hæmus - Libraria pentru toti
hæmus - Libraria pentru toti hæmus - Libraria pentru toti
drita qirinjsh të kuq; peceta të kuqe; një tufë me trëndafila të kuq; kamarjerët me papion kuq-e-zi u shërbenin verë të kuqe. “Merr çfarë të duash” foli zonja. Djali zgjati gishtat e holla dhe mori një copë bukë të thekur vetëm nga njëra anë. E ngjeu në gotën e verës. E përtypi, dhe në pjesën tjetër të asaj copë buke iu shfaq atdheu. E si mund të përtypej më tej? «Atdheu është dhimbje» thotë një poete. “Përse nuk ha? Ha, këtu i ke gjithë të mirat që ke ëndërruar gjatë ditës.” “Hëngra zonjë. U ngopa, të falënderoj për të mirat që më ke shtruar. Por, ç’të shtyn t’i bësh të gjitha këto mirësi për mua?” “Nuk kam bërë asgjë, thjesht, doja të të zbavitja paksa. Jeta është lojë. Jeta është e shkurtër për t’i shijuar dhe parë me sy të gjitha mirësitë e botës. Kështu është? Apo jo? Të pëlqen? Do ta ndjekësh? Do të vazhdojmë më tej?” “Përafërsisht në të gjitha lojnat ka fitues dhe të humbur. Dhe ti zonjë i di shumë mirë rregullat e lojës. Kështu është? Apo jo? Veçse ti, ndryshe nga të tjerët, ke sy, dhe i sheh të gjitha. Ju pëlqen kjo lojë vërtetë?” “Në këtë lojën tonë nuk ka humbës biri im. Do e shohësh në fund. Çfarë dëshiron të bëjmë më tej?” “Do doja të shkonim në cirk. Dua të shoh klounët.” Poshtë tendës së cirkut të qeshurat e fëmijëve përngjanin me një këngë gazmore. Djali i nguli sytë tek klounët që e zbavitnin aq shumë. Ishin të shtirura buzëqeshjet e tyre vesh-më-vesh, sikurse të gënjeshtërta ishin lotët e tyre të bojatisura ndër faqe, këtë e dinte shumë mirë, por seç kishte diçka të vërtetë të fshehur pas buzëqeshjes së tyre të çuditshme? Diçka që e magjepste? Diçka që e zbaviste aq shumë me sytë e ngulur drejt e mbi lojën e tyre, po aq të çuditshme? Papritur, iu shfaq ati i tij në rolin e klounit. “Baba!” klithi i trembur. “Çfarë biri im? Mos u tremb. Jam unë. Kam marrë rolin e këtij tipit gazmor për pak, sa për t’u zbavitur së bashku. Jam gjithmonë pranë teje. I gatshëm për të të udhëhequr në jetë.” “Përse nuk mundem të të shoh vazhdimisht kaq pranë?” “Çfarë shohim nuk është gjithmonë e vërtetë biri im. E vërteta ndodhet në tjetër vend. Ajo banon tek uji që pi. Tek oksigjeni që thith. Tek buzëqeshja e petaleve të hapura të një luleje. Tek yjet që duken me vështrim të lirë. Tek metamorfoza e një fluture.” “Baba, ku është mami?” “Bir, më e rëndësishme është të jesh i lidhur fortë me tokën ku jeton, paçka se mundet të jesh një larvë. Kur njerëzit fluturojnë larg, humbin në hapësirë, është e vështirë t’i shohësh dhe takosh si më parë. Nuk mund t’i kesh përjetësisht pranë. Nuk mundet t’i shohësh vazhdimisht. Por ti 418
mos u mërzit, ajo mesiguri vazhdimisht të vështron prej diku, dhe natyrshëm do të shfaqet një ditë nën krahët e një fluture.” “Baba, cila është kjo zonja që më ka prurë këtu tek ti?” “Është Nata biri im, grua e hekurt dhe e ashpër, poshtë petkut të saj të errët fsheh mirësi të padukshme. Mund të shkosh me ‘të, kudo që ajo të të shpjerë. Mos nguro, por, mos i beso kurrë plotësisht asaj.” Babai u zhduk. Klouni rimori fytyrën e vet të vërtetë duke zgjatur në rreshtin e parë të spektatorëve, grushtin e nderur drejt djaloshit. Mes gishtave të mbledhur diçka shtrëngonte. I bënte shenjë djalit që ta hapte pëllëmbën e dorës dhe ta pranonte dhuratën që kishte taksur për ‘të. Djali ja hapi gishtat. Aty gjeti një çelës të vogël të shndritshëm, si një yll i largët që feks në gji të natës, në errësirë, duke e bërë dritë vështrimin. Atëherë zonja Natë iu afrua pas koke dhe i pëshpëriti ëmbëlsisht në vesh: “Mbaje me kujdes këtë çelës biri im, ndoshta do të nevojitet. Tashti që u argëtove me klounët dhe e ke me vete dhuratën