E80581_Szkolni Przyjaciele Karty ćwiczeń Klasa 3 część 3

szkolni
klasa 3

Karty ćwiczeń
klasa 3 część 3

Autorzy: Ewa Schumacher, Irena Zarzycka, Kinga Preibisz-Wala (treści przyrodnicze),
Aldona Danielewicz-Malinowska (treści muzyczne), Dorota Preus (Lekcje programowania)
N
– nalepki
– wycinanka
© Copyright by Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
Warszawa 2019
Wydanie I (2019)
– edukacja przyrodnicza
– malarstwo
ISBN 978-83-02-18119-1 (część 3.)
ISBN 978-83-02-18121-4 (całość)
Opracowanie merytoryczne i redakcyjne: Agnieszka Więckowska (redaktor koordynator, redaktor merytoryczny)
Konsultacje merytoryczno-dydaktyczne: Aneta Głuszniewska, Katarzyna Harmak, Sylwia Mroczek-Poniatowska
Redakcja językowa: Rozalia Słodczyk
Redakcja techniczna: Danuta Hutkowska
Projekt I strony okładki: Joanna Plakiewicz
Projekt graficzny: Joanna Plakiewicz
Opracowanie graficzne: Agnieszka Siwczyk
Opracowanie kartograficzne: Adrian Bergiel
Fotoedycja: Natalia Marszałek
Skład i łamanie: Studio Artix, Jacek Malik
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne Spółka Akcyjna
00-807 Warszawa, Aleje Jerozolimskie 96
KRS: 0000595068
Tel.: 22 576 25 00
Infolinia: 801 220 555
www.wsip.pl
Publikacja, którą nabyłeś, jest dziełem twórcy i wydawcy. Prosimy, abyś przestrzegał praw, jakie im przysługują. Jej zawartość możesz udostępnić
nieodpłatnie osobom bliskim lub osobiście znanym. Ale nie publikuj jej w internecie. Jeśli cytujesz jej fragmenty, nie zmieniaj ich treści i koniecznie
zaznacz, czyje to dzieło. A kopiując jej część, rób to jedynie na użytek osobisty.
Szanujmy cudzą własność i prawo.
Więcej na www.legalnakultura.pl
Polska Izba Książki

1
Przepisz wielkie i małe litery alfabetu według wzoru.
Zwróć uwagę na wysokość i ułożenie liter w szerokiej linii.
2
Napisz po śladzie pytania. Zapisz odpowiedzi na podstawie tekstu z pamiętnika
ze s. 4 w podręczniku.
1.
2.
3.
3
Odszukaj w tekście z pamiętnika brakujące wyrazy
i uzupełnij nimi zdanie. Napisz to zdanie z pamięci
w zeszycie.
Orle
to pozostałości
,
które
.
granic naszego
zamek w Rabsztynie
81. NA ZAMKU
3

1
Połącz liniami nazwy z odpowiednimi zdjęciami surowców. Niektóre wyrazy
należy połączyć z dwoma zdjęciami.
granit
sól
miedź
węgiel
wapień
2
Przyjrzyj się rysunkom przedstawiającym okoliczności tworzenia się dwóch skał.
Wytnij z „Wycinanki” zdjęcia skał i przyklej je na odpowiednich obrazkach.
Uzupełnij zdania.
powstał
z organizmów opadających na dno morza.
powstał
z roślin zatopionych w bagnach.
12 85. BOGACTWA POLSKIEJ ZIEMI

N
3
Nalep wyjaśnienia obok podanych powiedzeń. Zilustruj w zeszycie jedno
wybrane powiedzenie.
być twardym jak skała –
kamień węgielny –
zachować kamienny spokój –
przepaść jak kamień w wodę –
być komuś solą w oku –
zjeść z kimś beczkę soli –
żywe srebro –
4
Obejrzyj zdjęcia, odczytaj nazwy miast i powiedz, jakie surowce tam się wydobywa
lub dawniej wydobywało.
Wieliczka
zabytkowa kopalnia soli
Tarnowskie Góry
zabytkowa kopalnia srebra
Tarnobrzeg
muzeum siarki
Polkowice
kopalnia miedzi
Zabrze
zabytkowa kopalnia
węgla kamiennego Guido
• Dowiedz się więcej o wybranej kopalni. Napisz o niej w zeszycie kilka zdań.
13

1
Odczytaj ze scrabbli (czytaj: skrabli) nazwy członków rodziny. Pozostałe wyrazy
utworzą hasło. Zapisz je w cudzysłowie.
T J
D Z I A D E K
T S
C I O C I A T
T
O
hasło:
M
B A B C I A
M
K U Z Y N K A
A
S
I
A
S
T
R
Y
W U J E K
E
K U Z Y N
• Otocz pętlami nazwy członków rodziny Kasi, o których jest mowa w tekście
ze s. 20–21 w podręczniku.
2
Na podstawie fragmentu lektury Oto jest Kasia oceń prawdziwość zdań.
Pokoloruj odpowiednie sylaby.
PRAWDA FAŁSZ
Dziadek Kasi ma na imię Stanisław. PI MI
Ciocia Kasi ma na imię Klocia. RA SAR
Kasia ma zadarty nosek. JA KA
Ciocia opowiada o wyjeździe do Krakowa. CZY WOR
Kasia z uwagą słucha cioci. PO CZA
Dziadek zachwyca się recytacją wiersza przez Kasię. KO ET
Kasia chce, żeby wszyscy ją chwalili. WA KA
• Z pokolorowanych sylab odczytaj hasło. Uzupełnij nim notatkę.
to autorka wielu książek dla dzieci.
Najbardziej znane to Oto jest Kasia
oraz Jacek, Wacek i Pankracek.
16 87. OTO JEST KASIA

