hæmus - Libraria pentru toti

sërish, bëhet ngacmuese dhe tek krijuesit e mirëfilltë arrin kufijtë e torturës.
Thonë se Mendelejevit që studjoi për një kohë të gjatë mundësinë e vendosjes
së rregullit në shumllojshmërinë e elementeve kimike, tabela e sistemit
periodik iu përshfaq në ëndërr dhe ai u ngrit natën e shkruajti. Ndoshta mund
të jetë legjendë, diçka e zmadhuar, por në thelbin e vet mbart ngacmimin e
vazhduar të idesë torturuese përjetuar gjatë.
Kohë më parë nxënës në gjimnaz, nëna më tregoi historinë e shamisë që
kishte bërë bujë dikur, fashitur me kalimin e viteve, madje shumica nuk e
sillnin ndër mend. Gjyshi im riosh çapkën, i kishte vënë syrin një vajze të
hijshme. Vinte rrotull po nuk mundej t’i shfaqte pasionin përvëlues, pasi
atëhere turpi lahej me gjak dhe zbatohej rreptësisht sjellja e kahershme për
nderin e femrës. Ende fare i ri, droja nuk e linte t’i shfaqej të atit. Kur të vinte
koha do t’i gjenin një nuse sipas sërës, se laraskë pa bisht nuk kishte mbetur.
Robëruar pas Zyles së brishtë plot nur ( ajo u bë më pas gjyshja ime ), mbeti
gjatë në mëdyshje të dhimbshme. Përngritja kulmoi kur u parhap lajmi
shpresëprerë se e kërkonin nuse diku larg dhe i ati nuk e solli fjalën keq.
Përflitej se rrëmbimi i shamisë njëjtësohej me shnderim skajor, njëlloj
përdhunimi pas të cilit vajzën s’e merrte asnjë burrë. U kap vagëlluar pas
këtij shtegu vezullues, ( si të bëhej më tej! ), i rrëmbeu tinëz me vërtik
shaminë kur ajo pamendësisht lante rroba në çesmë.
Njerëzit e Zyles u inatosën, buçkaritën, shanë, u betuan e përbetuan. Lajmësi
i largët treti, dredhoi pas njollosjes turpëruese; i ati i gjyshit çoi njeriun e tij,
sendërtoi nderin e vajzës dhe përmbushi “ marrëzinë ” e të birit. Pas
ngurrimesh, përpëlitjesh, dyzimesh ( e japim s’e japim, pse nuk e kërkoi, po
turpëroi vajzën, s’pjekim me sojin… ) së fundi kapitulluan u thyhen dhe
paraardhësi im çapkën relizoi ëndrrën jetësore.
Për dreq më kishin vënë emrin e tij. Krenar për gjyshin këmbëngulës që
përmbushi guximshëm idilin e tij, ngjarja m’u ngul në tru më përpiu
magjishëm. Përtej aktit pasionant përfytyroja mandilet e romaneve, shaminë
aristokrate të Dezdemonës, ndijesinë elegante ngjasuese të kryeveprave
letrare, po nuk mendoja kurrë ta shkruaja ndonjëherë. Pasi kreva gjimnazin,
doja të studjoja letërsi që e kisha në gjak, ëndërr të kahershme. Përpija pa
dallim çdo libër si të rastiste, jetoja përditë me personazhet që linin gjurmë në
sjelljen dhe konceptet e mia për jetën në tërësi; shkrimtarët e mëdhenj më
ngjasonin me perënditë. Në kërkesën ku duheshin vënë tri degë alternative të
ndryshme, shkruajta tri herë fjalëzën tunduese “ letërsi ”. Shkoi kot se
pafundësisht larg dëshirës, ëndrrës tunduese, përkundër përjetimeve rinore të
përditshme më përcuall në shkencat e natyrës. Përfundova universitetin dhe u
bëra mësues fizike, por kurrë nuk hoqa dorë nga leximi bota magjike e
letërsisë, ku përherë ndihesha i plotë ashtu si edhe sot e gjithë ditën.
Nëpër kohë ngjarja disi e veçantë, vezulluese, materje e padukur vendosur
pezull diku në cep të nënvetëdijes, tingëllonte e largët si dritëz e zbehtë që
nuk shuhej kurrë. Rikthehej brenda meje dhe më ngacmonte pa pushuar.
268