e çmuar, si thua?, do të vazhdojmë më tej?, apo je i lodhur?” “Jo. Jo. Dua të vazhdojmë më tej. Dua të shkojmë në stadium e të shoh një ndeshje futbolli.” “E si mundet të të them jo këtë natë?!” i tha Nata. Për herë të parë djaloshi vuri re buzën e qeshur, po aq sa të çuditshme, të Natës. Dhe këmbët e saj të lehta si sorkadhe që ngjiteshin shkallëve të stadiumit ku ndeshja pritej të fillonte. Me sytë e ngulur në fushën e gjelbër ku, topi rrotullohej nën këmbët e lojtarëve, djaloshi filloi të përplaste shuplakat dhe të këndonte i lumtur së bashku me tifozët kuq-e-zi. “Të gjithë lojtarët rendin pas topit,” i pëshpëriti ëmbëlsisht me një gjuhë sherbetlije Nata. “Topi përngjan me jetën. Nëse duhet ta shpiesh përpara drejt rezultatit pozitiv, nuk duhet vetëm të rendësh pas tij kuturu. Duhet të mësosh ta ndalësh. Duhet ta perfeksionosh teknikën e ledhatimit. Ta zotërosh dhe ta drejtosh aty ku duhet. Po qe se nuk je i zoti për të gjitha këto, topi të ikën nga këmbët. Ta vjedhin lojtarë e tjerë.” Djali nuk kuptoi asgjë nga të gjitha këto, por u kënaq së tepërmi me lojën. U ndje si në shtëpinë e tij me familjaritetin dhe shpirtin e tifozerisë kuq-e-zi. “Po tashti? Çfarë do të doje tashti i vogli im?” “Po më flihet zonjë. U bë vonë. Nesër një ditë e gjatë më pret sërish. Të falënderoj nga zemra. Më duhet të kthehem në shtrat që, në të vërtetë është një portë e rrëzuar, mbi dyshemenë e shkallmuar, te ngrehina e rrënuar, ku edhe më gjetët në orët e para të kësaj nate. Aty më presin çarçafët e mi - copa letrash të mbushura me mbishkrime prej atdheut të pamundur. Por, ju falënderoj nga zemra zonjë, sepse jastëku ku do e mbështes kokën sonte, nuk do të ketë njolla zhuli.” 419
- Page 367 and 368: Sinuciderea rămasă în suspans Ma
- Page 369 and 370: crepusculară a lacului de munte, l
- Page 371 and 372: inter-guvernamentale, sau li s-a p
- Page 373 and 374: urma vreunui eveniment politic impo
- Page 375 and 376: prin această piesă a Weltanschauu
- Page 377 and 378: KOPI KYÇYKU Dëshmi të qëndresë
- Page 379 and 380: e të dokumentuara të kalbësisë
- Page 381 and 382: Për veprimtari letrare ka marrë m
- Page 383 and 384: Aso kohe Bali Tuzi ishte student, i
- Page 385 and 386: kërkonte mëshirë, ndërkaq duart
- Page 387 and 388: kokë. I rrinte pas shpine, si pjes
- Page 389 and 390: Bali Tuzi duke i ndenjur pranë dhe
- Page 391 and 392: i falej leximit ose shkrimit në ko
- Page 393 and 394: ditë do të nxirrja një teori tim
- Page 395 and 396: Kur dola nga puna më priste tek de
- Page 397 and 398: BIBLIOTHAECA HAEMUS Poezia e Ferik
- Page 399 and 400: shpresojmë, do t’ia ruajë vlera
- Page 401 and 402: vëmendja tekste të mira për vite
- Page 403 and 404: vendit tonë në përgjithësi; ta
- Page 405 and 406: Shpërfaqja e mjeshtërisë që bur
- Page 407 and 408: PROSA ANTON PASHKU Prozator, dramat
- Page 409 and 410: vorbele. Fiul însă, niciodată nu
- Page 411 and 412: VALETNIN BOBOC Pasionat de literatu
- Page 413 and 414: umană...prostia umană domne’ ,
- Page 415 and 416: Degetele sale de la piciorul drept
- Page 417: “Çfarë i do paratë? Çfarë do
- Page 421 and 422: fshikulloi trupin e djersitur. U mb
- Page 423 and 424: Fuqiprerë u mbështet drurit të m
- Page 425 and 426: e padiskutueshme dhe vegimtare për
- Page 427 and 428: Në mos dëgjofshin edhe ata, Fjal
- Page 429 and 430: pikasian na fton edhe në pikasje m
- Page 431 and 432: 2006 dhe atë e kishin sjellë pas
- Page 433 and 434: njeriu mund ta ndryshojë jetën, o
- Page 435 and 436: La viaţă-moartea cu el Mi-am desc
- Page 437 and 438: voastre despre noi. Asta stăm şi
- Page 439 and 440: iar alteori „clounul regelui Lear
- Page 441 and 442: după orizonturile apusului. Cu ari
