hæmus - Libraria pentru toti

CLIO
KOPI KYÇYKU
Kultura në kontekstin e globalizimit
(Cultura în contextul globalizării)
Dihet tashmë se globalizimi është procesi i zgjerimit, i thellimit dhe i
përshpejtimit të ndërlidhjeve në shkallë botërore, jo vetëm në lëmin
ekonomik, por edhe në atë shoqëror, politik, teknologjik e kulturor. Në
kuadrin e marketingut global strategjia e firmave synon të promovojë marka
universale, me ç’rast kultura e publicitetit bëhet një industri e vërtetë. Nga
kjo pikë vështrimi, globalizimi përbën një dukuri që ka të bëjë me
qarkullimin e informacioneve e të ideve, pra me diçka jashtë fakteve
kulturore të mirëfillta. Hulumtimet shkencore kanë vërtetuar zanafillën e
përbashkët të të gjitha qytetërimeve, të cilët, gjatë shekujve, janë çapitur në
mënyra e trajta nga më të ndryshmet. Ky pohim mund të qëndrojë në themel
të konceptit të ekzistencës së një bashkësie njerëzore të vetme, ndërsa
kapërcimi i kufijve në hapësirë dhe në kohë nga ana e kombeve dhe e
sistemeve ekonomike, çon drejt globalizimit kulturor. Një sërë zhvillimesh të
sotme sjellin argumente në mbështetje të idesë se në themel të procesit të
globalizimit qëndron pikërisht kultura.
Falë teknologjisë së informacionit njerëzit hyjnë në marrëdhënie me një larmi
normash dhe vlerash kulturore, të cilat, me kalimin e kohës, përftojnë një
sjellje, një qëndrim global. Por globalizimi, në parim nuk duhet t’u
kundërvihet traditave dhe vlerave kulturore të një kombi. Madje ai lipset të
ngjizë e të përhapë një kulturë të shumëpërmasore në pejzazhin e traditave
kulturore kombëtare. Televizioni, radioja, „udhëtimi” elektronik virtual,
interneti apo mësimdhënia e hapur në largësi, pa praninë fizike të
mësimdhënësit, janë forma të globalizimit kulturor. Faktorin përcaktues të
ndryshimeve në të ardhmen e përbën ecuria e teknologjive informacionale
dhe digjitale, të cilat e ndryshojnë mjedisin rrethues dhe kufijtë institucionalë
klasikë, përfshi ata kulturorë. Vlen të theksojmë se, në fund të fundit, e
rëndësishme nuk është kultura në vetvete, por një cilësi e re e inteligjencës,
për të cilën kultura mund të shërbejë si themelvënëse.
Një rol krejt të veçantë në fushën e kulturës ka aspekti etnik etnik i procesit të
globalizimit, që parakupton mbartjen e vlerave të ndryshme kulturore
kombëtare nga njëra anë në anën tjetër të globit. Bashkësi të fuqishme të
popujve evropianë i gjejmë në kontinente të tjerë të globit dhe anasjelltas -
31