21.05.2019 Views

1-Sumusul envar ve kunuzul esrar İbnil Hac Tilmisani Hicri 737 yılı 443 sayfa Çeviri İdris Çelebi

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.

ŞUMUSUL ENVAR VE KÜNÜZÜL ESRAR ---------------------------------------- 405<br />

KİTAPTA GEÇEN BİTKİLERİN AÇIKLANMASI<br />

1. Akırıkarha: Udül karh <strong>ve</strong>ya Nezle otu denilen bitki.<br />

Bileşikgiller familyasından, Kuzey Afrika (Fas, Tunus <strong>ve</strong> Cezayir)<br />

dağlarında yetişen, pembe çiçekli çok yıllık otsu bitki. Latince ismi:<br />

Anacyclus pyrethrum yada Anthemis pyrethrum.<br />

2. Alem: Dam koruğu, Nasır otu, Kulak otu, Keçi lahanası <strong>ve</strong><br />

Kaya koruğu da denir. Damkoruğugiller familyasından tam <strong>ve</strong> etli<br />

yapraklı odunsu <strong>ve</strong>ya otsu bir bitkidir. Çiçekleri salkım biçiminde<br />

olup, kırmızı <strong>ve</strong> sarı renkli olarak iki kısımdır. Alemi ahmer (Kırmızı<br />

alem) Alemi asfer (Sarı alem) Latincesi: Sempervivum.<br />

3. Anber: Amber, Akanber <strong>ve</strong> Ambre de denir. Kaşolot yada<br />

İspermeçet denilen Balina dan çıkarılan kokulu madde. Gri, Yeşil,<br />

Siyah <strong>ve</strong> Sarı çeşitleri vardır. Bilimsel ismi: Croton Elitaria dır.<br />

4. Andelan:------------------?<br />

5. Anzerut: Anzarot, Enzerut, Ge<strong>ve</strong>n, Ke<strong>ve</strong>n, Kavan, Ketira,<br />

Ketra, Kahl, Cuhudane, Çekme, Şecere-i Ketira <strong>ve</strong> Tiryakül ayn da<br />

denir. Baklagiller familyasından, sarı çiçekli, sık dikenli, çok yıllık<br />

bodur çalı. Yabani olarak yetişen, saplarından <strong>ve</strong> kökünden Kitre<br />

adı <strong>ve</strong>rilen bir çeşit zamk elde edilen çalımsı bitki. Bilimsel ismi:<br />

Astragalus sarcocolla.<br />

6. Asel: Bal <strong>ve</strong>ya Miel de denir. Arıların çiçeklerden<br />

topladıkları, Bal özünden yaptıkları, rengi beyazdan esmere kadar<br />

koyu <strong>ve</strong> tatlı madde. Bilimsel ismi: Honey <strong>ve</strong>ya Honig dir.<br />

7. Asilbent: Asilbent adlı ağacın kabukları çizilerek styrax elde<br />

edilen, hekimlikte parfüm yapımında kullanılan vanilya kokulu<br />

reçine (sıvı madde). Bu ağaç, Cava <strong>ve</strong> Siyam da yetişir. Bilimsel<br />

ismi: Benjoin benzeo dur.<br />

8. Basel: Soğan denilen bitki. Zambakgiller familyasından,<br />

yumrusu <strong>ve</strong> yeşil yaprakları kullanılan, keskin kokulu acı <strong>ve</strong> otsu<br />

bir bitkidir. Latincesi: Allium Cepa dır.<br />

9. Beyadil <strong>ve</strong>ch:---------------------?<br />

10. Bisatül mülük: Koç boynuzu, Padişah tacı, Kokulu yonca,<br />

Taş yonca, Eğrice yonca, Eşek yoncası, Betsek <strong>ve</strong> İklilül melik te<br />

denir. Baklagiller familyasından, Avrupa <strong>ve</strong> yurdumuzda yetişen,<br />

30-100 cm. boyunda, iki yıllık otsu bir bitkidir. Gövdesi silindir<br />

biçiminde olup, tüysüz <strong>ve</strong> çok dallıdır. Yaprakları almaşık

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!