hæmus - Libraria pentru toti
hæmus - Libraria pentru toti hæmus - Libraria pentru toti
Gjithsesi nuk do më vinte mirë që prania e këtyre ndër ne që merremi me ta, në formën e botimeve, përkthimeve dhe dashurive, të na fshihte pas tyre. Tek e fundit, siç e thotë Hygoi, ka një keqardhje më të thekshme se ajo përpara një pallati që digjet; dhe kjo është kur digjet një kasolle. Personazhi në vetën e parë sikur nënkupton edhe një formë autobiografike të këtij romani. Krenar Zejno: Personazhi, megjithëse në vetën e parë nuk shfaqet brenda në kohë, as jashtë kohës, por tenton afërinë me narrativën legjendare, pa kufij kohorë e vënde të përcaktuara, pra mundësisht ndër kohë. Nuk është njësh me autorin dhe bile nuk i bindet këtij, përsaqë ndjek qejfe dhe nevoja krejt personale. Mund të jetë një formë biografike edhe e njeriut të ri por jo vetëm, dhe jo autobiografike. Mbase i rri më mirë e thënë: bio grafike. Ose vetëm grafike, thjesht gjuhë. Por kjo nuk spjegon dot personazhin. E thënë me gjuhë mekanike, personazhi këtu është si një bullonë e spanuar që rrotullohet e liruar nga ingranazhet, por se lë karkasa e agregatit të dalë në hava dhe vjen vërdallë pa ndonjë funksion të spikatur, si çdo gjë e qitur jashtë. Mendon se legjenda do thërrasë për reflektim dhe brerje ndërgjegje masën e lexuesit të prekur direkt, apo tërthorazi? Krenar Zejno: Një libër nuk se duhet ta ketë qëllim këtë. Nuk e di fuqinë e saj, por mendoj se në një vend civil, jo vetëm akti i vetëdjegjes në publik por qoftë edhe gjesti i jashtëqitjes publike prej një shkrimtari, pavarësisht nga dëmi i vogël material, nuk do liheshin thjesht e qetësisht në tymin apo të pëgërën e tyre. Kjo nuk do të ishte e keqja e librit, por më së pari mënxyra dhe zgjyra e shoqërisë. Sidoqoftë, ne sot i kemi ende plagët e hapura për të pasur lluksin e ndërgjegjes së vrarë, për më tepër përmes letërsisë. Shumë–shumë, meqë jemi në “legjendë”, mund të ndjehem nip i Gjergj Elez Alisë dhe të shplaj varrat e plagëve të mishëruara, si për të shpëtuar motrën a mbrojtur pragun, pasi një shkrues i thjeshtë dhe aspak prej soji Noe- nip i Matuzalemit, që mori përsipër të shpëtojë njerëzimin nga destruksioni total, nuk ndryshon dot as botën përreth mëhallës. Cfarë synon prej “legjendës” tënde? Të kem një të ardhur të vijueshme. Një rentë është si mjerimi, thotë Celine, zgjat tërë jetën. 86
Shkurt, çfarë do të ishte, e përcaktuar me një frazë, legjenda M? Krenar Zejno: Me një fjalë të vetme, duke rrezikuar modestinë, do të thoshja: një legjendë. Në fakt, me pak fjalë të një fraze, prej meje është parë e ka rrjedhur si një lojë, pra nën thanatosin si dhe kureshtinë lojcake infantile e profane të saj. Si fëmija që luan me një lodër teksa e shqyen, apo me një bombë që ia di turbullt rrezikun, por s’e shkon hë për hë në mend; ose luan me fekalet, i hap me shkop, i bie me shufër dhe pret symbyllur pickitat, që në variant më të squllët mund të thuhej edhe stërkalat. Si ndjehesh në përfundim të vëllimit të parë të kësaj aventure letrare? Krenar Zejno: Si ai shoferi i autobotit të komunales, i cili në ndonjë ëndërr agimi para se të bjerret zilja e sahatit kinez me zog pule ngjyrë limontie- tek çukit parreshtur guriçkat e sekondave por nuk rritet -, iluminohet nga vetë cilësia e ëndërritjes ose emri iluminist i ndërmarjes. Dhe ja ku po e nget si i marrë gazin 51-sh me rrotat e shqyera e të kthyera si në drejtim të parajsës. Pastaj brof përpjetë nga zilja