hæmus - Libraria pentru toti
hæmus - Libraria pentru toti hæmus - Libraria pentru toti
Ideja e dytë është thelbësisht kristiane dhe mbështetet në përfytyrimin e trupit si burg i shpirtit. Vetja jonë fizike i ka tokësore rrënjët e saj, ndërsa ajo hyjore rreh t’i vendosë ato kah qielli, pikërisht në çastin kur çlirohet prej prangave të së parës. Një marrëdhënie e tillë mes trupit dhe shpirtit shfaqet edhe në rrëfimin “Natë muaji maj”, ku pesë ditë në atë botë janë sa pesë shekuj në këtë botë. “Miku i foli: - Që të shkojmë përtej, ti duhet të lësh trupin këtu anës. Shkuan kështu shumë ditë gjersa u këthyen prapë mbi lumë; ku ky I miri kish lënë trupin. - Ç’është kjo gjë e shtrirë aty mbi barishte?- e pyeti atë vëllanë. - Ky është trupi yt, që të lidh me tokë, e që të errëson lumturinë. S’di si u bë pastaj edhe u gjenti i veshur me trupin e tij. Ish edhe tani i lumtur, po si pat qenë në ato ujra e fusha që përtej jo”. 27 Shtegtimi i Ago Jakupit drejt asaj bote që krijonjësi Kuteli ka guxuar madje edhe ta projektojë, do të nisë atëherë kur vdekja do të konceptohet prej tij si mbarim i një udhëtimi tokësor dhe si një çlodhje. Ky përfytyrim për përtejbotën na vjen i tillë edhe në testamentin që Dhimitër Paskoja i lë bashkëshortes pak ditë para fluturimit të tij tokësor: “Fundja, do vdes,- thashë. Do të shpëtoj. Do çlodhem. Jeta ime ka qenë shumë e turbullt, e ngatërruar, e mire dhe e keqe. Sa mirë që mbaroi!” 28 . (vijon) 27 Mitrush Kuteli: Natë muaji maj në Prozë dhe vargje të zgjedhura 11, Shtëpia botuese ”Mitrush Kuteli”, Tiranë 2001, f. 28 Dh.Pasko: Testament (1967) në “Hylli i Dritës”. 3-4/1994, f.72-73 60
ILIR SHYTA E vërteta bën keq në zemër (Adevărul dăunează inimii) (Mbështetur në veprën e Fan Nolit “Israelitë e filistinë”, sendërtuar mes dyzimit Rabin -Samson. Motivet universale të Biblës në jet’veprën e tij) S’jetohet pa kundërshtarë. Po, po. Asnjëherë nuk mund të jetohet pa kundërshtarë. Arena e pafundme e jetës të vë përballë të mirë dhe të këqinj. Gjithësesi asnjëherë s’duhet të harrosh që jeta ka shumë pak njerëz të mirë. Përballë këtij dimensioni artificial arrin të matësh forcat e tua dhe të përtypësh mirë anën tënde të kundërt, atë që rri pranë teje dhe të ysht si plagë e fshehur drejt rrënimit total. Që jeta të vazhdojë duhet antagonizmi. Në faltoren e paskaj gjen idhuj të rremë. Atë që ti me shumë mund e sakrificë e mendon si gjysmë zemër, të del pa gjak fare dhe atë tjetrin, që po ti e mendon si një zemër të tërë sërish të del kundërshtar. Shprehja e vjetër maskiliste “ Zot më ruaj nga femrat, se nga meshkujt ruhem vetë”, merr në këtë aspekt një formë të palëkundur mendimi jo vetëm në fatet e Samsonit dhe Dalilës. Asnjëherë s’mund të jetosh pa kundërshtarë. Qofshin këta të butë, a të fortë, të vegjël a hiperbolikë, të dukshëm atë padukshëm, imagjinarë a të vërtetë, burra apo gra e vajza... Nëse dikush nuk bëhet pengesë në rrugën tënde, s’ka më forcë rreth globit për të ekzistuar. Ky parim me kundërshtarë, i jep jetës gëzim mbijetese. Dëshira për të jetuar ndoshta qëndron te kuptimi i gjetjes së bukurisë së saj te njerëzit, që bëhen pengesë për ty. Bukuria estetike