3
Uzupełnij metryczkę książki Oto jest Kasia. Skorzystaj z wydania
książki, które masz.
Tytuł:
Autorka:
Ilustratorka:
Wydawnictwo:
Miejsce i rok wydania:
Bohaterami tej książki są: dziewczynka o imieniu
oraz jej
.
Metryczka książki zawiera informacje
dotyczące autora, ilustratora
i wydawnictwa oraz czasu i miejsca
wydania książki.
4
Uzupełnij wyrazy odpowiednimi sylabami z ramki. Czy można tymi
przymiotnikami określić Kasię? Podaj odpowiednie argumenty.
śmia • kul • pil • zu • roz • dą • lub
zaro miała ła samo na nie turalna
pieszczona na sana na
• Na podstawie fragmentu książki ze s. 20–21 w podręczniku napisz kilka zdań
o Kasi. Możesz wykorzystać powyższe wyrazy.
17

3
Połącz liniami rymujące się wyrazy. Ułóż rymowankę z wybraną parą lub grupą
wyrazów. Zapisz tę rymowankę w zeszycie.
duch
słuch
Stach
fach
strach
z echem
ochota
duchota
ze śmiechem
brzuch
4
Wykreśl z poziomych rzędów diagramu nazwy pokazanych zwierząt zawierające ch.
Napisz te wyrazy w kolejności alfabetycznej. Z pozostałych liter odczytaj wyrażenie.
c h r a b ą s z c z
p c h r z ą s z c z
o p u c h a c z p r
a w r o p u c h a n
t c h ó r z o ś ć o
r t o c h a r t g r
a f m u c h a i c z
n c h o m i k a
• Otocz pętlami przepisane wyrazy, w których ch wymienia się na sz. Dopisz
cztery przykłady innych takich wyrazów.
, bo
, bo
, bo
, bo
28 X. 92. XXXX INTELIGENTNE URZĄDZENIA

N
1
Nalep zdania w kolejności zgodnej z tekstem ze s. 34 w podręczniku. Odczytaj
z liter hasło i ułóż z nim zdanie pasujące do tekstu. Zapisz je w zeszycie.
Ćwicz czytanie
2
Odszukaj w tekście Niebezpieczna gra fragment rozpoczynający się od zawołania
„Uffffffff!”. Przeczytaj cztery kolejne zdania i wpisz brakujące wyrazy.
Napięte dotąd mięśnie nagle
w sobie jak przedziurawiona piłka i
na kółkach. Przez chwilę
. Grzesiek
bezwładnie z czarnego krzesła
ciężko i z zamkniętymi oczami
, aż rozszalałe serce normalny rytm.
• Powiedz, co było przyczyną takiego stanu chłopca.
• Podkreśl czasowniki w czasie przeszłym. Czasownik w czasie przyszłym
otocz pętlą.
3
Wyszukaj w tekście ze s. 34 w podręczniku wyrazy zakończone dwuznakiem ch.
Przepisz je. Podkreśl ch.
• Wybierz najdłuższy wyraz. Napisz odpowiedzi na pytania.
Co to za wyraz?
Ile ma liter?
Ile ma sylab?
Ile ma głosek?
93. JESZCZE PIĘĆ MINUT...
29

Lekcje programowania
1
Cześć! Czy dużo czasu spędzasz z tabletem lub smartfonem?
A może pobawisz się i mnie zaprogramujesz?
Jestem robocikiem, który potrafi się poruszać do przodu, skręcać oraz się cofać.
Abym wykonał jakiś ruch, potrzebuję polecenia w postaci kolorowego kodu.
Dlaczego? Bo moimi oczami są czujniki koloru. Wiem, jaki rodzaj ruchu mam
wykonać, gdy zobaczę dany kolor.
• Pokoloruj kwadraty zgodnie z kodem tak, abym przeszedł od STARTU
do METY, mijając po kolei klawiaturę, monitor, mysz i jednostkę centralną,
czyli cały zestaw komputerowy. Kolory kwadratów określają kroki
do wykonania w podanej kolejności na najbliższym skrzyżowaniu dróg.
Niektóre kwadraty już pokolorowałem.
idź do przodu idź do tyłu skręć w prawo skręć w lewo
34
95. DZIEŃ BEZPIECZNEGO INTERNETU

2
Niektóre roboty mają czujnik odległości, czyli odmierzają, ile centymetrów
dzieli je od otaczających przedmiotów. Gdy zbliżą się do nich, zmieniają
kierunek ruchu. Tak działa np. robot odkurzający, który jeździ po liniach
prostych, odbija się od przeszkód i skręca w dowolnym kierunku.
• Zaznacz liniami trasę robota tak, aby posprzątał pokój. Wykonaj 10 ruchów.
Skorzystaj z linijki.
Lekcje programowania
3
• Zauważ, że zanim robot posprząta dokładnie pokój, pokonuje długą trasę.
Wiele podobnych robotów podczas pracy wykonuje jeszcze obroty wokół
własnej osi, czyli kręci się w kółko. Dzięki temu dokładniej czyszczą podłogę.
Ten robot ma czujnik koloru i odległości. Czujnik koloru pozwala mu zebrać
pomarańczowe piłeczki w pomieszczeniu z przeszkodami. Gdy trafi
na przeszkodę, zmienia dowolnie kierunek swojego ruchu.
• Narysuj trasę robota.
Pamiętaj, że porusza
się on po liniach
prostych. Aby zabrać
piłeczkę, robot musi
przejechać przez jej
środek.
• Porównaj swoje rozwiązanie z rozwiązaniami innych dzieci w klasie. Dlaczego
są różne? Przeliczcie, ile linii narysowało każde z was. Spróbujcie wykonać
ćwiczenie jeszcze raz i narysować jak najmniej linii.
35

