Caffe Montenegro br. 165

TITO NA LUŠTICI<br />
Čim je maršal Tito posjetio Žanjic<br />
1972. godine turizam na Luštici<br />
je buknuo. U konobi se čuva<br />
fotografija Brozove posjete, a<br />
jedan od ljudi na slici je i Ilijin<br />
pokojni otac.<br />
Tito je u to vrijeme bio najpoznatija<br />
ličnost i njegov dolazak je označio<br />
početak intenzivnog razvoja ovog<br />
kraja kao turističke destinacije. Tada<br />
su svi mediji izvještavali o njegovom<br />
dolasku, pa je Žanjic i cijela Luštica<br />
postala hit<br />
u tadašnjoj Jugoslaviji.<br />
Na Žanjicu je tada bio samo jedan<br />
restoran, ali su dubrovački Atlas i<br />
ostale agencije dovodili dnevno i do<br />
dvije hiljade gostiju. Treba istaći da<br />
tada nije bilo drumske povezanosti<br />
nego da su svi ti ljudi dolazili<br />
morskim putem. Takvo stanje bilo je<br />
sve do početka devedesetih kada je<br />
rat prekinuo dalji razvoj turizma.<br />
početka do kraja i uredno dokumentovan.<br />
Druga bitna stavka je zabrana<br />
upotrebe hemijskih sredstava. Ove dvije<br />
stavke koče veliki dio proizvođača da<br />
se bave organskom proizvodnjom. Čak<br />
ima onih koji poštuju organski uzgoj,<br />
ali ne žele da se bave neophodnom<br />
papirologijom i dokumentacijom.<br />
- Mi upotrebljavamo bakar i sumpor,<br />
koji su dozvoljeni kao zaštitna sredstva.<br />
Postoje i organski pesticidi koji se<br />
smiju koristiti, ali su oni nešto skuplji.<br />
Takođe, postoji niz drugih agrotehničkih<br />
mjera kao što su sadnja ruzmarina,<br />
lavande i sličnog bilja koji privlači korisne<br />
insekte, kultivacije zemljišta, držanje<br />
stoke koja na prirodan način drži korov<br />
pod kontrolom. S druge strane stoka proizvodi<br />
prirodno đubrivo, pa je korist od nje<br />
u ovom procesu višestruka, ističe Moric.<br />
MASLINE VRIJEDNE KAO ZLATO<br />
Porodica Moric za goste organizuje<br />
prezentacije na kojima uz obilazak<br />
maslinjaka i starog mlina, degustiraju<br />
maslinovo ulje i upoznaju<br />
se sa njegovim ljekovitim, jestivim<br />
i kozmetičkim svojstvima.<br />
- Maslinovo ulje je hrana, začin, lijek,<br />
kozmetika. Ono je bilo i sredstvo plaćanja<br />
i robne razmjene. Litar ulja je<br />
vrijedio kao dva kilograma meda, pa<br />
je onaj ko je imao maslinovo ulje bio<br />
bogat čovjek. Tako je bilo dok je na<br />
selu postojala raznovrsnost proizvodnje.<br />
Da je sreće cijela Luštica bi i danas<br />
bila pokrivena maslinicima kao nekad.<br />
Danas ima oko 45 hiljada stabala, a sredinom<br />
šezdesetih godina prošlog vijeka<br />
bilo ih je tri put više, kaže nam Moric i<br />
dodaje da bi uz rad i zalaganje mještana<br />
Luštica mogla doći do cifre od pola miliona<br />
stabala ovog plemenitog drveta.<br />
Moric zna da samo diverzifikovana<br />
ponuda donosi dugoročni benefit. Lako<br />
je iskopirati nečiju ideju i napraviti bolji<br />
hotel, kamp ili kupiti bolji vozni park. No,<br />
da biste napravili organsku proizvodnju<br />
maslina potrebna je barem decenija rada.<br />
Zbog toga se ljudi, nažalost, opredjeljuju<br />
33