Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
E PËRDITSHME<br />
E PAVARUR<br />
Drejtor:<br />
FAHRI BALLIU<br />
Kryeredaktor:<br />
ILIR NIKOLLA<br />
Nr. 341 (5131)<br />
Viti XVI i botimit<br />
(numri i parë doli<br />
më 18.10.1997)<br />
E martë,<br />
11 dhjetor 2012<br />
NË BRENDËSI<br />
Buxheti i shtetit<br />
mbështet punësimin,<br />
opozita kafërdiset me<br />
mashtrime<br />
Berisha: Ramës i ka mbetur ora te<br />
statistika e Ramiz Alisë, s’ka<br />
alternativa për rritjen e punësimit<br />
Në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar<br />
të PD, kryeministri Sali Berisha u<br />
DITA/5<br />
C M Y K<br />
POLEMIKA/16-17<br />
Adresa: Adresa: Rruga<br />
Rruga<br />
“Medar “Medar Shtylla Shtylla Shtylla”, Shtylla ”,<br />
qendra qendra e e biznesit<br />
biznesit<br />
Tel: el: 04/2321364,<br />
04/2321364,<br />
Tel: el: 04/232136<br />
04/2321366,<br />
04/232136<br />
Fax:04/2321365,<br />
Fax:04/2321365,<br />
Tiranë<br />
Tiranë<br />
E-mail:<br />
info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />
info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />
gazeta<strong>55</strong>mail@<br />
gazeta<strong>55</strong>mail@<br />
yahoo.com,<br />
yahoo.com,<br />
Internet:<br />
www www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
www .gazeta<strong>55</strong>.al<br />
Çmimi Çmimi 30 30 lekë lekë<br />
lekë<br />
Greqi Greqi 1,5 1,5 EURO<br />
EURO<br />
OPINION 6<br />
IDEOLOGU ENVERIST<br />
REXHEP QOSJA PËRÇAN<br />
SHQIPTARET NE 100 -<br />
VJETORIN E PAVARËSISË<br />
Nga Dr. Teodor Kareco<br />
Ne Shqipëri, për fat jo te mire ka ende ne ditët<br />
tona, përfaqësues te ideologjisë se përmbysur enveriste.<br />
Përveç disa naiveve e te zhgënjyerve, nder<br />
ta gjallojnë edhe akademike e profesorë si Kristo<br />
Frashëri, Arben Puto a ndonjë qe e radhit veten si<br />
RAMA, E KEQJA NGA BRENDA<br />
Opinioni publik është thirrur këto<br />
ditë në përgjegjësinë e tij të detyrës<br />
për të identifikuar përgjegjësin për<br />
mosmarrjen e statusit të kandidatit<br />
për të tretin vit radhazi. Evropa na<br />
ka ndihmuar me sa ka mundur<br />
me rekomandime dhe<br />
mbështetje politike, por e keqja<br />
Shqipërisë i ka ardhur nga<br />
brenda, nga lidershipi i<br />
opozitës, i cili ka sabotuar<br />
votën e elektoratit, për të<br />
zgjatur izolimin e vendit.<br />
Keqpërdorimi i votës ka veç një ilaç<br />
shërimi, zvogëlimin e kësaj<br />
mbështetjeje në zgjedhjet e 23<br />
qershorit<br />
Presidenca e BE:<br />
“Statusi i vendit<br />
kandidat për në BE<br />
pa kushte shtesë”<br />
Këshilli i Ministrave të Jashtëm të BEsë<br />
i përmbahet vlerësimit të KE-së për<br />
progresin e Shqipërisë në përmbushjen<br />
e prioriteteve kyçe. Zgjedhjet e 23 qershorit,<br />
test për hapjen e negociatave<br />
Fokus/ Brukseli largohet<br />
edhe më shumë, si<br />
pasojë e keqmenaxhimit<br />
të qytetit të Fierit<br />
Presidenti Nishani nderon Ramush Haradinajn me Urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”<br />
Berisha: Përpjekja për<br />
bashkim kombëtar, ideal udhëheqës<br />
Berisha: Brenda javës vendimi për shtetësinë shqiptare. Haradinaj: E drejtë e mohuar që po vihet në vend<br />
Bataku i Batakoviçit<br />
me marrëdhëniet<br />
shqiptaro-serbe në<br />
vitet 1912-1920<br />
Të vlerësosh një studim që vjen nga<br />
një vend si Serbia duhet të kesh gjithnjë<br />
dyshimin për vërtetësisë e tij. Kjo sepse<br />
në raport me shqiptarët, serbët janë manipulues<br />
të mëdhenj të historisë si dhe të<br />
vetë marrëdhënieve shqiptaro – serbe, qysh<br />
kur ato lindën (pra kur ardhacakët serbë<br />
zunë vend në territore që nuk i përkisnin<br />
atyre) e deri në ditët tona. Pavarësisht<br />
kësaj, çdo studim, mediokër apo profesional,<br />
pavarësisht dyshimit duhet parë e lexuar<br />
me qetësi, ndonëse është e qartë se<br />
FORUM<br />
Bullgaria e kushtëzon Maqedoninë<br />
me ndërtimin e Korridorit 8<br />
“Southeast European Times”<br />
Një tjetër provë për marrëdhëniet Maqedoni-Bullgari paraqitet me letrën e ministrit<br />
të jashtëm bullgar, i cili i kërkon Maqedonisë përmbushjen e tre kushteve në<br />
Relacioni mes kombit dhe fesë në kontekstin<br />
e ndryshimeve etno-demografike<br />
Nga Mentor Tahiri<br />
Përvetësimi i institucionit fetar nga qarqe joshqiptare dhe vetë prania e tij si të<br />
tillë i ngjan “kalit të Trojës” brenda kombit. Në këto hapësira shpesh është dësh-<br />
Kardinali i Milanos Skola: “Laiciteti, i<br />
ashtuquajtur “i paanshëm”, është intolerant”<br />
E hënë, 8 tetor 2012<br />
<strong>55</strong> 1
2<br />
politikë<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Këshilli i Ministrave të Jashtëm të BE-së i përmbahet vlerësimit të KE-së për progresin e Shqipërisë në përmbushjen e<br />
prioriteteve kyçe. Zgjedhjet e 23 qershorit, test për hapjen e negociatave<br />
Presidenca e BE: “Statusi i vendit kandidat për në BE pa kushte shtesë”<br />
Presidenca qipriote ka bërë<br />
të ditur, se konkluzionet për<br />
Shqipërinë nuk do të jenë<br />
negative dhe se nuk do të ketë<br />
kusht shtesë për marrjen e<br />
statusit të vendit kandidat.<br />
Draft-konkluzioni nuk ka hasur<br />
në asnjë kundërshtim nga<br />
ambasadorët e përhershëm të<br />
shteteve anëtare, ndaj pritet që<br />
të ruajë këtë formë në versionin<br />
përfundimtar. “Këshilli vëren<br />
rekomandimin e Komisionit<br />
LSI, takim në qytetin<br />
e Shkodrës, 300<br />
anëtarësime të reja<br />
Meta: Interesat<br />
partiake penguan<br />
marrjen e statusit<br />
kandidat<br />
Lëvizja Socialiste për<br />
Integrim ka zhvilluar një<br />
takim më qindra anëtarë dhe<br />
simpatizantë të LSI-së në<br />
qytetin e Shkodrës. Në këtë<br />
takim ka qenë i pranishëm<br />
Kryetari i Lëvizjes Socialiste<br />
për Integrim, Ilir Meta, që në<br />
fjalën e tij u shpreh se dita e<br />
sotme duhet të ishte ditë festë<br />
për të gjithë shqiptarët për<br />
marrjen e statusit.<br />
Sipas tij një gjë të tillë e<br />
pengoi konflikti politik dhe<br />
vënia e interesave partiake<br />
mbi ato kombëtare.<br />
Kreu i LSI-së u shpreh se<br />
mesazhi më i mirë që duhet<br />
të jepet nga Shkodra është<br />
mesazhi i Ramush Haradinajt<br />
i cili pas fitores së tij të dytë<br />
ndaj akuzave që i kishte<br />
bërë Serbia në Tribunalin e<br />
Hagës u shpreh se, “Ne do të<br />
marrim përgjegjësi dhe ne<br />
duhet të vazhdojmë dialogun<br />
me Serbinë në emër të së<br />
ardhmes së gjithë qytetarëve<br />
të Kosovës dhe të një të<br />
ardhme evropiane të të gjithë<br />
rajonit”.<br />
Sipas kryetarit të Lëvizjes<br />
Socialiste për Integrim<br />
Shqipëria dhe shqiptarët<br />
kanë nevojë për mesazhe<br />
bashkëpunimi, nuk kanë<br />
nevojë as për retori<br />
konfliktuale, as për bllokime<br />
artificiale dhe për akuza<br />
reciproke pa limit.<br />
Duke përfunduar Meta i uroi<br />
mbarësi të gjithë anëtarëve të<br />
rinj që u afruan me LSI-në.<br />
Në takimin e zhvilluar<br />
mbrëmjen e sotme në qytetin<br />
e Shkodrës përshëndetën me<br />
fjalën e tyre Sekretari Politik i<br />
LSI-së në Qarkun e Shkodrës,<br />
Gëzim Podgorica, Kryetari<br />
i LSI-së në Shkodër, Edip<br />
Shiroka si dhe kryetarja e<br />
Lëvizjes së Gruas për Integrim<br />
në Shkodër, Rozafa Zmijani.<br />
për t’i dhënë Shqipërisë<br />
statusin kandidat, nëse<br />
përmbushen masat kyçe në<br />
fushat e reformës së gjyqësorit<br />
dhe administratës publike dhe<br />
pas ndryshimeve të rregullores<br />
së parlamentit. Me synimin për<br />
të vendosur nëse do të japim<br />
statusin kandidat, Këshilli<br />
fton Komisionin të raportojë<br />
porsa të jetë arritur progresi<br />
i nevojshëm, duke marrë<br />
parasysh gjithashtu ecurinë e<br />
mëtejshme të Shqipërisë për të<br />
luftuar korrupsionin, krimin e<br />
organizuar, përfshirë hetimet<br />
pro-aktive dhe ndjekjet penale<br />
të rasteve të tilla”, thuhet në<br />
draft konkluzionet e Këshillit<br />
të Ministrave të BE-së.<br />
Zgjedhjet konsiderohen si test<br />
edhe për hapjen e negociatave<br />
dhe për konsolidimin e<br />
institucioneve. “Mbajtja e<br />
suksesshme e zgjedhjeve<br />
parlamentare të vitit 2013 do<br />
të jetë një test thelbësor për<br />
funksionimin e patrazuar të<br />
institucioneve demokratike<br />
të vendit”, thuhet në draft<br />
konkluzionet.<br />
Këshilli i Ministrave të BEsë,<br />
i përmbahet vlerësimit<br />
të Komisionit Europian<br />
për progresin që ka bërë<br />
Shqipëria në përmbushjen e<br />
prioriteteve kyçe, si dialogu<br />
politik, e mirëfunksionimit<br />
të parlamentit, reformës<br />
Rama, e keqja nga brenda<br />
Opinioni publik është thirrur këto ditë në përgjegjësinë e tij të detyrës për të identifikuar përgjegjësin për mosmarrjen e statusit<br />
të kandidatit për të tretin vit radhazi. Evropa na ka ndihmuar me sa ka mundur me rekomandime dhe mbështetje politike, por e<br />
keqja Shqipërisë i ka ardhur nga brenda, nga lidershipi i opozitës, i cili ka sabotuar votën e elektoratit, për të zgjatur izolimin e<br />
vendit. Keqpërdorimi i votës ka veç një ilaç shërimi, zvogëlimin e kësaj mbështetjeje në zgjedhjet e 23 qershorit<br />
Shqipëria rrezikon t’i refuzohet<br />
marrja e statusit të vendit<br />
kandidat për të tretën herë.<br />
Ky refuzim është rezultat i<br />
drejtpërdrejtë i refuzimit të<br />
Partisë Socialiste për të votuar tre<br />
kushtet e komisionit për Zgjerim<br />
të Bashkimit Europian që janë<br />
tre ligjet: ligji për Nëpunësin<br />
Civil, Ligji për Gjykatën e Lartë<br />
dhe reformat parlamentare,<br />
që kërkojnë patjetër votën e<br />
opozitës parlamentare.<br />
Kjo që ka ndodhur në Shqipëri<br />
nuk ka ndodhur me asnjë nga<br />
opozitat e vendeve që kanë<br />
kaluar këtë proces. Gjithë<br />
vendet e tjera problemet i kanë<br />
pasur për çështje të jashtme,<br />
Maqedonia për emrin me<br />
Greqinë, Kroacia për kufirin me<br />
Slloveninë, vetëm Shqipëria e<br />
ka për shkak të opozitës së Edi<br />
Ramës. Në Shqipëri procesi i<br />
integrimit ka hasur në probleme<br />
të brendshme derisa ka devijuar<br />
banalisht në një çështje lokale<br />
si “çështja e qarkut të Fierit”,<br />
pa lidhje me aspiratën legjitime<br />
të qytetarëve shqiptarë për t’u<br />
afruar më familjen europiane<br />
dhe për rrjedhojë në bashkimin<br />
e gjithë shqiptarëve.<br />
Sigurisht në rast të refuzimit të<br />
Statusit kandidat përgjegjësia<br />
s’mund të jetë kurrkund tjetër<br />
përpos në palën bllokuese të<br />
ligjeve. Dhe kjo duhet thënë në<br />
sy Edi Ramës, i cili për motive<br />
të dobëta elektorale të 2013<br />
veproi me një akt refuzimi të<br />
paramenduar duke bllokuar<br />
votimin e tre ligjeve që ishin<br />
sakaq kërkuar nga Komisioneri<br />
për Zgjerim të BE, Stefan Fyle<br />
të votoheshin deri në datën 20<br />
nëntor, në mënyrë që Komisioni<br />
të bënte shtojcën e raportit, në<br />
rekomandimin përfundimtar<br />
pozitiv për statusin e vendit<br />
kandidat për Shqipërinë në këto<br />
ditë viti dhe pas zgjedhjeve të<br />
2013 mund të çeleshin negociatat<br />
për Anëtarësim.<br />
Ndërkaq për dy vite radhazi<br />
Shqipërisë iu refuzua Statusi<br />
i vendit Kandidat nga BE-ja,<br />
pasi rekomandimi pozitiv ishte<br />
i pamundur në kushtet kur në<br />
opozita ishte jashtë parlamentit<br />
duke bojkotuar, në rrugë me<br />
protesta, përballë kryeministrisë<br />
me çadra greve urie, në bulevard<br />
me demonstrata të dhunshme,<br />
me tentativa për të ardhur në<br />
pushtet me mjete jo demokratike.<br />
Në vitin e tretë gjasat ishin të<br />
shumta për një vendim pozitiv<br />
pas marrëveshjes konsensuale të<br />
nëntorit të palëve politike që për<br />
ligjet e integrimit do të kishte një<br />
shumicë të cilësuar në parlament.<br />
Kësaj marrëveshje për miratimin<br />
e ligjeve të integrimin, Partia<br />
Socialiste i ka kthyer shpinën<br />
duke mohuar përgjegjësinë.<br />
Jo pak herë PS-ja është treguar e<br />
pamend duke shfaqur qëndrime<br />
refraktare në Parlament.<br />
Gjithashtu në momentin më<br />
deciziv për të shprehur vullnetin<br />
“pro” europian të qytetarëve<br />
shqiptarë, Edi Rama ngriti krye<br />
duke bllokuar me këmbëngulje<br />
tre ligjet e kërkuara nga<br />
Brukseli me alibinë e çështjes së<br />
qarkut të Fierit. Ai tashmë e ka<br />
konsumuar dëmin e madh për<br />
shqiptarët, duke ju mohuar për<br />
herë të tretë marrjen e statusit<br />
dhe s’shqetësohet shumë as<br />
<strong>55</strong><br />
zgjedhore dhe emërimin e<br />
zyrtarëve kyç.<br />
Por Këshilli nënvizon nevojën<br />
për të rritur më tej përpjekjet<br />
në fushën e reformave të<br />
gjyqësorit për të forcuar<br />
pavarësinë, efikasitetin<br />
dhe përgjegjshmërinë në<br />
luftën kundër korrupsionit<br />
dhe krimit të organizuar,<br />
në mbrojtjen e të gjitha<br />
minoriteteve dhe zbatimin e<br />
të drejtës së pronës.<br />
për çështje Fieri, as për çështje<br />
drejtësie e as për çështje<br />
demokracie.<br />
Me mos marrjen e statusit të<br />
vendit kandidat vendi ka humbur<br />
dhe sasinë e fondeve në miliona<br />
dollarë për infrastrukturën dhe<br />
bujqësinë, sipas projekteve<br />
zhvillimore IPA. Me fjalë të tjera,<br />
mos marrja e statusin të vendit<br />
kandidat në datën 13-14 dhjetor,<br />
në vitin 2013, në hartimin e<br />
strategjisë së re financiare të BE,<br />
vendi do të ketë të njëjtën shumë<br />
që ka pasur duke mos qenë<br />
vend kandidat. Paratë që do t’i<br />
jepeshin Shqipërisë për reforma<br />
dhe projekte zhvillimore, me<br />
shumë mundësi do të shkojnë<br />
për të mbyllur gropat financiare<br />
të vendeve fqinje, që janë në krizë<br />
të thellë ekonomike. Ndërsa,<br />
dëmi që i bëhet këtij procesi, nuk<br />
është një dëm që i bëhet kësaj<br />
qeverie, por është një dëm që u<br />
bëhet të gjithë shqiptarëve.<br />
Sido që të jetë, procesi i integrimi<br />
i Shqipërisë dhe qytetarët e<br />
saj do të vijojë të jetë i vështirë<br />
përderisa, në kundërshtim të<br />
çdo parimi a filozofie Edi Rama<br />
përdor votën e opozitës për të<br />
vënë veton bllokuese.<br />
Dalja nga kjo situatë do të vijë<br />
jo nga politika, dhe integrimi<br />
i shqiptarëve në Bashkimin<br />
Europian do të vijë në zgjedhjet<br />
e afërta të 2013 kur qytetarët në<br />
një akt përgjegjësie do të votojë<br />
partitë “pro-europiane” dhe jo<br />
euroskeptike si PS-ja.<br />
Fokus/ Brukseli largohet edhe më shumë, si pasojë e keqmenaxhimit të qytetit të Fierit<br />
Shpërthimi i lumi Gjanica në<br />
rrugët e rrugicat e qytetin të<br />
Fierit nxori në dritë një llum të<br />
paparë të keqqeverisjes socialiste<br />
të kësaj Bashkie. Prej 13 vitesh<br />
kjo bashki është qeverisur nga<br />
socialisti Baftjar Zeqo që po<br />
gëzon mandatin e tretë, por nuk<br />
di ende asgjë për përgjegjësitë e<br />
tij. Ndërsa qëndron i paepur në<br />
karrigen e kryetarit të Bashkisë<br />
së Fierit, Baftjar Zeqo duket se<br />
është shumë i nxehur me lumin.<br />
24 orë pas vërshimit të Gjanicës,<br />
banorët po pastrojnë baltërat<br />
nga katet e para të shtëpive e<br />
pallateve të përmbytura nga<br />
vërshimi i ujit dhe llumit.<br />
Biznesi i vogël i qytetit të Fierit<br />
është goditur rëndë jo nga<br />
taksat që vjel çdo muaj Bashkia<br />
Fier, por nga papërgjegjësia e<br />
administratës dhe strukturave<br />
bashkiake që janë nul, edhe pse<br />
duhet të jenë të konsoliduara në<br />
veprime 13 vjeçare. Dalja nga<br />
shtrati i lumit Gjanica shkaktoi<br />
përmbytjen e dhjetëra banesave<br />
dhe bizneseve në qytetin e Fierit.<br />
Kjo situatë shkaktohet prej vitesh<br />
sa herë ka reshje të vrullshme,<br />
ndërsa shtrati i lumit Gjanica<br />
vijojnë të mbetet i pa pastruar<br />
dhe i thelluar.<br />
Megjithatë është diskutuar<br />
shpesh për një projekt madhor<br />
për Gjanicën, në zgjedhjet lokale<br />
të 2007 Baftjar Zeqo premtonte<br />
zgjidhje të menjëhershme, po<br />
ashtu në 2011, por ky projekt<br />
paska qenë premtim elektoral.<br />
Në daljen e djeshme për mediat<br />
kryetari i Bashkisë Fier Zeqo<br />
dukej si njeriu që s’kishte lidhje<br />
me përmbytjet duke mohuar<br />
rëndësinë e ngjarjes dhe<br />
shpërfillje totale për pasojat e<br />
vërshimit të Gjanicës në banesat<br />
dhe bizneset e qytetit.<br />
Kryetari i bashkisë së Fierit<br />
ankohej për mungesë fondesh<br />
për këtë projekt, ndërsa ka<br />
para për ndërtim veprash arti<br />
ekstravagante siç ishte rasti i<br />
“Globit” ose ndryshe “Europa<br />
Plaza”. Zeqoja i Ramës shprehej<br />
se priste donacione nga Brukseli<br />
për të rregulluar Gjanicën.<br />
Ndërsa Brukseli largohet edhe<br />
më shumë për qytetarët e Fierit<br />
për shkak të keqmenaxhimit<br />
socialist qoftë të qytetit të Fierit,<br />
qoftë të çështje së qarkut të Fierit,<br />
qoftë të votës së Partisë Socialiste<br />
në parlament. Keqqeverisja e<br />
qytetit të Fierit është shembulli<br />
sesi e konsiderojnë socialistët një<br />
qytet apo një çështje kombëtare.
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
politikë<br />
Berisha: Bllokimi i statusit nga PS, dëmton<br />
rëndë Shqipërinë - Rama të votojë 3 ligjet<br />
Në prag të vendimit të Bashkimit<br />
Evropian për statusin kandidat të<br />
Shqipërisë, kryeministri Sali Berisha i<br />
bën një tjetër thirrje Partisë Socialiste<br />
dhe lidershipit të saj, Edi Rama që të<br />
votojë 3 ligjet e Komisionit Evropian.<br />
Gjatë mbledhjes së grupit parlamentar<br />
të Partisë Demokratike, Berisha solli në<br />
vëmendje se me refuzimin e statusit, PS<br />
dëmton rëndë Shqipërinë si dhe pengon<br />
të ardhmen evropiane. Kreu i qeverisë<br />
tha se detyrë e klasës politike është<br />
ta nderojnë vendin në 100 vjetorin e<br />
themelimit të shtetit. “Sërish thirrja ime<br />
është që Edi Rama t’i votojë tre ligjet e<br />
kërkuara, pavarësisht se dëmin e ka bërë<br />
dhe mesazhi është i pariparueshëm.<br />
Dua t’i njoftoj shqiptarët se mesazhi që<br />
Rama dhe Ngjela, tentativë për puç te “darka e gabuar” në kazino “Rozafa”. “Edi Rama<br />
festoi 8 dhjetorin pa dhjetoristë në parti - shmangu Blushin dhe Majkon”<br />
Berisha: Edi Rama si Rexhep<br />
Qosja, nostalgji për Enver<br />
Hoxhën: Bëri shtet serioz!<br />
Kryeministri Sali Berisha foli dje nga<br />
mbledhja e grupit kuvendor të PD, për<br />
një tendencë të Edi Ramës, me qëllim<br />
mbrojtjen e krimeve të diktaturës së Enver<br />
Hoxhës. Berisha iu referua një darke të<br />
Edi Ramës me bashkëpunëtorë të tij, Koço<br />
Kokëdhima dhe Spartak Ngjela, të cilën<br />
ai preferon ta quajë “darkë të gabuar”, te<br />
kazino “Rozafa”, në Tiranë, ku gatitej një<br />
puç kundër kryeministrit të vendit dhe<br />
lartësohej figura e Enver Hoxhës.<br />
“Më duhet t’ju rrëfej një “darkë të<br />
gabuar”, jo si ajo e Kadaresë, por në disa<br />
nuanca shumë e gabuar, që ka ndodhur 5<br />
ditë më parë, tek Rozafa, te kazinoja. Aty,<br />
në dukje po festohej ditëlindja e njërit<br />
prej ish bashkëpunëtorëve të mi. Në<br />
thelb, jo me një, por me disa dëshmitarë,<br />
kjo darkë ishte një lloj përpjekjeje<br />
për një gjysmë komploti apo puçi, që,<br />
natyrisht, nuk ishte ndaj kurrkujt tjetër,<br />
përveçse ndaj Sali Berishës. Së pari filloi<br />
me tezat se Enver Hoxha bëri shtet.<br />
Ideolog i kësaj teze ishte përzgjedhur<br />
nënkryetari i gjithëfuqishëm i PS-së,<br />
Koço Kokëdhima. Por dëshmitarë të<br />
çështjes ishin Edi Rama, Spartak Ngjela.<br />
Ndërkohë një ish mik i imi, një gazetar<br />
i një gazete që nuk botohet më, i thotë:<br />
Spartak, po çfarë shteti bëri Enveri,<br />
sepse ai të futi në burg ty dhe prindërit<br />
e tu. Spartaku ia kthen: Në burg më futi,<br />
por më futi me ligje. Të pranishmit i<br />
kthehen Edi Ramës dhe i thonë: Kemi<br />
ardhur këtu për të bërë enverizëm, apo<br />
si të ftuar? Dhe ai u thotë se shtetin,<br />
Enveri e kishte serioz”, u shpreh<br />
kryeministri Berisha.<br />
Ndërsa vijoi, duke vazhduar me darkën;<br />
“pasi Rama bëri gjithçka për të lartësuar<br />
Enver Hoxhën dhe, natyrisht, për të nxirë<br />
figurën e Sali Berishës, muhabeti u prish<br />
komplet, kur gazetari që përmenda më<br />
lart, të cilit nuk po ia përmend emrin se<br />
nuk dihet si e marrin, i thotë: Kur unë<br />
kisha muhabet me Berishën, i kisha thënë<br />
në mënyrë të përsëritur që tre vetë nuk<br />
të duhen”. “Avokat Ngjela kthehet dhe e<br />
pyet kush ishin ata të tre? Dhe gazetari<br />
vazhdon: I pari Spartak Ngjela, i dyti<br />
Mero Baze, i treti Bamir Topi. Kjo gjë<br />
e xhindosi avokatin. Si përfundim, ajo<br />
u dërgua në Bruksel, ishte qartësisht<br />
negativ: Kur ju nuk votoni për veten tuaj,<br />
përse duhet të votojmë ne për ju, kur ju<br />
nuk votoni tre ligjet që ju kërkohen për<br />
statusin, përse do të votojmë ne për ju.<br />
Megjithatë procesi i integrimit është<br />
një proces i gjatë dhe kompleks dhe<br />
unë i bëj thirrje që, në nderim edhe të<br />
këtij 100 vjetori, por edhe në reflektim<br />
të dëmit të madh që i bëri vendit, le t’i<br />
votojmë ato”, u shpreh Berisha.<br />
Kreu i qeverisë theksoi se ata që<br />
mendojnë se votimi i ligjeve të integrimit<br />
ndihmon qeverisë, i bëjnë llogaritë<br />
gabim, pasi përmbushja e reformave<br />
në radhë të parë ndihmon qytetarët<br />
shqiptarë dhe përcakton të ardhmen<br />
e tyre në familjen e madhe evropiane.<br />
çka në paraqitje ishte një ditëlindje, u<br />
shndërrua e tëra në një darkë të gabuar,<br />
jo me Gurametër, por me guralecë”, tha<br />
Berisha.<br />
Kryeministri i kujtoi Ramës se para se<br />
të lartësojë diktatorin Hoxha, duhet tu<br />
kërkojë të falur shqiptarëve për krimet<br />
çnjerëzore të komunizmit.<br />
“Edi Rama do të kishte bërë mirë t’u kishte<br />
kërkuar të falur shqiptarëve, në këtë 100<br />
vjetor, për të gjitha barbaritë, mizoritë që<br />
kreu ndaj shqiptarëve diktatori stalinist<br />
dhe bllokmenët e tij hoxhistë. Duhet ta<br />
bënte këtë gjë, të paraqiste një lloj ndjese.<br />
Megjithatë, në këtë vit të 100 vjetorit,<br />
prisja që të kërkonte ndjesë. Edhe pse nuk<br />
ia thashë këtë përgjatë një viti të jubileut,<br />
sepse mendova se ai do të kishte një shtysë<br />
edhe për të përgënjeshtruar atë që unë i<br />
them shpesh, “neobllokmen”, deklaroi<br />
kryeministri.<br />
Kreu i qeverisë sqaroi se tezat e Ramës për<br />
të lartësuar Enver Hoxhës, rrjedhin nga<br />
Rexhep Qosja i cili s’ngurron të thotë për<br />
diktatorin se, ndërtoi institucione serioze.<br />
Ndërsa një tjetër përcaktim si pjesëmarrës<br />
në “darkë”, shkon për Koço Kokëdhimën,<br />
për të cilin kryeministri Berisha u shpreh<br />
se ende ëndërron të bëhet Sekretar i Parë<br />
i Fierit.<br />
“Mos mendoni se shqiptarët kanë harruar<br />
as zvarritjen e busteve të tij, por as edhe<br />
shkaqet e tmerrshme që i detyruan ata që<br />
t’i zvarrisin këto buste.<br />
“’Enveri bëri institucione serioze’, thoshte<br />
Rexhep Qosja dikur. Ju duhet ta dini<br />
se, kur shkuan kosovarët në Vuthaj,<br />
vuthjanët dërguan çelësat e shtëpive që<br />
nga Nju Jorku, por vetëm dy shtëpi nuk u<br />
hapën kurrë, njëra prej të cilave ishte ajo<br />
e ‘profesorit’ të Shpëtim Gjikës. Ajo nuk<br />
u hap ndonjëherë. Kjo, atij iu shpërblye<br />
në kulmin e festimeve të Vlorës, vetëm<br />
sepse deklaroi se ‘Enveri bëri shtet serioz’.<br />
Por Enveri bëri diktaturën më çnjerëzore<br />
që Europa ka pasur. Kurrë ndonjëherë,<br />
ndonjë popull nuk ka vuajtur nga ndonjë<br />
diktator, sa shqiptarët nën diktaturën<br />
hoxhiste. Pra, atë që ekspozoi profesori<br />
i tyre enverist e zhvilluan më tej në<br />
‘darkën gjysmë të gabuar’, dy pinjollët e<br />
nomenklaturës dhe Koçoja, i cili ende<br />
“Është kalkulim absolutisht i gabuar, në<br />
qoftë se vazhdon të besosh se votimi i<br />
tyre ndihmon qeverinë. Jo. Votimi i tyre<br />
ndihmonte çdo shqiptar”, tha ai.<br />
Për kreun e ekzekutivit, mosvotimi i<br />
ligjeve të integrimit është një faturë<br />
shumë e rëndë për ata që përdorën<br />
pushtetin e qytetarëve, për t’i bllokuar.<br />
Apeli i kryeministrit është që opozita të<br />
heqë dorë nga politikat bllokuese dhe të<br />
marrë përsipër përgjegjësitë që i takojnë<br />
në procesin e integrimit. “Prandaj,<br />
pavarësisht se e bllokove procesin, le të<br />
votojmë dhe në këtë mënyrë të dëshmosh<br />
se nuk mund të qëndrosh në një politikë<br />
bllokuese”, tha ai.<br />
dukej se ëndërronte të bëhej nga Sekretar<br />
i Parë i Fierit, Sekretar i Parë i Komitetit<br />
Qendror të Rinisë dhe pastaj të kalonte në<br />
radhët e para të partisë. Por, faktikisht, ai<br />
sot sundon PS-në”, theksoi kryeministri.<br />
Nisur nga subjekti i librit të Kadaresë,<br />
Berisha uroi që dikush prej pjesëmarrësve<br />
në “gjysmë darkën e gabuar”, të dalë dhe<br />
të nxjerrë “sekretet” e diskutuara aty.<br />
“Kadareja, historinë që përshkruan tek<br />
vepra e tij e kishte me të thënë dhe ka<br />
përshkruar diçka që nuk e ka përjetuar<br />
vetë, sepse nuk ka qenë pjesëmarrës në<br />
darkën e gabuar. Por unë uroj që dikush<br />
tjetër, që ka qenë tek kjo darkë së fundi, ta<br />
përshkruajë atë si ‘darka gjysmë e gabuar’,<br />
për të nxjerrë të gjitha të vërtetat e saj, të<br />
cilat ishin të vërteta shumë të hidhura”,<br />
deklaroi më tej kryeministri Berisha.<br />
Po në këtë kuadër, kryeministri Berisha iu<br />
referua një tjetër çështje me protagonist<br />
Edi Ramën. Berisha solli në vëmendje<br />
se kreu i PS festoi 8 dhjetorin pa asnjë<br />
dhjetorit aty.<br />
“Në atë takim, po ashtu, vihej re se nuk<br />
kishte ftuar as Majkon, as Blushin. Ai e<br />
kremtoi 8 dhjetorin pa ata pak dhjetoristë<br />
që ka në parti”.<br />
Buxheti i shtetit mbështet<br />
punësimin, opozita<br />
kafërdiset me mashtrime<br />
3<br />
Berisha: Ramës i<br />
ka mbetur ora te<br />
statistika e Ramiz<br />
Alisë, s’ka alternativa<br />
për rritjen e punësimit<br />
Në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar të<br />
PD, kryeministri Sali Berisha u ndal gjatë edhe në<br />
miratimin e buxhetit të shtetit për vitin 2013-ë. Në<br />
nisje të fjalës së tij, kreu i qeverisë theksoi se ky<br />
është buxheti më i madh në histori, pavarësisht<br />
nga kriza që ka pllakosur ekonominë e botës.<br />
Sipas kryeministrit, buxheti i viti të ardhshëm<br />
shkon direkt për interesat qytetare, duke<br />
mbështetur krijimin e vendeve të reja të punës,<br />
falë investimeve.<br />
“Ky buxhet, më i madhi në historinë e vendit, 410<br />
miliardë lekë, në tërësinë e tij i është kryekëput<br />
përkushtuar krijimit të vendeve të reja të punës.<br />
Buxheti përkushtohet vetëm në investimet<br />
në infrastrukturë, mbi 720 milionë dollarë, në<br />
rrugë, shkolla, ura, ujësjellës, kanalizime, një<br />
pjesë e madhe e të cilave do të shndërrohen<br />
në rroga për punëtorët që do të realizojnë këto<br />
projekte. Ruajtja e këtij niveli investimesh përbën<br />
njëkohësisht krijimin e mijëra e mijëra vendeve<br />
të reja pune dhe ky është qëllimi më final, më<br />
madhor i të gjitha reformave dhe përpjekjeve tona.<br />
Së pari, investimet e mëdha në rrugë, ujësjellës,<br />
kanalizime, shkolla, qendra shëndetësore, të<br />
gjitha janë investime, ku punësohen mijëra e<br />
mijëra qytetarë të vendit, në të katër anët e<br />
Shqipërisë”, u shpreh Berisha.<br />
Ai theksoi se buxheti parashikon heqjen e<br />
TVSH-së për të gjitha makineritë, nga e cila<br />
biznesmenët shqiptarë përfitojnë miliona euro,<br />
duke rritur kështu mundësitë për krijimin e mijëra<br />
vendeve të reja të punës.<br />
“Kjo bën që ato të konsiderojnë në mënyrën<br />
më serioze investimet kapitale të tyre, në<br />
Shqipëri. Pra, buxheti ka qëllim kryesor<br />
krijimin e vendeve të punës. Ne hoqëm TVSHnë<br />
për çimenton dhe çelikun për ndërtimin<br />
e hidrocentraleve. Janë mbi 70 projekte në<br />
zbatim e sipër në fushën e energjisë. Pak<br />
kohë më parë, unë së bashku me deputetët<br />
e Kukësit dhe Peshkopisë inauguruam një<br />
hidrocentral 14 megavat në luginën e Drinit.<br />
Në ndërtimin e tij ishin punësuar e kishin<br />
marrë rrogën 2500 qytetarë të atyre zonave,<br />
punëtorë të thjeshtë, teknikë, inxhinierë. Katër<br />
hidrocentrale të tjerë janë në ndërtim e sipër<br />
në kuotat e tjera; pesë hidrocentrale janë në<br />
ndërtim e sipër në drejtim të Shishtavecit; tre<br />
hidrocentrale janë në Lurë; në Martanesh, në<br />
lartësinë 1510 metra, kanë përfunduar dhe<br />
janë në përfundim hidrocentrali në Vithkuq, në<br />
Stravaj, Langaricë e kudo. Pra, janë mijëra në<br />
mos dhjetëra mijëra vende pune, të cilat janë<br />
të padukshme për mediat, pasi po nuk shkoi<br />
Sali Berisha atje, nuk marrin kurrë mundimin<br />
të shkojnë. Unë mediat i kam miq, por me<br />
këtë gjë nuk mund të jem dakord, sepse atje<br />
janë rrogat e qytetarëve, atje është puna<br />
dhe djersa, atje kudo po krijohet Shqipëria<br />
tjetër. Ndaj nxitja, inkurajimi i këtij procesi,<br />
përveç energjisë së prodhuar, konvertohet në<br />
dhjetëra mijëra vende pune”, theksoi Berisha.<br />
Kreu i ekzekutivit iu referua kundërshtimit të<br />
buxhetit nga Partia Socialiste, duke shtuar<br />
se opozita ka zero alternativë për rritjen e<br />
punësimit dhe zhvillimin ekonomik. Ai solli në<br />
vëmendje qëndrimin e PS kundër ndërtimit të<br />
autostradës Tiranë-Elbasan, rrugës së Kombit<br />
dhe të tjera projekteve zhvillimore të iniciuara<br />
nga qeveria. Sipas kreut të qeverisë, PS-së i<br />
ka mbetur ora te statistikat e Ramiz Alisë për 1<br />
milionë të papunë, ndërsa alternativë të vetme<br />
para shqiptarëve, ka shpifjen dhe trillimin.<br />
“Është e dhimbshme, sesi kjo opozitë nuk<br />
paraqiti qoftë edhe një amendament të vetëm<br />
për krijimin e vendeve të punës. Në një anë<br />
shpall gjithë ditën statistikën e Ramiz Alisë, 1<br />
milionë të papunë, që nga viti 2000, nga ana<br />
tjetër ka zero alternativë për krijimin e vendeve<br />
të punës. Kavërdiset me mashtrimet dhe<br />
trillimet e veta. Megjithëse nuk e kanë votuar<br />
ndonjëherë, mirë do të ishte ta votonin këtë<br />
buxhet. Ata kanë kundërshtuar të gjitha rritjet<br />
e rrogave dhe pensioneve, në mënyrën më të<br />
paimagjinueshme, kanë bërë betejën më të<br />
egër në historinë e parlamentit, kundër Rrugës<br />
së Kombit, kundër tunelit Tiranë-Elbasan, ju<br />
kujtohet seanca për tunelin Tiranë-Elbasan, në<br />
të cilën na mbajtën deri në orën 5 të mëngjesit.<br />
Unë nuk besoj se kjo është e shëndetshme<br />
për opozitën”, deklaroi ai.