mëlçigricëse e orës së socializmit, shkundet prej ëndrre, thotë shyqyr, vesh fanellën e leshit të qëmotit, shtrëngon rripin e pantallonave dhe ia kris drejt komunales. Nën rrëmujën e hamendjeve mes komunizmit dhe hales. Duke parë hënën e agut që po tretet dhe sahatin batall të qytetit, teksa ndërmend fëmijërinë, mësimin e anglishtes “the moon” dhe orën e Grenwicit, me frikën se mos i bëhet vonë për punë. Pastaj, prej vëndit të punës e sheh veten në ëndërr syhapur mu në një ish- lëndinë lotësh, shtruar me yje të ndezur si thepa pishtarësh me 5 cepa, të cilën do duhet ta përshkosh i zbathur për 50 vjet me rradhë, herë me vrap e herë me hap pak ushtarak, gjithë fushën nga kreu deri në horizont prej nga krakëllima e gazit 51 mezi dëgjohet, por për fat, në fakt, duket qartazi ajo shtëllunga e tymit, ndërkaq ia grah megjithë 52 letrat e bizhozit në xhep dhe 53 lekët e ditëpunës, a thua po të përzenë 54 kuçedra me në krye nenin ogurzi 55, ndërkohë që duke mos ekzistuar asnjë lloj neni 56, për të evituar hë për hë nenin pararendës, duhet, pa një pa dy, të zbërthesh para komisionit të batalionit karabinën vetëmbushëse model 57, ama e gjithë kjo vetëm në 58 sekonda dhe ta mbërthesh atë sërish për 59 të tilla, maksimumi i maksimumit një minut, përndryshe, minimumi që në këtë rast mund të të ndodhë... E kështu me rradhë... gjer sa të kesh provuar të nëntëdhjetenëntat, teksa pret krejtësisht i qetë të të thërrasin për të t’punuar qindin. 87 E mërkurë 27 maj 2009
- Page 35 and 36: Jezus, që nuk e more penën në do
- Page 37 and 38: LEO BUTNARU Shkelja e proverbit Jo
- Page 39 and 40: që shkul nga çatitë vetulla e z
- Page 41 and 42: pe fund aşezat noroiul scuzei... .
- Page 43 and 44: aceleaşi mestecare mă descompun m
- Page 45 and 46: Am destule planuri de viitor, dar n
- Page 47 and 48: mea. Am pus pe masă nişte băutur
- Page 49 and 50: i cili është karakterizuar nga nj
- Page 51 and 52: njëri-tjetrin: koncepti i së drej
- Page 53 and 54: Që në fillim të këtij rrëfimi
- Page 55 and 56: fillim të rrëfimit në detajin li
- Page 57 and 58: moralistik i Zbulesës, i cili kthe
- Page 59 and 60: Harresa e vazhdueshme e vdekjes pë
- Page 61 and 62: ILIR SHYTA E vërteta bën keq në
- Page 63 and 64: Jam dhe do të jem i zoti i madhës
- Page 65 and 66: Jam i dobët, madje shumë i dobët
- Page 67 and 68: ... edhe kur mërgon larg, Noli e m
- Page 69 and 70: ESSE ANTONIO FRATTASIO Lectio Magis
- Page 71 and 72: predazione per esempio il parassiti
- Page 73 and 74: A questo punto finalmente i geni ch
- Page 75 and 76: limitazione delle risorse vitali es
- Page 77 and 78: analizzare possiamo affermare che l
- Page 79 and 80: ad essere i fondamenti della politi
- Page 81 and 82: zënë ato në hierarkinë e Republ
- Page 83 and 84: MEDALION KRENAR ZEJNO: 13 kapituj p
- Page 85: A thotë diçka të re Legjenda M m
- Page 89 and 90: cu singurul nume pe care îl port
- Page 91 and 92: Acea stranie neajutorare / fiziolog
- Page 93 and 94: Allé: se stinge lumina - începe /
- Page 95 and 96: pervers vei goli camerele frivole a
- Page 97 and 98: sinderezică … 1992 ÎNCĂ O DAT
- Page 99 and 100: mbaj në zemër? shkurt 1991 Një d
- Page 101 and 102: (Rrëfim një shkrimtari-lindur-në
- Page 103 and 104: anul 1987, cugetările însă merg
- Page 105 and 106: ani. Mark, de asemenea, n-a putut f
- Page 107 and 108: 9. Goja e të përvuajturit në pë
- Page 109 and 110: 32. Ligji i lirisë njihet nëpërm
- Page 111 and 112: RES, NON VERBA 37 PELLUMB KULLA 38