Powtarzam
3
Naucz się na pamięć trzeciej zwrotki wiersza Myślę, więc… Zapisz tę zwrotkę.
Wykonaj ćwiczenia do tego tekstu.
• Otocz pętlami wyrazy z literami oznaczającymi spółgłoski miękkie.
• Wyjaśnij pisownię słowa krążenie.
krążenie, bo
• Podkreśl przymiotniki. Wskaż wyrazy, do których te przymiotniki się odnoszą.
• Rozwiąż minitest. Wybierz poprawne odpowiedzi. W tabeli pokoloruj
odpowiednie okienka z literami.
W tej zwrotce wiersza mamy
1
a) cztery zdania.
b) trzy zdania.
c) jedno zdanie.
2 3
a) zdanie nierozwinięte.
b) równoważnik zdania.
c) zdanie rozwinięte.
a) zdanie pytające.
b) zdanie oznajmujące.
c) zdanie rozkazujące.
1. a b c
2. a b c
3. a b c
• Odszukaj w „Wycinance” klucz odpowiedzi. Wytnij go, wklej powyżej
i sprawdź poprawność swoich odpowiedzi.
46
100. GIMNASTYKA UMYSŁU

4
Uzupełnij wyrazy literami ch i Ch. Przeczytaj tekst.
Romek często odzi na spacery. ce dotlenić mózg. Mówi, że ru
to zdrowie, a w zdrowym ciele – zdrowy du . ętnie pije wodę mineralną.
Nie zapomina o gra planszowy . Bardzo lubi grę w ińczyka.
Gra z dziadkiem w sza y. Wtedy tata mu radzi, żeby uru omił szare
Powtarzam
komórki. Ten łopiec to prawdziwy zu . Mam o otę poznać go osobiście.
• Wskaż w tekście przysłówki. Dopisz je do odpowiednich czasowników.
chodzi jak?
lubi jak?
pije jak?
poznać jak?
5
Otocz pętlami litery obok opisów zachowań korzystnych dla zdrowia. Uzupełnij
tymi literami wyrazy, odczytaj zdanie i je zapisz.
1. w nocy granie (ał) / w nocy spanie (ądrz)
2. w piłkę kopanie (orzy) / rozgrywka na ekranie (oli)
3. spacer po lesie (z) / serfowanie w necie (na)
4. ruch na dworze (ządz) / siedzenie przy monitorze (odze)
5. przy filmie podjadanie (try) / rodzinne śniadanie (troni)
M e k staj ur eń elek cznych.
47

4
Przeczytaj tekst i podkreśl wyrazy, które łaczą zdania pojedyncze w zdania
złożone. Postaw przed tymi wyrazami przecinki.
Ania płakała z powodu stłuczonego kolana więc Piotrek zaproponował jej pomoc.
Razem poszli do pani pielęgniarki bo kolano dziewczynki zaczęło puchnąć. Ania
dzielnie szła do gabinetu chociaż niełatwo jej było iść. Pani pielęgniarka wyjęła
apteczkę ponieważ musiała założyć opatrunek.
5
Uzupełnij zdania wyrazami z ramki.
i • lub • albo
W marcu często świeci słońce
deszcz. W parku kwitną forsycje
pada
Przed wyrazami:
i, oraz, lub, albo, ani
zwykle nie stawiamy
przecinka.
pojawiają się pierwsze przebiśniegi. Pójdę
na spacer
przejadę się na rowerze.
6
Utwórz zdania złożone ze zdań pojedynczych – połącz je
odpowiednimi wyrazami. Wyrazy łączące zdania
nie mogą się powtarzać. Pamiętaj o przecinkach.
wzór: Magda przemokła. Nie miała parasola.
Magda przemokła, bo nie miała parasola.
Spóźniłem się do szkoły. Nie usłyszałem budzika.
Boli mnie gardło. Nie mogę pić zimnych napojów.
Zgubiłam bilet. Nie mogę jechać autobusem.
60 X. 106. XXXX KOBIETA W MUNDURZE

1
Na podstawie tekstu ze s. 66 w podręczniku zaznacz poprawne odpowiedzi.
Z sylab obok nich odczytaj hasło. Sprawdź w słowniku języka polskiego znaczenie
tego słowa.
Klasę miała odwiedzić
mama Hani. MEGA pani prezydent. PA bibliotekarka. PIE
Przyjaciółka nauczycielki była
ratowniczką. LĘ konduktorką. FO położną. SA
Ćwicz czytanie
Przed spotkaniem uczniowie przygotowali pytania do
quizu. ŻER testu. GNIA wywiadu. NIS
Kostek ze smutkiem stwierdził, że nie może być konduktorem, bo jest
niepunktualny. TKA zapominalski. KA nieuważny. RKA
• Ułóż i zapisz trzy pytania, które chcesz zadać tej osobie.
1.
2.
3.
• Porównajcie w klasie wyniki swojej pracy.
2
Dokończ zdania. Skreśl niepasujące wyrazy.
Mój wymarzony zawód to ,
ponieważ
.
Moja mama / babcia / ciocia jest
. Jej praca polega na
.
107. NASZE MAMY
61

6
Odczytaj i zapisz nazwy zwierząt pokazanych na zdjęciach. Wszystkie nazwy
są zaszyfrowane według tej samej zasady.
noilatab rbuż śoł kaintołb
• Wytnij z „Wycinanki” logotypy parków narodowych i przyklej je obok
zwierząt, które są na nich przedstawione. Otocz pętlą logo parku, który
nie leży na Podlasiu.
7
Rozpoznaj i podpisz zwierzęta, które można spotkać na podlaskiej wsi
i w jej pobliżu. Narysuj strzałki od każdego zwierzęcia do jego nazwy.
• Odszukaj na ilustracji ptasie gniazda i otocz je czarnymi pętlami. Gniazda
zbudowane przez bociany otocz dodatkowo czerwonymi pętlami.
70 111. WIOSENNE PRZEBUDZENIA