4<br />
forum<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Bullgaria e kushtëzon Maqedoninë<br />
me ndërtimin e Korridorit 8<br />
Një tjetër provë për marrëdhëniet Maqedoni-Bullgari paraqitet me letrën e ministrit të jashtëm bullgar, i cili i kërkon Maqedonisë përmbushjen e tre<br />
kushteve në udhën e Maqedonisë për në integrimin në BE, ku bie në sy kërkesa ultimative për ndërtimin e Korridorit 8, që i lidh vendet me Shqipërinë<br />
“Southeast European<br />
Times”<br />
Shkupi mori një letër<br />
nga qeveria bullgare<br />
që kërkonte tre kushte<br />
që Maqedonia duhet<br />
të përmbushte për<br />
integrimin e saj të<br />
suksesshëm uro-atlantik.<br />
Letra e marrë në 29<br />
nëntor, vjen vetëm dy<br />
javë përpara takimit të<br />
BE në Bruksel kur do<br />
të vendoset në qoftë<br />
se Maqedonia do të<br />
marrë një datë për<br />
nisjen e negociatave<br />
të pranimit. Nikolaj<br />
Mladenov, ministri i<br />
jashtëm bullgar, kërkoi<br />
së pari një marrëveshje<br />
për marrëdhëniet e<br />
fqinjësisë së mirë dhe<br />
Fokus/Greqia, ende me politikën anti-Maqedoni<br />
“Emri para datës, merre ose lëre”<br />
Në stilin “mere ose lëre”, njëzet e katër orë para vendimmarrjes, Greqia vazhdon t’i dërgojë porosi Maqedonisë sa përmes mediave sa edhe përmes politikave<br />
zyrtare, duke i hapur e mbyllur dyert, por gjithnjë me kushtëzime, e në ndërkohë vet ambasadorët evropian edhe pas debatit shtatë orësh nuk ia dolën të<br />
vendosin asgjë për Maqedoninë, duke e lënë vendimin përfundimtar në samitin e ministrave të jashtëm të BE-së që fillon sot<br />
Ambasadorët e vendeve<br />
anëtare të BE-së edhe<br />
pse zhvilluan debatë për<br />
Maqedoninë për gati shtatë<br />
orë të plota megjithatë nuk ia<br />
dolën t’i kontraktojnë madje<br />
as përfundimet sa i përket<br />
propozimit të Komisionit<br />
Evropian për caktimin e datës<br />
për fillimin e bisedimeve. Tani, i<br />
mbetet Maqedonisë që të pres<br />
deri të martën, kur edhe Këshilli<br />
për punë të përgjithshme<br />
i Bashkimit Evropian do të<br />
vendos nëse apo edhe kur<br />
Maqedonia do t’i nis bisedimet<br />
inkuadruese për anëtarësim<br />
në familjen evropiane. “S’ka<br />
marrëveshje lidhur me<br />
ish-Republikën Jugosllave<br />
të Maqedonisë”, kështu ka<br />
deklaruar shkurt zëdhënësi i<br />
kryesimit qipriot me BE-në,<br />
Nikos Hristodulidis. Ditë më<br />
parë njohësit e çështjeve<br />
ndërkombëtare për “Koha”<br />
prerazi deklaruan se për këtë<br />
është bërë çka ka pasur për<br />
t’u bërë dhe tani Maqedonisë i<br />
mbetet të presë.<br />
Nga ana tjetër, në momentet<br />
kur Maqedonia është në<br />
akthin e vetos apo fillim të<br />
kushtëzuar të bisedimeve<br />
brenda një kornizë kohore<br />
të parapërcaktuar, porositë<br />
e Greqisë janë në stilin<br />
“ngrohtë-ftohtë”. Kohëve të<br />
fundit porositë nga Athina<br />
janë shpeshtuar, sa përmes<br />
politikës zyrtare,sa edhe<br />
përmes mediave. Kësisoj,<br />
sipas gazetës greke “Ta<br />
Nea”, Greqia do të thotë po<br />
për fillimin e negociatave<br />
bashkëpunimin midis<br />
dy vendeve, bazuar në<br />
deklaratën ekzistuese<br />
të marrëdhënieve të<br />
fqinjësisë së mirë nga<br />
1990. “Kushti i dytë i<br />
fortë është ndërtimi i<br />
një infrastrukture të<br />
nevojshme [Korridori<br />
8, që lidh Bullgarinë<br />
me Shqipërinë], me një<br />
qëllim për të forcuar<br />
bashkëpunimin dhe<br />
për të formuar grupe<br />
të përbashkët pune<br />
për përmirësimin e<br />
marrëdhënieve në fushat<br />
kryesore të duhura. Së<br />
treti, Sofja sugjeron<br />
formimin e një këshilli<br />
të nivelit të lartë që<br />
do të kryente takime<br />
vjetore ndërqeveritare,”<br />
thoshte letra. Mladenov<br />
inkuadruese të Maqedonisë<br />
me BE-në në samitin e javës<br />
së ardhshme në Bruksel, por<br />
me kushte të caktuara. Kjo<br />
kthesë e qëndrimit të Athinës<br />
vjen si pasojë e presionin<br />
intensiv, të cilin kohëve të<br />
fundit ka bërë Brukseli mbi<br />
Athinën, shkruan gazeta.<br />
Sipas “Ta Nea”-s, propozimi<br />
i palës greke në tekstin<br />
përfundimtar të rezolutës,<br />
për të cilin akoma bisedohet<br />
dhe pritet të finalizohet në<br />
darkën e liderëve evropiane<br />
javën e ardhshme, është<br />
në formulimin, me të cilën<br />
Këshilli do ta ftojë Komisionin<br />
që ta prezantojë kornizën<br />
negociuese të përkohshme<br />
për Maqedoninë e cila do të<br />
reflekton pikëpamje të fillimit<br />
të negociatave inkuadruese<br />
të Maqedonisë. Kjo në thelb<br />
do të thotë se Athina kërkon<br />
nga Komisioni Evropian ta<br />
paraqesë fillimisht kornizën<br />
për negociata në të cilën<br />
pala greke kërkon zgjidhje<br />
të çështjes së emrit dhe<br />
të marrëdhënieve të mira<br />
fqinjësore, që më pas Greqia<br />
të dakordohet t’i japë dritë<br />
të gjelbër Shkupit, sqaron<br />
gazeta. Sipas burimeve<br />
diplomatike, për propozimin<br />
dhe kushtet e parashtruara<br />
tashmë po bisedohet<br />
intensivisht dhe situata është<br />
e thjeshtë – “merre ose lëre”.<br />
Kjo do të thotë se nëse nuk<br />
arrihet marrëveshje, Athina<br />
do t`i kthehet taktikës së<br />
saj të zakonshme dhe do<br />
t’i bllokojë bisedimet për<br />
tha se Bullgaria ka<br />
mbështetur kurdoherë<br />
përpjekjet për në BE<br />
të Maqedonisë por se<br />
marrëdhëniet dypalëshe<br />
në pakë vitet e fundit nuk<br />
kanë qenë në nivelin e<br />
duhur për të dy vendet.<br />
Letra nga Bullgaria vjen<br />
si një reagim ndaj një<br />
tjetër letre që qeveria<br />
maqedonase dërgoi<br />
në Sofje në të cilën<br />
sugjerohej mbajtjen e<br />
respektit të ndërsjellë<br />
ndaj çështjeve të<br />
ndjeshme të njëra<br />
tjetrës, çështjet historike<br />
t’u lihen historianëve<br />
dhe të dy vendet të<br />
ndihmonin njeri tjetrin<br />
siç nevojitej. Nikola<br />
Popovski, ministër i<br />
punëve të jashtme të<br />
inkuadrim. Për çdo rast,<br />
shkruan “Ta Nea”, burime<br />
diplomatike theksojnë se<br />
propozimi grek është hap i<br />
rëndësishëm përpara, i cili<br />
Brukselit i bën me dije se<br />
pala greke është e gatshme<br />
të bisedojë. “Kjo është<br />
periudhë në të cilën Athina nuk<br />
mund të lejojë të përplaset<br />
me partnerët evropianë<br />
dhe çështja për emrin është<br />
diçka për çka gjermanët, dhe<br />
jo vetëm ata, kanë filluar ta<br />
humbin durimin, shkruan<br />
gazeta greke. Megjithatë një<br />
ditë më parë zëdhënësi i MPJsë<br />
greke Grigoris Delavekuras<br />
i përgënjeshtroi mediat në<br />
Athinë se Greqia ka për qëllim<br />
që të pajtohet që Maqedonia t’i<br />
fillojë negociatat inkuadruese<br />
me BE-në pa u zgjidhur<br />
paraprakisht çështja e emrit.<br />
“Pozicioni grek mbeten stabile<br />
dhe konsistente, se për fillimin<br />
e negociatave inkuadruese,<br />
parakusht është plotësimi i të<br />
gjitha kushteve dhe kritereve<br />
të caktuara me vendimet<br />
e BE-së. Më i rëndësishëm<br />
nga këto kushte është<br />
respektimi i fqinjëve dhe<br />
rrjedhimisht gjetja e zgjidhjes<br />
së përbashkët të pranueshme<br />
për çështjen e emrit”, tha<br />
Delavekuras.<br />
Por me gjasë çështja e datës<br />
për Maqedoninë që pritet të<br />
vendoset në samitin evropian<br />
tani është zbarkuar edhe<br />
në SHBA. Në vigjilje të një<br />
vendimi për Maqedoninë,<br />
zëvendëskryeministrja, Teuta<br />
Arifi, qëndroi Në Uashington,<br />
Maqedonisë tha se nuk<br />
kishte asgjë shqetësuese<br />
në letrën e Mladenov.<br />
“Mesazhi i dërguar nga<br />
Sofja përmbush nismat<br />
e vendosura më parë<br />
… që kanë të bëjnë me<br />
çështjet nga e kaluara.<br />
Në fakt, Bullgaria<br />
mbështet Maqedoninë<br />
në të gjitha fushat,”<br />
konfirmoi Popovski.<br />
Disa analistë politikë në<br />
Maqedoni, megjithatë<br />
nuk janë dakord. Risto<br />
Nikovski, ish-ambasador<br />
maqedonas, tha se<br />
letra është një shtytje<br />
e panevojshme nga<br />
Bullgaria. “Ata mendojnë<br />
se tani është koha të na<br />
shtyjnë ne, kështu që<br />
mund të arrijnë ndonjë<br />
fitim dhe do të bëjnë<br />
nga ku deklaroi se SHBA-ja<br />
e mbështetë anëtarësimin e<br />
Maqedonisë në BE dhe do të<br />
punojnë që javën e ardhshme<br />
të kemi konkluzione pozitive<br />
nga Këshillin Evropian.<br />
“Administrata amerikane<br />
na mbështet dhe do të<br />
vazhdojë të na mbështesë në<br />
lidhje me anëtarësim tonë në<br />
Bashkimin Evropian. Gjithashtu<br />
shpresojnë dhe punojnë të<br />
kemi konkluzione më të mira<br />
javën e ardhshme në Bruksel.<br />
Edhe një herë u theksua fakti që<br />
SHBA-ja mbetet e interesuar<br />
për stabilitetin në Ballkan dhe<br />
për avancimin e Republikës<br />
së Maqedonisë”, deklaroi Arifi,<br />
pas takimeve përfaqësues të<br />
Departamentit të Shtetit dhe<br />
Këshillit për siguri kombëtare<br />
në Shtëpinë e Bardhë.<br />
Idetë e Nimiçit/<br />
Javorja e Maqedonisë<br />
“Gragjanski” publikoi se<br />
ndërmjetësi për çështjen<br />
e emrit Metju Nimic ka<br />
propozuar që emri i vendit<br />
të jetë “Republika Veriore<br />
e Maqedonisë”, ndërsa për<br />
mbiemrin “maqedonas” dhe<br />
identitetin maqedonas, ai ka<br />
propozuar të shfrytëzohet<br />
“nga Republika Veriore<br />
e Maqedonisë”, ndërsa<br />
gjuha të jetë “gjuhë zyrtare<br />
e Republikës Veriore<br />
të Maqedonisë”. Sipas<br />
informatave të revistës, ky<br />
propozim i fundit i Nimicit,<br />
u prezantuar më 20 nëntor<br />
në Nju Jork. Sipas burimit<br />
të njëjtë, emri i propozuar<br />
do të përdorej në të gjitha<br />
çmos ta arrijnë këtë,<br />
ndonëse nuk do t’ia<br />
dalin,” tha Nikovski.<br />
Letra e Mladenov pasoi<br />
komentet e presidentit<br />
bullgar Rosen Plevneliev<br />
në tetor ku ai kritikoi<br />
qeverinë maqedonase për<br />
“përdorimin sistematik të<br />
një ideologjie të urrejtjes<br />
ndaj Bullgarisë.” Ndërsa<br />
përsëriste mbështetjen<br />
e Sofjes për ofertën e<br />
Maqedonisë për në BE,<br />
ai i kërkonte gjithashtu<br />
Shkupit t’i jepte fund<br />
“fushatës së vet antibullgare<br />
dhe manipulimi<br />
të fakteve historike,”<br />
dhe të përqendrohej në<br />
reformat e kërkuara.<br />
Sipas Solomon Pasi,<br />
president dhe themelues<br />
i Klubit Atlantik të<br />
organizatat ndërkombëtare,<br />
ndërsa emri kushtetues<br />
do të mbetej për përdorim<br />
të brendshëm dhe për<br />
marrëdhëniet bilaterale me<br />
shtetet që do të dëshirojnë<br />
të vazhdojnë ta përdorin<br />
atë. <strong>Gazeta</strong> shkruan se<br />
ndërmjetësi ka ofruar që<br />
në letërnjoftim të qëndrojë<br />
- “nënshtetas i Republikës<br />
Veriore të Maqedonisë”,<br />
ndërsa e njëjta formulë është<br />
parashikuar edhe për gjuhën<br />
- “gjuhë zyrtare e Republikës<br />
Veriore të Maqedonisë”. Sipas<br />
disa analistëve, ky është një<br />
sinjal pozitiv por, krijohet<br />
përshtypja se gjithçka do të<br />
varet nga konstatimi rreth<br />
procesit euro-integrues për<br />
Maqedoninë, i cili pritet të<br />
miratohet në fillim të javës<br />
së ardhshme nge Komisioni<br />
Evropian, që pritet të vendosë<br />
mbi datën e negociatave. Pala<br />
maqedonase pret ta përqafojë<br />
idenë e marrjes së datës dhe<br />
zgjidhjes përgjatë saj edhe të<br />
çështjes së emrit, ide kjo që<br />
vazhdon të kundërshtohet nga<br />
grekët.<br />
Pa emrin s’bëhet<br />
asgjë/Përmbajtja e<br />
propozimeve të fundit të<br />
ndërmjetësuesit Methju Nimic<br />
për zgjidhjen e kontestit për<br />
emrin e Maqedonisë, nuk ka<br />
asnjë lidhje me atë që është<br />
publikuar në disa media<br />
të Maqedonisë. Këtë e ka<br />
kumtuar zëdhënësi i MPJ-së<br />
greke Grigoris Delavekuras,<br />
i cili shton se Greqia nuk ka<br />
marrë propozime të tilla dhe<br />
<strong>55</strong><br />
Bullgarisë dhe ishministër<br />
i jashtëm,<br />
çështjes mund t’i ishte<br />
drejtuar ndryshe. “Mua<br />
vetëm më vjen keq që<br />
në vend të bisedimeve<br />
konfidenciale kokë<br />
më kokë midis dy<br />
kryeministrave, ne po<br />
shohim letra të botuara<br />
midis tyre”, i tha ai<br />
SETimes. “Shpresoj që<br />
anëtarësimi në NATO-s<br />
dhe BE i Bullgarisë<br />
do të përdoret për të<br />
përmirësuar marrëdhëniet<br />
me fqinjët tanë por ajo<br />
që po shohim është<br />
krejt e kundërta. Ende,<br />
është inkurajuese se kjo<br />
nuk është një çështje e<br />
marrëdhënieve midis<br />
popujve tanë, por midis<br />
dy qeverive tona”.<br />
ajo që është publikuari si<br />
formulë për zgjidhjen e emrit<br />
aspak nuk është e saktë.<br />
“Sa i përket përmbajtjes së<br />
publikuar në disa media greke,<br />
se Greqia ka për qëllim të<br />
dakordohet që ish Republika<br />
Jugosllave e Maqedonisë t’i<br />
fillojë negociatat inkuadruese<br />
me BE-në pa u zgjedhur<br />
paraprakisht çështja e emrit,<br />
duhet të jetë e qartë se kjo<br />
nuk është e saktë. Qëndrimi<br />
grek mbetet stabil dhe<br />
konsistent, se për fillimin<br />
e negociatave inkuadruese,<br />
parakusht është përmbushja<br />
e kushteve dhe kritereve të<br />
konfirmuara me vendimet e<br />
BE-së. Më i rëndësishëm nga<br />
këto kushte është respektimi i<br />
fqinjëve dhe sipas kësaj gjetja<br />
e zgjidhjes së ndërsjellë e<br />
pranueshme për emrin”, thuhet<br />
në deklaratën e Delavekuras.<br />
Në spekulimet<br />
për propozimin Republika<br />
Veriore e Maqedonisë nga<br />
ndërmjetësi Metju Nimic,<br />
zëdhënësi i Qeverisë të<br />
Republikës së Maqedonisë<br />
Aleksandar Gjeorgjiev, tha se<br />
Qeveria e përsërit qëndrimin e<br />
shprehur paraprakisht. “Është<br />
e papërgjegjshme të bëhet<br />
ankand me çfarëdo hollësi<br />
apo aspekte në lidhje me këtë<br />
çështje serioze me interes të<br />
lartë shtetëror dhe kombëtar.<br />
Mund të them se nuk është<br />
e saktë ajo që u liferua në<br />
media”, theksoi zëdhënësi<br />
qeveritar Gjeorgjiev.<br />
Marrë nga e përditshmja e<br />
Shkupit “Koha”
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
politikë<br />
Presidenti i Republikës pret në një takim ish-kryeministrin e Kosovës, Ramush Haradinaj<br />
Presidenti Nishani nderon Haradinajn me Urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”<br />
Shteti shqiptar vlerëson<br />
kontributin e Ramush Haradinaj<br />
si luftëtar dhe rolin e tij si<br />
politikan. Udhëheqësi i Aleancës<br />
për Ardhmërinë e Kosovës,<br />
Ramush Haradinaj nderohet<br />
me urdhrin “Gjergj Kastriot<br />
Skënderbeu” nga presidenti<br />
i Republikës së Shqipërisë<br />
Bujar Nishani. Në ceremoninë<br />
zyrtare të zhvilluar me këtë rast,<br />
në mjediset e Institucionit të<br />
Presidentit ishte i pranishëm<br />
Kryeministri i Shqipërisë, Sali<br />
Berisha. “Ramush Haradinaj, i cili<br />
së bashku me bashkëluftëtarët<br />
Kryeministri Berisha takoi dje ish kryeministrin e Kosovës dhe kryetarin e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Rramush Haradinaj<br />
Berisha: Përpjekja për bashkim kombëtar, ideal udhëheqës<br />
Berisha: Brenda javës vendimi për shtetësinë shqiptare. Haradinaj: E drejtë e mohuar që po vihet në vend<br />
Kryeministri Sali Berisha dhe kryetari<br />
i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës,<br />
Ramush Haradinaj ndajnë të njëjtin<br />
qëndrim sa i takon disa çështjeve<br />
specifike që lidhen me interesat e<br />
mëdha të shqiptarëve. Në kuadër<br />
të vizitës së tij të parë në Tiranë,<br />
pas shpalljes së pafajësisë nga<br />
Tribunali Penal Ndërkombëtar për ish<br />
Jugosllavinë (TPNJ), Haradinaj u prit<br />
dje në një takim nga kryeministri Sali<br />
Berisha.<br />
Kreu i qeverisë shqiptare vlerësoi<br />
vizitën e Haradinaj në Tiranë, si një<br />
ngjarje shumë të rëndësishme në 100<br />
vjetorin e pavarësisë, pasi siç theksoi<br />
kryeministri, Haradinaj si komandant<br />
i radhëve të Luftës Çlirimtare të<br />
Kosovës ka luajtur një rol themelor<br />
në lirinë e shqiptarëve dhe lirinë<br />
kombëtare. Kryeministri vlerësoi<br />
rolin dhe angazhimin e Haradinaj, në<br />
Kosovën e pasluftës, për ndërtimin<br />
e marrëdhënieve ndëretnike në<br />
Kosovë, si dhe në mbrojtjen me<br />
guxim dhe vendosmëri të lirive<br />
dhe te drejtave të minoriteteve<br />
në Republikës së Kosovës dhe<br />
rindërtimit tërësor të saj.<br />
“Duhet të theksojmë në këtë pikë<br />
se liria kombëtare është vendosur<br />
vetëm me çlirimin e Kosovës. Kjo<br />
vizitë dhe pafajësia që shpalli<br />
Gjykata e Hagës, ishte një ngjarje e<br />
një rëndësie shumë të madhe për<br />
shqiptarët sepse pas çlirimit të<br />
Kosovës duhet mbajtur mend mirë,<br />
njësitë e Ushtrisë Çlirimtare të<br />
Kosovës (UÇK) ishin aleatet tokësorë<br />
‘de facto’ të NATO-s”, theksoi Berisha.<br />
Ai vuri në dukje se pas çlirimit të<br />
Kosovës zoti Rramush Haradinaj<br />
u angazhua me një përkushtim të<br />
jashtëzakonshëm për ndërtimin,<br />
në radhë të parë të marrëdhënieve<br />
ndëretnike në Kosovë, në mbrojtjen<br />
me një guxim dhe vendosmëri të<br />
madhe të lirive dhe te drejtave të<br />
minoriteteve në Republikës së<br />
Kosovës dhe rindërtimit tërësor të<br />
saj, për të cilën ai dha një kontribut<br />
të madh. Ndërsa, tha kryeministri<br />
Berisha, Haradinaj u gjend i gatshëm<br />
të përballej edhe me akuzat politike<br />
të prokurorëve të Gjykatës së Hagës,<br />
derisa fitoi lirinë për të dytën herë<br />
nga kjo gjykatë. “Në detyrën e ishkryeministrit<br />
u thirr për t’u gjykuar<br />
nga Gjykata e Hagës. Nuk kam patur<br />
kurrë, as dyshimin më të vogël se ato<br />
motive ishin politike, ishin motive<br />
të një përpjekje absurde me të cilën<br />
kërkohej të barazohej agresori me<br />
viktimën, pushtuesi me luftëtarët<br />
e lirisë, por edhe një herë duke<br />
shprehur nderimin më të madh për<br />
zotin Haradinaj që bëri shqiptarët<br />
të mbajnë kokën lart, iu përgjigj ligjit<br />
ndërkombëtar, duke lënë detyrën e<br />
kryeministrit dhe paraqitur për hetim<br />
dhe gjykim në trupën ndërkombëtare<br />
të Gjykatës së Hagës. Dua të shpreh<br />
e tij në Kosovë diti t’i dalë zot<br />
vendit të tij, popullit të tij, trojeve<br />
të shqiptarëve, dinjitetit të<br />
shqiptarëve dhe të ndeshet me<br />
një makineri të egër, që synonte<br />
spastrimin etnik, që ushtronte<br />
gjenocidin ndaj një populli, ndaj<br />
qytetarëve, ndaj një vendi. Por,<br />
gjithashtu diti në përmasat e<br />
një burri shteti të punojë fort<br />
me mjaft bashkëpunëtorë të<br />
tij të ngushtë, politikanët dhe<br />
institucionet e Kosovës në<br />
konsolidimin e një shteti të ri,<br />
që po përparonte me shpejtësi<br />
drejt gjithë atyre standardeve<br />
të demokracisë për një shtet<br />
evropian” u shpreh Nishani.<br />
Për ish-kryeministrin e Kosovës,<br />
ky vlerësim është një angazhim<br />
më shumë për ndërtimin<br />
e shtetit të së drejtës dhe<br />
integrimin euroatlantik të dy<br />
vendeve.<br />
“Është sfidë e madhe për mua<br />
sot dhe kam një ndjenjë jo të<br />
zakonshme të marr një nderim<br />
të këtillë dhe një përjetim, të<br />
cilin ua dedikoj të gjithë atyre,<br />
që kanë kontribuar për lirinë<br />
e Kosovës e që jemi të gjithë<br />
ne dhe të gjithë atyre që kanë<br />
Kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj<br />
“AAK, partneritet me PD-në -<br />
kryeministri Berisha, idhull i<br />
qytetarëve të Kosovës”<br />
“I privilegjuar dhe nder i madh të jem sot në Shqipëri, pas sfidave nëpër<br />
të cilat kam kaluar”. Kështu u shpreh kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e<br />
Kosovës, ish kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj gjatë konferencës<br />
së përbashkët për shtyp, me kryeministrin Sali Berisha.<br />
Ai tha se qytetarët e Kosovës e duan dhe e nderojnë kryeministrin<br />
Berisha, ndërsa shprehu mirënjohje për mbështetjen që Shqipëria i ka<br />
dhënë rrugëtimit të Kosovës si shtet i pavarur. “Ky nder shtohet edhe më<br />
shumë kur dihet se sa shumë qytetarët e Kosovës e duan dhe e nderojnë<br />
kryeministrin Berisha. Në rrugëtimin tonë si Kosovë, sidomos në kohët<br />
tona më të vështira, shpresa jonë gjithmonë ka qenë tek Shqipëria. Në<br />
rrugëtimin tonë si shtet dhe në sfidat e reja që na presin, kjo shpresë është<br />
e njëjtë. Ne vijmë këtu për të marrë më shumë energji, për të rritur motivet<br />
dhe për tu njohur më mirë me punët që na presim”, u shpreh Haradinaj.<br />
Kreu i AAK-së informoi se në takimin me kryeministrin Berisha u bisedua<br />
për sfidat e ardhshme të Shqipërisë dhe Kosovës si dhe për shqiptarët në<br />
të gjitha trevat ku jetojnë.<br />
gjithashtu nderimin dhe vlerësimin<br />
më të madh për këtë Gjykatë, e cila<br />
nuk pranoi ndikimet dhe interferencat<br />
politike të gatuara prapa perdeve,<br />
korridoreve dhe skutave të<br />
diplomacisë apo sektorëve të tjerë.<br />
Shpalli dy herë me radhë pafajësinë<br />
e plotë dhe të paqena akuzat absurde<br />
për të cilat zoti Haradinaj u detyrua të<br />
paraqitej para kësaj Gjykate. Pra ky<br />
vendim është njëkohësisht një nder<br />
dhe dinjitet për Gjykatën e Hagës<br />
për të cilën Shqipëria ka vlerësimin<br />
dhe respektin më të madh dhe është<br />
përpjekur të japë kontributin e saj<br />
modest në lehtësimin e veprimtarisë<br />
së kësaj Gjykate”, theksoi kryeministri<br />
Berisha.<br />
Gjatë këtij takimi u diskutua edhe për<br />
hapësirat e gjera të bashkëpunimit<br />
mes Shqipërisë dhe Kosovës si dhe u<br />
theksua se konsolidimi i mëtejshëm i<br />
pavarësisë së Kosovës është interes<br />
jetik i shqiptarëve, ndërsa përpjekja<br />
për bashkim kombëtar është ideali<br />
udhëheqës i shqiptarëve kudo që<br />
ndodhen. “Me Haradinaj ne diskutuam<br />
për bashkëpunimin mes Shqipërisë<br />
dhe Kosovës. Ramë dakord që<br />
konsolidimi i mëtejshëm i pavarësisë<br />
së Kosovës është interes jetik i<br />
shqiptarëve. Përpjekja për bashkim<br />
kombëtar është ideali udhëheqës i<br />
shqiptarëve kudo që ndodhen. Kemi<br />
bërë disa hapa serioze, por vullnetin<br />
politik e kemi për të vazhduar me<br />
vendosmëri të madhe të bashkohemi<br />
njëri me tjetrin, të bashkohemi me<br />
kontribuar në rrugëtimin tonë<br />
deri këtu. Njëkohësisht, këtë<br />
nderim e pranoj si marrje të<br />
obligimit që të rrugëtojmë më<br />
tutje së bashku për të mirën e<br />
shqiptarëve kudo që janë dhe<br />
po ashtu për zotësinë tonë që<br />
të marrim garant komunitetet<br />
etnike, që jetojnë në hapësirat<br />
tona, ashtu si shqiptarët e kanë<br />
traditë”, u shpreh ish-Kryeministri<br />
i Kosovës.<br />
Më herët Presidenti i Republikës,<br />
Bujar Nishani priti në një takim<br />
udhëheqësin e Aleancës për<br />
Ardhmërinë e Kosovës, ish-<br />
Evropën. Besoj se kjo është rruga<br />
që i jep mundësi këtij kombi që të<br />
shpalosë të gjithë potencialin e tij për<br />
paqen, stabilitetin, bashkëpunimin<br />
rajonal”, tha ai.<br />
Vëmendje iu kushtua gjithashtu<br />
çështjeve të shumë komentuara<br />
gjatë ditëve të fundit, siç pajisja<br />
me shtetësi shqiptare e të gjithë<br />
shqiptarë kudo ndodhen. Nisma<br />
për ligjin e shtetësisë shqiptare<br />
është cilësuar nga zoti Haradinaj, si<br />
rivendosje e një të drejtë historike<br />
për shqiptarët. “Nuk e shoh si një<br />
veprim në përmasa të tjera, por<br />
vetëm si një zbatim i një të drejte<br />
të shqiptarëve që jetojnë jashtë<br />
kufijve të Shqipërisë së vitit 1913”, tha<br />
Haradinaj. Ndërsa vetë Kryeministri<br />
Berisha sqaroi se me këtë iniciativë<br />
ai ka përsëritur veten, kur, me<br />
cilësinë e presidentit, në korrik të<br />
vitit 1992, nxori dekretin që, sipas të<br />
cilit, shtetësinë shqiptare kishte të<br />
drejtë ta fitonte çdo shtetas i huaj me<br />
kombësi apo origjinë shqiptare.<br />
Berisha dhe Haradinaj iu përgjigjën<br />
më pas interesit të mediave<br />
Zoti Kryeministër, Ish kryeministri<br />
Haradinaj është kthyer në një<br />
moment tepër të rëndësishëm<br />
historik, në skenën politike. Ju<br />
ndërkohë keni shpalosur dhe<br />
vazhdoni të shpalosni platformën<br />
për bashkimin kombëtar. Faktori<br />
shqiptar a ka një kohezion për të<br />
këtë çështje madhore të kombit dhe<br />
si e shikoni ju?<br />
Sali Berisha: Unë mund të them këtu<br />
se ka një kohezion të plotë dhe total.<br />
Por i nderuar zoti Asllan (gazetari),<br />
