IMT kolki i ulewania

Wskazania do wykonania testów diagnostycznych i ich zakresu powinny zostać ustalone na
podstawie wywiadu i wyniku badania fizykalnego. Wykonanie badań dodatkowych nie jest
obligatoryjne u wszystkich dzieci z kolką. W anamnezie należy zwrócić uwagę na dodatni
wywiad rodzinny pod kątem chorób alergicznych, objawy alergizacji ze strony innych narządów, a
także obecność tzw. red flags. Do najważniejszych objawów alarmowych w przebiegu kolki
należą:
• obecność innych objawów z przewodu pokarmowego: nasilonych wymiotów/regurgitacji,
biegunki
• utrata/brak przyrostu masy ciała
• trudności w karmieniu
• dodatni wywiad rodzinny w kierunku atopii
• odchylenia w badaniu fizykalnym
• gorączka lub inne objawy infekcji
• ekstremalnie głośny lub piskliwy krzyk
• przetrwanie objawów po ukończeniu 4 m.ż.
Dobrze zebrany wywiad powinien także zawierać informacje na temat rytmu dobowego dziecka,
problemów ze snem, karmienia , wypróżnień, diurezy oraz relacji między rodzicami dziecka, a
także interakcji dziecko-rodzic. Należy ocenić tempo przyrostu masy ciała niemowlęcia, jego
parametry życiowe, stan nawodnienia i rozwój psychoruchowy.
Jaką diagnostykę może wykonać pediatra w ramach podstawowej opieki zdrowotnej?
W przypadku wątpliwości diagnostycznych, dużego niepokoju rodziców, a w szczególności
pojawienia się objawów alarmowych zasadnym jest wykonanie dodatkowych badań i testów
diagnostycznych. Ich zakres powinien być dostosowany do nasilenia dolegliwości i ich potencjalnej
podejrzewanej przyczyny. Do szeroko dostępnych, nieinwazyjnych metod diagnostycznych
pozwalających wykluczyć inne niż kolka pochodzenie objawów należą badanie ogólne moczu i
USG jamy brzusznej. To pierwsze ma szczególne znaczenie także w przypadku ostrego początku
dolegliwości, zwłaszcza ze współistniejącymi objawami ogólnymi, co zawsze wymaga
uwzględnienia przyczyn infekcyjnych, w tym zakażenia układu moczowego.
U dzieci z uporczywymi dolegliwościami istotny walor diagnostyczny ma także wprowadzenie
interwencji dietetycznej, uwzględnione w tzw. leczeniu drugiego rzutu. Dominujące znaczenie ma
tu próba eliminacji białek mleka krowiego. Różnicowanie między objawami zaburzeń
czynnościowych, a alergią na białko mleka krowiego w okresie niemowlęcym bywa trudne, a ze
względu na częściej występujący IgE-niezależny mechanizm reakcji, ustalenie związku
przyczynowo skutkowego między spożyciem alergenu, a wystąpieniem objawów jest często
niejednoznaczne. U dzieci z podejrzeniem ABMK karmionych mieszanką, próba wprowadzenia
diety eliminacyjnej z zastosowaniem hydrolizatu o wysokim stopniu hydrolizy stanowi jedną z
nielicznych interwencji o udokumentowanej naukowo skuteczności w łagodzeniu objawów kolki,
ale również niezbędny element diagnostyczny. U dzieci karmionych naturalnie zalecane jest
włączenie diety bezmlecznej u matki, jednak w tym przypadku dowody na jej skuteczność są słabe.
Według niektórych autorów, korzystne może być rozszerzenie restrykcji dietetycznych u karmiącej
do diety hipoalergenowej, jednak nadmierna eliminacja nie jest zalecana. Standardowy czas trwania
próby wynosi 14 dni, jednak w zależności od źródła, może zostać przedłużony do 4-6 tygodni. Po
tym okresie obligatoryjnie należy wykonać doustną próbę prowokacji cele potwierdzenia lub
wykluczenia alergii na białko mleka krowiego.
Drugą z potencjalnych, dietozależnych przyczyn kolki stanowi nietolerancja laktozy, często będąca
efektem przemijającej hipolaktazji wieku niemowlęcego. W związku z powyższym dopuszczalna