1
Pokoloruj wiosenny obrazek zgodnie
z zakodowanymi informacjami.
Jedna część została zakodowana
pionowo, a druga – poziomo.
Każda liczba określa, ile pól
w rzędzie lub w kolumnie
należy pokolorować i jakim
kolorem. Przyjrzyj się, w jaki
sposób zostały pokolorowane
dwie kolumny i pokoloruj
pozostałe według wzoru.
Hej! Nareszcie nadchodzi piękna,
pachnąca i zielona wiosna. Wszystkim
poprawia się humor. Zapraszam cię
do wiosennego programowania.
6
5 1
4 1 1
1 4 1
1 4 1
2 3 1
2 2 2
3 1 2
3 2 1
1 1 3 1
1 2 3
2 2 2
2 3 1
2 4
3 3
5 1
1
4
2
3 1 2 5 6
3 2 4 2 2
7 2 3 2 3 5 14
6 4 2 6 5 2 1
3 4 1 2 1 1 1
Lekcje programowania
• Pokoloruj mniejszy obrazek zgodnie
z podanym kodem. Puste pola nie zostały
zakodowane. Zacznij kolorowanie od kolumn
lub rzędów, w których wszystkie pola zostały
opisane kolorami.
1 1 1
2 1 2
1 1 1 1 1
2 1 2
1 1 1
2 2
1 1
2 3 5 3 2
• Wykonaj samodzielnie prosty obrazek na kartce w kratkę i go zakoduj.
Wymieńcie się w parach swoimi kodami i pokolorujcie obrazki.
112. O SYMPATII
71

8
Podaj nazwy obrazków i uzupełnij tekst właściwymi formami tych wyrazów.
Przeczytaj uzupełniony tekst.
Twardowski zawarł z
i postawił
kontrakt, który podpisał
pieczęci. Miał duszę oddać w Rzymie, ale w inną drogę
. Diabeł miał minę, ale wkrótce się
rozweselił. Pokonał Twardowskiego i za karę wysłał go na .
• Sprawdź pisownię wpisanych wyrazów w tekście legendy ze s. 95
w podręczniku.
9
Wpisz w wyrazach odpowiednio ę lub ą.
g bka zakr t żoł dź
zaj ty k piel b ben
p dzel t py pi ty
tr ba goł b l d
pr dko br zowy w dka
• Z każdej kolumny wybierz po jednym wyrazie, ułóż z nim zdanie i zapisz je
w zeszycie.
10
Uzupełnij zdania podanymi czasownikami w czasie przeszłym.
wyjąć Zosia piórnik z plecaka, a Janek buty z torby.
zdjąć Paweł bluzę z wieszaka, a Ola czapkę z półki.
wyciąć Ania obrazek, a Maciek puzzle.
wziąć Dawid ze sobą książkę, a Ewa piłkę.
86 X. 118. XXXX TKANINY NATURALNE I SZTUCZNE

1
Na podstawie opowiadania ze s. 96–97 w podręczniku dopisz imiona bohaterów
opowiadania przy strojach, które założyli.
nauczycielka – strój detektywa
– strój codzienny
– piżama
– strój królewny
– strój sportowy
– strój Supermana
• Powiedz, jaki byłby twój strój przygotowany na dzień pod hasłem Mój ulubiony
bohater. Uzasadnij swój wybór.
2
Jakie powinno być ubranie noszone na co dzień? Pokoloruj ramki
z odpowiednimi cechami i wyrażeniami.
skromne
brudne
zadbane
adekwatne
do wieku
zniszczone
odpowiednie
do sytuacji
czyste
wygniecione
dobrane
do sylwetki
pstrokate
dziurawe
dobrane
kolorystycznie
• Uzupełnij odpowiednio tabelę przymiotnikami.
Stopień równy Stopień wyższy Stopień najwyższy
czyste
najskromniejsze
jaśniejsze
119. CYKL WYCHOWAWCZY – JAK MNIE WIDZĄ…
87

Muzyka
1
W każdym zdaniu wykreśl błędne sformułowanie.
Skrzypce są instrumentem strunowym szarpanym
smyczkowym.
Źródłem dźwięku w altówce jest powietrze są struny.
Kontrabas jest najmniejszym największym instrumentem
strunowym smyczkowym.
Wiolonczelę trzymamy między nogami pod brodą.
Skrzypce i altówkę trzymamy w prawej dłoni w lewej dłoni.
Instrumenty strunowe smyczkowe zbudowane są z drewna
z metalu.
2
Na podstawie informacji ze s. 112 w podręczniku napisz, który instrument
strunowy smyczkowy nie wchodzi w skład kwartetu smyczkowego.
3
Odpowiedz na pytania.
Ile instrumentów wchodzi w skład kwartetu smyczkowego?
Czym pocieramy po strunach?
Co jest źródłem dźwięku w instrumentach strunowych smyczkowych?
Który z instrumentów strunowych jest najmniejszy?
94 INSTRUMENTY STRUNOWE SMYCZKOWE

U babci jest słodko
słowa: Wanda Chotomska, muzyka: Adam Markiewicz
Kiedy tata basem huknie, kiedy mama cię ofuknie*,
kiedy patrzą na człowieka okiem złym –
to do kogo człowiek stuka, gdzie azylu** sobie szuka,
to do kogo, to do kogo tak jak w dym?
Ref.: U babci jest słodko, świat pachnie szarlotką.
– No, proszę, zjedz jeszcze ździebełko.
I głowa do góry! Odpędzę te chmury
i niebo odkurzę miotełką.
Nie ma jak babcia, jak babcię kocham –
bez babci byłby kiepski los.
Jak macie babcię, to się nie trapcie,
bo wam nie spadnie z głowy włos.
U babci jest słodko, świat pachnie szarlotką.
– A może chcesz placka spróbować?
Popijasz herbatę i słońce nad światem
już świeci jak złoty samowar***.
Wszystkie wnuki, nawet duże, nawet takie po maturze****,
nawet takie z długą brodą aż po pas,
niech do babci lecą z kwiatkiem i zaniosą na dokładkę
tę piosenkę, którą śpiewa każdy z nas.
Ref.: U babci jest słodko…
Słowa piosenek
* ofuknąć – odezwać się do kogoś nieprzyjemnym głosem
** azyl – bezpieczne miejsce
*** samowar – naczynie do gotowania wody i parzenia herbaty
**** matura – egzamin zdawany po zakończeniu szkoły średniej
95

