Tylko Toruń nr 120

BEZPŁATNA GAZETA TORUŃSKA | NR 120 | 19 PAŹDZIERNIKA 2018 | ISSN 4008-3456 | NAKŁAD 25 000 EGZ. 

www.tylkotorun.pl 

Tomasz LENZ 

dla Torunia 

Materiał sfinansowany przez KKW Platforma.Nowoczesna Koalicja Obywatelska 

Taki jest Tylko Toruń 

W niedzielę po raz pierwszy zdecydujemy, kto obejmie władzę 

w samorządach aż na 5 lat. Głosując na konkretnego kandydata, 

wybieramy nie osobę, ale obietnicę nowego przedszkola, remontu drogi 

czy wsparcia seniorów. Wybierzmy się więc 21 października do lokali 

wyborczych, aby zdecydować o tym, jak będzie wyglądała nasza przyszłość 

REKLAMA 

Tylko Toruń . 19 października 2018

2 FELIETON 

• DZIEŃ DOBRY! 

stopka redakcyjna 

Święto demokracji 

mec. ŁUKASZ PŁAZA 

Kancelaria Płaza i Wspólnicy 

Mam takie przeświadczenie, 

że ostatnie lata uświadomiły 

nam, jak aktywność społeczna 

jest ważna. Jeśli chcemy, żeby 

ziściło się zdanie „nic o nas 

bez nas”, musimy czynnie brać 

udział w życiu publicznym. 

Jakkolwiek możemy nie lubić 

polityki, nie wierzyć politykom 

i brzydzić się wszystkim, co polityczne, 

nie uciekniemy od jej 

Książę Józef, który 

uczył nas honoru… 

dr ZBIGNIEW GIRZYŃSKI 

historyk 

Powoli zbliżamy się do magicznej 

w tym roku daty, kiedy 

będziemy świętować 100-lecie 

odzyskania przez Polskę niepodległości, 

a tymczasem dziś 

przypada inna, ważna, choć 

smutna rocznica. Niepodległości 

nie byłoby, gdyby nie ci 

wszyscy, którzy oddawali za 

nią życie przez ponad 120 lat 

pozostawania Polski w niewoli. 

Pierwsze pokolenie, które poderwało 

się do walki, pamiętało 

wpływu na nasze szare życie. 

Są kraje, i to starej demokracji, 

w których głosowanie 

jest obowiązkowe. Wtedy przynajmniej 

nikt nie może stwierdzić 

- ja z tym nie miałem nic 

wspólnego. Od nas Ojczyzna 

wymaga inicjatywy i aktywności, 

ale przynajmniej stajemy 

się społeczeństwem świadomym. 

Wybory samorządowe są 

inne niż wszelkie pozostałe. 

Szczególnie te w gminach dotyczą 

spraw nam bliskich, naszej 

codzienności. I kandydatom 

możemy się przyjrzeć dokładniej, 

poznać ich osobiście, porozmawiać 

i poznać wartości, 

osiągnięcia i plany. 

Wbrew pozorom w najbliższych 

wyborach nie wybieramy 

„bezradnych”, ale realne plany 

i działania na najbliższe 5 lat. 

Warto zwrócić uwagę nie na 

szyldy partyjne, nie na rekomendacje 

z Warszawy, Brukseli 

czy Watykanu, a na konkretnego 

człowieka. W wyborach 

samorządowych każdy głos jest 

na wagę złota i każdy wyborca 

jeszcze wprawdzie gasnącą, ale 

niepodległą Rzeczpospolitą. 

Symboliczną postacią tamtych 

czasów był bratanek ostatniego 

króla Polski – książę Józef Poniatowski. 

Ostatni nasz monarcha, 

Stanisław August Poniatowski, 

symbolizuje pokolenie, 

które nie potrafiło uchronić Ojczyzny 

przed katastrofą rozbiorów, 

ale jego bratanek to piękny 

przykład następnego pokolenia, 

które jako pierwsze poderwało 

się, aby o wolną Polskę 

walczyć i walczyć aż do końca. 

Książę Józef lepiej mówił 

po niemiecku niż po polsku. 

Urodzony i wychowywany 

w Wiedniu mógł zrobić zawrotną 

karierę na austriackim 

dworze. Bóg jeden raczy wiedzieć, 

dlaczego został Polakiem, 

bo w jego przypadku był 

to świadomy wybór. Mężnie 

walczył w obronie Konstytucji 

3 maja, a następnie w powstaniu 

kościuszkowskim. Wreszcie 

gdy pojawiła się szansa na 

wywalczenie niepodległości 

przy boku Napoleona, stanął na 

czele wojsk Księstwa Warszawskiego. 

Zginął 205 lat temu – 19 

października 1812 roku w nurtach 

rzeki Elstery w bitwie pod 

Lipskiem. 

jest ważny. I musimy to uświadomić 

sobie zarówno my, jak 

i potencjalni radni. W końcu 

jasne jest, kto w tej relacji jest 

pracodawcą, a kto pracownikiem. 

Dlatego w tym roku zróbmy 

wszyscy krok w kierunku 

społecznej odpowiedzialności. 

Niezależnie od naszych przekonań 

i poglądów politycznych na 

dobry początek pójdźmy zagłosować, 

tak by mandat naszych 

rajców był silny, a jednocześnie, 

żeby każdy z nich czuł oddech 

wyborcy na plecach. A za kolejne 

5 lat rozliczmy rajców nie ze 

słów padających dziś, a rzeczywistych 

czynów. 

Był jedynym cudzoziemcem, 

którego Napoleon mianował 

Marszałkiem Francji. Wierny 

aż do końca. Gdy car Aleksander 

I zaproponował mu, aby 

zdradził Bonapartego i przeszedł 

na stronę Rosji (snuł już 

bowiem plany powołania pod 

swoim berłem niesuwerennego 

Królestwa Polskiego, zwanego 

następnie Kongresówką), książę 

Józef miał odpowiedzieć: 

„Bóg mi darował honor Polaków 

i Bogu go tylko oddam”. 

Bez tych wszystkich bohaterów, 

którzy hartowali nasz narodowy 

charakter w trudnych czasach 

niewoli, nie mielibyśmy co 

świętować 11 listopada! 

Redakcja „Tylko Toruń” 

Toruń, ul. Skłodowskiej-Curie 41 

redakcja@tylkotorun.pl 

Wydawca 

Fundacja MEDIUM 

Redaktor naczelny 

Radosław Rzeszotek 

tel. 609 119 016 

Sekretarz redakcji 

Łukasz Piecyk (tel. 733 842 795) 

Redaktor wydania 

Kinga Baranowska 

Dział reportażu i publicystyki 

Wojciech Giedrys 

Robert Kamiński 

Dział informacyjny 

Michał Ciechowski, Piotr Gajdowski 

Kultura 

Michał Ciechowski 

Sport 

Karol Żebrowski 

Zdjęcia 

Łukasz Piecyk 

Korekta 

Piotr Gajdowski 

REKLAMA 

Justyna Tobolska 

(GSM 724 861 093), 

Monika Dąbrowska 

(GSM 601 581 086), 

Karol Przybylski 

(GSM 665 169 292), 

Małgorzata Kramarz 

(GSM 607 908 607), 

Paweł Skraba 

(GSM 661 903 202). 

reklama@tylkotorun.pl 

Skład 

Studio Tylko Toruń 

Druk 

Drukarnia Polska Press Bydgoszcz 

ISSN 4008-3456 

Redakcja nie odpowiada za treść ogłoszeń. 

*** 

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach 

pokrewnych. Fundacja MEDIUM zastrzega, że 

dalsze rozpowszechnianie materiałów opublikowanych 

w “Tylko Toruń” jest zabronione bez zgody 

wydawcy. 

AUTOPROMOCJA 


4 

TEMAT NUMERU 

• ZDECYDUJMY O PRZYSZŁOŚCI NASZEGO MIASTA 

Ruszcie po prostu tyłki i idźcie głosować! 

Mam 3,5 tys. znaków, żeby przekonać Was do głosowania 21 października 2018 r. Wiem, że hasła „nie głosujesz, nie masz 

prawa narzekać” już na nikogo nie działają. Poświęćcie jednak tych kilka minut na lekturę, a ja postaram się Was namówić 

Wojciech Giedrys | fot. Adam Zakrzewski 

Po pierwsze: kolejna kadencja samorządowa 

będzie mieć nie cztery, 

a pięć lat. To znaczy, że przez 

pięć najbliższych lat nowo wybrane 

władze będą podejmować 

decyzje w naszym imieniu i przez 

pięć lat nie będą musiały za bardzo 

brać pod uwagę tego, co chcą 

mieszkańcy, a czego nie. TO AŻ 

PIĘĆ LAT. To szmat czasu. Za pięć 

lat będziemy starsi o pięć lat. Niektórzy 

skończą studia, inni zmienią 

pracę, urodzi im się dziecko, 

niektórych z nas zabraknie już 

w tym gronie. Musimy więc powierzyć 

sprawy nasze i naszego 

miasta w dobre ręce, tym, których 

wizja na najbliższe lata daje nam 

nadzieję i buduje w nas przekonanie, 

że Toruń będzie podążać 

w dobrym i właściwym kierunku. 

Po drugie: im większa będzie 

frekwencja, im więcej głosów oddamy, 

tym większy będzie mandat, 

a układ sił w radach miast, gmin 

i powiatów będzie odpowiadać 

temu, czego oczekują mieszkańcy. 