kemi një problem. Në radhë të parë<br />
ju e dini që unë ju admiroj shumë<br />
ju mediave, por duke qenë i hapur<br />
nuk mund të mos ju them atë që<br />
mendoj, se dhe ju kështu mi thoni<br />
mua. Problemi është memoria e<br />
mediave. Sapo unë u deklarova<br />
për nënshtetësinë shqiptare të të<br />
gjithë shqiptarëve kudo që janë, u<br />
përballa jo vetëm me reagimin e<br />
albanofobëve, por edhe të mediave<br />
shqiptare, të cilave do ju kujtoj një<br />
moment. Lexoni dekretin e korrikut<br />
të vitit 1992 të ish presidentit Sali<br />
Berisha. Tu them të vërteten, me<br />
sinqeritet nuk e kisha lexuar, por nuk<br />
ka nevojë të lexosh gjerat që i do.<br />
Unë kisha riprodhuar në deklaratën<br />
time pikë për pikë dekretin. Në atë<br />
kohë nuk kishte një reagim, ndërsa<br />
tani që po ecën drejt këtij procesi,<br />
tani duket si një lloj habie. Në këtë<br />
Shqipëri janë aksionarë shqiptarët<br />
kudo që ndodhen edhe ata të<br />
diasporës. Historia nuk është për tu<br />
mohuar. Lexoni aktin e pavarësisë,<br />
kush e ka firmosur. Lexoni kuvendin<br />
e parë, kush e përbënte. 18 delegatë<br />
ka pasur Kosova. Të vetët kanë pasur<br />
Kryeministrin e Kosovës Ramush<br />
Haradinaj, i cili viziton Tiranën me<br />
ftesë të Kryeministrit Berisha,<br />
pas vendimit të Gjykatës së<br />
Hagës dhe lirimit nga akuzat.<br />
Presidenti Nishani vlerësoi<br />
maksimalisht kontributin e<br />
Ramush Haradinaj si luftëtar, në<br />
drejtimin e njësive të Ushtrisë<br />
Çlirimtare të Kosovës gjatë<br />
luftës për çlirimin e saj; rolin<br />
e tij si politikan në ndërtimin<br />
e institucioneve demokratike<br />
të shtetit të Kosovës si dhe<br />
vendosmërinë dhe ndershmërinë<br />
në përballjen dinjitoze me<br />
shqiptarët në Maqedoni. Dhe këto<br />
janë të vërteta pozitive, të cilat nuk<br />
lëndojnë askënd.<br />
(Duke iu drejtuar gazetarit që bëri<br />
pyetjen) Nuk e kisha me ju, por<br />
shfrytëzova rastin për të bërë një<br />
reagim ndaj mediave. Unë e di që<br />
ju jeni dakord edhe me dekretin<br />
e Korrikut, edhe me deklaratën e<br />
tanishme. Nuk kam asnjë dyshim për<br />
këtë.<br />
Ramush Haradinaj: Unë mendoj se<br />
është e drejtë e bashkëkombësve<br />
kudo që ata jetojnë që të marrin<br />
shtetësinë shqiptare. Po flas për<br />
njerëzit që nuk jetojnë në kufijtë e<br />
Shqipërisë së 1913. Atyre iu jepet një<br />
e drejtë e tyre dhe është në vullnetin<br />
e tyre për ta shfrytëzuar. Pra, nuk e<br />
shoh si një veprim në përmasa të tjera,<br />
por vetëm si zbatim i një të drejte të<br />
shqiptarëve që jetojnë jashtë kufijve<br />
të 1913-s, që ata me vullnetin e tyre<br />
mund ta shfrytëzojnë. Pra ju jepet një<br />
e drejtë që ju ka munguar në etapa të<br />
tjera.<br />
Zoti Haradinaj, ju u kthyet nga Haga<br />
me një staturë të papërlyer, por keni<br />
vendosur të jeni pjesë e qeverisjes<br />
me qëllim përmirësimin e saj. Por<br />
analistë njohës të politikes në<br />
Kosovë sugjerojnë që partia juaj të<br />
qëndrojë në opozitë, pasi duke qenë<br />
pjesë e opozitës, ju merrni përsipër<br />
mëkatet e qeverisjes Thaçi. A<br />
nuk do të ishte më mirë që partia<br />
juaj të qëndronte në opozitë pasi<br />
kështu do të ndikonte më shumë në<br />
përmirësimin e qeverisjes?<br />
Ramush Haradinaj: Partitë politike<br />
janë sovrane në vendime dhe<br />
vendimet i marrin në bazë analizës<br />
së tyre për gjendjen e caktuar dhe<br />
veprimeve që do të ndërmarrin. Ne<br />
jemi në dijeni për gjendjen në vend,<br />
për gjendjen në qeverisje, por e<br />
kemi vlerësuar si të drejtë marrjen<br />
e përgjegjësive edhe tani, në rast se<br />
arrijmë ti marrim, pra e kemi vlerësuar<br />
si përgjigje adekuate te gjendjes. Nuk<br />
bëhet fjalë për kalkulime se si është<br />
më mirë për një parti politike apo<br />
për një lider, por si është më mirë për<br />
vendin tonë që përballet me sfida, me<br />
tema të ndjeshme.<br />
Zoti Haradinaj, AAK është një parti<br />
e majtë apo e djathtë. Dhe në këtë<br />
kontekst kë shikoni ju si aleatë në<br />
Shqipëri?<br />
Ramush Haradinaj: Ka kohë që<br />
në kuvendin tonë të partisë jemi<br />
përcaktuar si parti e profilit qendër e<br />
djathtë dhe kemi nderin që të kemi një<br />
partneritet me Partinë Demokratike<br />
të Shqipërisë.<br />
Zoti Kryeministër. Në mbledhjen<br />
e qeverisë në Vlorë kërkuat<br />
mirëkuptimin e faktorit<br />
ndërkombëtar, por dhe të fqinjëve<br />
5<br />
drejtësinë ndërkombëtare,<br />
e cila dha një ndihmesë të<br />
çmuar në imazhin e vërtetë të<br />
luftës çlirimtare të popullit të<br />
Kosovës të mbështetur nga<br />
partnerët ndërkombëtarë,<br />
pasi ishte një luftë e drejtë<br />
për liri. Kreu i Shtetit e cilësoi<br />
përballjen dinjitoze të Ramush<br />
Haradinaj në Gjykatën e<br />
Hagës si ngritje në dinjitetin e<br />
merituar të luftës së UÇK-së<br />
dhe vijim të rezistencës dhe<br />
sakrificës së qytetarëve të<br />
Kosovës që ranë për idealin më<br />
të lartë të kombit, lirinë.<br />
tuaj. Në fakt Brukseli është<br />
shqetësuar, pasi në një rezolutë për<br />
Shqipërinë që pritet këtë javë do të<br />
ketë një amendament të veçantë që<br />
të ndalohen deklaratat nacionaliste<br />
që nuk i shërbejnë fqinjësisë së<br />
mirë. Ju do të vazhdoni me këto<br />
deklarata dhe do të bindni partnerët<br />
ndërkombëtare se Shqipëria nuk<br />
ka pretendime territoriale për sa i<br />
përket çështjes kombëtare?<br />
Sali Berisha: Lidhur me deklaratat,<br />
në Shqipëri ka një spektër të gjerë<br />
politik. Në këtë spektër Partia<br />
Demokratike pati shansin historik<br />
për të qenë partia e rivendosjes<br />
së të drejtave njerëzore dhe të<br />
minoritarëve dhe ajo ka mbetur dhe<br />
do të mbetet gjithnjë e tillë. Për sa<br />
i përket qëndrimeve të mia ndaj<br />
shtetësisë së shqiptarëve kudo që<br />
janë këto jam i bindur se kontribuojnë<br />
më shumë në paqen dhe stabilitetin<br />
në Ballkan dhe nga ana tjetër këto<br />
qëndrime janë adaptuar prore jo<br />
nga një, por nga disa vende të BE.<br />
Maqedonasit nuk kanë probleme<br />
përzierjesh identiteti apo rivalitet<br />
identiteti me shqiptarët. Ata kanë<br />
identitetin e tyre, shqiptarët kanë<br />
identitetin e tyre, por Bullgaria mike<br />
iu jep shtetësi atyre qytetarëve që<br />
duan të marrin shtetësinë bullgare.<br />
Nuk e ka bërë këtë në mënyrë<br />
absolute as për pretendim territorial<br />
ndaj Maqedonisë, përkundrazi dua<br />
të njoh këtu një meritë historike<br />
të qeverisë bullgare. Në kohën<br />
kur Sllobodan Millosheviçi dhe<br />
Kostandin Micotaqis thirrën të<br />
mblidhnin aleatë të tre shteteve<br />
Serbi, Greqi, Bullgari të krijonin një<br />
lloj aleance trilaterale, qartësisht<br />
kjo mbi baza fetare, Bullgaria mike<br />
iu tha Jo, nuk vij. Dhe Bullgaria<br />
një nga kontributorët në njohjen<br />
ndërkombëtare të Maqedonisë. Po<br />
kështu Hungaria dhe vende të tjera,<br />
kjo është një praktikë që jo vetëm<br />
nuk destabilizon por përkundrazi<br />
prodhon më shumë stabilitet dhe<br />
zhvillim. Unë këto javë do të miratoj<br />
vendimin në qeveri, në përputhje<br />
me ligjin ekzistues, i cili autorizon<br />
dhënien për interesa ekonomike të<br />
shtetësisë shqiptare. Si thoni ju, tani,<br />
unë tu vë një taksë shqiptarëve për<br />
të marrë në shtetësinë shqiptare?<br />
Ata e kanë paguar këtë taksë. Për<br />
ata që i thonë Shqipërisë, Shqipëri<br />
dhe pavarësisë, pavarësi, ata e<br />
kanë paguar taksën kudo që janë.<br />
Nuk mund t’i bëj unë të huaj ata. Për<br />
të huajt vendimi do të jetë shumë<br />
shpejt në qeveri dhe do të përcaktoj<br />
siç ka përcaktuar Bullgaria, siç ka<br />
përcaktuar Mali i Zi, siç ka përcaktuar<br />
Hungaria. Këto janë standarde, jo<br />
të shpikura nga Shqipëria. Do të<br />
ketë një shumë të caktuar. Ai që bën<br />
këtë investim do marrë shtetësinë<br />
shqiptare. Kjo është.
6<br />
forum<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
IDEOLOGU ENVERIST REXHEP QOSJA PËRÇAN<br />
SHQIPTARET NE 100 - VJETORIN E PAVARËSISË<br />
Nga Dr. Teodor Kareco<br />
Ne Shqipëri, për fat jo te mire ka<br />
ende ne ditët tona, përfaqësues te<br />
ideologjisë se përmbysur enveriste.<br />
Përveç disa naiveve e te zhgënjyerve,<br />
nder ta gjallojnë edhe<br />
akademike e profesorë si Kristo<br />
Frashëri, Arben Puto a ndonjë qe<br />
e radhit veten si historian si puna<br />
e Paskal Milos e Pëllumb Xhufit.<br />
Këta kane edhe prapavijat e<br />
tyre ne medien e shkruar dhe atë<br />
vizive. Ata nuk janë vetëm. Ne<br />
Kosove kane përfaqësuesin me ne<br />
zë te ideologjisë komuniste e enveriste<br />
- akademikun Rexhep Qosja.<br />
Ky madje, përdor titujt, gradat,<br />
nderet shkencore për te mbrojtur<br />
si një kamikaz enverizmin, duke<br />
vene shume here edhe ne diskutim<br />
vlerat shkencore e akademike te<br />
tij, qe nuk janë te pakta.<br />
Shoqëria e sotme ne Evrope dhe ne<br />
mbare boten e barazon komunizmin<br />
me nazizmin dhe fashizmin.<br />
Për hir te se vërtetës do pranuar,<br />
se me kolapsin qe pati ajo qe gabimisht<br />
quhej shoqëri socialiste,<br />
ishin vete komunistet, gjithë Partia<br />
e Punës, madje e mbledhur ne<br />
Kongresin e 10-te qe e mohuan<br />
apo bene sikur e mohuan zyrtarisht<br />
komunizmin. Është tjetër<br />
puna mashtruese e mbajtjes se<br />
antaresise për ta përdorur nesër<br />
për qëllime te caktuara. Ishte një<br />
nder përfaqësuesit me ne zë te<br />
inteligjencies shqiptare, Dritero<br />
Agolli qe, me shume, me ashpër<br />
dhe me bindshëm, “ne folenë<br />
e grenxave komuniste”, pra<br />
ne Kongresin e 10-te demaskoi<br />
komunizmin dhe drejtuesin<br />
kriminel te Partisë – Enver<br />
Hoxhën. Problemi është se,<br />
komunizmi i përmbysur, por ende<br />
i padënuar ligjërisht, megjithëse<br />
u “gremis” dhe u “shpor”<br />
nga dera, hyn here pas here nga<br />
ndonjë dritare, “vrime” apo e<br />
“çare”, nëpërmjet enveristeve qe<br />
përmendem dhe pasuesve te tyre.<br />
Nuk është e thëne qe Shqipëria<br />
dhe shqiptaret te shpëtonin<br />
nga një e keqe qe ka forcën e<br />
“murtajës” dhe te regresit<br />
sikundër është komunizmi. Vetëm<br />
një ligj bashkëkohor qe do te<br />
dënonte ne rrënje famëkeqin e<br />
vrastarin “komunizëm” nuk do t’u<br />
linte fushe te lire këtyre mbartësve<br />
te rrezikshëm te enverizmit, nuk<br />
do te lejonte kriptokomunisten<br />
Rudina Xhunga qe te nxirrte ne<br />
ekran si ne ditët me te mira te<br />
“Enverit” kriminelen Nexhmie<br />
Hoxha, te theriste duke i bere<br />
pyetje provokative vëllain e saj<br />
siamez, Akademikun Rexhep<br />
Qosja.<br />
Për te shpalosur edhe një here<br />
enverizmin, për te ndikuar ne<br />
përçarjen e mëtejshme te kombit<br />
shqiptar, sidomos tani me rastin<br />
e 100-vjetorit te shpalljes se<br />
pavarësisë, për te mbrojtur pa<br />
asnjë skrupull historinë e gabuar<br />
te Shqipërisë, te shtrembëruar,<br />
te masakruar nga historiografia<br />
komuniste, nuk përtohet dhe<br />
shkohet deri ne Kosove për<br />
t’i marre interviste Qoses nga<br />
enveristja me aktive e ditëve te<br />
sotme ne medien vizive – Rudina<br />
Xhunga. Bëhen përpjekje kështu<br />
për te mbajtur me “paterica”<br />
një histori te falsifikuar sipas<br />
interesave qe kishte komunizmi<br />
kur ishte ne fuqi.<br />
Te vime ne teme, problemet janë<br />
te shumta, enveristet ne mënyre<br />
tepër te shëmtuar, jo dinjitoze,<br />
ne shume raste demaskuese,<br />
përpiqen te rruajnë me çdo kusht<br />
dhe mjet atë histori qe u shkrua<br />
nga historiografia komuniste.<br />
Përpiqen te kthejnë mbrapsht<br />
rrjedhat progresive te zhvillimit te<br />
mendimit shoqëror e demokratik.<br />
Jo Qoset, Frashërit, Putot,<br />
megjithe gradat akademike te tyre,<br />
jo e jo pasuesit lilipute Xhufi e Milo,<br />
por, as edhe shumëfishi i pasuesve<br />
te tyre enveriste, nuk mund te<br />
“ngurtësojnë”, “falsifikojnë”<br />
historinë e gabuar, te inkriminuar,<br />
ne shume raste kriminele, te<br />
shkruar ne periudhën e diktaturës<br />
enveriste. Historiografia<br />
shkencore e mbështetur jo vetëm<br />
ne bazamentet e forta te një<br />
shoqërie demokratike por edhe<br />
ne atë qe rilindësit tanë e quanin<br />
“ideologjia e shqiptarizmes”<br />
apo “feja e shqiptarit është<br />
shqiptaria”, po e thotë çdo<br />
dite e me mire fjalën e saj me<br />
argumente, dokumentacion,<br />
logjike shkencore. Është pikërisht<br />
“ideologjia e shqiptarizmes”<br />
qe është trathetuar nga akademiku<br />
Qosja dhe bashkëfajtoret me te.<br />
Një pyetje dhe përgjigje<br />
provokuese.<br />
Jam i moshuar, por, për hir te<br />
se vërtetës gjate jetës nuk kam<br />
pare një pyetje kaq provokuese,<br />
mos themi dhe pa mend apo<br />
pyetje idiote. Nuk kam pare e<br />
dëgjuar asnjë njeri me mend qe<br />
t’i përgjigjet me kaq zell e dëshire<br />
kësaj pyetje sa zoti Qose.<br />
Pyetja ishte: “Profesor Qosja, i<br />
kujt është 100 vjetori, i Ismail<br />
Qemalit, apo Ahmet Zogut?”.<br />
Çdo shqiptar, mos themi<br />
shkencëtar se është shume, çdo<br />
njeri qe ka ne zemër ideologjinë e<br />
shqiptarizmes, çdo njeri qe është<br />
shkëputur nga ideologjia enveriste<br />
do te ishte ofenduar me pyetje<br />
te tilla, do te ngrinte krye e do te<br />
thoshte – ç’po behet kështu? 100<br />
vjetori i shpalljes se pavarësisë<br />
është i gjithë shqiptareve, kudo<br />
ku jetojnë e punojnë, ne Shqipëri,<br />
ne Mal te Zi, ne Kosove, ne Serbi,<br />
ne Maqedoni, ne Çamëri si dhe<br />
anekënd botes. Ajo ishte çlirimi nga<br />
zgjedha shekullore e perandorisë<br />
osmane. Pra 100 vjetori nuk është<br />
as e Ismail Qemalit dhe as e Ahmet<br />
Zogut, Mbretit te Shqiptareve.<br />
Pse behet kjo pyetje, për te dhëne<br />
nga goja e një “akademiku”<br />
përgjigjen qe dihej nga Xhunga,<br />
se ç’fare është ky Ahmet Zog,<br />
pse i bëhen nderime te tilla, ai<br />
është anatemuar nga diktatori<br />
Enver Hoxha. Dhe për fat te keq<br />
si argumente jep një biografi te<br />
shtetarit osman Ismail Qemalit, te<br />
krahasuar me atë te një djaloshi qe<br />
e nisi jetën ne mbështetje jo vetëm<br />
te shpalljes se pavarësisë por edhe<br />
te mbrojtjes me gjak te saj, ne<br />
realizimin e endres shekullore për<br />
stabilitetin e shtetit shqiptar pas<br />
luftërave botërore e ballkanike dhe<br />
luftërave për pushtet.<br />
Ata janë krejt njerëz te ndryshëm,<br />
jo vetëm për nga e kaluara dhe<br />
biografia por veçanërisht për nga<br />
moneti ku u shfaq madhështia e<br />
tyre.<br />
Shqipëria ka vetëm një Ismail<br />
Qemal, ai është nderuar dhe do<br />
te nderohet nga shqiptaret për<br />
veprën e madhe te përgatitjes dhe<br />
shpalljes se pavarësisë. Ai është<br />
unik, i pa arritshëm ne veprën<br />
qe beri ne te mirën e Shqipërisë.<br />
Pa dyshim, pozita qe kishte,<br />
përvoja e gjate ne drejtimin e<br />
perandorisë osmane e ndihmuan<br />
qe pikërisht ai, si patriot dhe<br />
ideolog i shqiptarizmes, se bashku<br />
me shume shoke te tjerë, te bënte<br />
atë akt madhor, akt qe për nga<br />
rëndësia e shenjtëron.<br />
Dihet qe veprimtaria e qeverise<br />
se Vlorës ishte tepër e kufizuar,<br />
e dubluar, e kontrolluar. Ajo<br />
nuk u njoh nga fuqitë e mëdha.<br />
Arben Puto është i detyruar te<br />
pranoje ne Historinë e Shqipërisë<br />
se “veprimtaria e Qeverise<br />
se Vlorës shtrihej me se<br />
shumti ne rrafshin e ideve,<br />
te aspiratave” 1 . Nuk di ku<br />
i formuloi ai qe mbahet për<br />
akademik ne intervistën dhëne<br />
Xhungës ne Prishtine se “Ismail<br />
Qemali ishte demokrati, ai<br />
i cili e filloi demokracinë<br />
ne historinë e popullit<br />
shqiptar dhe ne historinë<br />
e shtetit shqiptar, Ismail<br />
Qemali ishte njeriu, i cili<br />
ndërtonte një politike tipike<br />
demokratike, madje them<br />
me liberale...” Nuk e di mbi<br />
c’fare baze dokumentesh historike<br />
i ngre enveristi Qose këto merita<br />
dhe broçkulla te tjera te kësaj<br />
natyre. Ne ketë mënyre ne vend ta<br />
lartësoje te madhin Ismail Qemal,<br />
e tkurr, ja zvogëlon meritat qe kane<br />
një vlere te jashtëzakonshme edhe<br />
për kaq sa njohim. Enveristi Kristo<br />
Frashëri, po ne librin e historisë,<br />
bën te kundërtën e kriton Ismail<br />
Qemalin dhe shtetin e ri shqiptar<br />
se “ nuk e preku pronësinë<br />
çifligare (jo vetëm çifliqet<br />
private, por as çifliqet vakëfe<br />
e shtetërore)...nuk preku<br />
as marrëdhëniet agrare<br />
qe trashëgoi nga sundimi<br />
osman.” 2 Ta besh ketë pohim<br />
ne vitin 2007, ose ke rrjedhur ose<br />
enverizmi te ka verbuar ne mënyre<br />
te tille qe te tjerët te gjykojnë se<br />
te ka ardhur fundi si njeri sepse,<br />
si shkencëtar “dokrra” te kësaj<br />
natyre nuk kane vend.<br />
Një tjetër pyetje provokuese:<br />
“po nëse ndalojmë te Zogu<br />
dhe Noli”.<br />
<strong>55</strong><br />
Pse vazhdoni me provokime<br />
zonja apo zonjusha Xhunga, dy<br />
personalitetet qe përmendni<br />
janë krejt te ndryshëm jo vetëm<br />
për fushat ne te cilat ka shquar<br />
aktiviteti i tyre por, edhe për<br />
ndihmesën qe kane dhëne ne<br />
forcimin e konsolidimin e shtetit<br />
shqiptar. Se pari pak respekt për<br />
historinë e popullit tone, e duan<br />
apo nuk e duan enveristet, Ahmet<br />
Zogu ka qene Mbreti i Shqiptareve,<br />
pranuar me format legale te kohës,<br />
njohur nga fuqitë e mëdha.<br />
Vërtet moderatorja kërkonte<br />
një “profanosje” duke krahasuar<br />
dy male larg njeri tjetrit. Por,<br />
ndoshta e kishte me qellim qe<br />
t’u “profanoste” ju zoti Qose,<br />
me gjykimet e çala, jo reale, ne<br />
përpjekjen për te krahasuar<br />
Mbretin Zog i I i shqiptareve me<br />
intelektualin ne zë, por edhe me<br />
pesha te renda ne politike ne dem<br />
te popullit shqiptar, Imzot Nolin.<br />
Jam i te njëjtit mendim qe Noli<br />
si shkrimtar, historian, muzikant<br />
ka vlera te pazëvendësueshme.<br />
Do te mbetet për jete ne altarin e<br />
njerëzve te shquar te shkencës dhe<br />
te letërsisë. Por edhe këtu gaboni,<br />
enverizmi, si atij kalit te karrocës,<br />
nuk ju lejon te shkoni me tej. Kur<br />
flet për Nolin nuk mund te mos<br />
flasësh për anën tjetër te medaljes,<br />
zotin Faik Konica. E di se ai quhej<br />
“bej”, ishte Ambasador ne Amerike,<br />
ishte jashtë logjikave te ideologjisë<br />
enveriste, madje renditej nder<br />
“armiqtë” për komunizmin. Por,<br />
faktet janë fakte, ato nuk mund<br />
t’i ndryshojnë akademiket,<br />
megjithëse antishqiptarizma i ka<br />
detyruar te shkruajnë për Nolin<br />
dhe, te lëne ne haresë Konicën.<br />
Vete shqiptaro-amerikanet,<br />
por jo vetëm ata i konsideronin<br />
“Konicën dhe Nolin si njeres<br />
shume te talentuar. Nëse ata<br />
do te kishin lindur si franceze<br />
ose angleze apo gjermane<br />
apo ne çdo vend tjetër te<br />
stabilizuar me një kulture te<br />
trashëguar ne breza, ata do<br />
te kishin arritur kulmet ne<br />
art”. 3<br />
Ne leme te politikes Fan Noli ka<br />
edhe faje te mëdha, i ka sjelle<br />
dëme te pallogaritshme Shqipërisë<br />
dhe shqiptareve. Shqiptaret e<br />
Amerikës te përfaqësuar nga<br />
Federata Vatra e dërguan me<br />
shpenzime te mëdha Fan Nolin<br />
ne Shqipëri si përfaqësuesin e<br />
tyre, ai u pranua si përjashtim<br />
nga legjislacioni shqiptar edhe<br />
si deputet i tyre ne parlament.<br />
Me ketë synohej qe fryma e<br />
“Vatrës”, shpirti demokratik e<br />
liberal i shqiptaro-amerikaneve<br />
te ndikonte ne konsolidimin e<br />
pushtetit te lëkundur te forcave<br />
politike qe vepronin. Noli, ne<br />
kundërshtim me orientimet e<br />
“Vatrës” mori pjese ne komplote<br />
joligjore, ne grusht shteti, ne atë<br />
qe pa te drejte quhet revolucioni<br />
i qershorit. “Vërtet Vatra<br />
përkrahu me te holla edhe me<br />
ane te shtypit “opozitën”, por<br />
qe kundër gjakderdhjeve.” 4<br />
(vijon)
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
forum<br />
Relacioni mes kombit dhe fesë në<br />
kontekstin e ndryshimeve etno-demografike<br />
Nga Mentor Tahiri<br />
Përvetësimi i institucionit fetar<br />
nga qarqe joshqiptare dhe<br />
vetë prania e tij si të tillë i ngjan<br />
“kalit të Trojës” brenda kombit.<br />
Në këto hapësira shpesh<br />
është dëshmuar e ripërsëritur<br />
saktësia e legjendës homeriane<br />
që në të kaluarën edhe ka ditur<br />
të godasë të gjitha konfesionet<br />
tradicionale të shqiptarëve, e<br />
përmes kësaj edhe vetë bazën<br />
etnike shqiptare. Relacioni<br />
mes kombit dhe fesë në<br />
historiografinë tonë, si dhe<br />
nga zhvillimet e sotme mbi të<br />
gjitha fletë për harmoninë për<br />
të cilën si shqiptarë duhet të<br />
mburremi. Atdheu shqiptar<br />
ndonëse i fragmentuar i ngjan<br />
një oazi idilik të bashkëjetesës<br />
multikonfesionale pavarësisht<br />
problemeve globale që sot<br />
bota ka në këtë drejtim.<br />
Megjithatë ne duhet të<br />
trajtojmë në mënyrë më<br />
delikate një sërë çështjesh të<br />
lidhura apo jo ndërmjet tyre<br />
por të cilat kanë ndikuar në<br />
tkurrjen numerike e gjeografike<br />
të shqiptarëve, çështje të<br />
cilave nuk na lejohet të ua<br />
nënvlerësojmë ndikimin edhe<br />
sot kur nën petkun e religjionit<br />
infiltrohen në jetën politike e<br />
shoqërore.<br />
Krahasimi i gjendjes së sotme<br />
demografike me një të kaluar<br />
jo shumë të largët na flet se<br />
nga trungu kombëtar janë<br />
shkëputur baza (kontingjente)<br />
të shumta ku shqiptarët<br />
janë asimiluar, pavarësisht<br />
përkatësive fetare dhe<br />
varësisht me rrethanat politike.<br />
Kardinali i Milanos Skola: “Laiciteti, i<br />
ashtuquajtur “i paanshëm”, është intolerant”<br />
Zgjuan diskutime mjaft të<br />
gjalla, fjalët e kryeipeshkvit<br />
të Milanos, kardinalit Anxhelo<br />
Skola, me rastin e Solemnitetit<br />
të Shën Ambrozit, pajtor i<br />
Kishës me të njëjtin emër. Në<br />
Lutjet e para Mbrëmësore<br />
të festës u përuruan edhe<br />
kremtimet për 1700 vjetorin<br />
e Ediktit të Kostandinit, apo<br />
Ediktit të Milanos së vitit 313,<br />
me të cilin perandori romak e<br />
linte të lirë ushtrimin e fesë së<br />
krishterë e të çdo feje, duke<br />
vënë kështu bazat e lirisë fetare.<br />
Kardinali u nis nga ky akt për të<br />
arritur në lirinë fetare të ditëve<br />
tona, foli për një model laiciteti,<br />
që duket i paanshëm, por, në<br />
të vërtetë, priret ta mënjanojë<br />
fenë nga jeta e përditshme.<br />
Kryeipeshkvi i qytetit verior<br />
italian theksoi rëndësinë e<br />
laicitetit pozitiv, që respekton<br />
komponentet e ndryshme civile<br />
e fetare të shoqërisë. Por, cilat<br />
janë marrëdhëniet e drejta<br />
ndërmjet shtetit dhe fesë? Ja<br />
ç’thotë vetë kardinali Anxhelo<br />
Skola, në mikrofonin e Radio<br />
Vatikanit: “Marrëdhënie të<br />
drejta janë ato, për të cilat shteti<br />
dhe institucionet shtetërore<br />
nuk përvetësojnë asnjë<br />
këndvështrim mbi jetën, ose<br />
mbi botën: qoftë fetar, qoftë<br />
Prandaj më nuk ka shqiptarë<br />
të deklaruar në qytete e<br />
vise të tëra të Sanxhakut ku<br />
pasardhës të bajraqeve Kuq,<br />
Kelmend, Shkrel dhe Hot<br />
janë shkrirë në popullsinë<br />
shumicë që kishte fenë islame<br />
sikur edhe ata vetë; në vise<br />
të Çamërisë (nga ku çamët<br />
ortodoksë nuk janë përzënë)<br />
tani të gjithë deklarohen si<br />
grekë, kurse diku tjetër janë<br />
pakicë e papërfillshme në<br />
shumë vise dikur shqiptare<br />
etnikisht. Regjistrimet e<br />
popullsisë në shtetet ku<br />
shqiptarët janë autokton, në<br />
kontekstin e pasqyrimit të<br />
përbërjes konfesionale të<br />
popullsisë tregojnë tendenca<br />
të cilat duhet seriozisht të<br />
trajtohen nga institucionet<br />
përkatëse politike e akademike<br />
që mëtojnë të përfaqësojnë<br />
shqiptarët. Përderisa në<br />
Republikën e Kosovës që<br />
ka përqindjen më të madhe<br />
të shqiptarëve (Republika<br />
e Shqipërisë del të ketë<br />
përqindje më të vogël) pak a<br />
shumë çështja e identitetit<br />
etnik dhe fetar më nuk<br />
ka tendenca ndryshimi pa<br />
harruar faktin e përvetësimit<br />
të trashëgimisë kulturore nga<br />
Kisha serbe, në Maqedoni<br />
dhe Republikën e Shqipërisë<br />
kërkohet një përqendrim më<br />
i madh institucional karshi<br />
