17.12.2012 Views

Gazeta 55 PDF

Gazeta 55 PDF

Gazeta 55 PDF

SHOW MORE
SHOW LESS

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

E PËRDITSHME<br />

E PAVARUR<br />

Drejtor:<br />

FAHRI BALLIU<br />

Kryeredaktor:<br />

ILIR NIKOLLA<br />

Nr. 341 (5131)<br />

Viti XVI i botimit<br />

(numri i parë doli<br />

më 18.10.1997)<br />

E martë,<br />

11 dhjetor 2012<br />

NË BRENDËSI<br />

Buxheti i shtetit<br />

mbështet punësimin,<br />

opozita kafërdiset me<br />

mashtrime<br />

Berisha: Ramës i ka mbetur ora te<br />

statistika e Ramiz Alisë, s’ka<br />

alternativa për rritjen e punësimit<br />

Në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar<br />

të PD, kryeministri Sali Berisha u<br />

DITA/5<br />

C M Y K<br />

POLEMIKA/16-17<br />

Adresa: Adresa: Rruga<br />

Rruga<br />

“Medar “Medar Shtylla Shtylla Shtylla”, Shtylla ”,<br />

qendra qendra e e biznesit<br />

biznesit<br />

Tel: el: 04/2321364,<br />

04/2321364,<br />

Tel: el: 04/232136<br />

04/2321366,<br />

04/232136<br />

Fax:04/2321365,<br />

Fax:04/2321365,<br />

Tiranë<br />

Tiranë<br />

E-mail:<br />

info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />

info@gazeta<strong>55</strong>.net,<br />

gazeta<strong>55</strong>mail@<br />

gazeta<strong>55</strong>mail@<br />

yahoo.com,<br />

yahoo.com,<br />

Internet:<br />

www www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

www .gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Çmimi Çmimi 30 30 lekë lekë<br />

lekë<br />

Greqi Greqi 1,5 1,5 EURO<br />

EURO<br />

OPINION 6<br />

IDEOLOGU ENVERIST<br />

REXHEP QOSJA PËRÇAN<br />

SHQIPTARET NE 100 -<br />

VJETORIN E PAVARËSISË<br />

Nga Dr. Teodor Kareco<br />

Ne Shqipëri, për fat jo te mire ka ende ne ditët<br />

tona, përfaqësues te ideologjisë se përmbysur enveriste.<br />

Përveç disa naiveve e te zhgënjyerve, nder<br />

ta gjallojnë edhe akademike e profesorë si Kristo<br />

Frashëri, Arben Puto a ndonjë qe e radhit veten si<br />

RAMA, E KEQJA NGA BRENDA<br />

Opinioni publik është thirrur këto<br />

ditë në përgjegjësinë e tij të detyrës<br />

për të identifikuar përgjegjësin për<br />

mosmarrjen e statusit të kandidatit<br />

për të tretin vit radhazi. Evropa na<br />

ka ndihmuar me sa ka mundur<br />

me rekomandime dhe<br />

mbështetje politike, por e keqja<br />

Shqipërisë i ka ardhur nga<br />

brenda, nga lidershipi i<br />

opozitës, i cili ka sabotuar<br />

votën e elektoratit, për të<br />

zgjatur izolimin e vendit.<br />

Keqpërdorimi i votës ka veç një ilaç<br />

shërimi, zvogëlimin e kësaj<br />

mbështetjeje në zgjedhjet e 23<br />

qershorit<br />

Presidenca e BE:<br />

“Statusi i vendit<br />

kandidat për në BE<br />

pa kushte shtesë”<br />

Këshilli i Ministrave të Jashtëm të BEsë<br />

i përmbahet vlerësimit të KE-së për<br />

progresin e Shqipërisë në përmbushjen<br />

e prioriteteve kyçe. Zgjedhjet e 23 qershorit,<br />

test për hapjen e negociatave<br />

Fokus/ Brukseli largohet<br />

edhe më shumë, si<br />

pasojë e keqmenaxhimit<br />

të qytetit të Fierit<br />

Presidenti Nishani nderon Ramush Haradinajn me Urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”<br />

Berisha: Përpjekja për<br />

bashkim kombëtar, ideal udhëheqës<br />

Berisha: Brenda javës vendimi për shtetësinë shqiptare. Haradinaj: E drejtë e mohuar që po vihet në vend<br />

Bataku i Batakoviçit<br />

me marrëdhëniet<br />

shqiptaro-serbe në<br />

vitet 1912-1920<br />

Të vlerësosh një studim që vjen nga<br />

një vend si Serbia duhet të kesh gjithnjë<br />

dyshimin për vërtetësisë e tij. Kjo sepse<br />

në raport me shqiptarët, serbët janë manipulues<br />

të mëdhenj të historisë si dhe të<br />

vetë marrëdhënieve shqiptaro – serbe, qysh<br />

kur ato lindën (pra kur ardhacakët serbë<br />

zunë vend në territore që nuk i përkisnin<br />

atyre) e deri në ditët tona. Pavarësisht<br />

kësaj, çdo studim, mediokër apo profesional,<br />

pavarësisht dyshimit duhet parë e lexuar<br />

me qetësi, ndonëse është e qartë se<br />

FORUM<br />

Bullgaria e kushtëzon Maqedoninë<br />

me ndërtimin e Korridorit 8<br />

“Southeast European Times”<br />

Një tjetër provë për marrëdhëniet Maqedoni-Bullgari paraqitet me letrën e ministrit<br />

të jashtëm bullgar, i cili i kërkon Maqedonisë përmbushjen e tre kushteve në<br />

Relacioni mes kombit dhe fesë në kontekstin<br />

e ndryshimeve etno-demografike<br />

Nga Mentor Tahiri<br />

Përvetësimi i institucionit fetar nga qarqe joshqiptare dhe vetë prania e tij si të<br />

tillë i ngjan “kalit të Trojës” brenda kombit. Në këto hapësira shpesh është dësh-<br />

Kardinali i Milanos Skola: “Laiciteti, i<br />

ashtuquajtur “i paanshëm”, është intolerant”<br />

E hënë, 8 tetor 2012<br />

<strong>55</strong> 1


2<br />

politikë<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Këshilli i Ministrave të Jashtëm të BE-së i përmbahet vlerësimit të KE-së për progresin e Shqipërisë në përmbushjen e<br />

prioriteteve kyçe. Zgjedhjet e 23 qershorit, test për hapjen e negociatave<br />

Presidenca e BE: “Statusi i vendit kandidat për në BE pa kushte shtesë”<br />

Presidenca qipriote ka bërë<br />

të ditur, se konkluzionet për<br />

Shqipërinë nuk do të jenë<br />

negative dhe se nuk do të ketë<br />

kusht shtesë për marrjen e<br />

statusit të vendit kandidat.<br />

Draft-konkluzioni nuk ka hasur<br />

në asnjë kundërshtim nga<br />

ambasadorët e përhershëm të<br />

shteteve anëtare, ndaj pritet që<br />

të ruajë këtë formë në versionin<br />

përfundimtar. “Këshilli vëren<br />

rekomandimin e Komisionit<br />

LSI, takim në qytetin<br />

e Shkodrës, 300<br />

anëtarësime të reja<br />

Meta: Interesat<br />

partiake penguan<br />

marrjen e statusit<br />

kandidat<br />

Lëvizja Socialiste për<br />

Integrim ka zhvilluar një<br />

takim më qindra anëtarë dhe<br />

simpatizantë të LSI-së në<br />

qytetin e Shkodrës. Në këtë<br />

takim ka qenë i pranishëm<br />

Kryetari i Lëvizjes Socialiste<br />

për Integrim, Ilir Meta, që në<br />

fjalën e tij u shpreh se dita e<br />

sotme duhet të ishte ditë festë<br />

për të gjithë shqiptarët për<br />

marrjen e statusit.<br />

Sipas tij një gjë të tillë e<br />

pengoi konflikti politik dhe<br />

vënia e interesave partiake<br />

mbi ato kombëtare.<br />

Kreu i LSI-së u shpreh se<br />

mesazhi më i mirë që duhet<br />

të jepet nga Shkodra është<br />

mesazhi i Ramush Haradinajt<br />

i cili pas fitores së tij të dytë<br />

ndaj akuzave që i kishte<br />

bërë Serbia në Tribunalin e<br />

Hagës u shpreh se, “Ne do të<br />

marrim përgjegjësi dhe ne<br />

duhet të vazhdojmë dialogun<br />

me Serbinë në emër të së<br />

ardhmes së gjithë qytetarëve<br />

të Kosovës dhe të një të<br />

ardhme evropiane të të gjithë<br />

rajonit”.<br />

Sipas kryetarit të Lëvizjes<br />

Socialiste për Integrim<br />

Shqipëria dhe shqiptarët<br />

kanë nevojë për mesazhe<br />

bashkëpunimi, nuk kanë<br />

nevojë as për retori<br />

konfliktuale, as për bllokime<br />

artificiale dhe për akuza<br />

reciproke pa limit.<br />

Duke përfunduar Meta i uroi<br />

mbarësi të gjithë anëtarëve të<br />

rinj që u afruan me LSI-në.<br />

Në takimin e zhvilluar<br />

mbrëmjen e sotme në qytetin<br />

e Shkodrës përshëndetën me<br />

fjalën e tyre Sekretari Politik i<br />

LSI-së në Qarkun e Shkodrës,<br />

Gëzim Podgorica, Kryetari<br />

i LSI-së në Shkodër, Edip<br />

Shiroka si dhe kryetarja e<br />

Lëvizjes së Gruas për Integrim<br />

në Shkodër, Rozafa Zmijani.<br />

për t’i dhënë Shqipërisë<br />

statusin kandidat, nëse<br />

përmbushen masat kyçe në<br />

fushat e reformës së gjyqësorit<br />

dhe administratës publike dhe<br />

pas ndryshimeve të rregullores<br />

së parlamentit. Me synimin për<br />

të vendosur nëse do të japim<br />

statusin kandidat, Këshilli<br />

fton Komisionin të raportojë<br />

porsa të jetë arritur progresi<br />

i nevojshëm, duke marrë<br />

parasysh gjithashtu ecurinë e<br />

mëtejshme të Shqipërisë për të<br />

luftuar korrupsionin, krimin e<br />

organizuar, përfshirë hetimet<br />

pro-aktive dhe ndjekjet penale<br />

të rasteve të tilla”, thuhet në<br />

draft konkluzionet e Këshillit<br />

të Ministrave të BE-së.<br />

Zgjedhjet konsiderohen si test<br />

edhe për hapjen e negociatave<br />

dhe për konsolidimin e<br />

institucioneve. “Mbajtja e<br />

suksesshme e zgjedhjeve<br />

parlamentare të vitit 2013 do<br />

të jetë një test thelbësor për<br />

funksionimin e patrazuar të<br />

institucioneve demokratike<br />

të vendit”, thuhet në draft<br />

konkluzionet.<br />

Këshilli i Ministrave të BEsë,<br />

i përmbahet vlerësimit<br />

të Komisionit Europian<br />

për progresin që ka bërë<br />

Shqipëria në përmbushjen e<br />

prioriteteve kyçe, si dialogu<br />

politik, e mirëfunksionimit<br />

të parlamentit, reformës<br />

Rama, e keqja nga brenda<br />

Opinioni publik është thirrur këto ditë në përgjegjësinë e tij të detyrës për të identifikuar përgjegjësin për mosmarrjen e statusit<br />

të kandidatit për të tretin vit radhazi. Evropa na ka ndihmuar me sa ka mundur me rekomandime dhe mbështetje politike, por e<br />

keqja Shqipërisë i ka ardhur nga brenda, nga lidershipi i opozitës, i cili ka sabotuar votën e elektoratit, për të zgjatur izolimin e<br />

vendit. Keqpërdorimi i votës ka veç një ilaç shërimi, zvogëlimin e kësaj mbështetjeje në zgjedhjet e 23 qershorit<br />

Shqipëria rrezikon t’i refuzohet<br />

marrja e statusit të vendit<br />

kandidat për të tretën herë.<br />

Ky refuzim është rezultat i<br />

drejtpërdrejtë i refuzimit të<br />

Partisë Socialiste për të votuar tre<br />

kushtet e komisionit për Zgjerim<br />

të Bashkimit Europian që janë<br />

tre ligjet: ligji për Nëpunësin<br />

Civil, Ligji për Gjykatën e Lartë<br />

dhe reformat parlamentare,<br />

që kërkojnë patjetër votën e<br />

opozitës parlamentare.<br />

Kjo që ka ndodhur në Shqipëri<br />

nuk ka ndodhur me asnjë nga<br />

opozitat e vendeve që kanë<br />

kaluar këtë proces. Gjithë<br />

vendet e tjera problemet i kanë<br />

pasur për çështje të jashtme,<br />

Maqedonia për emrin me<br />

Greqinë, Kroacia për kufirin me<br />

Slloveninë, vetëm Shqipëria e<br />

ka për shkak të opozitës së Edi<br />

Ramës. Në Shqipëri procesi i<br />

integrimit ka hasur në probleme<br />

të brendshme derisa ka devijuar<br />

banalisht në një çështje lokale<br />

si “çështja e qarkut të Fierit”,<br />

pa lidhje me aspiratën legjitime<br />

të qytetarëve shqiptarë për t’u<br />

afruar më familjen europiane<br />

dhe për rrjedhojë në bashkimin<br />

e gjithë shqiptarëve.<br />

Sigurisht në rast të refuzimit të<br />

Statusit kandidat përgjegjësia<br />

s’mund të jetë kurrkund tjetër<br />

përpos në palën bllokuese të<br />

ligjeve. Dhe kjo duhet thënë në<br />

sy Edi Ramës, i cili për motive<br />

të dobëta elektorale të 2013<br />

veproi me një akt refuzimi të<br />

paramenduar duke bllokuar<br />

votimin e tre ligjeve që ishin<br />

sakaq kërkuar nga Komisioneri<br />

për Zgjerim të BE, Stefan Fyle<br />

të votoheshin deri në datën 20<br />

nëntor, në mënyrë që Komisioni<br />

të bënte shtojcën e raportit, në<br />

rekomandimin përfundimtar<br />

pozitiv për statusin e vendit<br />

kandidat për Shqipërinë në këto<br />

ditë viti dhe pas zgjedhjeve të<br />

2013 mund të çeleshin negociatat<br />

për Anëtarësim.<br />

Ndërkaq për dy vite radhazi<br />

Shqipërisë iu refuzua Statusi<br />

i vendit Kandidat nga BE-ja,<br />

pasi rekomandimi pozitiv ishte<br />

i pamundur në kushtet kur në<br />

opozita ishte jashtë parlamentit<br />

duke bojkotuar, në rrugë me<br />

protesta, përballë kryeministrisë<br />

me çadra greve urie, në bulevard<br />

me demonstrata të dhunshme,<br />

me tentativa për të ardhur në<br />

pushtet me mjete jo demokratike.<br />

Në vitin e tretë gjasat ishin të<br />

shumta për një vendim pozitiv<br />

pas marrëveshjes konsensuale të<br />

nëntorit të palëve politike që për<br />

ligjet e integrimit do të kishte një<br />

shumicë të cilësuar në parlament.<br />

Kësaj marrëveshje për miratimin<br />

e ligjeve të integrimin, Partia<br />

Socialiste i ka kthyer shpinën<br />

duke mohuar përgjegjësinë.<br />

Jo pak herë PS-ja është treguar e<br />

pamend duke shfaqur qëndrime<br />

refraktare në Parlament.<br />

Gjithashtu në momentin më<br />

deciziv për të shprehur vullnetin<br />

“pro” europian të qytetarëve<br />

shqiptarë, Edi Rama ngriti krye<br />

duke bllokuar me këmbëngulje<br />

tre ligjet e kërkuara nga<br />

Brukseli me alibinë e çështjes së<br />

qarkut të Fierit. Ai tashmë e ka<br />

konsumuar dëmin e madh për<br />

shqiptarët, duke ju mohuar për<br />

herë të tretë marrjen e statusit<br />

dhe s’shqetësohet shumë as<br />

<strong>55</strong><br />

zgjedhore dhe emërimin e<br />

zyrtarëve kyç.<br />

Por Këshilli nënvizon nevojën<br />

për të rritur më tej përpjekjet<br />

në fushën e reformave të<br />

gjyqësorit për të forcuar<br />

pavarësinë, efikasitetin<br />

dhe përgjegjshmërinë në<br />

luftën kundër korrupsionit<br />

dhe krimit të organizuar,<br />

në mbrojtjen e të gjitha<br />

minoriteteve dhe zbatimin e<br />

të drejtës së pronës.<br />

për çështje Fieri, as për çështje<br />

drejtësie e as për çështje<br />

demokracie.<br />

Me mos marrjen e statusit të<br />

vendit kandidat vendi ka humbur<br />

dhe sasinë e fondeve në miliona<br />

dollarë për infrastrukturën dhe<br />

bujqësinë, sipas projekteve<br />

zhvillimore IPA. Me fjalë të tjera,<br />

mos marrja e statusin të vendit<br />

kandidat në datën 13-14 dhjetor,<br />

në vitin 2013, në hartimin e<br />

strategjisë së re financiare të BE,<br />

vendi do të ketë të njëjtën shumë<br />

që ka pasur duke mos qenë<br />

vend kandidat. Paratë që do t’i<br />

jepeshin Shqipërisë për reforma<br />

dhe projekte zhvillimore, me<br />

shumë mundësi do të shkojnë<br />

për të mbyllur gropat financiare<br />

të vendeve fqinje, që janë në krizë<br />

të thellë ekonomike. Ndërsa,<br />

dëmi që i bëhet këtij procesi, nuk<br />

është një dëm që i bëhet kësaj<br />

qeverie, por është një dëm që u<br />

bëhet të gjithë shqiptarëve.<br />

Sido që të jetë, procesi i integrimi<br />

i Shqipërisë dhe qytetarët e<br />

saj do të vijojë të jetë i vështirë<br />

përderisa, në kundërshtim të<br />

çdo parimi a filozofie Edi Rama<br />

përdor votën e opozitës për të<br />

vënë veton bllokuese.<br />

Dalja nga kjo situatë do të vijë<br />

jo nga politika, dhe integrimi<br />

i shqiptarëve në Bashkimin<br />

Europian do të vijë në zgjedhjet<br />

e afërta të 2013 kur qytetarët në<br />

një akt përgjegjësie do të votojë<br />

partitë “pro-europiane” dhe jo<br />

euroskeptike si PS-ja.<br />

Fokus/ Brukseli largohet edhe më shumë, si pasojë e keqmenaxhimit të qytetit të Fierit<br />

Shpërthimi i lumi Gjanica në<br />

rrugët e rrugicat e qytetin të<br />

Fierit nxori në dritë një llum të<br />

paparë të keqqeverisjes socialiste<br />

të kësaj Bashkie. Prej 13 vitesh<br />

kjo bashki është qeverisur nga<br />

socialisti Baftjar Zeqo që po<br />

gëzon mandatin e tretë, por nuk<br />

di ende asgjë për përgjegjësitë e<br />

tij. Ndërsa qëndron i paepur në<br />

karrigen e kryetarit të Bashkisë<br />

së Fierit, Baftjar Zeqo duket se<br />

është shumë i nxehur me lumin.<br />

24 orë pas vërshimit të Gjanicës,<br />

banorët po pastrojnë baltërat<br />

nga katet e para të shtëpive e<br />

pallateve të përmbytura nga<br />

vërshimi i ujit dhe llumit.<br />

Biznesi i vogël i qytetit të Fierit<br />

është goditur rëndë jo nga<br />

taksat që vjel çdo muaj Bashkia<br />

Fier, por nga papërgjegjësia e<br />

administratës dhe strukturave<br />

bashkiake që janë nul, edhe pse<br />

duhet të jenë të konsoliduara në<br />

veprime 13 vjeçare. Dalja nga<br />

shtrati i lumit Gjanica shkaktoi<br />

përmbytjen e dhjetëra banesave<br />

dhe bizneseve në qytetin e Fierit.<br />

Kjo situatë shkaktohet prej vitesh<br />

sa herë ka reshje të vrullshme,<br />

ndërsa shtrati i lumit Gjanica<br />

vijojnë të mbetet i pa pastruar<br />

dhe i thelluar.<br />

Megjithatë është diskutuar<br />

shpesh për një projekt madhor<br />

për Gjanicën, në zgjedhjet lokale<br />

të 2007 Baftjar Zeqo premtonte<br />

zgjidhje të menjëhershme, po<br />

ashtu në 2011, por ky projekt<br />

paska qenë premtim elektoral.<br />

Në daljen e djeshme për mediat<br />

kryetari i Bashkisë Fier Zeqo<br />

dukej si njeriu që s’kishte lidhje<br />

me përmbytjet duke mohuar<br />

rëndësinë e ngjarjes dhe<br />

shpërfillje totale për pasojat e<br />

vërshimit të Gjanicës në banesat<br />

dhe bizneset e qytetit.<br />

Kryetari i bashkisë së Fierit<br />

ankohej për mungesë fondesh<br />

për këtë projekt, ndërsa ka<br />

para për ndërtim veprash arti<br />

ekstravagante siç ishte rasti i<br />

“Globit” ose ndryshe “Europa<br />

Plaza”. Zeqoja i Ramës shprehej<br />

se priste donacione nga Brukseli<br />

për të rregulluar Gjanicën.<br />

Ndërsa Brukseli largohet edhe<br />

më shumë për qytetarët e Fierit<br />

për shkak të keqmenaxhimit<br />

socialist qoftë të qytetit të Fierit,<br />

qoftë të çështje së qarkut të Fierit,<br />

qoftë të votës së Partisë Socialiste<br />

në parlament. Keqqeverisja e<br />

qytetit të Fierit është shembulli<br />

sesi e konsiderojnë socialistët një<br />

qytet apo një çështje kombëtare.


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

politikë<br />

Berisha: Bllokimi i statusit nga PS, dëmton<br />

rëndë Shqipërinë - Rama të votojë 3 ligjet<br />

Në prag të vendimit të Bashkimit<br />

Evropian për statusin kandidat të<br />

Shqipërisë, kryeministri Sali Berisha i<br />

bën një tjetër thirrje Partisë Socialiste<br />

dhe lidershipit të saj, Edi Rama që të<br />

votojë 3 ligjet e Komisionit Evropian.<br />

Gjatë mbledhjes së grupit parlamentar<br />

të Partisë Demokratike, Berisha solli në<br />

vëmendje se me refuzimin e statusit, PS<br />

dëmton rëndë Shqipërinë si dhe pengon<br />

të ardhmen evropiane. Kreu i qeverisë<br />

tha se detyrë e klasës politike është<br />

ta nderojnë vendin në 100 vjetorin e<br />

themelimit të shtetit. “Sërish thirrja ime<br />

është që Edi Rama t’i votojë tre ligjet e<br />

kërkuara, pavarësisht se dëmin e ka bërë<br />

dhe mesazhi është i pariparueshëm.<br />

Dua t’i njoftoj shqiptarët se mesazhi që<br />

Rama dhe Ngjela, tentativë për puç te “darka e gabuar” në kazino “Rozafa”. “Edi Rama<br />

