hæmus - Libraria pentru toti

padyshim krijesa e krijesave - njeriu. Isha ulur atëhere në pllajëzën majë
Kalasë, me vargmalet mokrare në shpinë dhe liqenin ngjyrë argjendi përposh,
që puthte me buzët e përflakura të mbrëmjes bregun. Ishin çastet kur tokë e
ujë më ngjanë si një krijesë e vetme e gërshetuar, që s’ishte veçse dritë. Një
dritë, e cila sikur mbante në pëllëmbë tokë e ujë që t’i merrte me vete lart në
orbitën e kaltër nga ku na vështrojnë hyjnitë dhe përjetësia. Një dritë mbi të
cilën gjithësia ulet në gjunjë që njeriu të ketë mundësi ta mbështesë kokën në
supin e saj. Drita që do të ketë parë mbreti ilir kur ngriti sytë drejt qiellit për
të shënuar me mure kështjellash limerët e mëmëdheut. Drita, nën rrezet e së
cilës një zodiak ndihmoi të vij në këtë botë. Me çfarë mund ta shlyeja këtë
dhuratë përveçse me përpjekjet për t’ua shtënë atë në shpirt edhe të tjerëve?
Pranë meje hijeshonte një bisk hollak dhe shtalartë. Flladi i tij hyri në
rezonancë me telat e zemrës dhe, pasi ngurrova për herë të parë në jetë,
guxova të hedh në një letër të bardhë vargjet: Ndehen kodrat varg, i blerti
bekim, / Përmbi kaltërsinë e thellë, e pamatë, / Përhapin freskinë plepat
kryelartë, / Kthjelltësi e rrallë je qyteti im! Duke krijuar bindjen se bardhësia
e letrës nuk u ndje keq nga e zeza e lapsit tim, falenderova biskun për
puhizën frymëzuese dhe për lëndën e parë – letrën e lapsin, që ishin produkte
të (njëfarë trashëgimie e) kurmit të sivëllezërve të tij.
Ky ishte kontakti (takimi) im më i hershëm me drurin. Vite më pas, ndonëse
studimet e larta i bëra për gurë, druri mbeti për mua më e dashura nga të
gjitha qëniet jofrymore. Im atë, sa herë merrte në dorë një copë ah a bredh,
panjë a dushk, para se ta përpunonte me sharrë a sqepar, sikur i merrte lejë,
sikur e pyeste se si duhej të vepronte, sikur i kërkonte falje. Mobiljet,
karriket, shkallët që sikur çonin në hapësira të padukshme e jo thjesht një kat
më lart a më poshtë, tavolinat… më ngazëllenin. Ndërkaq, nuk më vinte
aspak mirë kur dëgjoja ndonjëherë njerëz nervatendosur që përdornin
shprehje fyese, si: „Kokëgdhë”, „Dashka një dru të mirë ky”, „Qënka bërë
dru nga pija”, „Rri si hu gardhi”, „Dru i shtrembër” etj, ose gjysmëironike, si:
„Druri ka dalë nga xheneti”, meqë dihet se druri-djep ka përkundur brezat e
na ka garantuar vazhdimësinë e jetës, druri-vegël muzikore na ka shoqëruar
në gëzime, por edhe na i ka lehtësuar hallet, druri-ngrehinë na ka strehuar,
druri-armë na ka mbrojtur nga keqdashja, ngado që na ka ardhur, druri-lugë e
çanak na ka mbajtur shpirtin gjallë, druri-kërcu na ka ngrohur e na i ka
mbajtur vatrat ndezur për vete e për miq, druri-pyll është mushkëria e botës
sonë… Nuk kanë të sosur mirësitë e kësaj lënde të bekuar dhe fjalët
mirënjohëse për të...
Por, për qëniet e sendet e dashura, qëllon të shkruajmë me vonesë e
rrallëherë. Këtu kam parasysh jo vetëm drurin, por edhe ata që kanë dhuntinë
e privilegjin të merren me modelimin e tij. Një i tillë është edhe mjeshtri e
artisti Llazi Icka. Njeri i traditës, jo i modave kalimtare, - të cilat i sjell e i
merr era sa herë fryn, - ky bir i Pogradecit, ashtu si i gjyshi, Mihali, dhe
Spirua, i ati, ka dekada të tëra që është vllazëruar me drurin, e ka skalitur me
542