ndryshimeve ngase ato janë<br />
aktive në cenimin e bazës etnike.<br />
Në Maqedoni nuk ka si e të<br />
mos bjerë në sy “zhdukja” e<br />
shqiptarëve të konfesioneve<br />
krishtere, përfshirë këtu edhe<br />
komunitetin e dikurshëm<br />
thjesht racional, si me anë të<br />
formulimit të ndonjë deklarate,<br />
ashtu edhe me ndonjë ligj të<br />
pashkruar. Shteti duhet të<br />
favorizojë një hapësirë brenda<br />
shoqërisë civile, ku të mund të<br />
shprehen të gjitha subjektet<br />
publike, fetare, ose etike, në<br />
mënyrë që të konfrontohen<br />
ndërmjet tyre e me të gjithë<br />
njerëzit, e përmes krahasimit të<br />
këndvështrimeve të arrijnë në<br />
njohjen objektive të atyre vlerave<br />
shpirtërore e materiale, të cilat<br />
përbëjnë anën më të mirë të jetës<br />
së njerëzve. Më pas, ato duhet<br />
të zbatohen e të administrohen<br />
denjësisht. Pra, një këndvështrim<br />
pozitiv për lirinë fetare, por edhe<br />
një botëkuptim të ri e pozitiv për<br />
laicitetin e shtetit”.<br />
Nëse nuk jemi të paanshëm,<br />
siç keni thënë ju, a mund të<br />
mbajmë të njëjtën distancë<br />
prej feve?<br />
Fjala “i paanshëm” është<br />
e vështirë të përdoret në<br />
këtë fushë, sepse shoqëria<br />
civile nuk mund të jetë e<br />
paanshme: të gjithë paraqesin<br />
një këndvështrim për jetën.<br />
Edhe kur them “jam indiferent,<br />
jam agnostik”, shpreh një<br />
këndvështrim për jetën. Por,<br />
mund të themi se shteti duhet të<br />
jetë jo konfesional: nuk duhet të<br />
protestant në Qytetin<br />
e Manastirit. Asimilimi i<br />
shqiptarëve ortodoksë në<br />
zonat e Mavrovës dhe luginën<br />
e lumit Radika, zonë kjo që në<br />
kaluarën ka dhënë kontributin<br />
për çështjen shqiptare dhe<br />
nga ku ka prejardhjen ideologu<br />
Josif Bageri, veç tjerash edhe<br />
ka shkaktuar mosvazhdimësi<br />
gjeografike të hapësirës së<br />
banuar me shqiptarë dhe<br />
artificialisht ka krijuar një xhep të<br />
madh “sllav” që lë Dibër e Strugë<br />
të shkëputura nga Pollogu.<br />
Pushteti në Maqedoni është<br />
kujdesur që këto ndryshime<br />
etnike edhe t’i sanksionojë me<br />
promovimin e Mavrovës si njësi<br />
komunale ku gjuha shqipe as nuk<br />
ka status zyrtar.<br />
Ndonëse tradicionalisht është<br />
e besueshme që bëhet fjalë<br />
për më shumë shqiptarë të<br />
konfesionit ortodoks, shifrat<br />
e publikuara nga regjistrimi<br />
i popullsisë në Republikën<br />
e Shqipërisë flasin që si<br />
ortodoksë janë deklaruar më<br />
pak se 7 përqind e popullsisë.<br />
Një trajtim të veçantë i duhet<br />
bërë faktit se si dhe sa ka<br />
ndikuar kjo në deklarimin për<br />
përkatësi etnike. Ortodoksia<br />
shqiptare i ka dhënë bijtë<br />
ndêr më të mëdhenjtë këtij<br />
kombi. Gjithë këta emra të<br />
penës e pushkës ... Veqilharxhi,<br />
Todri, Kristoforidhi, Luarasi,<br />
Grameno, Gërmeni, Çajupi,<br />
Asdreni, Noli. Sot për shkak<br />
të fanariotëve modern<br />
(Kryepeshkopit Anastas dhe<br />
të dërguar tjerë), shqiptarët<br />
ortodoksë mund të kenë<br />
kundërshtinë të deklarojnë<br />
bëjë të vetin një këndvështrim<br />
të caktuar mbi jetën, por nuk<br />
duhet të jetë i shkëputur, nuk<br />
duhet t’i neutralizojë fetë dhe<br />
etikën, që kanë rëndësi për<br />
jetën e shoqërisë; përkundrazi,<br />
duhet të favorizojë shprehjen<br />
e tyre. Pastaj, ato vetë do të<br />
gjejnë format për ta pasuruar<br />
shoqërinë e, natyrisht, shtetit<br />
do t’i duhet t’i qeverisë këto<br />
forma. Nuk po them, pra, se<br />
shteti nuk duhet të bëjë asgjë,<br />
në të kundërt: po them se shteti<br />
duhet të ndërhyjë, të vendosë<br />
ligje e të qeverisë, duke qenë i<br />
vetëdijshëm se për ta bërë këtë<br />
si duhet, nuk mund të zgjedhë<br />
një këndvështrim të caktuar në<br />
mesin e të tjerave. Duhet vetëm<br />
të favorizojë konfrontimin<br />
ndërmjet atyre ekzistuese.<br />
Kardinal Skola, a ka rrezik<br />
që Evropa, apo vendet<br />
perëndimore në përgjithësi,<br />
të shkojnë drejt kufizimit të<br />
lirisë fetare?<br />
Duhet të dallojmë shumë<br />
qartë dy gjëra: ashtu siç thonë<br />
raportet më serioze e më të<br />
sakta në këtë fushë, vetëm<br />
deri në vitin 2007, në 123 vende,<br />
janë vërejtur kufizime dhe<br />
persekutime për shkak të<br />
fesë; rasti i Evropës është pak i<br />
veçantë. Fillon të duket ndonjë<br />
konfesionin e tyre jo për shkak<br />
të besimit por nga fakti se si<br />
shqiptarë nuk mund të jenë<br />
të afërt me institucionin me<br />
kryeklerik të importuar. Por një<br />
fakt tjetër tronditës mund të na<br />
shpie te një realitet i ndryshëm<br />
i hidhur dhe të ngritë pyetjen<br />
nëse për shkak të ndikimit<br />
të ri 20 vjeçar nga Patrikana<br />
Ekumenike e Stambollit, dikush<br />
të ketë zgjedhur të mos deklarojë<br />
fare përkatësinë etnike.<br />
Regjistrimi i vitit 2011 flet mbi<br />
numër të madh të qytetarëve që<br />
nuk deklaruan kombësinë.<br />
Vartësia e Kishës “Autoqefale”<br />
Ortodokse Shqiptare lë<br />
bosh dhe të paplotësuar një<br />
fushë të madhe në mozaikun<br />
e pavarësisë shqiptare.<br />
Përvetësimi i institucionit fetar<br />
nga qarqe joshqiptare dhe vetë<br />
prania e tij si të tillë i ngjanë<br />
“kalit të Trojës” brenda kombit.<br />
Në këto hapësira shpesh<br />
është dëshmuar e ripërsëritur<br />
saktësia e legjendës homeriane<br />
që në të kaluarën edhe ka ditur<br />
të godasë të gjitha konfesionet<br />
tradicionale të shqiptarëve,<br />
e përmes kësaj edhe vetë<br />
bazën etnike shqiptare. Në<br />
këtë drejtim në përgjithësi<br />
institucionet fetare me apo<br />
pa inkurajimin e shtetit, duhet<br />
të jenë pararojë e mbrojtjes<br />
së identitetit kombëtar dhe<br />
aty ku është e mundshme të<br />
përmirësimit të gabimeve<br />
që në të kaluarën kanë<br />
ndodhur qoftë për shkak të<br />
trysnisë politike qoftë për<br />
shkak të neglizhencës dhe<br />
mospreokupimit më çështjen<br />
kombëtare.<br />
sinjal, që sipas meje, tregon se<br />
do të ishte me mend të merrej<br />
në dorë kjo temë, me më shumë<br />
energji në krahasim me ç’po<br />
bëhet deri tani. Sinjali i fundit,<br />
që më ka bërë vërtet përshtypje<br />
dhe u bë e njohur vetëm pak<br />
ditë më parë, është nisma e<br />
një eksponenti të qeverisë<br />
franceze, i cili propozon të<br />
sekuestrohen të gjitha lokalet<br />
bosh të institucioneve fetare<br />
për të vendosur aty njerëzit,<br />
që nuk kanë ku të flenë. A<br />
thua se Kisha e Francës nuk<br />
po bën ç’është e mundur në<br />
këtë fushë! Këtu, ka rrezik të<br />
formulohen ligje për t’i mbushur<br />
këto lokale, të cilat, natyrisht,<br />
nuk janë bosh rastësisht.<br />
Më thonë edhe se, në nivelin<br />
evropian, ka propozime për ta<br />
shfuqizuar kundërshtimin për<br />
hir të ndërgjegjes. Në Amerikë,<br />
jemi dëshmitarë të kritikave<br />
të ipeshkvijve për disa nga<br />
rregullat e ligjit të shëndetësisë<br />
së presidentit Obama, që i<br />
detyron institucionet katolike –<br />
edhe spitalet e shkollat - t’u japin<br />
punonjësve të tyre atë sigurim<br />
shëndetësor, i cili parashikon<br />
edhe praktika kontraceptive<br />
e abortive. Kjo do të thotë të<br />
dhunosh lirinë e ndërgjegjes së<br />
të krishterëve!<br />
Revolucioni i<br />
Egjiptit është larg<br />
nga përfundimi<br />
“Uashington Post”<br />
Asgjë më shumë, sesa ecja përreth Nilit, nuk të ofron<br />
një perspektivë historike mbi ndryshimet shumë të<br />
rëndësishme që kanë kapluar Egjiptin dhe rajonin<br />
arab. Është kthjelltësi të shohësh këtë komb antik<br />
se si reagon ndaj zhvillimeve dramatike që nga<br />
rënia e Hosni Mubarakut, shkruan në një artikull<br />
Washington Post. Drama e fundit u shkaktua nga<br />
presidenti i zgjedhur së fundmi, Mohamed Morsi,<br />
i cili i dha vetes kompetenca të gjera të reja nën<br />
pretekstin e mbrojtjes së revolucionit nga forcat<br />
kundërrevolucionare dhe për të thyer bllokadën mbi<br />
hartimin e kushtetutës së re. Veprimi shkaktoi stuhi<br />
politike, shkruan gazeta, duke kujtuar se opozita e<br />
dënoi Morsin si “diktator” ndërsa Këshilli Suprem<br />
Gjyqësor i Egjiptit e denoncoi atë se e ka vendosur<br />
presidencën mbi ligjin. Presioni publik e detyroi<br />
Morsin që ta shfuqizojë dekretin e diskutueshëm<br />
gjatë fundjavës. Eskalimi përforcoi besimin në mes<br />
të vëzhguesve të botës arabe se suksesi gjithmonë<br />
mbart me vete farat e dështimit, dhe lajm i mirë<br />
është vetëm një shenjë paralajmëruese e së keqes,<br />
shkruan WP.<br />
Por, realizmi nuk duhet të ngatërrohet me cinizmin.<br />
Nuk ka nevojë të thuhet se Egjipti përballet me sfida<br />
të panumërta politike, sociale dhe ekonomike,<br />
thuhet në artikull. “Revolucioni arab sapo ka<br />
filluar. Ashtu si trafiku i Kajros, ai është kaotik,<br />
i egër dhe shpesh i dyndur, por vazhdon të rrjedhë.<br />
Dhe ngjashëm si trafiku, në fund ai do të matet nga<br />
mënyra se si në mënyrë efektive i ka lejuar njerëzit<br />
që të arrijnë në destinacionet e tyre e dëshiruara’,<br />
shkruan në numrin e djeshëm, WP. Përtej kërkesave<br />
të përgjithshme për ndryshimin e regjimit, deri tash<br />
ka munguar një agjendë unifikuese politike apo<br />
filozofi revolucionare. Rrëzimi i Mubarakut ishte<br />
i shpejtë, por ndërtimi i demokracisë dhe kombit<br />
modern është një sfidë e gjeneratave. Megjithatë,<br />
Egjipti, së bashku me Tunizinë, ka shtruar rrugën për<br />
një revolucion të ndërgjegjes, vijon tutje artikulli. Së<br />
pari, revolucioni nxiti nocionin e “opinionit publik”<br />
arab, që ngadalë, por me siguri do ta zëvendësojë të<br />
ashtuquajturën “rrugën arabe”. Duke iu mohuar për<br />
kohë të gjatë qasja në korridoret e pushtetit, njerëzit<br />
historikisht kanë shprehur frustrimet politike<br />
përmes shpërthimeve sporadike. Sot, udhëheqësit e<br />
zgjedhur janë të kujdesshëm ndaj kritikave publike<br />
dhe përpiqen të fitojnë mbështetjen në një përpjekje<br />
për të siguruar përtëritjen e mandateve. Qytetarët<br />
tani e kuptojnë peshën e tyre politike dhe do të<br />
votojnë për ata që përfaqësojnë më mirë aspiratat<br />
e tyre. Së dyti, egjiptianët kanë theksuar një<br />
dëshirë të madhe për ta përqafuar shtetin civil,<br />
duke hedhur poshtë nocionin e një republike<br />
ushtarake apo një shteti teokratik. Pjesa më e<br />
madhe e islamikëve, të cilët fituan zgjedhjet, i<br />
kanë pranuar parimet e një shteti ku ligji civil<br />
– e jo Sheriati - është modus operandi dhe ku<br />
feja as nuk është e distancuar dhe as nuk është e<br />
imponuar me ligj. Çdo përpjekje për të kundërtën<br />
nga Morsi dhe Vëllazëria Myslimane, do të pasojë<br />
kundërshtimin popullor, thekson WP. Realiteti<br />
i tretë i madh është përqafimi i demokracisë<br />
kushtetuese si sistem i qeverisjes. Si Egjipti,<br />
ashtu edhe vendet e tjera arabe, u përballën me<br />
sfida e luftës postkoloniale, sovranitetit dhe<br />
ndërtimit të kombit, demokracia nuk ka qenë<br />
një prioritet kombëtar, le pastaj dëshirën e<br />
regjimit. Sot, avokatët e demokracisë përfshijnë<br />
edhe ata që, deri kohët e fundit, denoncuan atë si<br />
“joislamike”. Derisa islami politik fillon të luajë<br />
një rol më të madh në formësimin e të ardhmes,<br />
zhvillimi pushtetit politik do të formësojë lëvizjet<br />
islamike. Ata kanë përpara zgjedhjen: ose të<br />
bëhen demokratë myslimanë ose të humbasin<br />
fitoret e tyre demokratike, thuhet në artikull.<br />
“Udhëheqësit e rinj që i takoj janë të vendosur dhe<br />
janë aktivistë të zellshëm të cilët, pavarësisht nga<br />
vrasjet, ngacmimi dhe arrestime e dy vjetëve të<br />
fundit, kanë vazhduar të organizohen dhe ta çojnë<br />
çështjen e tyre direkt te publiku. Kudo dhe kurdo<br />
i takoj ata, është e qartë për mua se në mendjet<br />
dhe zemrat e tyre, revolucioni vazhdon. Ata janë e<br />
ardhmja”, thuhet në artikullin e Marwan Bishara.<br />
7
8<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
SIGURIMI I SHTETIT<br />
1944 - 1991<br />
Libri: “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e<br />
policisë politike të regjimit komunist”, 250 faqe<br />
Autori: Kastriot Dervishi<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”, Tiranë<br />
Libri “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e policisë<br />
politike të regjimit komunist” është studimi i parë i<br />
plotë në lidhje me aktivitetin e një prej strukturave<br />
më të mprehta të diktaturës komuniste në Shqipëri.<br />
Mekanizmi i ndërtimit të Sigurimit të Shtetit, platformat<br />
e tij, funksionimi nga qendra në bazë, etj, marrin përgjigje<br />
menjëherë në studim. Platformat e mbi të cilat bazohej<br />
puna e organeve të punëve të brendshme, veçmas e<br />
Sigurimit, çelësi i gjithë veprimeve të këqija, njihen<br />
tashmë në mënyrë më të plotë e më të qartë.<br />
Roli i jugosllavëve në strukturimin e parë të Sigurimit<br />
apo emërtimin e tij dhe ai i sovjetikëve në formatimit<br />
agresiv e agjenturor të kësaj arme analizohen në kapituj<br />
të veçantë të librit.<br />
Për herë të parë dalin në pah statistika mbi rrjetin<br />
agjenturor të Sigurimit, përpunimet (përndjekjet), sipas<br />
niveleve të tij, rolit, vërtetësisë dhe peshës që ka pasur).<br />
Shpjegohen mënyra e arrestimeve, internimeve, veprat<br />
politike më të përndjekura, kontingjentet, etj. Kjo sepse<br />
degët e Sigurimit ishin struktura të specializuara të<br />
kryenin këtë procedurë.<br />
Libri hedh dritë mbi rolin e vërtetë të Sigurimit, pa<br />
zmadhimet e pa figurën e mitit dhe përfytyrimit, por mbi<br />
bazën e fakteve dhe analizës historike.<br />
Libri është i strukturuar në 15 kapituj. Ai merret kohën e<br />
vërtetë kur është krijuar arma e specializuar e diktaturës,<br />
drejtimin e saj me Partinë e Punës të Shqipërisë, roli i<br />
Enver Hoxhës në të, drejtimet kryesore kundër elementit<br />
antikomunist, etj.<br />
Shpjegohen mirë koha kur u krijua Drejtoria e Mbrojtjes<br />
së Popullit dhe Seksionet e Mbrojtjes së Popullit, në<br />
varësi të Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare në vitet<br />
1944 – 1946. Po ashtu formimi i Drejtorisë së Sigurimit<br />
të Shtetit brenda Ministrisë së Punëve të Brendshme<br />
si dhe ndarja në tri koka e kësaj strukture në vitet në<br />
pasojnë.<br />
Nga studimi njihet e plotë gjithë struktura organizative<br />
të Sigurimit të Shtetit, degë për degë dhe funksion<br />
për funksion. Me këtë botim, Shqipëria plotësohet<br />
me statistika mbi shërbimet sekrete në ish lindjen<br />
komuniste.<br />
<strong>55</strong>
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
Iniciativa “Ndihmo dhe ti” në Mitrovicë<br />
dita<br />
Bashkia e Tiranës do të ndihmojë në<br />
rikonstruksionin e shtëpive të dëmtuara nga lufta<br />
Kryebashkiaku Basha: 100 mijë euro për meremetimin e shtëpive të dëmtuara gjatë luftës në veri të Mitrovicës dhe 3.5 milionë<br />
lekë për sekretariatin e Kuvendit Kombëtar të Njësive Vendore Shqiptare<br />
Bashkia e Tiranës i<br />
bashkohet nismës së<br />
komunës së Mitrovicës<br />
“Ndihmo dhe ti”, e cila<br />
ka për qëllim mbledhjen e<br />
fondeve për meremetimin e<br />
shtëpive të dëmtuara gjatë<br />
luftës në veri të Mitrovicës<br />
dhe kthimin në pronat e<br />
tyre, të të gjithë qytetarëve,<br />
Nis zbatimi me sukses i marrëveshjes për menaxhim të integruar të kufijve<br />
BE: Jemi të kënaqur nga Kosova<br />
dhe Serbia për këtë përparim të madh<br />
Ministrat e Jashtëm të Bashkimit Evropian kanë përshëndetur implementimin e marrëveshjes<br />
Ministrat e Jashtëm të<br />
Bashkimit Evropian kanë<br />
mbështetur integrimin<br />
e Ballkanit në BE,<br />
derisa disa nga ta, kanë<br />
folur për raportet mes<br />
Kosovës dhe Serbisë. BEja<br />
po ndërmjetëson në<br />
dialogun mes Kosovës e<br />
Serbisë, ndërsa dje, është<br />
përshëndetur nga BE-ja<br />
edhe nisja e zbatimit të<br />
njërës prej marrëveshjeve<br />
më të diskutueshme mes<br />
palëve, ajo e Menaxhimit<br />
të Integruar të Kufirit,<br />
apo IBM-së. Baronesha<br />
Catherine Ashton,<br />
përfaqësuese e lartë e BEsë<br />
për Politikë të Jashtme<br />
dhe Siguri, është shprehur<br />
për marrëveshjen para<br />
nisjes së takimit të shefave<br />
të diplomacisë së BE-së.<br />
“Jam shumë e lumtur<br />
që ndërmjet Serbisë<br />
dhe Kosovës, kemi të<br />
hapura dy vendkalime që<br />
menaxhohen në mënyrë<br />
të përbashkët, që janë<br />
hapur sot”, u shpreh<br />
Ashton. Ashton raportoi<br />
për ecurinë e deritashme<br />
të dialogut që zhvillohet<br />
ndërmjet kryeministrit<br />
të Kosovës Hashim<br />
Thaçi dhe atij të Serbisë<br />
Ivica Daçiç, të cilin e<br />
lehtëson ajo. Ministri i<br />
Jashtëm gjerman, Guido<br />
Westerwelle ka përgëzuar<br />
pa dallim përkatësie etnike.<br />
Në buxhetin e vitit 2013të,<br />
Bashkia e Tiranës ka<br />
akorduar një fond të veçantë<br />
prej 100 mijë eurosh, e<br />
cila do t’i shtohet fondit të<br />
përgjithshëm të mbledhur<br />
nga komuna e Mitrovicës.<br />
Kryetari i Bashkisë së<br />
Tiranës Lulzim Basha ia<br />
palët për nisjen e zbatimit<br />
të IBM-së. “Mendoj se<br />
ajo që kemi parë mes<br />
Serbisë e Kosovës ishte<br />
një përparim i shkëlqyer.<br />
Ne vetëm mund të<br />
inkurajojmë të gjithë<br />
pjesëmarrësit dhe të gjitha<br />
palët, që të qëndrojnë në<br />
këtë rrugë. Mendojmë<br />
se është absolutisht<br />
e rëndësishme që të<br />
gjithë ta kuptojnë se nga<br />
perspektiva e Bashkimit<br />
Evropian, integriteti<br />
territorial është pa<br />
dyshim suprem”, u shpreh<br />
premtoj akordimin e ndihmës<br />
financiare Kryetarit të<br />
komunës së Mitrovicës Avni<br />
Kastrati, në muajin shtator<br />
gjatë një takimi zhvilluar në<br />
Bashkinë e Tiranës. Numri i<br />
pronave që kërkon ndërhyrje<br />
është 1023. Në buxhetin<br />
e viti 2013-të, Kryetari i<br />
Bashkisë Lulzim Basha ka<br />
Westerwelle. Ndërkaq,<br />
Ministri i Jashtëm i<br />
Suedisë, Carl Bildt,<br />
duke folur për raportet<br />
mes Kosovës e Serbisë,<br />
ka thënë se dialogu i<br />
zhvilluar në Bruksel, ka<br />
qenë më pozitiv sesa që<br />
është pritur. “Mendoj se<br />
dialogu mes Beogradit<br />
dhe Prishtinës është<br />
zhvilluar në një mënyrë<br />
më pozitive se sa që pritej.<br />
Le të shohim se çfarë<br />
ndodhë sot, pas ngritjes<br />
së vendkalimit të parë<br />
kufitar mes Serbisë dhe<br />
ndarë dhe një fond të veçantë<br />
për sekretariatin e Kuvendit<br />
Kombëtar të Njësive Vendore<br />
Shqiptare, ngritur me 26<br />
nëntor në Tiranë prej 3.5<br />
milionë lekë, ku do t’i vihen<br />
në dispozicion nga Bashkia<br />
e Tiranës këtij sekretariati, i<br />
cili do të koordinojë punën,<br />
përcaktojë axhendën dhe<br />
Kosovës. Shpresoj se do<br />
të funksionojë mirë. Do<br />
ta mësojmë këtë sot dhe<br />
nesër”, u shpreh Bildt.<br />
Ministri i Jashtëm polak,<br />
Radek Sikorski, ka thënë<br />
se integrimi në BE, nuk<br />
është i kompletuar pa<br />
anëtarësimin e vendeve<br />
të Ballkanit. “Ne e<br />
konsiderojmë integrimin<br />
e Ballkanit Perëndimor si<br />
një copë të papërfunduar<br />
të punës. Mbështesim<br />
politikisht integrimin e<br />
Ballkanit Perëndimor,<br />
natyrisht, nëse këto<br />
organizojë takimet e Kuvendit<br />
Kombëtarë. Kuvendi i<br />
përhershëm i organizuar<br />
sipas përvojave më të mira<br />
ndërkombëtare evropiane<br />
do të shërbejë për të çuar<br />
më përpara, praktikat më të<br />
mira të mirëqeverisjes lokale<br />
dhe njehsimin kombëtar,<br />
pavarësisht se ku jetojnë<br />
vende na bindin se janë<br />
të afta për bashkëpunim<br />
me njëra-tjetrën, se i<br />
zgjidhin dallimet mes vete<br />
dhe se i përmbushin të<br />
gjitha kriteret, siç kanë<br />
bërë dhe të tjerët”, u<br />
shpreh Sikorski. Burimet<br />
e Bashkimit Evropian<br />
kanë bërë të ditur se edhe<br />
gjatë ditës së sotme në<br />
takimin e tyre, Ministrat<br />
e Jashtëm të BE-së, do<br />
të diskutojnë draftin e<br />
konkluzave për të gjitha<br />
vendet e përfshira në<br />
procesin e zgjerimit,<br />
sikur edhe për Ballkanin<br />
Perëndimor. Të njëjtat<br />
burime kanë thënë se<br />
më së vështiri është<br />
të arrihet kompromisi<br />
për gjuhën që do të<br />
përdoret në konkluzat<br />
për Kosovën dhe për<br />
Serbinë. Marrëveshjen<br />
e Stabilizim-Asociimit<br />
me Kosovën në muajin<br />
qershor, dhe për të<br />
nisur negociatat për<br />
anëtarësimin e Serbisë<br />
po këtë muaj të vitit që<br />
vjen. Mirëpo, ka shtete<br />
të cilat kundërshtojnë<br />
përmendjen e çfarëdo<br />
date.<br />
Pa marrë parasysh se si do<br />
të formulohet kjo, është<br />
e qartë se si për Kosovën,<br />
ashtu edhe për Serbinë<br />
do të jepet porosia se<br />
9<br />
qytetarët tanë. Kuvendit<br />
Kombëtar i Njësive Vendore<br />
Shqiptare synon që nëpërmjet<br />
kësaj ndjesie të ribashkimit<br />
kombëtar, të çojë përpara<br />
aspiratën e qytetarëve tanë<br />
për identitet evropian dhe<br />
për shkurtimin e distancës<br />
së bashkimit në Bashkimin<br />
Evropian”.<br />
secili vendim do të merret<br />
vetëm nëse plotësohen<br />
kushtet e nevojshme të<br />
caktuara më parë edhe<br />
nga Komisioni Evropian.<br />
Në konkluza pritet të<br />
thuhet se rruga e Kosovës<br />
dhe Serbisë drejt BE-së,<br />
gjithsesi duhet të çojë<br />
përmes përmirësimit të<br />
pakthyeshëm të raporteve<br />
në mes të dyja palëve.<br />
“Duhet të arrihen raporte<br />
të tilla që Kosova dhe<br />
Serbia të jenë në gjendje<br />
të realizojnë perspektivën<br />
e tyre evropiane, pa qenë<br />
mundësitë që ndonjëra<br />
ta bllokojë tjetrën në<br />
këtë rrugë”, thuhet në<br />
propozim- konkluzat, të<br />
cilat pritet të miratohen<br />
gjatë ditës së sotme. Po<br />
ashtu, pritet që BE-ja me<br />
takimin e sotëm dhe të<br />
nesërm, të është e gatshme<br />
të vazhdojë procesin e<br />
zgjerimit të BE-së, proces<br />
i cili ka ndihmuar në<br />
stabilitetin e rajonit dhe<br />
të tërë kontinentit të<br />
Evropës. Kjo gjë, është e<br />
domosdoshme, pohojnë<br />
në BE, sidomos tash, kur<br />
sot Bashkimi Evropian<br />
ka marrë edhe Çmimin<br />
Nobel për Paqe, ndërsa<br />
procesi i zgjerimit shihet si<br />
proces që ka kontribuar në<br />
ndërtimin e paqes në këtë<br />
kontinent.<br />
Ja pse SHBA nuk mund të vendosë marrëdhënie me lëvizjen “Vetëvendosje”<br />
Jacobson: Kurti kërcënoi me protesta miken e madhe të Kosovës ,ish-sekretaren Albright<br />
Ambasadorja amerikane<br />
në Kosovë, Tracey Ann<br />
Jacobson ka deklaruar se<br />
vendi i saj nuk mund të<br />
vendos raporte normale<br />
me Lëvizjen Vetëvendosje,<br />
përderisa ajo nuk ndryshon<br />
taktikat e dhunshme.<br />
Në një intervistë për<br />
“InfoMagazinën” e<br />
televizionit Klan Kosova,<br />
diplomatja amerikane<br />
ka treguar për herë të<br />
parë edhe përmbajtjen e<br />
një letre që kohë më parë<br />
Kryetari i Vetëvendosjes,<br />
Albin Kurti, ia ka dërguar<br />
ish-Sekretares amerikane<br />
të Shtetit, Madeleine<br />
Albright. Aty, sipas saj, ai e<br />
kërcënuar miken e madhe të<br />
Kosovës. “Me Vetëvendosjen<br />
kemi kontakte ne nivele të<br />
ndryshme. Njerëzit mund të<br />
mos pajtohen për çështje<br />
të ndryshme, por ne nuk<br />
pajtohemi me taktikat e tyre<br />
të dhunshme”, ka deklaruar<br />
ajo. “Kam parë një letër të z.<br />
Kurtit kur kam ardhur këtu<br />
në Kosovë, e po ashtu kam<br />
parë një letër që z. Kurti ia<br />
ka dërguar ish-Sekretares<br />
amerikane të Shtetit,<br />
Madeleine Albright, ku ai<br />
e ka kërcënuar ish-Shefen<br />
time se nëse ajo viziton<br />
Kosovën, ai do t’i nxjerr<br />
njerëzit e tij në rrugë”,<br />
ka shtuar Ambasadorja<br />
Jacobson. Sipas saj,<br />
Vetëvendosje duhet të<br />
ndryshojë. “Ne dëshirojmë<br />
te kemi marrëdhënie<br />
të mira me ta, nëse ata<br />
ndryshojnë taktikën e tyre<br />
të dhunës dhe agresionit.<br />
Ne nuk mund të pajtohemi<br />
me ta përderisa ata bëjnë<br />
demonstrata të dhunshme<br />
dhe letra kërcënuese”, ka<br />
thënë ajo. Ambasadorja<br />
amerikane në Kosovë në<br />
këtë intervistë ka folur<br />
edhe për dialogun politik<br />
me Serbinë, marrëveshjen<br />
që solli në Presidencë<br />
Atifete Jahjagën dhe për<br />
zhvillimin ekonomik të<br />
vendit.
