Ratownictwo Gorskie Nr 1_2017
Nasz magazyn poświęcony jest tematyce ratownictwa górskiego oraz bieżącym wydarzeniom w górach. Przedstawiamy naszym Czytelnikom organizacje ratownictwa górskiego w Europie i na całym świecie oraz przypominamy Ludzi, którzy wpisali się w historię ratownictwa górskiego. Unsere Zeitschrift ist der Problematik der Bergrettung und aktuellen Ereignissen in den Bergen gewidmet. Wir stellen unseren Lesern Bergrettungsorganisationen in Europa und weltweit vor und erinnern an Personen welche die Geschichte der Bergrettung schrieben.
Nasz magazyn poświęcony jest tematyce ratownictwa górskiego oraz bieżącym wydarzeniom w górach.
Przedstawiamy naszym Czytelnikom organizacje ratownictwa górskiego w Europie i na całym świecie oraz przypominamy Ludzi, którzy wpisali się w historię ratownictwa górskiego.
Unsere Zeitschrift ist der Problematik der Bergrettung und aktuellen Ereignissen in den Bergen gewidmet.
Wir stellen unseren Lesern Bergrettungsorganisationen in Europa und weltweit vor und erinnern an Personen welche die Geschichte der Bergrettung schrieben.
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
RATOWNICTWO GÓRSKIE wydarzenia<br />
Ryszard Szafirski<br />
in memoriam<br />
TEKST MACIEJ KRUPA<br />
Dnia 18 listopada 2016 roku, po długiej i ciężkiej chorobie zmarł Ryszard<br />
Szafirski. Wybitny taternik i alpinista, ratownik, przewodnik i instruktor,<br />
współtwórca sukcesów złotej ery polskiego himalaizmu. Zakopiańczyk,<br />
prezes i reformator tutejszego Klubu Wysokogórskiego. Znakomity fotograf.<br />
A przede wszystkim wspaniały kompan, gawędziarz, dusza towarzystwa,<br />
uroczy człowiek, którego dokonaniami można by obdzielić kilka życiorysów.<br />
I legendarna postać przemijającego pokolenia, którego zasługą są górskie<br />
sukcesy Polaków w górach najwyższych<br />
Urodził się w Sosnowcu w 1937<br />
roku. Ukończył studia na Wydziale<br />
Elektroniki Politechniki<br />
Śląskiej. Przygodę ze wspinaczką zaczął<br />
w 1958 roku szybko osiągając bardzo<br />
wysoki poziom sportowy i przechodząc<br />
trudne tatrzańskie drogi. Już w 1962<br />
roku został instruktorem taternictwa.<br />
Po Tatrach nastąpiły wyjazdy w Dolomity,<br />
Alpy, góry Ameryki Południowej,<br />
wreszcie Hindukusz, Pamir, Himalaje<br />
i Karakorum a nawet na Antarktydę.<br />
1963 był przełomowym rokiem w jego<br />
karierze. Wymieńmy tylko kilka najbardziej<br />
znaczących osiągnięć górskich<br />
Ryśka Szafirskiego.<br />
W Tatrach pierwsze zimowe przejście<br />
lewego filara Kazalnicy z Lucjanem Sadusiem<br />
w 1963 roku oraz piąte przejście<br />
Grani Głównej Tatr z Adamem Zyzakiem<br />
w 1964 roku w rekordowym wówczas<br />
czasie sześciu dni. W Dolomitach:<br />
pierwsze polskie przejście drogi Philippa<br />
i Flamma na Civettcie z Januszem<br />
Kurczabem w 1963 roku oraz podczas<br />
tego samego wyjazdu i z tym samym<br />
partnerem trzecie, a pierwsze polskie<br />
przejście Filara Wiewiórek na Cima<br />
Ovest di Lavaredo.<br />
W Alpach pierwsze powtórzenie drogi<br />
Bonattiego na północnej ścianie<br />
Matterhornu w 1966 roku (z Ryszardem<br />
Berbeką, Janem Stryczyńskim<br />
i Adamem Zyzakiem) a także pierwsze<br />