festoi 8 dhjetorin pa dhjetoristë në parti - shmangu Blushin dhe Majkon”<br />

Berisha: Edi Rama si Rexhep<br />

Qosja, nostalgji për Enver<br />

Hoxhën: Bëri shtet serioz!<br />

Kryeministri Sali Berisha foli dje nga<br />

mbledhja e grupit kuvendor të PD, për<br />

një tendencë të Edi Ramës, me qëllim<br />

mbrojtjen e krimeve të diktaturës së Enver<br />

Hoxhës. Berisha iu referua një darke të<br />

Edi Ramës me bashkëpunëtorë të tij, Koço<br />

Kokëdhima dhe Spartak Ngjela, të cilën<br />

ai preferon ta quajë “darkë të gabuar”, te<br />

kazino “Rozafa”, në Tiranë, ku gatitej një<br />

puç kundër kryeministrit të vendit dhe<br />

lartësohej figura e Enver Hoxhës.<br />

“Më duhet t’ju rrëfej një “darkë të<br />

gabuar”, jo si ajo e Kadaresë, por në disa<br />

nuanca shumë e gabuar, që ka ndodhur 5<br />

ditë më parë, tek Rozafa, te kazinoja. Aty,<br />

në dukje po festohej ditëlindja e njërit<br />

prej ish bashkëpunëtorëve të mi. Në<br />

thelb, jo me një, por me disa dëshmitarë,<br />

kjo darkë ishte një lloj përpjekjeje<br />

për një gjysmë komploti apo puçi, që,<br />

natyrisht, nuk ishte ndaj kurrkujt tjetër,<br />

përveçse ndaj Sali Berishës. Së pari filloi<br />

me tezat se Enver Hoxha bëri shtet.<br />

Ideolog i kësaj teze ishte përzgjedhur<br />

nënkryetari i gjithëfuqishëm i PS-së,<br />

Koço Kokëdhima. Por dëshmitarë të<br />

çështjes ishin Edi Rama, Spartak Ngjela.<br />

Ndërkohë një ish mik i imi, një gazetar<br />

i një gazete që nuk botohet më, i thotë:<br />

Spartak, po çfarë shteti bëri Enveri,<br />

sepse ai të futi në burg ty dhe prindërit<br />

e tu. Spartaku ia kthen: Në burg më futi,<br />

por më futi me ligje. Të pranishmit i<br />

kthehen Edi Ramës dhe i thonë: Kemi<br />

ardhur këtu për të bërë enverizëm, apo<br />

si të ftuar? Dhe ai u thotë se shtetin,<br />

Enveri e kishte serioz”, u shpreh<br />

kryeministri Berisha.<br />

Ndërsa vijoi, duke vazhduar me darkën;<br />

“pasi Rama bëri gjithçka për të lartësuar<br />

Enver Hoxhën dhe, natyrisht, për të nxirë<br />

figurën e Sali Berishës, muhabeti u prish<br />

komplet, kur gazetari që përmenda më<br />

lart, të cilit nuk po ia përmend emrin se<br />

nuk dihet si e marrin, i thotë: Kur unë<br />

kisha muhabet me Berishën, i kisha thënë<br />

në mënyrë të përsëritur që tre vetë nuk<br />

të duhen”. “Avokat Ngjela kthehet dhe e<br />

pyet kush ishin ata të tre? Dhe gazetari<br />

vazhdon: I pari Spartak Ngjela, i dyti<br />

Mero Baze, i treti Bamir Topi. Kjo gjë<br />

e xhindosi avokatin. Si përfundim, ajo<br />

u dërgua në Bruksel, ishte qartësisht<br />

negativ: Kur ju nuk votoni për veten tuaj,<br />

përse duhet të votojmë ne për ju, kur ju<br />

nuk votoni tre ligjet që ju kërkohen për<br />

statusin, përse do të votojmë ne për ju.<br />

Megjithatë procesi i integrimit është<br />

një proces i gjatë dhe kompleks dhe<br />

unë i bëj thirrje që, në nderim edhe të<br />

këtij 100 vjetori, por edhe në reflektim<br />

të dëmit të madh që i bëri vendit, le t’i<br />

votojmë ato”, u shpreh Berisha.<br />

Kreu i qeverisë theksoi se ata që<br />

mendojnë se votimi i ligjeve të integrimit<br />

ndihmon qeverisë, i bëjnë llogaritë<br />

gabim, pasi përmbushja e reformave<br />

në radhë të parë ndihmon qytetarët<br />

shqiptarë dhe përcakton të ardhmen<br />

e tyre në familjen e madhe evropiane.<br />

çka në paraqitje ishte një ditëlindje, u<br />

shndërrua e tëra në një darkë të gabuar,<br />

jo me Gurametër, por me guralecë”, tha<br />

Berisha.<br />

Kryeministri i kujtoi Ramës se para se<br />

të lartësojë diktatorin Hoxha, duhet tu<br />

kërkojë të falur shqiptarëve për krimet<br />

çnjerëzore të komunizmit.<br />

“Edi Rama do të kishte bërë mirë t’u kishte<br />

kërkuar të falur shqiptarëve, në këtë 100<br />

vjetor, për të gjitha barbaritë, mizoritë që<br />

kreu ndaj shqiptarëve diktatori stalinist<br />

dhe bllokmenët e tij hoxhistë. Duhet ta<br />

bënte këtë gjë, të paraqiste një lloj ndjese.<br />

Megjithatë, në këtë vit të 100 vjetorit,<br />

prisja që të kërkonte ndjesë. Edhe pse nuk<br />

ia thashë këtë përgjatë një viti të jubileut,<br />

sepse mendova se ai do të kishte një shtysë<br />

edhe për të përgënjeshtruar atë që unë i<br />

them shpesh, “neobllokmen”, deklaroi<br />

kryeministri.<br />

Kreu i qeverisë sqaroi se tezat e Ramës për<br />

të lartësuar Enver Hoxhës, rrjedhin nga<br />

Rexhep Qosja i cili s’ngurron të thotë për<br />

diktatorin se, ndërtoi institucione serioze.<br />

Ndërsa një tjetër përcaktim si pjesëmarrës<br />

në “darkë”, shkon për Koço Kokëdhimën,<br />

për të cilin kryeministri Berisha u shpreh<br />

se ende ëndërron të bëhet Sekretar i Parë<br />

i Fierit.<br />

“Mos mendoni se shqiptarët kanë harruar<br />

as zvarritjen e busteve të tij, por as edhe<br />

shkaqet e tmerrshme që i detyruan ata që<br />

t’i zvarrisin këto buste.<br />

“’Enveri bëri institucione serioze’, thoshte<br />

Rexhep Qosja dikur. Ju duhet ta dini<br />

se, kur shkuan kosovarët në Vuthaj,<br />

vuthjanët dërguan çelësat e shtëpive që<br />

nga Nju Jorku, por vetëm dy shtëpi nuk u<br />

hapën kurrë, njëra prej të cilave ishte ajo<br />

e ‘profesorit’ të Shpëtim Gjikës. Ajo nuk<br />

u hap ndonjëherë. Kjo, atij iu shpërblye<br />

në kulmin e festimeve të Vlorës, vetëm<br />

sepse deklaroi se ‘Enveri bëri shtet serioz’.<br />

Por Enveri bëri diktaturën më çnjerëzore<br />

që Europa ka pasur. Kurrë ndonjëherë,<br />

ndonjë popull nuk ka vuajtur nga ndonjë<br />

diktator, sa shqiptarët nën diktaturën<br />

hoxhiste. Pra, atë që ekspozoi profesori<br />

i tyre enverist e zhvilluan më tej në<br />

‘darkën gjysmë të gabuar’, dy pinjollët e<br />

nomenklaturës dhe Koçoja, i cili ende<br />

“Është kalkulim absolutisht i gabuar, në<br />

qoftë se vazhdon të besosh se votimi i<br />

tyre ndihmon qeverinë. Jo. Votimi i tyre<br />

ndihmonte çdo shqiptar”, tha ai.<br />

Për kreun e ekzekutivit, mosvotimi i<br />

ligjeve të integrimit është një faturë<br />

shumë e rëndë për ata që përdorën<br />

pushtetin e qytetarëve, për t’i bllokuar.<br />

Apeli i kryeministrit është që opozita të<br />

heqë dorë nga politikat bllokuese dhe të<br />

marrë përsipër përgjegjësitë që i takojnë<br />

në procesin e integrimit. “Prandaj,<br />

pavarësisht se e bllokove procesin, le të<br />

votojmë dhe në këtë mënyrë të dëshmosh<br />

se nuk mund të qëndrosh në një politikë<br />

bllokuese”, tha ai.<br />

dukej se ëndërronte të bëhej nga Sekretar<br />

i Parë i Fierit, Sekretar i Parë i Komitetit<br />

Qendror të Rinisë dhe pastaj të kalonte në<br />

radhët e para të partisë. Por, faktikisht, ai<br />

sot sundon PS-në”, theksoi kryeministri.<br />

Nisur nga subjekti i librit të Kadaresë,<br />

Berisha uroi që dikush prej pjesëmarrësve<br />

në “gjysmë darkën e gabuar”, të dalë dhe<br />

të nxjerrë “sekretet” e diskutuara aty.<br />

“Kadareja, historinë që përshkruan tek<br />

vepra e tij e kishte me të thënë dhe ka<br />

përshkruar diçka që nuk e ka përjetuar<br />

vetë, sepse nuk ka qenë pjesëmarrës në<br />

darkën e gabuar. Por unë uroj që dikush<br />

tjetër, që ka qenë tek kjo darkë së fundi, ta<br />

përshkruajë atë si ‘darka gjysmë e gabuar’,<br />

për të nxjerrë të gjitha të vërtetat e saj, të<br />

cilat ishin të vërteta shumë të hidhura”,<br />

deklaroi më tej kryeministri Berisha.<br />

Po në këtë kuadër, kryeministri Berisha iu<br />

referua një tjetër çështje me protagonist<br />

Edi Ramën. Berisha solli në vëmendje<br />

se kreu i PS festoi 8 dhjetorin pa asnjë<br />

dhjetorit aty.<br />

“Në atë takim, po ashtu, vihej re se nuk<br />

kishte ftuar as Majkon, as Blushin. Ai e<br />

kremtoi 8 dhjetorin pa ata pak dhjetoristë<br />

që ka në parti”.<br />

Buxheti i shtetit mbështet<br />

punësimin, opozita<br />

kafërdiset me mashtrime<br />

3<br />

Berisha: Ramës i<br />

ka mbetur ora te<br />

statistika e Ramiz<br />

Alisë, s’ka alternativa<br />

për rritjen e punësimit<br />

Në mbledhjen e djeshme të grupit parlamentar të<br />

PD, kryeministri Sali Berisha u ndal gjatë edhe në<br />

miratimin e buxhetit të shtetit për vitin 2013-ë. Në<br />

nisje të fjalës së tij, kreu i qeverisë theksoi se ky<br />

është buxheti më i madh në histori, pavarësisht<br />

nga kriza që ka pllakosur ekonominë e botës.<br />

Sipas kryeministrit, buxheti i viti të ardhshëm<br />

shkon direkt për interesat qytetare, duke<br />

mbështetur krijimin e vendeve të reja të punës,<br />

falë investimeve.<br />

“Ky buxhet, më i madhi në historinë e vendit, 410<br />

miliardë lekë, në tërësinë e tij i është kryekëput<br />

përkushtuar krijimit të vendeve të reja të punës.<br />

Buxheti përkushtohet vetëm në investimet<br />

në infrastrukturë, mbi 720 milionë dollarë, në<br />

rrugë, shkolla, ura, ujësjellës, kanalizime, një<br />

pjesë e madhe e të cilave do të shndërrohen<br />

në rroga për punëtorët që do të realizojnë këto<br />

projekte. Ruajtja e këtij niveli investimesh përbën<br />

njëkohësisht krijimin e mijëra e mijëra vendeve<br />

të reja pune dhe ky është qëllimi më final, më<br />

madhor i të gjitha reformave dhe përpjekjeve tona.<br />

Së pari, investimet e mëdha në rrugë, ujësjellës,<br />

kanalizime, shkolla, qendra shëndetësore, të<br />

gjitha janë investime, ku punësohen mijëra e<br />

mijëra qytetarë të vendit, në të katër anët e<br />

Shqipërisë”, u shpreh Berisha.<br />

Ai theksoi se buxheti parashikon heqjen e<br />

TVSH-së për të gjitha makineritë, nga e cila<br />

biznesmenët shqiptarë përfitojnë miliona euro,<br />

duke rritur kështu mundësitë për krijimin e mijëra<br />

vendeve të reja të punës.<br />

“Kjo bën që ato të konsiderojnë në mënyrën<br />

më serioze investimet kapitale të tyre, në<br />

Shqipëri. Pra, buxheti ka qëllim kryesor<br />

krijimin e vendeve të punës. Ne hoqëm TVSHnë<br />

për çimenton dhe çelikun për ndërtimin<br />

e hidrocentraleve. Janë mbi 70 projekte në<br />

zbatim e sipër në fushën e energjisë. Pak<br />

kohë më parë, unë së bashku me deputetët<br />

e Kukësit dhe Peshkopisë inauguruam një<br />

hidrocentral 14 megavat në luginën e Drinit.<br />

Në ndërtimin e tij ishin punësuar e kishin<br />

marrë rrogën 2500 qytetarë të atyre zonave,<br />

punëtorë të thjeshtë, teknikë, inxhinierë. Katër<br />

hidrocentrale të tjerë janë në ndërtim e sipër<br />

në kuotat e tjera; pesë hidrocentrale janë në<br />

ndërtim e sipër në drejtim të Shishtavecit; tre<br />

hidrocentrale janë në Lurë; në Martanesh, në<br />

lartësinë 1510 metra, kanë përfunduar dhe<br />

janë në përfundim hidrocentrali në Vithkuq, në<br />

Stravaj, Langaricë e kudo. Pra, janë mijëra në<br />

mos dhjetëra mijëra vende pune, të cilat janë<br />

të padukshme për mediat, pasi po nuk shkoi<br />

Sali Berisha atje, nuk marrin kurrë mundimin<br />

të shkojnë. Unë mediat i kam miq, por me<br />

këtë gjë nuk mund të jem dakord, sepse atje<br />

janë rrogat e qytetarëve, atje është puna<br />

dhe djersa, atje kudo po krijohet Shqipëria<br />

tjetër. Ndaj nxitja, inkurajimi i këtij procesi,<br />

përveç energjisë së prodhuar, konvertohet në<br />

dhjetëra mijëra vende pune”, theksoi Berisha.<br />

Kreu i ekzekutivit iu referua kundërshtimit të<br />

buxhetit nga Partia Socialiste, duke shtuar<br />

se opozita ka zero alternativë për rritjen e<br />

punësimit dhe zhvillimin ekonomik. Ai solli në<br />

vëmendje qëndrimin e PS kundër ndërtimit të<br />

autostradës Tiranë-Elbasan, rrugës së Kombit<br />

dhe të tjera projekteve zhvillimore të iniciuara<br />

nga qeveria. Sipas kreut të qeverisë, PS-së i<br />

ka mbetur ora te statistikat e Ramiz Alisë për 1<br />

milionë të papunë, ndërsa alternativë të vetme<br />

para shqiptarëve, ka shpifjen dhe trillimin.<br />

“Është e dhimbshme, sesi kjo opozitë nuk<br />

paraqiti qoftë edhe një amendament të vetëm<br />

për krijimin e vendeve të punës. Në një anë<br />

shpall gjithë ditën statistikën e Ramiz Alisë, 1<br />

milionë të papunë, që nga viti 2000, nga ana<br />

tjetër ka zero alternativë për krijimin e vendeve<br />

të punës. Kavërdiset me mashtrimet dhe<br />

trillimet e veta. Megjithëse nuk e kanë votuar<br />

ndonjëherë, mirë do të ishte ta votonin këtë<br />

buxhet. Ata kanë kundërshtuar të gjitha rritjet<br />

e rrogave dhe pensioneve, në mënyrën më të<br />

paimagjinueshme, kanë bërë betejën më të<br />

egër në historinë e parlamentit, kundër Rrugës<br />

së Kombit, kundër tunelit Tiranë-Elbasan, ju<br />

kujtohet seanca për tunelin Tiranë-Elbasan, në<br />

të cilën na mbajtën deri në orën 5 të mëngjesit.<br />

Unë nuk besoj se kjo është e shëndetshme<br />

për opozitën”, deklaroi ai.


4<br />

forum<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Bullgaria e kushtëzon Maqedoninë<br />

me ndërtimin e Korridorit 8<br />

Një tjetër provë për marrëdhëniet Maqedoni-Bullgari paraqitet me letrën e ministrit të jashtëm bullgar, i cili i kërkon Maqedonisë përmbushjen e tre<br />

kushteve në udhën e Maqedonisë për në integrimin në BE, ku bie në sy kërkesa ultimative për ndërtimin e Korridorit 8, që i lidh vendet me Shqipërinë<br />

“Southeast European<br />

Times”<br />

Shkupi mori një letër<br />

nga qeveria bullgare<br />

që kërkonte tre kushte<br />

që Maqedonia duhet<br />

të përmbushte për<br />

integrimin e saj të<br />

suksesshëm uro-atlantik.<br />

Letra e marrë në 29<br />

nëntor, vjen vetëm dy<br />

javë përpara takimit të<br />

BE në Bruksel kur do<br />

të vendoset në qoftë<br />

se Maqedonia do të<br />

marrë një datë për<br />

nisjen e negociatave<br />

të pranimit. Nikolaj<br />

Mladenov, ministri i<br />

jashtëm bullgar, kërkoi<br />

së pari një marrëveshje<br />

për marrëdhëniet e<br />

fqinjësisë së mirë dhe<br />

Fokus/Greqia, ende me politikën anti-Maqedoni<br />

“Emri para datës, merre ose lëre”<br />

Në stilin “mere ose lëre”, njëzet e katër orë para vendimmarrjes, Greqia vazhdon t’i dërgojë porosi Maqedonisë sa përmes mediave sa edhe përmes politikave<br />

zyrtare, duke i hapur e mbyllur dyert, por gjithnjë me kushtëzime, e në ndërkohë vet ambasadorët evropian edhe pas debatit shtatë orësh nuk ia dolën të<br />

vendosin asgjë për Maqedoninë, duke e lënë vendimin përfundimtar në samitin e ministrave të jashtëm të BE-së që fillon sot<br />

Ambasadorët e vendeve<br />

anëtare të BE-së edhe<br />

pse zhvilluan debatë për<br />

Maqedoninë për gati shtatë<br />

orë të plota megjithatë nuk ia<br />

dolën t’i kontraktojnë madje<br />

as përfundimet sa i përket<br />

propozimit të Komisionit<br />

Evropian për caktimin e datës<br />

për fillimin e bisedimeve. Tani, i<br />

mbetet Maqedonisë që të pres<br />

deri të martën, kur edhe Këshilli<br />

për punë të përgjithshme<br />

i Bashkimit Evropian do të<br />

vendos nëse apo edhe kur<br />

Maqedonia do t’i nis bisedimet<br />

inkuadruese për anëtarësim<br />

në familjen evropiane. “S’ka<br />

marrëveshje lidhur me<br />

ish-Republikën Jugosllave<br />

të Maqedonisë”, kështu ka<br />

deklaruar shkurt zëdhënësi i<br />

kryesimit qipriot me BE-në,<br />

Nikos Hristodulidis. Ditë më<br />

parë njohësit e çështjeve<br />

ndërkombëtare për “Koha”<br />

prerazi deklaruan se për këtë<br />

është bërë çka ka pasur për<br />

t’u bërë dhe tani Maqedonisë i<br />

mbetet të presë.<br />

Nga ana tjetër, në momentet<br />

kur Maqedonia është në<br />

akthin e vetos apo fillim të<br />

kushtëzuar të bisedimeve<br />

brenda një kornizë kohore<br />

të parapërcaktuar, porositë<br />

e Greqisë janë në stilin<br />

“ngrohtë-ftohtë”. Kohëve të<br />

fundit porositë nga Athina<br />

janë shpeshtuar, sa përmes<br />

politikës zyrtare,sa edhe<br />

përmes mediave. Kësisoj,<br />

sipas gazetës greke “Ta<br />

Nea”, Greqia do të thotë po<br />

për fillimin e negociatave<br />

bashkëpunimin midis<br />

dy vendeve, bazuar në<br />

deklaratën ekzistuese<br />

të marrëdhënieve të<br />

fqinjësisë së mirë nga<br />

1990. “Kushti i dytë i<br />

fortë është ndërtimi i<br />

një infrastrukture të<br />

nevojshme [Korridori<br />

8, që lidh Bullgarinë<br />

me Shqipërinë], me një<br />

qëllim për të forcuar<br />

bashkëpunimin dhe<br />

për të formuar grupe<br />

të përbashkët pune<br />

për përmirësimin e<br />

marrëdhënieve në fushat<br />

kryesore të duhura. Së<br />

treti, Sofja sugjeron<br />

formimin e një këshilli<br />

të nivelit të lartë që<br />

do të kryente takime<br />

vjetore ndërqeveritare,”<br />

thoshte letra. Mladenov<br />

inkuadruese të Maqedonisë<br />

me BE-në në samitin e javës<br />

së ardhshme në Bruksel, por<br />

me kushte të caktuara. Kjo<br />

kthesë e qëndrimit të Athinës<br />

vjen si pasojë e presionin<br />

intensiv, të cilin kohëve të<br />

fundit ka bërë Brukseli mbi<br />

Athinën, shkruan gazeta.<br />

Sipas “Ta Nea”-s, propozimi<br />

i palës greke në tekstin<br />

përfundimtar të rezolutës,<br />

për të cilin akoma bisedohet<br />

dhe pritet të finalizohet në<br />

darkën e liderëve evropiane<br />

javën e ardhshme, është<br />

në formulimin, me të cilën<br />

Këshilli do ta ftojë Komisionin<br />

që ta prezantojë kornizën<br />

negociuese të përkohshme<br />

për Maqedoninë e cila do të<br />

reflekton pikëpamje të fillimit<br />

të negociatave inkuadruese<br />

të Maqedonisë. Kjo në thelb<br />

do të thotë se Athina kërkon<br />

nga Komisioni Evropian ta<br />

paraqesë fillimisht kornizën<br />

për negociata në të cilën<br />

pala greke kërkon zgjidhje<br />

të çështjes së emrit dhe<br />

të marrëdhënieve të mira<br />

fqinjësore, që më pas Greqia<br />

të dakordohet t’i japë dritë<br />

të gjelbër Shkupit, sqaron<br />

gazeta. Sipas burimeve<br />

diplomatike, për propozimin<br />

dhe kushtet e parashtruara<br />

tashmë po bisedohet<br />

intensivisht dhe situata është<br />

e thjeshtë – “merre ose lëre”.<br />

Kjo do të thotë se nëse nuk<br />

arrihet marrëveshje, Athina<br />

do t`i kthehet taktikës së<br />

saj të zakonshme dhe do<br />

t’i bllokojë bisedimet për<br />

tha se Bullgaria ka<br />

mbështetur kurdoherë<br />

përpjekjet për në BE<br />

të Maqedonisë por se<br />

marrëdhëniet dypalëshe<br />

në pakë vitet e fundit nuk<br />

kanë qenë në nivelin e<br />

duhur për të dy vendet.<br />

Letra nga Bullgaria vjen<br />

si një reagim ndaj një<br />

tjetër letre që qeveria<br />

maqedonase dërgoi<br />

në Sofje në të cilën<br />

sugjerohej mbajtjen e<br />

respektit të ndërsjellë<br />

ndaj çështjeve të<br />

ndjeshme të njëra<br />

tjetrës, çështjet historike<br />

t’u lihen historianëve<br />

dhe të dy vendet të<br />

ndihmonin njeri tjetrin<br />

siç nevojitej. Nikola<br />

Popovski, ministër i<br />

punëve të jashtme të<br />

inkuadrim. Për çdo rast,<br />

shkruan “Ta Nea”, burime<br />

diplomatike theksojnë se<br />

propozimi grek është hap i<br />

rëndësishëm përpara, i cili<br />

Brukselit i bën me dije se<br />

pala greke është e gatshme<br />

të bisedojë. “Kjo është<br />

periudhë në të cilën Athina nuk<br />

mund të lejojë të përplaset<br />

me partnerët evropianë<br />

dhe çështja për emrin është<br />

diçka për çka gjermanët, dhe<br />

jo vetëm ata, kanë filluar ta<br />

humbin durimin, shkruan<br />

gazeta greke. Megjithatë një<br />

ditë më parë zëdhënësi i MPJsë<br />

greke Grigoris Delavekuras<br />

i përgënjeshtroi mediat në<br />

Athinë se Greqia ka për qëllim<br />

që të pajtohet që Maqedonia t’i<br />

fillojë negociatat inkuadruese<br />

me BE-në pa u zgjidhur<br />

paraprakisht çështja e emrit.<br />

“Pozicioni grek mbeten stabile<br />

dhe konsistente, se për fillimin<br />

e negociatave inkuadruese,<br />

parakusht është plotësimi i të<br />

gjitha kushteve dhe kritereve<br />

të caktuara me vendimet<br />

e BE-së. Më i rëndësishëm<br />

nga këto kushte është<br />

respektimi i fqinjëve dhe<br />

rrjedhimisht gjetja e zgjidhjes<br />

së përbashkët të pranueshme<br />

për çështjen e emrit”, tha<br />

Delavekuras.<br />

Por me gjasë çështja e datës<br />

për Maqedoninë që pritet të<br />

vendoset në samitin evropian<br />

tani është zbarkuar edhe<br />

në SHBA. Në vigjilje të një<br />

vendimi për Maqedoninë,<br />

zëvendëskryeministrja, Teuta<br />

Arifi, qëndroi Në Uashington,<br />

Maqedonisë tha se nuk<br />

kishte asgjë shqetësuese<br />

në letrën e Mladenov.<br />

“Mesazhi i dërguar nga<br />

Sofja përmbush nismat<br />

e vendosura më parë<br />

… që kanë të bëjnë me<br />

çështjet nga e kaluara.<br />

Në fakt, Bullgaria<br />

mbështet Maqedoninë<br />

në të gjitha fushat,”<br />

konfirmoi Popovski.<br />

Disa analistë politikë në<br />

Maqedoni, megjithatë<br />

nuk janë dakord. Risto<br />

Nikovski, ish-ambasador<br />

maqedonas, tha se<br />

letra është një shtytje<br />

e panevojshme nga<br />

Bullgaria. “Ata mendojnë<br />

se tani është koha të na<br />

shtyjnë ne, kështu që<br />

mund të arrijnë ndonjë<br />

fitim dhe do të bëjnë<br />

nga ku deklaroi se SHBA-ja<br />

e mbështetë anëtarësimin e<br />

Maqedonisë në BE dhe do të<br />

punojnë që javën e ardhshme<br />

të kemi konkluzione pozitive<br />

nga Këshillin Evropian.<br />

“Administrata amerikane<br />

na mbështet dhe do të<br />

vazhdojë të na mbështesë në<br />

lidhje me anëtarësim tonë në<br />

Bashkimin Evropian. Gjithashtu<br />

shpresojnë dhe punojnë të<br />

kemi konkluzione më të mira<br />

javën e ardhshme në Bruksel.<br />

Edhe një herë u theksua fakti që<br />

SHBA-ja mbetet e interesuar<br />

për stabilitetin në Ballkan dhe<br />

për avancimin e Republikës<br />

së Maqedonisë”, deklaroi Arifi,<br />

pas takimeve përfaqësues të<br />

Departamentit të Shtetit dhe<br />

Këshillit për siguri kombëtare<br />

në Shtëpinë e Bardhë.<br />

Idetë e Nimiçit/<br />

Javorja e Maqedonisë<br />

“Gragjanski” publikoi se<br />

ndërmjetësi për çështjen<br />

e emrit Metju Nimic ka<br />

propozuar që emri i vendit<br />

të jetë “Republika Veriore<br />

e Maqedonisë”, ndërsa për<br />

mbiemrin “maqedonas” dhe<br />

identitetin maqedonas, ai ka<br />

propozuar të shfrytëzohet<br />

“nga Republika Veriore<br />

e Maqedonisë”, ndërsa<br />

gjuha të jetë “gjuhë zyrtare<br />

e Republikës Veriore<br />

të Maqedonisë”. Sipas<br />

informatave të revistës, ky<br />

propozim i fundit i Nimicit,<br />

u prezantuar më 20 nëntor<br />

në Nju Jork. Sipas burimit<br />

të njëjtë, emri i propozuar<br />

do të përdorej në të gjitha<br />

çmos ta arrijnë këtë,<br />

ndonëse nuk do t’ia<br />

dalin,” tha Nikovski.<br />

Letra e Mladenov pasoi<br />

komentet e presidentit<br />

bullgar Rosen Plevneliev<br />

në tetor ku ai kritikoi<br />

qeverinë maqedonase për<br />

“përdorimin sistematik të<br />

një ideologjie të urrejtjes<br />

ndaj Bullgarisë.” Ndërsa<br />

përsëriste mbështetjen<br />

e Sofjes për ofertën e<br />

Maqedonisë për në BE,<br />

ai i kërkonte gjithashtu<br />

Shkupit t’i jepte fund<br />

“fushatës së vet antibullgare<br />

dhe manipulimi<br />

të fakteve historike,”<br />

dhe të përqendrohej në<br />

reformat e kërkuara.<br />

Sipas Solomon Pasi,<br />

president dhe themelues<br />

i Klubit Atlantik të<br />

organizatat ndërkombëtare,<br />

ndërsa emri kushtetues<br />

do të mbetej për përdorim<br />

të brendshëm dhe për<br />

marrëdhëniet bilaterale me<br />

shtetet që do të dëshirojnë<br />

të vazhdojnë ta përdorin<br />

atë. <strong>Gazeta</strong> shkruan se<br />

ndërmjetësi ka ofruar që<br />

në letërnjoftim të qëndrojë<br />

- “nënshtetas i Republikës<br />

Veriore të Maqedonisë”,<br />

ndërsa e njëjta formulë është<br />

parashikuar edhe për gjuhën<br />

- “gjuhë zyrtare e Republikës<br />

Veriore të Maqedonisë”. Sipas<br />

disa analistëve, ky është një<br />

sinjal pozitiv por, krijohet<br />

përshtypja se gjithçka do të<br />

varet nga konstatimi rreth<br />

procesit euro-integrues për<br />

Maqedoninë, i cili pritet të<br />

miratohet në fillim të javës<br />

së ardhshme nge Komisioni<br />

Evropian, që pritet të vendosë<br />

mbi datën e negociatave. Pala<br />

maqedonase pret ta përqafojë<br />

idenë e marrjes së datës dhe<br />

zgjidhjes përgjatë saj edhe të<br />

çështjes së emrit, ide kjo që<br />

vazhdon të kundërshtohet nga<br />

grekët.<br />

Pa emrin s’bëhet<br />

asgjë/Përmbajtja e<br />

propozimeve të fundit të<br />

ndërmjetësuesit Methju Nimic<br />

për zgjidhjen e kontestit për<br />

emrin e Maqedonisë, nuk ka<br />

asnjë lidhje me atë që është<br />

publikuar në disa media<br />

të Maqedonisë. Këtë e ka<br />

kumtuar zëdhënësi i MPJ-së<br />

greke Grigoris Delavekuras,<br />

i cili shton se Greqia nuk ka<br />

marrë propozime të tilla dhe<br />

<strong>55</strong><br />

Bullgarisë dhe ishministër<br />

i jashtëm,<br />

çështjes mund t’i ishte<br />

drejtuar ndryshe. “Mua<br />

vetëm më vjen keq që<br />

në vend të bisedimeve<br />

konfidenciale kokë<br />

më kokë midis dy<br />

kryeministrave, ne po<br />

shohim letra të botuara<br />

midis tyre”, i tha ai<br />

SETimes. “Shpresoj që<br />

anëtarësimi në NATO-s<br />

dhe BE i Bullgarisë<br />

do të përdoret për të<br />

përmirësuar marrëdhëniet<br />

me fqinjët tanë por ajo<br />

që po shohim është<br />

krejt e kundërta. Ende,<br />

është inkurajuese se kjo<br />

nuk është një çështje e<br />

marrëdhënieve midis<br />

popujve tanë, por midis<br />

dy qeverive tona”.<br />

ajo që është publikuari si<br />

formulë për zgjidhjen e emrit<br />

aspak nuk është e saktë.<br />

“Sa i përket përmbajtjes së<br />

publikuar në disa media greke,<br />

se Greqia ka për qëllim të<br />

dakordohet që ish Republika<br />

Jugosllave e Maqedonisë t’i<br />

fillojë negociatat inkuadruese<br />

me BE-në pa u zgjedhur<br />

paraprakisht çështja e emrit,<br />

duhet të jetë e qartë se kjo<br />

nuk është e saktë. Qëndrimi<br />

grek mbetet stabil dhe<br />

konsistent, se për fillimin<br />

e negociatave inkuadruese,<br />

parakusht është përmbushja<br />

e kushteve dhe kritereve të<br />

konfirmuara me vendimet e<br />

BE-së. Më i rëndësishëm nga<br />

këto kushte është respektimi i<br />

fqinjëve dhe sipas kësaj gjetja<br />

e zgjidhjes së ndërsjellë e<br />

pranueshme për emrin”, thuhet<br />

në deklaratën e Delavekuras.<br />

Në spekulimet<br />

për propozimin Republika<br />

Veriore e Maqedonisë nga<br />

ndërmjetësi Metju Nimic,<br />

zëdhënësi i Qeverisë të<br />

Republikës së Maqedonisë<br />

Aleksandar Gjeorgjiev, tha se<br />

Qeveria e përsërit qëndrimin e<br />

shprehur paraprakisht. “Është<br />

e papërgjegjshme të bëhet<br />

ankand me çfarëdo hollësi<br />

apo aspekte në lidhje me këtë<br />

çështje serioze me interes të<br />

lartë shtetëror dhe kombëtar.<br />

Mund të them se nuk është<br />

e saktë ajo që u liferua në<br />

media”, theksoi zëdhënësi<br />

qeveritar Gjeorgjiev.<br />

Marrë nga e përditshmja e<br />

Shkupit “Koha”


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

politikë<br />

Presidenti i Republikës pret në një takim ish-kryeministrin e Kosovës, Ramush Haradinaj<br />

Presidenti Nishani nderon Haradinajn me Urdhrin “Gjergj Kastrioti Skënderbeu”<br />

Shteti shqiptar vlerëson<br />

kontributin e Ramush Haradinaj<br />

si luftëtar dhe rolin e tij si<br />

politikan. Udhëheqësi i Aleancës<br />

për Ardhmërinë e Kosovës,<br />

Ramush Haradinaj nderohet<br />

me urdhrin “Gjergj Kastriot<br />

Skënderbeu” nga presidenti<br />

i Republikës së Shqipërisë<br />

Bujar Nishani. Në ceremoninë<br />

zyrtare të zhvilluar me këtë rast,<br />

në mjediset e Institucionit të<br />

Presidentit ishte i pranishëm<br />

Kryeministri i Shqipërisë, Sali<br />

Berisha. “Ramush Haradinaj, i cili<br />

së bashku me bashkëluftëtarët<br />

Kryeministri Berisha takoi dje ish kryeministrin e Kosovës dhe kryetarin e Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës (AAK), Rramush Haradinaj<br />

Berisha: Përpjekja për bashkim kombëtar, ideal udhëheqës<br />

Berisha: Brenda javës vendimi për shtetësinë shqiptare. Haradinaj: E drejtë e mohuar që po vihet në vend<br />

Kryeministri Sali Berisha dhe kryetari<br />

i Aleancës për Ardhmërinë e Kosovës,<br />

Ramush Haradinaj ndajnë të njëjtin<br />

qëndrim sa i takon disa çështjeve<br />

specifike që lidhen me interesat e<br />

mëdha të shqiptarëve. Në kuadër<br />

të vizitës së tij të parë në Tiranë,<br />

pas shpalljes së pafajësisë nga<br />

Tribunali Penal Ndërkombëtar për ish<br />

Jugosllavinë (TPNJ), Haradinaj u prit<br />

dje në një takim nga kryeministri Sali<br />

Berisha.<br />

Kreu i qeverisë shqiptare vlerësoi<br />

vizitën e Haradinaj në Tiranë, si një<br />

ngjarje shumë të rëndësishme në 100<br />

vjetorin e pavarësisë, pasi siç theksoi<br />

kryeministri, Haradinaj si komandant<br />

i radhëve të Luftës Çlirimtare të<br />

Kosovës ka luajtur një rol themelor<br />

në lirinë e shqiptarëve dhe lirinë<br />

kombëtare. Kryeministri vlerësoi<br />

rolin dhe angazhimin e Haradinaj, në<br />

Kosovën e pasluftës, për ndërtimin<br />

e marrëdhënieve ndëretnike në<br />

Kosovë, si dhe në mbrojtjen me<br />

guxim dhe vendosmëri të lirive<br />

dhe te drejtave të minoriteteve<br />

në Republikës së Kosovës dhe<br />

rindërtimit tërësor të saj.<br />

“Duhet të theksojmë në këtë pikë<br />

se liria kombëtare është vendosur<br />

vetëm me çlirimin e Kosovës. Kjo<br />

vizitë dhe pafajësia që shpalli<br />

Gjykata e Hagës, ishte një ngjarje e<br />

një rëndësie shumë të madhe për<br />

shqiptarët sepse pas çlirimit të<br />

Kosovës duhet mbajtur mend mirë,<br />

njësitë e Ushtrisë Çlirimtare të<br />

Kosovës (UÇK) ishin aleatet tokësorë<br />

‘de facto’ të NATO-s”, theksoi Berisha.<br />

Ai vuri në dukje se pas çlirimit të<br />

Kosovës zoti Rramush Haradinaj<br />

u angazhua me një përkushtim të<br />

jashtëzakonshëm për ndërtimin,<br />

në radhë të parë të marrëdhënieve<br />

ndëretnike në Kosovë, në mbrojtjen<br />

me një guxim dhe vendosmëri të<br />

madhe të lirive dhe te drejtave të<br />

minoriteteve në Republikës së<br />

Kosovës dhe rindërtimit tërësor të<br />

saj, për të cilën ai dha një kontribut<br />

të madh. Ndërsa, tha kryeministri<br />

Berisha, Haradinaj u gjend i gatshëm<br />

të përballej edhe me akuzat politike<br />

të prokurorëve të Gjykatës së Hagës,<br />

derisa fitoi lirinë për të dytën herë<br />

nga kjo gjykatë. “Në detyrën e ishkryeministrit<br />

u thirr për t’u gjykuar<br />

nga Gjykata e Hagës. Nuk kam patur<br />

kurrë, as dyshimin më të vogël se ato<br />

motive ishin politike, ishin motive<br />

të një përpjekje absurde me të cilën<br />

kërkohej të barazohej agresori me<br />

viktimën, pushtuesi me luftëtarët<br />

e lirisë, por edhe një herë duke<br />

shprehur nderimin më të madh për<br />

zotin Haradinaj që bëri shqiptarët<br />

të mbajnë kokën lart, iu përgjigj ligjit<br />

ndërkombëtar, duke lënë detyrën e<br />

kryeministrit dhe paraqitur për hetim<br />

dhe gjykim në trupën ndërkombëtare<br />

të Gjykatës së Hagës. Dua të shpreh<br />

e tij në Kosovë diti t’i dalë zot<br />

vendit të tij, popullit të tij, trojeve<br />

të shqiptarëve, dinjitetit të<br />

shqiptarëve dhe të ndeshet me<br />

një makineri të egër, që synonte<br />

spastrimin etnik, që ushtronte<br />

gjenocidin ndaj një populli, ndaj<br />

qytetarëve, ndaj një vendi. Por,<br />

gjithashtu diti në përmasat e<br />

një burri shteti të punojë fort<br />

me mjaft bashkëpunëtorë të<br />

tij të ngushtë, politikanët dhe<br />

institucionet e Kosovës në<br />

konsolidimin e një shteti të ri,<br />

që po përparonte me shpejtësi<br />

drejt gjithë atyre standardeve<br />

të demokracisë për një shtet<br />

evropian” u shpreh Nishani.<br />

Për ish-kryeministrin e Kosovës,<br />

ky vlerësim është një angazhim<br />

më shumë për ndërtimin<br />

e shtetit të së drejtës dhe<br />

integrimin euroatlantik të dy<br />

vendeve.<br />

“Është sfidë e madhe për mua<br />

sot dhe kam një ndjenjë jo të<br />

zakonshme të marr një nderim<br />

të këtillë dhe një përjetim, të<br />

cilin ua dedikoj të gjithë atyre,<br />

që kanë kontribuar për lirinë<br />

e Kosovës e që jemi të gjithë<br />

ne dhe të gjithë atyre që kanë<br />

Kryetari i AAK-së, Ramush Haradinaj<br />

“AAK, partneritet me PD-në -<br />

kryeministri Berisha, idhull i<br />

qytetarëve të Kosovës”<br />

“I privilegjuar dhe nder i madh të jem sot në Shqipëri, pas sfidave nëpër<br />

të cilat kam kaluar”. Kështu u shpreh kryetari i Aleancës për Ardhmërinë e<br />

Kosovës, ish kryeministri i Kosovës, Ramush Haradinaj gjatë konferencës<br />

së përbashkët për shtyp, me kryeministrin Sali Berisha.<br />

Ai tha se qytetarët e Kosovës e duan dhe e nderojnë kryeministrin<br />

Berisha, ndërsa shprehu mirënjohje për mbështetjen që Shqipëria i ka<br />

dhënë rrugëtimit të Kosovës si shtet i pavarur. “Ky nder shtohet edhe më<br />

shumë kur dihet se sa shumë qytetarët e Kosovës e duan dhe e nderojnë<br />

kryeministrin Berisha. Në rrugëtimin tonë si Kosovë, sidomos në kohët<br />

tona më të vështira, shpresa jonë gjithmonë ka qenë tek Shqipëria. Në<br />

rrugëtimin tonë si shtet dhe në sfidat e reja që na presin, kjo shpresë është<br />

