hûn<br />
yek negrin ew wan tiştan hiç bi hiç nakin."(24)<br />
Dengdan u rengên armanc G bu- G baweriya Miqdet Be-<br />
du-xan, her di wextê birayê wi Abdurrehmandeji mirovdi-<br />
kare Ii ser rGpelên rojnamê bibine. Di aUki de Kurdan hewl<br />
dida ku êriş bibm ser Sultan û memuran ceza bUcm, di aHki<br />
din de ji bi awayek eşkere doza serihiklan G şoreşêdUcirin.<br />
(25) Hêdi hêdi HberaHya Abdurrehman bi ber radikaHyeki<br />
sivikdediçG.<br />
Abdurrehman rexnên tund G tuj zêdetu- h şexsê Sultan di-<br />
ku. Di rojnamê de behsa nebaşi, pisi û gimehkariya Sultan<br />
dUcu ku, çawan cariyan kirme wek koIan^*Rojname h ser<br />
(24) Kurdistan 1898, hej. 7<br />
(25)Kurdistan 1898, hej. 7.<br />
^^^^ D.A.rieTpociiH, X[oK."yneHTajiLHoe çBHfleT<br />
ejibCTBO HejierajibHÖM aHTnnpaBHTejibCT<br />
BeHHofî npnaraHflu cpeflH MopHKOB<br />
Typetptoro (|)jioTa b KOHL],e XIX BHKa,<br />
B CÖ. "rkCbMeHHHe naMHTHHKH H<br />
npOÖJieMH HCTOpHH, KyjIbTypH HapOflOB<br />
BocTOKa", yill roflHtfflaH Haytffiafl<br />
ceccHH JleHHHrpaflCKoro oTfl. HncTHTyTa<br />
BOCTOKOBefleHHH AH CCCP, CTp.106.<br />
45
Change language