1-Sumusul envar ve kunuzul esrar İbnil Hac Tilmisani Hicri 737 yılı 443 sayfa Çeviri İdris Çelebi

340 ----------------------------------------------- İBNİL HAC TİLMİSANİL MAĞRİBİ
Re'si sabunu cam şişeye koy. Üç gün bekletirsen çözülür. Daha
sonra ikinci kez bağla. Üç bağlanıp, üç kez çözülene kadar
bu şekilde devam et. Bundan iki kırat (4 desi gr.) ağırlığında
olanı iki ratıl Demir, Bakır veya saf Kurşuna koyarsan halis
Gümüş olur. Sen anla!
YEDİNCİ NEVİ
Bir parça Şebbi yemani, bir parça Barut tuzu, bir parça Kala
tuzu, bunların hepsi kadar Haydarani tuzu ve bunların hepsi kadar
da Ukab al. Bunların hepsini yumuşakça dövüp, bir cam kaba koy.
Bunlardan beyaz bir su çözülür. Bunu, yağ olana kadar Bakır
üzerine dök. Daha sonra yumuşak bir ateş üzerine bağlarsan, bu
kar gibi beyaza dönüşür. Bunları ser. Civa için kapatırsan ve bir
dirhemini bin dirhem bakıra dökersen, saf gümüş olur.
SEKİZİNCİ NEVİ
Bir parça Kala tuzu, bir parça Ukab ve bunlar kadarda Barud
alıp, cam bir kaba koy. Daha sonra bunu Hadhad çamuruna
koyarsan, bir su çözülür. Bu suyu Demir talaşına doyana kadar
dök. Bunu tartıp bir cam içine koyduktan sonra çözersen, bundan
sarı bir su çözülür. Bunu yumuşak ateş üzerindeki Zencefir'e
kızarana kadar dök ve ateşe bağla. Sende bu esnada Kireç,
Bütüm külü, Çöven ve Sirke den yapılmış üçlü kesen başı
dökersen Zencefir bağlanır. Bundan ser. Gümüş için kapadırsan,
sabit Altın olur. Daha sonra o sabitleşmişi Gümüş için ser. Tabiki
bunlar çömlek içinde ve ateş üzerinde iken olmalıdır. Bunun bir
dirhemini bir ratıl Kurşun üzerine dökersen, halis Altın olur.
DOKUZUNCU NEVİ
Bir ratıl Haydarani tuzu, bir ratıl Alçı ve iki ratılda Kala tuzu al.
Bunları damlatma kabına koy ve üstünede ihtiyacı olduğu kadar
Sirke kat. Eğer, bunlardan daha önceki gibi boş damlarsa, Tuz,
Kala, ve Alçı gibi daha öncekine döner. Bu yedi defaya kadar
tekrar edilmiştir. Onu sadece cam iter. Daha sonra o suya, bir
evkiye (39 gr.) çocuk saçı koyarsın. Bunları bir şişeye koyup,
buharı tüterken tencerenin içindeki yemeğin ortasında sabahtan
öğleye kadar bekletirsen, bundan bir su çözülür. Sonra bunu ser
ve Gümüş için kapat. Daha sonra saf suyu çözülene kadar bu
gümüşe dök. Bakırdan dirhemler yapıp, bir dirhem bakırın üzerine