Spis treści
TYDZIEŃ 17. W KAPSULE CZASU
81. Na zamku .............................. 3
82. Wśród zamkowych komnat . ...... 5
83. Od pazia do rycerza ................. 8
84. Cykl wychowawczy
– Jak Zawisza . ........................ 10
85. Bogactwa polskiej ziemi . .......... 12
TYDZIEŃ 18. W ZGODZIE
Z RODZEŃSTWEM
86. Blaski i cienie posiadania
rodzeństwa ........................... 14
87. Oto jest Kasia . ....................... 16
88. Starsza siostra . ....................... 18
89. Dzień Babci i Dzień
Dziadka ............................... 20
90. Podobni – niepodobni . ............ 22
TYDZIEŃ 19. NOWOCZESNE
TECHNOLOGIE
91. Roboty humanoidalne . ............ 25
92. Inteligentne urządzenia ........... 27
93. Jeszcze pięć minut… . .............. 29
94. Uważaj na zdrowie! . ................ 31
95. Dzień Bezpiecznego Internetu . .. 33
TYDZIEŃ 20. PPP – POMYSŁOWI,
PRACOWICI, PERFEKCYJNI
96. Pomysł na współpracę . ............ 36
97. Rozwiązujemy zagadki ............ 38
98. Mali detektywi ....................... 40
99. Detektywi, naukowcy,
odkrywcy ............................. 42
100. Gimnastyka umysłu ................ 45
TYDZIEŃ 21. SZKOLNY KONCERT
101. W krainie wyobraźni . .............. 48
102. Muzyka pana Fryderyka .......... 51
103. Słuchamy muzyki . .................. 53
104. Bilety na koncert . ................... 55
105. Jak słyszymy . ......................... 57
TYDZIEŃ 22. NIEZWYKŁE KOBIETY
106. Kobieta w mundurze . .............. 59
107. Nasze mamy . ......................... 61
108. Kobieta generał . ..................... 63
109. Nazywam się…
Maria Skłodowska-Curie . ......... 64
110. Niezwykłe substancje . ............. 66
TYDZIEŃ 23. WIOSNA W SERCACH
111. Wiosenne przebudzenia . .......... 68
112. O sympatii . ........................... 71
113. Przepis na wiersz . ................... 75
114. Jak zostać poetą ..................... 76
115. Tajemnicze głosy .................... 78
TYDZIEŃ 24. NOŚ SIĘ Z KLASĄ
116. Stroje dawniej a dziś . ............... 80
117. Jak się ubierać,
a nie przebierać . ..................... 82
118. Tkaniny naturalne i sztuczne ..... 84
119. Cykl wychowawczy –
Jak mnie widzą… . .................. 87
120. Klasowy pokaz mody . ............. 89
Wielkanoc . .................................... 91
Muzyka . ....................................... 92
Słowa piosenek ............................... 95
Wycinanka . ................................. 101