Po trzecie: zawsze pamiętajcie, 

że to my jesteśmy pracodawcami 

burmistrza, wójtów i radnych i to 

AUTOPROMOCJA 

naszą wolę powinni wykonywać, 

a nie odwrotnie. Zdumiewające 

jest czasem, z jaką wdzięcznością 

odnosimy się do miłościwie panujących 

nam polityków na różnych 

szczeblach - od rządu do samorządu. 

Czy naprawdę powinniśmy być 

wdzięczni włodarzom, że dzięki 

nim został załatany chodnik i wylany 

asfalt na drodze? Przecież taka 

jest ich praca i płacimy im za to 

z naszych podatków niemałe pieniądze. 

To przecież są nasi najemnicy. 

Osoby, które robią coś w naszym 

imieniu. Bez nas nie byłoby 

ich. Pieniądze w budżecie miasta 

czy gminy nie pojawiają się znikąd. 

Podobnie jak pensje w portfelach 

polityków. To są nasze pieniądze 

i mamy prawo decydować, komu 

chcemy zapłacić nimi za pracę. Potraktujmy 

więc wszyscy te wybory 

jak rozmowę kwalifikacyjną. Ale 

nie naszą. Biorą w niej udział politycy. 

A my... jesteśmy SZEFAMI. 

Po czwarte: czy naprawdę macie 

gdzieś to, co dzieje się w Waszym 

bloku, domu, na podwórku, skwerze, 

osiedlu czy mieście? Naprawdę 

ciężko mi w to uwierzyć, że macie 

w nosie to, co dzieje się wokół Was, 

jak gmina będzie wyglądać za pięć 

lat, jakimi drogami będziemy jeździć, 

w jakich szkołach i w jakich 

warunkach będą uczyć się nasze 

dzieci, jakie podatki będziemy płacić, 

ile zapłacimy za wywóz śmieci, 

itp. Samorząd i jego władze - nie 

posłowie, nie europosłowie czy 

senatorowie - są najbliżej naszych 

spraw. Tych zwykłych, czasami 

przyziemnych i codziennych. Dlatego 

te wybory są najważniejsze, bo 

dotyczą nas bezpośrednio. Ich skutki 

będziemy odczuwać niemal każdego 

dnia. Głosujmy więc i róbmy 

to mądrze oraz odpowiedzialnie. 

Po piąte: jeśli dotarliście do tego 

punktu, najwidoczniej Was nie 

przekonałem. I po prostu nie zależy 

Wam na tym, co się dzieje i co 

dziać się będzie w Toruniu. A jeśli 

po prostu nie wiecie, na kogo głosować, 

wykorzystajcie tych kilka 

dni, żeby zapoznać się z tym, co 

proponują poszczególne komitety. 

Jeżeli jednak żaden z nich Was nie 

przekona, zróbcie jedno: oddajcie 

głos nieważny. To również jest głos. 

Nie zmarnujcie go. 


MATERIAŁ KOALICYJNEGO KOMITETU WYBORCZEGO PLATFORMA.NOWOCZESNA KOALICJA OBYWATELSKA 

• 

PROMOCJA 

5 


6 

LUDZIE 

• ROK WŁÓCZYKIJA BŁYSKAWICZNIE MINĄŁ 

Witajcie w domu! 

Adriana Andrzejewska i Mikołaj Kuras po 11 miesiącach 

wrócili z podróży dookoła świata 

Michał Ciechowski | fot. Mikołaj Kuras 

W 334 dni przemierzyli 25 krajów 

na 5 kontynentach. Nie zdążyli 

dotrzeć do Afryki, zdołali jednak 

spełnić marzenia – zobaczyć 

Wielki Kanion, mecz koszykówki 

NBA oraz kangura i koalę w naturalnym 

środowisku. Do Torunia 

wrócili 14 października, witani na 

dworcu przez stęsknioną rodzinę 

i przyjaciół. 

AUTOPROMOCJA 

Ada, dziennikarka Polskiego 

Radia PiK, oraz Mikołaj, fotoreporter 

związany z toruńskimi mediami, 

w podróż dookoła świata wyruszyli 

z Torunia 15 listopada 2017 

r. Z Warszawy wylecieli do Rzymu, 

a dalej do Rio de Janeiro. Podróżowali 

drogą powietrzną, lądową 

i wodną, dźwigając ze sobą plecaki 

o wadze ok. 26 kg każdy. 

- Wszyscy myślą, że to był całoroczny 

urlop, ale takie podróżowanie 

mimo wszystko wymagało 

od nas dużego wysiłku – śmieje się 

Ada. – Planowanie podróży, wybór 

noclegu, dostosowanie wszystkiego 

do czasu, kiedy planowaliśmy 

być w danym miejscu, było bardzo 

skomplikowane. 

Mimo problemów logistycznych, 

których się nie wystrzegli, 

dotarli m.in. do Brazylii, Peru, 

Kalifornii, Laosu i Azji Południowo-Wschodniej, 

Australii, Nowej 

Zelandii, a także Japonii, do której 

podróży na początku nie planowali. 

Czy czuli się podczas swojej wyprawy 

bezpiecznie? 

- Oczywiście! – mówią zgodnie. 

– Uważać musieliśmy na siebie 

w Ameryce Południowej, ale 

staraliśmy się nie chodzić nocami. 

W ciągu tych 11 miesięcy spaliśmy 

w 31 prywatnych domach, kilkunastu 

hostelach, a czasami pod 

namiotem. Bardzo dużą pomoc zaoferowali 

nam obcy ludzie. Pewien 

Chilijczyk zabrał nas do swojego 

domu, kiedy padał deszcz. Rozmawialiśmy 

cały wieczór. Nie byłoby 

w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, 

że żadne z nas nie rozumiało swojego 

języka. 

O tym, że świat jest mały, przekonali 

się bardzo szybko. Na parę 

pochodzącą z Torunia trafili przypadkiem 

na jednej z ulic Chile. 

Dzięki temu spotkali się także 

z inną torunianką mieszkającą 

w Boliwii. Z Filipem z San Francisco 

poznali się dzięki Facebookowi. 

Ada i Mikołaj odwiedzili 25 krajów. 

Z pozostałymi Polakami nawiązali dzień usłyszeć reportaż opisujący 

kontakt przez stowarzyszenia polonijne 

i ambasadę. 

obu Amerykach czy Australii. Ku- 

poczynania pary z Torunia w Azji, 

W trakcie podróży Ada i Mikołaj 

zachwycali się nie tylko nowymi na sam koniec, podczas powitania 

lisy całej podróży zdradzili dopiero 

miejscami, ale także smakami. Jak w grodzie Kopernika. 

podkreślają, żywili się w rodzinnych 

barach, a do restauracji zaglą- 

– śmieją się podróżnicy. – Z pew- 

- Najwięcej zużyliśmy... butów 

dali od święta. Sami także gotowali nością ich nie wyrzucimy, z uwagi 

na garnkach zabranych z Polski. na wielki sentyment. Będą naszą 

Swoje przygody Adriana i Mikołaj 

opisywali na blogu Rok Włóczymetrów 

przebyliśmy. 

pamiątką, przypominającą, ile kilokija. 

Dzięki cyklicznie tworzonym Za nimi prawie 125 tys. km. Jak 

relacjom dziennikarki słuchacze zmieniła ich ta podróż? Jak podkreślają, 

zrobili się wrażliwsi Polskiego Radia PiK mogli co ty- 

na 

problemy planety i na krzywdę 

zwierząt. Zwracają także większą 

uwagę na równouprawnienie i tolerancję. 

Oboje spełnili także swoje 

marzenia – Mikołaj mógł na żywo 

obejrzeć mecz koszykówki NBA, 

jego partnerka - zobaczyć kangura 

i pogłaskać koalę, co udało się podczas 

pobytu w Australii. 

- Z pewnością była to nasza 

przygoda życia – podsumowują 

zgodnie. – Śmiało możemy powiedzieć, 

że jest to zwieńczenie pewnego 

etapu. Trochę poszaleliśmy, 

a teraz? Czas się ustatkować. 


TE WYDARZENIA POLECAMY SZCZEGÓLNIE 

• 

KULTURA 

7 

Tofifest wyleci w kosmos 

Startuje 16. edycja Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Tofifest 

Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk 

Niepokorni powracają do Torunia, 

by odebrać nagrody za swoją 

wyjątkową twórczość. W tym 

roku Złote Anioły trafią m.in. do 

Mai Komorowskiej, Arkadiusza 

Jakubika i Mariana Dziędziela. 

Nadchodzący tydzień obfitować 

będzie w liczne projekcie filmowe, 

spotkania i debaty. 

– Motywem przewodnim Tofifest 

2018 będzie „kosmos” – mówi 

Katarzyna Kafka Jaworska, dyrektor 

festiwalu. – Inspiracją dla nas 

był fakt, że w tym roku mija 50 lat 

od premiery filmu „2001 - Odyseja 

kosmiczna” Stanleya Kubricka. 

16. edycję MFF Tofifest zainauguruje 

koncert wyjątkowej „orkiestry”. 

Mistrz świata DJ’ów Steve 

Nash poprowadzi swoją Film Orchestra, 

do której zaprosił ikony 

polskiej muzyki: Wojciecha Waglewskiego, 

laureatkę Fryderyka 

Anię Rusowicz i zdobywający przebojem 

serca fanów zespół Tulia. 

