SÃŽYASi YA KURDAN
SÃŽYASi YA KURDAN SÃŽYASi YA KURDAN
gelek Kurd dimffm. Jineke me ya doktor bQye mudira ne- xweşxanS Q di nav gundSn KurdistanS de yek bi yek digere. Gelek c^ran jî, di demSn pêwisti de daxwaza doktorSn eske- ri ji me dikin. Mesrefa van doktoran dema gelek zSde be, ew ji perSdibistanS tSdayîn."(77) Sericevtin u dgfftina wS dibistana Kurdi b wff, Çu-kov handa ku bidezgakarbidestSn Qafqas u karbidestSn Wezare- ta Derve ya Rusya re bikeve axaftmS Ii ser vekffina dibista- nSn dm h Çariqele, Soma , Bradost Q MakoyS. Ji bo arman- cSn rojSn bSn, xebiti da mamoste di nav Kurdan de bigihi- ne. Çirkov,ji bo pêkanîna bmgeha v8 xebatê pêşnîyar kff ku mamosteySn ErivanS di vri wari de semîneran bidin Q ji ber vS yekS ji daxwaz ji KurdSn QafqasS kir ku v8 wezîfa han bigrm ser milSn xwe. VebQna v6 dibistanS h XoyS, li nav KurdSn TiriciyS den- gekî mezm da. RojnamSn Tukan Q ySn Ermeniyan behsa ve- biina wS dibistanS kmn Q armanc Q daxwazSn vebQna wS dibistanS her yeki bi cQre cure nivisandin. Tffs ketibQ dU6 Tffkan ku Rusya Kurdan bi xwe ve gffS- de. Ji bo w8, bnyara wan ew bQ ku di destpekS de ew biza- vî u xebata çandî-rewşenbîri ya Rusya qedexe bikm. Tirkên Ciwan dest avStin bang Q propagandan u gelek pere amade kirm ji bo vekffma dibistanSn Kurdî. Ji bo ku, dîbistanek h navça ArtemStan (nahîyekî gffSdayS b^arS WanS ye u Tir- kan navS w8 mha kffine Edremit. njn.) nSziki WanS vekin 17.500 Kre fon jS re hat texsîskffm. 2.500 Ureji hatiye tex- sis kffm ji bo di gundSn KurdistanS de dibistan bSn çêki- rm.(78) Tirkan, her dixwestm di nav gundSn smor de wan dibistanan vekm. VS armanca hanjîji aUyS me ve eşkere ye. (77) Tisgiya, Gurcistan. (78) Aji.d. 144
Di wi wari de Almanan ji dest avStm keft G leftS. Gul- deyştanS konsolosS Alman yS MusUS, di nav gundSn Kurdis- tanS de digeriya û ji xeDcS re digot ku, dewleta wi dixwaze rolek wS di pSşketma rewşa rewşenbiri ya Kurdan de hebe. GuMeyştan h Musil, ji Hesen Begê birayS Ebdunezaq re got ku, em amadene her salS, 10 zarok8n Kurdan b8 pere bi- şinin Almanya ji bo xwendmê. VS yekê jî jS re got; rojen bSn em 8 di WanS de dgîriyek konsolosa xwe vekin. Li gora wan weha bQye, ku ji bo zarokên Kurdan dibistan bSn veki- rm. GuWeyştan, tenS behsa van tiştan h ber waUyS WanS Tehan Beg kinbQ.