Źródła ilustracji i fotografii
Okładka: (elementy dorysowane) Joanna Plakiewicz, (fot. dziewczynka) paffy/Shutterstock.com, (fot. chłopiec) Jacek Chabraszewski/Shutterstock.com,
(fot. czapka) pirtuss/Shutterstock.com, (fot. szkatułka) Marc Dietrich/Shutterstock.com, (fot. tarcza) Nejron
Photo/Shutterstock.com, (fot. podłoga) cristovao/Shutterstock.com, (fot. ściana) Koksharov Dmitry/Shutterstock.com
Ilustracje: s. 6 (uroczystość szkolna) Daniel de Latour; s. 7 (rycerz) Tomasz Minkiewicz; s. 10 (puchar) Artur Gulewicz; s. 11 (konturowy
zamek) Krzysztof Demianiuk; s. 12 (kolorowe organizmy na dnie morza) Marta Kitka; s. 13 (ilustracja do powiedzenia)
Tomasz Minkiewicz; s. 14 (rodzina) Paulina Radziejewska; s. 17 (Kasia) Katarzyna Kołodziej; s. 17, 21, 32, 41, 43, 60, 65 (postaci
dzieci do dymków) Ewa Olejnik‍‐Rakowska; s. 18, 52 (sketchnotki) Ewa Olejnik‍‐Rakowska; s. 19 (ilustracje do przysłów) Tomasz
Minkiewicz; s. 20 (kalendarz) Monika Pollak, (dziadkowie z wnuczętami) Magdalena Babińska; s. 30 (maszyna) Anita Andrzejewska,
Andrzej Pilichowski‍‐Ragno; s. 31 (dziewczynka przy komputerze) Tomasz Minkiewicz; s. 34 (plansza) Magdalena Babińska;
s. 35 (pokój, plansza) Magdalena Babińska; s. 37 (dzieci) Magdalena Babińska; s. 38 (papiery, szafy) Magdalena Babińska; s. 41
(drzewo) Marianna Sztyma; s. 44 (wynalazca) Anita Andrzejewska i Andrzej Pilichowski‍‐Ragno; s. 45 (trenujący mózg, chłopcy)
Przemysław Surma; s. 46 (ćwiczące dzieci) Katarzyna Kołodziej; s. 49 (kolorowanka) Daria Brzezińska; s. 50 (wieża mariacka) Anna
Sędziwy; s. 53 (ilustracje do historyjki obrazkowej) Aleksandra Krzanowska‍‐Wrzecion; s. 56 (opera, dyrygent, śpiewak) Daniel de
Latour; s. 59 (malarka) Tomasz Kozłowski; s. 60 (parasol) Ewa Kozyra‍‐Pawlak; s. 62 tulipany Aleksandra Woldańska‍‐Płocińska;
s. 63 (godło, hełm, mundur, telefon, ręka, opaska, czołg, flaga) Marta Kitka; s. 63 (kolorowanka) Daria Brzezińska; s. 69 (dzieci w lesie)
Natalia Tilszner; s. 70 (wieś podlaska z bocianami) Marta Kitka; s. 71 (łąka) Monika Pollak; s. 72 (jaskółka, żaba, kwiat, motyl,
ptak) Aleksandra Woldańska‍‐Płocińska; s. 73 (zakochana para) Katarzyna Kołodziej; s. 75 (ptaki na gałęzi) Monika Pollak; s. 76
(zeszyt) Aleksandra Woldańska‍‐Płocińska; s. 77 (pan Hilary) Magdalena Babińska; s. 79 (żaby) Anna Gensler; s. 82 (Kuba i Buba)
Marianna Sztyma; s. 83 (koszula z szalikiem) Marianna Sztyma; s. 86 (diabeł, gęś z piórem, cyfra pięć, znak drogowy, ponura mina,
księżyc, litery: ą, ę) Ewa Olejnik‍‐Rakowska; s. 87 (główki dzieci) Artur Gulewicz; s. 88 (ilustracja do powiedzenia, kontur dziecka)
Tomasz Minkiewicz; s. 90 (wąż, wędrowiec, labirynt) Agnieszka Siwczyk; s. 91 (stół wielkanocny) Emilia Dziubak‍‐Szewczyk;
s. 95–97 (ilustracje do piosenek) Marcin Surma
Fotografie: s. 3 (pióro) Jambals/Shutterstock.com, (zamek w Rabsztynie) Artur Kowalczyk/Shutterstock.com; s. 4 (zwiedzanie zamku)
Mostovyi Sergii Igorevich/Shutterstock.com, (dziewczynka z aparatem) Howard Sayer/Shutterstock.com; s. 5 (zamek) Digital
Storm/Shutterstock.com, (król) Nikulina Tatiana/Shutterstock.com; s. 6 (kolorowe karteczki) Brovko Serhii/Shutterstock.com; s. 8
(hełm) Sibrikov Valery/Shutterstock.com, (zbroja) JFs Pic S. T/Shutterstock.com, (tarcza) aquariagirl1970/Shutterstock.com, (buty)
Vitalii Gaidukov/Shutterstock.com, (kolczuga) Vitalii Gaidukov/Shutterstock.com, (kopia) NPavelN/Shutterstock.com, (włócznia)