e njëjtë. Ne vijmë këtu për të marrë më shumë energji, për të rritur motivet<br />

dhe për tu njohur më mirë me punët që na presim”, u shpreh Haradinaj.<br />

Kreu i AAK-së informoi se në takimin me kryeministrin Berisha u bisedua<br />

për sfidat e ardhshme të Shqipërisë dhe Kosovës si dhe për shqiptarët në<br />

të gjitha trevat ku jetojnë.<br />

gjithashtu nderimin dhe vlerësimin<br />

më të madh për këtë Gjykatë, e cila<br />

nuk pranoi ndikimet dhe interferencat<br />

politike të gatuara prapa perdeve,<br />

korridoreve dhe skutave të<br />

diplomacisë apo sektorëve të tjerë.<br />

Shpalli dy herë me radhë pafajësinë<br />

e plotë dhe të paqena akuzat absurde<br />

për të cilat zoti Haradinaj u detyrua të<br />

paraqitej para kësaj Gjykate. Pra ky<br />

vendim është njëkohësisht një nder<br />

dhe dinjitet për Gjykatën e Hagës<br />

për të cilën Shqipëria ka vlerësimin<br />

dhe respektin më të madh dhe është<br />

përpjekur të japë kontributin e saj<br />

modest në lehtësimin e veprimtarisë<br />

së kësaj Gjykate”, theksoi kryeministri<br />

Berisha.<br />

Gjatë këtij takimi u diskutua edhe për<br />

hapësirat e gjera të bashkëpunimit<br />

mes Shqipërisë dhe Kosovës si dhe u<br />

theksua se konsolidimi i mëtejshëm i<br />

pavarësisë së Kosovës është interes<br />

jetik i shqiptarëve, ndërsa përpjekja<br />

për bashkim kombëtar është ideali<br />

udhëheqës i shqiptarëve kudo që<br />

ndodhen. “Me Haradinaj ne diskutuam<br />

për bashkëpunimin mes Shqipërisë<br />

dhe Kosovës. Ramë dakord që<br />

konsolidimi i mëtejshëm i pavarësisë<br />

së Kosovës është interes jetik i<br />

shqiptarëve. Përpjekja për bashkim<br />

kombëtar është ideali udhëheqës i<br />

shqiptarëve kudo që ndodhen. Kemi<br />

bërë disa hapa serioze, por vullnetin<br />

politik e kemi për të vazhduar me<br />

vendosmëri të madhe të bashkohemi<br />

njëri me tjetrin, të bashkohemi me<br />

kontribuar në rrugëtimin tonë<br />

deri këtu. Njëkohësisht, këtë<br />

nderim e pranoj si marrje të<br />

obligimit që të rrugëtojmë më<br />

tutje së bashku për të mirën e<br />

shqiptarëve kudo që janë dhe<br />

po ashtu për zotësinë tonë që<br />

të marrim garant komunitetet<br />

etnike, që jetojnë në hapësirat<br />

tona, ashtu si shqiptarët e kanë<br />

traditë”, u shpreh ish-Kryeministri<br />

i Kosovës.<br />

Më herët Presidenti i Republikës,<br />

Bujar Nishani priti në një takim<br />

udhëheqësin e Aleancës për<br />

Ardhmërinë e Kosovës, ish-<br />

Evropën. Besoj se kjo është rruga<br />

që i jep mundësi këtij kombi që të<br />

shpalosë të gjithë potencialin e tij për<br />

paqen, stabilitetin, bashkëpunimin<br />

rajonal”, tha ai.<br />

Vëmendje iu kushtua gjithashtu<br />

çështjeve të shumë komentuara<br />

gjatë ditëve të fundit, siç pajisja<br />

me shtetësi shqiptare e të gjithë<br />

shqiptarë kudo ndodhen. Nisma<br />

për ligjin e shtetësisë shqiptare<br />

është cilësuar nga zoti Haradinaj, si<br />

rivendosje e një të drejtë historike<br />

për shqiptarët. “Nuk e shoh si një<br />

veprim në përmasa të tjera, por<br />

vetëm si një zbatim i një të drejte<br />

të shqiptarëve që jetojnë jashtë<br />

kufijve të Shqipërisë së vitit 1913”, tha<br />

Haradinaj. Ndërsa vetë Kryeministri<br />

Berisha sqaroi se me këtë iniciativë<br />

ai ka përsëritur veten, kur, me<br />

cilësinë e presidentit, në korrik të<br />

vitit 1992, nxori dekretin që, sipas të<br />

cilit, shtetësinë shqiptare kishte të<br />

drejtë ta fitonte çdo shtetas i huaj me<br />

kombësi apo origjinë shqiptare.<br />

Berisha dhe Haradinaj iu përgjigjën<br />

më pas interesit të mediave<br />

Zoti Kryeministër, Ish kryeministri<br />

Haradinaj është kthyer në një<br />

moment tepër të rëndësishëm<br />

historik, në skenën politike. Ju<br />

ndërkohë keni shpalosur dhe<br />

vazhdoni të shpalosni platformën<br />

për bashkimin kombëtar. Faktori<br />

shqiptar a ka një kohezion për të<br />

këtë çështje madhore të kombit dhe<br />

si e shikoni ju?<br />

Sali Berisha: Unë mund të them këtu<br />

se ka një kohezion të plotë dhe total.<br />

Por i nderuar zoti Asllan (gazetari),<br />

kemi një problem. Në radhë të parë<br />

ju e dini që unë ju admiroj shumë<br />

ju mediave, por duke qenë i hapur<br />

nuk mund të mos ju them atë që<br />

mendoj, se dhe ju kështu mi thoni<br />

mua. Problemi është memoria e<br />

mediave. Sapo unë u deklarova<br />

për nënshtetësinë shqiptare të të<br />

gjithë shqiptarëve kudo që janë, u<br />

përballa jo vetëm me reagimin e<br />

albanofobëve, por edhe të mediave<br />

shqiptare, të cilave do ju kujtoj një<br />

moment. Lexoni dekretin e korrikut<br />

të vitit 1992 të ish presidentit Sali<br />

Berisha. Tu them të vërteten, me<br />

sinqeritet nuk e kisha lexuar, por nuk<br />

ka nevojë të lexosh gjerat që i do.<br />

Unë kisha riprodhuar në deklaratën<br />

time pikë për pikë dekretin. Në atë<br />

kohë nuk kishte një reagim, ndërsa<br />

tani që po ecën drejt këtij procesi,<br />

tani duket si një lloj habie. Në këtë<br />

Shqipëri janë aksionarë shqiptarët<br />

kudo që ndodhen edhe ata të<br />

diasporës. Historia nuk është për tu<br />

mohuar. Lexoni aktin e pavarësisë,<br />

kush e ka firmosur. Lexoni kuvendin<br />

e parë, kush e përbënte. 18 delegatë<br />

ka pasur Kosova. Të vetët kanë pasur<br />

Kryeministrin e Kosovës Ramush<br />

Haradinaj, i cili viziton Tiranën me<br />

ftesë të Kryeministrit Berisha,<br />

pas vendimit të Gjykatës së<br />

Hagës dhe lirimit nga akuzat.<br />

Presidenti Nishani vlerësoi<br />

maksimalisht kontributin e<br />

Ramush Haradinaj si luftëtar, në<br />

drejtimin e njësive të Ushtrisë<br />

Çlirimtare të Kosovës gjatë<br />

luftës për çlirimin e saj; rolin<br />

e tij si politikan në ndërtimin<br />

e institucioneve demokratike<br />

të shtetit të Kosovës si dhe<br />

vendosmërinë dhe ndershmërinë<br />

në përballjen dinjitoze me<br />

shqiptarët në Maqedoni. Dhe këto<br />

janë të vërteta pozitive, të cilat nuk<br />

lëndojnë askënd.<br />

(Duke iu drejtuar gazetarit që bëri<br />

pyetjen) Nuk e kisha me ju, por<br />

shfrytëzova rastin për të bërë një<br />

reagim ndaj mediave. Unë e di që<br />

ju jeni dakord edhe me dekretin<br />

e Korrikut, edhe me deklaratën e<br />

tanishme. Nuk kam asnjë dyshim për<br />

këtë.<br />

Ramush Haradinaj: Unë mendoj se<br />

është e drejtë e bashkëkombësve<br />

kudo që ata jetojnë që të marrin<br />

shtetësinë shqiptare. Po flas për<br />

njerëzit që nuk jetojnë në kufijtë e<br />

Shqipërisë së 1913. Atyre iu jepet një<br />

e drejtë e tyre dhe është në vullnetin<br />

e tyre për ta shfrytëzuar. Pra, nuk e<br />

shoh si një veprim në përmasa të tjera,<br />

por vetëm si zbatim i një të drejte të<br />

shqiptarëve që jetojnë jashtë kufijve<br />

të 1913-s, që ata me vullnetin e tyre<br />

mund ta shfrytëzojnë. Pra ju jepet një<br />

e drejtë që ju ka munguar në etapa të<br />

tjera.<br />

Zoti Haradinaj, ju u kthyet nga Haga<br />

me një staturë të papërlyer, por keni<br />

vendosur të jeni pjesë e qeverisjes<br />

me qëllim përmirësimin e saj. Por<br />

analistë njohës të politikes në<br />

Kosovë sugjerojnë që partia juaj të<br />

qëndrojë në opozitë, pasi duke qenë<br />

pjesë e opozitës, ju merrni përsipër<br />

mëkatet e qeverisjes Thaçi. A<br />

nuk do të ishte më mirë që partia<br />

juaj të qëndronte në opozitë pasi<br />

kështu do të ndikonte më shumë në<br />

përmirësimin e qeverisjes?<br />

Ramush Haradinaj: Partitë politike<br />

janë sovrane në vendime dhe<br />

vendimet i marrin në bazë analizës<br />

së tyre për gjendjen e caktuar dhe<br />

veprimeve që do të ndërmarrin. Ne<br />

jemi në dijeni për gjendjen në vend,<br />

për gjendjen në qeverisje, por e<br />

kemi vlerësuar si të drejtë marrjen<br />

e përgjegjësive edhe tani, në rast se<br />

arrijmë ti marrim, pra e kemi vlerësuar<br />

si përgjigje adekuate te gjendjes. Nuk<br />

bëhet fjalë për kalkulime se si është<br />

më mirë për një parti politike apo<br />

për një lider, por si është më mirë për<br />

vendin tonë që përballet me sfida, me<br />

tema të ndjeshme.<br />

Zoti Haradinaj, AAK është një parti<br />

e majtë apo e djathtë. Dhe në këtë<br />

kontekst kë shikoni ju si aleatë në<br />

Shqipëri?<br />

Ramush Haradinaj: Ka kohë që<br />

në kuvendin tonë të partisë jemi<br />

përcaktuar si parti e profilit qendër e<br />

djathtë dhe kemi nderin që të kemi një<br />

partneritet me Partinë Demokratike<br />

të Shqipërisë.<br />

Zoti Kryeministër. Në mbledhjen<br />

e qeverisë në Vlorë kërkuat<br />

mirëkuptimin e faktorit<br />

ndërkombëtar, por dhe të fqinjëve<br />

5<br />

drejtësinë ndërkombëtare,<br />

e cila dha një ndihmesë të<br />

çmuar në imazhin e vërtetë të<br />

luftës çlirimtare të popullit të<br />

Kosovës të mbështetur nga<br />

partnerët ndërkombëtarë,<br />

pasi ishte një luftë e drejtë<br />

për liri. Kreu i Shtetit e cilësoi<br />

përballjen dinjitoze të Ramush<br />

Haradinaj në Gjykatën e<br />

Hagës si ngritje në dinjitetin e<br />

merituar të luftës së UÇK-së<br />

dhe vijim të rezistencës dhe<br />

sakrificës së qytetarëve të<br />

Kosovës që ranë për idealin më<br />

të lartë të kombit, lirinë.<br />

tuaj. Në fakt Brukseli është<br />

shqetësuar, pasi në një rezolutë për<br />

Shqipërinë që pritet këtë javë do të<br />

ketë një amendament të veçantë që<br />

të ndalohen deklaratat nacionaliste<br />

që nuk i shërbejnë fqinjësisë së<br />

mirë. Ju do të vazhdoni me këto<br />

deklarata dhe do të bindni partnerët<br />

ndërkombëtare se Shqipëria nuk<br />

ka pretendime territoriale për sa i<br />

përket çështjes kombëtare?<br />

Sali Berisha: Lidhur me deklaratat,<br />

në Shqipëri ka një spektër të gjerë<br />

politik. Në këtë spektër Partia<br />

Demokratike pati shansin historik<br />

për të qenë partia e rivendosjes<br />

së të drejtave njerëzore dhe të<br />

minoritarëve dhe ajo ka mbetur dhe<br />

do të mbetet gjithnjë e tillë. Për sa<br />

i përket qëndrimeve të mia ndaj<br />

shtetësisë së shqiptarëve kudo që<br />

janë këto jam i bindur se kontribuojnë<br />

më shumë në paqen dhe stabilitetin<br />

në Ballkan dhe nga ana tjetër këto<br />

qëndrime janë adaptuar prore jo<br />

nga një, por nga disa vende të BE.<br />

Maqedonasit nuk kanë probleme<br />

përzierjesh identiteti apo rivalitet<br />

identiteti me shqiptarët. Ata kanë<br />

identitetin e tyre, shqiptarët kanë<br />

identitetin e tyre, por Bullgaria mike<br />

iu jep shtetësi atyre qytetarëve që<br />

duan të marrin shtetësinë bullgare.<br />

Nuk e ka bërë këtë në mënyrë<br />

absolute as për pretendim territorial<br />

ndaj Maqedonisë, përkundrazi dua<br />

të njoh këtu një meritë historike<br />

të qeverisë bullgare. Në kohën<br />

kur Sllobodan Millosheviçi dhe<br />

Kostandin Micotaqis thirrën të<br />

mblidhnin aleatë të tre shteteve<br />

Serbi, Greqi, Bullgari të krijonin një<br />

lloj aleance trilaterale, qartësisht<br />

kjo mbi baza fetare, Bullgaria mike<br />

iu tha Jo, nuk vij. Dhe Bullgaria<br />

një nga kontributorët në njohjen<br />

ndërkombëtare të Maqedonisë. Po<br />

kështu Hungaria dhe vende të tjera,<br />

kjo është një praktikë që jo vetëm<br />

nuk destabilizon por përkundrazi<br />

prodhon më shumë stabilitet dhe<br />

zhvillim. Unë këto javë do të miratoj<br />

vendimin në qeveri, në përputhje<br />

me ligjin ekzistues, i cili autorizon<br />

dhënien për interesa ekonomike të<br />

shtetësisë shqiptare. Si thoni ju, tani,<br />

unë tu vë një taksë shqiptarëve për<br />

të marrë në shtetësinë shqiptare?<br />

Ata e kanë paguar këtë taksë. Për<br />

ata që i thonë Shqipërisë, Shqipëri<br />

dhe pavarësisë, pavarësi, ata e<br />

kanë paguar taksën kudo që janë.<br />

Nuk mund t’i bëj unë të huaj ata. Për<br />

të huajt vendimi do të jetë shumë<br />

shpejt në qeveri dhe do të përcaktoj<br />

siç ka përcaktuar Bullgaria, siç ka<br />

përcaktuar Mali i Zi, siç ka përcaktuar<br />

Hungaria. Këto janë standarde, jo<br />

të shpikura nga Shqipëria. Do të<br />

ketë një shumë të caktuar. Ai që bën<br />

këtë investim do marrë shtetësinë<br />

shqiptare. Kjo është.


6<br />

forum<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

IDEOLOGU ENVERIST REXHEP QOSJA PËRÇAN<br />

SHQIPTARET NE 100 - VJETORIN E PAVARËSISË<br />

Nga Dr. Teodor Kareco<br />

Ne Shqipëri, për fat jo te mire ka<br />

ende ne ditët tona, përfaqësues te<br />

ideologjisë se përmbysur enveriste.<br />

Përveç disa naiveve e te zhgënjyerve,<br />

nder ta gjallojnë edhe<br />

akademike e profesorë si Kristo<br />

Frashëri, Arben Puto a ndonjë qe<br />

e radhit veten si historian si puna<br />

e Paskal Milos e Pëllumb Xhufit.<br />

Këta kane edhe prapavijat e<br />

tyre ne medien e shkruar dhe atë<br />

vizive. Ata nuk janë vetëm. Ne<br />

Kosove kane përfaqësuesin me ne<br />

zë te ideologjisë komuniste e enveriste<br />

- akademikun Rexhep Qosja.<br />

Ky madje, përdor titujt, gradat,<br />

nderet shkencore për te mbrojtur<br />

si një kamikaz enverizmin, duke<br />

vene shume here edhe ne diskutim<br />

vlerat shkencore e akademike te<br />

tij, qe nuk janë te pakta.<br />

Shoqëria e sotme ne Evrope dhe ne<br />

mbare boten e barazon komunizmin<br />

me nazizmin dhe fashizmin.<br />

Për hir te se vërtetës do pranuar,<br />

se me kolapsin qe pati ajo qe gabimisht<br />

quhej shoqëri socialiste,<br />

ishin vete komunistet, gjithë Partia<br />

e Punës, madje e mbledhur ne<br />

Kongresin e 10-te qe e mohuan<br />

apo bene sikur e mohuan zyrtarisht<br />

komunizmin. Është tjetër<br />

puna mashtruese e mbajtjes se<br />

antaresise për ta përdorur nesër<br />

për qëllime te caktuara. Ishte një<br />

nder përfaqësuesit me ne zë te<br />

inteligjencies shqiptare, Dritero<br />

Agolli qe, me shume, me ashpër<br />

dhe me bindshëm, “ne folenë<br />

e grenxave komuniste”, pra<br />

ne Kongresin e 10-te demaskoi<br />

komunizmin dhe drejtuesin<br />

kriminel te Partisë – Enver<br />

Hoxhën. Problemi është se,<br />

komunizmi i përmbysur, por ende<br />

i padënuar ligjërisht, megjithëse<br />

u “gremis” dhe u “shpor”<br />

nga dera, hyn here pas here nga<br />

ndonjë dritare, “vrime” apo e<br />

“çare”, nëpërmjet enveristeve qe<br />

përmendem dhe pasuesve te tyre.<br />

Nuk është e thëne qe Shqipëria<br />

dhe shqiptaret te shpëtonin<br />

nga një e keqe qe ka forcën e<br />

“murtajës” dhe te regresit<br />

sikundër është komunizmi. Vetëm<br />

një ligj bashkëkohor qe do te<br />

dënonte ne rrënje famëkeqin e<br />

vrastarin “komunizëm” nuk do t’u<br />

linte fushe te lire këtyre mbartësve<br />

te rrezikshëm te enverizmit, nuk<br />

do te lejonte kriptokomunisten<br />

Rudina Xhunga qe te nxirrte ne<br />

ekran si ne ditët me te mira te<br />

“Enverit” kriminelen Nexhmie<br />

Hoxha, te theriste duke i bere<br />

pyetje provokative vëllain e saj<br />

siamez, Akademikun Rexhep<br />

Qosja.<br />

Për te shpalosur edhe një here<br />

enverizmin, për te ndikuar ne<br />

përçarjen e mëtejshme te kombit<br />

shqiptar, sidomos tani me rastin<br />

e 100-vjetorit te shpalljes se<br />

pavarësisë, për te mbrojtur pa<br />

asnjë skrupull historinë e gabuar<br />

te Shqipërisë, te shtrembëruar,<br />

te masakruar nga historiografia<br />

komuniste, nuk përtohet dhe<br />

shkohet deri ne Kosove për<br />

t’i marre interviste Qoses nga<br />

enveristja me aktive e ditëve te<br />

sotme ne medien vizive – Rudina<br />

Xhunga. Bëhen përpjekje kështu<br />

për te mbajtur me “paterica”<br />

një histori te falsifikuar sipas<br />

interesave qe kishte komunizmi<br />

kur ishte ne fuqi.<br />

Te vime ne teme, problemet janë<br />

te shumta, enveristet ne mënyre<br />

tepër te shëmtuar, jo dinjitoze,<br />

ne shume raste demaskuese,<br />

përpiqen te rruajnë me çdo kusht<br />

dhe mjet atë histori qe u shkrua<br />

nga historiografia komuniste.<br />

Përpiqen te kthejnë mbrapsht<br />

rrjedhat progresive te zhvillimit te<br />

mendimit shoqëror e demokratik.<br />

Jo Qoset, Frashërit, Putot,<br />

megjithe gradat akademike te tyre,<br />

jo e jo pasuesit lilipute Xhufi e Milo,<br />

por, as edhe shumëfishi i pasuesve<br />

te tyre enveriste, nuk mund te<br />

“ngurtësojnë”, “falsifikojnë”<br />

historinë e gabuar, te inkriminuar,<br />

ne shume raste kriminele, te<br />

shkruar ne periudhën e diktaturës<br />

enveriste. Historiografia<br />

shkencore e mbështetur jo vetëm<br />

ne bazamentet e forta te një<br />

shoqërie demokratike por edhe<br />

ne atë qe rilindësit tanë e quanin<br />

“ideologjia e shqiptarizmes”<br />

apo “feja e shqiptarit është<br />

shqiptaria”, po e thotë çdo<br />

dite e me mire fjalën e saj me<br />

argumente, dokumentacion,<br />

logjike shkencore. Është pikërisht<br />

“ideologjia e shqiptarizmes”<br />

qe është trathetuar nga akademiku<br />

Qosja dhe bashkëfajtoret me te.<br />

Një pyetje dhe përgjigje<br />

provokuese.<br />

Jam i moshuar, por, për hir te<br />

se vërtetës gjate jetës nuk kam<br />

pare një pyetje kaq provokuese,<br />

mos themi dhe pa mend apo<br />

pyetje idiote. Nuk kam pare e<br />

dëgjuar asnjë njeri me mend qe<br />

t’i përgjigjet me kaq zell e dëshire<br />

kësaj pyetje sa zoti Qose.<br />

Pyetja ishte: “Profesor Qosja, i<br />

kujt është 100 vjetori, i Ismail<br />

Qemalit, apo Ahmet Zogut?”.<br />

Çdo shqiptar, mos themi<br />

shkencëtar se është shume, çdo<br />

njeri qe ka ne zemër ideologjinë e<br />

shqiptarizmes, çdo njeri qe është<br />

shkëputur nga ideologjia enveriste<br />

do te ishte ofenduar me pyetje<br />

te tilla, do te ngrinte krye e do te<br />

thoshte – ç’po behet kështu? 100<br />

vjetori i shpalljes se pavarësisë<br />

është i gjithë shqiptareve, kudo<br />

ku jetojnë e punojnë, ne Shqipëri,<br />

ne Mal te Zi, ne Kosove, ne Serbi,<br />

ne Maqedoni, ne Çamëri si dhe<br />

anekënd botes. Ajo ishte çlirimi nga<br />

zgjedha shekullore e perandorisë<br />

osmane. Pra 100 vjetori nuk është<br />

as e Ismail Qemalit dhe as e Ahmet<br />

Zogut, Mbretit te Shqiptareve.<br />

Pse behet kjo pyetje, për te dhëne<br />

nga goja e një “akademiku”<br />

përgjigjen qe dihej nga Xhunga,<br />

se ç’fare është ky Ahmet Zog,<br />

pse i bëhen nderime te tilla, ai<br />

është anatemuar nga diktatori<br />

Enver Hoxha. Dhe për fat te keq<br />

si argumente jep një biografi te<br />

shtetarit osman Ismail Qemalit, te<br />

krahasuar me atë te një djaloshi qe<br />

e nisi jetën ne mbështetje jo vetëm<br />

te shpalljes se pavarësisë por edhe<br />

te mbrojtjes me gjak te saj, ne<br />

realizimin e endres shekullore për<br />

stabilitetin e shtetit shqiptar pas<br />

luftërave botërore e ballkanike dhe<br />

luftërave për pushtet.<br />

Ata janë krejt njerëz te ndryshëm,<br />

jo vetëm për nga e kaluara dhe<br />

biografia por veçanërisht për nga<br />

moneti ku u shfaq madhështia e<br />

tyre.<br />

Shqipëria ka vetëm një Ismail<br />

Qemal, ai është nderuar dhe do<br />

te nderohet nga shqiptaret për<br />

veprën e madhe te përgatitjes dhe<br />

shpalljes se pavarësisë. Ai është<br />

unik, i pa arritshëm ne veprën<br />

qe beri ne te mirën e Shqipërisë.<br />

Pa dyshim, pozita qe kishte,<br />

përvoja e gjate ne drejtimin e<br />

perandorisë osmane e ndihmuan<br />

qe pikërisht ai, si patriot dhe<br />

ideolog i shqiptarizmes, se bashku<br />

me shume shoke te tjerë, te bënte<br />

atë akt madhor, akt qe për nga<br />

rëndësia e shenjtëron.<br />

Dihet qe veprimtaria e qeverise<br />

se Vlorës ishte tepër e kufizuar,<br />

e dubluar, e kontrolluar. Ajo<br />

nuk u njoh nga fuqitë e mëdha.<br />

Arben Puto është i detyruar te<br />

pranoje ne Historinë e Shqipërisë<br />

se “veprimtaria e Qeverise<br />

se Vlorës shtrihej me se<br />

shumti ne rrafshin e ideve,<br />

te aspiratave” 1 . Nuk di ku<br />

i formuloi ai qe mbahet për<br />

akademik ne intervistën dhëne<br />

Xhungës ne Prishtine se “Ismail<br />

Qemali ishte demokrati, ai<br />

i cili e filloi demokracinë<br />

ne historinë e popullit<br />

shqiptar dhe ne historinë<br />

e shtetit shqiptar, Ismail<br />

Qemali ishte njeriu, i cili<br />

ndërtonte një politike tipike<br />

demokratike, madje them<br />

me liberale...” Nuk e di mbi<br />

c’fare baze dokumentesh historike<br />

i ngre enveristi Qose këto merita<br />

dhe broçkulla te tjera te kësaj<br />

natyre. Ne ketë mënyre ne vend ta<br />

lartësoje te madhin Ismail Qemal,<br />

e tkurr, ja zvogëlon meritat qe kane<br />

një vlere te jashtëzakonshme edhe<br />

për kaq sa njohim. Enveristi Kristo<br />

Frashëri, po ne librin e historisë,<br />

bën te kundërtën e kriton Ismail<br />

Qemalin dhe shtetin e ri shqiptar<br />

se “ nuk e preku pronësinë<br />

çifligare (jo vetëm çifliqet<br />

private, por as çifliqet vakëfe<br />

e shtetërore)...nuk preku<br />

as marrëdhëniet agrare<br />

qe trashëgoi nga sundimi<br />

osman.” 2 Ta besh ketë pohim<br />

ne vitin 2007, ose ke rrjedhur ose<br />

enverizmi te ka verbuar ne mënyre<br />

te tille qe te tjerët te gjykojnë se<br />

te ka ardhur fundi si njeri sepse,<br />

si shkencëtar “dokrra” te kësaj<br />

natyre nuk kane vend.<br />

Një tjetër pyetje provokuese:<br />

“po nëse ndalojmë te Zogu<br />

dhe Noli”.<br />

<strong>55</strong><br />

Pse vazhdoni me provokime<br />

zonja apo zonjusha Xhunga, dy<br />

personalitetet qe përmendni<br />

janë krejt te ndryshëm jo vetëm<br />

për fushat ne te cilat ka shquar<br />

aktiviteti i tyre por, edhe për<br />

ndihmesën qe kane dhëne ne<br />

forcimin e konsolidimin e shtetit<br />

shqiptar. Se pari pak respekt për<br />

historinë e popullit tone, e duan<br />

apo nuk e duan enveristet, Ahmet<br />

Zogu ka qene Mbreti i Shqiptareve,<br />

pranuar me format legale te kohës,<br />

njohur nga fuqitë e mëdha.<br />

Vërtet moderatorja kërkonte<br />

një “profanosje” duke krahasuar<br />

dy male larg njeri tjetrit. Por,<br />

ndoshta e kishte me qellim qe<br />

t’u “profanoste” ju zoti Qose,<br />

me gjykimet e çala, jo reale, ne<br />

përpjekjen për te krahasuar<br />

Mbretin Zog i I i shqiptareve me<br />

intelektualin ne zë, por edhe me<br />

pesha te renda ne politike ne dem<br />

te popullit shqiptar, Imzot Nolin.<br />

Jam i te njëjtit mendim qe Noli<br />

si shkrimtar, historian, muzikant<br />

ka vlera te pazëvendësueshme.<br />

Do te mbetet për jete ne altarin e<br />

njerëzve te shquar te shkencës dhe<br />

te letërsisë. Por edhe këtu gaboni,<br />

enverizmi, si atij kalit te karrocës,<br />

nuk ju lejon te shkoni me tej. Kur<br />

flet për Nolin nuk mund te mos<br />

flasësh për anën tjetër te medaljes,<br />

zotin Faik Konica. E di se ai quhej<br />

“bej”, ishte Ambasador ne Amerike,<br />

ishte jashtë logjikave te ideologjisë<br />

enveriste, madje renditej nder<br />

“armiqtë” për komunizmin. Por,<br />

faktet janë fakte, ato nuk mund<br />

t’i ndryshojnë akademiket,<br />

megjithëse antishqiptarizma i ka<br />

detyruar te shkruajnë për Nolin<br />

dhe, te lëne ne haresë Konicën.<br />

Vete shqiptaro-amerikanet,<br />

por jo vetëm ata i konsideronin<br />

“Konicën dhe Nolin si njeres<br />

shume te talentuar. Nëse ata<br />

do te kishin lindur si franceze<br />

ose angleze apo gjermane<br />

apo ne çdo vend tjetër te<br />

stabilizuar me një kulture te<br />

trashëguar ne breza, ata do<br />

te kishin arritur kulmet ne<br />

art”. 3<br />

Ne leme te politikes Fan Noli ka<br />

edhe faje te mëdha, i ka sjelle<br />

dëme te pallogaritshme Shqipërisë<br />

dhe shqiptareve. Shqiptaret e<br />

Amerikës te përfaqësuar nga<br />

Federata Vatra e dërguan me<br />

shpenzime te mëdha Fan Nolin<br />

ne Shqipëri si përfaqësuesin e<br />

tyre, ai u pranua si përjashtim<br />

nga legjislacioni shqiptar edhe<br />

si deputet i tyre ne parlament.<br />

Me ketë synohej qe fryma e<br />

“Vatrës”, shpirti demokratik e<br />

liberal i shqiptaro-amerikaneve<br />

te ndikonte ne konsolidimin e<br />

pushtetit te lëkundur te forcave<br />

politike qe vepronin. Noli, ne<br />

kundërshtim me orientimet e<br />

“Vatrës” mori pjese ne komplote<br />

joligjore, ne grusht shteti, ne atë<br />

qe pa te drejte quhet revolucioni<br />

i qershorit. “Vërtet Vatra<br />

përkrahu me te holla edhe me<br />

ane te shtypit “opozitën”, por<br />

qe kundër gjakderdhjeve.” 4<br />

(vijon)