(79) Ew peyman Q bel6niy6n diplomaaySn Almanan Q dewleta TirkîyS, ji bo armanca pêşvebmna rewşa Kurdan nebG. Qet daxwazek wan tune bû ku çanda Kurd ber bipSş ve biçe,ew qerar di warS kar de rGt ma û tu xebatekji bo wS nehat ki- rm. Gelek di ser de neçû di navbera serokatiya GihandmS de dijîtiyek mezm di navbera Simko u Ebdunezaq de peyda bG. Daxwaza Ebdurrezaq ew bQ ku;hatin Q hebûnSn maddî ySn C^handmS ji bo çek, haziriya şer Q pff çek kmna Kur- dan ji bê bikar anin. Eva han nediket serS Simkoji ba wi we- ha bQ ku ew daxwaza Ebdunezaq di dyS xwe de nine. Sim- ko digot; eger tu bixwazi dS Kurd gişk dgî Tirkan seri hil- dm û dS bi serkevin. Bi taybeti di wî wexti de ji ber derke- tma şerS Balqan, Bab-i AU bi ber tengi Q astengan de diçQ. Ji ber van sebeban jî nema kari Simko bide amade kffin,ji ber ku, hemQ berpffsiyari G meselan digirte ser milSn xwe. Ar- manca Ebdunezaq jî her ew bû ku, çend eşiret Q serokSn wan eşiretan, ten8 çend Srişan bibm ser Tiricîyê,ji bo ku hi- nek Tirkan nerehet bdcm Q biSşimn. Simko, bi vS qail ne- (79)A.n.d. 145
- Page 95 and 96: \ : jtj /^/ T}j^ \ J^ \ : J.U. xrr^
- Page 97 and 98: hukumeta TirkSn Ciwan de ji wezirS
- Page 99 and 100: ha biîn ; qanuna di warS weşan de
- Page 101 and 102: yer zSdetff ji ber rewşa objektîf
- Page 103 and 104: dozS ji gelS Kurd dUce : "Sedsala e
- Page 105 and 106: mara xwendewar G nexwendewaran, pey
- Page 107 and 108: û pSşkevtma AvrupayS, HSjayS goti
- Page 109 and 110: elav kmn. Ji bo minaki ; serniviska
- Page 111 and 112: Rizaye Telebani Q çendin Sn dm Sn
- Page 113 and 114: ya Kurdan de. Her wek mesela zamsti
- Page 115 and 116: di handan û peydabQna weşanan di
- Page 117 and 118: Pişti vS bûyerS, eskerên RusyaSr
- Page 119 and 120: Q hesabS wan dUiate kmn. Meselek di
- Page 121 and 122: izgar bUce. Di tlona sala 1894 an d
- Page 123 and 124: Lutfi,dirok nivisek Ibû ku di wi w
- Page 125 and 126: Koxonovisk kui bG ku, hay h Ebdurez
- Page 127 and 128: kiyS Q sixorSn dizi bi p6 xistm. Eb
- Page 129 and 130: di Rusya re herun TirkiyS. Konsolos
- Page 131 and 132: ya Rusya KUem, ji idara konsolosxan
- Page 133 and 134: zevî G axa nû nine u her dixwaze
- Page 135 and 136: em amadene, wek niha ez dikarim b^a
- Page 137 and 138: nedUcarin h hember panstigeriya wi
- Page 139 and 140: KOMELA ÇANDÎ U REWŞENBtRt:GtHAND
- Page 141 and 142: eya Erebî, ji bo ku hmek dengSn zm
- Page 143 and 144: zorS pereji wan nestandibG.(71) Bi
- Page 145: istanS de hebG."(75) Simko Ii ber m
- Page 149 and 150: Di dawiya sala 1913 an de, rS dane
- Page 151 and 152: Her çend programa Ebdurrezaq h Pet
- Page 153 and 154: dunezaq. Ewan her tenS dixwestin ar
- Page 155 and 156: PeyamnSrSh kovara Ermeniyan Ararat
- Page 157 and 158: meha TebaxS de, ji TirkiyS ji Wezar
- Page 159 and 160: Kurdan dUcffm G xwe ji ji bo diji S
- Page 161 and 162: xistin*(18) Ajans G deng G behsSn A
- Page 163 and 164: vok Q baiçewazSn h dgî zibn Q zor
- Page 165 and 166: meşîyan. Mffov, bi wan dUieaya ku
