hæmus - Libraria pentru toti

ngjasojnë aq shumë me fletët e biblës ku më shumë se gjithëshka tjetër
shfaqen udhëtimet biblike të këtij populli në historinë e tij të dhimbshme.
Një hukamë shpirtërore lirike dhe toleruese “derdhet” sidomos tek tablloja
“kryqi”. Kjo është një pikturë që flet me gjuhën e thjeshtë të mbivendosjes.
Mjafton një duhmë fryme, vesuar mbi simbolin e religjonit ortodoks dhe
gjithshka bëhet konvencion. Besimi është aq i thjeshtë sa lidhet me frymën e
shenjtë të Zotit. Dhe vetë fryma është një bekim. Bekim është edhe tabloja e
autorit. Bekim publik i “zotit” të artit të vet.
Veçanërisht përpara “Zanafillës” joshja artistike kthehet në meditim. Piktura
përbën një minierë të pafund interpretimesh, mështetur mbi ngjyrat, simbolet,
figurat dhe projeksionet e tyre të shumfishta, konvertuar në imazh dhe ide.
Duket sikur piktori “ka shkuar” deri në bërthamën e tokës për të marr
pigmentin e të kuqes së saj të zjarrtë e të ngjyrosi figurat e saj. Aty ku nuk
mund të depërtojnë as tingujt e pajisjeve më të sofistikuara shkencore,
pikërisht aty “depërton” peneli i tij, për të dhënë bërthamën ekzistenciale të
jetës në zanafillën e saj. Figurat, profilet dhe digresionet e shumta, janë një
harmoni gjeneze, një kult fillimi mbi fillesën. Aty ka lot. Të gjitha lindjet
kanë lot. Ka gjak. Sikundër të gjitha lindjet. Kjo është dialektika që penelohet
në pikturë. Por “gjaku” i “Zanafillës” duket sikur rrjedh përmes formës së saj
sferike. Është forma e një globi, ku e kuqja e përngjason me një lëmsh
rrufeje, nga ato që shqiponjat, në simbolet e hershme të religjonit, e mbajnë
nën kthetra për të realizuar ndëshkimin e Zotave si hakmarrje mëkatarësh.
Një zanafillë që e lëviz qendrën nga thellësia e tokës në lartësi të qiejve,
midis dy ekstremeve, thellësisë pragmatiste dhe lartësisë hyjnore. Vet sfera
ruan brenda saj figurat e deformuara nga klithmat e dhimbjes. Janë njerëzit të
cilët na shfaqen të zhytur si në një akuarium mbushur me lëngun e dhimbjes
zanafillore dhe të transformuar nga pesha e tij shtypëse.
Figurat te ky autor janë polisemike dhe i japin stilit të tij një tipar dallues
specifik. Ato kanë dinamikën e tyre të përhershme. Si një det në lëvizje të
padukshme. Teksa një moment je duke vëzhguar njërën figurë të koreluar me
figurat e tjera dhe shijon pamjen e tyre kompozicionale, ndërkohë, sapo të
ndryshosh këtë fokus, të shfaqet një tjetër pamje, më ndryshe se e para. Ato
projektohen të vëzhguara nga njëri kënd në tjetrin dhe shumohen mbi këtë
vëzhgim, duke formuar shumëfishimin e figurës si “Anamorfoza” e Dalisë
apo “imazhet e tij të shumfishta”.
Gjithëçka tek ky piktor është mit. Mit dhe mitizim. Të bëhet sikur kompozimi
i “Zanafillës” është gjendur i gatshëm në zemrën e gurit të shkrirë. Një tekst
magmatik shkruar nga e nesërmja për të lexuar të sotmen. Një lloi shkrimi
apokrif që e ruajnë enigmën si tek pllakat e Moisiut. Është thellësia e
“Profondizmit”që të jep kaq shumë mundësi shprehish dhe kuptime të
ndërsjellta brenda kompleksit të tij kompozicional.
Piktura e Etit është alkimia e misterit. Krijimi i tij e rrit aq shumë dukjen e
saj, sa vet ajo ushqehet me ngjyrën dhe figurat e krijimit. Pra kjo llojë pikture
539