Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Lotnictwo MORSKIE<br />
Paweł Henski<br />
E-2D Advanced Hawkeye<br />
z sondą do tankowania w powietrzu<br />
Marynarka wojenna Stanów Zjednoczonych (US Navy) przystąpiła do wprowadzenia do służby samolotów<br />
wczesnego ostrzegania i kontroli powietrznej bazowania pokładowego Northrop Grumman E-2D Advanced<br />
Hawkeye wyposażonych w sondę do pobierania dodatkowego paliwa w powietrzu. Modyfikacja ta istotnie<br />
przyczyni się do zwiększenia możliwości amerykańskiego lotnictwa pokładowego.<br />
Northrop Grumman E-2 Hawkeye jest<br />
najdłużej nieprzerwanie produkowanym<br />
samolotem w historii amerykańskiego<br />
lotnictwa wojskowego. Różne wersje<br />
E-2 pozostają w służbie od stycznia 1964 r.,<br />
kiedy to pierwszy E-2A znalazł się na wyposażeniu<br />
dywizjonu powietrznego wczesnego<br />
ostrzegania VAW-<strong>11</strong> stacjonującego<br />
w bazie marynarki wojennej NAS North<br />
Island w Kalifornii. Od tego czasu przez pokłady<br />
amerykańskich lotniskowców przewinęły<br />
się wersje: E-2A, E-2B, E-2C (Group 0, I,<br />
II), E-2C+ oraz E-2C Hawkeye 2000.<br />
Pierwsze samoloty E-2C Group II zaczęły<br />
wchodzić do służby w czerwcu 1992 r.<br />
Ogółem Northrop Grumman dostarczył<br />
marynarce wojennej 50 egzemplarzy w tej<br />
wersji. E-2C Group II wyposażone zostały<br />
m.in. w stację radiolokacyjną wczesnego<br />
ostrzegania i kontroli powietrznej AN/<br />
APS-145 ARPS (Advanced Radar Processing<br />
System). Radar o maksymalnym zasięgu<br />
550 km jest zdolny do śledzenia ponad 2 tys.<br />
celów i prowadzenia operacji przechwytywania<br />
dwudziestu z nich. W połowie lat 90.<br />
rozpoczął się program modernizacji egzemplarzy<br />
wykonanych w standardzie Group II<br />
do wersji E-2C+ (Group II Plus). Był to wstęp<br />
do szerszej modernizacji nazwanej Hawkeye<br />
2000. Pierwszy egzemplarz E-2C Hawkeye<br />
2000 został oblatany <strong>11</strong> kwietnia 1998 r.<br />
Model ten został wyposażony w m.in.<br />
w system transmisji danych taktycznych<br />
CEC (Cooperative Engagement Capability),<br />
system łączności satelitarnej AN/USC-42<br />
Mini-DAMA SATCOM oraz nowe, ośmiołopatowe,<br />
kompozytowe śmigła typu Hamilton<br />
Sundstrand NP2000. System CEC jest w pełni<br />
kompatybilny z systemem bojowym<br />
AEGIS instalowanym na okrętach marynarki<br />
wojennej. US Navy zamówiła 21 egzemplarzy<br />
Hawkeye 2000. Ich dostawa rozpoczęła<br />
się w październiku 2001 r. Ostatni samolot<br />
Hawkeye 2000 został przekazany amerykańskiej<br />
marynarce 30 września 2009 r., i był to<br />
ostatni wyprodukowany E-2C w historii.<br />
Już na początku lat 2000. marynarka wojenna<br />
rozpoczęła planowanie wdrożenia kolejnej<br />
wersji samolotu oznaczonej jako E-2D<br />
Advanced Hawkeye. Docelowo model ten<br />
miał zastąpić wszystkie użytkowane E-2C.<br />
Pomimo, że E-2D zewnętrznie przypomina<br />
E-2C, to praktycznie został zbudowany od<br />
podstaw. Samolot otrzymał m.in. następujące<br />
komponenty awioniki i wyposażenia:<br />
» stacja radiolokacyjna AN/APY-9 MESA<br />
(Multi-role Electronically Scanned Array)<br />
o maksymalnym zasięgu wykrycia w granicach<br />
600 km;<br />
» trzy 17-calowe wyświetlacze wielofunkcyjne<br />
w kokpicie sprzężone ze zintegro-<br />
12 lutego 2013 r.<br />
Pentagon zaaprobował<br />
rozpoczęcie<br />
produkcji wielkoseryjnej<br />
E-2D. US Navy<br />
zaplanowała zakup 75<br />
egzemplarzy. Całość<br />
zamówienia Northrop<br />
Grumman ma zrealizować<br />
do 2024 r.,<br />
przy tempie produkcji<br />
5-6 egzemplarzy<br />
rocznie.<br />
W powietrzu pierwszy<br />
egzemplarz E-2D, który<br />
został wyposażony<br />
przez firmę Northrop<br />
Grumman w sondę<br />
do zaopatrywania się<br />
w dodatkowe paliwo<br />
w locie.<br />
52<br />
Lotnictwo Aviation International LISTOPAD <strong>2020</strong>