1-Sumusul envar ve kunuzul esrar İbnil Hac Tilmisani Hicri 737 yılı 443 sayfa Çeviri İdris Çelebi

90
----------------------------------------------- İBNİL HAC TİLMİSANİL MAĞRİBİ
Üzünül fa’r (Fare kulağı) dır. Bu ot, Koyunlu, Keçili ve İnekli olarak
üç çeşittir.
Koyunlunun yaprakları yaratılışında, Farenin kulağına benzer.
Difle yaprağı gibi üçgen olup, boyu biraz yüksek ve cevher gibidir.
Güzel kokulu olup, uzunluğu bir karış ve tabanındada yağ vardır.
Yaprakları dışarıdan kırmızıya meyillidir. Bundan küçük karıncalar
çıkar. Bu bitkiyi bulduğunda gümüşten dirhem ile söküp, gölgede
kuruyana kadar beklet. Bu Kimyanın katığıdır.
Eğer bu bitkiden, Oğlak derisine bir miktar atarsan, pişerken
çoğalıp kimya üzerine iner.Onda bulunanı çoğaltmakla sonsuzluğa
dek yükselir. Bunun sırrı kimse konuşmadığı müddetçe kesilmez.
Bu bitki bazen bahçelerde hasat zamanı bulunur. Biz bu bitkiye ait
birçok sırlar gördük.
Ey Talib! Sen bu sırları iyi anla. İrşad olursun.
SENT OTU
Doğulular bu ota Sent derler. Mağribliler yanındada Ğazaliye
denir. İnsanların çoğuda bu ota Renaye ismini vermiştir.
Bu bitkinin yaprakları zeytin yaprağı gibi olup, Reyhan yaprağı
gibi birbirine bitişiktir. Bu ot yerden işaret parmağı uzunluğunda
çıkar. Maviye meyilli, beyaz ve mavi nuru vardır. Birkaç dal ( dört,
beş veya daha az ) üzerine biter. Bu bitkinin yanında başka bir
bitki bitmez. Sadece dağlarda ve külli topraklarda bulunur. Bunun
dibinden büyük ve küçük karıncalar çıkar. Hayvanlar bu bitkiden
yediği zaman, bu bitkinin özelliğinden dolayı dişleri gümüş gibi
parlar. Bu ot çoğu yerlerde bulunur.
Bu bitkiyi kullanmanın şekli: Bu otu alıp gölgede kuruttuktan
sonra, bir çömleğin içine koy. Çömleği zevalden ertesi günkü zeval
vaktine kadar beklet. Ama bitkiyi kuruttuktan sonra yumuşakça döv
ve yumurtanın akı ile karıştırdıktan sonra çömleğin içine koy.
Ertesi gün çömleği açtığında bunları civa olarak bulursun. Bu civa
herhangi bir civa ile birleşir ve birleştikten sonra, ihtiyacı olan tek
şeyde tahlildir. Buda nefes alan canlıların gıdasıdır.
Adı geçen bitki ile karışık olan civadan bir dirhemi bir ratıl
(422,5.) Bakırın üzerine dökersen, Bakır Gümüş olur. Ayrıca Hay
ve Revbas a muvafıktır. Böylece saf Kurşunada muvafıktır. Bütün
illetler bundan çıkar.