10<br />
dita<br />
Kryeministri Berisha në punimet e konferencës kombëtare “Dhuna është krim! Vepro Tani!”<br />
Fushata kundër dhunës ndaj grave,<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
këtë vit për herë të parë përfshin dhe burrat<br />
Konferenca Kombëtare përmbyll 16 ditët e aktivizimit kundër Dhunës ndaj Grave dhe u bën thirrje burrave: “Një burrë i vërtetë kurrë nuk e godet një grua”<br />
Konferenca Kombëtare “Dhuna<br />
është krim! Vepro Tani! Një burrë<br />
i vërtetë kurrë nuk e godet një<br />
grua!”, - organizuar nga Ministria e<br />
Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve<br />
të Barabarta, me mbështetjen<br />
e agjencive të OKB në Shqipëri dhe<br />
shoqërinë civile, mbajtur në Ditën<br />
Ndërkombëtare të Drejtave të Njeriut,<br />
në kuadër të fushatës “16 Ditët<br />
e Aktivizimit kundër Dhunës ndaj<br />
Grave”, - ka mbledhur dje krerët më<br />
të lartë të Qeverisë, Trupit Diplomatik<br />
në vendi tonë, përfaqësues të<br />
organizatave ndërkombëtare, shoqërisë<br />
civile si dhe veprimtarë të të<br />
drejtave të njeriut.<br />
Duke e marrë fjalën, Kryeministri<br />
Berisha u shpreh se 10 Dhjetori<br />
“është dita më e rëndësishme në<br />
ditët ndërkombëtare, sepse ka të<br />
bëjë me çështjen më themelore të<br />
qytetarit, liritë dhe të drejtat e tij,<br />
dhe qëndrimi ndaj lirive dhe të<br />
drejtave të njeriut për çdo shoqëri<br />
nis, para së gjithash, me qëndrimin<br />
ndaj minoriteteve dhe minorancave<br />
të çdo lloj natyre qofshin ato dhe Shqipëria<br />
ka bërë përpjekje të mëdha<br />
në këtë aspekt, ka krijuar institucione,<br />
ka bashkëpunuar ngushtë me<br />
faktorë ndërkombëtarë për t’u dhënë<br />
përgjigjen e merituar problemeve<br />
që lidhen me liritë dhe të drejtat e<br />
minoriteteve dhe minorancave në<br />
vend. Ministri Spiro Ksera vlerësoi<br />
se arritjet e shoqërisë shqiptare në<br />
fushën e të drejtave të njeriut dhe të<br />
drejtave të minoriteteve, falë përpjekjeve<br />
të Qeverisë, vitet e fundit<br />
janë të mëdha. “Personalisht, si<br />
anëtar i minoritetit etnik grek në Shqipëri,<br />
si aktivist i palodhur dhe<br />
mbrojtës i të drejtave të njeriut, por<br />
edhe përkrahës veçanërisht i të<br />
pambrojturve, do të kërkoja nga formacione<br />
politike që u formuan<br />
rishtazi të mos vazhdojnë deklaratat<br />
e përditshme kundër minoriteteve,<br />
të mos cënojnë bashkëjetesën e<br />
ndërtuar me mund prej vitesh dhe të<br />
mos mohojnë kontributin e tyre për<br />
zhvillimin dhe evropianizimin e Shqipërisë”,<br />
deklaroi Ministri Ksera.<br />
Pasi përmendi arritjet e fundit në<br />
fushën e përmirësimeve ligjore dhe<br />
institucionale në fushën e barazisë<br />
gjinore dhe kundër dhunës me bazë<br />
gjinore, Ministri i Punës theksoi se,<br />
“konferenca ka qëllim kryesor të<br />
bashkojë të gjithë aktorët që në<br />
mënyrë të koordinuar të vazhdojmë<br />
betejën më të vështirë për shoqërinë<br />
tonë, një betejë shumëdimensionale,<br />
një betejë fisnike, për të prishur një<br />
herë e përgjithmonë këtë mur<br />
famëkeq për t’u dhënë grave dhe vajzave<br />
shqiptare më shumë të drejta”.<br />
Për Koordinatoren e OKB në Shqipëri,<br />
znj. Zineb Touimi-Benjelloun,<br />
të drejtat e grave janë të drejta<br />
të njeriut dhe tërheqja e burrave dhe<br />
djemve në fushën kundër dhunës<br />
ndaj grave do të thotë se tashmë Shqipëria<br />
ka hyrë në një fazë të re. Ambasadori<br />
i SHBA në Tiranë, z. Aleksandër<br />
Arvizu, vlerësoi traditat<br />
shumë të mira me të cilat krenohen<br />
me të drejtë shqiptarët, duke theksuar<br />
se dhuna me bazë gjinore sig-<br />
urisht që nuk është prej tyre, madje<br />
është diçka e turpshme për shoqërinë.<br />
Ambasadori Arvizu e vuri theksin<br />
edhe në dimensionin ekonomik<br />
të dhunës, ku përfshihen kostot e<br />
shërbimit mjekësor për viktimat e<br />
dhunës, ditët e papaguara nga<br />
mungesat në punë, etj. Për Kreun e<br />
Delegacionit të Bashkimit Evropian,<br />
z.Ettore Sequi, duna nuk njeh kufij<br />
dhe kultura dhe këtë e vërteton edhe<br />
studimi sipas të cilit 7 në 10 gra në të<br />
gjithë botën pranojnë se kanë pësuar<br />
dhunë të paktën një herë në jetën e<br />
tyre. Ambasadori Sequi siguroi se<br />
BE do të vazhdojë mbështetjen për<br />
Shqipërinë në mënyrë që të merren<br />
masat e nevojshme në luftën kundër<br />
dhunë në familje. Kryeministri Berisha<br />
u shpreh se dhuna ndaj grave<br />
është kthyer në një çështje tepër<br />
shqetësuese dhe se është i domosdoshëm<br />
një promovim shumë më i<br />
madh mediatik, një fushatë konstante<br />
mediatike kundër saj, shoqëruar<br />
kjo me mekanizma ligjorë që<br />
të bëjnë përgjegjës autorët e kësaj<br />
dhune. Gjithashtu, kryeministri<br />
theksoi se qeveria do të bëjë gjithçka<br />
për të mbështetur liritë dhe të drejtat<br />
e tyre, ndërsa shtoi se qeveria dhe<br />
shoqëria duhet të bëjnë gjithçka për<br />
të inkurajuar vajzat dhe gratë që të<br />
ndjekin karrierën. “Do të kërkoja të<br />
bëhet një përpjekje e madhe që gratë<br />
e vajzat të ndjekin karrierën e tyre, si<br />
një nga kushtet më themelore për të<br />
kontribuar në emancipimin e tyre<br />
dhe të shoqërisë”, u shpreh Kryeministri.<br />
Në fjalën e tij, Kryeministri<br />
Berisha u shpreh: - “Kjo ditë është<br />
dita më e rëndësishme në ditët<br />
ndërkombëtare, sepse ka të bëjë me<br />
çështjen më themelore të qytetarit,<br />
liritë dhe të drejtat e tij, çështje kjo e<br />
përjetshme dhe që nuk mund të<br />
hiqet kurrë ndonjëherë nga axhenda<br />
e çdo qytetari, çdo shoqate, e shoqërisë<br />
civile dhe, natyrisht, çdo qeverie<br />
e politikëbërje. Liritë dhe të<br />
drejtat themelore të njeriut përbëjnë<br />
një detyrim madhor, jo vetëm për<br />
respektimin e tyre, por për zgjerimin<br />
e tyre të vazhdueshëm. Në këtë kontekst,<br />
duhet ta kemi të qartë se problemet<br />
e minorancave dhe minoriteteve<br />
janë dhe mbeten çështjet<br />
më të mprehta, sepse historia fakton<br />
që shumica jo rrallë ka rënë dhe<br />
mund të bjerë në marrëzi, deri në<br />
barbari në qëndrimet ndaj tyre. Ndaj<br />
dhe ka një rëndësi jetike të mbajmë<br />
parasysh se qëndrimi apo vlerësimi i<br />
standardeve të lirive dhe të drejtave<br />
të njeriut për çdo shoqëri nis, para së<br />
gjithash, me qëndrimin ndaj minoriteteve,<br />
ndaj minorancave të çdo<br />
lloj natyre qofshin ato. Shqipëria ka<br />
bërë përpjekje të mëdha në këtë aspekt,<br />
ka krijuar institucione respektive,<br />
ka bashkëpunuar ngushtë me<br />
faktorë ndërkombëtarë për tu dhënë<br />
përgjigjen e merituar problemeve që<br />
lidhen me liritë dhe të drejtat e minoriteteve<br />
dhe minorancave në<br />
vend. Ato janë në qendër të vëmendjes<br />
nga e tërë shoqëria shqiptare,<br />
e cila në vetvete, në tërësi, është<br />
tolerante, është një nga shoqëritë<br />
ndoshta më tolerante të planetit. Ajo<br />
ka një tolerancë të përkryer fetare,<br />
ka si shoqëri një tolerancë të përkryer<br />
ndaj minoriteteve. Ajo po zhvillon<br />
tolerancën ndaj minorancave dhe<br />
jam i sigurt që do ta zhvillojë atë.<br />
Zëra ekstremistë, të cilët mendojnë<br />
të ndërtojnë karrierën e tyre në<br />
klithma ekstremiste do të bien në<br />
gropën e parë që do t’u dalë përpara.<br />
Ata nuk kanë të ardhme”. Ne fjalën e<br />
tij kryeministri shtoi se: - “Sot, unë<br />
ju përgëzoj që keni përzgjedhur për<br />
këtë ditë një temë tmerrësisht të<br />
mprehtë, siç është dhuna ndaj grave.<br />
Këtu çështja ndryshon, nuk kemi të<br />
bëjmë me pakicat, nuk kemi të<br />
<strong>55</strong><br />
bëjmë me minorancat, por kemi të<br />
bëjmë me një qëndrim të padrejtë, të<br />
pandershëm ndaj shumicës së shoqërisë.<br />
Gratë dhe vajzat janë shumica<br />
dhe nuk janë vetëm në Shqipëri,<br />
janë në tërësi. Liritë dhe të drejtat e<br />
tyre janë objekt dhunimi të vazhdueshëm,<br />
mjerisht, në të gjitha shoqëritë.<br />
Ky është një problem shumë i<br />
madh. Ky problem ka rrënjë të thella,<br />
rrënjë në mijëvjeçarë, i ka rrënjët<br />
dhe në librat më të shenjtë, se kur<br />
erdhi problemi Adami e mbajti<br />
mollën. U ndala këtu për të pasur<br />
vetëdijen se sa përpjekje të mëdha<br />
duhet të bëjmë për të përballuar këtë<br />
problem shumë të madh. Dhuna<br />
ndaj grave është dhunuesi absolut<br />
më i madh mbi tokë i lirive dhe të<br />
drejtave njerëzore. Kjo dhunë është<br />
multidimensionale, ka shumë faqe.<br />
Kjo dhunë është kryekëput e bazuar<br />
në stereotipin e trashëguar nga<br />
shekujt dhe mijëvjeçarët, sepse, siç e<br />
thashë, fillon që me akuzat ndaj Evës<br />
për mëkatin, vazhdon deri në shekullin<br />
e shkuar kur doktrina të tëra<br />
shkencore dhe gjysmë-shkencore u<br />
shndërruan në besime kundra grave,<br />
siç ishte frojdizmi apo doktrina të<br />
tjera. Ky qëndrim dikton në mënyrë<br />
të padukshme një mori të tërë qëndrimesh.<br />
Unë mund t’ju them ju se<br />
këto vite që jam në politikë mbaj<br />
mend një ose dy burra të më jenë ankuar<br />
për vendime të padrejta të<br />
gjykatave, kur ka qenë bashkëshortja<br />
e tyre palë, ndërsa janë me<br />
dhjetëra e dhjetëra gra që kanë humbur<br />
rastet e tyre, pa mundësi shumë,<br />
për faktin se kanë qenë gra. Ne kemi<br />
qenë shoqëri patriarkale, por përsëri<br />
jo një shoqëri e dhunshme ndaj<br />
grave. Kjo dhunë që ndodh sot, absolutisht,<br />
nuk ka ekzistuar në shoqërinë<br />
shqiptare, as në kohërat më<br />
të shkuara të saj. Ka pasur një kod<br />
qëndrimi ndaj gruas, ndaj vajzës.<br />
Por fillimisht edhe drejtësia, nuk<br />
them se e përligjte, por pothuajse e
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
përligjte me vendimet qesharake<br />
simbolike që jepte për këto raste.<br />
Kjo fazë është kaluar dhe është meritë<br />
edhe e juaja, edhe e drejtësisë.<br />
Drejtësia qëndron sot ndaj saj, por<br />
nuk mund të presim që të zgjidhë<br />
drejtësia këtë problem themelor, i<br />
cili ka të bëjë me paqen familjare,<br />
sepse flasim për paqe sociale, por<br />
nuk mund të ketë paqe sociale pa<br />
pasur paqe familjare, nuk mund të<br />
ketë zhvillim të një kombi pa shpalosjen<br />
e të gjitha potencialeve të tij,<br />
nuk mund të ketë edukim të fëmijëve<br />
në një terror familjar që ata e<br />
përjetojnë periodikisht. Traumat<br />
janë si filmat horror, por edhe filmin<br />
e di që është film, ndërsa traumat<br />
fëmija i sheh në jetën e tij. Ndaj ka<br />
një rëndësi kapitale. Nuk është se<br />
flitet pak për këtë, nuk është se shoqëria<br />
civile nuk e ka këtë çështje si<br />
çështje të parë në axhendën e saj.<br />
Në vendet mike dhe kudo në botë ky<br />
është një problem madhor. Por,<br />
mendoj se tek ne një promovim<br />
shumë më i madh mediatik, një<br />
fushatë konstante mediatike kundër<br />
saj, shoqëruar kjo me mekanizma<br />
ligjorë që të bëjnë përgjegjës autorët<br />
e kësaj dhune, është e domosdoshme.<br />
Është e domosdoshme që<br />
komunitetet lokale të përcaktojnë<br />
familjet me risk të lartë, sepse ata i<br />
njohin. Disa nga këto ngjarje<br />
tragjike janë ngjarje të paralajmëruara.<br />
Të bëjmë gjithçka për një përgjigje<br />
sa më të mprehtë, sa më të vendosur<br />
kundër këtij fenomeni që vjen<br />
në rritje. Ky fenomen po vjen në<br />
rritje. Në rast se merrni statistikat,<br />
po t’i referoheni statistikave shqiptare<br />
nga fillimi i shekullit deri në<br />
vitet ’90, ju garantoj se vrasja e gruas<br />
këto 20 vite mund të jetë më e<br />
madhe, jo se një shekull, por se dy<br />
shekuj të marrë së bashku. Kjo<br />
duhet të përbëjë për ne një sirenë të<br />
fuqishme alarmi”. “Ndërkohë ju garantoj<br />
se qeveria do të bëjë gjithçka<br />
për të mbështetur liritë dhe të<br />
drejtat tuaja. Qeveria ka mundësitë<br />
e veta. Sot administrata shqiptare<br />
dominohet ndjeshëm nga vajzat dhe<br />
gratë dhe performanca e tyre është e<br />
shkëlqyer. Në tërësi ato janë më të<br />
preferuar për shkak të aftësive të<br />
tyre dhe dëshmojnë një përgjegjësi<br />
të lartë. Qeveria, me ndërhyrjet e<br />
saj, ka bërë që një diferencë e papranueshme<br />
gjinore që ekzistonte<br />
në rroga, që ekzistonte në vitin<br />
2005, prej 36 përqind, të zbresë në<br />
vitin 2008-2009 në 17.7 përqind,<br />
afërsisht në mesataren e Bashkimit<br />
Evropian që është 17.6 përqind, si<br />
dhe të lërë pas mbi 10 vende anëtare<br />
të BE-së, të cilët e kanë këtë diferencë<br />
në paga mbi 17.7 përqind.<br />
Qeveria në politikën e saj arsimore<br />
konstaton se në universitetet tona,<br />
përqindja e vajzave dhe grave është<br />
8 - 10 përqind më e madhe se e<br />
djemve. Kjo jo se bëhet ndonjë diskriminim<br />
pozitiv, por sepse ato janë<br />
shumë më të përkushtuara dhe arrijnë<br />
të plotësojnë kushtet për të<br />
ndjekur universitetet. Qeveria dhe<br />
shoqëria duhet të bëjnë gjithçka për<br />
të inkurajuar, për të nxitur vajzat<br />
dhe gratë që të ndjekin karrierën.<br />
Nuk ka mekanizëm më eficent, ndonëse<br />
nuk i jep zgjidhje përfundimtare,<br />
sesa inkurajimi i vajzave dhe<br />
grave që të mos kthehen, të mos<br />
pranojnë kurrë të kthehen në grua<br />
shtëpie, në nënë fëmijësh, në<br />
bashkëshorte burri dhe vetëm kjo të<br />
jetë orbita e saj. Gruaja është e aftë<br />
të jetë nënë, bashkëshorte, kryefamiljare,<br />
por të jetë, gjithashtu,<br />
edhe një eksperte, specialiste, një<br />
drejtuese e shquar, e suksesshme, të<br />
jetë një biznesmenë e suksesshme<br />
në shoqëri. Ndaj do të kërkoja të<br />
bëhet një përpjekje e madhe që gratë<br />
e vajzat të ndjekin karrierën e tyre, si<br />
një nga kushtet më themelore për të<br />
kontribuar në emancipimin e tyre<br />
dhe të shoqërisë. Ju garantoj se<br />
qeveria do të bëjë gjithçka mundet<br />
për të ngushtuar këtë mur që vjen<br />
nga mijëvjeçarët dhe që është sot<br />
dhunues kryesor i lirive dhe të<br />
drejtave në shoqëritë e lira” – përfundoi<br />
fjalën e tij kryeministri Berisha.<br />
Ndërkohë, koordinatorja rezidente<br />
e Kombeve të Bashkuara dhe<br />
përfaqësuesja e UNDP-së, Zined<br />
Touimi Benjelloun, tha se “fakti që<br />
ne sot kërkojmë përfshirjen e burrave<br />
në luftën kundër dhunës ndaj<br />
grave do të thotë se ne kemi arritur<br />
në një fazë tjetër, në atë të të kuptuarit<br />
të rrënjëve të këtij fenomeni.<br />
Shpesh burrat dhe djemtë janë parë<br />
si pjesë apo shkaktarë të problemit,<br />
por sot gjithnjë e më shumë ata shihen<br />
si potencial për zgjidhjen e këtij<br />
problemi”, tha ajo. Benjelloun theksoi<br />
gjithashtu se, “OKB po e<br />
mbështet Shqipërinë që në mënyrë<br />
strategjike të përfshijë burrat dhe<br />
djemtë në këtë luftë. Organizatat<br />
tona po ndihmojnë që të vihen në<br />
shënjestër burrat dhe djemtë në<br />
fushatat tona”. Për Ambasadorin e<br />
Shteteve të Bashkuara të Amerikës<br />
në Shqipëri, Aleksandër Arvizu,<br />
dhuna me bazë gjinore është një<br />
praktikë e turpshme, thelbësisht e<br />
gabuar e jo njerëzore, për një shoqëri<br />
moderne dhe për Shqipërinë e<br />
vitit 2012. “Diçka që më ka goditur<br />
në mënyrë negative, kur unë kam<br />
mbërritur në Shqipëri ka qenë sesa<br />
shpesh kam dëgjuar histori që lidheshin<br />
me dhunën më bazë gjinore<br />
dhe dhunën brenda familjes. Kam<br />
pyetur se si mund të jetë kjo e<br />
mundur për njerëz që janë kaq të<br />
ngrohtë, kaq të kujdesshëm dhe<br />
veçanërisht të dashur për familjet?<br />
Përgjigja që mora nga disa njerëz<br />
ishte se `jemi një shoqëri tradicionale`,<br />
dhe kjo përgjigje ishte<br />
shumë e dhimbshme”, u shpreh<br />
Arvizu, duke shtuar se “përgëzoj<br />
kryeministrin, qeverinë e tij dhe të<br />
gjithë drejtuesit politikë të<br />
përgjegjshëm, për përpjekjet e<br />
tyre, që të shkulin nga rrënjët këtë<br />
fenomen të tmerrshëm”. Kreu i<br />
delegacionit të Bashkimit Europian,<br />
Ettore Sequi solli në vëmendje<br />
të të pranishmëve se “7 në 10 gra,<br />
në të gjithë botën, thonë se dikur<br />
në jetën e tyre janë dhunuar, pra<br />
kjo do të thotë se dhuna nuk njeh<br />
limite, kufij gjeografikë apo kulturor,<br />
por është e pranishme në të<br />
gjitha shoqëritë në forma të ndryshme”.<br />
Sipas Sequit, përfshirja e<br />
burrave dhe djemve në këtë fushatë<br />
kundër dhunës ndaj grave dhe dhunës<br />
në familje, është mënyra më e<br />
mirë për luftuar këtë fenomen të<br />
heshtur, por me përhapje të gjerë. Ai<br />
shtoi gjithashtu se “BE është e<br />
përkushtuar ndaj kësaj çështje, që<br />
mbrojtja kundër dhunës me bazë<br />
gjinore të jetë vërtetë pjesë e strategjisë<br />
të BE-së për të drejtat e njeriut.<br />
Ne kemi hapur rrugën për<br />
bashkëpunim më të madh mes BEsë<br />
dhe OKB-së”. Kjo konferencë e<br />
organizuar nga MPCSSHB dhe Linja<br />
e Këshillimit për Gratë dhe Vajzat,<br />
me mbështetje të UNDP-së, synonte<br />
gjithashtu të përcillte mesazhin se<br />
dhuna ndaj grave ka pasoja të shumanshme,<br />
dëmton familjen dhe<br />
shoqërinë, frenon zhvillimin njerëzor<br />
dhe dobëson rritjen ekonomike.<br />
dita<br />
Në shenjë mirënjohje për këta të rinj nënkryetarja e Bashkisë së Tiranës<br />
u ka shpërndarë disa certifikata mirënjohjeje<br />
Tabaku: Bashkia, trajtim të<br />
veçantë për gratë dhe fëmijët<br />
subjekt i dhunës në familje<br />
Një grup vullnetarësh, studentë të universiteteve të ndryshme të Tiranës prej datës 25<br />
nëntor deri sot 10 dhjetor, kanë qenë aktiv në komunikim me persona që kanë qenë apo<br />
janë subjekt i dhunës, sikundër kanë shpërndarë materiale sensibilizuese kundër dhunës<br />
ndaj grave, apo fëmijëve si target grupet më të ekspozuara ndaj dhunës në familje<br />
Në Ditën Ndërkombëtare të të<br />
Drejtave të Njeriut, në bashkëpunim<br />
me Shoqatën “Në Dobi të Gruas Shqiptare”,<br />
që është një nga shoqatat<br />
që po ndihmon Bashkinë e Tiranës<br />
në mekanizimin e referimit kundër<br />
dhunës. Janë përmbyllur dy javë<br />
intensive të ndërgjegjësimit të<br />
qytetarëve për dhunën në familje.<br />
Një grup vullnetarësh, studentë të<br />
universiteteve të ndryshme të Tiranës<br />
prej datës 25 nëntor deri sot<br />
10 dhjetor, kanë qenë aktiv në komunikim<br />
me persona që kanë qenë<br />
apo janë subjekt i dhunës, sikundër<br />
kanë shpërndarë materiale sensibilizuese<br />
kundër dhunës ndaj grave,<br />
apo fëmijëve si target grupet më të<br />
ekspozuara ndaj dhunës në familje.<br />
Në shenjë mirënjohje për këta të<br />
rinj nënkryetarja e Bashkisë Jorida<br />
Tabaku u ka shpërndarë disa certifikata<br />
mirënjohjeje.<br />
“Unë sot marrë rastin t’ju falënderojë<br />
që keni qenë shumë aktivë,<br />
së pari për të identifikuar rastin që<br />
mund të jenë raste dhune, por ajo<br />
që është më e rëndësishme është<br />
parandalimi. Pikërisht dhe puna<br />
juaj ka qenë në parandalimin, në<br />
ndërgjegjësimin, në informimin<br />
për pasoja të këtyre fenomeneve<br />
dhe unë besoj që të gjithë ju, aq më<br />
tepër që jeni të rinj, të shërbeni si<br />
model për të gjithë grup-moshën<br />
tuaj, do shërbeni si model për<br />
familjarët tuaj, për të ndihmuar<br />
që këto çështje, këto parime që ju<br />
i keni promovuar përgjatë këtyre<br />
16 ditëve, t’i çojmë edhe më lartë<br />
dhe të jemi sa më aktivë përditë,<br />
për këto çështje që për ne si Bashki<br />
janë shumë të rëndësishme dhe<br />
më vjen mirë që janë edhe për ju.<br />
”Zonja Tabaku theksoi, se në qendrën<br />
e re sociale që Bashkia është<br />
duke e ngritur në bashkëpunim me<br />
UNDP-në, do të ketë një zyrë permanente<br />
për të adresuar të gjitha<br />
problemet që kanë gratë, apo fëmijët<br />
në rrezik apo familjet në nevojë.<br />
“Bashkia e Tiranës me të gjitha<br />
politikat sociale që ka në dorë, do<br />
të përpiqet të mbështesë maksimalisht<br />
këtë grup, të cilët ndoshta<br />
janë më vulnerabël, duke u kujdesur<br />
që t’ju ofrojmë mundësi të barabarta<br />
dhe më të mira madje, duke<br />
filluar që nga strehimi, duke vazhduar<br />
me mundësitë e punësimit,<br />
me asistencën psikologjike dhe<br />
sociale nëpërmjet qendrave sociale<br />
që Bashkia e Tiranës ka dhe dua<br />
që edhe ju të na ndihmoni për të<br />
11<br />
përcjellë këtë informacion tek grupet<br />
që takoni përditë dhe te grupet<br />
që keni ndërgjegjësuar gjatë këtyre<br />
dy javëve të fundit të aktiviteteve.<br />
”Zv/presidentja e shoqatës “Në<br />
Dobi të Gruas Shqiptare”, Fabiola<br />
Egro theksoi se, këtë vit falë koordinimit<br />
të Bashkisë së Tiranës, kemi<br />
një rrjet të gjerë dhe të koordinuar<br />
kundër dhunës gjinore. “Siç e shihni<br />
në këtë vit kemi finalizuar edhe<br />
një skemë të mekanizimit të ri të<br />
rrjetit të koordinuar kundër dhunës<br />
gjinore, ku nëpërmjet Bashkisë<br />
së Tiranës, si një koordinatorë<br />
shumë i rëndësishëm, kemi një<br />
bashkëpunim me të gjithë aktorët<br />
që luftojnë dhunën gjinore. Aktualisht<br />
është krijuar një rrjet shumë i<br />
fuqishëm, i cili duhet të jetë gjithmonë<br />
aktivë në luftën kundër dhunës<br />
gjinore.”