Tego dnia na scenie pojawią się 

także laureaci Złotych Aniołów. Za 

„niepokorność twórczą” uhonorowani 

zostaną Marian Dziędziel, 

Arkadiusz Jakubik oraz irański 

reżyser Jafar Panahi. Statuetkę za 

W poniedziałek zorganizowana zostanie debata związana 

z filmem „Kler”. Obecny na niej będzie m.in. reżyser Wojciech 

Smarzowski. 

„całokształt twórczości” odbierze 

Maja Komorowska. Ostatniego 

dnia festiwalu wręczone zaś zostaną 

nagrody „Flisaka”. Od lat ich 

laureatami są twórcy wywodzący 

się z Torunia. W tym roku będzie 

to aktorka Grażyna Szapołowska 

oraz producent filmu „Broad Peak” 

Dawid Janicki. Galę zamknięcia 

uświetni koncert – Energia Polskiej 

Muzyki Filmowej. Na scenie pojawią 

się: Gaba Kulka, Ten Typ Mes, 

Justyna Święs i Buslav. Pod kierownictwem 

artystycznym Bartka 

Staszkiewicza, w specjalnie przygotowanych 

na ten wieczór aranżacjach, 

wykonają interpretacje 

wiecznie żywych piosenek, które 

pokochali polscy filmowcy. 

Festiwal Tofifest to przede 

wszystkim filmy. Zaprezentowane 

zostaną one w 10 sekcjach. 

- W tym roku w konkursie From 

Poland znalazło się aż 17 najgorętszych 

tytułów, za którymi stoją 

młodzi filmowcy oraz uznani mistrzowie 

– dodaje Kafka Jaworska. 

– W Toruniu będziemy mogli zobaczyć 

filmy, które narobiły zamieszania 

nie tylko w kraju, ale i na światowych 

festiwalach. 

W tym roku na Tofifest przygotowano 

także niezwykłą projekcję. 

W Planetarium im. Władysława 

Dziewulskiego, na gigantycznym 

ekranie sferycznym, wyświetlony 

zostanie film o makrokosmosie. 

Towarzyszyć mu będzie muzyka 

wykonywana na żywo. 

Motywowi kosmosu widzowie 

przyjrzą się w paśmie „Zjawiska”. 

Sylwetki wybitnych reżyserów, 

którzy za swoją pracę, odwagę 

i bezkompromisowość płacą wysoką 

cenę, przybliżone zostaną zaś 

w sekcji „Niepokorni”. Na dużym 

ekranie przedpremierowo pokazany 

zostanie m.in. film „Trzy twarze” 

Panahiego. Po projekcji odbędzie 

się spotkanie z córką reżysera, który, 

choć znajduje się w areszcie domowym 

i ma zakaz wykonywania 

zawodu, nadal tworzy. 

Toruński festiwal zaowocuje 

także wieloma polskimi prapremierami. 

Tak będzie m.in. w paśmie 

On Air, w którym aż 10 z 12 

prezentowanych produkcji do tej 

pory nie było w naszym kraju wyświetlanych. 

- Filmy są perełkami, które wyszukaliśmy 

podczas światowych festiwali 

– zaznacza Kafka Jaworska. 

- Staram się wybierać te, które trzymają 

w napięciu lub poruszają wiele 

tematów społecznych i rodzinnych. 

Pokażemy twórczość debiutantów 

oraz obrazy będące drugim projektem 

reżyserów. Nagrodą w tym 

konkursie jest 10 tys. euro. Filmy 

oceni jury składające się z aktorów, 

krytyków filmowych i reżyserów. 

Do Torunia, w dniach od 20 do 

28 października, przyjedzie wielu 

znakomitych twórców. W nadchodzącym 

tygodniu spotkamy się 

m.in. z Olgierdem Łukasiewiczem, 

Krzysztofem Zanussim, Wojtkiem 

Smarzowskim, Katarzyną Figurą, 

Filipem Bajonem czy Anną Radwan. 

PROMOCJA 


8 

WYBORY 

• 

Rzeka możliwości 

Mariusz Kałużny wystąpił z konkretnym pomysłem 

na zagospodarowanie Wisły 

#ZAPYTAJ GOSPODARZA 

Mariusz Kałużny, kandydat Zjednoczonej 

Prawicy do Sejmiku Wojejewództwa 

– mówi Mariusz Ka- 

Janem Surdyką, wójtem Łubianki 

względem radnego Sejmiku Wotkanie 

z wójtem Złejwsi Wielkiej 

wództwa Kujawsko-Pomorskiego, łużny. – Chcę rozmawiać z ludźmi, 

którzy sprawują władzę od Chełmża Jackiem Czarneckim 

Jerzym Zająkałą, wójtem gminy 

przestawił swoją pierwszą akcję 

wyborczą. Nazwał ją: „Zapytaj gospodarza”. 

kilku, a nawet kilkunastu lat i najlepiej 

wiedzą, czego im brakuje. walem. 

czy wójtem Łysomic Piotrem Ko- 

Pomysł polegał na tym, aby 

Kandydat Prawa i Sprawiedliwości 

odwiedził gospodarzy 

- Każde ze spotkań miało na 

odwiedzić poszczególnych włodarzy 

miast i gmin i porozmawiać Toruńskiego oraz gmin Powia- 

które nurtują włodarzy gmin i ich 

miasta Torunia, gmin Powiatu 

celu zapoznanie się ze sprawami, 

z nimi o najpilniejszych potrzebach 

mieszkańców. 

kolejności udał się do wiceprezy- 

Kałużny. – Program wyborczy 

tu Chełmińskiego. W pierwszej mieszkańców – dodaje Mariusz 

- Udałem się do prezydentów denta Zbigniewa Rasielewskiego jest tylko wtedy właściwy, kiedy 

miast, burmistrzów i wójtów, aby jako przedstawiciela największego jest konsultowany z potrzebami 

zapytać, jakie są ich oczekiwania miasta w okręgu. Odbył też spo- 

mieszkańców. 

Wizję na zagospodarowanie Wisły Mariusz Kałużny prezentuje 

w swoich mediach społecznościowych. 

Kandydat do Sejmiku Województwa 

Kujawsko-Pomorskiego opublikował 

swój plan na modernizację 

terenów wzdłuż królowej 

polskich rzek. 

„Wisła – rzeka możliwości” – bo 

taką nazwę nosi projekt Mariusza 

Kałużnego – to sztandarowy 

pomysł jego kampanii wyborczej. 

Obecny dyrektor Centralnego 

Ośrodka Sportu zauważa, że Wisła 

przepływa przez wszystkie największe 

miasta naszego województwa, 

dzięki czemu stwarza możliwość 

połączenia zarówno tych miast, jak 

i ludzi. 

Pomóc miałoby w tym utworzenie 

Nadwiślańskiej Trasy Rowerowej. 

Zakłada ona budowę trasy rowerowej 

wzdłuż Wisły i utworzenie 

miejsc do rekreacji. Punkty takie, 

nazwane Nadwiślańskimi Strefami 

Relaksu, miałyby powstać w każdej 

gminie. Każda taka strefa składałaby 

się z parkingu, budynku szatniowo-sanitarnego, 

wypożyczalni 

rowerów, małej gastronomii, placu 

zabaw, strefy do ćwiczeń oraz strefy 

zabaw dla zwierząt. W zamyśle 

dawałoby to możliwość dotarcia 

do takiego punktu samochodem, 

zostawienia go na parkingu, wypożyczenia 

rowerów i wyruszenia 

wzdłuż Wisły. 

To jednak nie wszystko. Oprócz 

Nadwiślańskich Stref Relaksu miałyby 

też powstać w województwie 

trzy duże strefy: Nadwiślańskie 

Centrum Sportu, Nadwiślańskie 

Centrum Edukacji oraz Nadwiślańskie 

Centrum Kultury. Miałyby one 

zostać umiejscowione w Toruniu, 

Grudziądzu i Włocławku. To, co 

wyróżnia Mariusza Kałużnego spośród 

innych, to fakt, że nie boi się 

wielkich wizji i wielkich projektów. 

Jak twierdzi – tylko takie znacząco 

zmieniają rzeczywistość. 

Wprowadzenie takich rozwiązań 

sprawiłoby, zdaniem Mariusza 

Kałużnego, że Wisła stałaby się wizytówką 

naszego województwa. Do 

tego poza naturalnymi dobrodziejstwami, 

jakie ze sobą niesie, zbliżyłaby 

do siebie mieszkańców. 

Rozmowa o drogach wojewódzkich z wójtem 

Łubianki Jerzym Zająkałą. 

Wizyta u wójta Jana Surdyki w gminie 

Zławieś Wielka. 

Spotkanie u wójta gminy Łysomice 

Piotra Kowala. 

Spotkanie z kandydatem na prezenta 

Torunia Zbigniewem Rasielewskim. 

Materiał wyborczy ze środków KWW Prawo i Sprawiedliwość 

REKLAMA 


To jeszcze nie koniec 

Sprawa byłego rektora UMK prof. Jana Kopcewicza 

wraca na wokandę. IPN złożył apelację od poprzedniego 

uniewinniającego wyroku 

Robert Kamiński | fot. Łukasz Piecyk 

Były kilkukrotny rektor UMK 

prof. Jan Kopcewicz został oskarżony 

o współpracę z tajnymi służbami 

bezpieczeństwa oraz o złożenie 

nieprawdziwego oświadczenia 

lustracyjnego. Sąd stwierdził, że 

zarzuty są całkowicie bezpodstawne. 

Tymczasem IPN nie daje za wygraną, 

składając apelację. 