Mykhailo Skop/Shutterstock.com, (rękawice) JanSommer/Shutterstock.com, (mały rycerz) Elena Sherengovskaya/Shutterstock.com;
s. 9 (dolina rzeki) Artur Kowalczyk/Shutterstock.com, (skałka) Artur Bociarski/Shutterstock.com, (jaskinia) Piotr Krzeslak/Shutterstock.com,
(logo Ojcowskiego PN) Ojcowski Park Narodowy, (logo Wolińskiego PN) Woliński Park Narodowy, (nietoperz nocek
duży) Franz Christoph Robiller/BE&W; s. 10 (dzieci na boisku) Sergey Novikov/Shutterstock.com; s. 11 (kredki) TATYANA Yamshanova/Shutterstock.com;
s. 12 (kopuła) Axel Bueckert/Alamy Stock Photo/BE&W, (miedziane druty) Flegere/Shutterstock.com, (lampa
solna) Africa Studio/Shutterstock.com, (rzeźba z wapienia) Juan Aunion/Shutterstock.com, (granit) ioanna_alexa/Shutterstock.com,
(sól) Nitr/Shutterstock.com, (węgiel) Lubos Chlubny/Shutterstock.com, (morze z organizmami morskimi) The Natural
History Museum/Alamy Stock Photo/BE&W, (wapień z widocznymi organizmami) JOHN SIBBICK/SCIENCE PHOTO LIBRARY/
East News, (węgiel) CribbVisuals/iStockphoto/Getty Images, (amonit w wapieniu) lcrms/Shutterstock.com, (las karboński) LUDEK
PESEK/SCIENCE PHOTO LIBRARY/Getty Images; s. 13 (Wieliczka) akturer/Shutterstock.com, (Tarnowskie Góry) Mirek Hejnicki/
Shutterstock.com, (Tarnobrzeg) Muzeum Polskiego Przemysłu Siarkowego, (Polkowice) Marcin Rutkiewicz/REPORTER, (Zabrze)
Marianna Ianovska/Shutterstock.com; s. 14 (kredki) Lilybranch/Shutterstock.com; s. 15 (gotowanie) Ruslan Guzov/Shutterstock.com,
(gra w piłkę) FamVeld/Shutterstock.com, (malowanie) Poznyakov/Shutterstock.com; s. 16 (okładki książek Miry Jaworczakowej: Jacek,
Wacek i Pankracek oraz Oto jest Kasia) Wydawnictwo Nasza Księgarnia; s. 19 (szarfa) Kanate/Shutterstock.com; s. 22 (corgie)
Happy monkey/Shutterstock.com, (kot syjamski) Kucher Serhii/Shutterstock.com, (lis, fretka, pręgowiec) Eric Isselee/Shutterstock.com,
(chihuahua) Csanad Kiss/Shutterstock.com, (wilk) Vasyl Helevachuk/Shutterstock.com, (husky) otsphoto/Shutterstock.com,
(kot) Sheila Fitzgerald/Shutterstock.com, (chihuahua) art nick/Shutterstock.com, (chihuahua) Cressida studio/Shutterstock.com,
(dziewczynka „ge”) conrado/Shutterstock.com, (chłopiec „ba”) Nolte Lourens/Shutterstock.com, (dziewczynka „lo”)
Pixel‍‐Shot/Shutterstock.com, (dziewczynka „ne”) Cookie Studio/Shutterstock.com, (dziewczynka „we”) Syda Productions/Shutterstock.com,
(chłopiec „ma”) arek_malang/Shutterstock.com, (chłopiec „ka”) Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com, (dziewczynka
„ty”) Viachaslau Govorkov/Shutterstock.com; s. 24 (zeszyt) Masha Sashina/Shutterstock.com, (stary papier) SJ Travel Photo and Video/Shutterstock.com,
(nietoperze) Meaning/Shutterstock.com; s. 25 (monitor) A Aleksii/Shutterstock.com, (myszka) Bhonard/
Shutterstock.com, (kot) MaryCo/Shutterstock.com; s. 26 (chłopiec z robotem) Dmytro Zinkevych/Shutterstock.com; s. 27 (sejfy)
BadBrother/Shutterstock.com, (biały robot) Graphic.mooi/Shutterstock.com, (fioletowy robot) Graphic.mooi/Shutterstock.com;
s. 28 (chomik) Happy monkey/Shutterstock.com, (mucha) irin‍‐k/Shutterstock.com, (chrabąszcz) Mark Brandon/Shutterstock.com,
(puchacz, ropucha, chart) Eric Isselee/Shutterstock.com, (tchórz) nanka/Shutterstock.com, (chrząszcz) Beautiful landscape/Shutterstock.com,
(kartka z zagiętym rogiem) Picsfive/Shutterstock.com, (groch) Egor Rodynchenko/Shutterstock.com, (dach) cigdem/
Shutterstock.com, (fartuch) koosen/Shutterstock.com; s. 29 (joystick) EVZ/Shutterstock.com; s. 30 (kolorowe karteczki) Brovko Ser-