12<br />
C M Y K<br />
reklama<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
“Kryeministrat dhe ministrat e<br />
shtetit shqiptar në 100 vjet”<br />
Libri: “Kryeministrat dhe<br />
ministrat e shtetit shqiptar<br />
në 100 vjet”, 273 faqe me<br />
ilustrime.<br />
Autori: Kastriot Dervishi<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”,<br />
Tiranë<br />
“Kryeministrat dhe<br />
ministrat e shtetit shqiptar<br />
në 100 vjet” është një fjalor<br />
enciklopedik i veçantë që<br />
tregon të dhënat kryesore<br />
të 467 personave që<br />
kanë qenë kryeministra<br />
dhe anëtarë të Këshillit<br />
të Ministrave të shtetit<br />
shqiptar në këto 100 vite.<br />
Botimi me ilustrime është i<br />
pari i këtij lloji në Shqipëri.<br />
Libri është i ndarë në disa<br />
kapituj. Në fillim jepen të<br />
gjitha kabinetet shqiptare<br />
dhe një përmbledhje e<br />
programeve dhe historikut<br />
të tyre sipas epokave.<br />
Jepen jetëshkrimet me<br />
foto të personave që kanë<br />
qenë anëtarë të Këshillit<br />
të Ministrave, ndërsa<br />
statistika të tjera tregojnë<br />
të dhëna mbi ministrat.<br />
Një vend i posaçëm i është<br />
lënë fotografive ku kanë<br />
qenë selitë të Këshillit të<br />
Ministrave si dhe ministrive<br />
kryesore.<br />
<strong>55</strong>
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
C M Y K<br />
13
14<br />
Durrës, nis procesi i lirimit të banesave të ish-pronarëve<br />
dita<br />
Familjet e pastreha i drejtohen bankave për të tërhequr kredinë<br />
DURRES-Këto ditë ka nisur<br />
në Durrës procesi i lirimit të<br />
banesave të ish-pronarëve, ndërsa<br />
mbi 100 familje të strehuara prej<br />
vitesh në këto shtëpi u janë drejtuar<br />
bankave për të përfituar kredi të<br />
buta. Fundjavën e kaluar Shërbimi<br />
Përmbarimor ekzekutoi dy vendime<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Ja akset rrugore ku efektivat blu rekomandojnë përdorimin e zinxhirëve<br />
Reshjet e dëborës, Policia e Shtetit:<br />
Ja situata në të gjithë rrugët e vendit<br />
Po punohet në vazhdimësi me entin pronar të rrugëve për normalizimin e gjendjes së rrugëve në të gjitha akset rrugore. Në të gjitha akset<br />
e tjera rrugore lëvizja e mjeteve bëhet normalisht pa probleme<br />
Policia e Shtetit, nisur nga<br />
përkeqësimi i motit gjatë këtyre<br />
ditëve, porosit drejtuesit e automjeteve,<br />
që të tregohen të kujdesshëm<br />
dhe të respektojnë normat e përcaktuara<br />
në aktet ligjore, veçanërisht<br />
për: respektimin e normave të shpejtësisë.<br />
mospërdorimin e pijeve alkoolike,<br />
përdorimin e rripit të sigurimit;<br />
shmangien e parakalimeve të gabuara;<br />
përdorimin e kaskave mbrojtëse;<br />
përdorimin e dritave jo verbuese<br />
si dhe. përdorimin e zinxhirëve<br />
dhe gomave dimërore. Në çdo<br />
rast qytetarët mund të kontaktojnë<br />
me shërbimet e Policisë së Shtetit në<br />
të gjithë vendin përmes numrit telefonik<br />
pa pagesë 129, si dhe numrit<br />
126. Shërbimet e Policisë Rrugore në<br />
të gjithë vendin janë në gatishmëri<br />
të plotë për t’ju ardhur në ndihmë<br />
përdoruesve të rrugës. Ndërkohë me<br />
qëllimin parandalimin e aksidenteve<br />
me pasoja për jetën dhe shëndetin<br />
e njerëzve, shërbimet e policisë po<br />
ushtrojnë kontrolle të vazhdueshme<br />
për respektimin e kërkesave të Kodit<br />
Rrugor nga ana e drejtuesve të<br />
mjeteve, si dhe në drejtim të pajisjes<br />
së mjeteve me pajisjet dimërore. Po<br />
punohet në vazhdimësi me entin<br />
të gjykatës për lirimin e tre apartamenteve<br />
të ish-pronarëve në godinat<br />
e bulevardit “Epidamn”, ish rruga<br />
Tregtare, shumë pranë qendrës së<br />
qytetit bregdetar. Burime zyrtare<br />
nga ky shërbim, bënë të ditur se,<br />
familjes Koxhaj iu rikthyen tre apartamentet,<br />
që kjo familje i kishte në<br />
pronësi që në fillim të viteve 1930,<br />
kur u ndërtua edhe bulevardi kryesor<br />
i Durrësit. “Familjet e strehuara<br />
në godinë ishin njoftuar më parë dhe<br />
lirimi i banesës nuk pati probleme”,<br />
shtuan burimet, sipas të cilave, ky<br />
proces do të vazhdojë edhe për titujt<br />
e tjerë të ekzekutimit që ka lëshuar<br />
Rruga e Kombit, rritet kontrolli në mjediset e brendshme të tunelit<br />
gjykata. Mësohet gjithashtu se më<br />
shumë se 100 familje që banojnë<br />
prej disa dekadash në shtëpitë e ishpronarëve,<br />
përmes Entit Kombëtar të<br />
Banesave, i janë drejtuar bankave të<br />
përcaktuara për të përfituar kredi të<br />
buta. Pas kryeqytetit, Durrësi është<br />
qyteti që ka numrin më të madh të<br />
Vëzhgimi i mjediseve të brendshme mbahet nën vëzhgim pa ndërprerje gjatë 24 orëve. Kjo edhe për faktin se, në këtë<br />
periudhë fluksi i lëvizjes së mjeteve vjen në rritje, pasi nis kthimi i emigrantëve për festat e fundvitit<br />
Reshjet e dendura të dëborës<br />
të ditëve të fundit dhe rënia e temperaturave<br />
ka bërë që kontrolli<br />
i të gjitha mjediseve të tunelit të<br />
Kalimashit të rritet ndjeshëm me<br />
synimin e eliminimit të shqetësimeve<br />
teknike brenda mjediseve të<br />
tij. Për këtë, vëzhgimi i mjediseve<br />
të brendshme mbahet nën vëzhgim<br />
pa ndërprerje gjatë 24 orëve. Kjo<br />
edhe për faktin se, në këtë periudhë<br />
fluksi i lëvizjes së mjeteve vjen në<br />
rritje, pasi nis kthimi i emigrantëve<br />
për festat e fundvitit. “Kontrolli<br />
dhe mbajtja nën vëzhgim e mjediseve<br />
të tunelit është një fenomen i<br />
zakonshëm, që synon eliminimin<br />
në kohë të ndonjë shqetësimi<br />
teknik që mund të paraqitet”,<br />
pohon njëri prej specialistëve të<br />
kontrollit teknik të mjediseve të<br />
brendshme të tunelit. Mbajtja nën<br />
pronar të rrugëve për normalizimin<br />
e gjendjes së rrugëve në të gjitha<br />
akset rrugore. Në të gjitha akset e<br />
tjera rrugore lëvizja e mjeteve bëhet<br />
normalisht pa probleme. Aktualisht<br />
rekomandohet përdorimi i zinxhirëve<br />
kryesisht në akset rrugore në<br />
drejtim të disa zonave malore, si më<br />
poshtë; në qarqet Kukës dhe Dibër;<br />
aksi B.Curri – Valbonë; Krumë – B.<br />
Curri, Kukës – Topojan, aksi Kukës<br />
– Ujmisht – Zall Dardhë – Muhurr –<br />
Peshkopi, Kukës – Bushtricë - Kala e<br />
Dodës – Sllovë – Peshkopi, Topojan<br />
– Shishtavec, Kukës – Qafë Shllak –<br />
Qafë e Malit - Fushë Arrës, Shupenzë<br />
– Ostren, Krastë – Bulqizë, Bulqizë<br />
– Librazhd , Arras – Lurë. Në qarqet<br />
Shkodër dhe Lëzhël aksi rrugor<br />
Shkodër – Koman, Qaf Çelë - Pukë<br />
- Fushë Arrës, Qafë e Malit – Fushë<br />
Arrës – Shpal; Koplik – Razëm,<br />
Bogë – Theth dhe Selcë – Vermosh,<br />
akset në drejtim te Dukagjinit, Qafë<br />
Mali – Dardhë - Fierzë, Fushë Arrës<br />
– Iballë, akset rrugore në zonat e<br />
thella të Mirditës në drejtim të Lurës.<br />
Në qarkun e Korçës; aksi rrugor Kapshticë<br />
- Korçë - Qafë Thanë, Boboshticë<br />
– Dardhë, Korçë – Voskopojë,<br />
Korçë – Ersekë – Leskovik, Korçë –<br />
Goricë. Pas reshjeve të borës që kanë<br />
kontroll e situatës është e vazhdueshme,<br />
ndërsa është krijuar një<br />
traditë në këtë drejtim, gjë që ka<br />
lehtësuar punën e kontrollit efikas<br />
në të gjitha mjediset e brendshme<br />
të tunelit. Fluksi i lëvizjes në të<br />
dy anët e tunelit në ditët e fundvitit<br />
vjen e rritet dhe arrin deri në mbi<br />
4000 mjete gjatë 24 orëve. Ndërkohë,<br />
masat mbrojtëse në mjediset<br />
e brendshme të tunelit janë të<br />
shumëfishta, ndërsa kontrolli është<br />
i pandërprerë përmes kamerave<br />
vëzhguese. Për këtë shërben një<br />
personel i specializuar për të përballuar<br />
çdo lloj incidenti, që mund<br />
të ndodhë në mjediset e brendshme<br />
të tunelit, edhe pse janë shënuar<br />
raste të rralla të rënies së zjarrit, të<br />
cilat janë eliminuar menjëherë. Në<br />
grupin e zjarrfikësve të tunelit janë<br />
në shërbim 6 mjete zjarrfikëse.<br />
mbuluar rajonin juglindor të vendit<br />
gjatë ditës së djeshmen moti është<br />
shoqëruar me temperatura të ulta<br />
disa gradë nën zero, që kanë krijuar<br />
një situatë të vështirë për qarkullimin<br />
e automjeteve në të gjitha akset<br />
rrugore.<br />
Për të shmangur aksidentet e<br />
mundshme është pezulluar në orët<br />
e para të mëngjesit qarkullimi i au-<br />
tomjeteve me tonazh të rëndë dhe<br />
lëvizja e automjeteve është e mundur<br />
vetëm me zinxhirë. Ndërkohë në qafat<br />
e maleve janë marrë masa duke<br />
hedhur kripë në rrugët nacionale e<br />
rurale për të shmangur rrëshqitjet.<br />
Probleme në furnizimin me energji<br />
elektrike ka në mjaft komuna malore<br />
të qarkut sidomos në Mokër të Pogradecit<br />
e Opar të Korçës. Plogështia<br />
<strong>55</strong><br />
familjeve të ish-pronarëve, të cilave<br />
do tu kthehen banesat e shtetëzuara<br />
pas vitit 1944. Burimet bënë me dije<br />
se 869 familje ish-pronarësh kanë<br />
paraqitur prej kohësh kërkesat e tyre,<br />
për një numër ende të papërcaktuar<br />
pronash të paluajtshme, kryesisht<br />
godina banimi.<br />
e CEZ-it për mirëmbajtjen e linjave<br />
bëjnë të ditur burime pranë komunave<br />
Lekas, Voskopojë, Dardhas,<br />
Velçan, e Moglicë, ka lënë në errësirë<br />
prej pesë ditësh banorët e tyre.<br />
Në qarkun e Gjirokastrës; Jorgucat -<br />
Qafa e Muzinës. Në qarkun e Vlorës;<br />
aksi rrugor Vlorë – Llogara, lëvizja e<br />
automjeteve kryhet me zinxhirë, pasi<br />
ka dhe shtresa akulli.<br />
Tropojë në rritje<br />
niveli i ujërave të<br />
liqenit të Fierzës<br />
Reshjet e ditëve të fundit kanë<br />
bërë të mundur rritjen e nivelit të<br />
ujërave të liqenit të Fierzës duke<br />
përmirësuar ndjeshëm situatën në<br />
këtë liqen që shërben si rregullator<br />
edhe për dy liqenet e mëdhenj të<br />
kaskadës së Drinit, të Komanit dhe<br />
të Vaut të Dejës. “Prurjet e ujit vazhdojnë<br />
të jenë të larta dhe gjatë ditës<br />
së djeshme janë rreth 530 metër<br />
kub ujë në sekondë, ndërsa niveli i<br />
ujërave ka arritur në 273,20 metra<br />
mbi nivelin e detit”, pohojnë burime<br />
të sallës së komandës së hidrocentralit<br />
të Fierzës. Rritja e nivelit<br />
të ujërave mundëson prodhim më<br />
të madh të energjisë gjatë dimrit,<br />
kur rritet kërkesa nga konsumatori.<br />
Hidrocentrali i Fierzës ka një<br />
kapacitet ujëmbajtës prej afro 3,2<br />
miliard metër kub ujë në pikën e tij<br />
maksimale, ndërsa 1,2 miliard metër<br />
kub ujë në pikën e ashtuquajtur të<br />
vdekjes në lartësinë e 242 metrave<br />
mbi nivelin e detit.
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
dita<br />
Firmosin Bode dhe Gaiani, borxhi i qeverisë së Italisë do të konvertohet në investime publike<br />
Interesat që do të paguheshin<br />
për borxhin, që qeveria shqiptare<br />
i ka asaj italiane do të konvertohen<br />
në fond investimesh. Ministri<br />
i Financave, Ridvan Bode, gjatë një<br />
konference u shpreh se, nga dita e<br />
sotme fillon zbatimi i marrëveshjes<br />
për shkëmbimin e borxhit për zhvil-<br />
Mbahet konferenca me teme “Evoluimi i legjislacionit shëndetësor për vendosjen e ekonomisë sociale te tregut ne 100 vjet shtet shqiptar”<br />
ISKSH kthehet në Fond<br />
sigurimesh, ja kushtet për të<br />
kontraktuar shërbimin privat<br />
Kreu i ISKSH-së Elvana Hana: Ligji i ri, kontrata për paketa shërbimi, bonuse per spitalet për paciente te shëruar<br />
Instituti i Sigurimeve te Kujdesit<br />
Shëndetësor ne bashkëpunim me<br />
fondacionin gjerman “Konrad Adenauer”<br />
organizuan konferencën me<br />
teme “Evoluimi i legjislacionit shëndetësor<br />
për vendosjen e ekonomisë<br />
sociale te tregut ne 100 vjet shtet shqiptar”,<br />
ku merrnin pjese drejtoresha<br />
e ISKSH-se znj. Elvana Hana,<br />
ministri I shendetesise z. Vangjel<br />
Tavo, ambasadorja e Gjermanisë,<br />
znj. Carolla Muller-Holtkemper si<br />
dhe mjeket me te njohur te shqiptare<br />
te disa brezave. Ne fjalën e saj, drejtoresha<br />
e ISKSH-se e vuri theksin tek<br />
ligji i ri i sigurimeve shëndetësore:<br />
“Pas përpjekjeve shumëvjeçare për<br />
ndarjen e financimit te shërbimeve<br />
nga politikat shëndetësore, falë një<br />
pune të madhe të stafit të ISKSH-se,<br />
mbështetjes se Ministrisë se Shëndetësisë,<br />
të Qeverise, aktoreve te<br />
tjerë dhe partnereve tanë ndërkombëtare-<br />
sot mund te flasim për një<br />
ligj ambicioz te sigurimeve shëndetësore,<br />
ligj qe pritet te hyje ne fuqi<br />
ne fund te marsit te vitit 2013”, u<br />
shpreh ne fjalën e saj znj. Hana. Ku<br />
ligj bazohet ne parimin e solidaritetit,<br />
mbrojtjen e te varfërve dhe ka<br />
si synim te realizoje mbulimin universal<br />
te popullatës për përfitimin e<br />
shërbimeve te kujdesit shëndetësor.<br />
Por, është e një rëndësie parësore,<br />
krijimi i terrenit te përshtatshëm<br />
për funksionimin e ligjit, siç është<br />
akreditimi i institucioneve shëndetësore<br />
si publike ashtu edhe private,<br />
një proces themelor ne përfshirjen<br />
e mëtejshme te shërbimeve shëndetësore<br />
ne skemën e sigurimeve.<br />
Me ligjin e ri te sigurimeve shëndetësore,<br />
Instituti do te quhet “FONDI<br />
i sigurimit te detyrueshëm për kujdesin<br />
shëndetësor” dhe do te menaxhoje<br />
financimin e shërbimeve të<br />
kujdesit shëndetësor.<br />
“Por për një financim te mire te<br />
shërbimeve shëndetësore, duhet te<br />
vazhdojnë investimet për ruajtjen e<br />
te dhënave ekzistuese, ne mënyrë qe<br />
te evidentohen te gjitha shërbimet e<br />
dhëna për pacientet dhe duhet pasur<br />
parasysh qe, struktura e shpenzimeve<br />
te jete ne favor te prevencionit,<br />
pasi sjell shkurtim te kostove dhe<br />
mbi te gjitha, rrit cilësinë e jetës për<br />
pacientet”, tha drejtoresha e ISKSHse.<br />
Fakti qe ne kemi një popullsi me<br />
te moshuar, nuk është e vetmja arsye<br />
pse ne kemi kosto ne rritje, por<br />
edhe sepse shpesh ngatërrohet nga<br />
te gjithë, se, shërbimi me i shtrenjte,<br />
lim. Sipas Bodes, shuma e fondeve<br />
që qeveria italiane i ka dhënë vendit<br />
tonë është 878 milionë euro, nga të<br />
cilat 650 milionë euro janë grante,<br />
ndërsa 228 milionë janë hua. Fondet<br />
do të përdoren për investime në<br />
disa prej fushave ku ka më shumë<br />
nevojë si arsim apo shëndetësi. Min-<br />
është shërbim me i mire apo sepse,<br />
për një shkak apo një tjetër, shërbimet<br />
kane filluar te fragmentohen,<br />
duke i dhënë me shume përparësi<br />
sasisë dhe jo cilësisë. Për këtë arsye,<br />
vijoi znj. Hana, ka një nevoje<br />
imediate për krijimin e paketave<br />
te shërbimeve qe parashikohen ne<br />
këtë ligj. Këto paketa, do te jene te<br />
mirëpërcaktuara dhe shumë transparente,<br />
çka përbën dhe një element<br />
të rëndësishëm kundër korrupsionit.<br />
Transparenca do të jetë në të gjithë<br />
elementët, që nga futja e pacientit<br />
në sistem deri tek kostot që paguan<br />
Fondi për pacientët, në çdo hallkë<br />
të sistemit, për çdo lloj shërbimi.<br />
Ka nevoje për një përmirësim te<br />
modelit te pagesave ne spitale dhe<br />
dhënien e bonuseve për paciente te<br />
trajtuar e te shëruar - qe parashikohet<br />
ne ligj - duke e vene theksin dhe<br />
promovuar jo me shume trajtime,<br />
por me shume shëndet! Pavarësisht<br />
se ligji vë theksin tek sistemi publik<br />
shëndetësor, që është dhe pjesa<br />
më e rëndësishme e tij, në të lihet<br />
hapësirë dhe për shërbimin privat.<br />
Kontraktimi me shërbimin privat,<br />
do te rrisë mundësitë dhe alternativat<br />
e marrjes se shërbimeve shëndetësore<br />
nga ana e popullatës por<br />
ne shpresojmë që sektori privat, pas<br />
akreditimit dhe konsolidimit të tij, të<br />
sjellë cilësi të mirë dhe konkurrencë<br />
istri Bode deklaroi se, vendi ynë ka<br />
nevojë për mbështetje pasi po përballet<br />
me sfida në sektorin ekonomik.<br />
Ndërsa, ambasadori i Italisë në<br />
Tiranë, Massimo Gaiani, u shpreh<br />
se nga këto fonde do të përfitojnë<br />
institucionet publike, çka do të bëjë<br />
të mundur dhe transparencën e<br />
reale ne treg. Kontraktimi I spitaleve<br />
private për paketa shërbimi te caktuara,<br />
apo pjese te tyre, do te behet<br />
pas procesit te akreditimit dhe nëse<br />
sjellin risi dhe ulje të çmimeve në<br />
krahasim me publikun, por edhe<br />
cilësi më të mirë në raste të tjera,<br />
duke lejuar edhe bashkëpagesën -<br />
mënyra e aplikimit te se cilës është<br />
për t’u përcaktuar. Do të krijohet për<br />
herë të parë, regjistri i ri i dhënësve<br />
privatë të shërbimit, i cili do të përfshijë<br />
vetëm subjekte të licencuara<br />
dhe akredituara, dhe me tej, do të<br />
jetë Këshilli Administrativ i ISKSHse,<br />
i cili do të miratojë metodat dhe<br />
kriteret e kontraktimit për dhënësit e<br />
shërbimeve shëndetësore duke stimuluar<br />
aksesin e shërbimeve, efektivitetin<br />
e kostos se tyre dhe rritjen e<br />
cilësisë se shërbimeve ndaj popullatës.<br />
“Unë e di qe ka pasur shume<br />
diskutime për pjesën se sa kushton<br />
kjo reforme, por kjo do te shihet pak<br />
nga pak, pasi implementimi i saj do<br />
te behet hap pas me hapi, duke pasur<br />
parasysh kosto-efektivitetin. Ky<br />
është një test për vendimmarrësit,<br />
aktoret e interesit dhe shoqërinë,<br />
nëse do te mbajnë drejt balancën e<br />
futjes se shërbimeve te reja me ristrukturimin<br />
dhe rritjen e aksesit<br />
te shërbimeve shëndetësore ekzistuese.<br />
Sikurse e kemi pare nëpërmjet<br />
dokumenteve arkivore qe nga fillesat<br />
përdorimit të tyre. “Lancohet projekti<br />
i konvertimit të borxhit në<br />
projekte zhvillimi. Shqipëria është<br />
një prej vendeve që ka prioritet në<br />
realizimin e këtyre projekteve. Ky<br />
fond prej 20 milion eurosh duhet<br />
që të shkoj në zbatimin e projekteve<br />
brenda 5 viteve. Kryesisht në fokus<br />
e shtetit shqiptar, vetëm Qeveritë<br />
nuk e zgjidhin dot problemin me një<br />
shkop magjik, sado mbështetëse dhe<br />
pozitive te jene ato. Ne jemi te gjithë<br />
bashke pjese e zgjidhjes. Te mos<br />
kemi asnjë dyshim, kosto e mosveprimit,<br />
është me e madhe. Kjo është<br />
një sfide qe na përket ne te gjithëve,<br />
dhe ne te gjithë se bashku, mund te<br />
japim me te mirën”, e mbylli fjalën<br />
e saj drejtoresha e ISKSH-se. Konferencën<br />
e përshëndeti ministri i<br />
Shëndetësisë i cili e vuri theksin<br />
te implementimi i ligjit te ri te sigurimeve<br />
shëndetësore, si një sfide<br />
e gjithë sistemit shëndetësor. Përshëndeten<br />
gjithashtu këshilltarja e<br />
kryeministrit, dr. Mirela Tabaku, e<br />
cila përcolli mbështetjen e Qeverise<br />
ne implementimin e ligjit te ri te<br />
sigurimeve shëndetësore. Përshëndeti<br />
konferencën gjithashtu prof.<br />
Isuf Kalo i cili theksoi rëndësinë e<br />
procesit te akreditimit ne blerjen e<br />
shërbimeve shëndetësore, ndërsa<br />
mjekja e njohur, prof. Adelina Mazreku,<br />
e mbylli ketë konference duke<br />
vene theksin te rivlerësimi i figurës<br />
se mjekeve, por ajo u shpreh: Ne,<br />
nuk kemi nevoje si artistet për duartrokitje,<br />
por te dëgjosh pas shume<br />
vitesh dike qe te thotë, doktoreshe,<br />
ju me keni shpëtuar jetën, është duartrokitja<br />
me e madhe!<br />
15<br />
do të jenë grupet vunerabël” tha Gaiani.<br />
Marrëveshja për konvertimin e<br />
këtij borxhi në fond zhvillimi u nënshkrua<br />
një vit më parë, ndërkohë që<br />
për zbatimin e tij është ngritur një<br />
komitet dypalësh. Afati kohor i këtij<br />
projekti është parashikuar 5 vjet.<br />
Ilda Mihali<br />
Drejt një modelit të një burgu<br />
te sigurisë se zakonshme<br />
me financim dhe monitorim<br />
jopublik, duke i dhëne mundësi<br />
te dënuarve te punojnë por<br />
dhe te paguhen për punën qe<br />
ata kryejnë<br />
Halimi : Në janar<br />
reforma në burgje<br />
sipas modeleve të SHBA<br />
Ministri i Drejtësisë dje në<br />
Ditën Ndërkombëtare të Lirive<br />
dhe të Drejtave të Njeriut: Përpjekjet<br />
tona për përmirësimin<br />
e trajtimit të të dënuarve dhe<br />
integrimin e tyre ne jetën publike,<br />
ne janar drejt një dimensioni<br />
të jashtëzakonshëm<br />
Dje në Ditën Ndërkombëtare të<br />
Lirive dhe te drejtave te njeriut Ministri<br />
i Drejtësisë z. Eduard Halimi<br />
deklaroi nisjen e në janar të vitin<br />
2013 të një reforme të re në sistemin<br />
e Institucioneve të Vuajtjes së dënimit<br />
“Përpjekjet tona për përmirësimin<br />
e trajtimit te te dënuarve dhe integrimin<br />
e tyre ne jetën publike, vitin e<br />
ardhshëm do te marrin një dimension<br />
krejt të jashtëzakonshëm. Një<br />
ekip ekspertesh ne MD po finalizojnë<br />
një nga nismat me reformatore<br />
ne ketë drejtim. Modelin e një burgu<br />
te sigurisë se zakonshme me financim<br />
dhe monitorim jopublik, duke i<br />
dhëne mundësi te dënuarve te punojnë<br />
por dhe te paguhen për punën<br />
qe ata kryejnë” – u shpreh Ministri i<br />
Drejtësisë Halimi, i cili mori pjesën<br />
në aktivitetin organizuar nga Drejtoria<br />
e Përgjithshme e Burgjeve me<br />
këtë rast. Sipas Ministrit kjo reformë<br />
inspirohet nga modelet e zbatuara<br />
në SHBA dhe ka si qëllim të të<br />
përmirësoj kushtet për trajtimin e të<br />
dënuarve, por edhe të uljes së shpenzimeve<br />
në buxhet. Më tej në fjalën<br />
e tij ai shprehu angazhimin e Ministrisë<br />
së Drejtësisë dhe Qeverise Shqiptare<br />
në drejtim të respektimit të<br />
lirive dhe të drejtave te të dënuarve<br />
si dhe riintegrimit të tyre në shoqëri<br />
nëpërmjet projekteve ambicioze qe<br />
stimulojnë punën e tyre krijuese ne<br />
vendet e vuajtjes se dënimit. Ministria<br />
e Drejtësisë dhe I.E.V.P. kanë<br />
punuar në krijimin e kushteve per<br />
realizimin e projekteve te punësimit<br />
dhe veprimtarive te tjera krijuese te<br />
te dënuarve ne institucione te vuajtjes<br />
se dënimit. Këto projekte kane<br />
synuar dhe arritur arsimimin e te<br />
dënuarve nëpërmjet hapjes se sistemeve<br />
9 vjeçar ne I.E.V.P; punësimin<br />
e personave me liri te kufizuar, lirinë<br />
e ushtrimit te se drejtës se besimit.<br />
Vitin e ardhshme mbaron ndërtimin<br />
i burgut i Fierit, me i madhi ne<br />
vend, por dhe me standardet me te<br />
larta ne rajon,mbaron paraburgimi i<br />
Beratit, dhe fillon ndërtimi i burgut<br />