Pierwszy proces prof. Jana Kopcewicza 

trwał rok. Zarzucano mu 

kłamstwo lustracyjne. Chodziło 

o to, że były rektor UMK zataił swoją 

rzekomą współpracę z służbami 

bezpieczeństwa, którym miał podobno 

dostarczać informacji jako 

TW Leszek. Częste wyjazdy zagraniczne 

miały, zdaniem prokuratury 

IPN, owocować przekazywaniem 

przez Jana Kopcewicza sprawozdań 

z tych wyjazdów dla bezpieki. 

- Zebrany materiał dowodowy 

i poczynione na jego podstawie 

ustalenia faktycznie nie pozwoliły 

na stwierdzenie, że prof. Jan Kopcewicz 

złożył niezgodne z prawdą 

oświadczenie lustracyjne – mówiła 

w uzasadnieniu orzeczenia sędzia 

Justyna Kujaczyńska-Gajdamowicz. 

– Tajna lub świadoma współpraca 

mogłaby w tej sprawie wiązać się 

ze statusem kontaktu operacyjnego 

bądź tajnego współpracownika. 

Jako kontakt służbowy określano 

pracownika zakładu pracy lub urzędu, 

najczęściej pełniącego funkcje 

kierownicze, udzielającego SB informacji 

niejako z racji sprawowanego 

stanowiska. Kontakt służbowy miał 

charakter jawny. 

Tymczasem zdaniem prokuratora 

IPN wyrok toruńskiego sądu nie 

jest satysfakcjonujący. Dlatego też 

wniósł on o uchylenie wyroku do 

ponownego rozpatrzenia. 

- Wyrok nie był prawomocny, 

a zatem prokuratorowi IPN-u przysługiwało 

prawo do apelacji i z tego 

prawa postanowił skorzystać – 

mówi pełnomocnik prof. Kopcewicza 

mec. Jan Kwietnicki. – To zwykła 

w takich wypadkach procedura, 

z którą trzeba było się liczyć. 

Wydaje się jednak, że nie chodzi 

o samą procedurę wniesienia apelacji 

z urzędu. IPN, po przekopaniu 

się przez kolejne stosy archiwalnych 

dokumentów, zapowiedział, że pojawiły 

się nowe dowody w sprawie, 

a także kolejny świadek. 

- Przede wszystkim należy podkreślić, 

że prof. Kopcewicz został 

oczyszczony z zarzutów – dodaje 

mec. Kwietnicki. – Powoływanie 

w tej chwili nowego świadka w mojej 

ocenie nie powinno mieć znaczenia 

dla rozpatrzenia tej sprawy. Chodzi 

o jakiegoś pracownika służb. 

Rozprawa apelacyjna odbędzie 

się w Gdańsku w piątek 19 października 

o godz. 12.00. 

Wyrok może zapaść już tego dnia 

lub jego publikacja pojawi się najpóźniej 

w ciągu dwóch tygodni. 

CO SŁYCHAĆ W TORUNIU? 

Po raz trzydziesty szósty w grodzie 

Kopernika wystartuje Toruń 

Maraton. Najlepsi biegacze z całego 

kraju i nie tylko będą rywalizowali 

o atrakcyjne nagrody. Organizatorzy 

zadbali jednak o to, aby 

każdy z uczestników zapamiętał 

wydarzenie w szczególny sposób. 

• 

MIASTO 

Nowocześnie i subtelnie 

28 października na starcie ustawionym 

przy Arenie 

Toruń stanie ponad 

1000 osób, które ruszą 

w kierunku gminy 

Łubianka, aby na 

dystansie 21,0975 

km (półmaraton) lub 

42,195 km (maraton) 

walczyć o jak najlepsze 

pozycje i ustanowienie 

swoich rekordów 

życiowych. 

- Tegoroczna trasa 

bardzo temu sprzyja – twierdzi 

Andżelika Dzięgiel ze Stowarzyszenia 

Run to Run, które organizuje 

Toruń Maraton. – Zainteresowanie 

biegiem jest ogromne, dlatego 

postanowiliśmy zwiększyć limity 

startowe. Na dystansie głównym 

planujemy udział 620 osób, zaś do 

półmaratonu przystąpi 400 biegaczy. 

Przyjadą do nas osoby z całego 

kraju, ale również obecni będą zawodnicy 

z Litwy, Białorusi, Ukrainy 

i Niemiec. 

Organizatorzy nie zapomnieli 

także o najmłodszych. W czasie 

trwania wydarzenia na Stadionie 

Miejskim przy ul. Bema będą odbywały 

się biegi dla dzieci, w których 

weźmie udział 170 maluchów. 

Toruń Maraton wystartuje 

o godz. 9.00 i potrwa do godz. 

15.00. Pomiędzy godz. 11.30 a 14.00 

będą odbywały się uroczyste dekoracje 

najlepszych maratończyków 

i półmaratończyków. Wyróżnienia 

zostaną przyznane w kategoriach 

płciowych oraz wiekowych. Nie zabraknie 

także gratyfikacji 

dla najlepszych 

torunian, 

jednak tego dnia 

żaden z uczestników 

nie opuści 

siedziby zawodów 

z pustymi rękoma. 

- Dla wszystkich 

przygoto- 

[ 

9.00] 

o tej godzinie 

wystartuje 36. 

toruński maraton 

waliśmy 

pamiątkowy 

medal oraz 

koszulkę – informuje Andżelika 

Dzięgiel. – Krążki będą się w zasadzie 

różnić tylko kolorami – złoty 

dla maratończyków, srebrny dla 

półmaratończyków oraz brązowy 

dla dzieci. W tym roku projekt medalu 

jest szczególny, gdyż będzie to 

krążek obrotowy przedstawiający 

astrolabium sferyczne Mikołaja 

Kopernika. Koszulka jest równie 

ciekawa. Myślę, że udanie połączyliśmy 

nowoczesność z subtelnością. 

Więcej informacji na temat wydarzenia 

można znaleźć na stronie 

internetowej maratontorun.pl. 

(KŻ) 

9 

PROMOCJA 


10 WYWIAD 

• CO PROPONUJE DOTYCHCZASOWY PREZYDENT W SWOJEJ KAMPANII? 

Chętnie jeszcze popracuję 

kilka lat dla mieszkańców 

- Dużo spełnień mam za sobą. Wystarczy rozejrzeć się po Toruniu, spojrzeć, jak się Toruń przez te 16 lat zmienił. Wiem, że jeszcze 

jest trochę spraw i rzeczy do zrobienia - mówi Michał Zaleski, kandydat na prezydenta, w rozmowie z Wojciechem Giedrysem 

Jednym z tematów tej kampanii 

wyborczej jest modernizacja mostu 

im. Piłsudskiego i budowa przeprawy 

tymczasowej. Dziś już wiemy, 

że powstanie mostu tymczasowego 

jest realne. Skąd ta zmiana? 

Informowałem już kilkakrotnie, że 

trwają prace związane z przygotowaniem 

modernizacji, ale przede 

wszystkim remontu kapitalnego 

nawierzchni na moście drogowym 

im. Piłsudskiego. Aby remont zafunkcjonował 

tak, żeby mieszkańcy 

za bardzo tego faktu nie odczuli, 

rozwiązanie, które udało się 

znaleźć, związane z komunikacją 

między dwoma brzegami Wisły, 

to pełne wykorzystanie mostu im. 

gen. Elżbiety Zawackiej oraz pozostawienie 

jednego pasa ruchu na 

moście Piłsudskiego. Niemniej od 

kiedy te informacje przedstawiliśmy, 

miasto cały czas analizowało 

i prowadziło rozmowy w sprawie 

innych rozwiązań, które mogłyby 

usprawnić ruch na czas remontu. 

Dziś już mogę powiedzieć: na czas 

remontu uruchomiony zostanie 

most tymczasowy. W Ministerstwie 

Obrony Narodowej uzyskałem potwierdzenie, 

że wojsko może się 

włączyć w tę realizację. Jednocześnie 

powstały również uzgodnienia 

z 2 Pułkiem Inżynieryjnym w Inowrocławiu, 

który wykona przeprawę 

przez Wisłę. Wystąpiłem także 

z wnioskiem o użyczenie mostu 

do Ministerstwa Energii, któremu 

podlega Agencja Rezerw Materiałowych, 

posiadająca w swoich zasobach 

most tymczasowy. 

Do tej pory mówił pan „nie” dla 

mostu pontonowego. Most tymczasowy 

to innego typu rozwiązanie? 

Most pontonowy nie wchodzi 

w grę, to już wiemy doskonale. 

Mosty pontonowe można budować 

na kilka lub kilkanaście dni. 

Przeprawa tymczasowa różni się od 

pontonowej tym, że jest zbudowana 

na palach wbitych w dno rzeki, 

tak, aby zachować jej żeglowność. 

Konstrukcja jest stabilna i odporna 

na wahania wody. Wojsko może 

się zająć tylko i wyłącznie przywiezieniem, 

montażem i późniejszym 

demontażem i odwiezieniem konstrukcji 

mostowej. Natomiast prace 

budowlane - m.in. dojazdy do rzeki 

Wisły, palowania - musi wykonać 

inwestor. W tej chwili szacowany 

koszt tych prac to ok. 12-14 mln zł. 

W tej sytuacji postanowiłem, pracując 

nad budżetem miasta na rok 

2019, zaproponować Radzie Miasta 

wydatkowanie środków na budowę 

przeprawy tymczasowej. 