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

forum<br />

Relacioni mes kombit dhe fesë në<br />

kontekstin e ndryshimeve etno-demografike<br />

Nga Mentor Tahiri<br />

Përvetësimi i institucionit fetar<br />

nga qarqe joshqiptare dhe<br />

vetë prania e tij si të tillë i ngjan<br />

“kalit të Trojës” brenda kombit.<br />

Në këto hapësira shpesh<br />

është dëshmuar e ripërsëritur<br />

saktësia e legjendës homeriane<br />

që në të kaluarën edhe ka ditur<br />

të godasë të gjitha konfesionet<br />

tradicionale të shqiptarëve, e<br />

përmes kësaj edhe vetë bazën<br />

etnike shqiptare. Relacioni<br />

mes kombit dhe fesë në<br />

historiografinë tonë, si dhe<br />

nga zhvillimet e sotme mbi të<br />

gjitha fletë për harmoninë për<br />

të cilën si shqiptarë duhet të<br />

mburremi. Atdheu shqiptar<br />

ndonëse i fragmentuar i ngjan<br />

një oazi idilik të bashkëjetesës<br />

multikonfesionale pavarësisht<br />

problemeve globale që sot<br />

bota ka në këtë drejtim.<br />

Megjithatë ne duhet të<br />

trajtojmë në mënyrë më<br />

delikate një sërë çështjesh të<br />

lidhura apo jo ndërmjet tyre<br />

por të cilat kanë ndikuar në<br />

tkurrjen numerike e gjeografike<br />

të shqiptarëve, çështje të<br />

cilave nuk na lejohet të ua<br />

nënvlerësojmë ndikimin edhe<br />

sot kur nën petkun e religjionit<br />

infiltrohen në jetën politike e<br />

shoqërore.<br />

Krahasimi i gjendjes së sotme<br />

demografike me një të kaluar<br />

jo shumë të largët na flet se<br />

nga trungu kombëtar janë<br />

shkëputur baza (kontingjente)<br />

të shumta ku shqiptarët<br />

janë asimiluar, pavarësisht<br />

përkatësive fetare dhe<br />

varësisht me rrethanat politike.<br />

Kardinali i Milanos Skola: “Laiciteti, i<br />

ashtuquajtur “i paanshëm”, është intolerant”<br />

Zgjuan diskutime mjaft të<br />

gjalla, fjalët e kryeipeshkvit<br />

të Milanos, kardinalit Anxhelo<br />

Skola, me rastin e Solemnitetit<br />

të Shën Ambrozit, pajtor i<br />

Kishës me të njëjtin emër. Në<br />

Lutjet e para Mbrëmësore<br />

të festës u përuruan edhe<br />

kremtimet për 1700 vjetorin<br />

e Ediktit të Kostandinit, apo<br />

Ediktit të Milanos së vitit 313,<br />

me të cilin perandori romak e<br />

linte të lirë ushtrimin e fesë së<br />

krishterë e të çdo feje, duke<br />

vënë kështu bazat e lirisë fetare.<br />

Kardinali u nis nga ky akt për të<br />

arritur në lirinë fetare të ditëve<br />

tona, foli për një model laiciteti,<br />

që duket i paanshëm, por, në<br />

të vërtetë, priret ta mënjanojë<br />

fenë nga jeta e përditshme.<br />

Kryeipeshkvi i qytetit verior<br />

italian theksoi rëndësinë e<br />

laicitetit pozitiv, që respekton<br />

komponentet e ndryshme civile<br />

e fetare të shoqërisë. Por, cilat<br />

janë marrëdhëniet e drejta<br />

ndërmjet shtetit dhe fesë? Ja<br />

ç’thotë vetë kardinali Anxhelo<br />

Skola, në mikrofonin e Radio<br />

Vatikanit: “Marrëdhënie të<br />

drejta janë ato, për të cilat shteti<br />

dhe institucionet shtetërore<br />

nuk përvetësojnë asnjë<br />

këndvështrim mbi jetën, ose<br />

mbi botën: qoftë fetar, qoftë<br />

Prandaj më nuk ka shqiptarë<br />

të deklaruar në qytete e<br />

vise të tëra të Sanxhakut ku<br />

pasardhës të bajraqeve Kuq,<br />

Kelmend, Shkrel dhe Hot<br />

janë shkrirë në popullsinë<br />

shumicë që kishte fenë islame<br />

sikur edhe ata vetë; në vise<br />

të Çamërisë (nga ku çamët<br />

ortodoksë nuk janë përzënë)<br />

tani të gjithë deklarohen si<br />

grekë, kurse diku tjetër janë<br />

pakicë e papërfillshme në<br />

shumë vise dikur shqiptare<br />

etnikisht. Regjistrimet e<br />

popullsisë në shtetet ku<br />

shqiptarët janë autokton, në<br />

kontekstin e pasqyrimit të<br />

përbërjes konfesionale të<br />

popullsisë tregojnë tendenca<br />

të cilat duhet seriozisht të<br />

trajtohen nga institucionet<br />

përkatëse politike e akademike<br />

që mëtojnë të përfaqësojnë<br />

shqiptarët. Përderisa në<br />

Republikën e Kosovës që<br />

ka përqindjen më të madhe<br />

të shqiptarëve (Republika<br />

e Shqipërisë del të ketë<br />

përqindje më të vogël) pak a<br />

shumë çështja e identitetit<br />

etnik dhe fetar më nuk<br />

ka tendenca ndryshimi pa<br />

harruar faktin e përvetësimit<br />

të trashëgimisë kulturore nga<br />

Kisha serbe, në Maqedoni<br />

dhe Republikën e Shqipërisë<br />

kërkohet një përqendrim më<br />

i madh institucional karshi<br />

ndryshimeve ngase ato janë<br />

aktive në cenimin e bazës etnike.<br />

Në Maqedoni nuk ka si e të<br />

mos bjerë në sy “zhdukja” e<br />

shqiptarëve të konfesioneve<br />

krishtere, përfshirë këtu edhe<br />

komunitetin e dikurshëm<br />

thjesht racional, si me anë të<br />

formulimit të ndonjë deklarate,<br />

ashtu edhe me ndonjë ligj të<br />

pashkruar. Shteti duhet të<br />

favorizojë një hapësirë brenda<br />

shoqërisë civile, ku të mund të<br />

shprehen të gjitha subjektet<br />

publike, fetare, ose etike, në<br />

mënyrë që të konfrontohen<br />

ndërmjet tyre e me të gjithë<br />

njerëzit, e përmes krahasimit të<br />

këndvështrimeve të arrijnë në<br />

njohjen objektive të atyre vlerave<br />

shpirtërore e materiale, të cilat<br />

përbëjnë anën më të mirë të jetës<br />

së njerëzve. Më pas, ato duhet<br />

të zbatohen e të administrohen<br />

denjësisht. Pra, një këndvështrim<br />

pozitiv për lirinë fetare, por edhe<br />

një botëkuptim të ri e pozitiv për<br />

laicitetin e shtetit”.<br />

Nëse nuk jemi të paanshëm,<br />

siç keni thënë ju, a mund të<br />

mbajmë të njëjtën distancë<br />

prej feve?<br />

Fjala “i paanshëm” është<br />

e vështirë të përdoret në<br />

këtë fushë, sepse shoqëria<br />

civile nuk mund të jetë e<br />

paanshme: të gjithë paraqesin<br />

një këndvështrim për jetën.<br />

Edhe kur them “jam indiferent,<br />

jam agnostik”, shpreh një<br />

këndvështrim për jetën. Por,<br />

mund të themi se shteti duhet të<br />

jetë jo konfesional: nuk duhet të<br />

protestant në Qytetin<br />

e Manastirit. Asimilimi i<br />

shqiptarëve ortodoksë në<br />

zonat e Mavrovës dhe luginën<br />

e lumit Radika, zonë kjo që në<br />

kaluarën ka dhënë kontributin<br />

për çështjen shqiptare dhe<br />

nga ku ka prejardhjen ideologu<br />

Josif Bageri, veç tjerash edhe<br />

ka shkaktuar mosvazhdimësi<br />

gjeografike të hapësirës së<br />

banuar me shqiptarë dhe<br />

artificialisht ka krijuar një xhep të<br />

madh “sllav” që lë Dibër e Strugë<br />

të shkëputura nga Pollogu.<br />

Pushteti në Maqedoni është<br />

kujdesur që këto ndryshime<br />

etnike edhe t’i sanksionojë me<br />

promovimin e Mavrovës si njësi<br />

komunale ku gjuha shqipe as nuk<br />

ka status zyrtar.<br />

Ndonëse tradicionalisht është<br />

e besueshme që bëhet fjalë<br />

për më shumë shqiptarë të<br />

konfesionit ortodoks, shifrat<br />

e publikuara nga regjistrimi<br />

i popullsisë në Republikën<br />

e Shqipërisë flasin që si<br />

ortodoksë janë deklaruar më<br />

pak se 7 përqind e popullsisë.<br />

Një trajtim të veçantë i duhet<br />

bërë faktit se si dhe sa ka<br />

ndikuar kjo në deklarimin për<br />

përkatësi etnike. Ortodoksia<br />

shqiptare i ka dhënë bijtë<br />

ndêr më të mëdhenjtë këtij<br />

kombi. Gjithë këta emra të<br />

penës e pushkës ... Veqilharxhi,<br />

Todri, Kristoforidhi, Luarasi,<br />

Grameno, Gërmeni, Çajupi,<br />

Asdreni, Noli. Sot për shkak<br />

të fanariotëve modern<br />

(Kryepeshkopit Anastas dhe<br />

të dërguar tjerë), shqiptarët<br />

ortodoksë mund të kenë<br />

kundërshtinë të deklarojnë<br />

bëjë të vetin një këndvështrim<br />

të caktuar mbi jetën, por nuk<br />

duhet të jetë i shkëputur, nuk<br />

duhet t’i neutralizojë fetë dhe<br />

etikën, që kanë rëndësi për<br />

jetën e shoqërisë; përkundrazi,<br />

duhet të favorizojë shprehjen<br />

e tyre. Pastaj, ato vetë do të<br />

gjejnë format për ta pasuruar<br />

shoqërinë e, natyrisht, shtetit<br />

do t’i duhet t’i qeverisë këto<br />

forma. Nuk po them, pra, se<br />

shteti nuk duhet të bëjë asgjë,<br />

në të kundërt: po them se shteti<br />

duhet të ndërhyjë, të vendosë<br />

ligje e të qeverisë, duke qenë i<br />

vetëdijshëm se për ta bërë këtë<br />

si duhet, nuk mund të zgjedhë<br />

një këndvështrim të caktuar në<br />

mesin e të tjerave. Duhet vetëm<br />

të favorizojë konfrontimin<br />

ndërmjet atyre ekzistuese.<br />

Kardinal Skola, a ka rrezik<br />

që Evropa, apo vendet<br />

perëndimore në përgjithësi,<br />

të shkojnë drejt kufizimit të<br />

lirisë fetare?<br />

Duhet të dallojmë shumë<br />

qartë dy gjëra: ashtu siç thonë<br />

raportet më serioze e më të<br />

sakta në këtë fushë, vetëm<br />

deri në vitin 2007, në 123 vende,<br />

janë vërejtur kufizime dhe<br />

persekutime për shkak të<br />

fesë; rasti i Evropës është pak i<br />

veçantë. Fillon të duket ndonjë<br />

konfesionin e tyre jo për shkak<br />

të besimit por nga fakti se si<br />

shqiptarë nuk mund të jenë<br />

të afërt me institucionin me<br />

kryeklerik të importuar. Por një<br />

fakt tjetër tronditës mund të na<br />

shpie te një realitet i ndryshëm<br />

i hidhur dhe të ngritë pyetjen<br />

nëse për shkak të ndikimit<br />

të ri 20 vjeçar nga Patrikana<br />

Ekumenike e Stambollit, dikush<br />

të ketë zgjedhur të mos deklarojë<br />

fare përkatësinë etnike.<br />

Regjistrimi i vitit 2011 flet mbi<br />

numër të madh të qytetarëve që<br />

nuk deklaruan kombësinë.<br />

Vartësia e Kishës “Autoqefale”<br />

Ortodokse Shqiptare lë<br />

bosh dhe të paplotësuar një<br />

fushë të madhe në mozaikun<br />

e pavarësisë shqiptare.<br />

Përvetësimi i institucionit fetar<br />

nga qarqe joshqiptare dhe vetë<br />

prania e tij si të tillë i ngjanë<br />

“kalit të Trojës” brenda kombit.<br />

Në këto hapësira shpesh<br />

është dëshmuar e ripërsëritur<br />

saktësia e legjendës homeriane<br />

që në të kaluarën edhe ka ditur<br />

të godasë të gjitha konfesionet<br />

tradicionale të shqiptarëve,<br />

e përmes kësaj edhe vetë<br />

bazën etnike shqiptare. Në<br />

këtë drejtim në përgjithësi<br />

institucionet fetare me apo<br />

pa inkurajimin e shtetit, duhet<br />

të jenë pararojë e mbrojtjes<br />

së identitetit kombëtar dhe<br />

aty ku është e mundshme të<br />

përmirësimit të gabimeve<br />

që në të kaluarën kanë<br />

ndodhur qoftë për shkak të<br />

trysnisë politike qoftë për<br />

shkak të neglizhencës dhe<br />

mospreokupimit më çështjen<br />

kombëtare.<br />

sinjal, që sipas meje, tregon se<br />

do të ishte me mend të merrej<br />

në dorë kjo temë, me më shumë<br />

energji në krahasim me ç’po<br />

bëhet deri tani. Sinjali i fundit,<br />

që më ka bërë vërtet përshtypje<br />

dhe u bë e njohur vetëm pak<br />

ditë më parë, është nisma e<br />

një eksponenti të qeverisë<br />

franceze, i cili propozon të<br />

sekuestrohen të gjitha lokalet<br />

bosh të institucioneve fetare<br />

për të vendosur aty njerëzit,<br />

që nuk kanë ku të flenë. A<br />

thua se Kisha e Francës nuk<br />

po bën ç’është e mundur në<br />

këtë fushë! Këtu, ka rrezik të<br />

formulohen ligje për t’i mbushur<br />

këto lokale, të cilat, natyrisht,<br />

nuk janë bosh rastësisht.<br />

Më thonë edhe se, në nivelin<br />

evropian, ka propozime për ta<br />

shfuqizuar kundërshtimin për<br />

hir të ndërgjegjes. Në Amerikë,<br />

jemi dëshmitarë të kritikave<br />

të ipeshkvijve për disa nga<br />

rregullat e ligjit të shëndetësisë<br />

së presidentit Obama, që i<br />

detyron institucionet katolike –<br />

edhe spitalet e shkollat - t’u japin<br />

punonjësve të tyre atë sigurim<br />

shëndetësor, i cili parashikon<br />

edhe praktika kontraceptive<br />

e abortive. Kjo do të thotë të<br />

dhunosh lirinë e ndërgjegjes së<br />

të krishterëve!<br />

Revolucioni i<br />

Egjiptit është larg<br />

nga përfundimi<br />

“Uashington Post”<br />

Asgjë më shumë, sesa ecja përreth Nilit, nuk të ofron<br />

një perspektivë historike mbi ndryshimet shumë të<br />

rëndësishme që kanë kapluar Egjiptin dhe rajonin<br />

arab. Është kthjelltësi të shohësh këtë komb antik<br />

se si reagon ndaj zhvillimeve dramatike që nga<br />

rënia e Hosni Mubarakut, shkruan në një artikull<br />

Washington Post. Drama e fundit u shkaktua nga<br />

presidenti i zgjedhur së fundmi, Mohamed Morsi,<br />

i cili i dha vetes kompetenca të gjera të reja nën<br />

pretekstin e mbrojtjes së revolucionit nga forcat<br />

kundërrevolucionare dhe për të thyer bllokadën mbi<br />

hartimin e kushtetutës së re. Veprimi shkaktoi stuhi<br />

politike, shkruan gazeta, duke kujtuar se opozita e<br />

dënoi Morsin si “diktator” ndërsa Këshilli Suprem<br />

Gjyqësor i Egjiptit e denoncoi atë se e ka vendosur<br />

presidencën mbi ligjin. Presioni publik e detyroi<br />

Morsin që ta shfuqizojë dekretin e diskutueshëm<br />

gjatë fundjavës. Eskalimi përforcoi besimin në mes<br />

të vëzhguesve të botës arabe se suksesi gjithmonë<br />

mbart me vete farat e dështimit, dhe lajm i mirë<br />

është vetëm një shenjë paralajmëruese e së keqes,<br />

shkruan WP.<br />

Por, realizmi nuk duhet të ngatërrohet me cinizmin.<br />

Nuk ka nevojë të thuhet se Egjipti përballet me sfida<br />

të panumërta politike, sociale dhe ekonomike,<br />

thuhet në artikull. “Revolucioni arab sapo ka<br />

filluar. Ashtu si trafiku i Kajros, ai është kaotik,<br />

i egër dhe shpesh i dyndur, por vazhdon të rrjedhë.<br />

Dhe ngjashëm si trafiku, në fund ai do të matet nga<br />

mënyra se si në mënyrë efektive i ka lejuar njerëzit<br />

që të arrijnë në destinacionet e tyre e dëshiruara’,<br />

shkruan në numrin e djeshëm, WP. Përtej kërkesave<br />

të përgjithshme për ndryshimin e regjimit, deri tash<br />

ka munguar një agjendë unifikuese politike apo<br />

filozofi revolucionare. Rrëzimi i Mubarakut ishte<br />

i shpejtë, por ndërtimi i demokracisë dhe kombit<br />

modern është një sfidë e gjeneratave. Megjithatë,<br />

Egjipti, së bashku me Tunizinë, ka shtruar rrugën për<br />

një revolucion të ndërgjegjes, vijon tutje artikulli. Së<br />

pari, revolucioni nxiti nocionin e “opinionit publik”<br />

arab, që ngadalë, por me siguri do ta zëvendësojë të<br />

ashtuquajturën “rrugën arabe”. Duke iu mohuar për<br />

kohë të gjatë qasja në korridoret e pushtetit, njerëzit<br />

historikisht kanë shprehur frustrimet politike<br />

përmes shpërthimeve sporadike. Sot, udhëheqësit e<br />

zgjedhur janë të kujdesshëm ndaj kritikave publike<br />

dhe përpiqen të fitojnë mbështetjen në një përpjekje<br />

për të siguruar përtëritjen e mandateve. Qytetarët<br />

tani e kuptojnë peshën e tyre politike dhe do të<br />

votojnë për ata që përfaqësojnë më mirë aspiratat<br />

e tyre. Së dyti, egjiptianët kanë theksuar një<br />

dëshirë të madhe për ta përqafuar shtetin civil,<br />

duke hedhur poshtë nocionin e një republike<br />

ushtarake apo një shteti teokratik. Pjesa më e<br />

madhe e islamikëve, të cilët fituan zgjedhjet, i<br />

kanë pranuar parimet e një shteti ku ligji civil<br />

– e jo Sheriati - është modus operandi dhe ku<br />

feja as nuk është e distancuar dhe as nuk është e<br />

imponuar me ligj. Çdo përpjekje për të kundërtën<br />

nga Morsi dhe Vëllazëria Myslimane, do të pasojë<br />

kundërshtimin popullor, thekson WP. Realiteti<br />

i tretë i madh është përqafimi i demokracisë<br />

kushtetuese si sistem i qeverisjes. Si Egjipti,<br />

ashtu edhe vendet e tjera arabe, u përballën me<br />

sfida e luftës postkoloniale, sovranitetit dhe<br />

ndërtimit të kombit, demokracia nuk ka qenë<br />

një prioritet kombëtar, le pastaj dëshirën e<br />

regjimit. Sot, avokatët e demokracisë përfshijnë<br />

edhe ata që, deri kohët e fundit, denoncuan atë si<br />

“joislamike”. Derisa islami politik fillon të luajë<br />

një rol më të madh në formësimin e të ardhmes,<br />

zhvillimi pushtetit politik do të formësojë lëvizjet<br />

islamike. Ata kanë përpara zgjedhjen: ose të<br />

bëhen demokratë myslimanë ose të humbasin<br />

fitoret e tyre demokratike, thuhet në artikull.<br />

“Udhëheqësit e rinj që i takoj janë të vendosur dhe<br />

janë aktivistë të zellshëm të cilët, pavarësisht nga<br />

vrasjet, ngacmimi dhe arrestime e dy vjetëve të<br />

fundit, kanë vazhduar të organizohen dhe ta çojnë<br />

çështjen e tyre direkt te publiku. Kudo dhe kurdo<br />

i takoj ata, është e qartë për mua se në mendjet<br />

dhe zemrat e tyre, revolucioni vazhdon. Ata janë e<br />

ardhmja”, thuhet në artikullin e Marwan Bishara.<br />

7


8<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

SIGURIMI I SHTETIT<br />

1944 - 1991<br />

Libri: “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e<br />

policisë politike të regjimit komunist”, 250 faqe<br />

Autori: Kastriot Dervishi<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”, Tiranë<br />

Libri “Sigurimi i Shtetit 1944 – 1991. Historia e policisë<br />

politike të regjimit komunist” është studimi i parë i<br />

plotë në lidhje me aktivitetin e një prej strukturave<br />

më të mprehta të diktaturës komuniste në Shqipëri.<br />

Mekanizmi i ndërtimit të Sigurimit të Shtetit, platformat<br />

e tij, funksionimi nga qendra në bazë, etj, marrin përgjigje<br />

menjëherë në studim. Platformat e mbi të cilat bazohej<br />

puna e organeve të punëve të brendshme, veçmas e<br />

Sigurimit, çelësi i gjithë veprimeve të këqija, njihen<br />

tashmë në mënyrë më të plotë e më të qartë.<br />

Roli i jugosllavëve në strukturimin e parë të Sigurimit<br />

apo emërtimin e tij dhe ai i sovjetikëve në formatimit<br />

agresiv e agjenturor të kësaj arme analizohen në kapituj<br />

të veçantë të librit.<br />

Për herë të parë dalin në pah statistika mbi rrjetin<br />

agjenturor të Sigurimit, përpunimet (përndjekjet), sipas<br />

niveleve të tij, rolit, vërtetësisë dhe peshës që ka pasur).<br />

Shpjegohen mënyra e arrestimeve, internimeve, veprat<br />

politike më të përndjekura, kontingjentet, etj. Kjo sepse<br />

degët e Sigurimit ishin struktura të specializuara të<br />

kryenin këtë procedurë.<br />

Libri hedh dritë mbi rolin e vërtetë të Sigurimit, pa<br />

zmadhimet e pa figurën e mitit dhe përfytyrimit, por mbi<br />

bazën e fakteve dhe analizës historike.<br />

Libri është i strukturuar në 15 kapituj. Ai merret kohën e<br />

vërtetë kur është krijuar arma e specializuar e diktaturës,<br />

drejtimin e saj me Partinë e Punës të Shqipërisë, roli i<br />

Enver Hoxhës në të, drejtimet kryesore kundër elementit<br />

antikomunist, etj.<br />

Shpjegohen mirë koha kur u krijua Drejtoria e Mbrojtjes<br />

së Popullit dhe Seksionet e Mbrojtjes së Popullit, në<br />

varësi të Ministrisë së Mbrojtjes Kombëtare në vitet<br />

1944 – 1946. Po ashtu formimi i Drejtorisë së Sigurimit<br />

të Shtetit brenda Ministrisë së Punëve të Brendshme<br />

si dhe ndarja në tri koka e kësaj strukture në vitet në<br />

pasojnë.<br />

Nga studimi njihet e plotë gjithë struktura organizative<br />

të Sigurimit të Shtetit, degë për degë dhe funksion<br />

për funksion. Me këtë botim, Shqipëria plotësohet<br />

me statistika mbi shërbimet sekrete në ish lindjen<br />

komuniste.<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Iniciativa “Ndihmo dhe ti” në Mitrovicë<br />

dita<br />

Bashkia e Tiranës do të ndihmojë në<br />

rikonstruksionin e shtëpive të dëmtuara nga lufta<br />

Kryebashkiaku Basha: 100 mijë euro për meremetimin e shtëpive të dëmtuara gjatë luftës në veri të Mitrovicës dhe 3.5 milionë<br />

lekë për sekretariatin e Kuvendit Kombëtar të Njësive Vendore Shqiptare<br />

Bashkia e Tiranës i<br />

bashkohet nismës së<br />

komunës së Mitrovicës<br />

“Ndihmo dhe ti”, e cila<br />

ka për qëllim mbledhjen e<br />

fondeve për meremetimin e<br />

shtëpive të dëmtuara gjatë<br />

luftës në veri të Mitrovicës<br />

dhe kthimin në pronat e<br />

tyre, të të gjithë qytetarëve,<br />

Nis zbatimi me sukses i marrëveshjes për menaxhim të integruar të kufijve<br />

BE: Jemi të kënaqur nga Kosova<br />

dhe Serbia për këtë përparim të madh<br />

Ministrat e Jashtëm të Bashkimit Evropian kanë përshëndetur implementimin e marrëveshjes<br />

Ministrat e Jashtëm të<br />

Bashkimit Evropian kanë<br />

mbështetur integrimin<br />

e Ballkanit në BE,<br />

derisa disa nga ta, kanë<br />

folur për raportet mes<br />

Kosovës dhe Serbisë. BEja<br />

po ndërmjetëson në<br />

dialogun mes Kosovës e<br />

Serbisë, ndërsa dje, është<br />

përshëndetur nga BE-ja<br />

edhe nisja e zbatimit të<br />

njërës prej marrëveshjeve<br />

më të diskutueshme mes<br />

palëve, ajo e Menaxhimit<br />

të Integruar të Kufirit,<br />

apo IBM-së. Baronesha<br />

Catherine Ashton,<br />

përfaqësuese e lartë e BEsë<br />

për Politikë të Jashtme<br />

dhe Siguri, është shprehur<br />

për marrëveshjen para<br />

nisjes së takimit të shefave<br />

të diplomacisë së BE-së.<br />

“Jam shumë e lumtur<br />

që ndërmjet Serbisë<br />

dhe Kosovës, kemi të<br />

hapura dy vendkalime që<br />

menaxhohen në mënyrë<br />

të përbashkët, që janë<br />

hapur sot”, u shpreh<br />

Ashton. Ashton raportoi<br />

për ecurinë e deritashme<br />

të dialogut që zhvillohet<br />

ndërmjet kryeministrit<br />

të Kosovës Hashim<br />

Thaçi dhe atij të Serbisë<br />

Ivica Daçiç, të cilin e<br />

lehtëson ajo. Ministri i<br />

Jashtëm gjerman, Guido<br />

Westerwelle ka përgëzuar<br />

pa dallim përkatësie etnike.<br />

Në buxhetin e vitit 2013të,<br />

Bashkia e Tiranës ka<br />

akorduar një fond të veçantë<br />

prej 100 mijë eurosh, e<br />

cila do t’i shtohet fondit të<br />

përgjithshëm të mbledhur<br />

nga komuna e Mitrovicës.<br />

Kryetari i Bashkisë së<br />

Tiranës Lulzim Basha ia<br />

palët për nisjen e zbatimit<br />

të IBM-së. “Mendoj se<br />

ajo që kemi parë mes<br />

Serbisë e Kosovës ishte<br />

një përparim i shkëlqyer.<br />

Ne vetëm mund të<br />

inkurajojmë të gjithë<br />

pjesëmarrësit dhe të gjitha<br />

palët, që të qëndrojnë në<br />

këtë rrugë. Mendojmë<br />

se është absolutisht<br />

e rëndësishme që të<br />

gjithë ta kuptojnë se nga<br />

perspektiva e Bashkimit<br />

Evropian, integriteti<br />

territorial është pa<br />

dyshim suprem”, u shpreh<br />

premtoj akordimin e ndihmës<br />

financiare Kryetarit të<br />

komunës së Mitrovicës Avni<br />

Kastrati, në muajin shtator<br />

gjatë një takimi zhvilluar në<br />

Bashkinë e Tiranës. Numri i<br />

pronave që kërkon ndërhyrje<br />

është 1023. Në buxhetin<br />

e viti 2013-të, Kryetari i<br />

Bashkisë Lulzim Basha ka<br />

Westerwelle. Ndërkaq,<br />

Ministri i Jashtëm i<br />

Suedisë, Carl Bildt,<br />

duke folur për raportet<br />

mes Kosovës e Serbisë,<br />

ka thënë se dialogu i<br />

zhvilluar në Bruksel, ka<br />

qenë më pozitiv sesa që<br />

është pritur. “Mendoj se<br />

dialogu mes Beogradit<br />

dhe Prishtinës është<br />

zhvilluar në një mënyrë<br />

më pozitive se sa që pritej.<br />

Le të shohim se çfarë<br />

ndodhë sot, pas ngritjes<br />

së vendkalimit të parë<br />

kufitar mes Serbisë dhe<br />

ndarë dhe një fond të veçantë<br />

për sekretariatin e Kuvendit<br />

Kombëtar të Njësive Vendore<br />

Shqiptare, ngritur me 26<br />

nëntor në Tiranë prej 3.5<br />

milionë lekë, ku do t’i vihen<br />

në dispozicion nga Bashkia<br />

e Tiranës këtij sekretariati, i<br />

cili do të koordinojë punën,<br />

përcaktojë axhendën dhe<br />

Kosovës. Shpresoj se do<br />

të funksionojë mirë. Do<br />

ta mësojmë këtë sot dhe<br />

nesër”, u shpreh Bildt.<br />

Ministri i Jashtëm polak,<br />

Radek Sikorski, ka thënë<br />

se integrimi në BE, nuk<br />

është i kompletuar pa<br />

anëtarësimin e vendeve<br />

të Ballkanit. “Ne e<br />

konsiderojmë integrimin<br />

e Ballkanit Perëndimor si<br />

një copë të papërfunduar<br />

të punës. Mbështesim<br />

politikisht integrimin e<br />

Ballkanit Perëndimor,<br />

natyrisht, nëse këto<br />

organizojë takimet e Kuvendit<br />

Kombëtarë. Kuvendi i<br />

përhershëm i organizuar<br />

sipas përvojave më të mira<br />

ndërkombëtare evropiane<br />

do të shërbejë për të çuar<br />

më përpara, praktikat më të<br />

mira të mirëqeverisjes lokale<br />

dhe njehsimin kombëtar,<br />

pavarësisht se ku jetojnë<br />

vende na bindin se janë<br />

të afta për bashkëpunim<br />

me njëra-tjetrën, se i<br />

zgjidhin dallimet mes vete<br />

dhe se i përmbushin të<br />

gjitha kriteret, siç kanë<br />

bërë dhe të tjerët”, u<br />

shpreh Sikorski. Burimet<br />

e Bashkimit Evropian<br />

kanë bërë të ditur se edhe<br />

gjatë ditës së sotme në<br />

takimin e tyre, Ministrat<br />

e Jashtëm të BE-së, do<br />

të diskutojnë draftin e<br />

konkluzave për të gjitha<br />

vendet e përfshira në<br />

procesin e zgjerimit,<br />

sikur edhe për Ballkanin<br />

Perëndimor. Të njëjtat<br />

burime kanë thënë se<br />

më së vështiri është<br />

të arrihet kompromisi<br />

për gjuhën që do të<br />

përdoret në konkluzat<br />

për Kosovën dhe për<br />

Serbinë. Marrëveshjen<br />

e Stabilizim-Asociimit<br />

me Kosovën në muajin<br />

qershor, dhe për të<br />

nisur negociatat për<br />

anëtarësimin e Serbisë<br />

po këtë muaj të vitit që<br />

vjen. Mirëpo, ka shtete<br />

të cilat kundërshtojnë<br />

përmendjen e çfarëdo<br />

date.<br />

Pa marrë parasysh se si do<br />

të formulohet kjo, është<br />

e qartë se si për Kosovën,<br />

ashtu edhe për Serbinë<br />

do të jepet porosia se<br />

9<br />

qytetarët tanë. Kuvendit<br />

Kombëtar i Njësive Vendore<br />

Shqiptare synon që nëpërmjet<br />

kësaj ndjesie të ribashkimit<br />

kombëtar, të çojë përpara<br />

aspiratën e qytetarëve tanë<br />

për identitet evropian dhe<br />

për shkurtimin e distancës<br />

së bashkimit në Bashkimin<br />

Evropian”.<br />

secili vendim do të merret<br />

vetëm nëse plotësohen<br />

kushtet e nevojshme të<br />

caktuara më parë edhe<br />

nga Komisioni Evropian.<br />

Në konkluza pritet të<br />

thuhet se rruga e Kosovës<br />

dhe Serbisë drejt BE-së,<br />

gjithsesi duhet të çojë<br />

përmes përmirësimit të<br />

pakthyeshëm të raporteve<br />

në mes të dyja palëve.<br />

“Duhet të arrihen raporte<br />

të tilla që Kosova dhe<br />

Serbia të jenë në gjendje<br />

të realizojnë perspektivën<br />

e tyre evropiane, pa qenë<br />

mundësitë që ndonjëra<br />

ta bllokojë tjetrën në<br />

këtë rrugë”, thuhet në<br />

propozim- konkluzat, të<br />

cilat pritet të miratohen<br />

gjatë ditës së sotme. Po<br />

ashtu, pritet që BE-ja me<br />

takimin e sotëm dhe të<br />

nesërm, të është e gatshme<br />

të vazhdojë procesin e<br />

zgjerimit të BE-së, proces<br />

i cili ka ndihmuar në<br />

stabilitetin e rajonit dhe<br />

të tërë kontinentit të<br />

Evropës. Kjo gjë, është e<br />

domosdoshme, pohojnë<br />

në BE, sidomos tash, kur<br />

sot Bashkimi Evropian<br />

ka marrë edhe Çmimin<br />

Nobel për Paqe, ndërsa<br />

procesi i zgjerimit shihet si<br />

proces që ka kontribuar në<br />

ndërtimin e paqes në këtë<br />

kontinent.<br />

Ja pse SHBA nuk mund të vendosë marrëdhënie me lëvizjen “Vetëvendosje”<br />

Jacobson: Kurti kërcënoi me protesta miken e madhe të Kosovës ,ish-sekretaren Albright<br />

Ambasadorja amerikane<br />

në Kosovë, Tracey Ann<br />

Jacobson ka deklaruar se<br />

vendi i saj nuk mund të<br />

vendos raporte normale<br />

me Lëvizjen Vetëvendosje,<br />

përderisa ajo nuk ndryshon<br />

taktikat e dhunshme.<br />

Në një intervistë për<br />

“InfoMagazinën” e<br />

televizionit Klan Kosova,<br />

diplomatja amerikane<br />

ka treguar për herë të<br />

parë edhe përmbajtjen e<br />

një letre që kohë më parë<br />

Kryetari i Vetëvendosjes,<br />

Albin Kurti, ia ka dërguar<br />

ish-Sekretares amerikane<br />

të Shtetit, Madeleine<br />

Albright. Aty, sipas saj, ai e<br />

kërcënuar miken e madhe të<br />

Kosovës. “Me Vetëvendosjen<br />

kemi kontakte ne nivele të<br />

ndryshme. Njerëzit mund të<br />

mos pajtohen për çështje<br />

të ndryshme, por ne nuk<br />

pajtohemi me taktikat e tyre<br />

të dhunshme”, ka deklaruar<br />

ajo. “Kam parë një letër të z.<br />

Kurtit kur kam ardhur këtu<br />

në Kosovë, e po ashtu kam<br />

parë një letër që z. Kurti ia<br />

ka dërguar ish-Sekretares<br />

amerikane të Shtetit,<br />

Madeleine Albright, ku ai<br />

e ka kërcënuar ish-Shefen<br />

time se nëse ajo viziton<br />

Kosovën, ai do t’i nxjerr<br />

njerëzit e tij në rrugë”,<br />

ka shtuar Ambasadorja<br />

Jacobson. Sipas saj,<br />

Vetëvendosje duhet të<br />

ndryshojë. “Ne dëshirojmë<br />

te kemi marrëdhënie<br />

të mira me ta, nëse ata<br />

ndryshojnë taktikën e tyre<br />

të dhunës dhe agresionit.<br />

Ne nuk mund të pajtohemi<br />

me ta përderisa ata bëjnë<br />

demonstrata të dhunshme<br />

dhe letra kërcënuese”, ka<br />

thënë ajo. Ambasadorja<br />

amerikane në Kosovë në<br />

këtë intervistë ka folur<br />

edhe për dialogun politik<br />

me Serbinë, marrëveshjen<br />

që solli në Presidencë<br />

Atifete Jahjagën dhe për<br />

zhvillimin ekonomik të<br />

vendit.


