Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
18 CORIOSITÉS DAL MONN
Savoste che ...?
Calories
Nosc corp adora energia, por che al funzionëies.
Chësta energia ciafunse dai alimënc, plü avisa
dal mangé y dal bëre. Vigni alimënt á na
composiziun desvalia. Les sostanzes nutritives
plü importantes é: i carboidrac, i grasc y les
proteines. An mosöra te calories, tan de energia
che vigni alimënt á. Le corp uman adora calories,
che é la forza, por dötes sües funziuns vitales y
por podëi destrighé ia dötes les ativités che na
porsona ó. Sce i fajun sport, adorunse sambëgn
plü energia co sce i dormiun.
An baia de chilocalories, chël oress dí, n chilo
de soni o de riji, o de pasta dá tan y tan de
calories = forza.
Plü calories che n alimënt contëgn,
plü energia/forza che al dá.
Sce te manges por ejëmpl n toch de turta da
brama y ciuchelada, röieste sön 450 calories.
Por deliberé indô chë energia, messesseste jí
a pe 90 menüc.
Forza mentala
La porsona adora la forza mentala o forza d’orenté indlunch y tres.
Canche ara tol la dezijiun da fá valch, él la forza d’orenté che vëgn
ativada.
Te situaziuns plü ries co chëres da vignidé, ól ester na majera
forza mentala. Insciö por ejëmpl tl sport agonistich, canche na
porsona fej na gara, é te na competiziun o se surantol na gran
responsabilité.
Tröpa jënt se fej ert da tó na dezijiun, grana o picera che
ara sides. La forza mentala vëgn, canche i sá avisa ci che é
important por me y ci che i ó arjunje. Spo ái n travert dan da
me o na vijiun y i feji.