- Page 443 and 444: tiranului se găseşte mereu cine s
- Page 445 and 446: KOPI KYÇYKU Sintagma „Shoqëri e
- Page 447 and 448: Fukuyama dhe Ralf Dahrendorf, mendi
- Page 449 and 450: În inimă - rază de soare. La uş
- Page 451 and 452: Dhe me mishin e tyre dhe beton prej
- Page 453 and 454: Shpirti im ish bërë një Me tokë
- Page 455 and 456: Dy trupa shtyhen fort, mundohen në
- Page 457 and 458: Llampat ndricojnë mbi telat e rën
- Page 459 and 460: Pranvera si një gjethe e vyshkur t
- Page 461 and 462: Nuk doja ta prishja. Ndoshta disa z
- Page 463 and 464: Aty do jesh ti e pranishme pa postj
- Page 465 and 466: într-un Pogradec profanat de ciud
- Page 467 and 468: Mes Tatës dhe Uratës ALISA VELAJ
mos u mërzit, ajo mesiguri vazhdimisht të vështron prej diku, dhe<br />
natyrshëm do të shfaqet një ditë nën krahët e një fluture.”<br />
“Baba, cila është kjo zonja që më ka prurë këtu tek ti?”<br />
“Është Nata biri im, grua e hekurt dhe e ashpër, poshtë petkut të saj të<br />
errët fsheh mirësi të padukshme. Mund të shkosh me ‘të, kudo që ajo të të<br />
shpjerë. Mos nguro, por, mos i beso kurrë plotësisht asaj.”<br />
Babai u zhduk. Klouni rimori fytyrën e vet të vërtetë duke zgjatur në rreshtin<br />
e parë të spektatorëve, grushtin e nderur drejt djaloshit. Mes gishtave të<br />
mbledhur diçka shtrëngonte. I bënte shenjë djalit që ta hapte pëllëmbën e<br />
dorës dhe ta pranonte dhuratën që kishte taksur për ‘të. Djali ja hapi gishtat.<br />
Aty gjeti një çelës të vogël të shndritshëm, si një yll i largët që feks në gji të<br />
natës, në errësirë, duke e bërë dritë vështrimin. Atëherë zonja Natë iu afrua<br />
pas koke dhe i pëshpëriti ëmbëlsisht në vesh:<br />
“Mbaje me kujdes këtë çelës biri im, ndoshta do të nevojitet. Tashti që u<br />
argëtove me klounët dhe e ke me vete dhuratën e çmuar, si thua?, do të<br />
vazhdojmë më tej?, apo je i lodhur?”<br />
“Jo. Jo. Dua të vazhdojmë më tej. Dua të shkojmë në stadium e të shoh<br />
një ndeshje futbolli.”<br />
“E si mundet të të them jo këtë natë?!” i tha Nata.<br />
Për herë të parë djaloshi vuri re buzën e qeshur, po aq sa të çuditshme, të<br />
Natës. Dhe këmbët e saj të lehta si sorkadhe që ngjiteshin shkallëve të<br />
stadiumit ku ndeshja pritej të fillonte. Me sytë e ngulur në fushën e gjelbër<br />
ku, topi rrotullohej nën këmbët e lojtarëve, djaloshi filloi të përplaste<br />
shuplakat dhe të këndonte i lumtur së bashku me tifozët kuq-e-zi.<br />
“Të gjithë lojtarët rendin pas topit,” i pëshpëriti ëmbëlsisht me një gjuhë<br />
sherbetlije Nata. “Topi përngjan me jetën. Nëse duhet ta shpiesh përpara<br />
drejt rezultatit pozitiv, nuk duhet vetëm të rendësh pas tij kuturu. Duhet<br />
të mësosh ta ndalësh. Duhet ta perfeksionosh teknikën e ledhatimit. Ta<br />
zotërosh dhe ta drejtosh aty ku duhet. Po qe se nuk je i zoti për të gjitha<br />
këto, topi të ikën nga këmbët. Ta vjedhin lojtarë e tjerë.”<br />
Djali nuk kuptoi asgjë nga të gjitha këto, por u kënaq së tepërmi me lojën. U<br />
ndje si në shtëpinë e tij me familjaritetin dhe shpirtin e tifozerisë kuq-e-zi.<br />
“Po tashti? Çfarë do të doje tashti i vogli im?”<br />
“Po më flihet zonjë. U bë vonë. Nesër një ditë e gjatë më pret sërish. Të<br />
falënderoj nga zemra. Më duhet të kthehem në shtrat që, në të vërtetë<br />
është një portë e rrëzuar, mbi dyshemenë e shkallmuar, te ngrehina e<br />
rrënuar, ku edhe më gjetët në orët e para të kësaj nate. Aty më presin<br />
çarçafët e mi - copa letrash të mbushura me mbishkrime prej atdheut të<br />
pamundur. Por, ju falënderoj nga zemra zonjë, sepse jastëku ku do e<br />
mbështes kokën sonte, nuk do të ketë njolla zhuli.”<br />
419
Change language