hii/Shutterstock.com; s. 31 (stary papier) Arevik/Shutterstock.com; s. 32 (warzywa) ifong/Shutterstock.com, (lina) Aquarius Studio/
Shutterstock.com; s. 33 (mysz komputerowa) Marynchenko Oleksandr/Shutterstock.com, (ręka z kredką) studiovin/Shutterstock.com;
s. 34 (robot) Alena Razumova/Shutterstock.com; s. 36 (koza) photomaster/Shutterstock.com, (oczy) Daniel Heighton/
Shutterstock.com, (cytryna) Egor Rodynchenko/Shutterstock.com, (muchy) Arno van Dulmen/Shutterstock.com, (zegar) monticello/Shutterstock.com,
(balon) Erik Svoboda/Shutterstock.com, (sowa) Eric Isselee/Shutterstock.com, (ręce) Denys Prykhodov/Shutterstock.com,
(ziemia) Saylakham/Shutterstock.com, (płatek kwiatu) timquo/Shutterstock.com, (szarfa) Kanate/Shutterstock.com;
s. 37 (kredki) gresei/Shutterstock.com; s. 39 (dziewczynka) Lopolo/Shutterstock.com, (koperty) Art gallery/Shutterstock.com; s. 40
(chłopiec z lupą) Valeriy Lebedev/Shutterstock.com, (stary papier) mexrix/Shutterstock.com; s. 42 (amonit) Room’s Studio/Shutterstock.com,
(kamienie) Sakdinon Kadchiangsaen/Shutterstock.com, (wazon) Africa Studio/Shutterstock.com, (dziewczynka) Denys
Kurbatov/Shutterstock.com, (szuflada) Early Spring/Shutterstock.com, (moneta) Ivelin Radkov/Shutterstock.com, (moneta) Ivan
Calamonte/Shutterstock.com, (misa) Kruglov_Orda/Shutterstock.com, (figurka) Dario Lo Presti/Shutterstock.com, (szkielet) Sombra/Shutterstock.com,
(amonit) alice -photo/Shutterstock.com, (odcisk paproci) alice -photo/Shutterstock.com, (czaszka) Marques/
Shutterstock.com, (organizm zatopiony w skale) Erika Kirkpatrick/Shutterstock.com, (wapień) NaniP/Shutterstock.com, (malachit)
Mali lucky/Shutterstock.com, (agat) Dafinchi/Shutterstock.com, (siarka) Bjoern Wylezich/Shutterstock.com; s. 46 (kolorowe karteczki)
Brovko Serhii/Shutterstock.com; s. 47 (śpiące dziecko) LeManna/Shutterstock.com, (spacer po lesie) Monkey Business Images/
Shutterstock.com, (rodzinny posiłek) wavebreakmedia/Shutterstock.com; s. 48 (trąbka) Walter Bilotta/Shutterstock.com, (skrzypce)
ND700/Shutterstock.com, (fortepian) Andrea Leone/Shutterstock.com, (trójkąt) Jiripravda/Shutterstock.com, (flet) igra.design/
Shutterstock.com, (dziewczynka) Jeka/Shutterstock.com, (chłopiec) Celig/Shutterstock.com; s. 51 (pomnik Fryderyka Chopina
w Warszawie) Tom Asz/Shutterstock.com; s. 54 (słownik) JasminkaM/Shutterstock.com, (tulipany) Evgeny Karandaev/Shutterstock.com,
(serce) Denis Mikheev/Shutterstock.com; s. 55 (tańczące dzieci) Pavel L Photo and Video/Shutterstock.com; s. 56 (kapusta)
Kyselova Inna/Shutterstock.com, (nić) Olga Danylenko/Shutterstock.com, (staw) Claudia Pylinskaya/Shutterstock.com, (moneta)
reprodukcja, (łóżko) Dima Moroz/Shutterstock.com; s. 57 (pszczoły) danceyourlife/Shutterstock.com, (rakieta) Intellson/Shutterstock.com,
(piorun) In -Finity/Shutterstock.com, (gałązka) PinkPueblo/Shutterstock.com, (dzwonki) Dinosoft Labs/Shutterstock.com,
(fale) Proskurina Yuliya/Shutterstock.com, (butelki z wodą) design56/Shutterstock.com, (chłopiec pijący wodę) Pikul
Noorod/Shutterstock.com; s. 60 (stary papier) SJ Travel Photo and Video/Shutterstock.com; s. 61 (długopis) linyoklin/Shutterstock.com,
(zeszyt) Helga_Kor/Shutterstock.com; s. 63 (dziewczynka) Syda Productions/Shutterstock.com, (Order Orła Białego) TO-
MEK ZIEILINSKI/AGENCJA SE/East News; s. 64 (naczynia z kolorowymi płynami) Africa Studio/Shutterstock.com; s. 66 (suchy
lód) Ivo Petkov/Shutterstock.com, (złoto, lód) Africa Studio/Shutterstock.com, (rtęć) Ventin/Shutterstock.com, (ciekły azot) Val3ri0/
Shutterstock.com, (termometr) Alexxndr/Shutterstock.com, (woda gazowana) Danila Shtantsov/Shutterstock.com, (balony) Kartinkin77/Shutterstock.com;
s. 67 (róża) kosmos111/Shutterstock.com; s. 68 (kredka) Nirdesha Munasinghe/Shutterstock.com; s. 70 (batalion)
Bildagentur Geduldig/Alamy Stock Photo/BE&W, (żubr) volkova natalia/Shutterstock.com, (łoś) David Osborn/Shutterstock.com,
(błotniak) Piotr Krzeslak/Shutterstock.com, (logo Narwiański PN) Narwiański Park Narodowy, (logo Biebrzański PN)
Biebrzański Park Narodowy, (logo Białowieski PN) Białowieski Park Narodowy, (logo Kampinoski PN) Kampinoski Park Narodowy;
s. 71 (robot) Alena Razumova/Shutterstock.com; s. 72 (pszczoła) AZAR KARIMLI/Shutterstock.com, (kostki do gry) Gearstd/Shutterstock.com,
(tło pod kratki) Miloje/Shutterstock.com; s. 74 (laurka) Joanna Dorota/Shutterstock.com, (Ustka) Marek Trawczynski/
Shutterstock.com, (prezent) GCapture/Shutterstock.com, (uśmiech) Ink Drop/Shutterstock.com, (serce) Africa Studio/Shutterstock.com,
(kwiat) Lanlana839/Shutterstock.com; s. 75 (kot poeta) Liusa/Shutterstock.com; s. 76 (kolorowe karteczki) Brovko Serhii/
Shutterstock.com; s. 78 (kos) Eric Isselee/Shutterstock.com, (żaba) Rosa Jay/Shutterstock.com, (sowa) Winston Link/Shutterstock.com,
(dzik) Eric Isselee/Shutterstock.com, (rudzik) Pefkos/Shutterstock.com, (zięba zwyczajna) David Tipling Photo Library/
Alamy Stock Photo/BE&W, (drozd śpiewak) JÃ?¡nos NÃ?©meth/Shutterstock.com, (sikora bogatka) Julian Popov/Shutterstock.com,
(wilga zwyczajna) GEORGE RESZETER/Alamy Stock Photo/BE&W; s. 80 (kalosze) Olha Ukhal/Shutterstock.com, (skarpetki)
Yellow Cat/Shutterstock.com, (podkolanówki) Kaya/Shutterstock.com, (kurtka) OrangeGroup/Shutterstock.com, (rękawiczki)
Olga Popova/Shutterstock.com, (golf) Khvost/Shutterstock.com, (sukienka) Ruslan Kudrin/Shutterstock.com, (pasek) Artem Avetisyan/Shutterstock.com,
(kredki) Pogorelova Olga/Shutterstock.com; s. 81 (dziewczynki) StockLite/Shutterstock.com; s. 83 (ręczniki)
rzstudio/Shutterstock.com, (bluzy) Dune suru/Shutterstock.com, (swetry) White Space Ukraine/Shutterstock.com, (koszulki) New
Africa/Shutterstock.com, (spodnie) GoodMood Photo/Shutterstock.com; s. 84 (wełniane) evrymmnt/Shutterstock.com, (lniane) LaineN/Shutterstock.com,
(bawełniane) Grebnev/Shutterstock.com, (jedwabne) withGod/Shutterstock.com, (metki na ubraniach)
Tarzhanova/Shutterstock.com, (piktogramy) Gercen/Shutterstock.com; s. 85 (skarpetki) DD Images/Shutterstock.com, (chustka)
Elena11/Shutterstock.com, (bluza) nito/Shutterstock.com; s. 87 (ojciec z synem) New Africa/Shutterstock.com; s. 88 (szarfa) Kanate/
Shutterstock.com; s. 89 (dziewczynka) Sergei Kolesnikov/Shutterstock.com; s. 93 (walc) modera761101/Shutterstock.com; s. 94
(skrzypce) Boiko Y/Shutterstock.com
Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne oświadczają, że podjęły starania mające na celu dotarcie do właścicieli i dysponentów praw
autorskich wszystkich zamieszczonych utworów. Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, przytaczając w celach dydaktycznych
utwory lub fragmenty, postępują zgodnie z art. 27 1) Ustawy o prawie autorskim. Jednocześnie Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne
oświadczają, że są jedynym podmiotem właściwym do kontaktu autorów lub innych podmiotów uprawnionych w wypadkach,
w których twórcy przysługuje prawo do wynagrodzenia.

www.profilingua.pl