më të madh të zonës se veriut, ai i<br />
Shkodrës, me një vlerë prej 18 mln<br />
euro.<br />
I.Mihali
16<br />
Nga Kastriot<br />
DERvISHI<br />
(vijon nga numri i djeshëm)<br />
speciale<br />
Marrëdhëniet shqiptaro – serbe<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Bataku propagandistik<br />
Esatin e kanë bërë të<br />
tjerët mbret<br />
Ndryshe nga të tjerë Batakoviçi<br />
e pranon faktin se Esat Toptani<br />
arriti të luftojë në Shkodër deri<br />
sa konferenca në Londër mori<br />
vendim pro Shqipërisë. Më<br />
tej akoma Batakoviçi shkruan<br />
se Esati “paska informuar”<br />
mbretin malazez për planin e<br />
tij për t’u vetëshpallur “mbret” i<br />
Shqipërisë. Esati po të ishte kaq<br />
“i dhënë” pas mbretit malazez e<br />
kishte fare të lehtë ta dorëzonte<br />
Shkodrën para 21 marsit 1913,<br />
pra para se ky qytet t’i ngelte<br />
përfundimisht Shqipërisë.<br />
Interesante është se ideja për<br />
ta bërë Esatin princ apo mbret<br />
është e shtypit dhe “studiuesve”,<br />
por asnjëherë e vetë Esatit. Ky i<br />
fundit e dinte shumë mirë se dy<br />
çështje kryesore atë të kryetarit<br />
të shtetit dhe të kryeqytetit<br />
nuk mund ta caktonte faktori<br />
shqiptar. Esati e kishte të qartë<br />
mbretin do ta caktonte Europa<br />
dhe kryeqytetin e Shqipërisë<br />
do ta caktonte mbreti. Në këto<br />
dy pika asnjëherë nuk ka pasur<br />
dyshime apo kërkesa të tij. Ai u<br />
caktua kryetar i dërgatës që i ofroi<br />
Wiedit kurorën shqiptare, pra<br />
si person që e njihte autoritetin<br />
e tij. Esati u bë kryeministër<br />
në shtator 1914. Ai kishte të<br />
gjitha mundësitë të vetëshpallej<br />
mbret pasi kishte filluar Lufta e<br />
Dytë Botërore. Esati, për inat të<br />
Batakoviçit u bë kryeministër pra<br />
dhe nuk u bë mbret. Në kulmin<br />
e pushtetit Esati nuk ka shfaqur<br />
dëshirën që ia kanë veshur të<br />
tjerët, por ka qëndruar te posti<br />
i kryeministrit. Ndryshe nga kjo<br />
Batakoviçi e quan “guvernator”<br />
pozicionin e Esatit në këtë kohë.<br />
Ai e pranon faktin se aleanca<br />
midis qeverisë serbe dhe Esatit<br />
“nuk u zyrtarizua me ndonjë akt<br />
të veçantë”. Esati nuk ka asnjë<br />
memorandum apo kërkesë të<br />
ketë kërkuar të jetë mbreti i<br />
Shqipërisë. Esati kaloi nëpërmjet<br />
një sërë kontradiktash. Në<br />
fund të Luftës së Dytë Botërore<br />
marrëdhëniet e tij me Italinë<br />
rezultojnë të prishura. Sipas<br />
studiuesit Harris Silajxhiç,<br />
Esati ndonëse ishte bashkuar<br />
me Antantën, nuk luftoi kurrë<br />
kundër Austro – Hungarisë<br />
në Shqipëri. Ky veprim i tij<br />
natyrisht është veprim i studiuar<br />
dhe realist.<br />
i Dushan Batakoviçit<br />
Esati e kishte të qartë mbretin do ta caktonte Europa dhe kryeqytetin e Shqipërisë do ta caktonte<br />
mbreti. Në këto dy pika asnjëherë nuk ka pasur dyshime apo kërkesa të tij. Ai u caktua kryetar i<br />
dërgatës që i ofroi Wiedit kurorën shqiptare, pra si person që e njihte autoritetin e tij. Esati u bë<br />
kryeministër në shtator 1914. Ai kishte të gjitha mundësitë të vetëshpallej mbret pasi kishte filluar<br />
Lufta e Dytë Botërore. Esati, për inat të Batakoviçit u bë kryeministër pra dhe nuk u bë mbret<br />
Esati në Luftën e Parë<br />
Botërore<br />
Si figura më e fuqishme në<br />
vend, Esati Toptani u zgjodh të<br />
kryesonte delegacionin shqiptar<br />
në Neuwied të Gjermanisë<br />
21 shkurt 1914. Në qeverinë<br />
që zgjodhi Wiedi, Esati mori<br />
dy postet më të rëndësishme,<br />
atë të ministrit të Punëve të<br />
Brendshme dhe të Luftës.<br />
Oborri i Wiedit mbizotërohej<br />
nga një luftë e ftohtë midis dy<br />
fuqive që kishin mundësuar<br />
pavarësinë e Shqipërisë, Austro<br />
– Hungarisë dhe Italisë. Të<br />
dy fuqitë mundoheshin të<br />
zgjatnin ndikimet e tyre sa më<br />
shumë. Esati shihej nga austrohungarezët<br />
si proitalian. Wiedi<br />
nga ana tjetër nuk ishte i aftë<br />
të kuptonte e vepronte shpejt<br />
në situatat që po krijoheshin.<br />
Oficerët holandezë prireshin më<br />
tepër nga austro-hungarezët.<br />
Më 8 maj 1914 Esati urdhëron<br />
për një veprim ushtarak majorin<br />
Sluis, i cili i deklaroi mosbindje.<br />
Sluis i tha hapur se nuk njihte<br />
autoritet tjetër veç mbretit. Si<br />
ushtarak i vjetër që ishte Esati<br />
kërkoi dorëheqjen te Wiedi, por<br />
ky nuk ia pranoi. Esati kishte<br />
vullnet për të shtypur rebelimet<br />
që po nisnin në vend. Por pak<br />
ditë më vonë Esati u akuzua nga<br />
Wiedi si “komplotist” pa asnjë<br />
fakt. U detyrua të largohej nga<br />
Shqipëria me ndërmjetësinë e<br />
Italisë. U kthye në Shqipëri kur<br />
vendi ishte përfshirë në rebelimin<br />
e Shqipërisë së mesme. Krijoi një<br />
qeveri dhe shtypi rebelimin e<br />
Haxhi Qamilit. Nëse në histori<br />
kritikohet dukuria “haxhi<br />
qamil”, nuk thuhet se kësaj i dha<br />
fund Esat Toptani. Përkundër<br />
dëshirës së tij Esati u bashkua<br />
me Antantën në vitin 1915,<br />
duke qenë i vetmi shqiptar pro<br />
saj. Në këtë aleancë ishte edhe<br />
Serbia, por Esati kishte hyrë në<br />
aleancë për interesat e tij dhe jo<br />
<strong>55</strong><br />
të Serbisë. Esati pranoi kësisoj<br />
t’i shërbejë Antantës. Esati ishte<br />
në këtë luftë aleat i Serbisë jo më<br />
pak nga ç’ishte aleat i Francës<br />
dhe Italisë.<br />
Me hyrjen e ushtrisë austro –<br />
hungareze në Shqipëri, Esati u<br />
largua në janar 1916 me rreth<br />
400 përkrahës drejt Italisë. Nga<br />
Roma shkoi në Paris e më vonë<br />
në Selanik.<br />
Pas mbarimit të Luftës së Parë<br />
Botërore, ai duhej të merrte<br />
pushtetin si kudo, por nuk ngjau<br />
kështu.<br />
Esati në mbarim të luftës është<br />
armiqësuar me Italinë dhe<br />
Francën. Edhe me Serbinë pozita<br />
nuk është e mirë. Ai shikohej<br />
për t’u eliminuar. Italia e kishte<br />
zgjidhur çështjen në Shqipëri<br />
duke përkrahur qeverinë e dalë<br />
nga kongresi i Durrësit. Edhe<br />
Franca nuk e shikonte Esatin
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
si pjesë të pushtetit shqiptar.<br />
Franca përkrahte Italinë në<br />
këtë kohë mbi mandatin e<br />
mundshëm të saj mbi shtetin<br />
shqiptar, ndërsa forcat e Esatit u<br />
shpërndanë më 12 tetor 1918.<br />
“Marrëveshja” Pashiç -<br />
Toptani<br />
Nëse Pashiç ka bërë politikë<br />
me Esatin, pse ky nuk paska<br />
bërë politikë me Pashiçin për<br />
interes të vet. Pavarësisht kësaj<br />
pretendohet një “marrëveshje”<br />
me Pashiçin. Nuk dihet pse Pasiçi<br />
nuk kërkon zbatimin e saj pasi<br />
lufta mbaron. Batakoviçi nuk<br />
referon kësisoj për marrëveshjen<br />
e pretenduar të vitin 1914 por i<br />
referohet një shkrimi të botuar<br />
nga një studiues kosovar në<br />
kohën e komunizmit. Nëse<br />
do kishte marrëveshje të tillë,<br />
Esati pati plotë 15 muaj të bënte<br />
veprimet sipas saj. Nuk rezulton<br />
të jetë bërë asnjë.<br />
Në fund të luftës sipas<br />
Batakoviçit, Esati i paska kërkuar<br />
Pasiçit që Shqipëria nuk duhej të<br />
humbiste kufijtë e caktuara në<br />
vitin 1913. Pra vetë Batakoviçi<br />
harron “marrëveshjen” e vitit<br />
1914 dhe na nxjerr një Esat<br />
që nuk paska qenë kundër<br />
Shqipërisë së 1913-s.<br />
Takimi Wilson – Toptani<br />
në dy plane<br />
Ish-kryeministri shqiptar Esat<br />
Toptani duke qenë aleati i vetëm<br />
shqiptar në krah të Antantës<br />
gjatë Luftës së Parë Botërore<br />
arriti të takohej me presidentin<br />
amerikan. Me këtë cilësi, ai<br />
kishte mundur ta radhiste veten<br />
në anën e fituesve të kësaj lufte si<br />
dhe të siguronte një përfaqësim<br />
të përligjur në Konferencën<br />
e Paqes. Toptani mbante<br />
korrespondencë të rregullt<br />
me sekretariatin e Lidhjes së<br />
Kombeve, jepte vazhdimisht<br />
intervista si dhe takohej me<br />
personalitete të ndryshme<br />
politike. Libri i Harris Silajxhiçit<br />
“Shqipëria dhe SHBA në arkivat<br />
e Uashingtonit”, Tiranë 1999,<br />
paraqet tezat e takimit midis<br />
Esatit dhe Wilsonit.<br />
Në mes të prillit 1919, Esat<br />
Toptani u takua me presidentin<br />
amerikan Wilson, të cilit i tha<br />
se kishte luftuar në radhët e<br />
aleatëve për parimet e shpallura<br />
të tij (Wilsonit) dhe më e pakta<br />
që ai priste, ishte që Shqipëria të<br />
mbetej në kufijtë e 1913-s. Esati<br />
kërkoi që presidenti amerikan<br />
ta pranonte mandatin amerikan<br />
mbi Shqipërinë duke shfaqur<br />
besimin e shqiptarëve ndaj<br />
speciale<br />
SHBA-së. Në një promemorie që<br />
Esat pashë Toptani i drejtonte<br />
Konferencës së Paqes, më 16<br />
prill 1919, ndër të tjera kërkonte<br />
mbetjen në fuqi të vendimeve<br />
të Konferencës së Londrës së<br />
vitit 1913 si dhe riformulimin<br />
e Komisionit Ndërkombëtar të<br />
Kontrollit, me një përfaqësues<br />
të SHBA-së, në vend të dy fuqive<br />
humbëse.<br />
Mirëpo po të lexosh Batakoviçin,<br />
del se gjoja Esati në një mesazh<br />
drejtuar presidentit Wilson<br />
paska kërkuar se vetëm një shtet<br />
jugosllav mund të garantonte<br />
shtetin shqiptar.<br />
Esati kishte dalë nga skena pasi<br />
ishte krijuar Jugosllavia dhe si<br />
shqiptar nuk mund të paraqiste<br />
asnjë pretendim në dëm të<br />
atyre që shtetet e tjera kishin<br />
vendosur.<br />
Presidenti Wilson e njohu në atë<br />
kohë Esatin si përfaqësues të<br />
shtetit shqiptar, ndërsa qeveria<br />
franceze e kishte tërhequr<br />
përfaqësuesit e saj pranë Esatit.<br />
Esat Toptani paska qenë<br />
më i fortë se presidenti<br />
Wilson?<br />
Në lidhje me fundin e jetës së<br />
Esatit prapë ka disa interpretime<br />
të pasakta. Batakoviçi thotë se<br />
delegacioni shqiptar që shkoi<br />
nga Tirana në Paris për të<br />
takuar Esatin i ofroi atij postin e<br />
kryeministrit. Në fakt delegacioni<br />
i përbërë nga katër vetë nuk e<br />
takoi fare Esatin, sepse ai u vra.<br />
Esati nuk kishte pretenduar<br />
postin e kryeministrit, por në<br />
vazhdim të kongresit të Lushnjës<br />
(fund)<br />
17<br />
një përfaqësim që mund të<br />
bisedohej çfarë mund të ishte.<br />
Pra nuk shtrohej fjala as për post<br />
konkret, ndërsa as që bëhej fjalë<br />
për t’u bërë mbret.<br />
Vrasja sipas Batakoviçit ishte<br />
bërë me idenë e “aleatit” të<br />
Serbisë që po komplotonte<br />
kundër Shqipërisë. Dihet që prej<br />
marsit 1920 fati i Shqipërisë<br />
ishte caktuar nga presidenti<br />
amerikan Wilson. Vrasja e Esatit<br />
ishte për konkurrencë politike<br />
dhe nuk ka lidhje të tjera. Esati<br />
nuk kishte as tagër dhe as mund<br />
të bënte politikë krejt i vetëm në<br />
një vend larg Shqipërisë. Sipas<br />
Batakoviçit, Esati na del më i<br />
fortë se presidenti amerikan<br />
në përcaktimin e gjeopolitikës<br />
botërore. Pra Batakovçi na<br />
mbush mendjen njësoj si<br />
historiografia komuniste se Esati<br />
na u vra për “marrëveshje” me<br />
Serbinë.<br />
Nuk njihen raste që i vrari të<br />
ngjallet përkohësisht e të thotë<br />
ku do ta varrosin. Esati nuk<br />
e kishte në dorë të caktonte<br />
parcelën e varrimit në Paris.<br />
Mbyllje<br />
Nëse do kërkoheshin figura<br />
të politikës së Shqipërisë që i<br />
kanë bërë dëm vendit të tyre në<br />
raport me Serbinë, ka figura që<br />
kanë udhëhequr vendin për 50<br />
vjet. Shembulli i bashkëpunimit<br />
të serbët mbetet Enver Hoxha.<br />
Caktim të udhëheqësit prej<br />
Beogradit, ndërtim i shtetit<br />
sipas modelit jugosllav, bashkim<br />
doganor, njësim të monedhës,<br />
boshatisje të tregut, vrasje në<br />
masë të kosovarëve (p.sh rasti<br />
i Tivarit, por edhe dënimet<br />
politike), etj, janë vepra që<br />
nuk lidhen me Esat Toptanin,<br />
“tradhtarit më të madh të<br />
Shqipërisë”, por lidhen me një<br />
emër tjetër.
18<br />
dita<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />
JERUZALEMI<br />
Qyteti Qyteti Q ka qenë qenë shkatërru shkatërru-<br />
ar, rindërtuar, rrënuar dhe<br />
ringri-tuar prapë. Jeruzalemi<br />
është një nimfomaniake<br />
e vjetër, që i shtrydh<br />
të dashurit e saj njëri pas<br />
tjetrit deri në marrjen e<br />
frymës së mbramë, para<br />
se t’i flakë tutje, me një<br />
gromësi-më, një vejushë e<br />
zezë, e cila i përlan meshkujt,<br />
ndërsa janë ende<br />
duke depërtua...r trupin e<br />
saj.”Amos Oz, Një përrallë<br />
Dashurie dhe Terri”. Ky<br />
liber i cili ka vetem 2 muaj<br />
qe ka dale ne treg ne UK<br />
vijon te jete ne top listen<br />
e librave me te shitur ne<br />
Britanine e Madhe dhe me<br />
i komentuari ne media.<br />
Libri eshte perkthyer ne<br />
shqip nga Etleva Sakajeva<br />
<strong>55</strong>
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
dita<br />
Itali, pas dorëheqjes<br />
së Montit, Luixhi Bersani<br />
shihet si pasardhësi<br />
Që 75 vjeçari Berlusoni të arrijë të bëhet për herë të pestë kryeministër, kjo konsiderohet<br />
me pak shanse nga thuajse të gjithë vëzhguesit. Në anketime ai rezulton me rreth 15<br />
për qind pas Pier Luigi Bersanit, i partisë kristian-sociale “Partito Democratico” (PD).<br />
“Unë futem në garë për të<br />
fituar.” Silvio Berluskoni<br />
kërkon të rikthehet në<br />
krye, pas dorëheqjes së<br />
sinjalizuar të kryeministrit<br />
të Italisë, Mario Monti.<br />
Por ka kohë që ekzistojnë<br />
favoritë të tjerë. “Tani<br />
rishfaqet Berlusconi dhe<br />
kërkon të na hedhë pesë<br />
vjet pas”. Pier Ferdinando<br />
Casini, kryetar i kristiandemokratëve<br />
italianë dhe<br />
konkurrent politik, reagoi,<br />
siç pritej në mënyrë<br />
kritike ndaj kandidaturës<br />
së shpallur të Silvio<br />
Berluskonit. Kjo në një<br />
kohë kur italianët kanë<br />
më se një vit që po kalojnë<br />
nwpër sakrifica të mëdha,<br />
për të penguar një rënie<br />
të si në Greqi, deklaroi ai<br />
në televizionin shtetëror.<br />
Peizazhi politik i Italisë<br />
në fundjavë ndryshoi<br />
sërish. Kryeministri<br />
pa parti Mario Monti<br />
- në pushtet që prej 13<br />
muajsh- e sheh veten të<br />
lënë në baltë nga partia<br />
e Berlusconit “Popolo<br />
della liberta” (PdL). PdL<br />
refuzoi t’i japë mbështetje<br />
Montit në të dyja dhomat<br />
e parlamentit. Tani Monti<br />
kërkon të japë dorëheqjen,<br />
sapo të miratohet një<br />
ligj i rëndësishëm për<br />
stabilitetin dhe buxhetin.<br />
Ky ligj mund të miratohet<br />
që para Krishtlindjeve,<br />
zgjedhjet e reja do të jenë<br />
të mundura në shkurt ose<br />
në mars 2013.<br />
Që 75 vjeçari Berlusoni<br />
të arrijë të bëhet për herë<br />
të pestë kryeministër,<br />
kjo konsiderohet me<br />
pak shanse nga thuajse<br />
të gjithë vëzhguesit. Në<br />
anketime ai rezulton me<br />
rreth 15 për qind pas<br />
Pier Luixhii Bersanit, i<br />
partisë kristian-sociale<br />
“Partito Democratico”<br />
(PD). Bersani do të<br />
merrte dyfishin e votave.<br />
Rudold Lill, ekspert pë<br />
Italinë dhe historian<br />
nga Këlni, mendon se<br />
deklarata e Berluskonit<br />
është “irracionale”. Ka<br />
pak shanse që ai të arrijë<br />
ta krye përmbysjen,<br />
përballë asaj që ka gatuar<br />
në Itali. Partia Mes - i<br />
Majtë, PD mbajti këtë vit<br />
zgjedhje të shtrenjta, me<br />
miliona pjesëmarrës, si<br />
fitimtar i të cilave doli në<br />
fund, Pier Luigi Bersani.<br />
Në partinë e Berluskonit,<br />
PdL, punët ecën ndryshe.<br />
Aty zgjedhjet paraprake<br />
u penguan për shkak<br />
të mosmarrëveshjeve<br />
brendapartiake, në<br />
radhë të parë përmes<br />
Berlusconit, i cili në<br />
fund e shpalli veten<br />
kryetar. “Partia Mes<br />
i Majtë ka struktura<br />
demokratike, ndërsa<br />
“Popolo della Liberta”<br />
është e strukturuar në<br />
mënyrë autoritare,” i<br />
krahason Rudolf Lill<br />
dy sistemet partiake.<br />
Ekspertët presin tani<br />
një fushatë elektorale<br />
populiste të makinerisë<br />
mediale të Berluskonit.<br />
Por nga pikëpamja<br />
politike, të tjerë ka kohë<br />
që ia kanë kaluar atij.<br />
Bersani është një prej<br />
tyre. Kritikë e akuzojnë<br />
Bersanin se është shumë<br />
i ngatërruar me lidhjet<br />
me komunistët dhe<br />
sindikatat. Megjithatë<br />
“ai është çliruar në masë<br />
të madhe prej tyre dhe<br />
është një udhëheqës<br />
demokratik në krye të<br />
njërës prej partive më<br />
të forta italiane,” është<br />
i bindur Lill. Bersani<br />
tymos me dëshirë puro<br />
dhe lë përshtypjen e një<br />
njeriu të gëzuar dhe me<br />
këmbë në tokë. Eksperti<br />
i politikës Lill e sheh atë<br />
si pasardhës të mirë për<br />
Mario Montin. Ai mund<br />
ta vazhdojë në mënyrë<br />
të arsyeshme kursin<br />
e tij të reformave me<br />
shpresë për të arritur një<br />
rimëkëmbje ekonomike.<br />
Ndërkohë, tregu i<br />
aksioneve në Itali shënoi<br />
rënie dhe kostoja e<br />
kredive u rrit së tepërmi,<br />
ndërsa dorëheqja e<br />
papritur e kryeministrin<br />
Mario Monti e shtoi<br />
pasigurinë në krizën e<br />
borxhit të Eurozonës.<br />
Indeksi i aksionit kryesor<br />
të vendit ra rreth 3 për<br />
qind dhe niveli i interesit<br />
për bonot e thesarit me<br />
afat 10-vjeçar maturimi<br />
u rrit me 0,3 për qind,<br />
rritja më e lartë kjo që<br />
nga gushti. Zoti Monti, i<br />
cili e udhëhoqi qeverinë<br />
italiane për një vit, bëri<br />
të njohur të shtunën se<br />
do të japë dorëheqjen,<br />
kur parlamenti të<br />
miratojë buxhetin e<br />
vitit të ardhshëm, gjë që<br />
mund ta çojë vendin në<br />
zgjedhje të reja në shkurt,<br />
disa javë para se ato<br />
ishin planifikuar. Sipas<br />
anketave, partia e qendrës<br />
së majtë e drejtuar<br />
nga Pier Luigi Bersani<br />
udhëheq me një shumicë<br />
të konsiderueshme garën<br />
politike dhe kjo parti<br />
mund të formojë qeverinë<br />
e ardhshme italiane.<br />
Pasiguria politike u<br />
ringjall në Itali, sidomos<br />
pasi ish-kryeministri<br />
Silvio Berluskoni bëri<br />
të njohur se partia e tij<br />
konservatore nuk do ta<br />
mbështeste më qeverinë e<br />
zotit Monti. Mario Monti<br />
siguroi mbështetjen nga<br />
udhëheqësit evropianë,<br />
ndërsa qeveria e tij u<br />
përkushtua në zbatimin<br />
e masave të ashpëra për<br />
frenimin e borxhit të<br />
Italisë.<br />
19<br />
BE: Skocia do të humbë<br />
statusin e anëtarit nëse<br />
merr pavarësinë<br />
Bashkimi Europian i bëri të qartë Skocisë se në rast<br />
se vendos të shkëputet nga Britania e Madhe do të<br />
humbë “statusin e anëtarit” të Unionit. Presidenti<br />
i Komisionit Europian, Jose Manuel Barroso tha se<br />
nëse në referendumin e vitit 2014 do të fitonte teza<br />
separatiste, Skocisë do t’i duhej të aplikonte nga e<br />
para për të qenë anëtare e Bashkimit Europian, ashtu<br />
siç parashikohet nga rregullat e Brukselit. “Një shtet i<br />
pavarur duhet të kërkojë anëtarësimin në Bashkimin<br />
Europian”, tha Barroso. Deklarata e tij nënkupton se<br />
Edinburgun, në rast se përfiton pavarësinë e plotë<br />
nga Londra, e pret një rrugë, ndoshta e gjatë dhe e<br />
lodhshme për fitimin e statusit të vendit të BE-së.<br />
Aktualisht, Skocia është pjesë e Britanisë së Madhe<br />
dhe nëpërmjet kësaj të fundit përfaqësohet në Bruksel.<br />
Forcat separatiste në Edinburg kanë ardhur duke u<br />
mbështetur vazhdimisht nga populli në vitet e fundit,<br />
aq sa pak muaj më parë, vetë kryeministri skocez i<br />
paraqiti kërkesën për referendum Cameron. Kërkesa<br />
u pranua “me keqardhje” prej kryeministrit britanik<br />
që vlerësoi se shkëputja do të ishte e dëmshme për të<br />
dyja palët, si për Britaninë, që do të humbte një pjesë<br />
të peshës së saj në rangun ndërkombëtar, ashtu edhe<br />
për vetë Skocinë, që do të shndërrohej në një zë të<br />
papërfillshëm.<br />
Britania kërkon njohjen<br />
e opozitës siriane<br />
Sekretari i Jashtëm britanik Ëilliam Hague iu kërkoi<br />
homologëve të tij evropianë që ta njohin plotësisht<br />
grupin opozitar sirian të udhëhequr nga Moaz al-<br />
Khatib, i cili pritet të takojë ministrat e Jashtëm të<br />
BE-së në Bruksel, në raundin e parë të bisedimeve<br />
joformale. “Ne i kemi njohur plotësisht ata,<br />
shpresojmë që edhe shtetet tjera do ta bëjnë të njëjtën<br />
gjë në takimin e “Miqve të Sirisë” në Marrakesh”, tha<br />
Hague, duke iu referuar një raundi tjetër bisedimesh<br />
që pritet të zhvillohet gjatë kësaj jave në Marok. Shefja<br />
e Politikës së jashtme e BE-së, Catherine Ashton tha<br />
se bisedimet janë një<br />
mundësi e rëndësishme që al-Khatibi t’i njoftojë<br />
ministrat për planet e tij mbi opozitën siriane.<br />
Kryengritësit pushtojnë një bazë ajrore<br />
në Alepo/Kryengritësit sirianë kanë pushtuar pjesë<br />
të një baze ushtarake strategjike në provincën veriore<br />
te Alepos.<br />
Aktivistët thanë se ky veprim do të ndihmojë<br />
opozitën që të forcojë praninë në zonat në kufi me<br />
Turqinë. Opozita dhe forcat qeveritare kanë luftuar<br />
për kontrollin e Alepos, që është qyteti i dytë më i<br />
madh i Sirisë dhe kryeqyteti tregtar. Kjo fitore vjen,<br />
derisa Bashkimi Evropian ka dënuar konfliktin<br />
në Siri. Derisa pranonte çmimin Nobel për Paqe,<br />
presidenti i Komisionit Evropian, Jose Manuel<br />
Barroso e ka quajtur situatën aktuale në Siri si “njollë<br />
në ndërgjegjen njerëzore”. Ai tha se komuniteti<br />
ndërkombëtar ka obligim moral për të adresuar<br />
krizën. Në ditët e fundit, kryengritësit në Siri kanë<br />
shënuar përparime taktike duke zënë baza ajrore afër<br />
Damaskut dhe Alepos.<br />
Sulm vetëvrasës në Pakistantë<br />
paktën 6 viktima<br />
Zyrtarët në Pakistan thonë se disa persona kanë kryer<br />
një sulm vetëvrasës me bombë ndaj zyrave të policisë<br />
në veriperëndim të vendit, duke vrarë të paktën 6<br />
vetë. Përgjegjësinë për sulmin e morën talebanët.<br />
Autoritetet thanë se militantët e sulmuan stacionin e<br />
policisë me granada dhe raketa, duke shkaktuar një<br />
luftë që zgjati për 1 orë. Tre nga sulmuesit u vranë,<br />
por njëri prej tyre mundi të shpëtojë. Zyrtarët thanë<br />
se në këtë sulm u vranë tre civilë dhe tre policë,<br />
dhe se 8 persona u plagosën. Një zëdhënës taleban<br />
tha se sulmi ishte hakmarrje për vrasjen e nipit të<br />
komandantit militant Baitulla Mehsud muajin e<br />
kaluar. Vetë Mehsud u vra në një sulm amerikan me<br />
avionë pa pilot në vitin 2009.