Wiele w tej kampanii mówi się 

o młodych, którzy mają problem ze 

znalezieniem pracy w Toruniu i po 

studiach uciekają z miasta. Jaki ma 

pan pomysł, aby to zmienić? 

W moim programie wyborczym 

fot. Łukasz Piecyk 

Michał Zaleski jest prezydentem Torunia od czterech kadencji. Po raz pierwszy na to stanowisko 

został wybrany w 2002 r. 

pojawiają się zachęty do obecności 

w Toruniu, m.in. mieszkanie 

dla absolwenta, stypendia dla studentów. 

Chcemy stworzyć system 

stypendialny dla uczniów szkół 

branżowych I i II stopnia oraz techników. 

To także przyszli absolwenci, 

którzy mogą zostać i pracować 

w Toruniu. Inwestorzy zagraniczni, 

którzy do nas przyjeżdżają, często 

pytają nas o standard kultury, 

edukacji i sportu. Te kwestie dla 

wielu z nich są ważniejsze niż pytanie 

o wielkość działki czy ilość 

pracowników dla produkcji. Dla 

nich ważne jest to, co tworzy atmosferę 

miejsc pracy. To wszystko 

chcemy, żeby było kompatybilne 

i spójne. W obiektywnej ocenie zewnętrznej 

to się tak naprawdę liczy 

- umiejętność takiego kreowania 

wszechstronnego rozwoju miasta, 

stwarzanie warunków, które będą 

dla młodych ludzi zapewniały, że 

miasto będzie atrakcyjne, ciekawe. 

Osiem godzin pracy, ale 16 pozostałych 

godzin można spędzić 

w warunkach, które są dla młodego 

człowieka interesujące. Młodzi 

ludzie nie kierują się takim suchym 

przeliczeniem tego, co przed 

nimi. Często kierują się emocjami, 

czymś, co może ich zainteresować. 

Często to są decyzje związane ze 

sprawami osobistymi. Toruń jest 

miastem, które z zainteresowaniem 

odwiedza ponad 2 mln ludzi 

rocznie. Rocznie odbywa się u nas 

1,5 tys. imprez. Mamy dobrą bazę 

sportową. Pojawiają się informacje, 

że w Toruniu wynagrodzenia są, 

jakie są, dlatego nie zatrzymujemy 

osób. Główny Urząd Statystyczny 

to ocenił, dwa tygodnie temu 

opublikował dane o średniej płacy. 

W Toruniu jest ona o 200 zł wyższa 

niż w Bydgoszczy. Nie wiem, czy to 

dotyczy w równej mierze stanowisk 

dla ludzi, którzy zaczynają pracę, 

ale to jest jakaś wymierna wartość. 

Daleko nam oczywiście ze średnią 

płacą do Warszawy, więc jeżeli młody 

człowiek chce szybko zarobić 

lub znaleźć dla siebie dobre źródło 

dochodów, to pewnie łakomie spojrzy 

na Warszawę i tego się nie zmieni. 

Mamy miejsca, w których praca 

może być interesująca. Niedawno 

byłem w centrum technologii i innowacji 

Toruńskich Zakładów Materiałów 

Opatrunkowych. Jest tam 

rzesza projektantów, którzy pracują 

nad maszynami i urządzeniami na 

użytek firmy. Pracują w dużym zespole 

w samym środku miasta. Nie 

pytałem ich oczywiście o wynagrodzenia. 

Sądząc jednak po efektach 

ich pracy, nie są to wynagrodzenia 

małe. Pewnie nie sposób przenieść 

tego na tysiące miejsc pracy, ale takie 

przykłady budują. 

Czuje się pan spełniony jako polityk, 

samorządowiec, prezydent Torunia? 

Tak. Dużo spełnień mam za sobą. 

Wystarczy rozejrzeć się po Toruniu, 

spojrzeć, jak się Toruń przez te 16 lat 

zmienił. Czuję, że ten mój wysiłek 

poszedł w dobrym kierunku. Toruń 

bardzo się rozwinął w takim kierunku, 

jak mieszkańcy oczekiwali. 

Te zmiany w moich programach 

czy sposobach działania pochodziły 

tylko i wyłącznie z oczekiwań 

mieszkańców. Jestem wiernym słuchaczem 

ich oczekiwań. Wiem, że 

jeszcze jest trochę spraw i rzeczy do 

zrobienia. I chętnie popracuję kilka 

lat dla mieszkańców. Mam siły, 

mam zdrowie, ale to nie moja decyzja, 

tylko wyborców. 

Mówi pan o pięciu czy dziesięciu 

latach? 

Mówię o pięciu. 

Cała rozmowa na 

portalu tylkotorun.pl 

REKLAMA 


ROCZNICA JEDNEGO Z NAJWAŻNIEJSZYCH WYDARZEŃ DLA TORUNIA 

• 

HISTORIA 

11 

Koniec wojny 

trzynastoletniej 

II pokój toruński podpisano 19 października 1466 r. w Dworze Artusa pomiędzy 

Polską a zakonem krzyżackim. Tak zakończyła się wojna trzynastoletnia 

Robert Kamiński 

Do Polski, która pokonała w tej 

wojnie zakon, włączono ziemię 

chełmińską, ziemię michałowską, 

Warmię i Powiśle z Żuławami 

wraz ze znajdującymi się tam 

miastami Malborkiem i Elblągiem. 

Polska odzyskała również 

Pomorze Gdańskie. 

Początek konfliktu pomiędzy 

Królestwem Polskim a zakonem 

krzyżackim pamiętał czasy, kiedy 

rodził się Toruń. Osiedliwszy się 

w Polsce, krzyżacy szybko opanowali 

prawobrzeże Wisły, zakładając 

szereg nowych miast, takich jak Toruń 

(1231 r.), Chełmno (1232 r.) czy 

Elbląg (1237 r.). W roku 1308 Zakon 

zagarnął Gdańsk, a swoją stolicę 

ustanowił w Malborku. Aneksja ta 

była początkiem wieloletniego konfliktu 

między Królestwem Polskim 

a zakonem. 

Z czasem strategiczne i polityczne 

znaczenie Gdańska rosło. 

W połowie wieku XIV był już on 

głównym ośrodkiem handlowym 

i największym portem w Prusach. 

Po zawarciu unii personalnej 

w Krewie w 1385 r. między Królestwem 

Polskim a Wielkim Księstwem 

Litewskim problem praw 

do Gdańska odżył na nowo. Upominanie 

się przez króla Jagiełłę 

o całe Pomorze Gdańskie, ziemię 

chełmińską oraz Żmudź musiało 

doprowadzić do konfliktu zbrojnego. 

Wielka wojna z zakonem zakończyła 

się podpisaniem w roku 

1411 pokoju toruńskiego. Ten jednak 

nie potrwał długo. Dochodziło 

bowiem do kolejnych starć (wojna 

głodowa – 1414 r., wojna golubska – 

1422 r., wojna nieszawska 1431-1435 

r.). W roku 1440 powstał Związek 

Pruski – reprezentujący interesy 

uciskanej przez krzyżaków szlachty 

pruskiej. Związek został potępiony 

przez cesarza Fryderyka III, który 

nakazał jego rozwiązanie. Związkowcy 

poczęli się zbroić i zwrócili 

się o pomoc do króla Kazimierza 

Jagiellończyka. Kolejna wojna była 

kwestią czasu. Antykrzyżackie powstanie 

wybuchło 4 lutego 1454 

r. Torunianie zaatakowali zamek 

krzyżacki. Tak rozpoczęła się wojna 

trzynastoletnia. 

Toczyła się ze zmiennym szczęściem. 

Krzyżacy odnieśli zwycięstwo 

w bitwie pod Chojnicami 

(1454 r.), a Polacy pod Świecinem 

(1462 r.) oraz w bitwie na Zalewie 

Wiślanym (1463 r.). Na skutek kolejnych 

klęsk zakon zmuszony został 

przystać na warunki pokojowe. 

Miejsce podpisania rozejmu 

wybrano nieprzypadkowo. To 

właśnie w Toruniu rozpoczęło się 

powstanie przeciw zakonowi i to 

właśnie nasze miasto zostało później 

tak hojnie obdarowane przez 

króla Kazimierza Jagiellończyka 

wieloma przywilejami królewskimi. 

Toruń otrzymał między innymi 

Obraz Mariana Jaroczyńskiego z 1873 r. przedstawiający moment 

zawarcia pokoju. Dzieło znajduje się Muzeum Okręgowym 

w Toruniu. 

15 wsi i folwarków pokrzyżackich. 

Również wówczas nadano Toruniowi 

tytuł samodzielnego miasta 

królewskiego, a także zwolniono 

go od opłat na rzecz króla. Toruń 

otrzymał również prawo wysyłania 

posłów na sejm pruski. 

Wielki mistrz krzyżacki został 

zobowiązany, podobnie jak każdy 

kolejny jego następca, złożyć w ciągu 

6 miesięcy królowi polskiemu 

hołd lenny. Stawał się jednocześnie 

senatorem królewskim, zobowiązanym 

do uczestnictwa w radzie królewskiej 

na wezwanie władcy polskiego, 

włącznie z prawem udziału 

w elekcjach nowych władców. Nałożono 

również na niego obowiązek 

udzielania pomocy zbrojnej 

Polsce. 

Traktat ze strony polskiej podpisał 

(opieczętował) król Kazimierz 

Jagiellończyk, natomiast ze strony 

krzyżackiej Ludwig von Erlichshausen. 

