1-Sumusul envar ve kunuzul esrar İbnil Hac Tilmisani Hicri 737 yılı 443 sayfa Çeviri İdris Çelebi

ŞUMUSUL ENVAR VE KÜNÜZÜL ESRAR ---------------------------------------- 85
ve sarı şüle çıkarsa, eritilmiş Tutiyadan ve Hüleylicten bir miktar
atarsın. Eridikten sonra ateşin dibinde Altını, ortasındada pisliğini
bulursun. O pisliği çıkartıp ikinci bir defa eritirsen, Altın saf olarak
kalır.
ALTIN MADENLERİNDEN DİĞER BİR NEVİ
Bu maden hafif, berrak, parlak, sarı ve beyaz çizgileri olup,
kolayca dövülen bir madendir. Bu madeni alıp, Su ve Tuz ile yıka.
Sonra içine Andelan isimli ağacın (Türk ler bu ağaca Kernek der)
sütünden dök. Bu ağacın sütünü, yapraklarını ve sinirlerini gölgede
kuruttuktan sonra döversin. Bu eczayı madenin üzerine dökersen
maden erir. Eridikten sonra üzerine soğuk Kar koyarsın. Böylece
cevher pisliğinden ayrılır. Sahih olana göre, Altını saf olarak ateşin
dibinde bulursun.
ALTIN MADENLERİNDEN DİĞER BİR NEVİ
Bu madenin şekli sarı ve gayet ince olup, tabaka tabaka kabuk
halindedir. Eğer bu madeni ateşe koyarsan yanar. Eğer yanmazsa
toplanır ve ayrılmayan bir pislik olur.
Altını bu madenden ayırmanın şekli şöyledir: Kömür ateşi
üzerine bu madeni koyup, Limon suyu ile karıştırılmış Ada soğanı
suyunu atarsın. Ateşten indirdiğin zaman Altını toplanmış olarak
bulursun. Daha sonra bunu alıp Ada soğanı suyu ile birlikte sarı
Mürtek ile atarsın. O maden pisliğinden ayrılır ve sende bunu saf
Altın olarak bulursun.
ALTIN MADENLERİNDEN DİĞER BİR NEVİ
Bu madenin rengi sarıya meyilli yeşil, çok ağır ve berraktır. Bu
madende Kükürt karışımı vardır. Bu madeni ateşe koyarsan erir ve
Kükürt onu yakar.
Altını bu madenden ayırmanın şekli: Bu madeni Su ve Tuz ile
iyice yıka. Yıkadıktan sonra üzerine bir miktar Cevaşir madeni
atarsan, Altın pisliğinden ayrılır. Eğer bu madene rutubet veya
kuruluk girmişse Cevaşir madeni yerine Gümüş madeni atarsın.
Eğer bu sıfat üzerine bir şey görürsen, bu madeni al ve sanayi
tenceresinde erit. Daha sonra üzerine Hüleylici kabuli atarsan, bu
maden pisliğinden ayrılıp Altın olur. Üzerindeki pislik gidip
madenin cevheri saf ve net olarak ortaya çıkar. Bu ameli Altın ile
birlikte Bakır içinde kullanırsın. Ama bunun üzerine Hüleylic