SÃŽYASi YA KURDAN
SÃŽYASi YA KURDAN SÃŽYASi YA KURDAN
ku di Ermenistana rojava de pere, rutbe u madalyên pir zêde dane serek eşiret G axayên Kurdan.(lO) Ew axayên Kurdan ku carnan^rê h wan dibffin û çetan dibum nav wan.(ll)Ni- ha rutbe û madalyan bi ser wan ve belav ddarm,wek albay Karsov, endamê Mekteba Generalê Rusya baş roni kiriyejcu ev bûye sebebê nerizayiyeki mezin di sefên serekên resmi ên leşkerde.(12) Dewletê bi xêra van eskerên nizami, karibû mexferên qa- im h ser sinor h diji Rusya deyne u xwe di rojavaye Erme- niyan de xurt bike. Bi her awayek êriş û serihiHanek ji de- ma ji aHyê Ermeniyan de bihata Suwarên Hemidiyan h i hember didan sekmandin. Damezu-andina Suwarai Hemi- di^ di rasti de, aUkariyeki pir mezm dida Sultan, ji bo bê hêzku-in, tenurandm û bêdeng ku-ina tevgera Kuidan. Ji ber damezirandma Suwarên Hemidi , hinek dibista- nan ji bo zarokên Kurdan vekffm. Zarokên axan û yên serek eşiretan di van dibistanan de, dersên dini û şer dixwendm. Ev dibistanên han bi vi awayi hatibûn danin ; di van dibista- nan de nesleki nû ji kurên axan û serekeşiretên Kurdan bê gihandm,jibo rojên pêş ku bibme palpişt u aUkarvanên re- (10) Binêre;Karsov, Li Ser Kurdan Hinek Gotar, TifHs 1896, rup. 32. Kapi^oB, SaMeTKH o Kypflax, Thçjihc, I6b6, cTp.o2. (11) A.R.Kasun Lo, Kurdistan and the Kurds, Prag 1956, rûp. 41. (12) Karsov, Li Ser Kurdan Hinek Gotar, rup. 34. Her wiha 24 di xebata Lazeriyev,Kurdistan u Mesela Kurd de G gele- ki karên zamsti yên dm de,rola kevneperesti ya Suwa- rên Hemidi di diroka Kurdan de G ew zori û xwinrêjiya Suwarên HemicU h diji Ermeniyan kirine baş roni kinne.
juna dereb^i û kevneperest ê Sultanjcar û barên e^eri Q yên idari yên eşiran bidin ser wan, bi destên wan bê meşan- dm. Ji bo damezirandma van dibistanan ji xezina dewletê 8 milyon firaji hatibû texsiskirin.(13) Di sala 1895 an de, li Patnos, Somaz, Toprakkale( perçe- ki ji b^arê Wane ya kevn e-n jn.),Wan, Modak G b^arên din ev dibistanien han hatibQn avakirm. P.Y.Avriyanov weha di beje : "Mizgeftan hazir kiribûn ; tê de ji dibistanên pişeyi ava kinn, evên han di peywendiyên siyasi de girmgiyeki wan i mezinheye."(14) "Sebebê xwendma zarokên Kurdan wek konien mezm bi hev re îi bi destên wan melayên Tirkan, ku pir bi kitêb G bi berfirehi u kuri h ser din ku ewji ne jibo dostaniya Kurdan bu, her bi vi awayi zarokên Kurdan hini Tirld dikirm G me- jiyên wan ber bi tirickinhê ve dibirin. Kurdayetiyê bi wan di- dan birkinn, armanca vekuma van dibistanan her ev planen (13) Binêre;F.F.Gu-yazinov, Kurd G Suwarên Kurd, Hevalên Dibistana Eskeri yên Li Nav Navçên Qafqas, hej.20, 1907,rûp.21. ^.^.FpflBHOB, Kyp^pj H KypflCKaJÎ KOHHHl^a "HsBecTHfl inTaÖa KaBKascKoro BoeHHoro OKpyra", H?20, 1907, CTp.2I. (14) P.Y.Avriyanov, A.n.d. rGp. 263. F.F.Giryazinov, A.n.. Giryazinov dgire konsolosê Rusya h Wanê, di gotara Kurd G Suwarên Kurd de, baha Ggirmgiya wandibista- nan derdixe holê : "Xebat G bizava Sultan guyaji bo vê ye, wan Kurdên kovi têxe nav şanstaniyetê, eger arman- ca Sultan li ser şaristaniyeta Kurdan buna û bixwesta ber wê ve pêşvehere, wan dibistanan h ser smorê Tirkiyê G Iranê venedikir, dê di nav Kurdistanê bi xwe de bida vekirm." 25
- Page 1: Dr. CELiLÊ CELJL JIYANA REWŞENBÎ
- Page 4 and 5: JinaNû Tarix No Tarixa Çapê Adre
- Page 7 and 8: DAXUYANlYA ÇAPXANÊ Ev kitêba des
- Page 9 and 10: encama xebatek dûr û du-êj û bi
- Page 11 and 12: Ev peşveçûn û gûherina jiyana
- Page 13 and 14: carelc dm Ii ser sekmiye, ev kareki
- Page 15 and 16: ka Rojnamegeri Kurdi (Mêjfîy Rojn
- Page 17 and 18: Melzeme Q dokumentên pu- zêde me
- Page 19 and 20: KURDÊN IMPARATORIYA OSMANI DI RlYA
- Page 21 and 22: qanûniya h hûndirê welat, hatibu
- Page 23 and 24: e xebat dikirm. (4) Pişti ve şore
- Page 25: tu-s u heybeta netewa Kurd nemine.(
- Page 29 and 30: gihiştibiin, peywendiyeki şid û
- Page 31 and 32: Bexda, dixwest dijiti bixe nav xwen
- Page 33 and 34: gehan de heye, em bi vê awayi digu
- Page 35 and 36: Miqdat Mithed Bedirxan, sereknivisa
- Page 37 and 38: jj^j''f:ir" < )'': 'r'^ ^r^s' t^ t.