W Muzeum Okręgowym w Toruniu 

można podziwiać obraz Mariana 

Jaroczyńskiego, namalowany 

w latach 1870-73, przedstawiający 

moment zawarcia pokoju. W roku 

1966, w 500-lecie podpisania traktatu, 

wybito pamiątkowy medal 

z tej okazji. 

Traktat na około 200 lat określił 

kierunek politycznego, ekonomicznego 

i społecznego rozwoju Rzeczypospolitej. 

- To jedna z najważniejszych dat 

w historii naszego miasta – mówi 

Marek Rubnikowicz, dyrektor 

Muzeum Okręgowego w Toruniu. 

– Rokrocznie staramy się o jej 

upamiętnienie poprzez organizację 

warsztatów historycznych. 

PROMOCJA 

RAZEM WALCZYMY 

O GODNE ŻYCIE 

DLA WSZYSTKICH LUDZI 

POZYCJA 

1. 

1. JAKUB HARTWICH 5. ANETA RZEPKA 

Twój Kandydat do Rady Miasta Torunia 

OSIEDLA: NA SKARPIE, KASZCZOREK, CZERNIEWICE, RUDAK, STAWKI, PODGÓRZ 

POZYCJA 

5. 

Twoja Kandydatka do Sejmiku 

Województwa Kujawsko-Pomorskiego 

Znani z Sejmowych protestów Jakub Hartwich i Aneta Rzepka startują 

do samorządu. Jakub Hartwich do Rady Miasta Torunia, Aneta Rzepka do 

Sejmiku Wojewódzkiego. Startują z list Koalicji Obywatelskiej 

Kim jesteśmy i dlaczego 

kandydujemy? 

Reprezentujemy środowisko 

osób z niepełnosprawnościami 

i ich rodziny. 

Jesteśmy organizatorami 

i uczestnikami głośnych protestów 

w Sejmie w roku 2014 

i 2018. Dziś podjęliśmy decyzję, 

że najwyższy czas przestać prosić 

polityków o jałmużnę. Zostaliśmy 

zmuszeni do tego, żeby 

walczyć o sprawiedliwy system 

społeczny i godność osób z niepełnosprawnościami, 

wchodząc 

do samorządów. Tylko w taki 

sposób możemy być skuteczni. 

Dlatego zdecydowaliśmy 

się kandydować. Nie jesteśmy 

przedstawicielami żadnej partii. 

Kandydujemy z list Koalicji 

Obywatelskiej, ponieważ Koalicja 

zgodziła się włączyć nasze 

postulaty do swojego programu 

i udostępniła nam miejsca na 

swoich listach. 

Jakie mamy cele? 

Naszym celem jest działanie 

na rzecz integracji społecznej 

i przeciwdziałanie wykluczeniu 

społecznemu. Zamierzamy pracować 

nad utworzeniem sieci 

nieodpłatnych placówek funkcjonujących 

na poziomie lokalnym: 

świetlic środowiskowych, 

domów dziennego pobytu, 

mieszkań chronionych oraz nieodpłatnych 

usług opiekuńczych. 

Będziemy pracować nad wprowadzeniem 

nowych standardów 

w zakresie projektowania 

infrastruktury komunikacyjnej, 

aby uwzględniała potrzeby 

Jestem osobą niepełnosprawną 

od urodzenia, ale mam w sobie 

dużo siły i determinacji, aby 

pomagać innym ludziom, którzy 

pomocy potrzebują. Dobrze 

wiem z jakimi problemami borykają 

się osoby takie jak ja oraz 

osoby chore i seniorzy. Wiem 

jak zaradzić tym problemom. 

Dlatego kandyduję. 

Jakub Hartwich 

osób z niepełnosprawnościami, 

seniorów czy rodzin z małymi 

dziećmi, aby nasze miasta, miasteczka 

i wsie stały się przyjazne, 

bezpieczne i dostępne dla 

wszystkich. 

Mój syn jest niepełnosprawny 

od urodzenia, dlatego szczególnie 

są mi bliskie problemy z jakimi 

borykają się takie rodziny 

jak moja. Troska o innych, stanowczość 

i determinacja to cechy, 

które pozwoliły mi uzyskać 

pomoc dla tysięcy osób z niepełnosprawnościami 

w Polsce. 

Wiem co można i trzeba zrobić, 

aby osobom wymagającym 

opieki żyło się trochę lepiej. Dlatego 

kandyduję. 

Aneta Rzepka 

Zamierzamy utworzyć w Toruniu 

i innych gminach regionu 

specjalny fundusz, z którego 

osoby niepełnosprawne od urodzenia 

w stopniu znacznym, 

pobierające rentę socjalną, będą 

otrzymywać dodatek do renty 

w wysokości 500 zł, do czasu 

podniesienia świadczeń na 

rzecz takich osób przez Rząd. 

PUBLIKACJA SFINANSOWANA ZE ŚRODKÓW KKW 

PLATFORMA.NOWOCZESNA KOALICJA OBYWATELSKA 


12 TORUŃ OGRODEM • WIEMY, KTO MA NAJPIĘKNIEJSZY OGRÓD W GRODZIE KOPERNIKA 

Mistrzyni ze Smoczej 

Znamy laureatów konkursów „Toruń Ogrodem” i „Toruń w Kwiatach”. 

Czytelnicy „Tylko Toruń” wyłonili zaś Mistrza Toruńskich Ogrodów 

Michał Ciechowski | fot. Łukasz Piecyk 

- Bardzo dziękuję za ukwiecanie, 

zazielenianie, ozdabianie naszego 

miasta – mówił podczas gali wieńczącej 

konkursy prezydent Michał 

Zaleski. Wręczenie nagród zwycięzcom 

odbyło się w Sali Mieszczańskiej 

Ratusza Staromiejskiego 

w piątek 12 października. 

Konkurs „Toruń Ogrodem” odbył 

się już po raz 19. Zielone ogrody 

i działki oceniała komisja 

składająca się 

m.in. z przedstawicieli 

Urzędu Miasta. 

Jury przeglądu zgłoszeń 

oraz ich oceny 

dokonało w dniach 

od 3 do 20 lipca. 

- Radość ogarnia, 

patrząc na Toruń 

pełen pięknych 

barw, zieleni i troski 

tych, którzy o tę zieleń 

dbają zarówno 

instytucjonalnie, jak 

i osobiście – mówił 

podczas inauguracji spotkania 

prezydent Michał Zaleski. - Jestem 

przekonany, że ta praca związana 

z zielenią przyniosła państwu wiele 

satysfakcji. Dbałość o ten zielony 

wygląd miasta śmiało możemy nazwać 

lokalnym patriotyzmem. 

Przed ceremonią wręczenia nagród 

krótką relację z prac przedstawiła 

przewodnicząca konkursowego 

jury. 

- Podczas przyznawania nagród 

poszczególnym miejscom towarzyszyła 

nam gorąca dyskusja – 

mówiła Elżbieta Thomas. – Zieleń 

jest bardzo ważna dla miasta, stąd 

‘‘Trzeba włożyć przede wszystkim dużo pracy 

i serca. We wszystkim pomaga mi mąż, ponieważ 

jestem aktywna zawodowo, a zieleni trzeba poświęcić 

trochę czasu. Pięknie kwitnące kwiaty i zielona 

trawa przez cały sezon były naszą wizytówką. 

zwracaliśmy uwagę m.in. na jej naturalność 

i ogólny wyraz estetyczny. 

Plebiscyt udało się nam podsumować 

pod koniec sierpnia. 

Za najpiękniejszy teren zielony 

wokół obiektów użyteczności 

publicznej o powierzchni pow. 50 

mkw. komisja uznała ogród Domu 

Zakonnego Klasztoru Zakonu Braci 

Mniejszych Franciszkanów przy ul. 

Poznańskiej. W kategorii wielorodzinnych 

budynków mieszkalnych 

zaś teren przy ul. Buszczyńskich 1, 

którym opiekuje się Henryka Fudała. 

Wśród zgłoszeń terenów zieleni 

przy jednorodzinnych budynkach 

mieszkalnych eksponowanych od 

strony ulicy zwyciężył ogród Kazimierza 

Karwowskiego przy ul. 

Brzoskwiniowej, zaś działka Ewy 

i Krzysztofa Lipińskich leżąca na terenie 

Rodzinnych Ogrodów Działkowych 

„Prząśniczka” zwyciężyła 

w kategorii dedykowanej ROD 

zrzeszonych w Polskim Związku 

Działkowców. 

Po raz drugi w ramach tego 

konkursu został przyznany tytuł 

Mistrza Toruńskich Ogrodów. Jej 

laureat wybierany jest spośród 

zwycięzców poprzedniej edycji, 

prezentowanych na łamach dwutygodnika 

„Tylko Toruń”. Czytelnicy 

wybrali najpiękniejszy ich zdaniem 

ogród w głosowaniu SMS. W 2018 

roku tytuł ten przypadł terenowi 

zieleni przy ul. Smoczej 2 i opiekującej 

się nim Jolancie 

Orłowskiej. Jak zostaje 

się Mistrzem? 

- Trzeba włożyć 

przede wszystkim 

dużo pracy i serca – 

mówi laureatka, która 

swój ogród założyła 

8 lat temu. – We 

wszystkim pomaga mi 

mąż, ponieważ jestem 

aktywna zawodowo, 

a zieleni trzeba poświęcić 

trochę czasu. 