10<br />

dita<br />

Kryeministri Berisha në punimet e konferencës kombëtare “Dhuna është krim! Vepro Tani!”<br />

Fushata kundër dhunës ndaj grave,<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

këtë vit për herë të parë përfshin dhe burrat<br />

Konferenca Kombëtare përmbyll 16 ditët e aktivizimit kundër Dhunës ndaj Grave dhe u bën thirrje burrave: “Një burrë i vërtetë kurrë nuk e godet një grua”<br />

Konferenca Kombëtare “Dhuna<br />

është krim! Vepro Tani! Një burrë<br />

i vërtetë kurrë nuk e godet një<br />

grua!”, - organizuar nga Ministria e<br />

Punës, Çështjeve Sociale dhe Shanseve<br />

të Barabarta, me mbështetjen<br />

e agjencive të OKB në Shqipëri dhe<br />

shoqërinë civile, mbajtur në Ditën<br />

Ndërkombëtare të Drejtave të Njeriut,<br />

në kuadër të fushatës “16 Ditët<br />

e Aktivizimit kundër Dhunës ndaj<br />

Grave”, - ka mbledhur dje krerët më<br />

të lartë të Qeverisë, Trupit Diplomatik<br />

në vendi tonë, përfaqësues të<br />

organizatave ndërkombëtare, shoqërisë<br />

civile si dhe veprimtarë të të<br />

drejtave të njeriut.<br />

Duke e marrë fjalën, Kryeministri<br />

Berisha u shpreh se 10 Dhjetori<br />

“është dita më e rëndësishme në<br />

ditët ndërkombëtare, sepse ka të<br />

bëjë me çështjen më themelore të<br />

qytetarit, liritë dhe të drejtat e tij,<br />

dhe qëndrimi ndaj lirive dhe të<br />

drejtave të njeriut për çdo shoqëri<br />

nis, para së gjithash, me qëndrimin<br />

ndaj minoriteteve dhe minorancave<br />

të çdo lloj natyre qofshin ato dhe Shqipëria<br />

ka bërë përpjekje të mëdha<br />

në këtë aspekt, ka krijuar institucione,<br />

ka bashkëpunuar ngushtë me<br />

faktorë ndërkombëtarë për t’u dhënë<br />

përgjigjen e merituar problemeve<br />

që lidhen me liritë dhe të drejtat e<br />

minoriteteve dhe minorancave në<br />

vend. Ministri Spiro Ksera vlerësoi<br />

se arritjet e shoqërisë shqiptare në<br />

fushën e të drejtave të njeriut dhe të<br />

drejtave të minoriteteve, falë përpjekjeve<br />

të Qeverisë, vitet e fundit<br />

janë të mëdha. “Personalisht, si<br />

anëtar i minoritetit etnik grek në Shqipëri,<br />

si aktivist i palodhur dhe<br />

mbrojtës i të drejtave të njeriut, por<br />

edhe përkrahës veçanërisht i të<br />

pambrojturve, do të kërkoja nga formacione<br />

politike që u formuan<br />

rishtazi të mos vazhdojnë deklaratat<br />

e përditshme kundër minoriteteve,<br />

të mos cënojnë bashkëjetesën e<br />

ndërtuar me mund prej vitesh dhe të<br />

mos mohojnë kontributin e tyre për<br />

zhvillimin dhe evropianizimin e Shqipërisë”,<br />

deklaroi Ministri Ksera.<br />

Pasi përmendi arritjet e fundit në<br />

fushën e përmirësimeve ligjore dhe<br />

institucionale në fushën e barazisë<br />

gjinore dhe kundër dhunës me bazë<br />

gjinore, Ministri i Punës theksoi se,<br />

“konferenca ka qëllim kryesor të<br />

bashkojë të gjithë aktorët që në<br />

mënyrë të koordinuar të vazhdojmë<br />

betejën më të vështirë për shoqërinë<br />

tonë, një betejë shumëdimensionale,<br />

një betejë fisnike, për të prishur një<br />

herë e përgjithmonë këtë mur<br />

famëkeq për t’u dhënë grave dhe vajzave<br />

shqiptare më shumë të drejta”.<br />

Për Koordinatoren e OKB në Shqipëri,<br />

znj. Zineb Touimi-Benjelloun,<br />

të drejtat e grave janë të drejta<br />

të njeriut dhe tërheqja e burrave dhe<br />

djemve në fushën kundër dhunës<br />

ndaj grave do të thotë se tashmë Shqipëria<br />

ka hyrë në një fazë të re. Ambasadori<br />

i SHBA në Tiranë, z. Aleksandër<br />

Arvizu, vlerësoi traditat<br />

shumë të mira me të cilat krenohen<br />

me të drejtë shqiptarët, duke theksuar<br />

se dhuna me bazë gjinore sig-<br />

urisht që nuk është prej tyre, madje<br />

është diçka e turpshme për shoqërinë.<br />

Ambasadori Arvizu e vuri theksin<br />

edhe në dimensionin ekonomik<br />

të dhunës, ku përfshihen kostot e<br />

shërbimit mjekësor për viktimat e<br />

dhunës, ditët e papaguara nga<br />

mungesat në punë, etj. Për Kreun e<br />

Delegacionit të Bashkimit Evropian,<br />

z.Ettore Sequi, duna nuk njeh kufij<br />

dhe kultura dhe këtë e vërteton edhe<br />

studimi sipas të cilit 7 në 10 gra në të<br />

gjithë botën pranojnë se kanë pësuar<br />

dhunë të paktën një herë në jetën e<br />

tyre. Ambasadori Sequi siguroi se<br />

BE do të vazhdojë mbështetjen për<br />

Shqipërinë në mënyrë që të merren<br />

masat e nevojshme në luftën kundër<br />

dhunë në familje. Kryeministri Berisha<br />

u shpreh se dhuna ndaj grave<br />

është kthyer në një çështje tepër<br />

shqetësuese dhe se është i domosdoshëm<br />

një promovim shumë më i<br />

madh mediatik, një fushatë konstante<br />

mediatike kundër saj, shoqëruar<br />

kjo me mekanizma ligjorë që<br />

të bëjnë përgjegjës autorët e kësaj<br />

dhune. Gjithashtu, kryeministri<br />

theksoi se qeveria do të bëjë gjithçka<br />

për të mbështetur liritë dhe të drejtat<br />

e tyre, ndërsa shtoi se qeveria dhe<br />

shoqëria duhet të bëjnë gjithçka për<br />

të inkurajuar vajzat dhe gratë që të<br />

ndjekin karrierën. “Do të kërkoja të<br />

bëhet një përpjekje e madhe që gratë<br />

e vajzat të ndjekin karrierën e tyre, si<br />

një nga kushtet më themelore për të<br />

kontribuar në emancipimin e tyre<br />

dhe të shoqërisë”, u shpreh Kryeministri.<br />

Në fjalën e tij, Kryeministri<br />

Berisha u shpreh: - “Kjo ditë është<br />

dita më e rëndësishme në ditët<br />

ndërkombëtare, sepse ka të bëjë me<br />

çështjen më themelore të qytetarit,<br />

liritë dhe të drejtat e tij, çështje kjo e<br />

përjetshme dhe që nuk mund të<br />

hiqet kurrë ndonjëherë nga axhenda<br />

e çdo qytetari, çdo shoqate, e shoqërisë<br />

civile dhe, natyrisht, çdo qeverie<br />

e politikëbërje. Liritë dhe të<br />

drejtat themelore të njeriut përbëjnë<br />

një detyrim madhor, jo vetëm për<br />

respektimin e tyre, por për zgjerimin<br />

e tyre të vazhdueshëm. Në këtë kontekst,<br />

duhet ta kemi të qartë se problemet<br />

e minorancave dhe minoriteteve<br />

janë dhe mbeten çështjet<br />

më të mprehta, sepse historia fakton<br />

që shumica jo rrallë ka rënë dhe<br />

mund të bjerë në marrëzi, deri në<br />

barbari në qëndrimet ndaj tyre. Ndaj<br />

dhe ka një rëndësi jetike të mbajmë<br />

parasysh se qëndrimi apo vlerësimi i<br />

standardeve të lirive dhe të drejtave<br />

të njeriut për çdo shoqëri nis, para së<br />

gjithash, me qëndrimin ndaj minoriteteve,<br />

ndaj minorancave të çdo<br />

lloj natyre qofshin ato. Shqipëria ka<br />

bërë përpjekje të mëdha në këtë aspekt,<br />

ka krijuar institucione respektive,<br />

ka bashkëpunuar ngushtë me<br />

faktorë ndërkombëtarë për tu dhënë<br />

përgjigjen e merituar problemeve që<br />

lidhen me liritë dhe të drejtat e minoriteteve<br />

dhe minorancave në<br />

vend. Ato janë në qendër të vëmendjes<br />

nga e tërë shoqëria shqiptare,<br />

e cila në vetvete, në tërësi, është<br />

tolerante, është një nga shoqëritë<br />

ndoshta më tolerante të planetit. Ajo<br />

ka një tolerancë të përkryer fetare,<br />

ka si shoqëri një tolerancë të përkryer<br />

ndaj minoriteteve. Ajo po zhvillon<br />

tolerancën ndaj minorancave dhe<br />

jam i sigurt që do ta zhvillojë atë.<br />

Zëra ekstremistë, të cilët mendojnë<br />

të ndërtojnë karrierën e tyre në<br />

klithma ekstremiste do të bien në<br />

gropën e parë që do t’u dalë përpara.<br />

Ata nuk kanë të ardhme”. Ne fjalën e<br />

tij kryeministri shtoi se: - “Sot, unë<br />

ju përgëzoj që keni përzgjedhur për<br />

këtë ditë një temë tmerrësisht të<br />

mprehtë, siç është dhuna ndaj grave.<br />

Këtu çështja ndryshon, nuk kemi të<br />

bëjmë me pakicat, nuk kemi të<br />

<strong>55</strong><br />

bëjmë me minorancat, por kemi të<br />

bëjmë me një qëndrim të padrejtë, të<br />

pandershëm ndaj shumicës së shoqërisë.<br />

Gratë dhe vajzat janë shumica<br />

dhe nuk janë vetëm në Shqipëri,<br />

janë në tërësi. Liritë dhe të drejtat e<br />

tyre janë objekt dhunimi të vazhdueshëm,<br />

mjerisht, në të gjitha shoqëritë.<br />

Ky është një problem shumë i<br />

madh. Ky problem ka rrënjë të thella,<br />

rrënjë në mijëvjeçarë, i ka rrënjët<br />

dhe në librat më të shenjtë, se kur<br />

erdhi problemi Adami e mbajti<br />

mollën. U ndala këtu për të pasur<br />

vetëdijen se sa përpjekje të mëdha<br />

duhet të bëjmë për të përballuar këtë<br />

problem shumë të madh. Dhuna<br />

ndaj grave është dhunuesi absolut<br />

më i madh mbi tokë i lirive dhe të<br />

drejtave njerëzore. Kjo dhunë është<br />

multidimensionale, ka shumë faqe.<br />

Kjo dhunë është kryekëput e bazuar<br />

në stereotipin e trashëguar nga<br />

shekujt dhe mijëvjeçarët, sepse, siç e<br />

thashë, fillon që me akuzat ndaj Evës<br />

për mëkatin, vazhdon deri në shekullin<br />

e shkuar kur doktrina të tëra<br />

shkencore dhe gjysmë-shkencore u<br />

shndërruan në besime kundra grave,<br />

siç ishte frojdizmi apo doktrina të<br />

tjera. Ky qëndrim dikton në mënyrë<br />

të padukshme një mori të tërë qëndrimesh.<br />

Unë mund t’ju them ju se<br />

këto vite që jam në politikë mbaj<br />

mend një ose dy burra të më jenë ankuar<br />

për vendime të padrejta të<br />

gjykatave, kur ka qenë bashkëshortja<br />

e tyre palë, ndërsa janë me<br />

dhjetëra e dhjetëra gra që kanë humbur<br />

rastet e tyre, pa mundësi shumë,<br />

për faktin se kanë qenë gra. Ne kemi<br />

qenë shoqëri patriarkale, por përsëri<br />

jo një shoqëri e dhunshme ndaj<br />

grave. Kjo dhunë që ndodh sot, absolutisht,<br />

nuk ka ekzistuar në shoqërinë<br />

shqiptare, as në kohërat më<br />

të shkuara të saj. Ka pasur një kod<br />

qëndrimi ndaj gruas, ndaj vajzës.<br />

Por fillimisht edhe drejtësia, nuk<br />

them se e përligjte, por pothuajse e


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

përligjte me vendimet qesharake<br />

simbolike që jepte për këto raste.<br />

Kjo fazë është kaluar dhe është meritë<br />

edhe e juaja, edhe e drejtësisë.<br />

Drejtësia qëndron sot ndaj saj, por<br />

nuk mund të presim që të zgjidhë<br />

drejtësia këtë problem themelor, i<br />

cili ka të bëjë me paqen familjare,<br />

sepse flasim për paqe sociale, por<br />

nuk mund të ketë paqe sociale pa<br />

pasur paqe familjare, nuk mund të<br />

ketë zhvillim të një kombi pa shpalosjen<br />

e të gjitha potencialeve të tij,<br />

nuk mund të ketë edukim të fëmijëve<br />

në një terror familjar që ata e<br />

përjetojnë periodikisht. Traumat<br />

janë si filmat horror, por edhe filmin<br />

e di që është film, ndërsa traumat<br />

fëmija i sheh në jetën e tij. Ndaj ka<br />

një rëndësi kapitale. Nuk është se<br />

flitet pak për këtë, nuk është se shoqëria<br />

civile nuk e ka këtë çështje si<br />

çështje të parë në axhendën e saj.<br />

Në vendet mike dhe kudo në botë ky<br />

është një problem madhor. Por,<br />

mendoj se tek ne një promovim<br />

shumë më i madh mediatik, një<br />

fushatë konstante mediatike kundër<br />

saj, shoqëruar kjo me mekanizma<br />

ligjorë që të bëjnë përgjegjës autorët<br />

e kësaj dhune, është e domosdoshme.<br />

Është e domosdoshme që<br />

komunitetet lokale të përcaktojnë<br />

familjet me risk të lartë, sepse ata i<br />

njohin. Disa nga këto ngjarje<br />

tragjike janë ngjarje të paralajmëruara.<br />

Të bëjmë gjithçka për një përgjigje<br />

sa më të mprehtë, sa më të vendosur<br />

kundër këtij fenomeni që vjen<br />

në rritje. Ky fenomen po vjen në<br />

rritje. Në rast se merrni statistikat,<br />

po t’i referoheni statistikave shqiptare<br />

nga fillimi i shekullit deri në<br />

vitet ’90, ju garantoj se vrasja e gruas<br />

këto 20 vite mund të jetë më e<br />

madhe, jo se një shekull, por se dy<br />

shekuj të marrë së bashku. Kjo<br />

duhet të përbëjë për ne një sirenë të<br />

fuqishme alarmi”. “Ndërkohë ju garantoj<br />

se qeveria do të bëjë gjithçka<br />

për të mbështetur liritë dhe të<br />

drejtat tuaja. Qeveria ka mundësitë<br />

e veta. Sot administrata shqiptare<br />

dominohet ndjeshëm nga vajzat dhe<br />

gratë dhe performanca e tyre është e<br />

shkëlqyer. Në tërësi ato janë më të<br />

preferuar për shkak të aftësive të<br />

tyre dhe dëshmojnë një përgjegjësi<br />

të lartë. Qeveria, me ndërhyrjet e<br />

saj, ka bërë që një diferencë e papranueshme<br />

gjinore që ekzistonte<br />

në rroga, që ekzistonte në vitin<br />

2005, prej 36 përqind, të zbresë në<br />

vitin 2008-2009 në 17.7 përqind,<br />

afërsisht në mesataren e Bashkimit<br />

Evropian që është 17.6 përqind, si<br />

dhe të lërë pas mbi 10 vende anëtare<br />

të BE-së, të cilët e kanë këtë diferencë<br />

në paga mbi 17.7 përqind.<br />

Qeveria në politikën e saj arsimore<br />

konstaton se në universitetet tona,<br />

përqindja e vajzave dhe grave është<br />

8 - 10 përqind më e madhe se e<br />

djemve. Kjo jo se bëhet ndonjë diskriminim<br />

pozitiv, por sepse ato janë<br />

shumë më të përkushtuara dhe arrijnë<br />

të plotësojnë kushtet për të<br />

ndjekur universitetet. Qeveria dhe<br />

shoqëria duhet të bëjnë gjithçka për<br />

të inkurajuar, për të nxitur vajzat<br />

dhe gratë që të ndjekin karrierën.<br />

Nuk ka mekanizëm më eficent, ndonëse<br />

nuk i jep zgjidhje përfundimtare,<br />

sesa inkurajimi i vajzave dhe<br />

grave që të mos kthehen, të mos<br />

pranojnë kurrë të kthehen në grua<br />

shtëpie, në nënë fëmijësh, në<br />

bashkëshorte burri dhe vetëm kjo të<br />

jetë orbita e saj. Gruaja është e aftë<br />

të jetë nënë, bashkëshorte, kryefamiljare,<br />

por të jetë, gjithashtu,<br />

edhe një eksperte, specialiste, një<br />

drejtuese e shquar, e suksesshme, të<br />

jetë një biznesmenë e suksesshme<br />

në shoqëri. Ndaj do të kërkoja të<br />

bëhet një përpjekje e madhe që gratë<br />

e vajzat të ndjekin karrierën e tyre, si<br />

një nga kushtet më themelore për të<br />

kontribuar në emancipimin e tyre<br />

dhe të shoqërisë. Ju garantoj se<br />

qeveria do të bëjë gjithçka mundet<br />

për të ngushtuar këtë mur që vjen<br />

nga mijëvjeçarët dhe që është sot<br />

dhunues kryesor i lirive dhe të<br />

drejtave në shoqëritë e lira” – përfundoi<br />

fjalën e tij kryeministri Berisha.<br />

Ndërkohë, koordinatorja rezidente<br />

e Kombeve të Bashkuara dhe<br />

përfaqësuesja e UNDP-së, Zined<br />

Touimi Benjelloun, tha se “fakti që<br />

ne sot kërkojmë përfshirjen e burrave<br />

në luftën kundër dhunës ndaj<br />

grave do të thotë se ne kemi arritur<br />

në një fazë tjetër, në atë të të kuptuarit<br />

të rrënjëve të këtij fenomeni.<br />

Shpesh burrat dhe djemtë janë parë<br />

si pjesë apo shkaktarë të problemit,<br />

por sot gjithnjë e më shumë ata shihen<br />

si potencial për zgjidhjen e këtij<br />

problemi”, tha ajo. Benjelloun theksoi<br />

gjithashtu se, “OKB po e<br />

mbështet Shqipërinë që në mënyrë<br />

strategjike të përfshijë burrat dhe<br />

djemtë në këtë luftë. Organizatat<br />

tona po ndihmojnë që të vihen në<br />

shënjestër burrat dhe djemtë në<br />

fushatat tona”. Për Ambasadorin e<br />

Shteteve të Bashkuara të Amerikës<br />

në Shqipëri, Aleksandër Arvizu,<br />

dhuna me bazë gjinore është një<br />

praktikë e turpshme, thelbësisht e<br />

gabuar e jo njerëzore, për një shoqëri<br />

moderne dhe për Shqipërinë e<br />

vitit 2012. “Diçka që më ka goditur<br />

në mënyrë negative, kur unë kam<br />

mbërritur në Shqipëri ka qenë sesa<br />

shpesh kam dëgjuar histori që lidheshin<br />

me dhunën më bazë gjinore<br />

dhe dhunën brenda familjes. Kam<br />

pyetur se si mund të jetë kjo e<br />

mundur për njerëz që janë kaq të<br />

ngrohtë, kaq të kujdesshëm dhe<br />

veçanërisht të dashur për familjet?<br />

Përgjigja që mora nga disa njerëz<br />

ishte se `jemi një shoqëri tradicionale`,<br />

dhe kjo përgjigje ishte<br />

shumë e dhimbshme”, u shpreh<br />

Arvizu, duke shtuar se “përgëzoj<br />

kryeministrin, qeverinë e tij dhe të<br />

gjithë drejtuesit politikë të<br />

përgjegjshëm, për përpjekjet e<br />

tyre, që të shkulin nga rrënjët këtë<br />

fenomen të tmerrshëm”. Kreu i<br />

delegacionit të Bashkimit Europian,<br />

Ettore Sequi solli në vëmendje<br />

të të pranishmëve se “7 në 10 gra,<br />

në të gjithë botën, thonë se dikur<br />

në jetën e tyre janë dhunuar, pra<br />

kjo do të thotë se dhuna nuk njeh<br />

limite, kufij gjeografikë apo kulturor,<br />

por është e pranishme në të<br />

gjitha shoqëritë në forma të ndryshme”.<br />

Sipas Sequit, përfshirja e<br />

burrave dhe djemve në këtë fushatë<br />

kundër dhunës ndaj grave dhe dhunës<br />

në familje, është mënyra më e<br />

mirë për luftuar këtë fenomen të<br />

heshtur, por me përhapje të gjerë. Ai<br />

shtoi gjithashtu se “BE është e<br />

përkushtuar ndaj kësaj çështje, që<br />

mbrojtja kundër dhunës me bazë<br />

gjinore të jetë vërtetë pjesë e strategjisë<br />

të BE-së për të drejtat e njeriut.<br />

Ne kemi hapur rrugën për<br />

bashkëpunim më të madh mes BEsë<br />

dhe OKB-së”. Kjo konferencë e<br />

organizuar nga MPCSSHB dhe Linja<br />

e Këshillimit për Gratë dhe Vajzat,<br />

me mbështetje të UNDP-së, synonte<br />

gjithashtu të përcillte mesazhin se<br />

dhuna ndaj grave ka pasoja të shumanshme,<br />

dëmton familjen dhe<br />

shoqërinë, frenon zhvillimin njerëzor<br />

dhe dobëson rritjen ekonomike.<br />

dita<br />

Në shenjë mirënjohje për këta të rinj nënkryetarja e Bashkisë së Tiranës<br />

u ka shpërndarë disa certifikata mirënjohjeje<br />

Tabaku: Bashkia, trajtim të<br />

veçantë për gratë dhe fëmijët<br />

subjekt i dhunës në familje<br />

Një grup vullnetarësh, studentë të universiteteve të ndryshme të Tiranës prej datës 25<br />

nëntor deri sot 10 dhjetor, kanë qenë aktiv në komunikim me persona që kanë qenë apo<br />

janë subjekt i dhunës, sikundër kanë shpërndarë materiale sensibilizuese kundër dhunës<br />

ndaj grave, apo fëmijëve si target grupet më të ekspozuara ndaj dhunës në familje<br />

Në Ditën Ndërkombëtare të të<br />

Drejtave të Njeriut, në bashkëpunim<br />

me Shoqatën “Në Dobi të Gruas Shqiptare”,<br />

që është një nga shoqatat<br />

që po ndihmon Bashkinë e Tiranës<br />

në mekanizimin e referimit kundër<br />

dhunës. Janë përmbyllur dy javë<br />

intensive të ndërgjegjësimit të<br />

qytetarëve për dhunën në familje.<br />

Një grup vullnetarësh, studentë të<br />

universiteteve të ndryshme të Tiranës<br />

prej datës 25 nëntor deri sot<br />

10 dhjetor, kanë qenë aktiv në komunikim<br />

me persona që kanë qenë<br />

apo janë subjekt i dhunës, sikundër<br />

kanë shpërndarë materiale sensibilizuese<br />

kundër dhunës ndaj grave,<br />

apo fëmijëve si target grupet më të<br />

ekspozuara ndaj dhunës në familje.<br />

Në shenjë mirënjohje për këta të<br />

rinj nënkryetarja e Bashkisë Jorida<br />

Tabaku u ka shpërndarë disa certifikata<br />

mirënjohjeje.<br />

“Unë sot marrë rastin t’ju falënderojë<br />

që keni qenë shumë aktivë,<br />

së pari për të identifikuar rastin që<br />

mund të jenë raste dhune, por ajo<br />

që është më e rëndësishme është<br />

parandalimi. Pikërisht dhe puna<br />

juaj ka qenë në parandalimin, në<br />

ndërgjegjësimin, në informimin<br />

për pasoja të këtyre fenomeneve<br />

dhe unë besoj që të gjithë ju, aq më<br />

tepër që jeni të rinj, të shërbeni si<br />

model për të gjithë grup-moshën<br />

tuaj, do shërbeni si model për<br />

familjarët tuaj, për të ndihmuar<br />

që këto çështje, këto parime që ju<br />

i keni promovuar përgjatë këtyre<br />

16 ditëve, t’i çojmë edhe më lartë<br />

dhe të jemi sa më aktivë përditë,<br />

për këto çështje që për ne si Bashki<br />

janë shumë të rëndësishme dhe<br />

më vjen mirë që janë edhe për ju.<br />

”Zonja Tabaku theksoi, se në qendrën<br />

e re sociale që Bashkia është<br />

duke e ngritur në bashkëpunim me<br />

UNDP-në, do të ketë një zyrë permanente<br />

për të adresuar të gjitha<br />

problemet që kanë gratë, apo fëmijët<br />

në rrezik apo familjet në nevojë.<br />

“Bashkia e Tiranës me të gjitha<br />

politikat sociale që ka në dorë, do<br />

të përpiqet të mbështesë maksimalisht<br />

këtë grup, të cilët ndoshta<br />

janë më vulnerabël, duke u kujdesur<br />

që t’ju ofrojmë mundësi të barabarta<br />

dhe më të mira madje, duke<br />

filluar që nga strehimi, duke vazhduar<br />

me mundësitë e punësimit,<br />

me asistencën psikologjike dhe<br />

sociale nëpërmjet qendrave sociale<br />

që Bashkia e Tiranës ka dhe dua<br />

që edhe ju të na ndihmoni për të<br />

11<br />

përcjellë këtë informacion tek grupet<br />

që takoni përditë dhe te grupet<br />

që keni ndërgjegjësuar gjatë këtyre<br />

dy javëve të fundit të aktiviteteve.<br />

”Zv/presidentja e shoqatës “Në<br />

Dobi të Gruas Shqiptare”, Fabiola<br />

Egro theksoi se, këtë vit falë koordinimit<br />

të Bashkisë së Tiranës, kemi<br />

një rrjet të gjerë dhe të koordinuar<br />

kundër dhunës gjinore. “Siç e shihni<br />

në këtë vit kemi finalizuar edhe<br />

një skemë të mekanizimit të ri të<br />

rrjetit të koordinuar kundër dhunës<br />

gjinore, ku nëpërmjet Bashkisë<br />

së Tiranës, si një koordinatorë<br />

shumë i rëndësishëm, kemi një<br />

bashkëpunim me të gjithë aktorët<br />

që luftojnë dhunën gjinore. Aktualisht<br />

është krijuar një rrjet shumë i<br />

fuqishëm, i cili duhet të jetë gjithmonë<br />

aktivë në luftën kundër dhunës<br />

gjinore.”


