Mehmanxana
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Sanitariya və Gigiyena Metodları və Normaları Proqramı<br />
(SAHMAN - Sanitation and Hygiene Methods and Norms)<br />
<strong>Mehmanxana</strong> və mehmanxana tipli müəssisələr üçün<br />
TƏLİMAT
“SAHMAN” Proqramı çərçivəsində nəfəs yolu xəstəliklərinin<br />
(xüsusilə, COVID-19-un) profilaktikasına dair<br />
mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisələr üçün<br />
TƏLİMAT<br />
1. Təlim və maarifləndirmə<br />
2. Qabaqlayıcı tədbirlər<br />
3. Təmizlik və dezinfeksiya tədbirləri<br />
4. Xəstəlik daşıyıcıları ilə bağlı nəzarət tədbirləri<br />
1. TƏLİM VƏ MAARİFLƏNDİRMƏ<br />
<strong>Mehmanxana</strong> və mehmanxana tipli müəssisələrdə nəfəs yolu xəstəliklərinin,<br />
xüsusilə COVİD-19 (koronavirus) infeksiyasının yayılmasının qarşısının alınması üçün<br />
maarifləndirmə işlərinin aparılması və müvafiq təlimlərinin keçirilməsi vacibdir. Bu<br />
məqsədlə, “SAHMAN” proqramı çərçivəsində proqramda təlimlərə cəlb olunan<br />
mehmanxana və mehmanxana tipli müəssisənin nümayəndərinə virusdan qorunma<br />
tədbirləri barədə məlumatlar veriləcəkdir. Təlimlərdə iştirak edən və müvəffəqiyyətlə başa<br />
vuran nümayəndələr – “SAHMAN” menecerləri müəssisə daxilində proqram çərçivəsində<br />
nəzərdə tutulan tədbirlərin həyata keçirilməsinə görə məsuliyyət daşıyacaqdır.<br />
Təlim zamanı iştirakçılar şəxsi gigiyena (əl gigyenası, nəfəs yolu gigiyenası,<br />
öskürmə etiketi), dezinfeksiya tədbirləri (işlərin dövriliyi, tətbiqinə icazə verilən<br />
maddələrdən düzgün istifadə qaydaları, həmçinin dezinfeksiyanın aparılması qaydaları),<br />
digər növ qabaqlayıcı qoruyucu tədbirlər haqqında metodiki göstərişlərlə təmin<br />
olunacaqlar. “SAHMAN” menecerləri isə öz növbələrində, müəssisənin rəhbərliyini, işçi<br />
heyətini proqram, onun faydaları və görülməli tədbirlər haqqında məlumatlandırmaq və<br />
təlimatlandırmaq öhdəliyi götürəcəklər. Əlavə olaraq, onlar proqrama dair məlumatların,<br />
eyni zamanda tələb olunan gigiyena və sanitariya tədbirlərinə dair yazılı xatırlatmaların<br />
(misal üçün, əl gigiyenası) əsas ümumiişlək ərazilərdə (resepşn, lobbi, lift, pilləkan,<br />
qidalanma məkanları, idman zalları və s.) yerləşdirilməsini təmin etməlidirlər.