Pięknie kwitnące kwiaty 

i zielona trawa przez 

cały sezon były naszą wizytówką. 

W trakcie gali rozstrzygnięto 

także drugi konkurs – „Toruń 

w kwiatach”, organizowany przez 

Towarzystwo Miłośników Torunia, 

pod honorowym patronatem prezydenta 

Michała Zaleskiego. Oceniane 

w nim są najpiękniejsze balkony, 

okna i ogródki przydomowe. 

W plebiscycie do rywalizacji 

stanęło 77 obiektów. W kategorii 

„okna i balkony” pierwsze miejsce 

przyznano 18 laureatom. W kategorii 

„ogródki przydomowe” w gronie 

najpiękniejszych znalazło się 11 

zgłoszeń. 

Jolanta Orłowska, decyzją naszych Czytelników, została wybrana 

Mistrzem Toruńskich Ogrodów. 

Specjalną statuetkę „Flisaka”, 

przyznawaną przez prezydenta Torunia, 

otrzymały w tym roku trzy 

osoby: w kategorii „okna i balkony” 

Irena Kisiel i Anna Rzepa oraz 

Ewa Dogil, laureatka w kategorii 

„ogródki przydomowe”. 

Tegoroczna pula nagród pieniężnych 

w konkursach wyniosła 

11,7 tys. zł. Organizatorem i fundatorem 

nagród był Urząd Miasta 

Torunia, a mecenasem konkursu, 

a także fundatorem nagród toruński 

market budowlano-ogrodniczy 

Leroy Merlin. 


RZĄD PLANUJE STOPIEŃ WODNY, MAGISTRAT - PRZEPRAWĘ TYMCZASOWĄ 

• 

INFRASTRUKTURA 

13 

Tama wielu kontrowersji 

Pierwsze przetargi związane z budową drugiego stopnia na Wiśle w Siarzewie 

ruszą w przyszłym roku. - Inwestycja ta narusza unijne dyrektywy i dwie polskie 

ustawy – przestrzegają ekolodzy 

Michał Ciechowski | fot. materiały prasowe 

Tak ma wyglądać stopień wodny w Siarzewie. 

- Liczymy, że tama nie powstanie 

– mówią hydrolodzy, punktując 

nieodwracalne dla przyrody skutki 

inwestycji. Premier Mateusz 

Morawiecki podkreśla zaś szereg 

pozytywnych aspektów nowej zapory 

i zapowiada w 2019 r. pierwsze 

przetargi. 

O drugim stopniu wodnym na 

Wiśle zlokalizowanym w Siarzewie 

mówiono od lat. W grudniu minionego 

roku Regionalna Dyrekcja 

Ochrony Środowiska w Bydgoszczy 

wydała pozytywną decyzję środowiskową 

dla inwestycji, a pierwsze 

plany jej budowy oficjalnie potwierdził 

na miejscu premier Mateusz 

Morawiecki. 

- Bardzo cieszę się, że mogę ogłosić, 

że w przyszłym roku ruszamy 

z pracami przetargowymi i właściwie 

dzisiaj przesądziliśmy to, że ten 

drugi stopień na Wiśle powstanie 

– podkreślał szef Rady Ministrów. 

- On jest bardzo ważny. Cieszę się, 

podobnie jak mieszkańcy tych okolicznych 

ziem, ponieważ one są zagrożone 

powodziami. Dobry rząd 

oczywiście stara się kompensować 

straty związane z powodzią, ale bardzo 

dobry rząd jej zapobiega. My 

chcemy być tym bardzo dobrym 

rządem, który doprowadzi do budowy 

w Siarzewie drugiego stopnia 

na Wiśle. 

Premier podkreślał także ważne, 

pod względem gospodarczym 

i ekologicznym, aspekty nowej 

inwestycji. Wśród nich wymienił 

m.in. odtworzenie łęgów nadrzecznych 

czy przystani dla jednostek 

pływających. Podkreślił możliwość 

stworzenia nowych miejsc pracy, 

dzięki planowanej w tym miejscu 

elektrowni o mocy 80 MW, produkującej 

„czysty” ekologicznie prąd. 

- Mamy zniszczyć kilka obszarów 

Natura 2000, 30 km cennej 

rzeki i stworzyć bariery dla ryb, by 

wyprodukować moc, którą da również 

16 dużych turbin wiatrowych? 

– pyta Jacek Engel z Fundacji Greenmind. 

– Jeżeli koszt inwestycji 

to 2-3 mld zł, to pobijemy rekord 

świata ceny 1 MW mocy elektrowni. 

Planowany zbiornik w Siarzewie, 

podobnie jak istniejące we Włocławku, 

nie mają żadnego znaczenia 

przeciwpowodziowego. Badania 

udowodniły, że nawet średniej wielkości 

wezbranie napełni je w kilka 

godzin. A co dalej, skoro fala powodziowa 

trwa kilka dni? Nikt też nie 

mówi o tym, że inwestycja narusza 3 

dyrektywy unijne i 2 polskie ustawy. 

Jak zaznaczają jednak hydrolodzy, 

stopień wodny poniżej Włocławka 

jest potrzebny, jeżeli chcemy 

utrzymać w dalszym ciągu tę zaporę. 

W wyniku jej pracy, a głównie 

elektrowni wodnej, doszło do zdegradowania 

koryta rzeki na odcinku 

od Włocławka aż za Toruń. Zostało 

ono totalnie zniszczone. 

- Uważam, że drugi stopień 

wodny nie powinien powstać 

w Siarzewie, a wyżej – w rejonie 

Bobrownik – mówi hydrolog, prof. 

Marek Grześ z Uniwersytetu Mikołaja 

Kopernika w Toruniu. - Stopień 

podpiętrzy fragment Wisły i pozwoli 

stworzyć zbiornik wodny. Ten 

złagodzi wahania poziomu wody 

w Wiśle, jednocześnie pozwalając 

elektrowni we Włocławku działać 

pełną mocą. 

Profesor wymienia także zagrożenia, 

które może nieść za sobą inwestycja. 

- Na głębokości 12-13 m pod 

dnem znajdują się słone źródła, 

dzięki którym istnieje Ciechocinek 

– kontynuuje. - Przez odwierty 

może dojść do kontaktu hydrologicznego 

spiętrzonej wody. Groziłoby 

to katastrofą uzdrowisk. 

Innym problemem mogą być 

lodowe zatory. Na zbiorniku włocławskim 

utrzymywanych jest kilka 

lodołamaczy. Kruszony lód spławiany 

jest zimą w dół Wisły, by nie 

tworzył zatorów piętrzących wodę. 

Działania te przeprowadzić można 

tylko wtedy, gdy dolne stanowisko, 

poniżej stopnia wodnego, nie jest 

skute lodem. W przeciwnym wypadku 

kra nie przepłynie i stworzy 

ryzyko powodzi. A tak stać się może 

na zbiorniku nieszawskim. 

- W naszym regionie zagrożona 

zalaniem będzie oczyszczalnia ścieków, 

a konkretnie odstojniki z substancjami 

trującymi, należące do 

Zakładów Azotowych „Włocławek” 

– zaznacza prof. Grześ. - Gdyby ich 

zawartość dostała się do Wisły, doszłoby 

do ogromnej katastrofy ekologicznej, 

w wyniku której Bałtyk 

byłby martwy. 

Powstanie drugiego stopnia 

wodnego w Siarzewie sprawi także, 

że zalany zostanie obszar lasów 

łęgowych i łąk przybrzeżnych Włocławskiej 

Doliny Wisły, Nieszawskiej 

Doliny Wisły i Doliny Dolnej 

Wisły. Przede wszystkim jednak 

pod wodą znajdą się piaszczyste 

wyspy, na których ptaki zakładają 

siedliska lęgowe. 

Z argumentami ekologów i ekspertów 

nie zgadza się poseł Porozumienia 

Jarosława Gowina Iwona 

Michałek. 

- Z wykształcenia jestem hydrobiologiem 

i naprawdę nie widzę 

żadnych przeciwwskazań, by tama 

w proponowanym miejscu powstała 

– zaznacza. 

Posłanka punktuje także pozytywne 

aspekty inwestycji na Wiśle. 

Według niej jest ona niezwykle 

ważna z kilku powodów. 

- Przede wszystkim trzeba odciążyć 

tamę we Włocławku, która jest 

zaporą starą – komentuje. – Drugi 

stopień wodny pozwoli zapewnić 

bezpieczeństwo przeciwpowodziowe 

mieszkańcom okolicznych miejscowości 

oraz miast, leżących poniżej 

tamy. Inwestycja ta jest bardzo 

potrzebna. O nią, jako kujawsko- 

-pomorski zespół parlamentarny, 

zabiegaliśmy w Sejmie RP od 3 lat. 

I w końcu nam się udało. 

Prezydent mówi „tak” dla mostu tymczasowego 

Przełom w sprawie mostu tymczasowego na czas remontu przeprawy im. Józefa Piłsudskiego. Według prezydenta - po rozmowach 

z szefami resortów obrony narodowej i energii - mógłby on powstać za 12-14 mln zł na wysokości ul. Przybyszewskiego 

Wojciech Giedrys | fot. Łukasz Piecyk 

Jeszcze przed wakacjami prezydent 

Torunia Michał Zaleski informując 

o organizacji ruchu na czas 

remontu mostu Piłsudskiego planowanego 

w 2019 r., wskazywał, że 

mieszkańcy będą korzystać z mostu 

im. gen. Elżbiety Zawackiej. 