12<br />

C M Y K<br />

reklama<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

“Kryeministrat dhe ministrat e<br />

shtetit shqiptar në 100 vjet”<br />

Libri: “Kryeministrat dhe<br />

ministrat e shtetit shqiptar<br />

në 100 vjet”, 273 faqe me<br />

ilustrime.<br />

Autori: Kastriot Dervishi<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”,<br />

Tiranë<br />

“Kryeministrat dhe<br />

ministrat e shtetit shqiptar<br />

në 100 vjet” është një fjalor<br />

enciklopedik i veçantë që<br />

tregon të dhënat kryesore<br />

të 467 personave që<br />

kanë qenë kryeministra<br />

dhe anëtarë të Këshillit<br />

të Ministrave të shtetit<br />

shqiptar në këto 100 vite.<br />

Botimi me ilustrime është i<br />

pari i këtij lloji në Shqipëri.<br />

Libri është i ndarë në disa<br />

kapituj. Në fillim jepen të<br />

gjitha kabinetet shqiptare<br />

dhe një përmbledhje e<br />

programeve dhe historikut<br />

të tyre sipas epokave.<br />

Jepen jetëshkrimet me<br />

foto të personave që kanë<br />

qenë anëtarë të Këshillit<br />

të Ministrave, ndërsa<br />

statistika të tjera tregojnë<br />

të dhëna mbi ministrat.<br />

Një vend i posaçëm i është<br />

lënë fotografive ku kanë<br />

qenë selitë të Këshillit të<br />

Ministrave si dhe ministrive<br />

kryesore.<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

C M Y K<br />

13


14<br />

Durrës, nis procesi i lirimit të banesave të ish-pronarëve<br />

dita<br />

Familjet e pastreha i drejtohen bankave për të tërhequr kredinë<br />

DURRES-Këto ditë ka nisur<br />

në Durrës procesi i lirimit të<br />

banesave të ish-pronarëve, ndërsa<br />

mbi 100 familje të strehuara prej<br />

vitesh në këto shtëpi u janë drejtuar<br />

bankave për të përfituar kredi të<br />

buta. Fundjavën e kaluar Shërbimi<br />

Përmbarimor ekzekutoi dy vendime<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Ja akset rrugore ku efektivat blu rekomandojnë përdorimin e zinxhirëve<br />

Reshjet e dëborës, Policia e Shtetit:<br />

Ja situata në të gjithë rrugët e vendit<br />

Po punohet në vazhdimësi me entin pronar të rrugëve për normalizimin e gjendjes së rrugëve në të gjitha akset rrugore. Në të gjitha akset<br />

e tjera rrugore lëvizja e mjeteve bëhet normalisht pa probleme<br />

Policia e Shtetit, nisur nga<br />

përkeqësimi i motit gjatë këtyre<br />

ditëve, porosit drejtuesit e automjeteve,<br />

që të tregohen të kujdesshëm<br />

dhe të respektojnë normat e përcaktuara<br />

në aktet ligjore, veçanërisht<br />

për: respektimin e normave të shpejtësisë.<br />

mospërdorimin e pijeve alkoolike,<br />

përdorimin e rripit të sigurimit;<br />

shmangien e parakalimeve të gabuara;<br />

përdorimin e kaskave mbrojtëse;<br />

përdorimin e dritave jo verbuese<br />

si dhe. përdorimin e zinxhirëve<br />

dhe gomave dimërore. Në çdo<br />

rast qytetarët mund të kontaktojnë<br />

me shërbimet e Policisë së Shtetit në<br />

të gjithë vendin përmes numrit telefonik<br />

pa pagesë 129, si dhe numrit<br />

126. Shërbimet e Policisë Rrugore në<br />

të gjithë vendin janë në gatishmëri<br />

të plotë për t’ju ardhur në ndihmë<br />

përdoruesve të rrugës. Ndërkohë me<br />

qëllimin parandalimin e aksidenteve<br />

me pasoja për jetën dhe shëndetin<br />

e njerëzve, shërbimet e policisë po<br />

ushtrojnë kontrolle të vazhdueshme<br />

për respektimin e kërkesave të Kodit<br />

Rrugor nga ana e drejtuesve të<br />

mjeteve, si dhe në drejtim të pajisjes<br />

së mjeteve me pajisjet dimërore. Po<br />

punohet në vazhdimësi me entin<br />

të gjykatës për lirimin e tre apartamenteve<br />

të ish-pronarëve në godinat<br />

e bulevardit “Epidamn”, ish rruga<br />

Tregtare, shumë pranë qendrës së<br />

qytetit bregdetar. Burime zyrtare<br />

nga ky shërbim, bënë të ditur se,<br />

familjes Koxhaj iu rikthyen tre apartamentet,<br />

që kjo familje i kishte në<br />

pronësi që në fillim të viteve 1930,<br />

kur u ndërtua edhe bulevardi kryesor<br />

i Durrësit. “Familjet e strehuara<br />

në godinë ishin njoftuar më parë dhe<br />

lirimi i banesës nuk pati probleme”,<br />

shtuan burimet, sipas të cilave, ky<br />

proces do të vazhdojë edhe për titujt<br />

e tjerë të ekzekutimit që ka lëshuar<br />

Rruga e Kombit, rritet kontrolli në mjediset e brendshme të tunelit<br />

gjykata. Mësohet gjithashtu se më<br />

shumë se 100 familje që banojnë<br />

prej disa dekadash në shtëpitë e ishpronarëve,<br />

përmes Entit Kombëtar të<br />

Banesave, i janë drejtuar bankave të<br />

përcaktuara për të përfituar kredi të<br />

buta. Pas kryeqytetit, Durrësi është<br />

qyteti që ka numrin më të madh të<br />

Vëzhgimi i mjediseve të brendshme mbahet nën vëzhgim pa ndërprerje gjatë 24 orëve. Kjo edhe për faktin se, në këtë<br />

periudhë fluksi i lëvizjes së mjeteve vjen në rritje, pasi nis kthimi i emigrantëve për festat e fundvitit<br />

Reshjet e dendura të dëborës<br />

të ditëve të fundit dhe rënia e temperaturave<br />

ka bërë që kontrolli<br />

i të gjitha mjediseve të tunelit të<br />

Kalimashit të rritet ndjeshëm me<br />

synimin e eliminimit të shqetësimeve<br />

teknike brenda mjediseve të<br />

tij. Për këtë, vëzhgimi i mjediseve<br />

të brendshme mbahet nën vëzhgim<br />

pa ndërprerje gjatë 24 orëve. Kjo<br />

edhe për faktin se, në këtë periudhë<br />

fluksi i lëvizjes së mjeteve vjen në<br />

rritje, pasi nis kthimi i emigrantëve<br />

për festat e fundvitit. “Kontrolli<br />

dhe mbajtja nën vëzhgim e mjediseve<br />

të tunelit është një fenomen i<br />

zakonshëm, që synon eliminimin<br />

në kohë të ndonjë shqetësimi<br />

teknik që mund të paraqitet”,<br />

pohon njëri prej specialistëve të<br />

kontrollit teknik të mjediseve të<br />

brendshme të tunelit. Mbajtja nën<br />

pronar të rrugëve për normalizimin<br />

e gjendjes së rrugëve në të gjitha<br />

akset rrugore. Në të gjitha akset e<br />

tjera rrugore lëvizja e mjeteve bëhet<br />

normalisht pa probleme. Aktualisht<br />

rekomandohet përdorimi i zinxhirëve<br />

kryesisht në akset rrugore në<br />

drejtim të disa zonave malore, si më<br />

poshtë; në qarqet Kukës dhe Dibër;<br />

aksi B.Curri – Valbonë; Krumë – B.<br />

Curri, Kukës – Topojan, aksi Kukës<br />

– Ujmisht – Zall Dardhë – Muhurr –<br />

Peshkopi, Kukës – Bushtricë - Kala e<br />

Dodës – Sllovë – Peshkopi, Topojan<br />

– Shishtavec, Kukës – Qafë Shllak –<br />

Qafë e Malit - Fushë Arrës, Shupenzë<br />

– Ostren, Krastë – Bulqizë, Bulqizë<br />

– Librazhd , Arras – Lurë. Në qarqet<br />

Shkodër dhe Lëzhël aksi rrugor<br />

Shkodër – Koman, Qaf Çelë - Pukë<br />

- Fushë Arrës, Qafë e Malit – Fushë<br />

Arrës – Shpal; Koplik – Razëm,<br />

Bogë – Theth dhe Selcë – Vermosh,<br />

akset në drejtim te Dukagjinit, Qafë<br />

Mali – Dardhë - Fierzë, Fushë Arrës<br />

– Iballë, akset rrugore në zonat e<br />

thella të Mirditës në drejtim të Lurës.<br />

Në qarkun e Korçës; aksi rrugor Kapshticë<br />

- Korçë - Qafë Thanë, Boboshticë<br />

– Dardhë, Korçë – Voskopojë,<br />

Korçë – Ersekë – Leskovik, Korçë –<br />

Goricë. Pas reshjeve të borës që kanë<br />

kontroll e situatës është e vazhdueshme,<br />

ndërsa është krijuar një<br />

traditë në këtë drejtim, gjë që ka<br />

lehtësuar punën e kontrollit efikas<br />

në të gjitha mjediset e brendshme<br />

të tunelit. Fluksi i lëvizjes në të<br />

dy anët e tunelit në ditët e fundvitit<br />

vjen e rritet dhe arrin deri në mbi<br />

4000 mjete gjatë 24 orëve. Ndërkohë,<br />

masat mbrojtëse në mjediset<br />

e brendshme të tunelit janë të<br />

shumëfishta, ndërsa kontrolli është<br />

i pandërprerë përmes kamerave<br />

vëzhguese. Për këtë shërben një<br />

personel i specializuar për të përballuar<br />

çdo lloj incidenti, që mund<br />

të ndodhë në mjediset e brendshme<br />

të tunelit, edhe pse janë shënuar<br />

raste të rralla të rënies së zjarrit, të<br />

cilat janë eliminuar menjëherë. Në<br />

grupin e zjarrfikësve të tunelit janë<br />

në shërbim 6 mjete zjarrfikëse.<br />

mbuluar rajonin juglindor të vendit<br />

gjatë ditës së djeshmen moti është<br />

shoqëruar me temperatura të ulta<br />

disa gradë nën zero, që kanë krijuar<br />

një situatë të vështirë për qarkullimin<br />

e automjeteve në të gjitha akset<br />

rrugore.<br />

Për të shmangur aksidentet e<br />

mundshme është pezulluar në orët<br />

e para të mëngjesit qarkullimi i au-<br />

tomjeteve me tonazh të rëndë dhe<br />

lëvizja e automjeteve është e mundur<br />

vetëm me zinxhirë. Ndërkohë në qafat<br />

e maleve janë marrë masa duke<br />

hedhur kripë në rrugët nacionale e<br />

rurale për të shmangur rrëshqitjet.<br />

Probleme në furnizimin me energji<br />

elektrike ka në mjaft komuna malore<br />

të qarkut sidomos në Mokër të Pogradecit<br />

e Opar të Korçës. Plogështia<br />

<strong>55</strong><br />

familjeve të ish-pronarëve, të cilave<br />

do tu kthehen banesat e shtetëzuara<br />

pas vitit 1944. Burimet bënë me dije<br />

se 869 familje ish-pronarësh kanë<br />

paraqitur prej kohësh kërkesat e tyre,<br />

për një numër ende të papërcaktuar<br />

pronash të paluajtshme, kryesisht<br />

godina banimi.<br />

e CEZ-it për mirëmbajtjen e linjave<br />

bëjnë të ditur burime pranë komunave<br />

Lekas, Voskopojë, Dardhas,<br />

Velçan, e Moglicë, ka lënë në errësirë<br />

prej pesë ditësh banorët e tyre.<br />

Në qarkun e Gjirokastrës; Jorgucat -<br />

Qafa e Muzinës. Në qarkun e Vlorës;<br />

aksi rrugor Vlorë – Llogara, lëvizja e<br />

automjeteve kryhet me zinxhirë, pasi<br />

ka dhe shtresa akulli.<br />

Tropojë në rritje<br />

niveli i ujërave të<br />

liqenit të Fierzës<br />

Reshjet e ditëve të fundit kanë<br />

bërë të mundur rritjen e nivelit të<br />

ujërave të liqenit të Fierzës duke<br />

përmirësuar ndjeshëm situatën në<br />

këtë liqen që shërben si rregullator<br />

edhe për dy liqenet e mëdhenj të<br />

kaskadës së Drinit, të Komanit dhe<br />

të Vaut të Dejës. “Prurjet e ujit vazhdojnë<br />

të jenë të larta dhe gjatë ditës<br />

së djeshme janë rreth 530 metër<br />

kub ujë në sekondë, ndërsa niveli i<br />

ujërave ka arritur në 273,20 metra<br />

mbi nivelin e detit”, pohojnë burime<br />

të sallës së komandës së hidrocentralit<br />

të Fierzës. Rritja e nivelit<br />

të ujërave mundëson prodhim më<br />

të madh të energjisë gjatë dimrit,<br />

kur rritet kërkesa nga konsumatori.<br />

Hidrocentrali i Fierzës ka një<br />

kapacitet ujëmbajtës prej afro 3,2<br />

miliard metër kub ujë në pikën e tij<br />

maksimale, ndërsa 1,2 miliard metër<br />

kub ujë në pikën e ashtuquajtur të<br />

vdekjes në lartësinë e 242 metrave<br />

mbi nivelin e detit.


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

dita<br />

Firmosin Bode dhe Gaiani, borxhi i qeverisë së Italisë do të konvertohet në investime publike<br />

Interesat që do të paguheshin<br />

për borxhin, që qeveria shqiptare<br />

i ka asaj italiane do të konvertohen<br />

në fond investimesh. Ministri<br />

i Financave, Ridvan Bode, gjatë një<br />

konference u shpreh se, nga dita e<br />

sotme fillon zbatimi i marrëveshjes<br />

për shkëmbimin e borxhit për zhvil-<br />

Mbahet konferenca me teme “Evoluimi i legjislacionit shëndetësor për vendosjen e ekonomisë sociale te tregut ne 100 vjet shtet shqiptar”<br />

ISKSH kthehet në Fond<br />

sigurimesh, ja kushtet për të<br />

kontraktuar shërbimin privat<br />

Kreu i ISKSH-së Elvana Hana: Ligji i ri, kontrata për paketa shërbimi, bonuse per spitalet për paciente te shëruar<br />

Instituti i Sigurimeve te Kujdesit<br />

Shëndetësor ne bashkëpunim me<br />

fondacionin gjerman “Konrad Adenauer”<br />

organizuan konferencën me<br />

teme “Evoluimi i legjislacionit shëndetësor<br />

për vendosjen e ekonomisë<br />

sociale te tregut ne 100 vjet shtet shqiptar”,<br />

ku merrnin pjese drejtoresha<br />

e ISKSH-se znj. Elvana Hana,<br />

ministri I shendetesise z. Vangjel<br />

Tavo, ambasadorja e Gjermanisë,<br />

znj. Carolla Muller-Holtkemper si<br />

dhe mjeket me te njohur te shqiptare<br />

te disa brezave. Ne fjalën e saj, drejtoresha<br />

e ISKSH-se e vuri theksin tek<br />

ligji i ri i sigurimeve shëndetësore:<br />

“Pas përpjekjeve shumëvjeçare për<br />

ndarjen e financimit te shërbimeve<br />

nga politikat shëndetësore, falë një<br />

pune të madhe të stafit të ISKSH-se,<br />

mbështetjes se Ministrisë se Shëndetësisë,<br />

të Qeverise, aktoreve te<br />

tjerë dhe partnereve tanë ndërkombëtare-<br />

sot mund te flasim për një<br />

ligj ambicioz te sigurimeve shëndetësore,<br />

ligj qe pritet te hyje ne fuqi<br />

ne fund te marsit te vitit 2013”, u<br />

shpreh ne fjalën e saj znj. Hana. Ku<br />

ligj bazohet ne parimin e solidaritetit,<br />

mbrojtjen e te varfërve dhe ka<br />

si synim te realizoje mbulimin universal<br />

te popullatës për përfitimin e<br />

shërbimeve te kujdesit shëndetësor.<br />

Por, është e një rëndësie parësore,<br />

krijimi i terrenit te përshtatshëm<br />

për funksionimin e ligjit, siç është<br />

akreditimi i institucioneve shëndetësore<br />

si publike ashtu edhe private,<br />

një proces themelor ne përfshirjen<br />

e mëtejshme te shërbimeve shëndetësore<br />

ne skemën e sigurimeve.<br />

Me ligjin e ri te sigurimeve shëndetësore,<br />

Instituti do te quhet “FONDI<br />

i sigurimit te detyrueshëm për kujdesin<br />

shëndetësor” dhe do te menaxhoje<br />

financimin e shërbimeve të<br />

kujdesit shëndetësor.<br />

“Por për një financim te mire te<br />

shërbimeve shëndetësore, duhet te<br />

vazhdojnë investimet për ruajtjen e<br />

te dhënave ekzistuese, ne mënyrë qe<br />

te evidentohen te gjitha shërbimet e<br />

dhëna për pacientet dhe duhet pasur<br />

parasysh qe, struktura e shpenzimeve<br />

te jete ne favor te prevencionit,<br />

pasi sjell shkurtim te kostove dhe<br />

mbi te gjitha, rrit cilësinë e jetës për<br />

pacientet”, tha drejtoresha e ISKSHse.<br />

Fakti qe ne kemi një popullsi me<br />

te moshuar, nuk është e vetmja arsye<br />

pse ne kemi kosto ne rritje, por<br />

edhe sepse shpesh ngatërrohet nga<br />

te gjithë, se, shërbimi me i shtrenjte,<br />

lim. Sipas Bodes, shuma e fondeve<br />

që qeveria italiane i ka dhënë vendit<br />

tonë është 878 milionë euro, nga të<br />

cilat 650 milionë euro janë grante,<br />

ndërsa 228 milionë janë hua. Fondet<br />

do të përdoren për investime në<br />

disa prej fushave ku ka më shumë<br />

nevojë si arsim apo shëndetësi. Min-<br />

është shërbim me i mire apo sepse,<br />

për një shkak apo një tjetër, shërbimet<br />

kane filluar te fragmentohen,<br />

duke i dhënë me shume përparësi<br />

sasisë dhe jo cilësisë. Për këtë arsye,<br />

vijoi znj. Hana, ka një nevoje<br />

imediate për krijimin e paketave<br />

te shërbimeve qe parashikohen ne<br />

këtë ligj. Këto paketa, do te jene te<br />

mirëpërcaktuara dhe shumë transparente,<br />

çka përbën dhe një element<br />

të rëndësishëm kundër korrupsionit.<br />

Transparenca do të jetë në të gjithë<br />

elementët, që nga futja e pacientit<br />

në sistem deri tek kostot që paguan<br />

Fondi për pacientët, në çdo hallkë<br />

të sistemit, për çdo lloj shërbimi.<br />

Ka nevoje për një përmirësim te<br />

modelit te pagesave ne spitale dhe<br />

dhënien e bonuseve për paciente te<br />

trajtuar e te shëruar - qe parashikohet<br />

ne ligj - duke e vene theksin dhe<br />

promovuar jo me shume trajtime,<br />

por me shume shëndet! Pavarësisht<br />

se ligji vë theksin tek sistemi publik<br />

shëndetësor, që është dhe pjesa<br />

më e rëndësishme e tij, në të lihet<br />

hapësirë dhe për shërbimin privat.<br />

Kontraktimi me shërbimin privat,<br />

do te rrisë mundësitë dhe alternativat<br />

e marrjes se shërbimeve shëndetësore<br />

nga ana e popullatës por<br />

ne shpresojmë që sektori privat, pas<br />

akreditimit dhe konsolidimit të tij, të<br />

sjellë cilësi të mirë dhe konkurrencë<br />

istri Bode deklaroi se, vendi ynë ka<br />

nevojë për mbështetje pasi po përballet<br />

me sfida në sektorin ekonomik.<br />

Ndërsa, ambasadori i Italisë në<br />

Tiranë, Massimo Gaiani, u shpreh<br />

se nga këto fonde do të përfitojnë<br />

institucionet publike, çka do të bëjë<br />

të mundur dhe transparencën e<br />

reale ne treg. Kontraktimi I spitaleve<br />

private për paketa shërbimi te caktuara,<br />

apo pjese te tyre, do te behet<br />

pas procesit te akreditimit dhe nëse<br />

sjellin risi dhe ulje të çmimeve në<br />

krahasim me publikun, por edhe<br />

cilësi më të mirë në raste të tjera,<br />

duke lejuar edhe bashkëpagesën -<br />

mënyra e aplikimit te se cilës është<br />

për t’u përcaktuar. Do të krijohet për<br />

herë të parë, regjistri i ri i dhënësve<br />

privatë të shërbimit, i cili do të përfshijë<br />

vetëm subjekte të licencuara<br />

dhe akredituara, dhe me tej, do të<br />

jetë Këshilli Administrativ i ISKSHse,<br />

i cili do të miratojë metodat dhe<br />

kriteret e kontraktimit për dhënësit e<br />

shërbimeve shëndetësore duke stimuluar<br />

aksesin e shërbimeve, efektivitetin<br />

e kostos se tyre dhe rritjen e<br />

cilësisë se shërbimeve ndaj popullatës.<br />

“Unë e di qe ka pasur shume<br />

diskutime për pjesën se sa kushton<br />

kjo reforme, por kjo do te shihet pak<br />

nga pak, pasi implementimi i saj do<br />

te behet hap pas me hapi, duke pasur<br />

parasysh kosto-efektivitetin. Ky<br />

është një test për vendimmarrësit,<br />

aktoret e interesit dhe shoqërinë,<br />

nëse do te mbajnë drejt balancën e<br />

futjes se shërbimeve te reja me ristrukturimin<br />

dhe rritjen e aksesit<br />

te shërbimeve shëndetësore ekzistuese.<br />

Sikurse e kemi pare nëpërmjet<br />

dokumenteve arkivore qe nga fillesat<br />

përdorimit të tyre. “Lancohet projekti<br />

i konvertimit të borxhit në<br />

projekte zhvillimi. Shqipëria është<br />

një prej vendeve që ka prioritet në<br />

realizimin e këtyre projekteve. Ky<br />

fond prej 20 milion eurosh duhet<br />

që të shkoj në zbatimin e projekteve<br />

brenda 5 viteve. Kryesisht në fokus<br />

e shtetit shqiptar, vetëm Qeveritë<br />

nuk e zgjidhin dot problemin me një<br />

shkop magjik, sado mbështetëse dhe<br />

pozitive te jene ato. Ne jemi te gjithë<br />

bashke pjese e zgjidhjes. Te mos<br />

kemi asnjë dyshim, kosto e mosveprimit,<br />

është me e madhe. Kjo është<br />

një sfide qe na përket ne te gjithëve,<br />

dhe ne te gjithë se bashku, mund te<br />

japim me te mirën”, e mbylli fjalën<br />

e saj drejtoresha e ISKSH-se. Konferencën<br />

e përshëndeti ministri i<br />

Shëndetësisë i cili e vuri theksin<br />

te implementimi i ligjit te ri te sigurimeve<br />

shëndetësore, si një sfide<br />

e gjithë sistemit shëndetësor. Përshëndeten<br />

gjithashtu këshilltarja e<br />

kryeministrit, dr. Mirela Tabaku, e<br />

cila përcolli mbështetjen e Qeverise<br />

ne implementimin e ligjit te ri te<br />

sigurimeve shëndetësore. Përshëndeti<br />

konferencën gjithashtu prof.<br />

Isuf Kalo i cili theksoi rëndësinë e<br />

procesit te akreditimit ne blerjen e<br />

shërbimeve shëndetësore, ndërsa<br />

mjekja e njohur, prof. Adelina Mazreku,<br />

e mbylli ketë konference duke<br />

vene theksin te rivlerësimi i figurës<br />

se mjekeve, por ajo u shpreh: Ne,<br />

nuk kemi nevoje si artistet për duartrokitje,<br />

por te dëgjosh pas shume<br />

vitesh dike qe te thotë, doktoreshe,<br />

ju me keni shpëtuar jetën, është duartrokitja<br />

me e madhe!<br />

15<br />

do të jenë grupet vunerabël” tha Gaiani.<br />

Marrëveshja për konvertimin e<br />

këtij borxhi në fond zhvillimi u nënshkrua<br />

një vit më parë, ndërkohë që<br />

për zbatimin e tij është ngritur një<br />

komitet dypalësh. Afati kohor i këtij<br />

projekti është parashikuar 5 vjet.<br />

Ilda Mihali<br />

Drejt një modelit të një burgu<br />

te sigurisë se zakonshme<br />

me financim dhe monitorim<br />

jopublik, duke i dhëne mundësi<br />

te dënuarve te punojnë por<br />

dhe te paguhen për punën qe<br />

ata kryejnë<br />

Halimi : Në janar<br />

reforma në burgje<br />

sipas modeleve të SHBA<br />

Ministri i Drejtësisë dje në<br />

Ditën Ndërkombëtare të Lirive<br />

dhe të Drejtave të Njeriut: Përpjekjet<br />

tona për përmirësimin<br />

e trajtimit të të dënuarve dhe<br />

integrimin e tyre ne jetën publike,<br />

ne janar drejt një dimensioni<br />

të jashtëzakonshëm<br />

Dje në Ditën Ndërkombëtare të<br />

Lirive dhe te drejtave te njeriut Ministri<br />

i Drejtësisë z. Eduard Halimi<br />

deklaroi nisjen e në janar të vitin<br />

2013 të një reforme të re në sistemin<br />

e Institucioneve të Vuajtjes së dënimit<br />

“Përpjekjet tona për përmirësimin<br />

e trajtimit te te dënuarve dhe integrimin<br />

e tyre ne jetën publike, vitin e<br />

ardhshëm do te marrin një dimension<br />

krejt të jashtëzakonshëm. Një<br />

ekip ekspertesh ne MD po finalizojnë<br />

një nga nismat me reformatore<br />

ne ketë drejtim. Modelin e një burgu<br />

te sigurisë se zakonshme me financim<br />

dhe monitorim jopublik, duke i<br />

dhëne mundësi te dënuarve te punojnë<br />

por dhe te paguhen për punën<br />

qe ata kryejnë” – u shpreh Ministri i<br />

Drejtësisë Halimi, i cili mori pjesën<br />

në aktivitetin organizuar nga Drejtoria<br />

e Përgjithshme e Burgjeve me<br />

këtë rast. Sipas Ministrit kjo reformë<br />

inspirohet nga modelet e zbatuara<br />

në SHBA dhe ka si qëllim të të<br />

përmirësoj kushtet për trajtimin e të<br />

dënuarve, por edhe të uljes së shpenzimeve<br />

në buxhet. Më tej në fjalën<br />

e tij ai shprehu angazhimin e Ministrisë<br />

së Drejtësisë dhe Qeverise Shqiptare<br />

në drejtim të respektimit të<br />

lirive dhe të drejtave te të dënuarve<br />

si dhe riintegrimit të tyre në shoqëri<br />

nëpërmjet projekteve ambicioze qe<br />

stimulojnë punën e tyre krijuese ne<br />

vendet e vuajtjes se dënimit. Ministria<br />

e Drejtësisë dhe I.E.V.P. kanë<br />

punuar në krijimin e kushteve per<br />

realizimin e projekteve te punësimit<br />

dhe veprimtarive te tjera krijuese te<br />

te dënuarve ne institucione te vuajtjes<br />

se dënimit. Këto projekte kane<br />

synuar dhe arritur arsimimin e te<br />

dënuarve nëpërmjet hapjes se sistemeve<br />

9 vjeçar ne I.E.V.P; punësimin<br />

e personave me liri te kufizuar, lirinë<br />

e ushtrimit te se drejtës se besimit.<br />

Vitin e ardhshme mbaron ndërtimin<br />

i burgut i Fierit, me i madhi ne<br />

vend, por dhe me standardet me te<br />

larta ne rajon,mbaron paraburgimi i<br />

Beratit, dhe fillon ndërtimi i burgut<br />

më të madh të zonës se veriut, ai i<br />

Shkodrës, me një vlerë prej 18 mln<br />

euro.<br />

I.Mihali


16<br />

Nga Kastriot<br />

DERvISHI<br />

(vijon nga numri i djeshëm)<br />

speciale<br />

Marrëdhëniet shqiptaro – serbe<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Bataku propagandistik<br />

Esatin e kanë bërë të<br />

tjerët mbret<br />

Ndryshe nga të tjerë Batakoviçi<br />

e pranon faktin se Esat Toptani<br />

arriti të luftojë në Shkodër deri<br />

sa konferenca në Londër mori<br />

vendim pro Shqipërisë. Më<br />

tej akoma Batakoviçi shkruan<br />

se Esati “paska informuar”<br />

mbretin malazez për planin e<br />

tij për t’u vetëshpallur “mbret” i<br />

Shqipërisë. Esati po të ishte kaq<br />

“i dhënë” pas mbretit malazez e<br />

kishte fare të lehtë ta dorëzonte<br />

Shkodrën para 21 marsit 1913,<br />

pra para se ky qytet t’i ngelte<br />

përfundimisht Shqipërisë.<br />

Interesante është se ideja për<br />

ta bërë Esatin princ apo mbret<br />

është e shtypit dhe “studiuesve”,<br />

por asnjëherë e vetë Esatit. Ky i<br />

fundit e dinte shumë mirë se dy<br />

çështje kryesore atë të kryetarit<br />

të shtetit dhe të kryeqytetit<br />

nuk mund ta caktonte faktori<br />

shqiptar. Esati e kishte të qartë<br />

mbretin do ta caktonte Europa<br />

dhe kryeqytetin e Shqipërisë<br />

do ta caktonte mbreti. Në këto<br />

dy pika asnjëherë nuk ka pasur<br />

dyshime apo kërkesa të tij. Ai u<br />

caktua kryetar i dërgatës që i ofroi<br />

Wiedit kurorën shqiptare, pra<br />

si person që e njihte autoritetin<br />

e tij. Esati u bë kryeministër<br />

në shtator 1914. Ai kishte të<br />

gjitha mundësitë të vetëshpallej<br />

mbret pasi kishte filluar Lufta e<br />

Dytë Botërore. Esati, për inat të<br />

Batakoviçit u bë kryeministër pra<br />

dhe nuk u bë mbret. Në kulmin<br />

e pushtetit Esati nuk ka shfaqur<br />

dëshirën që ia kanë veshur të<br />

tjerët, por ka qëndruar te posti<br />

i kryeministrit. Ndryshe nga kjo<br />

Batakoviçi e quan “guvernator”<br />

pozicionin e Esatit në këtë kohë.<br />

Ai e pranon faktin se aleanca<br />

midis qeverisë serbe dhe Esatit<br />

“nuk u zyrtarizua me ndonjë akt<br />

të veçantë”. Esati nuk ka asnjë<br />

memorandum apo kërkesë të<br />

ketë kërkuar të jetë mbreti i<br />

Shqipërisë. Esati kaloi nëpërmjet<br />

një sërë kontradiktash. Në<br />

fund të Luftës së Dytë Botërore<br />

marrëdhëniet e tij me Italinë<br />

rezultojnë të prishura. Sipas<br />

studiuesit Harris Silajxhiç,<br />

Esati ndonëse ishte bashkuar<br />

me Antantën, nuk luftoi kurrë<br />

kundër Austro – Hungarisë<br />

në Shqipëri. Ky veprim i tij<br />

natyrisht është veprim i studiuar<br />

dhe realist.<br />

i Dushan Batakoviçit<br />

Esati e kishte të qartë mbretin do ta caktonte Europa dhe kryeqytetin e Shqipërisë do ta caktonte<br />

mbreti. Në këto dy pika asnjëherë nuk ka pasur dyshime apo kërkesa të tij. Ai u caktua kryetar i<br />

dërgatës që i ofroi Wiedit kurorën shqiptare, pra si person që e njihte autoritetin e tij. Esati u bë<br />

kryeministër në shtator 1914. Ai kishte të gjitha mundësitë të vetëshpallej mbret pasi kishte filluar<br />

Lufta e Dytë Botërore. Esati, për inat të Batakoviçit u bë kryeministër pra dhe nuk u bë mbret<br />

