Lotnictwo Aviation International 5/2019
Magazyn Lotniczy Zespołu Badań i Analiz Militarcnych
Magazyn Lotniczy Zespołu Badań i Analiz Militarcnych
You also want an ePaper? Increase the reach of your titles
YUMPU automatically turns print PDFs into web optimized ePapers that Google loves.
NA TROPACH POSTĘPU<br />
Leszek A. Wieliczko<br />
Myśliwce<br />
szóstej generacji<br />
Wizja z 2013 r. myśliwca<br />
nowej generacji<br />
F/A-XX firmy Boeing<br />
w wariancie załogowym<br />
(na pierwszym<br />
planie) i bezzałogowym.<br />
W porównaniu<br />
z wcześniejszą koncepcją<br />
samoloty mają<br />
przednie usterzenie.<br />
Obecnie w kilku krajach świata trwają prace analityczno-koncepcyjne i projektowe związane<br />
z nowymi samolotami myśliwskimi (albo szerzej: systemami bojowymi). Wiele wskazuje<br />
na to, że przynajmniej część z nich może być pierwszymi przedstawicielami zupełnie nowej,<br />
6. generacji myśliwców z napędem odrzutowym. Jeżeli w ogóle powstaną w rozważanej<br />
formie i zostaną w nich zastosowane chociaż niektóre z planowanych rozwiązań technicznych<br />
i technologii, to samoloty te będą dysponowały znacznie większymi możliwościami bojowymi<br />
niż istniejące dziś myśliwce.<br />
nego projektu, albo raczej po zbudowaniu<br />
i przetestowaniu prototypu przynajmniej<br />
jednego z takich samolotów (systemów).<br />
Jednak już dziś można wyodrębnić kilka<br />
cech, które mogą być wyróżnikami myśliwców<br />
6. generacji. Ponieważ żaden samolot<br />
myśliwski 5. generacji nie miał okazji do<br />
bezpośredniej konfrontacji z przeciwnikiem<br />
należącym do tej samej generacji, więc nowinki<br />
techniczne rozważane i planowane<br />
dla myśliwców 6. generacji wynikają z szybkiego<br />
postępu naukowo-technicznego i planowanych<br />
potrzeb operacyjnych, a nie realnych<br />
doświadczeń bojowych.<br />
Wczesna wizja samolotu<br />
myśliwskiego nowej<br />
generacji F/A-XX<br />
firmy Boeing<br />
w wariancie załogowym<br />
(na pierwszym<br />
planie) i bezzałogowym.<br />
Co ciekawe,<br />
wariant załogowy<br />
pokazano jako dwumiejscowy.<br />
Podział myśliwców odrzutowych na generacje<br />
ma charakter umowny i w różnych<br />
krajach jest to różnie postrzegane.<br />
W ślad za Stanami Zjednoczonymi na Zachodzie<br />
przyjęło się, że obecnie najnowszą<br />
generacją jest piąta. Należą do niej amerykańskie<br />
samoloty bojowe (myśliwskie) Lockheed<br />
Martin F-22 Raptor i F-35 Lightning II,<br />
rosyjski Suchoj Su-57 oraz chińskie Chengdu<br />
J-20 i Shenyang J-31. Ich najważniejszymi<br />
wyróżnikami są: obniżona wykrywalność radio-<br />
i termolokacyjna (stealth), zdolność do<br />
lotu z prędkością naddźwiękową bez użycia<br />
dopalaczy (supercruise), zintegrowana cyfrowa<br />
awionika, radar z aktywnym skanowaniem<br />
elektronicznym AESA (Active Electronically<br />
Scanned Array) pracujący w trybie<br />
małego prawdopodobieństwa wykrycia<br />
LPI (Low Probability of Intercept), sterowanie<br />
kierunkiem wektora ciągu silników czy<br />
wewnętrzne komory uzbrojenia. Nie każdy<br />
z myśliwców 5. generacji ma wszystkie wymienione<br />
cechy, ale nawet kilka z nich wystarczy,<br />
aby odróżniać się od maszyn wcześniej<br />
zbudowanych.<br />
„Szósta generacja” to na razie tylko ogólna<br />
koncepcja i zarazem hasło, które ma<br />
podkreślać, że należące do niej myśliwce<br />
będą bardziej zaawansowane technicznie<br />
od samolotów 5. generacji lub też będą ich<br />
następcami. O konkretnych zastosowanych<br />
rozwiązaniach technicznych i uzyskanych<br />
możliwościach bojowych będzie można<br />
mówić dopiero po zatwierdzeniu ostatecz-<br />
System czujników<br />
Zintegrowany zestaw aktywnych i pasywnych<br />
czujników multispektralnych – wielofunkcyjna<br />
stacja radiolokacyjna, kamery<br />
tele-, termo- i noktowizyjne oraz inne detektory<br />
promieniowania elektromagnetycznego,<br />
zdolność do pozyskiwania informacji<br />
z wielu źródeł, w tym także zewnętrznych (za<br />
pośrednictwem szerokopasmowego łącza<br />
wymiany danych w czasie rzeczywistym),<br />
zwiększy świadomość sytuacyjną pilota<br />
i umożliwi wykrywanie statków powietrznych<br />
klasy stealth. Odporne na zakłócenia<br />
elektromagnetyczne łącze wymiany danych<br />
pozwoli na lepszą integrację samolotu z innymi<br />
elementami sieciocentrycznego pola<br />
walki i koordynowanie wspólnych misji (np.<br />
z innymi samolotami, bezzałogowymi statkami<br />
powietrznymi, „inteligentną” amunicją,<br />
rojami dronów).<br />
Zastosowane zostaną sieci anten „wtopionych”<br />
w pokrycie płatowca, wykorzysty-<br />
24<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> MAJ <strong>2019</strong>
Change language