hæmus - Libraria pentru toti

Viti i parë
Mbyll sytë, që të jetoj. Dhe që të vras! Jam kësisoj më i fuqishëm se ai, që i
mbyll sytë vetëm në kërkim të gjumit, ndonëse gjumi nuk mund t’i sjellë
asnjë ngushëllim. Se atëbote terri i gjumit të tij dyndet nga armiqtë, nga
kanosjet që e ndjekin prore. E di, ti nuk e do pushimin, se asnjë i pushtetshëm
nuk e do. Gjumi e shkëput nga bota, duke e lënë të vetëm në prani të
ndërgjegjes, me kafshimet e saj, zgjuar nga vendime që i ka marrë gjithnjë
nga lartësia e sundimtarit, domethënë ashtu siç bën një njeri i llahtarisur nga
pushteti i vet. Njëherë, pesë vjet më parë, e takova në të gdhirë tek tempulli.
Sapo qe zgjuar nga gjumi, i kish sytë të bymyer, të kuqëluar, të lodhur. Nuk
guxonte të na shihte në sy nga frika se mos i lëçitnim në vështrime emrat apo
tiparet e atyre që e patën munduar gjatë gjumit. E ngrejnë në qiell si të ishte
perëndi, por askush nuk e do. Se është, padyshim, ati i Paqes së të gjithëve,
krijuesi i më të madhes perandori që është parë ndonjëherë mbi dhé, mirpo,
në të njëjtën kohë, është burim i Frikës që na nguc të gjithëve, përfshi atë
vetë.
Suferina drithëron çatinë. Deti rënkon në largësi dhe valët shndërrohen,
natën, në ca si magjistriza gjatoshe prej akulli. Nesër njerëzit do të mund të
enden mbi peshq dhe një fqinj më trupmadh se unë do të duhet të hapë udhë
deri tek dera ime, që të mund të dal nga shtëpia. Nuk kam dëgjuar kurrë më
parë një vajtim të tillë, shoqëruar nga rropama e dëborës së ngrirë që godet
muret. Përtej kësaj kuje të mprehtë, që vjen mbi mua si një jehonë dallgësh,
rënkimi i detin duket të jetë zëri i vetë natës, njëlloj sikur koha të kish pasur
zë e ta bënte të dëgjueshëm në një pikë të vetme të botës: këtu. Shtëpia ime
ndodhet ngjitue me muret rrethues të qytetit dhe, kur era humbet fuqinë,
dëgjoj ulërimat e ujqve. Janë të uritur. E vranë njërin sot në drekë, në mes të
rrugës. Egërsira qe sulur në qytet e marrosur nga uria, qe hedhur mbi të parën
qënie që i pat dalë para, një plakë që kthehej nga tregu, dhe e kish shqyer sa
hap e mbyll sytë. Renda edhe unë pas klithmave të njerëzve dhe pata kohë ta
shoh ujkun e përshkuar nga një shigjetë, shtrirë mbi viktimën e vet, mes
dëborës së përgjakur. Befas më shkoi mendja tek ajo. S’kam mundur të mos i
uroj një vdekje të ngjashme, çka s’para është e mundur, për fat të keq, sepse
ujqit nuk mbërrijnë kurrë gjer në Romë. Po kushedi, ndonjë luan mund të
arratiset një natë nga kafazet e cirkut, të hyjë në kopështin e pallatit
perandorak dhe të bëjë atë që asnjeri s’ka pasur kurajon ta bëjë deri më tash.
Mbyll sytë dhe vras. Sa të gjalla janë këto përfytyrime, më të gjalla e më të
qarta edhe se vetë kujtimi i kësaj pasditeje. Mbyll sytë dhe jetoj. Unë jam
poeti, ai s’është veçse një perandor.
516