SÃŽYASi YA KURDAN
SÃŽYASi YA KURDAN SÃŽYASi YA KURDAN
nedUcet."(30)Ev kitêba han 300 rûpel e Q bi zmanê Erebi behsa rêzmana Kurdi dike. Her wiha helbestên helbestva- nê mezin ê Kurd, Ehmedê Xani Q perçeki helbest û ferhen- gokek Nûbar a Xani tê de belav kffiye. Derveyi vê, helbes- tên Mehmud Husni Xahdê Neqşebendi ji tê de belav kiriye. Ew materyalên ku tê de belav kiriye, bi qimet u gmngiya xwe di pêşxistm u jiyana zman û edeba Kurdi de d girtme. Wan rêzên helbestvan Xani di pêşgotma Nûbare de nivisiye evana ne: "Ne ji bo sahib rewacan Belko bo piçukêd Kurmancan" Naveroka rast u duûst bi dijitiya peşgotma kitêba Yu- suf Syaeddin Paşa rê dikeve,pêşgotma nivisar diji naveroka kitêbê ye. Di pêşgotmê de her çend behsa gmngi û rGmeta zmane KurcU dike,belê, piraniya wê metih u mezmkirma Sultan e. O.L.Vilçevski, Yusuf Ziyaeddin Paşa, siyasiyeki mezin û bi navûdeng ê Kurd, piştgu-ê edebiyata nu yê Erebizan dide naskirm.(31 ) Nivisarê vê kitêbe di hela bir û baweriya binge- hên netewi de dijitiya wê heye. Dr.îzzeddin Mistefa Resul G AbduUah Heddad di mvisandinen xwe de, ku ew di roj- nama El-Teaxi de(32) hatme belav kirin, dibêjin, bir G ra- ya bingehiya Erebiyeti ya Yusuf Ziyaeddin Paşa di nav de heye.Hinekên dm ji nivisandme ku Mewlana Xalidê Neqşe- bendi Kurd e. (Mewlana Xalid di sala 1826 an de li Şamê miriye) (33). Bê guman, ew bir û ray^n dida ku derbarê bin- (30) Mele Necmeddin, Roji Kurd, 1970, hej. 12, rûp. 21. (31) Binêre;O.L.ViIçivski, Aji.d. rGp. 164. (32) EI-Teaxi, Bexdat, 1972, hej. 1207. (33) A.n.d. Li gora tê gotin G melumatên ku h ba me hene, 30 Yusuf Ziyaeddin Paşayê Xalidi, h Qudsê ji dayika xwe
gehan de heye, em bi vê awayi digum dest ku Yusuf Ziyaed- din Paşa xizmetek mezm a çanda Kurdi kiriye,şarezayiyek wi ya baş di jiyan Q rewşa civaka Kurdan de heye.Niviskarên gelê Kurd vê kitebê pir bi qimet dizanin G heta di çapen Avrupa de ji,derbarê ve kitêbêde mvisandm hatine belav ki- rm.(34) Ji ber belavbûn ' G pubuna pêşkevtinxwazê Tu^kiye di Avrupê de, rewşenbu-ên Kurdan ji serê xwe hUdan. Di ras- ti de, di destpêkê de Ii derve,wan hb bi Iib rewşenbir Q zaro- yen xanedanan armanca netewa Kurd dixistm ber çav. Tev- gera Kurd riyeki eşkerayi netewi girtibûjê xebata azadi- xwazan hêj bi başi nemeyibu, qahbê xwe yê tevayi negirti- bu. Kurdên muhacu- peywencUyeki tund û qaim, h gel rê- xistinên radikal ên Tirk G Ermenên azadixwaz danibûn, di çapi û belav ku-ma xwe dedi peywendiyênwan bi wan hêzan re hebûn. Wan peywendiyen han ji tesirek baş kmbûn li ser xebata tevgera Kurd. Bir û baweriya ew qevdek rewşenbirên Kurd, ku belavi derve bûbu, ketibG bin tesira bir u baweriya buijuvaziya Uberal ya rojava, ewan ji doza damezirandma rejimeki bur- juvazi di welat de dUcirm. Lêbelê, her di wi wexti de, yani di dawiya sedsala 19 u destpêka sedsala 20 an de, civaka Kurdan civakeki derebegi-eşireti bû, rewşa abori ew qasa pêşve neçubû, ku bmgeheki ji bo bir u baweriya burjuvazi, rewşenbiri xweş bike. Ji ber vê rewşa han, bir û baweriya wan rewşenbiran nedikari ciye piyê" xwe baş qaim bUce u kareki temam bUce ser civakê. buye. Di dibistana Zmanê Rojhilat a yekem de xwendma xwe timam kiriye û zmani Kurdi baş zaniye. Qanun zan buye û her di wê wari de b Bitlisê wexteki direj karbidesti kiriye. Li wir bi xwe, sala 1906 an de miriye-Niviskar. (Bira kitêbê ya ferheng a Yusuf Ziyaeddin Paşa ye Xalidi, M.Mokri bi pêşgotmek ingilizi û fransizi ve, ku sala 1975 an weşandiye, di wir de dinivisine ku; Yusuf Ziyaeddin Paşa, ji malbatek Filistini yê musul- man u dindar e. ) (Binêre : Dia'ud-Din Basha al-Khalidi, Al-Hadiyatu'l- Hamidiyah, Beyrouth, 1975, rUp: 28) (NJW.) (34) Joumal Asiatique, IX serie, t.2, 1893; rûp. 545-549. 31
- Page 1: Dr. CELiLÊ CELJL JIYANA REWŞENBÎ
- Page 4 and 5: JinaNû Tarix No Tarixa Çapê Adre
- Page 7 and 8: DAXUYANlYA ÇAPXANÊ Ev kitêba des
- Page 9 and 10: encama xebatek dûr û du-êj û bi
- Page 11 and 12: Ev peşveçûn û gûherina jiyana
- Page 13 and 14: carelc dm Ii ser sekmiye, ev kareki
- Page 15 and 16: ka Rojnamegeri Kurdi (Mêjfîy Rojn
- Page 17 and 18: Melzeme Q dokumentên pu- zêde me
- Page 19 and 20: KURDÊN IMPARATORIYA OSMANI DI RlYA
- Page 21 and 22: qanûniya h hûndirê welat, hatibu
- Page 23 and 24: e xebat dikirm. (4) Pişti ve şore
- Page 25 and 26: tu-s u heybeta netewa Kurd nemine.(
- Page 27 and 28: juna dereb^i û kevneperest ê Sult
- Page 29 and 30: gihiştibiin, peywendiyeki şid û
- Page 31: Bexda, dixwest dijiti bixe nav xwen
- Page 35 and 36: Miqdat Mithed Bedirxan, sereknivisa
- Page 37 and 38: jj^j''f:ir" < )'': 'r'^ ^r^s' t^ t.
