Lotnictwo Aviation International 5/2019
Magazyn Lotniczy Zespołu Badań i Analiz Militarcnych
Magazyn Lotniczy Zespołu Badań i Analiz Militarcnych
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
MONOGRAFIE<br />
Myśliwski i bombowy<br />
bestiariusz Hawkera<br />
Tymoteusz Pawłowski<br />
1<br />
Hawker Fury jest dwupłatowym myśliwcem, który symbolizuje złotą erę lotnictwa lat 30. XX wieku. Tak<br />
naprawdę jednak jako samolot myśliwski nie był on zbyt udany, a dużo większe znaczenie mieli jego bombowi<br />
i wielozadaniowi kuzyni. Niemal cała familia zdążyła też wziąć udział w II wojnie światowej.<br />
Samolot myśliwski<br />
Hawker Fury był<br />
pierwszym operacyjnym<br />
myśliwcem RAF,<br />
który był w stanie<br />
przekroczyć prędkość<br />
200 mph (322 km/h)<br />
w locie poziomym.<br />
Ostatni z myśliwców<br />
napędzanych silnikiem<br />
rotacyjnym, wprowadzany<br />
do służby<br />
w sierpniu 1918 r.,<br />
Sopwith Snipe był<br />
podstawowym samolotem<br />
myśliwskim<br />
Brytyjczyków w<br />
pierwszych latach po<br />
Wielkiej Wojnie.<br />
Wraz z zakończeniem I wojny światowej<br />
brytyjskie władze wojskowe<br />
nie za bardzo wiedziały co<br />
począć z Royal Air Force (RAF). Pojawiały<br />
się nawet głosy, że tak potrzebne w czasie<br />
wojny samodzielne lotnictwo zdolne odeprzeć<br />
atak na Wyspy Brytyjskie w czasie<br />
pokoju można rozwiązać, wracając do organizacji<br />
sprzed wiosny 1918 r. RAF ostatecznie<br />
zachowano, został jednak poddany<br />
przemianom mającym przynieść jak<br />
największe oszczędności. Polegało to nie<br />
tylko na zmniejszeniu liczby formacji bojowych<br />
i tyłowych, ale także na zweryfikowaniu<br />
wymagań taktyczno-technicznych<br />
stawianych konstrukcjom lotniczym. Samoloty<br />
bombowe i rozpoznawcze miały<br />
stać się – z niewielkimi wyjątkami – maszynami<br />
jednosilnikowym, a samoloty<br />
myśliwskie musiały pożegnać się – tu już<br />
bez żadnych wyjątków – z potężnymi<br />
i wydajnymi ale wymagającymi starannej<br />
obsługi i drogimi w utrzymaniu silnikami<br />
rzędowymi.<br />
Zdecydowano zatem, że standardowym<br />
powojennym myśliwcem RAF będzie Sopwith<br />
Snipe. Choć był bardzo przeciętny,<br />
to przetrwał w formacjach operacyjnych<br />
do 1926 r. W 1922 r. pojawił się pojedynczy<br />
dywizjon samolotów Gloster Nightjar, a następnie<br />
do dywizjonów zaczęły przybywać<br />
maszyny Gloster Grebe oraz Armstrong Whitworth<br />
Siskin, które były bardziej udane niż<br />
Grebe – wyposażono w nie odpowiednio<br />
11 i 6 dywizjonów – ale to ten drugi miał<br />
większy potencjał modernizacyjny. Jednak<br />
Gamecock – czyli Grebe z silnikiem Bristol<br />
Jupiter – nie udał się Brytyjczykom. Czy zawiniło<br />
złe wyszkolenie pilotów, czy brak kultury<br />
technicznej mechaników, czy też słaba<br />
organizacja, ale z 90 samolotów rozbito 22.<br />
Okazał się latającą trumną, przy której polskie<br />
myśliwce SPAD 51C1 były naprawdę<br />
bezpiecznymi maszynami. W drugiej połowie<br />
lat 30. do służby zaczęły wchodzić zresztą<br />
doskonałe Bristole Bulldogi, które w RAF<br />
służyły do czasu kryzysu monachijskiego,<br />
a w barwach fińskich walczyły jeszcze w czasie<br />
II wojny światowej.<br />
W lotnictwie rozpoznawczym i bombowym<br />
samoloty przeszły podobne zmiany.<br />
Zamówione w początku lat 20. dwusilnikowe<br />
Vickersy Virginia zostały wycofane<br />
z pierwszoliniowych dywizjonów bombowych<br />
tuż przed kryzysem monachijskim<br />
w 1938 r. Jeszcze dłużej trwała kariera samolotu<br />
Fairey III, który wziął udział w obu wojnach<br />
światowych, a jego służba operacyjna<br />
trwała od roku 1918 do 1935! Zastąpił w niektórych<br />
dywizjonach bombowych maszyny<br />
DH.9A, stanowił gros sił rozpoznawczych<br />
i współpracy z armią, służył też w lotnictwie<br />
morskim. Choć wygląd samolotu zdradzał<br />
mocno zaawansowany wiek konstrukcji, to<br />
Fairey III był eleganckim samolotem, który<br />
odniósł wielki sukces komercyjny – zbudowano<br />
964 takich maszyn.<br />
Sarenka i lis<br />
Podobnego sukcesu nie udało odnieść się<br />
innej konstrukcji tej firmy – Fawnowi (ang.<br />
„sarenka”). Miała ona zastąpić DH.9A, jednak<br />
jej charakterystyki były rozczarowujące,<br />
więc i zamówienie było skromne. Jednak<br />
w 1923 r. do walki o puchar Schneidera – dla<br />
najszybszego wodnopłatowca na świecie<br />
– stanął Amerykanin Glenn Curtiss. Zaprezentował<br />
samolot CR-3, który był bardzo<br />
dokładnie opracowanym pod względem<br />
88<br />
<strong>Lotnictwo</strong> <strong>Aviation</strong> <strong>International</strong> MAJ <strong>2019</strong>