- Page 113 and 114: Të ndalosh njerëzit të qeshin me
- Page 115 and 116: nën shtypje, izraelitëve, afrikan
- Page 117 and 118: di përse? Përveç rrëfimit tend,
- Page 119 and 120: - Spor la muncă, Nenea Braho! - Bi
- Page 121 and 122: - Aţi auzit, măi căpeteniilor (a
- Page 123 and 124: - Mare, Nenea Braho, ca nimeni pe l
- Page 125 and 126: - Cine eşti, bătrâne? De unde vi
- Page 127 and 128: şi îi mulţumesc pentru că-mi va
- Page 129 and 130: nişte bijuterii… Într-o zi, de
- Page 131 and 132: - Speram să-mi albeşti zilele de
- Page 133 and 134: - Nenea Braho, Nenea Braho!.. Vocil
- Page 135 and 136: duke vrarë foshnjat në bark, t’
Shkurt, çfarë do të ishte, e përcaktuar me një frazë, legjenda M?<br />
Krenar Zejno: Me një fjalë të vetme, duke rrezikuar modestinë, do të<br />
thoshja: një legjendë.<br />
Në fakt, me pak fjalë të një fraze, prej meje është parë e ka rrjedhur si një<br />
lojë, pra nën thanatosin si dhe kureshtinë lojcake infantile e profane të saj. Si<br />
fëmija që luan me një lodër teksa e shqyen, apo me një bombë që ia di<br />
turbullt rrezikun, por s’e shkon hë për hë në mend; ose luan me fekalet, i hap<br />
me shkop, i bie me shufër dhe pret symbyllur pickitat, që në variant më të<br />
squllët mund të thuhej edhe stërkalat.<br />
Si ndjehesh në përfundim të vëllimit të parë të kësaj aventure letrare?<br />
Krenar Zejno: Si ai shoferi i autobotit të komunales, i cili në ndonjë ëndërr<br />
agimi para se të bjerret zilja e sahatit kinez me zog pule ngjyrë limontie- tek<br />
çukit parreshtur guriçkat e sekondave por nuk rritet -, iluminohet nga vetë<br />
cilësia e ëndërritjes ose emri iluminist i ndërmarjes. Dhe ja ku po e nget si i<br />
marrë gazin 51-sh me rrotat e shqyera e të kthyera si në drejtim të parajsës.<br />
Pastaj brof përpjetë nga zilja mëlçigricëse e orës së socializmit, shkundet prej<br />
ëndrre, thotë shyqyr, vesh fanellën e leshit të qëmotit, shtrëngon rripin e<br />
pantallonave dhe ia kris drejt komunales. Nën rrëmujën e hamendjeve mes<br />
komunizmit dhe hales. Duke parë hënën e agut që po tretet dhe sahatin batall<br />
të qytetit, teksa ndërmend fëmijërinë, mësimin e anglishtes “the moon” dhe<br />
orën e Grenwicit, me frikën se mos i bëhet vonë për punë.<br />
Pastaj, prej vëndit të punës e sheh veten në ëndërr syhapur mu në një ish-<br />
lëndinë lotësh, shtruar me yje të ndezur si thepa pishtarësh me 5 cepa, të cilën<br />
do duhet ta përshkosh i zbathur për 50 vjet me rradhë, herë me vrap e herë me<br />
hap pak ushtarak, gjithë fushën nga kreu deri në horizont prej nga krakëllima<br />
e gazit 51 mezi dëgjohet, por për fat, në fakt, duket qartazi ajo shtëllunga e<br />
tymit, ndërkaq ia grah megjithë 52 letrat e bizhozit në xhep dhe 53 lekët e<br />
ditëpunës, a thua po të përzenë 54 kuçedra me në krye nenin ogurzi 55,<br />
ndërkohë që duke mos ekzistuar asnjë lloj neni 56, për të evituar hë për hë<br />
nenin pararendës, duhet, pa një pa dy, të zbërthesh para komisionit të<br />
batalionit karabinën vetëmbushëse model 57, ama e gjithë kjo vetëm në 58<br />
sekonda dhe ta mbërthesh atë sërish për 59 të tilla, maksimumi i maksimumit<br />
një minut, përndryshe, minimumi që në këtë rast mund të të ndodhë...<br />
E kështu me rradhë... gjer sa të kesh provuar të nëntëdhjetenëntat, teksa pret<br />
krejtësisht i qetë të të thërrasin për të t’punuar qindin.<br />
87<br />
E mërkurë 27 maj 2009