- Page 167 and 168: Buyera h BitKse hat pSş, bi awayek
- Page 169 and 170: i tu kesi neddcffm. Girtigeha BitKs
- Page 171 and 172: yimî, aza G netffs diçGn ser seda
- Page 173 and 174: ku bi nûnerê Rusya G yS Ermeniyan
- Page 175 and 176: Talat Paşa, WezirS Hindur ê Tffk
- Page 177 and 178: gfftibG xwe, I8bel8, rojname û we
- Page 179 and 180: ni dUan ku, tevgera Kurdan ne fanta
- Page 181 and 182: çe kffm G h ser axa tmparatoriya O
- Page 183 and 184: Kurdistan, yekemin rojnameye ku, te
- Page 185 and 186: tevgera azadixwaz a Kurdan bû. Xwe
- Page 187 and 188: BlBLlYOGRAFYA A.V.P.R. Arşiva Siya
- Page 189 and 190: )i[.C.Myca3JiHH, M. , 1963. CeHle C
- Page 191 and 192: "HsBecTHH inTa6a KaBKascKor BoeHHor
- Page 193 and 194: lixotin M. Rusya Di Asya TffkiyS Di
- Page 195 and 196: Xalfin N.A. Zordestiya Li Ser Kurdi
gelek Kurd dimffm. Jineke me ya doktor bQye mudira ne-<br />
xweşxanS Q di nav gundSn KurdistanS de yek bi yek digere.<br />
Gelek c^ran jî, di demSn pêwisti de daxwaza doktorSn eske-<br />
ri ji me dikin. Mesrefa van doktoran dema gelek zSde be,<br />
ew ji perSdibistanS tSdayîn."(77)<br />
Sericevtin u dgfftina wS dibistana Kurdi b wff, Çu-kov<br />
handa ku bidezgakarbidestSn Qafqas u karbidestSn Wezare-<br />
ta Derve ya Rusya re bikeve axaftmS Ii ser vekffina dibista-<br />
nSn dm h Çariqele, Soma , Bradost Q MakoyS. Ji bo arman-<br />
cSn rojSn bSn, xebiti da mamoste di nav Kurdan de bigihi-<br />
ne. Çirkov,ji bo pêkanîna bmgeha v8 xebatê pêşnîyar kff ku<br />
mamosteySn ErivanS di vri wari de semîneran bidin Q ji ber<br />
vS yekS ji daxwaz ji KurdSn QafqasS kir ku v8 wezîfa han<br />
bigrm ser milSn xwe.<br />
VebQna v6 dibistanS h XoyS, li nav KurdSn TiriciyS den-<br />
gekî mezm da. RojnamSn Tukan Q ySn Ermeniyan behsa ve-<br />
biina wS dibistanS kmn Q armanc Q daxwazSn vebQna wS<br />
dibistanS her yeki bi cQre cure nivisandin.<br />
Tffs ketibQ dU6 Tffkan ku Rusya Kurdan bi xwe ve gffS-<br />
de. Ji bo w8, bnyara wan ew bQ ku di destpekS de ew biza-<br />
vî u xebata çandî-rewşenbîri ya Rusya qedexe bikm. Tirkên<br />
Ciwan dest avStin bang Q propagandan u gelek pere amade<br />
kirm ji bo vekffma dibistanSn Kurdî. Ji bo ku, dîbistanek h<br />
navça ArtemStan (nahîyekî gffSdayS b^arS WanS ye u Tir-<br />
kan navS w8 mha kffine Edremit. njn.) nSziki WanS vekin<br />
17.500 Kre fon jS re hat texsîskffm. 2.500 Ureji hatiye tex-<br />
sis kffm ji bo di gundSn KurdistanS de dibistan bSn çêki-<br />
rm.(78) Tirkan, her dixwestm di nav gundSn smor de wan<br />
dibistanan vekm. VS armanca hanjîji aUyS me ve eşkere ye.<br />
(77) Tisgiya, Gurcistan.<br />
(78) Aji.d.<br />
144