e jetësimit në përgjithësi e gjen forcën te dëshira mes sakrificash. Nëse jeta nuk do të kishte më kundërshtarë, sigurisht nuk mendoj që s’do të ishte e bukur, por të them të vëretetën ngjyra do të ishte e njëtrajtshme, pa alegri dhe ndoshta e tharë nga nervi i vetësakrifikimit. Në këtë mënyrë njerëzit s’do të kishin vizion uni. Ngarkesa do të kishte qenë vetëm në mendjen e tyre të dhjamur nga rehatia, si pjesë ekzistence dhe pjesa tjetër do të ngroheshin rrezeve të vakta të diellit sipërfaqësor, që do të agonte visesh jo vetëm shqiptarësh, për të dëshmuar mosekzistencë dhe vdekje të gjumtë ngadalshëm. Asnjëherë nuk jetohet pa kundërshtarë të duket lehtësisht fjalë e rëndë, por e vërteta duhet besur edhe kur të bën keq në zemër. Edhe pse kjo pjesë e parantezës lexohet lehtësisht në dramën skelet të Nolit, mbetet humnerë apokaliptike që duhet besuar mendueshëm dhe pa pikë dyshimi. Përgatitu dhe matu për t’u ndeshur edhe me më të mirin, qoftë dhe vetëm njëherë. Nën këtë 61
- Page 11 and 12: Fjalori / Dicţionarul HÆMUS Devot
- Page 13 and 14: Verba volant, scripta manent F I L
- Page 15 and 16: urrë edhe pse ndjehesha akoma një
- Page 17 and 18: făceau filme. Zic „trecut-au ani
- Page 19 and 20: Besomë, mike, tjetërkund mos rrë
- Page 21 and 22: PËRSIATJE / CUGETARE ARDIAN-CHRIST
- Page 23 and 24: dhe jokulturës. Një parabolë e h
- Page 25 and 26: mişcare atee, susţinută de princ
- Page 27 and 28: aici o absorbţie rafinată de vita
- Page 29 and 30: më pedant, duke shijuar portretin
- Page 31 and 32: CLIO KOPI KYÇYKU Kultura në konte
- Page 33 and 34: Clash of Civilizations, - po shkon
- Page 35 and 36: Jezus, që nuk e more penën në do
- Page 37 and 38: LEO BUTNARU Shkelja e proverbit Jo
- Page 39 and 40: që shkul nga çatitë vetulla e z
- Page 41 and 42: pe fund aşezat noroiul scuzei... .
- Page 43 and 44: aceleaşi mestecare mă descompun m
- Page 45 and 46: Am destule planuri de viitor, dar n
- Page 47 and 48: mea. Am pus pe masă nişte băutur
- Page 49 and 50: i cili është karakterizuar nga nj
- Page 51 and 52: njëri-tjetrin: koncepti i së drej
- Page 53 and 54: Që në fillim të këtij rrëfimi
- Page 55 and 56: fillim të rrëfimit në detajin li
- Page 57 and 58: moralistik i Zbulesës, i cili kthe
- Page 59: Harresa e vazhdueshme e vdekjes pë
- Page 63 and 64: Jam dhe do të jem i zoti i madhës
- Page 65 and 66: Jam i dobët, madje shumë i dobët
- Page 67 and 68: ... edhe kur mërgon larg, Noli e m
- Page 69 and 70: ESSE ANTONIO FRATTASIO Lectio Magis
- Page 71 and 72: predazione per esempio il parassiti
- Page 73 and 74: A questo punto finalmente i geni ch
- Page 75 and 76: limitazione delle risorse vitali es
- Page 77 and 78: analizzare possiamo affermare che l
- Page 79 and 80: ad essere i fondamenti della politi
- Page 81 and 82: zënë ato në hierarkinë e Republ
- Page 83 and 84: MEDALION KRENAR ZEJNO: 13 kapituj p
- Page 85 and 86: A thotë diçka të re Legjenda M m
- Page 87 and 88: Shkurt, çfarë do të ishte, e pë
- Page 89 and 90: cu singurul nume pe care îl port
- Page 91 and 92: Acea stranie neajutorare / fiziolog
- Page 93 and 94: Allé: se stinge lumina - începe /