20<br />
reklama<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
<strong>55</strong>
gazeta<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
violeta Gjondedaj: 33 festivalet e mia në RTSH<br />
Nga Eriona GORICA<br />
Violinistja Violeta<br />
Gjondedaj është një nga artistet<br />
“veterane” të orkestrës<br />
së RTSH-së, me një karrierë<br />
të gjatë e të suksesshme artistike.<br />
Në 51 festivale ajo ka<br />
marrë pjesë në 33 prej tyre<br />
duke u renditur nga artistët<br />
që kanë më shumë pjesëmarrje,<br />
një bashkudhëtare dhe<br />
lidhëse e dy epokave. Nga<br />
festivali i 17-të e deri në Festivalin<br />
e 51-të, janë mbi tre<br />
dekada që ajo ka shoqëruar<br />
me tingujt e violinës qindra<br />
këngë e këngëtarë ndër vite.<br />
Në prag të Festivalit të 51-të<br />
të Këngës në RTSH, Violeta<br />
Gjondedaj ndihet e kënaqur<br />
edhe pse ka punuar për vite<br />
të tëra nuk e ka ndjerë lodhjen,<br />
përkundrazi, ka ndjerë<br />
kënaqësinë që të fal arti e<br />
muzika.<br />
- Ky është festivali i<br />
51-të i Radio Televizionit<br />
Shqiptar. Prej sa kohësh<br />
ju jeni pjesë e orkestrës<br />
së Radio Televizionit Shqiptar?<br />
Unë jam që kur kam dalë<br />
nga bangat e shkollës pjesë<br />
e kësaj orkestre dhe përsa i<br />
përket festivalit që nga viti<br />
1978 e deri më sot që bëhen<br />
33 festivale, pjesa më shumë<br />
e jetës sime si violiniste.<br />
Sigurisht që festivalet kanë<br />
rëndësinë e tyre, por pjesa e<br />
interpretimeve në orkestrën<br />
simfonike të të gjithë repertorit<br />
klasik botëror, romantik<br />
modern të orkestrës<br />
simfonike, që është një nder,<br />
privilegj dhe fati më i bukur<br />
që kam pasur unë dhe kolegët<br />
e mi që na kanë bërë që<br />
të jemi këto që jemi sot. Dhe<br />
fillimisht unë do përfitoj nga<br />
rasti të falënderoj të gjithë<br />
pedagogët, artistët, krijuesit<br />
të të gjitha brezave që kur<br />
ishin ne fëmijë e deri sot që<br />
na kanë mësuar, ndihmuar,<br />
përkrahur, inkurajuar për tu<br />
bërë këta artistë profesionistë<br />
të niveleve botërore më<br />
të cilët unë kam pasur fatin<br />
dhe privilegjin të punoj deri<br />
sot e kësaj ditë, qoftë për<br />
muzikën simfonike qoftë dhe<br />
për muzikën e lehtë të cilën<br />
me kolegët e mi, Shpëtim<br />
Saraçi me shokët që janë nga<br />
më të nderuarit dhe me famë<br />
në organizimin e këtyre<br />
spektakleve kaq të mëdhaja<br />
kaq popullore dhe kaq të<br />
dashura për popullin. Kanë<br />
dalë nga këto lloj orkestrash<br />
nga kjo shkollë nga këta pedagogë<br />
dhe nga këta artistë<br />
të brezave të kaluar nga të<br />
cilët ne kemi mësuar dhe i<br />
kemi pasur idhuj. Mendoj<br />
që çdo njeri kanë jetë idhullin<br />
e tij për ët ecur përpara<br />
dhe unë mendoj që kemi<br />
pasur pedagogët tanë, artistët<br />
nëpër botë, komunikimin<br />
që kemi pasur nëpër<br />
botë me të gjithë dirigjentë,<br />
instrumentistë, kompozitorë<br />
të huaj të cilët kanë ardhur<br />
kanë bashkëpunuar me ne<br />
dhe në jemi ndjerë kaq mirë<br />
me ta, kemi mësuar kaq<br />
shumë prej tyre dhe këto lloj<br />
bashkëpunimesh bëjnë që të<br />
ecësh përpara dhe vërtet unë<br />
ndihem ndoshta nga gratë<br />
më të lumtura në botë.<br />
- Si një nga veteranet<br />
o orkestrës, çmendim<br />
keni për artistët e rinj<br />
pjesëmarrës në festival?<br />
Sigurisht që rolin kryesor<br />
duhet ta kenë artistët e<br />
rinj, brezi i ardhshëm i cili<br />
do ta çojë artin përpara i cili<br />
do të jetë pasaporta e kulturës<br />
dhe artit shqiptar që<br />
ballafaqohet me botën qoftë<br />
dhe në muzikën e lehtë siç<br />
është festivali. Unë mendoj<br />
që roli i rinisë është i domosdoshëm<br />
dhe shumë me<br />
vlerë. Dhe falë përgatitjes të<br />
cilët bëjnë stafi dhe drejtuesi<br />
i këtij festivali dhe shumë<br />
festivaleve të tjerë Shpëtim<br />
Saraçi që i orientojnë, i ndihmojnë<br />
dhe i përkrahin dhe<br />
i bëjnë kaq të suksesshëm<br />
edhe të rinjtë të cilët nuk e<br />
kanë eksperiencën por kanë<br />
vitalitetin e moshës. Dhe ky<br />
bashkëpunim i eksperiencës<br />
dhe i moshës është shumë i<br />
domosdoshëm për të ecur<br />
përpara.<br />
- Si e shikoni festivalin<br />
nga viti 1978 deri më<br />
sot? Çfarë zhvillimesh ka<br />
gjatë këtyre viteve?<br />
Si në të gjitha aspektet<br />
e jetës dhe festivali domo-<br />
sdoshmërisht do eci me<br />
kohën dhe bën shumë mirë<br />
që ecën me kohën sepse çdo<br />
gjë e re që vjen sjell vlera të<br />
reja. Çdo gjë ka vlerën e vet<br />
në kohën dhe kushtet në të<br />
cilën ka ndodhur. Sigurisht<br />
në atë kohë kishte shumë<br />
vlera shumë e mocione të<br />
fuqishme sepse edhe standardet<br />
nuk ishin këto. Një<br />
shprehje e filozofisë thotë<br />
që pa të mira materiale<br />
nuk ka as shkencë, as kulturë<br />
dhe as art të cilat e<br />
bëjnë të eci përpara jetën.<br />
Por në ato kushte aq të<br />
vështira sakrifica, pasioni<br />
ishte kaq i madh sa mendoj<br />
që i ka kompensuar deri<br />
sa vazhdimësia nuk është<br />
prekur në këtë çështje me<br />
gjithë trysninë e madhe<br />
qoftë ideologjike dhe qoftë<br />
ekonomike, varfërisë të<br />
tejskajshme të asaj kohe.<br />
Por falë vitalitetit të popullit<br />
tonë, falë vitalitetit,<br />
përpjekjeve dhe dëshirës<br />
shumë të madhe unë do të<br />
thoja që populli shqiptar<br />
ka një gen artisti dhe në<br />
qoftë se ka mbijetuar në të<br />
gjithë luftërat e historisë<br />
së mëparshme të të gjitha<br />
kohërave them se është ky<br />
shpirt artistik që populli e<br />
ka në gen dhe e sfidon çdo<br />
lloj vështirësie.<br />
- Çfarë përbën violina<br />
për ju? Sa e lidhur jeni ju<br />
më këtë instrument?<br />
E para, instrumenti i violinës<br />
është përcaktuar si<br />
mbretëresha e gjithë instrumenteve<br />
në botë, kështu që<br />
unë kam fatin dhe privilegjin<br />
që i kam hyrë këtij profesioni<br />
me këtë lloj instrumenti.<br />
Dhe mendoj që violina është<br />
si ajo hemoglobina e kuqe në<br />
gjak që pa të nuk ka jetë asnjë<br />
moment. I falem instrumentit<br />
tim.<br />
kulturë<br />
- Cila është eksperienca<br />
juaj më mbresëlënëse<br />
në Radio Televizionin<br />
Shqiptar gjatë festivaleve?<br />
Sigurisht që janë këto<br />
vlerat fillimisht të orkestrës<br />
simfonike të instrumentit violinistik<br />
si instrument simfonik<br />
në orkestër që janë kaq<br />
kapitale, kaq të rëndësishme,<br />
në kualitete, në hapësirë, në<br />
kohë të cilat kanë ndihmuar<br />
shumë për të qenë në festival<br />
shumë e suksesshme, jo<br />
thjesht unë si individ por<br />
në përgjithësi orkestra. Një<br />
orkestër e muzikës së lehtë<br />
që vjen nga një orkestër simfonike<br />
unë mendoj që i ka të<br />
gjitha parametrat e niveleve<br />
botërore dhe të gjitha llojet e<br />
sukseseve i ka brenda.<br />
- A është muzika e<br />
lehtë shqiptare dhe a<br />
janë artistët pjesëmarrës<br />
në këtë festival të<br />
kualifikuar?<br />
Unë me gjithë dëshirën e<br />
shpirtit të madh do të them<br />
që artistët janë të mrekullueshëm.<br />
Sigurisht që një<br />
artist i mrekullueshëm<br />
bën dhe muzikë të mrekullueshëm<br />
në të gjitha llojet e<br />
stileve dhe në të gjitha llojet<br />
e shijeve brenda gjinisë së<br />
vet.<br />
- A keni menduar<br />
ndonjëherë për të hequr<br />
dorë nga ky profesion,<br />
nga violina?<br />
Absolutisht jo, sepse<br />
duke mësuar violinën,<br />
nëpërmjet violinës, nëpërmjet<br />
institucionit ku jam<br />
në orkestër, duke punuar,<br />
gjithë ky komunikim me<br />
gjithë ata kolegë që janë<br />
jashtë si gazetarë, redaktorë,<br />
inxhinierë etj, duke i<br />
komunikuar, thjesht të pish<br />
një kafe me ta merr shumë<br />
kulturë merr shumë njohuri<br />
të cilat profesioni nuk mund<br />
ti ketë por komunikimi me<br />
njerëzit të të gjitha profesioneve<br />
të ndryshme më ka<br />
bërë që më kanë ndihmuar<br />
të jem shume e kompletuar<br />
se në rast të atyre kolegeve të<br />
mia që kanë punuar thjesht<br />
në një institucion artistik<br />
dhe ky është një plus i madh<br />
për mua, është fat për mua.<br />
- Sa e vështirë është që<br />
të punoni me orkestrën<br />
në këtë festival?<br />
Kënaqësi dhe vlera janë<br />
kaq të mëdha saqë njeriu nuk<br />
e ndjen lodhjen. Nuk e kemi<br />
ndjerë lodhjen dhe kur kemi<br />
bërë punë shumë më tepër të<br />
vështira. Ndoshta për popullin<br />
është ky këndvështrim<br />
por festivale të tilla, organizime<br />
kapitale, me shumicë<br />
njerëzish, me disa lloj gjinish<br />
artistike Brenda pjesa<br />
më e vështirë është organizimi<br />
që me atë pjesë merren<br />
drejtuesit. Unë në këtë rast<br />
do të falënderoj personalisht<br />
drejtorin e përgjithshëm të<br />
Radio Televizionit Shqiptar<br />
zotin Petrit Beci, i cili në të<br />
gjitha organizimet artistike<br />
ka bërë ndihmën më të fuqishme<br />
, më të përkushtuar<br />
dhe më me vlerë që kanë<br />
bërë të gjithë drejtuesit e<br />
tjerë historikisht të të gjitha<br />
kohërave, të paktën që kam<br />
qenë unë këtu. Dhe nëpërmjet<br />
tij të gjitha dyert janë<br />
të hapura dhe gjithë stafi<br />
drejtues me Shpëtimin, me<br />
Fredin, me të gjithë shokët<br />
e tjerë, të më falin që nuk<br />
po ua them emrat, por që pa<br />
ndihmën e drejtorit, drejtorisë<br />
së përgjithshme, gjithë<br />
drejtuesve dhe gjithë stafit<br />
që ka radio televizioni shqiptar<br />
suksesi sigurisht varet<br />
prej tyre.<br />
21<br />
- Cilat janë planet tuaja<br />
më të afërta?<br />
Praktikisht ne kemi një<br />
program ku çdo dy javë,<br />
një javë apo çdo dhjetë ditë<br />
bëjmë një koncert simfonik<br />
që është në planifikimin<br />
e punë së orkestrës e cila<br />
plotëson të gjitha detyrimet<br />
që k andaj institucionit ndaj<br />
publikut dhe mendoj që<br />
brenda këtij programi këto<br />
janë detyra të rëndësishme,<br />
shumë të bukura, me shumë<br />
vlerë. Pastaj përveç kësaj<br />
kam bashkëpunime jashtë<br />
profesionit tim me shumë<br />
shoqe gazetare, do të përmend<br />
këtu Kozeta Zavalani.<br />
Një nga gratë më të nderuara<br />
dhe më të respektuara,<br />
më me vlerë e cila ka kontribuar<br />
shumë në hapësirat e<br />
mija kulturore, të kulturës së<br />
përgjithshme. Sigurisht që<br />
plane ka shumë por më mirë<br />
të mos I themi këto pjesë se<br />
kur të vijë puna për ti realizuar<br />
themi ato që bëhen jo<br />
ato që kemi dëshirë të bëhen.<br />
- Dhe së fundmi më<br />
thoni një mesazh?<br />
Unë do të thoja një mesazh<br />
timin personal kështu<br />
siç e ndjej dhe e gjykoj unë.<br />
Së pari, çdo individ duhet të<br />
thotë faleminderit për fatin e<br />
bukur që na dha jeta për tu<br />
marrë me art. Më ka pëlqyer<br />
shumë një thënie të cilën<br />
unë nuk e harroj e të madhit<br />
poetit Dritëro Agolli “Arti<br />
dhe kultura është pasaporta<br />
e kombit, arti dhe kultura<br />
është aristokracia e kombit,<br />
por jo aristokraci që ti<br />
të rrish rehat në kolltuk dhe<br />
punët t’i bëjnë të tjerët por<br />
këtë aristokraci, këtë kulturë,<br />
këtë art ta bësh ti me<br />
jetën tënde, punën, sakrificën,<br />
lodhjen dhe gjithë<br />
gjërat e tjera për të bërë<br />
art, se arti është perfeksion.<br />
Unë do të thosha që<br />
unë dhe kolegët e mi artistë<br />
jemi pjesë e ajkës së kësaj<br />
aristokracie të kobit të<br />
cilën jo vetëm që s’duhet ta<br />
nderojmë dhe ta respektojmë,<br />
dhe ta justifikojmë me<br />
punën e madhe që kërkon<br />
ky përkushtim por që të<br />
japim dhe shembullin tonë,<br />
se art duam apo s’duam ne<br />
dhe them që është e domosdoshme,<br />
ka detyrën morale<br />
ti edukojnë shijen estetike të<br />
njerëzimit dhe këtë e bën që<br />
me qenien e vet, që me paraqitjen<br />
e vet, që me mënyrën<br />
e komunikimit etj se duam<br />
apo s’duam ne artistët janë<br />
persona publikë dhe duhet<br />
të japim, të transmetojmë<br />
pjesën më të mirë njerëzore<br />
artistike
22<br />
Me rastin e 65-vjetorit të vdekjes dhe 140-vjetorit të lindjes<br />
kulturë<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
Asdreni, poeti që thuri himn Atdheut<br />
Nga Flori SLATINA<br />
Krahas Ismail Qemalit,<br />
që ngriti flamurin në Vlorë,<br />
një vend po kaq të rëndësishëm<br />
ka edhe Asdreni,<br />
që shkoi Himnin tonë Kombëtar,<br />
sepse ai flamur që u<br />
ngrit e valëvitet sot, ka më<br />
shumë hijeshi me vargjet<br />
e ndjera të Asdrenit dhe<br />
muzikën bukur të rumunit<br />
Porumbesku.<br />
Si sot 65 vjet më parë, u<br />
nda nga jeta një prej poetëve<br />
tanë të shquar të shekullit<br />
të XX, autori i Himnit<br />
tonë Kombëtar, Aleks Stavre<br />
Drenova (Asdreni). Asdreni<br />
ishte nga ata poetë krijimtaria<br />
e të cilëve u përket njëherësh<br />
dy periudhave. Poezia e tij u<br />
shkri që nga faza e fundit e<br />
Rilindjes deri në periudhën e<br />
Pavarësisë. Poeti pati një jetë<br />
të gjatë krijuese, rreth dyzet<br />
vjet. Ky vit, 2012, përkon jo<br />
vetëm me 100 –vjetorin e<br />
Shtetit Shqiptar, një vit ku<br />
simbolet e tij u nderuar e u<br />
vlerësuan lart, por edhe me<br />
140 vjetorin e lindjes dhe<br />
65-vjetorin e vdekjes së poetit.<br />
Për fat të keq, të paktë ishin<br />
ata që u kujtuan për poetin,<br />
edhe pse fjalët e shkruara<br />
prej tij, Himinin Kombëtar,<br />
e kënduan të gjithë. Krahas<br />
Ismail Qemalit, që ngriti flamurin<br />
në Vlorë, një vend po<br />
kaq të rëndësishëm ka edhe<br />
Asdreni, që shkoi Himnin<br />
tonë Kombëtar, sepse ai flamur<br />
që u ngrit e valëvitet sot,<br />
ka më shumë hijeshi me vargjet<br />
e ndjera të Asdrenit dhe<br />
muzikën bukur të rumunit<br />
Porumbesku.<br />
Asdreni u lind më 11 prill<br />
1872 në Drenovë. I mbetur<br />
jetim u detyrua të braktiste<br />
shkollën e mesme dhe<br />
të mërgonte në Rumani më<br />
1889. Bëri punë të ndryshme<br />
dhe kaloi një jetë me shtrëngime.<br />
Mori pjesë gjallërisht<br />
në përpjekjet e kolonisë së<br />
shqiptarëve të Bukureshtit në<br />
luftën për çlirimin kombëtar<br />
dhe u shqua si veprimtar i<br />
saj. Nisi të shkruante poezi<br />
dhe publicistikë nga fillimi i<br />
shek. XX. Në krijimet e para<br />
poetike, të cilat i përmblodhi<br />
në librin “Rreze dielli” (1904),<br />
Asdreni vijoi traditat e poezisë<br />
së Naim Frashërit, lartësoi<br />
dashurinë për atdheun, nxiti<br />
bashkatdhetarët të rreshtoheshin<br />
në luftën për çlirim<br />
nga zgjedha turke. Vepra më e<br />
rëndësishme e Asdrenit, “Ëndrra<br />
e lotë” (1912) shquhet për<br />
pasurinë e motiveve, frymën<br />
demokratike dhe nivelin e<br />
denjë artistik. Në krijimet e<br />
këtij vëllimi poeti demaskoi<br />
ashpër pushtuesit e huaj, i<br />
këndoi heroizmit të masave<br />
popullore në kryengritjet e<br />
armatosura të viteve 1911-<br />
1912, fshikulloi parinë frikacake<br />
dhe oportuniste, e cila<br />
iu resht detyrës ndaj atdheut<br />
(«Zëri i kryengritësve», «Krerëve<br />
tradhëtorë», «Çpërblimi»).<br />
Te ky vëllim u përcaktuan<br />
tiparet themelore<br />
të krijimtarisë së Asdrenit:<br />
fryma luftarake, karakteri<br />
demokratik, interesimi për<br />
problemet shoqërore, notat<br />
e ligjërimit të gjallë. Ajo shënoi<br />
një hap në kalimin nga<br />
romantizmi te realizmi në<br />
letërsinë shqiptare. Në krijimtarinë<br />
e Asdrenit motivi<br />
i luftës për çlirim kombëtar<br />
u ndërthur me idenë e luftës<br />
shoqërore, në shumë vjersha<br />
gjeti pasqyrim pakënaqësia e<br />
njeriut të thjeshtë ndaj shoqërisë<br />
borgjeze të kohës. Në<br />
gjysmën e parë të vitit 20, nën<br />
ndikimin e lëvizjes demokratike,<br />
poezia e Asdrenit përjeton<br />
një hov të ri. Në një sërë<br />
veprash të kësaj kohe poeti<br />
shprehu aspiratat e masave<br />
popullore për drejtësi shoqërore.<br />
Në heroin e poemës<br />
“Burri i dheut” (1920), Asdreni<br />
mishëroi përfaqësuesin<br />
e vegjëlisë që derdhi gjakun<br />
më 1920 për dëbimin e pushtuesve<br />
italianë dhe për një të<br />
ardhme më të mirë. Në këtë<br />
periudhë poeti shkroi një radhë<br />
vjershash të rëndësishme,<br />
si «Hymni i festës», «Fisnikët<br />
e Shqipërisë», «Republika shqiptare»,<br />
në të cilat demaskoi<br />
Vepra:<br />
“Rreze dielli”<br />
“Ëndrra e lotë”<br />
“Zëri i kryengritësve”<br />
“Krerëve tradhëtorë”<br />
“Çpërblimi”<br />
“Shqipëria më 1914”<br />
“Burri i dheut”<br />
“Hymni i festës”<br />
“Fisnikët e Shqipërisë”<br />
“Republika shqiptare”<br />
“Trashëgimi”<br />
“Kambana e Krujës”<br />
<strong>55</strong><br />
Himni i Flamurit<br />
Himni i Flamurit është himni kombëtar i Shqipërisë që nga shpallja e pavarësisë më<br />
1912. Himni, shkruar nga Aleksander Stavre Drenova, njihet zyrtarisht në Kushtetutën<br />
e Republikës së Shqipërisë si Himni i Flamurit, por gjithashtu gabim si Rreth Flamurit të<br />
Përbashkuar. Himni Kombëtar ishte një marsh rumun kompozuar nga Ciprian Porumbescu,<br />
ndërsa autor i tekstit Rilindasi Asdreni . Sipas Lagush Poradecit, ky u zgjodh si himni i Shqipërisë<br />
sepse: “… kjo ngjau se populli e gjeti të pëlqyerë vetë e dëshiroi ai ashtu, nga gjiri<br />
i tij i dha trajtën dhe frymën, vetë e shënjtëroi, duke e dashur me zemër gjer në therori dhe<br />
më shumë e përtej vetëtherorisë. Me të luftuan çetat e kryengritjes që ishin nëpër gjithë<br />
viset e Atdheut, dhe vdiqën vdekjen e ëmbël dëshmorët e lirisë. Me të u ngrit Flamuri në<br />
Vlorë...”. Me pak fjalë, kjo do të thotë që ngritja e flamurit nën tingujt dhe fjalët e “Betimit<br />
mbi flamur” ishte vetëm një akt formal nga ana e Ismail Qemalit për ta njohur këtë këngë si<br />
këngën tonë kombëtare. “Himni i Flamurit” është i vetmi himn në botë që i kushtohet simbolit<br />
të flamurit. “Himni i Flamurit” ose titulli i gabuar “Rreth Flamurit të Përbashkuar” me<br />
të cilin njihet më shpesh, është përdorur për herë te parë në 1912, me shpallen e Pavarësisë<br />
së Shqipërisë.<br />
forcat e vjetra shoqërore dhe<br />
antipatriotike, që përvetësuan<br />
frytet e sakrificave të masave<br />
popullore në luftën për çlirim<br />
dhe nisën të sundojnë vendin<br />
sipas interesave të tyre. Kjo<br />
kritikë dhe ndjenja e zhgënjimit<br />
të njerëzve të thjeshtë<br />
nga rezultatet e luftës që<br />
bënë për çlirim kombëtar e<br />
shoqëror, u thellua në krijimtarinë<br />
e Asdrenit pas viteve<br />
20 dhe gjeti pasqyrim në vëllimin<br />
“Psallme murgu”, që u<br />
botua në vitin 1930. Me këtë<br />
vepër Asdreni bënte një hap të<br />
shënuar përpara edhe si artist.<br />
Poezia e Asdrenit dhe e disa<br />
krijuesve të tjerë të kësaj pe-<br />
Himni i Flamurit<br />
riudhe, tregonte se ideja kombëtare<br />
po i hapte udhë idesë<br />
njerëzore. Asdreni la shumë<br />
vjersha në dorëshkrim, midis<br />
tyre një përmbledhje poezish<br />
me titull “Kambana e Krujës”<br />
që u botua pas çlirimit.<br />
Rëndësi në krijimtarinë<br />
e Asdrenit ka edhe publicistika<br />
e tij. Në artikullin “Dy-tri<br />
fjalë për oxhakësinë” botuar<br />
në revistën “Albania” të Faik<br />
Konicës më 1902, Asdreni<br />
demaskon atë pjesë të parisë<br />
feudale që merrte nëpër<br />
këmbë sakrificat e atyre që<br />
derdhnin gjak për lirinë e<br />
vendit. Vend me rëndësi në<br />
publicistikën e Asdrenit zënë<br />
edhe shkrimet që denoncojnë<br />
synimet e shteteve shoviniste<br />
fqinje dhe pohojnë besimin e<br />
forcave të vërteta kombëtare<br />
Rreth flamurit të përbashkuar,<br />
Me një dëshirë me një qëllim,<br />
Të gjithë Atij duke u betuar,<br />
Të lidhim besën për shpëtim.<br />
Prej lufte veç ai largohet,<br />
Që është lindur tradhëtor,<br />
Kush është burrë nuk frikohet,<br />
Po vdes, po vdes si një Dëshmor.<br />
Në dorë armët do ti mbajmë,<br />
Të mbrojmë Atdheun në çdo vend,<br />
Të drejtat tona ne s’i ndajmë,<br />
Këtu armiqtë s’kanë vend.<br />
Se Zoti vet e tha me gojë,<br />
Që kombe shuhen përmbi dhè,<br />
Po Shqipëria do të rrojë,<br />
Për të, për të luftojmë ne.<br />
për fitoren e lirisë.<br />
Asdreni ka hyrë në historinë<br />
e letërsisë shqiptare si<br />
një poet atdhetar e demokrat,<br />
që me veprën e tij ndikoi për<br />
zgjimin e ndërgjegjes kombëtare<br />
e shoqërore dhe për pasurimin<br />
e poezisë shqipe me<br />
forma e mjete të reja shprehëse.<br />
Asdreni u bë i njohur si<br />
publicist, por ishte edhe autor<br />
tekstesh shkollore e përkthyes.<br />
Po ai, para së gjithash,<br />
mbetet në letërsinë tonë si<br />
një poet i talentuar lirik. Mbi<br />
të gjitha emri dhe vepra e Asdrenit<br />
do të kujtohen për fjalët<br />
e Himnit tonë Kombëtar, brez<br />
pas brezi. Sikur asgjë tjetër<br />
të kishte bërë ky poet, do të<br />
mjaftonte vetëm Himni që<br />
ai të kujtohej, nderohej e<br />
vlerësohej ndër mote.
gazeta<br />
kulturë<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />
Filmi e çoi peshë turmën<br />
Filmi shqiptar “Nëntori i dytë” në këtë jubile shekullor nxori në rrugën e kombit një të vërtetë të madhe, se shqiptarët, përkatësisht pjesa dërmuese<br />
e saj, i kanë besuar atij filmi përderisa imituan pikë për pikë rrjedhën e atij filmi, veshjet, mustaqet, fjalët, inskenimet, figurat e asaj historie<br />
të aranzhuara në xhamadanin e epikës shqiptare..<br />
Nga Naser SHATROLLI<br />
Filmi artistik “Nëntori i<br />
dytë” (1982), me gjithë fabrikimet<br />
dhe kohën e ekranizimit<br />
na bëri me dije edhe<br />
njëherë se vitrina e librit<br />
historik në relacion me fuqinë<br />
kinematografike është<br />
më tepër dekor dhome apo<br />
ngushëllim gjumi, për faktin<br />
se, ekrani qe ai që e qoj turmën<br />
peshë. Ata vërshuan udhët<br />
kombëtare si bletët nga kosherja<br />
pas amës së tyre, për tu<br />
mbledhë rreth një lisi historik<br />
të simbolikës së ballkonit të<br />
pavarësisë mendore e fizike.<br />
Kuajt të shtrënguar në fallaka<br />
nga burra malësor e qytetar,<br />
me tagji në shpinë ju kishin<br />
nisë asaj rruge të moçme e shtruar<br />
me dhembje e lot të përzier<br />
me asfalt (beton) shpirti.<br />
Kështu u nisë turma nga Kosova,<br />
provokuan trokun e kalit,<br />
për të prekur shiun historik,<br />
kiametet historike që sjellë<br />
nata e dita, për të dhënë një<br />
mesazh se sa e duan historinë<br />
e tyre, vendin e tyre dhe heronjtë<br />
e saj. Mbase, ky karvan<br />
me krushqi (rreth 100 mijë<br />
figurantë) ishte filmi më madhor<br />
për këto rrethana (sikur<br />
t’ishte film). A do të mund të<br />
ndodhë në shiritin e ekranit<br />
vendor një atmosferë e tillë,<br />
në të kundërt, sikur mos të<br />
ishte ai film, çfarë do të ndodhte<br />
në këtë jubile shekullor,<br />
a do të shijohej kaq ashpër,<br />
kaq kuq, kaq bizaritet estetik,<br />
kaq veshje e shpenzime, kaq<br />
klipe patetike, kaq zhurmë e<br />
brohoritje dëshirash, për të<br />
veshur një herë në 100-vjet,<br />
teshat e kostumografit të Reshat<br />
Arbanës.../ Mbase, zor se<br />
do të mbusheshin ato sheshe,<br />
rrugë, zor se do të imitohej<br />
historia kaq ngjashëm.<br />
Filmi artistik e ka bërë<br />
botën kaq të përparuar, kaq<br />
dinamike, kaq intriguese, kaq<br />
kontemporane, kaq iluzore..<br />
Kjo fuqi epshore zgjoj nga gjumi<br />
edhe kafshët, mbi të gjitha,<br />
reflektoj shkas, motiv për krijuesit<br />
e filmit se ekrani vendor<br />
nuk është në krizë për shikues<br />
por se shikuesi është në krizë<br />
për ekranin. Kush do të mund<br />
t’ia tejkalonte atij filmi sot,<br />
cili regjisor apo dramaturg,<br />
ece besoje se do të ndodhë një<br />
film me kaq përmasa shikueshmërie<br />
(besueshmërie).<br />
Propaganda<br />
“Nëntori i dytë” doli të<br />
kishte qenë propaganda më<br />
madhore për shqiptarët andej<br />
dhe këtej kufirit për këtë<br />
fund shekulli përderisa turma<br />
ishte reklama më propaganduese<br />
për mediet botërore.<br />
Kjo rrëmujë festive, ky lëmsh<br />
njerëzor ishte skenari më provokativ<br />
për ballinat e gazetave<br />
botërore. Pastaj, festivalet<br />
teatrore e filmike, ekspozitat,<br />
promovime librash, logo,<br />
përkrenarja e Skënderbeut<br />
e cila vizitoj për herë të parë<br />
atdheun e vet, “Meshari” i<br />
Xhon Buzukut i cili erdhi për<br />
të shijuar ajrin e shqipes së<br />
vet, të gjitha këto, kanë për të<br />
ngritur veshët e filmbërësit në<br />
këmbë..!!<br />
Mustaqet<br />
Të rinjtë e Kosovës i besuan<br />
asaj fotografie, atij filmi,<br />
ata u solidarizuan duke vërshuar<br />
nga mustaqet. Masa i<br />
besoj edhe njëherë artistit,<br />
mbase, ishte mesazh i fort për<br />
krijuesit, se shijet popullore<br />
është lehtë për t’i zhgënjyer...<br />
vitet e fundit, është tentuar<br />
individualisht ose institucionalisht<br />
për të bërë film që<br />
do të përshkruhej fotografia e<br />
viteve 1999...<br />
Ar-miku<br />
Populli është publiku më<br />
mik e armik për një krijues<br />
filmi. “Nëntori i dytë” për të<br />
gjitha shtresat edhe më tej do<br />
të mbetet modeli më prekës<br />
në relacion me telat qelizore<br />
të turmës. Viktor Gjika e<br />
bëri turmën më të unifikuar<br />
se kurrë në raport me poli-<br />
tikën, patriotizmin, ndjesinë<br />
shpirtërore, dashurinë për<br />
një atdhe e fe. Aktorët Sandër<br />
Prosi, Reshat Arbana, Bujar<br />
23<br />
Lako, Robert Ndrenika.. nxitën<br />
turmat që të shalojnë kuajt<br />
për të provuar edhe njëherë<br />
në këmbë rrugët historike. Si<br />
përmbyllje, filmi në relacion<br />
me librin, statistikat na bëjnë<br />
me dije se filmi është magji<br />
më vete. Nëse do të ndodhte<br />
me mashtruar turmën artistikisht,<br />
siç ka pasur tendenca<br />
që të mashtrohet këto vite..<br />
frika se rruga e kombit do<br />
na ngelej bosh, se ekranin e<br />
bardhë do e mbulonte perdja<br />
e zezë, se sheshi do boshatisej<br />
nga turma njerëzore për të<br />
zënë vend pëllumbat....<br />
Naimi<br />
“Nëntori i dytë” ndoshta<br />
ka për të ngel monumenti më<br />
domethënës për historinë shqiptare.<br />
Në Evropë p.sh. grupi<br />
muzikor “ABBA” në një votim<br />
transparent para pak vitesh<br />
ka qenë më i votuari dhe pati<br />
marr çmim si grupi më i arrirë<br />
për 50 vite rrugëtim muzikor.<br />
Ndërkohë, tek ne muzika<br />
patriotike ndër vite ka bërë që<br />
kjo frymë muzikore të bëhet<br />
sinonim gjumi e jete. Me<br />
çifteli e refrene janë promovuar<br />
shtatore të shumta heronjsh,<br />
si të thuash, ka qenë<br />
një përflakje shpirtërore në<br />
relacion me Isa Boletinin, Ismail<br />
Qemalin, Hasan Prishtinën,<br />
Adem Jasharin, qoftë në<br />
Tiranë, Prishtinë apo Shkup.<br />
Ndër të tjera, grupi “ABBA”<br />
përkatësisht kultura muzikore<br />
e tyre është cilësuar si himn i<br />
bashkimit evropian, kështu<br />
që, nga mendësia vendore,<br />
do të kërkohej në ndërdije<br />
gradualisht që t’i mësoj dhe<br />
të mësohet me këngët e këtij<br />
grupi dhe në momentin që<br />
do t’i këndoj me shpirt ato,<br />
do bëhej një komision për t’i<br />
dhënë shanse hapësirës shqiptare<br />
që të bëhej anëtare<br />
e atij himni evropian, pa e<br />
humbur atë ë është bërë deri<br />
tani, përkundrazi ato do të<br />
mbeteshin nëpër vitrinat e<br />
shtëpive, muzeve, dhomave të<br />
gjumit si mjalti më i çmuar...<br />
Mbyllet festivali i filmit e teatrit “Skena UP”<br />
Mbi 100 filma, 14 shfaqje, panele e punëtori filmike kanë përshkuar festivalin përgjatë tërë javës së kaluar. Ndër të paktë fitues kosovarë kanë qenë regjisorja More Raça, e cila ka<br />
fituar kategorinë e filmave kombëtarë me filmin e metrazhit të shkurtër “Rrugëtimi”, dhe Korab Lecaj i cili ka fituar çmimin për skenarin më të mirë për filmin “Nëna”.<br />
Nuk kishte ndonjë performancë,<br />
bile as edhe ndonjë<br />
muzikë e stilit triumfues që<br />
jemi ti dëgjojmë në ceremoni<br />
të tilla. Një video përmbledhëse<br />
e asaj çka ka ndodhur,<br />
plus shpesh edhe ironia e dy<br />
prezantuesve kanë përmbyllur<br />
edicionin e sivjetmë të festivalit<br />
të filmit dhe teatrit studentor<br />
“Skena UP”. Mbi 100 filma, 14<br />
shfaqje, panele e punëtori filmike<br />
kanë përshkuar festivalin<br />
përgjatë tërë javës së kaluar.<br />
Ndër të paktë fitues koso-<br />
varë kanë qenë regjisorja More<br />
Raça, e cila ka fituar kategorinë<br />
e filmave kombëtarë me<br />
filmin e metrazhit të shkurtër<br />
“Rrugëtimi”, dhe Korab Lecaj i<br />
cili ka fituar çmimin për skenarin<br />
më të mirë për filmin<br />
“Nëna”. Aktori më i mirë i festivalit<br />
është zgjedhur spanjolli<br />
Albert Perez Hidalgo për rolin<br />
në shfaqjen “Solfatara”, ndërsa<br />
çmimin për aktoren më të<br />
mirë të festivalit, apo çmimi<br />
Adriana e kanë marrë katër<br />
aktoret iraniane Mina Zaman,<br />
Shakiba Fadaee Jonghani,<br />
Sara Bigdeli Shmlou dhe Mayram<br />
Nurmohammadi.<br />
“Fantasy nr:10 – The<br />
Beauty of Life” me regji të<br />
Manuen Bonillo Lopez ka<br />
marrë çmimin për shfaqjen<br />
më të mirë dhe regjinë më<br />
të mirë të shfaqjes. Juria e<br />
ka quajtur shfaqjen si një<br />
paraqitje intense të dhunës,<br />
cikleve të saj dhe lidhjes<br />
me çështjet gjinore,<br />
me gënjeshtrën dhe të<br />
vërtetën mesatare në botë.<br />
Fotografinë më të mirë e<br />
ka marrë filmi “Ararat”, një<br />
ko-produksion midis Gjermanisë<br />
dhe Turqisë, ndërsa<br />
dy çmimet për filmin më të<br />
mirë të animuar dhe filmin<br />
më të mirë dokumentar<br />
e kanë marrë në shtëpi dy<br />
përfaqësuese e ambasadave<br />
fituese, gjegjësisht Ambasada<br />
Franceze dhe ajo Gjermane,<br />
në mungesë të regjisorëve në<br />
sallë.<br />
Çmimi për filmin më të<br />
mirë në edicionin e dhjetë të<br />
“Skena UP” i ka takuar filmit<br />
amerikan “A ëorld for Raul”.<br />
Juritë që kanë vlerësuar më<br />
të mirët e festivalit kanë përfshirë<br />
emrat si : Brian Udovich,<br />
Cedomir Kolar, Rene Gjoni,<br />
Ben Apolloni, Zana Hoxha<br />
Krasniqi, Arzana Kraja, Olmo<br />
Omerzu, Hans Echnaton Schano<br />
dhe Miguel Oyarzun. Fare<br />
në fund, vetë Ministri i Kulturës,<br />
Memli Krasniqi nuk ka<br />
qenë i kënaqur ta mbyllë festivalin.<br />
“Nuk kam kënaqësinë<br />
këtë herë të mbyllë festivalin<br />
“Skena UP”, por shpresoj që<br />
dekada tjetër e festivalit të<br />
nisë edhe më e suksesshme se<br />
kaq” ka shtuar Krasniqi. Edhe<br />
në këtë edicion një hapësirë<br />
speciale kanë pasur filmat nga<br />
vendet e ish jugosllavisë me<br />
programin EX YU Generation<br />
Next, ndërsa nuk janë harruar<br />
edhe filmat retrospektivë<br />
të regjisorit të famshëm<br />
Stanley Kubrick. Në kuadër të<br />
festivalit është dhënë shfaqja<br />
“Mësimi” e Bekim Lumit, 10<br />
vite pas realizimit të saj.
24<br />
C M Y K<br />
reklama<br />
E martë, 11 dhjetor 2012<br />
@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />
ENERGJI ENERGJI<br />
<strong>55</strong>