You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
Siły powietrzne<br />
Najnowsze chińskie<br />
samoloty myśliwsko-bombowe<br />
Michał Fiszer<br />
Jerzy Gruszczyński<br />
W celu zwiększenia potencjału odstraszania militarnego oraz przeciwdziałania amerykańskim wpływom<br />
w regionie Pacyfiku w połowie lat 90. XX wieku Chińska Republika Ludowa zakupiła rosyjskie samoloty myśliwsko-bombowe<br />
Suchoj Su-30MK. W wyniku uwzględnienia specyficznych chińskich wymagań taktyczno-technicznych<br />
opracowano zmodernizowany wariant, który otrzymał oznaczenie Su-30MKK (Mnogofunkcjonalnyj<br />
Kommierczieskij Kitajski).<br />
W ciągu ostatnich 20<br />
lat chińskie lotnictwo<br />
myśliwsko-bombowe<br />
przeszło kardynalne<br />
przeobrażenia. Do<br />
służby wprowadzono<br />
samolot Xian JH-7<br />
oraz, wzorowany na<br />
importowanym Su-<br />
-30MKK (na zdjęciu),<br />
Shenyang J-16.<br />
Ląduje Su-30MKK<br />
ze składu 85. Brygady<br />
Lotniczej Sił Powietrznych<br />
Chińskiej<br />
Armii Ludowo-Wyzwoleńczej.<br />
Na końcówkach skrzydła<br />
zwracają uwagę<br />
zasobniki stacji<br />
aktywnych zakłóceń<br />
radioelektronicznych<br />
SPS-171 Sorbcja-S.<br />
Kontrakt podpisany 30 listopada 1996 r.<br />
dotyczył dostarczenia Siłom Powietrznym<br />
Chińskiej Armii Ludowo-Wyzwoleńczej<br />
38 samolotów myśliwsko-bombowych<br />
Su-30MKK, zgodnych z chińskimi<br />
wymaganiami. W styczniu 1997 r. zespół<br />
kierowany przez Aleksieja I. Knyszewa przystąpił<br />
do opracowania Su-30MKK, który<br />
w przeciwieństwie do indyjskich Su-30MKI<br />
nie był wyposażony w destabilizatory i nie<br />
miał silników ze sterowanym wektorem<br />
ciągu, ale miał powiększone usterzenie pionowe<br />
(wyższe i grubsze, w którym umieszczono<br />
dodatkowe zbiorniki paliwa). ChRL<br />
zrezygnowała bowiem z super-manewrowości,<br />
jako że Su-30MKK miał być przede<br />
wszystkim samolotem uderzeniowym.<br />
Wiosną 1999 r. w Moskwie ukończono<br />
pierwszy egzemplarz Su-30MKK, który<br />
oblatano w Żukowskim 19 maja 1999 r. Za<br />
sterami samolotu siedzieli wówczas: Igor<br />
J. Sołowiew z biura doświadczalno-konstrukcyjnego<br />
im. Suchoja i Aleksander W.<br />
Pulienko z Lotniczego Zjednoczenia Produkcyjnego<br />
w Komsomolsku nad Amurem.<br />
Kolejne wykonano już w zakładzie w Komsomolsku.<br />
Pierwszych 10 Su-30MKK dostarczono<br />
ChRL 20 grudnia 2000 r., drugich 10<br />
Su-30MKK dostarczono 21 sierpnia 2001 r.,<br />
ostatnie zaś 18 egzemplarzy dotarło do<br />
chińskiego odbiorcy w grudniu 2001 r.<br />
Szybko podpisano kolejny kontrakt na<br />
dostawę następnych 38 samolotów myśliwsko-bombowych<br />
Su-30MKK dla ChRL, które<br />
dostarczono do końca 2004 r. Łącznie więc<br />
chińskie lotnictwo wojskowe odebrało 76<br />
samolotów Su-30MKK zbudowanych w Federacji<br />
Rosyjskiej, w zakładzie w Komsomolsku<br />
nad Amurem.<br />
Wszystkie Su-30MKK wyposażono w stacje<br />
radiolokacyjne N001WEP ze zmodernizowanym<br />
komputerem sterowania radarem<br />
Bagiet 55, a całość powstała w NIIP im. Tichomirowa.<br />
Maksymalny zasięg wykrycia<br />
samolotu myśliwskiego oscyluje w granicach<br />
100 km. Radar jednoczenie może<br />
śledzić 10 celów powietrznych i zapewnia<br />
zwalczanie czterech z nich w jednym czasie).<br />
N001WEP w stosunku do oryginału<br />
(N001WE) ma wprowadzone pewne zakresy<br />
związane z obserwacją powierzchni ziemi,<br />
w tym mapowanie terenu oraz wykrywanie<br />
i śledzenie kontrastowych radiolokacyjnie<br />
obiektów naziemnych. Przed kabiną pilota<br />
zamontowano ulepszony optoelektroniczny<br />
system obserwacyjno-celowniczy OLS-30<br />
(52Sz) powstały w OKB Geofizyka. Z OLS-30<br />
współpracuje system Sura-K, umożliwiający<br />
wskazywanie celów układom samonaprowadzania<br />
pocisków „powietrze-powietrze”<br />
na podczerwień, zarówno z systemu optoelektronicznego,<br />
jak i z celownika nahełmowego.<br />
Całość systemów nawigacyjno-celowniczych<br />
sprzężono w kompleks<br />
PNK-10U, którego producentem jest OAO<br />
Czeboksarskoje NPPP „Elara”. Ta sama firma<br />
wykonała także cztery cyfrowe komputery<br />
BCWM-486 wchodzące w skład PNK-10U.<br />
Bezwładnościowy układ nawigacyjny INS-<br />
2000 zintegrowany z odbiornikiem A-737<br />
systemu satelitarnego GLONASS dostarczyła<br />
firma KRET z Ulianowska. W przedniej<br />
kabinie znajdują się dwa wielofunkcyjne<br />
wyświetlacze ciekłokrystaliczne MFI-9 (178<br />
× 127 mm), w tylnej zaś – jeden MFI-9 i jeden<br />
większy MFI-10 (204 × 152 mm), dostarczyła<br />
je firma AO Ruskaja Awionika. Ponadto<br />
w pierwszej kabinie zamontowano wyświetlacz<br />
przezierny SILS-30. Zobrazowaniem<br />
steruje zintegrowany system prezentacji<br />
danych SEI-31-10.<br />
44<br />
Lotnictwo Aviation International LISTOPAD <strong>2020</strong>
Change language