1.1. Əl gigiyenası<br />
Əl gigiyenası əllərin təmiz olmasını nəzərdə tutur. Bura əllərin yuyulması və (ya)<br />
alkoqol tərkibli vasitə ilə dezinfeksiya olunması daxildir. Bir çox yoluxucu xəstəliklər<br />
birbaşa kontakt vasitəsi ilə yayıldığı üçün düzgün əl gigiyenası mehmanxanalarda<br />
infeksiyanın yayılmasına qarşı əsas tədbir hesab olunur.<br />
Əl gigiyenası aşağıdakı qaydada tətbiq olunmalıdır:<br />
• Ağıza, buruna və gözlərə toxunmazdan əvvəl;<br />
• Qidaların hazırlanması və təqdim olunmasından əvvəl;<br />
• Öskürəndən və asqırandan sonra;<br />
• Sanitar qovşaqlardan istifadə edəndən sonra;<br />
• İctimai sanitar qovşaq, qapı dəstəyi, lift düyməsi və s. kimi ümumi yerlərə<br />
toxunduqdan sonra.<br />
Əllərin yuyulması<br />
Əllərin düzgün qaydada yuyulması üçün birinci, üzük, saat və digər əl aksesuarları<br />
çıxarılmalı, sonra isə əllər aşağıdakı qaydalara uyğun olaraq yuyulmalıdır.<br />
• Axar suda əlləri isladın;<br />
• Maye sabun əlavə edin və əlləri sürtərək köpürdün;<br />
• Axar sudan kənarda ovucları, biləkləri, əllərin arxasını, barmaqların arasını və<br />
arxasını, barmaqların ucların 20 saniyə ərzində sürtün (eyni qayda dezinfeksiya<br />
zamanı da tətbiq olunur);<br />
• Sürtəndən sonra əlləri axar suda təmiz yuyun;<br />
• Sonra isə əlləri bir dəfə istifadə olunan təmiz pambıq və ya kağız dəsmalla<br />
qurulayın;<br />
• Əgər ehtiyac olsa, su kranını toxunmadan, dəsmalla tutaraq bağlayın.<br />
1.2. Öskürək/respirator xəstəlik zamanı şəxsi gigiyena<br />
Öskürək/respirator xəstəlik zamanı xəstəliyin mənbəyindən qorunma üçün nəzarət<br />
tədbiridir. <strong>Mehmanxana</strong>nın işçiləri və qonaqlar öskürək/respirator xəstəliklə bağlı<br />
aşağıdakı düzgün etiket qaydaları barədə məlumatlandırılmalıdır:
Nəzarət tədbirləri<br />
• Öskürəndə və asqıranda ağızı kağız salfetlə bağlanmalı və istifadə olunmuş<br />
salfet ağzı bağlı zibil qabına atılmalıdır;<br />
• Resprator axıntı ilə təmasdan sonra əllər müvafiq qaydada təmizlənməlidir;<br />
• Resprator simptomları olan qonaqlara tibbi maskalar təklif olunmalıdır;<br />
• Resprator simptomları olan qonaqların digər qonaqlardan kənarda oturmasına<br />
diqqət yetirilməlidir (ən azı 1 m).<br />
Öskürək/respirator xəstəlik və şəxsi gigiyena qaydalarına işçilərlə yanaşı qonaqlar<br />
da əməl etdikdə virusun yayılmasının qarşısının alınması daha yaxşı nəticə verir. Buna<br />
görə də qonaqların gigiyena qaydalarına əməl etməsinə diqqət yetirmək lazımdır.<br />
Qonaqlara və işçilərə gigiyena qaydalarının xatırladılması üçün mehmanxanada mümkün<br />
yerlərdə məlumat lövhələri qoyulmalıdır.<br />
2. QABAQLAYICI TƏDBİRLƏR<br />
“SAHMAN” proqramında iştiak edən müəssisələr aşağıdakı qabaqlayıcı qoruyucu<br />
tədbirləri həyata keçirməyi öhdələrinə götürürlər:<br />
• İşçi heyətinin sağlamlığına nəzarət edilməsi (gündə iki dəfə sensor termometr<br />
vasitəsilə temperaturun ölçülməsi, soyuqdəymə, infeksiya əlamətlərinin olubolmamasına<br />
daimi nəzarət);<br />
• Özünü narahat hiss edən, temperaturu 38 dərəcə C-dən yüksək olan, nəfəs yolu<br />
xəstəliklərinin simptomlarını nümayiş etdirən işçilərə və qonaqlara təcili tibbi<br />
xidmətin təşkili;<br />
• Münasib olduqca, müəssisəyə daxil olan qonaqların temperaturunun ölçülməsi<br />
və onlarda nəfəs yolu xəstəliklərinin simptomlarının olub-olmamasına nəzarət<br />
edilməsi;<br />
• Müəssisənin şəxsi gigiyena və dezinfeksiya tədbirlərinin görülməsi üçün zəruri<br />
olan vasitələrlə təmin olunması: sensor termometr, əl dezinfeksiyaedici məhlullar,<br />
əl salfetləri, üz maskaları, əlcəklər, istifadə edilmiş tibbi maskalar və əlcəklərin<br />
atılması üçün ayrıca qapalı torbalar, dezinfeksiyaedici məhlullar, işçi heyəti üçün<br />
təmiz geyimlər;<br />
• Resepşn və digər qəbul işçiləri tərəfindən üz maskaları və əlcəklərin istifadəsi;<br />
• Ümumiişlək ərazilərdə əl dezinfektantlarının, salfetlərinin təchiz edilməsi;<br />
• Qonaqlar üçün tələb olunduqda üz maskalarının və əlcəklərin təchiz olunması;<br />
• Görülən bütün tədbirlərin qeydiyyatının aparılması və sənədləşdirilməsi.
