1-Sumusul envar ve kunuzul esrar İbnil Hac Tilmisani Hicri 737 yılı 443 sayfa Çeviri İdris Çelebi

ŞUMUSUL ENVAR VE KÜNÜZÜL ESRAR ---------------------------------------- 81
D Ö R D Ü N C Ü
B Ö L Ü M
ALTIN VE GÜMÜŞ MADENLERİNİ ÇIKARMAK
Ey Talip! Bilki: Bu bölümün şanı yücedir. Bunun için büyükler
ve sultanlar gibi faziletli yardımcıların olması gerekir.
Bu bölümde Altın ve Gümüş madeninin diğer madenlerden
nasıl ayrılacağını gösterdik. Sen bu meseleyi iyi anla!
GÜMÜŞ MADENİ
Bu taş ağır, parlak ve rengi beyazdır. Bu taşın bir miktarını
kuvvetli bir ateşe koyarsan hemen erir. Ona layık olan şeyden
başkasıyla ayrılmaz.
Ayrılma şekli şöyledir: Bu taş dövülüp su ve tuz ile yıkadıktan
sonra kuruyana kadar beklet. Sonra kömür ateşinin üzerine koyup,
üzerinede İhlilicil kabuli serpersen, o maden pisliğinden ayrılır.
Madeni toplu olarak bulmak için ateşin dibinde bırakılır. Daha
sonra bunu Gümüş olarak bulursun.
SİYAH GÜMÜŞ TAŞI
Bu taşın maviye dönük ağır bir beyazlığı vardır. Bu taşın bir
miktarı ateşe konulursa, bu cevher pisliğinden ayrılır.
Ayrılma şekli şöyledir: Bu taşı yumuşakça dövüp, kuvvetli bir
ateşe koy ve üzerinede Difle katranından serp. Daha sonra
üzerine Cevahir madeninden atarsan, gümüş pisliğinden ayrılıp,
ateşin dibinde topluca saf gümüş olarak bulursun.
GÜMÜŞ MADENİNDEN DİĞER BİR NEVİ
Bunun rengi yeşile meyilli, ağır bir madendir. Üzerinde beyaz
noktalar vardır.
Ayrılma şekli şöyledir: Bu taşı yumuşakça dövdükten sonra,
kuvvetli bir kömür ateşinin üzerine koy. Kırmızı kıvılcım veya siyah
bir duman çıktığını görürsen, üzerine Süleymani ile birlikte Natron
atarsan, ateşin dibinde saf Gümüş olarak bulursun.
GÜMÜŞ MADENİNDEN DİĞER BİR NEVİ
Bu taş siyaha meyilli, yeşil renkli ağır bir taştır. Üzerinde beyaz
çizgiler vardır. Çakmak taşına benzeyip onunla karışır. Sadece
eritme anında pisliğinden ayrılır.