fysiologia

ΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑ ΤΗΣ ΑΝΑΠΝΟΗΣ ΚΑΤΑ ΤΟΝ ΥΠΝΟΝ
Α. Γενικότητες περί του ύπνου
Ο ύπνος δεν είναι κατάστασις σταθερά και ομοιογενής, αλλ’αντιθέτως
σειρά διαδοχικώς μεταβαλλομένων επιπέδων της συνειδήσεως. Δια την
ακρίβειαν πρόκειται περί αλληλοδιαδοχής δύο διαφορετικών
καταστάσεων, του βραδέως ή ηρέμου ύπνου και του παραδόξου ύπνου,
κυκλικώς επαναλαμβανομένων. Έκαστος κύκλος άρχεται δια του
ηρέμου ύπνου και περατούται δια του παραδόξου ύπνου. Κατά την
διάρκειαν της νυκτός επαναλαμβάνονται 4-5 «υπνικοί κύκλοι»,
διαρκείας 100 περίπου min έκαστος.
Η διάρκεια του παραδόξου ύπνου αποτελεί κατά μέσον όρον το 20%
της διαρκείας του ηρέμου ύπνου, πλην όμως η σχέσις μεταξύ της
διαρκείας των δύο τύπων του ύπνου εις έκαστον υπνικόν κύκλον δεν
είναι σταθερά. Τοιουτοτρόπως κατά την αρχήν του ύπνου αντιστοιχεί
πολύ περισσότερος ήρεμος ύπνος, ενώ κατά τας πρώτας πρωινάς ώρας
ο παράδοξος ύπνος τείνει να επικρατήσει. Φαίνεται ότι ο παράδοξος
ύπνος εμφανίζεται λίαν ενωρίς κατά την ανάπτυξιν του εμβρύου (28
έως 30 εβδομάδες), ενώ ο ήρεμος ύπνος εμφανίζεται περί την 36 ην
εβδομάδα. Σαφής διάκρισις των λεγομένων σταδίων αυτού (βλέπε
περαιτέρω) επιτυγχάνεται δια του Η.Ε.Γ. μεταξύ 3 ου και 6 ου μηνών
μετά την γέννησιν.
Β. Διάκρισις του ύπνου εις στάδια δια του ΗΕΓ
α) Ο ήρεμος ή βραδύς ύπνος (ή non-REM ύπνος)
42
Διαρκεί μέχρι και 80% του συνολικού ύπνου και χαρακτηρίζεται εκ της
διαδοχής τεσσάρων σταδίων (1-4) κατά την διάρκειαν των οποίων η
εγκεφαλική δραστηριότης ελαττούται προοδευτικώς. Από πλευράς
σωματικών λειτουργιών, ελαττούνται ο μυικός τόνος, η καρδιακή
συχνότης, η αναπνευστική συχνότης κ.λπ. Εις τα στάδια 1-2 το
ΗΕΓφικόν δυναμικόν είναι χαμηλόν και η συχνότης ασταθής
(παρατηρείται εμφάνισις των λεγομένων κυμάτων θ, συχνότητος 4-7
Ηz), ενώ κατά τα στάδια 3-4 το ΗΕΓφικόν δυναμικόν είναι υψηλόν και
η συχνότης βραδεία (παρατηρείται εμφάνισις των λεγομένων κυμάτων
δ, συχνότητος 0,3-3 Ηz). Υπ’όψιν ότι κατά την εγρήγορσιν και εν
πλήρη ηρεμία εις το ΗΕΓ επικρατεί ο λεγόμενος ρυθμός α (κύματα α