- Page 39 and 40: nakeve.(3) Miqdat Mithed, di hemî
- Page 41 and 42: nivisandmdc taybeti de dawa h Sulta
- Page 43 and 44: a Avrupa, bi awayek raste rast kari
- Page 45 and 46: wan dUiat çap kirm.Kovara Anahit(1
- Page 47 and 48: neyê, ewan tiştan ji bo min bmivi
- Page 49 and 50: kumdari, dizi û rizibGna dar u dez
- Page 51 and 52: Kurdayeti tê kn-m. Di bangên Kurd
- Page 53 and 54: ji Ermeniyan. Rojnam?, quneteki mez
- Page 55 and 56: her du milan;ên Kurdan û Ermeniya
- Page 57 and 58: kiU xebata pêşkevtixwazên hemû
- Page 59 and 60: ji rastiye hes dUcimJi we re dU>êj
- Page 61 and 62: kare rojname peşgotm ji bo vê bel
- Page 63 and 64: tin h Londraye hevpeyvinek bi biray
- Page 65 and 66: Zana, serok Q mu-ovSn bi nav u deng
- Page 67 and 68: ti gehandme ku, eger netewSn dran j
- Page 69 and 70: Dewleta TirkiyS bi hemu hêzêh xwe
- Page 71 and 72: KOMELA HEVKARÎ U PEŞKETIN A KURD
- Page 73 and 74: Turknasê Sovyeti Y.A.Petrosiyan h
- Page 75 and 76: wUia bG, ku TirkSn Ciwan dUcarm mes
ku di Ermenistana rojava de pere, rutbe u madalyên pir zêde<br />
dane serek eşiret G axayên Kurdan.(lO) Ew axayên Kurdan<br />
ku carnan^rê h wan dibffin û çetan dibum nav wan.(ll)Ni-<br />
ha rutbe û madalyan bi ser wan ve belav ddarm,wek albay<br />
Karsov, endamê Mekteba Generalê Rusya baş roni kiriyejcu<br />
ev bûye sebebê nerizayiyeki mezin di sefên serekên resmi ên<br />
leşkerde.(12)<br />
Dewletê bi xêra van eskerên nizami, karibû mexferên qa-<br />
im h ser sinor h diji Rusya deyne u xwe di rojavaye Erme-<br />
niyan de xurt bike. Bi her awayek êriş û serihiHanek ji de-<br />
ma ji aHyê Ermeniyan de bihata Suwarên Hemidiyan h i<br />
hember didan sekmandin. Damezu-andina Suwarai Hemi-<br />
di^ di rasti de, aUkariyeki pir mezm dida Sultan, ji bo bê<br />
hêzku-in, tenurandm û bêdeng ku-ina tevgera Kuidan.<br />
Ji ber damezirandma Suwarên Hemidi , hinek dibista-<br />
nan ji bo zarokên Kurdan vekffm. Zarokên axan û yên serek<br />
eşiretan di van dibistanan de, dersên dini û şer dixwendm.<br />
Ev dibistanên han bi vi awayi hatibûn danin ; di van dibista-<br />
nan de nesleki nû ji kurên axan û serekeşiretên Kurdan bê<br />
gihandm,jibo rojên pêş ku bibme palpişt u aUkarvanên re-<br />
(10) Binêre;Karsov, Li Ser Kurdan Hinek Gotar, TifHs 1896,<br />
rup. 32.<br />
Kapi^oB, SaMeTKH o Kypflax, Thçjihc,<br />
I6b6, cTp.o2.<br />
(11) A.R.Kasun Lo, Kurdistan and the Kurds, Prag 1956,<br />
rûp. 41.<br />
(12) Karsov, Li Ser Kurdan Hinek Gotar, rup. 34. Her wiha<br />
24<br />
di xebata Lazeriyev,Kurdistan u Mesela Kurd de G gele-<br />
ki karên zamsti yên dm de,rola kevneperesti ya Suwa-<br />
rên Hemidi di diroka Kurdan de G ew zori û xwinrêjiya<br />
Suwarên HemicU h diji Ermeniyan kirine baş roni kinne.