Esati në Luftën e Parë<br />

Botërore<br />

Si figura më e fuqishme në<br />

vend, Esati Toptani u zgjodh të<br />

kryesonte delegacionin shqiptar<br />

në Neuwied të Gjermanisë<br />

21 shkurt 1914. Në qeverinë<br />

që zgjodhi Wiedi, Esati mori<br />

dy postet më të rëndësishme,<br />

atë të ministrit të Punëve të<br />

Brendshme dhe të Luftës.<br />

Oborri i Wiedit mbizotërohej<br />

nga një luftë e ftohtë midis dy<br />

fuqive që kishin mundësuar<br />

pavarësinë e Shqipërisë, Austro<br />

– Hungarisë dhe Italisë. Të<br />

dy fuqitë mundoheshin të<br />

zgjatnin ndikimet e tyre sa më<br />

shumë. Esati shihej nga austrohungarezët<br />

si proitalian. Wiedi<br />

nga ana tjetër nuk ishte i aftë<br />

të kuptonte e vepronte shpejt<br />

në situatat që po krijoheshin.<br />

Oficerët holandezë prireshin më<br />

tepër nga austro-hungarezët.<br />

Më 8 maj 1914 Esati urdhëron<br />

për një veprim ushtarak majorin<br />

Sluis, i cili i deklaroi mosbindje.<br />

Sluis i tha hapur se nuk njihte<br />

autoritet tjetër veç mbretit. Si<br />

ushtarak i vjetër që ishte Esati<br />

kërkoi dorëheqjen te Wiedi, por<br />

ky nuk ia pranoi. Esati kishte<br />

vullnet për të shtypur rebelimet<br />

që po nisnin në vend. Por pak<br />

ditë më vonë Esati u akuzua nga<br />

Wiedi si “komplotist” pa asnjë<br />

fakt. U detyrua të largohej nga<br />

Shqipëria me ndërmjetësinë e<br />

Italisë. U kthye në Shqipëri kur<br />

vendi ishte përfshirë në rebelimin<br />

e Shqipërisë së mesme. Krijoi një<br />

qeveri dhe shtypi rebelimin e<br />

Haxhi Qamilit. Nëse në histori<br />

kritikohet dukuria “haxhi<br />

qamil”, nuk thuhet se kësaj i dha<br />

fund Esat Toptani. Përkundër<br />

dëshirës së tij Esati u bashkua<br />

me Antantën në vitin 1915,<br />

duke qenë i vetmi shqiptar pro<br />

saj. Në këtë aleancë ishte edhe<br />

Serbia, por Esati kishte hyrë në<br />

aleancë për interesat e tij dhe jo<br />

<strong>55</strong><br />

të Serbisë. Esati pranoi kësisoj<br />

t’i shërbejë Antantës. Esati ishte<br />

në këtë luftë aleat i Serbisë jo më<br />

pak nga ç’ishte aleat i Francës<br />

dhe Italisë.<br />

Me hyrjen e ushtrisë austro –<br />

hungareze në Shqipëri, Esati u<br />

largua në janar 1916 me rreth<br />

400 përkrahës drejt Italisë. Nga<br />

Roma shkoi në Paris e më vonë<br />

në Selanik.<br />

Pas mbarimit të Luftës së Parë<br />

Botërore, ai duhej të merrte<br />

pushtetin si kudo, por nuk ngjau<br />

kështu.<br />

Esati në mbarim të luftës është<br />

armiqësuar me Italinë dhe<br />

Francën. Edhe me Serbinë pozita<br />

nuk është e mirë. Ai shikohej<br />

për t’u eliminuar. Italia e kishte<br />

zgjidhur çështjen në Shqipëri<br />

duke përkrahur qeverinë e dalë<br />

nga kongresi i Durrësit. Edhe<br />

Franca nuk e shikonte Esatin


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

si pjesë të pushtetit shqiptar.<br />

Franca përkrahte Italinë në<br />

këtë kohë mbi mandatin e<br />

mundshëm të saj mbi shtetin<br />

shqiptar, ndërsa forcat e Esatit u<br />

shpërndanë më 12 tetor 1918.<br />

“Marrëveshja” Pashiç -<br />

Toptani<br />

Nëse Pashiç ka bërë politikë<br />

me Esatin, pse ky nuk paska<br />

bërë politikë me Pashiçin për<br />

interes të vet. Pavarësisht kësaj<br />

pretendohet një “marrëveshje”<br />

me Pashiçin. Nuk dihet pse Pasiçi<br />

nuk kërkon zbatimin e saj pasi<br />

lufta mbaron. Batakoviçi nuk<br />

referon kësisoj për marrëveshjen<br />

e pretenduar të vitin 1914 por i<br />

referohet një shkrimi të botuar<br />

nga një studiues kosovar në<br />

kohën e komunizmit. Nëse<br />

do kishte marrëveshje të tillë,<br />

Esati pati plotë 15 muaj të bënte<br />

veprimet sipas saj. Nuk rezulton<br />

të jetë bërë asnjë.<br />

Në fund të luftës sipas<br />

Batakoviçit, Esati i paska kërkuar<br />

Pasiçit që Shqipëria nuk duhej të<br />

humbiste kufijtë e caktuara në<br />

vitin 1913. Pra vetë Batakoviçi<br />

harron “marrëveshjen” e vitit<br />

1914 dhe na nxjerr një Esat<br />

që nuk paska qenë kundër<br />

Shqipërisë së 1913-s.<br />

Takimi Wilson – Toptani<br />

në dy plane<br />

Ish-kryeministri shqiptar Esat<br />

Toptani duke qenë aleati i vetëm<br />

shqiptar në krah të Antantës<br />

gjatë Luftës së Parë Botërore<br />

arriti të takohej me presidentin<br />

amerikan. Me këtë cilësi, ai<br />

kishte mundur ta radhiste veten<br />

në anën e fituesve të kësaj lufte si<br />

dhe të siguronte një përfaqësim<br />

të përligjur në Konferencën<br />

e Paqes. Toptani mbante<br />

korrespondencë të rregullt<br />

me sekretariatin e Lidhjes së<br />

Kombeve, jepte vazhdimisht<br />

intervista si dhe takohej me<br />

personalitete të ndryshme<br />

politike. Libri i Harris Silajxhiçit<br />

“Shqipëria dhe SHBA në arkivat<br />

e Uashingtonit”, Tiranë 1999,<br />

paraqet tezat e takimit midis<br />

Esatit dhe Wilsonit.<br />

Në mes të prillit 1919, Esat<br />

Toptani u takua me presidentin<br />

amerikan Wilson, të cilit i tha<br />

se kishte luftuar në radhët e<br />

aleatëve për parimet e shpallura<br />

të tij (Wilsonit) dhe më e pakta<br />

që ai priste, ishte që Shqipëria të<br />

mbetej në kufijtë e 1913-s. Esati<br />

kërkoi që presidenti amerikan<br />

ta pranonte mandatin amerikan<br />

mbi Shqipërinë duke shfaqur<br />

besimin e shqiptarëve ndaj<br />

speciale<br />

SHBA-së. Në një promemorie që<br />

Esat pashë Toptani i drejtonte<br />

Konferencës së Paqes, më 16<br />

prill 1919, ndër të tjera kërkonte<br />

mbetjen në fuqi të vendimeve<br />

të Konferencës së Londrës së<br />

vitit 1913 si dhe riformulimin<br />

e Komisionit Ndërkombëtar të<br />

Kontrollit, me një përfaqësues<br />

të SHBA-së, në vend të dy fuqive<br />

humbëse.<br />

Mirëpo po të lexosh Batakoviçin,<br />

del se gjoja Esati në një mesazh<br />

drejtuar presidentit Wilson<br />

paska kërkuar se vetëm një shtet<br />

jugosllav mund të garantonte<br />

shtetin shqiptar.<br />

Esati kishte dalë nga skena pasi<br />

ishte krijuar Jugosllavia dhe si<br />

shqiptar nuk mund të paraqiste<br />

asnjë pretendim në dëm të<br />

atyre që shtetet e tjera kishin<br />

vendosur.<br />

Presidenti Wilson e njohu në atë<br />

kohë Esatin si përfaqësues të<br />

shtetit shqiptar, ndërsa qeveria<br />

franceze e kishte tërhequr<br />

përfaqësuesit e saj pranë Esatit.<br />

Esat Toptani paska qenë<br />

më i fortë se presidenti<br />

Wilson?<br />

Në lidhje me fundin e jetës së<br />

Esatit prapë ka disa interpretime<br />

të pasakta. Batakoviçi thotë se<br />

delegacioni shqiptar që shkoi<br />

nga Tirana në Paris për të<br />

takuar Esatin i ofroi atij postin e<br />

kryeministrit. Në fakt delegacioni<br />

i përbërë nga katër vetë nuk e<br />

takoi fare Esatin, sepse ai u vra.<br />

Esati nuk kishte pretenduar<br />

postin e kryeministrit, por në<br />

vazhdim të kongresit të Lushnjës<br />

(fund)<br />

17<br />

një përfaqësim që mund të<br />

bisedohej çfarë mund të ishte.<br />

Pra nuk shtrohej fjala as për post<br />

konkret, ndërsa as që bëhej fjalë<br />

për t’u bërë mbret.<br />

Vrasja sipas Batakoviçit ishte<br />

bërë me idenë e “aleatit” të<br />

Serbisë që po komplotonte<br />

kundër Shqipërisë. Dihet që prej<br />

marsit 1920 fati i Shqipërisë<br />

ishte caktuar nga presidenti<br />

amerikan Wilson. Vrasja e Esatit<br />

ishte për konkurrencë politike<br />

dhe nuk ka lidhje të tjera. Esati<br />

nuk kishte as tagër dhe as mund<br />

të bënte politikë krejt i vetëm në<br />

një vend larg Shqipërisë. Sipas<br />

Batakoviçit, Esati na del më i<br />

fortë se presidenti amerikan<br />

në përcaktimin e gjeopolitikës<br />

botërore. Pra Batakovçi na<br />

mbush mendjen njësoj si<br />

historiografia komuniste se Esati<br />

na u vra për “marrëveshje” me<br />

Serbinë.<br />

Nuk njihen raste që i vrari të<br />

ngjallet përkohësisht e të thotë<br />

ku do ta varrosin. Esati nuk<br />

e kishte në dorë të caktonte<br />

parcelën e varrimit në Paris.<br />

Mbyllje<br />

Nëse do kërkoheshin figura<br />

të politikës së Shqipërisë që i<br />

kanë bërë dëm vendit të tyre në<br />

raport me Serbinë, ka figura që<br />

kanë udhëhequr vendin për 50<br />

vjet. Shembulli i bashkëpunimit<br />

të serbët mbetet Enver Hoxha.<br />

Caktim të udhëheqësit prej<br />

Beogradit, ndërtim i shtetit<br />

sipas modelit jugosllav, bashkim<br />

doganor, njësim të monedhës,<br />

boshatisje të tregut, vrasje në<br />

masë të kosovarëve (p.sh rasti<br />

i Tivarit, por edhe dënimet<br />

politike), etj, janë vepra që<br />

nuk lidhen me Esat Toptanin,<br />

“tradhtarit më të madh të<br />

Shqipërisë”, por lidhen me një<br />

emër tjetër.


18<br />

dita<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Shtëpia Botuese “<strong>55</strong>”<br />

JERUZALEMI<br />

Qyteti Qyteti Q ka qenë qenë shkatërru shkatërru-<br />

ar, rindërtuar, rrënuar dhe<br />

ringri-tuar prapë. Jeruzalemi<br />

është një nimfomaniake<br />

e vjetër, që i shtrydh<br />

të dashurit e saj njëri pas<br />

tjetrit deri në marrjen e<br />

frymës së mbramë, para<br />

se t’i flakë tutje, me një<br />

gromësi-më, një vejushë e<br />

zezë, e cila i përlan meshkujt,<br />

ndërsa janë ende<br />

duke depërtua...r trupin e<br />

saj.”Amos Oz, Një përrallë<br />

Dashurie dhe Terri”. Ky<br />

liber i cili ka vetem 2 muaj<br />

qe ka dale ne treg ne UK<br />

vijon te jete ne top listen<br />

e librave me te shitur ne<br />

Britanine e Madhe dhe me<br />

i komentuari ne media.<br />

Libri eshte perkthyer ne<br />

shqip nga Etleva Sakajeva<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

dita<br />

Itali, pas dorëheqjes<br />

së Montit, Luixhi Bersani<br />

shihet si pasardhësi<br />

Që 75 vjeçari Berlusoni të arrijë të bëhet për herë të pestë kryeministër, kjo konsiderohet<br />

me pak shanse nga thuajse të gjithë vëzhguesit. Në anketime ai rezulton me rreth 15<br />

për qind pas Pier Luigi Bersanit, i partisë kristian-sociale “Partito Democratico” (PD).<br />

“Unë futem në garë për të<br />

fituar.” Silvio Berluskoni<br />

kërkon të rikthehet në<br />

krye, pas dorëheqjes së<br />

sinjalizuar të kryeministrit<br />

të Italisë, Mario Monti.<br />

Por ka kohë që ekzistojnë<br />

favoritë të tjerë. “Tani<br />

rishfaqet Berlusconi dhe<br />

kërkon të na hedhë pesë<br />

vjet pas”. Pier Ferdinando<br />

Casini, kryetar i kristiandemokratëve<br />

italianë dhe<br />

konkurrent politik, reagoi,<br />

siç pritej në mënyrë<br />

kritike ndaj kandidaturës<br />

së shpallur të Silvio<br />

Berluskonit. Kjo në një<br />

kohë kur italianët kanë<br />

më se një vit që po kalojnë<br />

nwpër sakrifica të mëdha,<br />

për të penguar një rënie<br />

të si në Greqi, deklaroi ai<br />

në televizionin shtetëror.<br />

Peizazhi politik i Italisë<br />

në fundjavë ndryshoi<br />

sërish. Kryeministri<br />

pa parti Mario Monti<br />

- në pushtet që prej 13<br />

muajsh- e sheh veten të<br />

lënë në baltë nga partia<br />

e Berlusconit “Popolo<br />

della liberta” (PdL). PdL<br />

refuzoi t’i japë mbështetje<br />

Montit në të dyja dhomat<br />

e parlamentit. Tani Monti<br />

kërkon të japë dorëheqjen,<br />

sapo të miratohet një<br />

ligj i rëndësishëm për<br />

stabilitetin dhe buxhetin.<br />

Ky ligj mund të miratohet<br />

që para Krishtlindjeve,<br />

zgjedhjet e reja do të jenë<br />

të mundura në shkurt ose<br />

në mars 2013.<br />

Që 75 vjeçari Berlusoni<br />

të arrijë të bëhet për herë<br />

të pestë kryeministër,<br />

kjo konsiderohet me<br />

pak shanse nga thuajse<br />

të gjithë vëzhguesit. Në<br />

anketime ai rezulton me<br />

rreth 15 për qind pas<br />

Pier Luixhii Bersanit, i<br />

partisë kristian-sociale<br />

“Partito Democratico”<br />

(PD). Bersani do të<br />

merrte dyfishin e votave.<br />

Rudold Lill, ekspert pë<br />

Italinë dhe historian<br />

nga Këlni, mendon se<br />

deklarata e Berluskonit<br />

është “irracionale”. Ka<br />

pak shanse që ai të arrijë<br />

ta krye përmbysjen,<br />

përballë asaj që ka gatuar<br />

në Itali. Partia Mes - i<br />

Majtë, PD mbajti këtë vit<br />

zgjedhje të shtrenjta, me<br />

miliona pjesëmarrës, si<br />

fitimtar i të cilave doli në<br />

fund, Pier Luigi Bersani.<br />

Në partinë e Berluskonit,<br />

PdL, punët ecën ndryshe.<br />

Aty zgjedhjet paraprake<br />

u penguan për shkak<br />

të mosmarrëveshjeve<br />

brendapartiake, në<br />

radhë të parë përmes<br />

Berlusconit, i cili në<br />

fund e shpalli veten<br />

kryetar. “Partia Mes<br />

i Majtë ka struktura<br />

demokratike, ndërsa<br />

“Popolo della Liberta”<br />

është e strukturuar në<br />

mënyrë autoritare,” i<br />

krahason Rudolf Lill<br />

dy sistemet partiake.<br />

Ekspertët presin tani<br />

një fushatë elektorale<br />

populiste të makinerisë<br />

mediale të Berluskonit.<br />

Por nga pikëpamja<br />

politike, të tjerë ka kohë<br />

që ia kanë kaluar atij.<br />

Bersani është një prej<br />

tyre. Kritikë e akuzojnë<br />

Bersanin se është shumë<br />

i ngatërruar me lidhjet<br />

me komunistët dhe<br />

sindikatat. Megjithatë<br />

“ai është çliruar në masë<br />

të madhe prej tyre dhe<br />

është një udhëheqës<br />

demokratik në krye të<br />

njërës prej partive më<br />

të forta italiane,” është<br />

i bindur Lill. Bersani<br />

tymos me dëshirë puro<br />

dhe lë përshtypjen e një<br />

njeriu të gëzuar dhe me<br />

këmbë në tokë. Eksperti<br />

i politikës Lill e sheh atë<br />

si pasardhës të mirë për<br />

Mario Montin. Ai mund<br />

ta vazhdojë në mënyrë<br />

të arsyeshme kursin<br />

e tij të reformave me<br />

shpresë për të arritur një<br />

rimëkëmbje ekonomike.<br />

Ndërkohë, tregu i<br />

aksioneve në Itali shënoi<br />

rënie dhe kostoja e<br />

kredive u rrit së tepërmi,<br />

ndërsa dorëheqja e<br />

papritur e kryeministrin<br />

Mario Monti e shtoi<br />

pasigurinë në krizën e<br />

borxhit të Eurozonës.<br />

Indeksi i aksionit kryesor<br />

të vendit ra rreth 3 për<br />

qind dhe niveli i interesit<br />

për bonot e thesarit me<br />

afat 10-vjeçar maturimi<br />

u rrit me 0,3 për qind,<br />

rritja më e lartë kjo që<br />

nga gushti. Zoti Monti, i<br />

cili e udhëhoqi qeverinë<br />

italiane për një vit, bëri<br />

të njohur të shtunën se<br />

do të japë dorëheqjen,<br />

kur parlamenti të<br />

miratojë buxhetin e<br />

vitit të ardhshëm, gjë që<br />

mund ta çojë vendin në<br />

zgjedhje të reja në shkurt,<br />

disa javë para se ato<br />

ishin planifikuar. Sipas<br />

anketave, partia e qendrës<br />

së majtë e drejtuar<br />

nga Pier Luigi Bersani<br />

udhëheq me një shumicë<br />

të konsiderueshme garën<br />

politike dhe kjo parti<br />

mund të formojë qeverinë<br />

e ardhshme italiane.<br />

Pasiguria politike u<br />

ringjall në Itali, sidomos<br />

pasi ish-kryeministri<br />

Silvio Berluskoni bëri<br />

të njohur se partia e tij<br />

konservatore nuk do ta<br />

mbështeste më qeverinë e<br />

zotit Monti. Mario Monti<br />

siguroi mbështetjen nga<br />

udhëheqësit evropianë,<br />

ndërsa qeveria e tij u<br />

përkushtua në zbatimin<br />

e masave të ashpëra për<br />

frenimin e borxhit të<br />

Italisë.<br />

19<br />

BE: Skocia do të humbë<br />

statusin e anëtarit nëse<br />

merr pavarësinë<br />

Bashkimi Europian i bëri të qartë Skocisë se në rast<br />

se vendos të shkëputet nga Britania e Madhe do të<br />

humbë “statusin e anëtarit” të Unionit. Presidenti<br />

i Komisionit Europian, Jose Manuel Barroso tha se<br />

nëse në referendumin e vitit 2014 do të fitonte teza<br />

separatiste, Skocisë do t’i duhej të aplikonte nga e<br />

para për të qenë anëtare e Bashkimit Europian, ashtu<br />

siç parashikohet nga rregullat e Brukselit. “Një shtet i<br />

pavarur duhet të kërkojë anëtarësimin në Bashkimin<br />

Europian”, tha Barroso. Deklarata e tij nënkupton se<br />

Edinburgun, në rast se përfiton pavarësinë e plotë<br />

nga Londra, e pret një rrugë, ndoshta e gjatë dhe e<br />

lodhshme për fitimin e statusit të vendit të BE-së.<br />

Aktualisht, Skocia është pjesë e Britanisë së Madhe<br />

dhe nëpërmjet kësaj të fundit përfaqësohet në Bruksel.<br />

Forcat separatiste në Edinburg kanë ardhur duke u<br />

mbështetur vazhdimisht nga populli në vitet e fundit,<br />

aq sa pak muaj më parë, vetë kryeministri skocez i<br />

paraqiti kërkesën për referendum Cameron. Kërkesa<br />

u pranua “me keqardhje” prej kryeministrit britanik<br />

që vlerësoi se shkëputja do të ishte e dëmshme për të<br />

dyja palët, si për Britaninë, që do të humbte një pjesë<br />

të peshës së saj në rangun ndërkombëtar, ashtu edhe<br />

për vetë Skocinë, që do të shndërrohej në një zë të<br />

papërfillshëm.<br />

Britania kërkon njohjen<br />

e opozitës siriane<br />

Sekretari i Jashtëm britanik Ëilliam Hague iu kërkoi<br />

homologëve të tij evropianë që ta njohin plotësisht<br />

grupin opozitar sirian të udhëhequr nga Moaz al-<br />

Khatib, i cili pritet të takojë ministrat e Jashtëm të<br />

BE-së në Bruksel, në raundin e parë të bisedimeve<br />

joformale. “Ne i kemi njohur plotësisht ata,<br />

shpresojmë që edhe shtetet tjera do ta bëjnë të njëjtën<br />

gjë në takimin e “Miqve të Sirisë” në Marrakesh”, tha<br />

Hague, duke iu referuar një raundi tjetër bisedimesh<br />

që pritet të zhvillohet gjatë kësaj jave në Marok. Shefja<br />

e Politikës së jashtme e BE-së, Catherine Ashton tha<br />

se bisedimet janë një<br />

mundësi e rëndësishme që al-Khatibi t’i njoftojë<br />

ministrat për planet e tij mbi opozitën siriane.<br />

Kryengritësit pushtojnë një bazë ajrore<br />

në Alepo/Kryengritësit sirianë kanë pushtuar pjesë<br />

të një baze ushtarake strategjike në provincën veriore<br />

te Alepos.<br />

Aktivistët thanë se ky veprim do të ndihmojë<br />

opozitën që të forcojë praninë në zonat në kufi me<br />

Turqinë. Opozita dhe forcat qeveritare kanë luftuar<br />

për kontrollin e Alepos, që është qyteti i dytë më i<br />

madh i Sirisë dhe kryeqyteti tregtar. Kjo fitore vjen,<br />

derisa Bashkimi Evropian ka dënuar konfliktin<br />

në Siri. Derisa pranonte çmimin Nobel për Paqe,<br />

presidenti i Komisionit Evropian, Jose Manuel<br />

Barroso e ka quajtur situatën aktuale në Siri si “njollë<br />

në ndërgjegjen njerëzore”. Ai tha se komuniteti<br />

ndërkombëtar ka obligim moral për të adresuar<br />

krizën. Në ditët e fundit, kryengritësit në Siri kanë<br />

shënuar përparime taktike duke zënë baza ajrore afër<br />

Damaskut dhe Alepos.<br />

Sulm vetëvrasës në Pakistantë<br />

paktën 6 viktima<br />

Zyrtarët në Pakistan thonë se disa persona kanë kryer<br />

një sulm vetëvrasës me bombë ndaj zyrave të policisë<br />

në veriperëndim të vendit, duke vrarë të paktën 6<br />

vetë. Përgjegjësinë për sulmin e morën talebanët.<br />

Autoritetet thanë se militantët e sulmuan stacionin e<br />

policisë me granada dhe raketa, duke shkaktuar një<br />

luftë që zgjati për 1 orë. Tre nga sulmuesit u vranë,<br />

por njëri prej tyre mundi të shpëtojë. Zyrtarët thanë<br />

se në këtë sulm u vranë tre civilë dhe tre policë,<br />

dhe se 8 persona u plagosën. Një zëdhënës taleban<br />

tha se sulmi ishte hakmarrje për vrasjen e nipit të<br />

komandantit militant Baitulla Mehsud muajin e<br />

kaluar. Vetë Mehsud u vra në një sulm amerikan me<br />

avionë pa pilot në vitin 2009.


