hæmus - Libraria pentru toti

ardhë hijeshumë, rrëzuar gjer poshtë përmbi vetullën e malit çapkën. Kapë
më e bukur nuk gjendet pëshpëritën njëzëri dhe ashtu vendosën. Për t’i thurur
nuk e patën vështirë e nuk u menduan dy herë se lesh deleje të butë kishin me
shumicë, kurse dërstilat përgjatë Shkumbinit qenë radhë - radhë.
Kështu u përshfaq takia mokrare spikatur ndër gjithë kapat endur qëmoti, apo
stisur gjithfarësh sot e kësaj dite. Dallgëzimi i kapës përmbi leshra shpaloste
karakterin e burrit, shpirtin e tij. Djemtë meraklinj e mbanin përmbi sy,
njërën vetull gjysmë zbuluar, sikur u bënin isharet çupave që vështronin
tinës, nënqeshnin nëpër buzë dhe iknin nxituar në punë të tyre me shpirtin
plot nga nojma çapkëne. Burrat e inatosur e rrasnin thellë në kokë, kurse të
lodhur pa fuqi shquheshin së largu nga kapa shembur prapa kokës.
Habia më e madhe, si rrallë ndodh në të tjera vise, janë përthyerjet e
çuditshme, shumëllojshe të pafundme në kaq pak vend.
Liqeri i dystë ndërron ngjyrë sa hap e mbyll sytë, merr të gjitha nuancat e
kaltërsisë brenda pak çastesh. Tani shquan të kaltrën e hapur, pas pak një
kaltërsi tjetër të errët, fill më tej blu e thellë e kështu pambarim. Erërat që
fryjnë gjithnjë në drejtime të kryqëzuara, rrymat nënujore shtrirë përgjatë tij
si rrënjë të ngatërruara rrapi, përthithin dritën në trajtë ylberi, përzjejnë
ngjyrat dhe i trazojnë si piktorët, prandaj siperfaqja e tij ngjason me sytë e
lëngëzuar ngjyrosur në bojëqielli të grave sensuale .
Përmbi sipërfaqen e sheshtë të ujit ngrihet thikë Mali i Thatë me guvat e
frikshme. Afër e afër hiret e liqerit me shëmtinë e malit, lëndina e ujshme
sqimatare me gremisjen e kreshpëruar, dy të kundërta ngjitur si nuk ndodh
shpesh. Substancat jetësore të natyrës formësuar në trajta mospajtuese
përballë njëra - tjetrës detyrohen mizorisht të qëndrojnë afërëvendosur në
kundërshti të përjetëshme. E bukura shpaloset me larmi formash,
bashkëjetesë stilesh formësimi. Si për të vërtetuar këtë parim rrezëllitës të
eseistikës shpaloset në tjetër pamje shtrirja perëndimore e govatës ku kodrat
dhe malet e Mokrës lartohen ngadalë, thyhen butësisht dhe duket hapur se me
zor të madh i largohen hijeshisë së liqerit ëmbëlcak.
Fusha e Starovës, pjellore si gratë që lindin motamot fëmijë të pashëm e
shëndetshëm, jep në një copëz hapësire gjithfarë drithra, fruta e perime, që
habitshëm dallojnë nga njëri cep në tjetrin.
Qepët e famshme të Tushemishtit nuk i arrin as Zagorçani pothuaj ngjitur,
gështenjët e Zërvaskës të ëmbla plot shije s’kanë të krahasuar me ato të
Pogradecit pak më tej. Në kalanë e qytetit piqet rrushi ëmbëltak, erëmirë që
jep verën e famshme si në asnjë pjesë tjetër të fushës e më tej në vijimësi.
Nuk di ndonjë vend tjetër me syprinë të vogëlz fare por përthyerje pafund, që
kaq dukshëm ndryshojnë nga një qoshe në tjetrën.
Vërtet një trill i mbrapshtë nxirosur nuk deshi për shumë kohë të bulëzojnë
produktet në vendin tonë e përmëtej, po e liga perëndoi dhe hiret e dheut po
derdhen e harlisen si qëmoti. Gështenjat riveshin kodrat e buta përreth fushës,
274