- Page 95 and 96: pervers vei goli camerele frivole a
- Page 97 and 98: sinderezică … 1992 ÎNCĂ O DAT
- Page 99 and 100: mbaj në zemër? shkurt 1991 Një d
- Page 101 and 102: (Rrëfim një shkrimtari-lindur-në
- Page 103 and 104: anul 1987, cugetările însă merg
- Page 105 and 106: ani. Mark, de asemenea, n-a putut f
- Page 107 and 108: 9. Goja e të përvuajturit në pë
- Page 109 and 110: 32. Ligji i lirisë njihet nëpërm
ILIR SHYTA<br />
E vërteta bën keq në zemër<br />
(Adevărul dăunează inimii)<br />
(Mbështetur në veprën e Fan Nolit “Israelitë e filistinë”, sendërtuar mes<br />
dyzimit Rabin -Samson. Motivet universale të Biblës në jet’veprën e tij)<br />
S’jetohet pa kundërshtarë. Po, po. Asnjëherë nuk mund të jetohet pa<br />
kundërshtarë. Arena e pafundme e jetës të vë përballë të mirë dhe të këqinj.<br />
Gjithësesi asnjëherë s’duhet të harrosh që jeta ka shumë pak njerëz të mirë.<br />
Përballë këtij dimensioni artificial arrin të matësh forcat e tua dhe të<br />
përtypësh mirë anën tënde të kundërt, atë që rri pranë teje dhe të ysht si plagë<br />
e fshehur drejt rrënimit total.<br />
Që jeta të vazhdojë duhet antagonizmi. Në faltoren e paskaj gjen idhuj të<br />
rremë.<br />
Atë që ti me shumë mund e sakrificë e mendon si gjysmë zemër, të del pa<br />
gjak fare dhe atë tjetrin, që po ti e mendon si një zemër të tërë sërish të del<br />
kundërshtar. Shprehja e vjetër maskiliste “ Zot më ruaj nga femrat, se nga<br />
meshkujt ruhem vetë”, merr në këtë aspekt një formë të palëkundur mendimi<br />
jo vetëm në fatet e Samsonit dhe Dalilës. Asnjëherë s’mund të jetosh pa<br />
kundërshtarë. Qofshin këta të butë, a të fortë, të vegjël a hiperbolikë, të<br />
dukshëm atë padukshëm, imagjinarë a të vërtetë, burra apo gra e vajza...<br />
Nëse dikush nuk bëhet pengesë në rrugën tënde, s’ka më forcë rreth globit<br />
për të ekzistuar. Ky parim me kundërshtarë, i jep jetës gëzim mbijetese.<br />
Dëshira për të jetuar ndoshta qëndron te kuptimi i gjetjes së bukurisë së saj te<br />
njerëzit, që bëhen pengesë për ty. Bukuria estetike e jetësimit në përgjithësi e<br />
gjen forcën te dëshira mes sakrificash. Nëse jeta nuk do të kishte më<br />
kundërshtarë, sigurisht nuk mendoj që s’do të ishte e bukur, por të them të<br />
vëretetën ngjyra do të ishte e njëtrajtshme, pa alegri dhe ndoshta e tharë nga<br />
nervi i vetësakrifikimit.<br />
Në këtë mënyrë njerëzit s’do të kishin vizion uni. Ngarkesa do të kishte qenë<br />
vetëm në mendjen e tyre të dhjamur nga rehatia, si pjesë ekzistence dhe pjesa<br />
tjetër do të ngroheshin rrezeve të vakta të diellit sipërfaqësor, që do të agonte<br />
visesh jo vetëm shqiptarësh, për të dëshmuar mosekzistencë dhe vdekje të<br />
gjumtë ngadalshëm.<br />
Asnjëherë nuk jetohet pa kundërshtarë të duket lehtësisht fjalë e rëndë, por e<br />
vërteta duhet besur edhe kur të bën keq në zemër. Edhe pse kjo pjesë e<br />
parantezës lexohet lehtësisht në dramën skelet të Nolit, mbetet humnerë<br />
apokaliptike që duhet besuar mendueshëm dhe pa pikë dyshimi. Përgatitu dhe<br />
matu për t’u ndeshur edhe me më të mirin, qoftë dhe vetëm njëherë. Nën këtë<br />
61
Change language