hæmus - Libraria pentru toti

teksteve. Kjo i ka bërë disa gjuhëtarë, sidomos Oshlinin, Turkon dhe
Koltjerin, si dhe Adamin me Revanin (Auchlin (1981), Turco et Coltier
(1988) et Adam et Revaz (1989) t’i quajnë shprehjet të cilat ne i cilësojmë si
lidhëzorë dypalësh shënjuesa të integrimit linear. Oshlini (Auchlin (1981, p.
97)) vëren, lidhur me lidhëzorin d’une part…d’autre part / nga njëra anë...
nga ana tjetër, që ky shënjues strukturimi “shënon në fakt kufijtë e dy
përbërësve, duke treguar që këta puqen me njëri-tjetrin, dhe integrohen në një
lëvizje të vetme.” Siç e pamë, është rasti për çdo element tantôt / herë te
shembulli i tretë. Po kështu janë edhe rastet për lidhëzorët e tjerë dypalësh, ku
çdo element shënon kufijtë midis përbërësve tekstorë. Në fakt, elementet e
lidhëzorit dypalësh vendosen pothuajse gjithnjë para shprehjes së argumentit.
Edhe në qoftë se ata vendosen në fillim ose në fund të një përbërësi tekstor që
shpreh një argument, ata kontribuojnë prapëseprapë për identifikimin dhe
caktimin e një argumenti në raport me të tjerët.
Një aspekt tjetër i funksionit të lidhëzorëve dypalësh, është që prania e
elementit të parë paralajmëron se ka ende argumente të tjera që lidhen me të
parin, meqë elementet e lidhëzorit dypalësh normalisht shfaqen të lidhur me
njëri-tjetrin. Kështu, për shembull, kur kemi një lidhëzor të tillë, presim edhe
tjetrin, ose siç shprehet Turkoi dhe Koltjeri (Turco et Coltier (1988, p. 68))
lidhur me lidhëzorin d’une part…d’autre part/ nga njëra anë... nga ana
tjetër: “prania e thjeshtë e “njërës palë” kërkon ekzistencën e një elementi
tjetër të lidhur”. Për këtë arsye ne e cilësojmë lidhjen midis elementeve të
lidhëzorit dypalësh të fortë, siç e pamë më lart, meqë prania e elementit të
parë kërkon domosdoshmërisht praninë e të dytit.
4. Grupe të ndryshme të lidhëzorëve dypalësh
Ashtu si lidhëzorët e thjeshtë, edhe këta dypalësh mund t’i ndajmë në
lidhëzorë veçues, kundërshtorë, numërues, kohorë etj. si më poshtë vijon:
- Veçues: soit…soit, ou bien…ou bien, ou…ou ; qoftë… qoftë,
ose…ose, ja…ja
(7) Il y a donc, soit chez celui qui écoute ou lit, soit chez celui qui parle ou
écrit, une pensée dans la parole que l'intellectualisme ne soupçonne pas
(MERLEAU-PONTY, Phénoménol. perception, 1945, p. 209).
(7’)Ka pra, qoftë tek ai që dëgjon ose lexon, qoftë tek ai që flet ose shkruan,
një mendim te fjala që intelektualizmi nuk dyshon.
(8) « Ou la maladie vous tuera, ou ce sera le médecin » (Beaumarchais).
(8’) « Ose do t’ju vrasë sëmundja, ose doktori»
(9) Ou bien vous obéirez, ou bien vous serez puni
(9’) Ose do të bindeni, ose do të ndëshkoheni.
- Kundërshtor: d’un côté…de l’autre ; nga njëra anë… nga ana
tjetër
(10) D'un côté de la cheminée il y avait une chaise; de l'autre , un berceau.
(10’) Nga njëra anë e oxhakut ishte një karrige; nga ana tjetër një djep.
256