SÃŽYASi YA KURDAN

tu-s u heybeta netewa Kurd nemine.(8)
Serihildana 1880 an a Kurdan bi ser neket u dewleta Iran
G Tu-kiya pêkve , pir bi tund u tûji G hoviti h wan xistm. Da-
wiyê ketin wêranku-ma gundan, talan kum u birinê;bi heza-
ran ji Kurdistanê derêxistm di hmdur û kurayiya Anadolê
de derbeder kmn. Êdi Kurd dema bişke dijmin dê çi pê^i-
ke? Dê bikeve cari? wi. Her çende ev şikestinên han kêm
nebGn, her çende zUm û zori ji heta ddiat zortu- dibQ, lê
belê zdm u zordari nedikari rehê şoreşgeri azadixwaziya ne-
tewa Kurd bêdeng bike,veniirine.Bu: û baweriya azadiya Kur
distan di afu-andmên şau- Q edibên Kurdan de,di tevgera van
rewşenbirên kêmhejmar ên Kurdênwi wexti de, ti-
rêj davêt u deng dida.
Têkoşina zehmet a çekdarên Kurd, di sedsala 19 an de h
diji Sultanê Osmani, di qonaxa serbixweyi ya siyasi de, xurt,
h& u belav bubû,ku Sultan rû bi rû û eşkera di heqê wan de
nedihat u ji bo wê ket fir û felan û siyasetek dm girte ber;
siyaseta perçe ku-in û dijmmayeti xiste nav tevgera azadi ya
Kurdan bi xwe.
Her di wê demê de, di bakûra rojhilata Imparatoriya Os-
mani de tevgera azadixwaz a Ermen bi hêz bû û belav bibu.
Rewşa siyasi-abori ya Rusya ji quwet dabQ wê.Ji ber ve Sul-
tan dixwest, di siyaseta salên heştê yên sedsala 19 an yek bi
yek guhertinan pêk bine. ^
Ji bo şerxwazi, temakari u riki, hinek serekeşiretên Kur-
dan ji, aUkariyê dan Sultan Abdulhemid ku planê xwe ê
fêlbazi u sextekari bêxe kar. Di sala 1891 an de, fermana da-
mezirandma "Siwarên Hermdi" ji bo eşiretanderket.(9) Ke-
sên ku a vê eskeriyê de dihatin mvisandm, hinek bexşiş bi
dest dixistm u bac û xerac G talankirm ji wan eşiran re bG
(8) A.n.d.,rGp.228.
(9) Hesen Arfa, The Kurds, and historical and poHtical
study, London 1966, rup. 24.
23