- Page 39 and 40: nakeve.(3) Miqdat Mithed, di hemî
- Page 41 and 42: nivisandmdc taybeti de dawa h Sulta
- Page 43 and 44: a Avrupa, bi awayek raste rast kari
- Page 45 and 46: wan dUiat çap kirm.Kovara Anahit(1
- Page 47 and 48: neyê, ewan tiştan ji bo min bmivi
- Page 49 and 50: kumdari, dizi û rizibGna dar u dez
- Page 51 and 52: Kurdayeti tê kn-m. Di bangên Kurd
- Page 53 and 54: ji Ermeniyan. Rojnam?, quneteki mez
- Page 55 and 56: her du milan;ên Kurdan û Ermeniya
- Page 57 and 58: kiU xebata pêşkevtixwazên hemû
- Page 59 and 60: ji rastiye hes dUcimJi we re dU>êj
- Page 61 and 62: kare rojname peşgotm ji bo vê bel
- Page 63 and 64: tin h Londraye hevpeyvinek bi biray
- Page 65 and 66: Zana, serok Q mu-ovSn bi nav u deng
- Page 67 and 68: ti gehandme ku, eger netewSn dran j
- Page 69 and 70: Dewleta TirkiyS bi hemu hêzêh xwe
- Page 71 and 72: KOMELA HEVKARÎ U PEŞKETIN A KURD
- Page 73 and 74: Turknasê Sovyeti Y.A.Petrosiyan h
- Page 75 and 76: wUia bG, ku TirkSn Ciwan dUcarm mes
- Page 77 and 78: çSkmn. (15) Çina h ser kar G dewl
- Page 79 and 80: J '^*- .V> j''^' 'j>> 't/-*r 'J*
- Page 81 and 82: Bi wi awayi rojname zSdetir gotarSn
nedUcet."(30)Ev kitêba han 300 rûpel e Q bi zmanê Erebi<br />
behsa rêzmana Kurdi dike. Her wiha helbestên helbestva-<br />
nê mezin ê Kurd, Ehmedê Xani Q perçeki helbest û ferhen-<br />
gokek Nûbar a Xani tê de belav kffiye. Derveyi vê, helbes-<br />
tên Mehmud Husni Xahdê Neqşebendi ji tê de belav kiriye.<br />
Ew materyalên ku tê de belav kiriye, bi qimet u gmngiya<br />
xwe di pêşxistm u jiyana zman û edeba Kurdi de d girtme.<br />
Wan rêzên helbestvan Xani di pêşgotma Nûbare de nivisiye<br />
evana ne:<br />
"Ne ji bo sahib rewacan<br />
Belko bo piçukêd Kurmancan"<br />
Naveroka rast u duûst bi dijitiya peşgotma kitêba Yu-<br />
suf Syaeddin Paşa rê dikeve,pêşgotma nivisar diji naveroka<br />
kitêbê ye. Di pêşgotmê de her çend behsa gmngi û rGmeta<br />
zmane KurcU dike,belê, piraniya wê metih u mezmkirma<br />
Sultan e.<br />
O.L.Vilçevski, Yusuf Ziyaeddin Paşa, siyasiyeki mezin û<br />
bi navûdeng ê Kurd, piştgu-ê edebiyata nu yê Erebizan dide<br />
naskirm.(31 ) Nivisarê vê kitêbe di hela bir û baweriya binge-<br />
hên netewi de dijitiya wê heye. Dr.îzzeddin Mistefa Resul<br />
G AbduUah Heddad di mvisandinen xwe de, ku ew di roj-<br />
nama El-Teaxi de(32) hatme belav kirin, dibêjin, bir G ra-<br />
ya bingehiya Erebiyeti ya Yusuf Ziyaeddin Paşa di nav de<br />
heye.Hinekên dm ji nivisandme ku Mewlana Xalidê Neqşe-<br />
bendi Kurd e. (Mewlana Xalid di sala 1826 an de li Şamê<br />
miriye) (33). Bê guman, ew bir û ray^n dida ku derbarê bin-<br />
(30) Mele Necmeddin, Roji Kurd, 1970, hej. 12, rûp. 21.<br />
(31) Binêre;O.L.ViIçivski, Aji.d. rGp. 164.<br />
(32) EI-Teaxi, Bexdat, 1972, hej. 1207.<br />
(33) A.n.d. Li gora tê gotin G melumatên ku h ba me hene,<br />
30<br />
Yusuf Ziyaeddin Paşayê Xalidi, h Qudsê ji dayika xwe
Change language