przejście północno-wschodniego<br />
filara Eigeru z Krzysztofem Cieleckim,<br />
Tadeuszem Łaukajtysem,<br />
i Adamem Zyzakiem w 1968 roku.<br />
W górach wysokich: pierwsze wejście<br />
na Malubiting Północny (6843 m)<br />
w 1969 roku oraz pierwsze wejście na<br />
Kunyang Chhish (7852) z Andrzejem<br />
Heinrichem, Janem Stryczyńskim<br />
i Andrzejem Zawadą w roku 1971. Była<br />
to przełomowa wyprawa otwierająca<br />
złotą erę polskiego himalaizmu. Kierował<br />
zwycięskimi wyprawami zakopiańskiego<br />
Klubu Wysokogórskiego na<br />
Peak 29 w 1979 roku i na południową<br />
ścianę Annapurny w 1981. Brał udział<br />
z zimowej wyprawie na Everest w 1980,<br />
podczas której z Zawadą w decydującym<br />
momencie wyszli ponad Przełęcz<br />
Południową na 8150 m i wynieśli tam<br />
butle z tlenem, co między innymi zmotywowało<br />
do udanego ataku Krzysztofa<br />
Wielickiego i Leszka Cichego.<br />
Janusz Kurczab napisał o Ryśku: „Alpinista<br />
kompletny (…) przeszedł pełną<br />
drogę rozwoju wspinaczkowego<br />
i górskiego doświadczenia. Od skałek<br />
i Tatr, przez Alpy latem i zimą,<br />
a następnie Andy Peruwiańskie, Pamir<br />
i Hindukusz, do dziewiczych szczytów<br />
Karakorum i Himalajów oraz lodowych<br />
gładzizn zimowego Everestu.<br />
Przeniósł się z Zagłębia do Zakopanego<br />
pod koniec lat 60. i szybko wrósł<br />
w górskie środowisko pod Tatrami.<br />
Był prezesem Klubu Wysokogórskiego<br />
w Zakopanem od 1970 roku i skierował<br />
działalność klubu na nowe tory. Zorganizował<br />
i prowadził szereg udanych<br />
wypraw zakopiańskiego klubu w różne<br />
góry świata, zbudował zespół i podstawy<br />
organizacyjne pod późniejsze sukcesy<br />
zakopiańczyków zimą na Manaslu<br />
i Cho Oyu oraz w składzie innych,<br />
licznych wypraw polskich i międzynarodowych.<br />
Od 1969 roku był ratownikiem<br />
górskim, a w latach 1977-78 pełnił<br />
funkcję naczelnika Grupy Tatrzańskiej<br />
GOPR. Był także wybitnym fotografem,<br />
członkiem Polskiego Związku Artystów<br />
Fotografików, jednym z pierwszych zakopiańczyków,<br />
którzy profesjonalnie<br />
zajmowali się fotografią barwną.<br />
Był jednym ze współautorów „raportu<br />
taterników” dotyczącego pacyfikacji<br />
Kopalni Wujek w stanie wojennym.<br />
W 1982 wyjechał z wyprawą w góry<br />
Alaski i nie wrócił do kraju. Zamieszkał<br />
w Kanadzie. Zaprzestał działalności<br />
górskiej; próbował jedynie kilkakrotnie<br />
lecz bezskutecznie zdobyć Mount Robson<br />
(3954 m).<br />
W ostatnich latach coraz częściej bywał<br />
wraz z żoną w Polsce, spędzał tu<br />
po kilka miesięcy. Pojawiał się w Zakopanem,<br />
spotykał się z rodziną i z kolegami<br />
z dawnych lat, chodził na górskie<br />
spacery. Dużą frajdę sprawiało mu<br />
uczestnictwo w rozmaitych górskich<br />
festiwalach i przeglądach na które był<br />
zapraszany. Dał się przypomnieć i poznać<br />
młodszym pokoleniom dzięki wydanej<br />
w 2014 wspomnieniowej książce<br />
Przeżyłem więc wiem. Nieznane kulisy<br />
wypraw wysokogórskich. Wspomnienia<br />
Ryśka spisała w niej Klaudia Tasz.<br />
W Zakopanem ostatni raz wystąpił<br />
4<br />
nr 1/<strong>2017</strong>
Change language