2.1. Təhlükəsiz məsafə tədbirləri<br />
• Müəssisə daxilində və ətrafında insanların kütləvi toplanmasına imkan<br />
verilməməsi;<br />
• Qələbəlik (tünlük) yaranmasının qarşısını almaq üçün növbələrin müəssisə<br />
daxilində bir neçə ərazidə təşkili (resepşn,məlumat nöqtəsi,qeydiyyat nöqtəsi);<br />
• Qonaqlar arasında ən azı 1 metr məsafəni təmin etmək üçün növbə yerlərinin<br />
döşəmə işarələri ilə ayrılması;<br />
• Ümumiişlək ərazilərdə masalar, oturacaqlar, skamyalar və stullar arasında 2<br />
metrlik məsafənin tətbiqi.<br />
3. TƏMİZLİK VƏ DEZİNFEKSİYA TƏDBİRLƏRİ<br />
Yoluxucu virus ətraf mühitdə uzun müddət yaşadığı üçün ərazinin təmizlənməsi və<br />
dezinfeksiyası tədbirləri gücləndirilməlidir. Təmizlik və dezinfeksiya tədbirlərinə<br />
aşağıdakılar daxildir:<br />
• Təmizlik işləri birinci təmiz hissədən başlamalı sonra isə daha çirkli hissələri<br />
təmizləməlidir;<br />
• Daha çox təmas olunan səthlərə (resepşn və qəbul masası, qapıların dəstəyi,<br />
liftlərin düymələri və s.) fokus olunmaqla bütün ümumiişlək yerlər və qonaq<br />
otaqları gün ərzində hər 4 saatdan bir deterjanlı su ilə təmizlənməli və<br />
dezinfeksiya olunmalıdır;<br />
• Müntəzəm olaraq pest-kontrol həyata keçirilməlidir;<br />
• Bütün ümumi sanitar qovşaqlar/yuyunma otaqları maye sabun, kağız dəsmal və<br />
ya əlqurudanlarla təmin olunmalıdır;<br />
• Təmizlik və dezinfeksiya işlərindən sonra əllər gigiyenik qaydada təmizlənməlidir;<br />
• Mövcud gigiyena standartlarının düzgün qaydada tətbiq olunmasına rəhbərlik<br />
mütəmadi nəzarət etməlidir.
4. XƏSTƏLİK DAŞIYICILARI İLƏ BAĞLI NƏZARƏT TƏDBİRLƏRİ<br />
COVİD-19 virusu daşıyıcıları ilə bağlı nəzarət tədbirləri standart tədbirlərə əlavə<br />
olaraq həyata keçirilir. Aşağıdakı tədbirlər daxildir:<br />
• İnfeksiyanın yayılmasının qarşısını almaq üçün qızdırması və respirator<br />
simptomları olan qonaqların tibbi maskalar geyinməsinə diqqət edilməsi;<br />
• Müəssisə daxilində xüsusi karantin ərazisinin ayrılması;<br />
• Karantin sahələrinə aparan ayrıca izolyasiya edilmiş yolun və buradan nəqliyyatla<br />
yola düşmək üçün ayrıca parkinq ərazisinin olması;<br />
• Şübhəli COVID-19 hallarında ünsiyyət üçün müvafiq qoruyucu geyimlərin<br />
mövcudluğu;<br />
• Evakuasiya planının mövcud olması və heyətə əlaqədar təlimin keçirilməsi;<br />
• Kəskin respirator xəstəlik simptomları nümayiş etdirən qonaqların dərhal tibbi<br />
xidmətə müraciət etməsini və kütləvi yerlərə getməməsinin tövsiyə edilməsi;<br />
• Xəstə qonaqlarla işçi heyətinin təmasının minimuma endirilməsi və onunla<br />
təmasda olan şəxslər tərəfindən şəxsi mühafizə vasitələrindən istifadə edilməsi;<br />
• Xəstə qonaq check-out etdikdən sonra otağı təmizlənməli və dezinfeksiya<br />
olunması;<br />
• Onun təmasda olduğu şəxslər və yerlər müəyyən olunmalı və müvafiq qaydada<br />
təmizlik, dezinfeksiya və izolyasiya işlərinin aparılması;<br />
• Front-desk, lobbi, lift, restoran, konfrans zalı və kütlə toplantıların mümkün olduğu<br />
digər yerlərdə insanlar arasında ən azı 1 m məsafənin olması təmin olunması.