20<br />

reklama<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

<strong>55</strong>


gazeta<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

violeta Gjondedaj: 33 festivalet e mia në RTSH<br />

Nga Eriona GORICA<br />

Violinistja Violeta<br />

Gjondedaj është një nga artistet<br />

“veterane” të orkestrës<br />

së RTSH-së, me një karrierë<br />

të gjatë e të suksesshme artistike.<br />

Në 51 festivale ajo ka<br />

marrë pjesë në 33 prej tyre<br />

duke u renditur nga artistët<br />

që kanë më shumë pjesëmarrje,<br />

një bashkudhëtare dhe<br />

lidhëse e dy epokave. Nga<br />

festivali i 17-të e deri në Festivalin<br />

e 51-të, janë mbi tre<br />

dekada që ajo ka shoqëruar<br />

me tingujt e violinës qindra<br />

këngë e këngëtarë ndër vite.<br />

Në prag të Festivalit të 51-të<br />

të Këngës në RTSH, Violeta<br />

Gjondedaj ndihet e kënaqur<br />

edhe pse ka punuar për vite<br />

të tëra nuk e ka ndjerë lodhjen,<br />

përkundrazi, ka ndjerë<br />

kënaqësinë që të fal arti e<br />

muzika.<br />

- Ky është festivali i<br />

51-të i Radio Televizionit<br />

Shqiptar. Prej sa kohësh<br />

ju jeni pjesë e orkestrës<br />

së Radio Televizionit Shqiptar?<br />

Unë jam që kur kam dalë<br />

nga bangat e shkollës pjesë<br />

e kësaj orkestre dhe përsa i<br />

përket festivalit që nga viti<br />

1978 e deri më sot që bëhen<br />

33 festivale, pjesa më shumë<br />

e jetës sime si violiniste.<br />

Sigurisht që festivalet kanë<br />

rëndësinë e tyre, por pjesa e<br />

interpretimeve në orkestrën<br />

simfonike të të gjithë repertorit<br />

klasik botëror, romantik<br />

modern të orkestrës<br />

simfonike, që është një nder,<br />

privilegj dhe fati më i bukur<br />

që kam pasur unë dhe kolegët<br />

e mi që na kanë bërë që<br />

të jemi këto që jemi sot. Dhe<br />

fillimisht unë do përfitoj nga<br />

rasti të falënderoj të gjithë<br />

pedagogët, artistët, krijuesit<br />

të të gjitha brezave që kur<br />

ishin ne fëmijë e deri sot që<br />

na kanë mësuar, ndihmuar,<br />

përkrahur, inkurajuar për tu<br />

bërë këta artistë profesionistë<br />

të niveleve botërore më<br />

të cilët unë kam pasur fatin<br />

dhe privilegjin të punoj deri<br />

sot e kësaj ditë, qoftë për<br />

muzikën simfonike qoftë dhe<br />

për muzikën e lehtë të cilën<br />

me kolegët e mi, Shpëtim<br />

Saraçi me shokët që janë nga<br />

më të nderuarit dhe me famë<br />

në organizimin e këtyre<br />

spektakleve kaq të mëdhaja<br />

kaq popullore dhe kaq të<br />

dashura për popullin. Kanë<br />

dalë nga këto lloj orkestrash<br />

nga kjo shkollë nga këta pedagogë<br />

dhe nga këta artistë<br />

të brezave të kaluar nga të<br />

cilët ne kemi mësuar dhe i<br />

kemi pasur idhuj. Mendoj<br />

që çdo njeri kanë jetë idhullin<br />

e tij për ët ecur përpara<br />

dhe unë mendoj që kemi<br />

pasur pedagogët tanë, artistët<br />

nëpër botë, komunikimin<br />

që kemi pasur nëpër<br />

botë me të gjithë dirigjentë,<br />

instrumentistë, kompozitorë<br />

të huaj të cilët kanë ardhur<br />

kanë bashkëpunuar me ne<br />

dhe në jemi ndjerë kaq mirë<br />

me ta, kemi mësuar kaq<br />

shumë prej tyre dhe këto lloj<br />

bashkëpunimesh bëjnë që të<br />

ecësh përpara dhe vërtet unë<br />

ndihem ndoshta nga gratë<br />

më të lumtura në botë.<br />

- Si një nga veteranet<br />

o orkestrës, çmendim<br />

keni për artistët e rinj<br />

pjesëmarrës në festival?<br />

Sigurisht që rolin kryesor<br />

duhet ta kenë artistët e<br />

rinj, brezi i ardhshëm i cili<br />

do ta çojë artin përpara i cili<br />

do të jetë pasaporta e kulturës<br />

dhe artit shqiptar që<br />

ballafaqohet me botën qoftë<br />

dhe në muzikën e lehtë siç<br />

është festivali. Unë mendoj<br />

që roli i rinisë është i domosdoshëm<br />

dhe shumë me<br />

vlerë. Dhe falë përgatitjes të<br />

cilët bëjnë stafi dhe drejtuesi<br />

i këtij festivali dhe shumë<br />

festivaleve të tjerë Shpëtim<br />

Saraçi që i orientojnë, i ndihmojnë<br />

dhe i përkrahin dhe<br />

i bëjnë kaq të suksesshëm<br />

edhe të rinjtë të cilët nuk e<br />

kanë eksperiencën por kanë<br />

vitalitetin e moshës. Dhe ky<br />

bashkëpunim i eksperiencës<br />

dhe i moshës është shumë i<br />

domosdoshëm për të ecur<br />

përpara.<br />

- Si e shikoni festivalin<br />

nga viti 1978 deri më<br />

sot? Çfarë zhvillimesh ka<br />

gjatë këtyre viteve?<br />

Si në të gjitha aspektet<br />

e jetës dhe festivali domo-<br />

sdoshmërisht do eci me<br />

kohën dhe bën shumë mirë<br />

që ecën me kohën sepse çdo<br />

gjë e re që vjen sjell vlera të<br />

reja. Çdo gjë ka vlerën e vet<br />

në kohën dhe kushtet në të<br />

cilën ka ndodhur. Sigurisht<br />

në atë kohë kishte shumë<br />

vlera shumë e mocione të<br />

fuqishme sepse edhe standardet<br />

nuk ishin këto. Një<br />

shprehje e filozofisë thotë<br />

që pa të mira materiale<br />

nuk ka as shkencë, as kulturë<br />

dhe as art të cilat e<br />

bëjnë të eci përpara jetën.<br />

Por në ato kushte aq të<br />

vështira sakrifica, pasioni<br />

ishte kaq i madh sa mendoj<br />

që i ka kompensuar deri<br />

sa vazhdimësia nuk është<br />

prekur në këtë çështje me<br />

gjithë trysninë e madhe<br />

qoftë ideologjike dhe qoftë<br />

ekonomike, varfërisë të<br />

tejskajshme të asaj kohe.<br />

Por falë vitalitetit të popullit<br />

tonë, falë vitalitetit,<br />

përpjekjeve dhe dëshirës<br />

shumë të madhe unë do të<br />

thoja që populli shqiptar<br />

ka një gen artisti dhe në<br />

qoftë se ka mbijetuar në të<br />

gjithë luftërat e historisë<br />

së mëparshme të të gjitha<br />

kohërave them se është ky<br />

shpirt artistik që populli e<br />

ka në gen dhe e sfidon çdo<br />

lloj vështirësie.<br />

- Çfarë përbën violina<br />

për ju? Sa e lidhur jeni ju<br />

më këtë instrument?<br />

E para, instrumenti i violinës<br />

është përcaktuar si<br />

mbretëresha e gjithë instrumenteve<br />

në botë, kështu që<br />

unë kam fatin dhe privilegjin<br />

që i kam hyrë këtij profesioni<br />

me këtë lloj instrumenti.<br />

Dhe mendoj që violina është<br />

si ajo hemoglobina e kuqe në<br />

gjak që pa të nuk ka jetë asnjë<br />

moment. I falem instrumentit<br />

tim.<br />

kulturë<br />

- Cila është eksperienca<br />

juaj më mbresëlënëse<br />

në Radio Televizionin<br />

Shqiptar gjatë festivaleve?<br />

Sigurisht që janë këto<br />

vlerat fillimisht të orkestrës<br />

simfonike të instrumentit violinistik<br />

si instrument simfonik<br />

në orkestër që janë kaq<br />

kapitale, kaq të rëndësishme,<br />

në kualitete, në hapësirë, në<br />

kohë të cilat kanë ndihmuar<br />

shumë për të qenë në festival<br />

shumë e suksesshme, jo<br />

thjesht unë si individ por<br />

në përgjithësi orkestra. Një<br />

orkestër e muzikës së lehtë<br />

që vjen nga një orkestër simfonike<br />

unë mendoj që i ka të<br />

gjitha parametrat e niveleve<br />

botërore dhe të gjitha llojet e<br />

sukseseve i ka brenda.<br />

- A është muzika e<br />

lehtë shqiptare dhe a<br />

janë artistët pjesëmarrës<br />

në këtë festival të<br />

kualifikuar?<br />

Unë me gjithë dëshirën e<br />

shpirtit të madh do të them<br />

që artistët janë të mrekullueshëm.<br />

Sigurisht që një<br />

artist i mrekullueshëm<br />

bën dhe muzikë të mrekullueshëm<br />

në të gjitha llojet e<br />

stileve dhe në të gjitha llojet<br />

e shijeve brenda gjinisë së<br />

vet.<br />

- A keni menduar<br />

ndonjëherë për të hequr<br />

dorë nga ky profesion,<br />

nga violina?<br />

Absolutisht jo, sepse<br />

duke mësuar violinën,<br />

nëpërmjet violinës, nëpërmjet<br />

institucionit ku jam<br />

në orkestër, duke punuar,<br />

gjithë ky komunikim me<br />

gjithë ata kolegë që janë<br />

jashtë si gazetarë, redaktorë,<br />

inxhinierë etj, duke i<br />

komunikuar, thjesht të pish<br />

një kafe me ta merr shumë<br />

kulturë merr shumë njohuri<br />

të cilat profesioni nuk mund<br />

ti ketë por komunikimi me<br />

njerëzit të të gjitha profesioneve<br />

të ndryshme më ka<br />

bërë që më kanë ndihmuar<br />

të jem shume e kompletuar<br />

se në rast të atyre kolegeve të<br />

mia që kanë punuar thjesht<br />

në një institucion artistik<br />

dhe ky është një plus i madh<br />

për mua, është fat për mua.<br />

- Sa e vështirë është që<br />

të punoni me orkestrën<br />

në këtë festival?<br />

Kënaqësi dhe vlera janë<br />

kaq të mëdha saqë njeriu nuk<br />

e ndjen lodhjen. Nuk e kemi<br />

ndjerë lodhjen dhe kur kemi<br />

bërë punë shumë më tepër të<br />

vështira. Ndoshta për popullin<br />

është ky këndvështrim<br />

por festivale të tilla, organizime<br />

kapitale, me shumicë<br />

njerëzish, me disa lloj gjinish<br />

artistike Brenda pjesa<br />

më e vështirë është organizimi<br />

që me atë pjesë merren<br />

drejtuesit. Unë në këtë rast<br />

do të falënderoj personalisht<br />

drejtorin e përgjithshëm të<br />

Radio Televizionit Shqiptar<br />

zotin Petrit Beci, i cili në të<br />

gjitha organizimet artistike<br />

ka bërë ndihmën më të fuqishme<br />

, më të përkushtuar<br />

dhe më me vlerë që kanë<br />

bërë të gjithë drejtuesit e<br />

tjerë historikisht të të gjitha<br />

kohërave, të paktën që kam<br />

qenë unë këtu. Dhe nëpërmjet<br />

tij të gjitha dyert janë<br />

të hapura dhe gjithë stafi<br />

drejtues me Shpëtimin, me<br />

Fredin, me të gjithë shokët<br />

e tjerë, të më falin që nuk<br />

po ua them emrat, por që pa<br />

ndihmën e drejtorit, drejtorisë<br />

së përgjithshme, gjithë<br />

drejtuesve dhe gjithë stafit<br />

që ka radio televizioni shqiptar<br />

suksesi sigurisht varet<br />

prej tyre.<br />

21<br />

- Cilat janë planet tuaja<br />

më të afërta?<br />

Praktikisht ne kemi një<br />

program ku çdo dy javë,<br />

një javë apo çdo dhjetë ditë<br />

bëjmë një koncert simfonik<br />

që është në planifikimin<br />

e punë së orkestrës e cila<br />

plotëson të gjitha detyrimet<br />

që k andaj institucionit ndaj<br />

publikut dhe mendoj që<br />

brenda këtij programi këto<br />

janë detyra të rëndësishme,<br />

shumë të bukura, me shumë<br />

vlerë. Pastaj përveç kësaj<br />

kam bashkëpunime jashtë<br />

profesionit tim me shumë<br />

shoqe gazetare, do të përmend<br />

këtu Kozeta Zavalani.<br />

Një nga gratë më të nderuara<br />

dhe më të respektuara,<br />

më me vlerë e cila ka kontribuar<br />

shumë në hapësirat e<br />

mija kulturore, të kulturës së<br />

përgjithshme. Sigurisht që<br />

plane ka shumë por më mirë<br />

të mos I themi këto pjesë se<br />

kur të vijë puna për ti realizuar<br />

themi ato që bëhen jo<br />

ato që kemi dëshirë të bëhen.<br />

- Dhe së fundmi më<br />

thoni një mesazh?<br />

Unë do të thoja një mesazh<br />

timin personal kështu<br />

siç e ndjej dhe e gjykoj unë.<br />

Së pari, çdo individ duhet të<br />

thotë faleminderit për fatin e<br />

bukur që na dha jeta për tu<br />

marrë me art. Më ka pëlqyer<br />

shumë një thënie të cilën<br />

unë nuk e harroj e të madhit<br />

poetit Dritëro Agolli “Arti<br />

dhe kultura është pasaporta<br />

e kombit, arti dhe kultura<br />

është aristokracia e kombit,<br />

por jo aristokraci që ti<br />

të rrish rehat në kolltuk dhe<br />

punët t’i bëjnë të tjerët por<br />

këtë aristokraci, këtë kulturë,<br />

këtë art ta bësh ti me<br />

jetën tënde, punën, sakrificën,<br />

lodhjen dhe gjithë<br />

gjërat e tjera për të bërë<br />

art, se arti është perfeksion.<br />

Unë do të thosha që<br />

unë dhe kolegët e mi artistë<br />

jemi pjesë e ajkës së kësaj<br />

aristokracie të kobit të<br />

cilën jo vetëm që s’duhet ta<br />

nderojmë dhe ta respektojmë,<br />

dhe ta justifikojmë me<br />

punën e madhe që kërkon<br />

ky përkushtim por që të<br />

japim dhe shembullin tonë,<br />

se art duam apo s’duam ne<br />

dhe them që është e domosdoshme,<br />

ka detyrën morale<br />

ti edukojnë shijen estetike të<br />

njerëzimit dhe këtë e bën që<br />

me qenien e vet, që me paraqitjen<br />

e vet, që me mënyrën<br />

e komunikimit etj se duam<br />

apo s’duam ne artistët janë<br />

persona publikë dhe duhet<br />

të japim, të transmetojmë<br />

pjesën më të mirë njerëzore<br />

artistike


22<br />

Me rastin e 65-vjetorit të vdekjes dhe 140-vjetorit të lindjes<br />

kulturë<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

Asdreni, poeti që thuri himn Atdheut<br />

Nga Flori SLATINA<br />

Krahas Ismail Qemalit,<br />

që ngriti flamurin në Vlorë,<br />

një vend po kaq të rëndësishëm<br />

ka edhe Asdreni,<br />

që shkoi Himnin tonë Kombëtar,<br />

sepse ai flamur që u<br />

ngrit e valëvitet sot, ka më<br />

shumë hijeshi me vargjet<br />

e ndjera të Asdrenit dhe<br />

muzikën bukur të rumunit<br />

Porumbesku.<br />

Si sot 65 vjet më parë, u<br />

nda nga jeta një prej poetëve<br />

tanë të shquar të shekullit<br />

të XX, autori i Himnit<br />

tonë Kombëtar, Aleks Stavre<br />

Drenova (Asdreni). Asdreni<br />

ishte nga ata poetë krijimtaria<br />

e të cilëve u përket njëherësh<br />

dy periudhave. Poezia e tij u<br />

shkri që nga faza e fundit e<br />

Rilindjes deri në periudhën e<br />

Pavarësisë. Poeti pati një jetë<br />

të gjatë krijuese, rreth dyzet<br />

vjet. Ky vit, 2012, përkon jo<br />

vetëm me 100 –vjetorin e<br />

Shtetit Shqiptar, një vit ku<br />

simbolet e tij u nderuar e u<br />

vlerësuan lart, por edhe me<br />

140 vjetorin e lindjes dhe<br />

65-vjetorin e vdekjes së poetit.<br />

Për fat të keq, të paktë ishin<br />

ata që u kujtuan për poetin,<br />

edhe pse fjalët e shkruara<br />

prej tij, Himinin Kombëtar,<br />

e kënduan të gjithë. Krahas<br />

Ismail Qemalit, që ngriti flamurin<br />

në Vlorë, një vend po<br />

kaq të rëndësishëm ka edhe<br />

Asdreni, që shkoi Himnin<br />

tonë Kombëtar, sepse ai flamur<br />

që u ngrit e valëvitet sot,<br />

ka më shumë hijeshi me vargjet<br />

e ndjera të Asdrenit dhe<br />

muzikën bukur të rumunit<br />

Porumbesku.<br />

Asdreni u lind më 11 prill<br />

1872 në Drenovë. I mbetur<br />

jetim u detyrua të braktiste<br />

shkollën e mesme dhe<br />

të mërgonte në Rumani më<br />

1889. Bëri punë të ndryshme<br />

dhe kaloi një jetë me shtrëngime.<br />

Mori pjesë gjallërisht<br />

në përpjekjet e kolonisë së<br />

shqiptarëve të Bukureshtit në<br />

luftën për çlirimin kombëtar<br />

dhe u shqua si veprimtar i<br />

saj. Nisi të shkruante poezi<br />

dhe publicistikë nga fillimi i<br />

shek. XX. Në krijimet e para<br />

poetike, të cilat i përmblodhi<br />

në librin “Rreze dielli” (1904),<br />

Asdreni vijoi traditat e poezisë<br />

së Naim Frashërit, lartësoi<br />

dashurinë për atdheun, nxiti<br />

bashkatdhetarët të rreshtoheshin<br />

në luftën për çlirim<br />

nga zgjedha turke. Vepra më e<br />

rëndësishme e Asdrenit, “Ëndrra<br />

e lotë” (1912) shquhet për<br />

pasurinë e motiveve, frymën<br />

demokratike dhe nivelin e<br />

denjë artistik. Në krijimet e<br />

këtij vëllimi poeti demaskoi<br />

ashpër pushtuesit e huaj, i<br />

këndoi heroizmit të masave<br />

popullore në kryengritjet e<br />

armatosura të viteve 1911-<br />

1912, fshikulloi parinë frikacake<br />

dhe oportuniste, e cila<br />

iu resht detyrës ndaj atdheut<br />

(«Zëri i kryengritësve», «Krerëve<br />

tradhëtorë», «Çpërblimi»).<br />

Te ky vëllim u përcaktuan<br />

tiparet themelore<br />

të krijimtarisë së Asdrenit:<br />

fryma luftarake, karakteri<br />

demokratik, interesimi për<br />

problemet shoqërore, notat<br />

e ligjërimit të gjallë. Ajo shënoi<br />

një hap në kalimin nga<br />

romantizmi te realizmi në<br />

letërsinë shqiptare. Në krijimtarinë<br />

e Asdrenit motivi<br />

i luftës për çlirim kombëtar<br />

u ndërthur me idenë e luftës<br />

shoqërore, në shumë vjersha<br />

gjeti pasqyrim pakënaqësia e<br />

njeriut të thjeshtë ndaj shoqërisë<br />

borgjeze të kohës. Në<br />

gjysmën e parë të vitit 20, nën<br />

ndikimin e lëvizjes demokratike,<br />

poezia e Asdrenit përjeton<br />

një hov të ri. Në një sërë<br />

veprash të kësaj kohe poeti<br />

shprehu aspiratat e masave<br />

popullore për drejtësi shoqërore.<br />

Në heroin e poemës<br />

“Burri i dheut” (1920), Asdreni<br />

mishëroi përfaqësuesin<br />

e vegjëlisë që derdhi gjakun<br />

më 1920 për dëbimin e pushtuesve<br />

italianë dhe për një të<br />

ardhme më të mirë. Në këtë<br />

periudhë poeti shkroi një radhë<br />

vjershash të rëndësishme,<br />

si «Hymni i festës», «Fisnikët<br />

e Shqipërisë», «Republika shqiptare»,<br />

në të cilat demaskoi<br />

Vepra:<br />

“Rreze dielli”<br />

“Ëndrra e lotë”<br />

“Zëri i kryengritësve”<br />

“Krerëve tradhëtorë”<br />

“Çpërblimi”<br />

“Shqipëria më 1914”<br />

“Burri i dheut”<br />

“Hymni i festës”<br />

“Fisnikët e Shqipërisë”<br />

“Republika shqiptare”<br />

“Trashëgimi”<br />

“Kambana e Krujës”<br />

<strong>55</strong><br />

Himni i Flamurit<br />

Himni i Flamurit është himni kombëtar i Shqipërisë që nga shpallja e pavarësisë më<br />

1912. Himni, shkruar nga Aleksander Stavre Drenova, njihet zyrtarisht në Kushtetutën<br />

e Republikës së Shqipërisë si Himni i Flamurit, por gjithashtu gabim si Rreth Flamurit të<br />

Përbashkuar. Himni Kombëtar ishte një marsh rumun kompozuar nga Ciprian Porumbescu,<br />

ndërsa autor i tekstit Rilindasi Asdreni . Sipas Lagush Poradecit, ky u zgjodh si himni i Shqipërisë<br />

sepse: “… kjo ngjau se populli e gjeti të pëlqyerë vetë e dëshiroi ai ashtu, nga gjiri<br />

i tij i dha trajtën dhe frymën, vetë e shënjtëroi, duke e dashur me zemër gjer në therori dhe<br />

më shumë e përtej vetëtherorisë. Me të luftuan çetat e kryengritjes që ishin nëpër gjithë<br />

viset e Atdheut, dhe vdiqën vdekjen e ëmbël dëshmorët e lirisë. Me të u ngrit Flamuri në<br />

Vlorë...”. Me pak fjalë, kjo do të thotë që ngritja e flamurit nën tingujt dhe fjalët e “Betimit<br />

mbi flamur” ishte vetëm një akt formal nga ana e Ismail Qemalit për ta njohur këtë këngë si<br />

këngën tonë kombëtare. “Himni i Flamurit” është i vetmi himn në botë që i kushtohet simbolit<br />

të flamurit. “Himni i Flamurit” ose titulli i gabuar “Rreth Flamurit të Përbashkuar” me<br />

të cilin njihet më shpesh, është përdorur për herë te parë në 1912, me shpallen e Pavarësisë<br />

së Shqipërisë.<br />

forcat e vjetra shoqërore dhe<br />

antipatriotike, që përvetësuan<br />

frytet e sakrificave të masave<br />

popullore në luftën për çlirim<br />

dhe nisën të sundojnë vendin<br />

sipas interesave të tyre. Kjo<br />

kritikë dhe ndjenja e zhgënjimit<br />

të njerëzve të thjeshtë<br />

nga rezultatet e luftës që<br />

bënë për çlirim kombëtar e<br />

shoqëror, u thellua në krijimtarinë<br />

e Asdrenit pas viteve<br />

20 dhe gjeti pasqyrim në vëllimin<br />

“Psallme murgu”, që u<br />

botua në vitin 1930. Me këtë<br />

vepër Asdreni bënte një hap të<br />

shënuar përpara edhe si artist.<br />

Poezia e Asdrenit dhe e disa<br />

krijuesve të tjerë të kësaj pe-<br />

Himni i Flamurit<br />

riudhe, tregonte se ideja kombëtare<br />

po i hapte udhë idesë<br />

njerëzore. Asdreni la shumë<br />

vjersha në dorëshkrim, midis<br />

tyre një përmbledhje poezish<br />

me titull “Kambana e Krujës”<br />

që u botua pas çlirimit.<br />

Rëndësi në krijimtarinë<br />

e Asdrenit ka edhe publicistika<br />

e tij. Në artikullin “Dy-tri<br />

fjalë për oxhakësinë” botuar<br />

në revistën “Albania” të Faik<br />

Konicës më 1902, Asdreni<br />

demaskon atë pjesë të parisë<br />

feudale që merrte nëpër<br />

këmbë sakrificat e atyre që<br />

derdhnin gjak për lirinë e<br />

vendit. Vend me rëndësi në<br />

publicistikën e Asdrenit zënë<br />

edhe shkrimet që denoncojnë<br />

synimet e shteteve shoviniste<br />

fqinje dhe pohojnë besimin e<br />

forcave të vërteta kombëtare<br />

Rreth flamurit të përbashkuar,<br />

Me një dëshirë me një qëllim,<br />

Të gjithë Atij duke u betuar,<br />

Të lidhim besën për shpëtim.<br />

Prej lufte veç ai largohet,<br />

Që është lindur tradhëtor,<br />

Kush është burrë nuk frikohet,<br />

Po vdes, po vdes si një Dëshmor.<br />

Në dorë armët do ti mbajmë,<br />

Të mbrojmë Atdheun në çdo vend,<br />

Të drejtat tona ne s’i ndajmë,<br />

Këtu armiqtë s’kanë vend.<br />

Se Zoti vet e tha me gojë,<br />

Që kombe shuhen përmbi dhè,<br />

Po Shqipëria do të rrojë,<br />

Për të, për të luftojmë ne.<br />

për fitoren e lirisë.<br />

Asdreni ka hyrë në historinë<br />

e letërsisë shqiptare si<br />

një poet atdhetar e demokrat,<br />

që me veprën e tij ndikoi për<br />

zgjimin e ndërgjegjes kombëtare<br />

e shoqërore dhe për pasurimin<br />

e poezisë shqipe me<br />

forma e mjete të reja shprehëse.<br />

Asdreni u bë i njohur si<br />

publicist, por ishte edhe autor<br />

tekstesh shkollore e përkthyes.<br />

Po ai, para së gjithash,<br />

mbetet në letërsinë tonë si<br />

një poet i talentuar lirik. Mbi<br />

të gjitha emri dhe vepra e Asdrenit<br />

do të kujtohen për fjalët<br />

e Himnit tonë Kombëtar, brez<br />

pas brezi. Sikur asgjë tjetër<br />

të kishte bërë ky poet, do të<br />

mjaftonte vetëm Himni që<br />

ai të kujtohej, nderohej e<br />

vlerësohej ndër mote.


gazeta<br />

kulturë<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

<strong>55</strong> @ | www.gazeta<strong>55</strong>.al<br />

Filmi e çoi peshë turmën<br />

Filmi shqiptar “Nëntori i dytë” në këtë jubile shekullor nxori në rrugën e kombit një të vërtetë të madhe, se shqiptarët, përkatësisht pjesa dërmuese<br />

e saj, i kanë besuar atij filmi përderisa imituan pikë për pikë rrjedhën e atij filmi, veshjet, mustaqet, fjalët, inskenimet, figurat e asaj historie<br />

të aranzhuara në xhamadanin e epikës shqiptare..<br />

Nga Naser SHATROLLI<br />

Filmi artistik “Nëntori i<br />

dytë” (1982), me gjithë fabrikimet<br />

dhe kohën e ekranizimit<br />

na bëri me dije edhe<br />

njëherë se vitrina e librit<br />

historik në relacion me fuqinë<br />

kinematografike është<br />

më tepër dekor dhome apo<br />

ngushëllim gjumi, për faktin<br />

se, ekrani qe ai që e qoj turmën<br />

peshë. Ata vërshuan udhët<br />

kombëtare si bletët nga kosherja<br />

pas amës së tyre, për tu<br />

mbledhë rreth një lisi historik<br />

të simbolikës së ballkonit të<br />

pavarësisë mendore e fizike.<br />

Kuajt të shtrënguar në fallaka<br />

nga burra malësor e qytetar,<br />

me tagji në shpinë ju kishin<br />

nisë asaj rruge të moçme e shtruar<br />

me dhembje e lot të përzier<br />

me asfalt (beton) shpirti.<br />

Kështu u nisë turma nga Kosova,<br />

provokuan trokun e kalit,<br />

për të prekur shiun historik,<br />

kiametet historike që sjellë<br />

nata e dita, për të dhënë një<br />

mesazh se sa e duan historinë<br />

e tyre, vendin e tyre dhe heronjtë<br />

e saj. Mbase, ky karvan<br />

me krushqi (rreth 100 mijë<br />

figurantë) ishte filmi më madhor<br />

për këto rrethana (sikur<br />

t’ishte film). A do të mund të<br />

ndodhë në shiritin e ekranit<br />

vendor një atmosferë e tillë,<br />

në të kundërt, sikur mos të<br />

ishte ai film, çfarë do të ndodhte<br />

në këtë jubile shekullor,<br />

a do të shijohej kaq ashpër,<br />

kaq kuq, kaq bizaritet estetik,<br />

kaq veshje e shpenzime, kaq<br />

klipe patetike, kaq zhurmë e<br />

brohoritje dëshirash, për të<br />

veshur një herë në 100-vjet,<br />

teshat e kostumografit të Reshat<br />

Arbanës.../ Mbase, zor se<br />

do të mbusheshin ato sheshe,<br />

rrugë, zor se do të imitohej<br />

historia kaq ngjashëm.<br />

Filmi artistik e ka bërë<br />

botën kaq të përparuar, kaq<br />

dinamike, kaq intriguese, kaq<br />

kontemporane, kaq iluzore..<br />

Kjo fuqi epshore zgjoj nga gjumi<br />

edhe kafshët, mbi të gjitha,<br />

reflektoj shkas, motiv për krijuesit<br />

e filmit se ekrani vendor<br />

nuk është në krizë për shikues<br />

por se shikuesi është në krizë<br />

për ekranin. Kush do të mund<br />

t’ia tejkalonte atij filmi sot,<br />

cili regjisor apo dramaturg,<br />

ece besoje se do të ndodhë një<br />

film me kaq përmasa shikueshmërie<br />

(besueshmërie).<br />

Propaganda<br />

“Nëntori i dytë” doli të<br />

kishte qenë propaganda më<br />

madhore për shqiptarët andej<br />

dhe këtej kufirit për këtë<br />

fund shekulli përderisa turma<br />

ishte reklama më propaganduese<br />

për mediet botërore.<br />

Kjo rrëmujë festive, ky lëmsh<br />

njerëzor ishte skenari më provokativ<br />

për ballinat e gazetave<br />

botërore. Pastaj, festivalet<br />

teatrore e filmike, ekspozitat,<br />

promovime librash, logo,<br />

përkrenarja e Skënderbeut<br />

e cila vizitoj për herë të parë<br />

atdheun e vet, “Meshari” i<br />

Xhon Buzukut i cili erdhi për<br />

të shijuar ajrin e shqipes së<br />

vet, të gjitha këto, kanë për të<br />

ngritur veshët e filmbërësit në<br />

këmbë..!!<br />

Mustaqet<br />

Të rinjtë e Kosovës i besuan<br />

asaj fotografie, atij filmi,<br />

ata u solidarizuan duke vërshuar<br />

nga mustaqet. Masa i<br />

besoj edhe njëherë artistit,<br />

mbase, ishte mesazh i fort për<br />

krijuesit, se shijet popullore<br />

është lehtë për t’i zhgënjyer...<br />

vitet e fundit, është tentuar<br />

individualisht ose institucionalisht<br />

për të bërë film që<br />

do të përshkruhej fotografia e<br />

viteve 1999...<br />

Ar-miku<br />

Populli është publiku më<br />

mik e armik për një krijues<br />

filmi. “Nëntori i dytë” për të<br />

gjitha shtresat edhe më tej do<br />

të mbetet modeli më prekës<br />

në relacion me telat qelizore<br />

të turmës. Viktor Gjika e<br />

bëri turmën më të unifikuar<br />

se kurrë në raport me poli-<br />

tikën, patriotizmin, ndjesinë<br />

shpirtërore, dashurinë për<br />

një atdhe e fe. Aktorët Sandër<br />

Prosi, Reshat Arbana, Bujar<br />

23<br />

Lako, Robert Ndrenika.. nxitën<br />

turmat që të shalojnë kuajt<br />

për të provuar edhe njëherë<br />

në këmbë rrugët historike. Si<br />

përmbyllje, filmi në relacion<br />

me librin, statistikat na bëjnë<br />

me dije se filmi është magji<br />

më vete. Nëse do të ndodhte<br />

me mashtruar turmën artistikisht,<br />

siç ka pasur tendenca<br />

që të mashtrohet këto vite..<br />

frika se rruga e kombit do<br />

na ngelej bosh, se ekranin e<br />

bardhë do e mbulonte perdja<br />

e zezë, se sheshi do boshatisej<br />

nga turma njerëzore për të<br />

zënë vend pëllumbat....<br />

Naimi<br />

“Nëntori i dytë” ndoshta<br />

ka për të ngel monumenti më<br />

domethënës për historinë shqiptare.<br />

Në Evropë p.sh. grupi<br />

muzikor “ABBA” në një votim<br />

transparent para pak vitesh<br />

ka qenë më i votuari dhe pati<br />

marr çmim si grupi më i arrirë<br />

për 50 vite rrugëtim muzikor.<br />

Ndërkohë, tek ne muzika<br />

patriotike ndër vite ka bërë që<br />

kjo frymë muzikore të bëhet<br />

sinonim gjumi e jete. Me<br />

çifteli e refrene janë promovuar<br />

shtatore të shumta heronjsh,<br />

si të thuash, ka qenë<br />

një përflakje shpirtërore në<br />

relacion me Isa Boletinin, Ismail<br />

Qemalin, Hasan Prishtinën,<br />

Adem Jasharin, qoftë në<br />

Tiranë, Prishtinë apo Shkup.<br />

Ndër të tjera, grupi “ABBA”<br />

përkatësisht kultura muzikore<br />

e tyre është cilësuar si himn i<br />

bashkimit evropian, kështu<br />

që, nga mendësia vendore,<br />

do të kërkohej në ndërdije<br />

gradualisht që t’i mësoj dhe<br />

të mësohet me këngët e këtij<br />

grupi dhe në momentin që<br />

do t’i këndoj me shpirt ato,<br />

do bëhej një komision për t’i<br />

dhënë shanse hapësirës shqiptare<br />

që të bëhej anëtare<br />

e atij himni evropian, pa e<br />

humbur atë ë është bërë deri<br />

tani, përkundrazi ato do të<br />

mbeteshin nëpër vitrinat e<br />

shtëpive, muzeve, dhomave të<br />

gjumit si mjalti më i çmuar...<br />

Mbyllet festivali i filmit e teatrit “Skena UP”<br />

Mbi 100 filma, 14 shfaqje, panele e punëtori filmike kanë përshkuar festivalin përgjatë tërë javës së kaluar. Ndër të paktë fitues kosovarë kanë qenë regjisorja More Raça, e cila ka<br />

fituar kategorinë e filmave kombëtarë me filmin e metrazhit të shkurtër “Rrugëtimi”, dhe Korab Lecaj i cili ka fituar çmimin për skenarin më të mirë për filmin “Nëna”.<br />

Nuk kishte ndonjë performancë,<br />

bile as edhe ndonjë<br />

muzikë e stilit triumfues që<br />

jemi ti dëgjojmë në ceremoni<br />

të tilla. Një video përmbledhëse<br />

e asaj çka ka ndodhur,<br />

plus shpesh edhe ironia e dy<br />

prezantuesve kanë përmbyllur<br />

edicionin e sivjetmë të festivalit<br />

të filmit dhe teatrit studentor<br />

“Skena UP”. Mbi 100 filma, 14<br />

shfaqje, panele e punëtori filmike<br />

kanë përshkuar festivalin<br />

përgjatë tërë javës së kaluar.<br />

Ndër të paktë fitues koso-<br />

varë kanë qenë regjisorja More<br />

Raça, e cila ka fituar kategorinë<br />

e filmave kombëtarë me<br />

filmin e metrazhit të shkurtër<br />

“Rrugëtimi”, dhe Korab Lecaj i<br />

cili ka fituar çmimin për skenarin<br />

më të mirë për filmin<br />

“Nëna”. Aktori më i mirë i festivalit<br />

është zgjedhur spanjolli<br />

Albert Perez Hidalgo për rolin<br />

në shfaqjen “Solfatara”, ndërsa<br />

çmimin për aktoren më të<br />

mirë të festivalit, apo çmimi<br />

Adriana e kanë marrë katër<br />

aktoret iraniane Mina Zaman,<br />

Shakiba Fadaee Jonghani,<br />

Sara Bigdeli Shmlou dhe Mayram<br />

Nurmohammadi.<br />

“Fantasy nr:10 – The<br />

Beauty of Life” me regji të<br />

Manuen Bonillo Lopez ka<br />

marrë çmimin për shfaqjen<br />

më të mirë dhe regjinë më<br />

të mirë të shfaqjes. Juria e<br />

ka quajtur shfaqjen si një<br />

paraqitje intense të dhunës,<br />

cikleve të saj dhe lidhjes<br />

me çështjet gjinore,<br />

me gënjeshtrën dhe të<br />

vërtetën mesatare në botë.<br />

Fotografinë më të mirë e<br />

ka marrë filmi “Ararat”, një<br />

ko-produksion midis Gjermanisë<br />

dhe Turqisë, ndërsa<br />

dy çmimet për filmin më të<br />

mirë të animuar dhe filmin<br />

më të mirë dokumentar<br />

e kanë marrë në shtëpi dy<br />

përfaqësuese e ambasadave<br />

fituese, gjegjësisht Ambasada<br />

Franceze dhe ajo Gjermane,<br />

në mungesë të regjisorëve në<br />

sallë.<br />

Çmimi për filmin më të<br />

mirë në edicionin e dhjetë të<br />

“Skena UP” i ka takuar filmit<br />

amerikan “A ëorld for Raul”.<br />

Juritë që kanë vlerësuar më<br />

të mirët e festivalit kanë përfshirë<br />

emrat si : Brian Udovich,<br />

Cedomir Kolar, Rene Gjoni,<br />

Ben Apolloni, Zana Hoxha<br />

Krasniqi, Arzana Kraja, Olmo<br />

Omerzu, Hans Echnaton Schano<br />

dhe Miguel Oyarzun. Fare<br />

në fund, vetë Ministri i Kulturës,<br />

Memli Krasniqi nuk ka<br />

qenë i kënaqur ta mbyllë festivalin.<br />

“Nuk kam kënaqësinë<br />

këtë herë të mbyllë festivalin<br />

“Skena UP”, por shpresoj që<br />

dekada tjetër e festivalit të<br />

nisë edhe më e suksesshme se<br />

kaq” ka shtuar Krasniqi. Edhe<br />

në këtë edicion një hapësirë<br />

speciale kanë pasur filmat nga<br />

vendet e ish jugosllavisë me<br />

programin EX YU Generation<br />

Next, ndërsa nuk janë harruar<br />

edhe filmat retrospektivë<br />

të regjisorit të famshëm<br />

Stanley Kubrick. Në kuadër të<br />

festivalit është dhënë shfaqja<br />

“Mësimi” e Bekim Lumit, 10<br />

vite pas realizimit të saj.


24<br />

C M Y K<br />

reklama<br />

E martë, 11 dhjetor 2012<br />

@ | www.gazeta<strong>55</strong>.al gazeta<br />

ENERGJI ENERGJI<br />

<strong>55</strong>

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!