Birba_#8_ValBadia
2 INFORMAZIUNSNovitésSOLARORBITERLe Solar Orbiter é n satelitche jora scialdi dlungia leSorëdl y al registrëia porle pröm iade dac sön süpols. Al á na larghëza de18 metri y pësa 1800 chili.Tratan la misciun abinel adöminformaziuns y imajes che iscienziá adorará por capí dami le Sorëdl ymioré les previjiuns metereologiches dl univers.Al é gnü mené sö dal Kennedy Space Centrea Cape Canaveral tla Florida ai 10 de forá 2020y al s’anüza dla forza de gravité dla Tera y deVenus por davagné velozité y ti rové pormezal Sorëdl. Le veicul spazial ne funzionëia niazënza eletrizité. Por generé eletrizité che aladora, ál da entrames les perts tofles solares.Canche le satelit röia dlungia le Sorëdl,mësseres ester posizionades ceches porche ares ne se scialdes nia sö de massa.LE POPUL MENÉ DALES ËRESDesman, tl desert dl Sahara, vir le popul dituareg. I tuareg á mantigní süa manira de virepor secui jon fora por le desert y fajon na vitada nomag. Impó é iadô süa vita tradizionala, nasozieté progressista te chëra che les ëres é lespatrones di pastorëc de camei y de bisces ydles ciases. Tla sozieté di tuareg ne porta niales ëres le slaier tradizional, mo i ëi.
Novités3HIGHLAND GAMESI Highland Games é manifestaziunstradizionales cun competiziuns sportives.Zacan fajôres pert dles incuntades di clans tiHighlands dla Scozia. Ai é tres ciamó da ciasadailó mo ai vëgn ince fac te vigni atra pert dlmonn, olache i scozesc s’á lascé jö.Tla Scozia vëgnel tigní vigni ann cina a 100Highland Games. I jüc plü conesciüs vëgn facince chëst’ann la pröma sabeda de setëmbera Braemar, an ti dij le Braemar Gathering.Pro chisc jüc vëgnel fat n diesc disciplinesdesfarëntes, sciöche bai tradizionai, gares cunla cornamusa, competiziuns de forza, le sciuréde na taia, dl martel, de fieres de ciavai, le tráala föm y tröpes d’atres ativités.600 METRI DE CASCADESL’energia eletrica vëgn conscidrada ecologicadeache les zentrales eletriches generëia forzaeletrica zënza emisciuns. La zentrala deSt. Anton a Balsan é en funziun dal 1951. Al é lacuinta majera zentrala idroeletrica dl Südtirol.Mo ince les zentrales eletriches mëss vigni tantgní renovades y insciö él gnü cherié n proietpor mëte impé na zentrala nöia daldöt. Lazentrala nöia gnará arlungiada tles cavernes dlHörtenberg, la munt che se erj sö sura Balsany ara ará na tecnologia moderna. L’energiaidroeletrica gnará tl dagní anüzada te namanira plü efiziënta. Foradechël an tut tröpesmosöres por podëi lauré a na manira respetosadl ambiënt.
- Page 1 and 2: Birba #8la forzastories, jüc y ave
- Page 3: INDESCIndescle magnetla calamitader
- Page 7 and 8: Die Kraft in der PhysikDie vier Gru
- Page 9 and 10: Die Kraft in der Physik7Wer warIsaa
- Page 11 and 12: World strongest animals9EagleAn eag
- Page 13 and 14: Green power 118475. ENERGIA SOLAREI
- Page 15 and 16: JÜCH13Le sistem imunitarSTARTFINLe
- Page 17 and 18: Die magischen Fußballschuhe15Plöt
- Page 19 and 20: Die magischen Fußballschuhe17Mit T
- Page 21 and 22: Savoste che ...?19Ci desfarenziëia
- Page 23 and 24: Frauenpower21SUFFRAGETTENAnfang 20.
- Page 25 and 26: THE GYM 23
- Page 27 and 28: Esperc nes cunta25Pepi CostnerFisio
- Page 29 and 30: LABORATORIO27ELETTRICITÀSTATICATut
- Page 31 and 32: Mini Info29Les Olimpiadesa Cortina
2 INFORMAZIUNS
Novités
SOLAR
ORBITER
Le Solar Orbiter é n satelit
che jora scialdi dlungia le
Sorëdl y al registrëia por
le pröm iade dac sön sü
pols. Al á na larghëza de
18 metri y pësa 1800 chili.
Tratan la misciun abinel adöm
informaziuns y imajes che i
scienziá adorará por capí dami le Sorëdl y
mioré les previjiuns metereologiches dl univers.
Al é gnü mené sö dal Kennedy Space Centre
a Cape Canaveral tla Florida ai 10 de forá 2020
y al s’anüza dla forza de gravité dla Tera y de
Venus por davagné velozité y ti rové pormez
al Sorëdl. Le veicul spazial ne funzionëia nia
zënza eletrizité. Por generé eletrizité che al
adora, ál da entrames les perts tofles solares.
Canche le satelit röia dlungia le Sorëdl,
mësseres ester posizionades ceches por
che ares ne se scialdes nia sö de massa.
LE POPUL MENÉ DALES ËRES
Desman, tl desert dl Sahara, vir le popul di
tuareg. I tuareg á mantigní süa manira de vire
por secui jon fora por le desert y fajon na vita
da nomag. Impó é iadô süa vita tradizionala, na
sozieté progressista te chëra che les ëres é les
patrones di pastorëc de camei y de bisces y
dles ciases. Tla sozieté di tuareg ne porta nia
les ëres le slaier tradizional, mo i ëi.