Natomiast na starej przeprawie 

miałby zostać utrzymany ruch, ale 

na jednym pasie. Byłby on jednak 

udostępniony dla komunikacji 

publicznej, która jeździłaby przez 

przeprawę wahadłowo. 

Na początku tego tygodnia jednak 

Zaleski poinformował, że budowa 

tymczasowej przeprawy jest 

możliwa. W ostatnich tygodniach 

prowadził rozmowy w tej sprawie 

m.in. z ministrem obrony narodowej 

i ministrem energii. Skąd ta 

decyzja akurat teraz, podczas kampanii? 

- W trakcie działań wyborczych, 

które mają miejsce w Toruniu, próbuje 

się sugerować mieszkańcom, 

że miasto nic nie robi, aby ułatwić 

rozwiązania drogowe w czasie remontu 

mostu. Dlatego informuję, 

że robimy - podkreśla Zaleski. 

Koszt tymczasowej przeprawy to ok. 14 mln zł 

Jednocześnie Zaleski wskazuje, 

że chodzi o most tymczasowy, a nie 

pontonowy. Ten drugi rodzaj przeprawy 

buduje się bowiem na kilka 

lub kilkanaście dni. Tymczasowa 

przeprawa zaś jest stawiana w oparciu 

o budowane drogi dojazdowe 

do rzeki oraz wsparta na palach 

wbitych w jej dno, dzięki temu jest 

odporna na wahania wody. 

W Polsce są wykorzystywane 

dwa typy takich mostów. Są one 

w dyspozycji Agencji Rezerw Materiałowych, 

która podlega pod Ministerstwo 

Energii. Chodzi o system 

MS54 i DMS65. Pierwsza ma 860 m 

i po jednym pasie w każdym kierunku, 

druga jest dwukrotnie dłuższa 

i ma jeden pas. U nas miałby się 

pojawić system MS54, który pozwala 

na przejazd aut do 3,5 t. Z przeprawy 

nie korzystałyby ciężarówki 

i autobusy. 

Miasto podjęło już rozmowy 

z Ministerstwem Energii i 2 Pułkiem 

Inżynieryjnym w Inowrocławiu. 

- Wojsko może się zająć tylko 

przywiezieniem, montażem, demontażem 

i odwiezieniem konstrukcji 

mostowej, natomiast prace 

budowlane - dojazdy do rzeki, palowanie 

- musi wykonać inwestor, 

czyli miasto - tłumaczy Zaleski. 

Ile to może kosztować? Wcześniejsze 

szacunki magistratu mówiły 

nawet o 50 mln zł. Teraz wiadomo, 

że koszty budowy mogą 

wynieść od 12 do 14 mln zł. Lokalizacja? 

Miasto bierze pod uwagę 

jedno miejsce - drogę wojewódzką 

nr 257. Jej wylot od strony północnej 

jest na zakończeniu ul. Przybyszewskiego, 

a na południowej - ul. 

Przy Grobli. 

- W tej lokalizacji jest wszystko 

przygotowane do tego, aby taką 

przeprawę pobudować - mówi Zaleski. 

- To jest rozwiązanie, które 

byłoby dostępne w miarę szybko. 

Również uwarunkowania planistyczne, 

które mogłyby zaistnieć 

przy uzyskiwaniu decyzji administracyjnych, 

nie stwarzałyby większego 

problemu. Taka lokalizacja 

jest wpisana jako lokalizacja przeprawy 

tymczasowej dla potrzeb 

obronności kraju. Projektanci poszukają 

możliwości innej lokalizacji, 

jeżeli takowa miałaby mieć 

miejsce. 

Zaleski zaproponuje w projekcie 

budżetu miasta na 2019 r. wydatki 

na budowę tej przeprawy, tak żeby 

przejęła ona część ruchu w trakcie 

modernizacji mostu im. Piłsudskiego. 

Kiedy może ruszyć montaż 

mostu tymczasowego? Być może na 

przełomie wiosny i lata 2019 r. Prezydent 

jednak nie wskazuje konkretnego 

terminu. Wciąż także nie 

wiadomo, kiedy na dobre rozpocznie 

się modernizacja starego mostu. 


14 ZA MIEDZĄ • WIEŚCI OD NASZYCH SĄSIADÓW 

Budując na uczciwości 

Z wójtem gminy Obrowo Andrzejem Wieczyńskim, kandydatem na kolejną kadencję, 

rozmawia Robert Kamiński 

To już piąta kadencja, o którą będzie 

pan się ubiegał. Nie czuje 

pan zmęczenia? Skąd ciągły zapał 

i energia do działania? 

Oczywiście są takie dni, kiedy człowiek 

ma po prostu dość. Pewnie 

jak każdy. Ale mam takie głębokie 

przeświadczenie, że jak się kocha 

swoją gminę, to takie słabości trzeba 

szybko odłożyć na bok. Jutro 

wstanie nowy dzień, a z nim nowe 

wyzwania. Siłę zwykłem czerpać 

z tego, że jak już coś zacząłem, to 

chcę to po prostu dokończyć. 

W tych wyborach nie ma pan 

kontrkandydatów. Czy wynik w poprzednich 

wyborach, gdzie uzyskał 

pan ponad 72 proc. głosów, który 

był jednym z najlepszych w województwie, 

skutecznie innych zniechęcił? 

Trudno mi na to odpowiedzieć. Być 

może ten wynik wziął się z akceptacji 

mieszkańców dla tego, co robię. 

Czyli nie kandydują, bo wiedzą, że 

nie mają szans? 

Nie chciałbym odpowiadać na to 

pytanie, ponieważ nie chcę być 

zarozumiały. Prawdę mówiąc, nie 

wiem, dlaczego nie kandydują. 

Ludzie mają dziś znacznie większą 

świadomość samorządową niż kiedyś. 

Być może wiąże się to z tym, że 

rozumieją, że praca na takim stanowisku, 

a przede wszystkim wiążąca 

się z nią odpowiedzialność, nie jest 

aż tak kolorowa, jak się na pierwszy 

rzut oka wydaje. Bo powiedzmy sobie 

szczerze: łatwy kawałek chleba 

to nie jest. 

Skoro nie jest, to dlaczego jednak 

pan w to brnie? 

Dlaczego? Przecież ja tu się urodziłem, 

tu się wychowałem, tu mieszkam 

od zawsze. Znam bardzo wielu 

ludzi. Powiedziałbym, że wszystkich, 

gdyby ciągle nie osiedlali się 

nowi – tych znam nieco mniej. To 

moja ojczyzna i mój dom. A skoro 

mogę coś dla niej zrobić, to po prostu 

to robię. Póki starczy mi sił. Nie 

pytam dlaczego. 

Lubi pan ryzyko? 

Lubię. I często ryzykuję. Wiele razy 

podejmowałem decyzje – ryzykując. 

Gmina rozwija się dynamicznie, 

a budżet nie na wszystko nam 

pozwala. Czasem trzeba zaryzykować. 

Nie wiadomo, czy się uda. Jeśli 

jednak cel jest właściwy, to ryzyko 

podjąć z pewnością warto. Wiele 

nocy z tego powodu nie przespałem. 

Mówiłem na przykład, żeby 

brać pożyczki z funduszu ochrony 

środowiska na budowę kanalizacji. 

Później okazało się, że 30 proc. zostało 

nam umorzone. Kiedy zaczynaliśmy, 

budżet gminy wynosił 11 

mln zł, teraz jest to ponad 70 mln 

zł. Nie mielibyśmy takich sukcesów 

bez ryzyka. 

Dziś przez Polskę przebiega ogromne 

pęknięcie. Zdaje się, że teraźniejszość 

polityczna funkcjonuje 

według jednej generalnej zasady: 

„Kto nie z nami, ten przeciw nam”. 

Chyba przy okazji wyborów takie 

pytanie będzie jak najbardziej na 

miejscu: w którym kierunku zmierzają 

pańskie sympatie polityczne? 

Rozczaruję pana. Nie bawię się 

w politykę. Dla mnie liczy się tylko 

człowiek i to, co robi dla drugiego 

człowieka. Jeśli takie jest przesłanie 

osoby, z którą mam do czynienia, to 

jest mi obojętne, czy jest z tego czy 

owego ugrupowania politycznego. 

Czyli można być politykiem - bo 

czyż wójt to nie przedstawiciel władzy, 

i do tego bardzo realnej? - i nie 

interesować się polityką? 

Skoro upiera się pan przy poglądach, 

to powiem panu. Moje poglądy 

są proste: dostrzeganie w człowieku 

jego wysiłku. Ważne jest to, 

co człowiek robi. Mówić można 

wszystko. Nie to jest jednak miarą 

wartości człowieka. Tylko jego 

czyny. Poglądy można zmieniać 

i w gruncie rzeczy mają one niewielką 

wartość. W odróżnieniu od 

czynów. Mieszkańcy nie oceniają 

nas za gadanie. 

I dlatego, w odróżnieniu od innych 

kandydatów na wójtów w gminach 

ościennych, nie słychać, by składał 

pan jakieś wyborcze obietnice? 

Nie chcę niczego obiecywać. Mieszkańcy 

widzą, co się dzieje. Prawdę 

mówiąc, mam wszystko poukładane. 

Wiem, w którym kierunku 

gmina powinna się rozwijać. Mam 

jasne cele i prostymi środkami chcę 

je osiągać. I chcę być rozliczany 

z efektów mojej pracy, nie z obietnic. 

Coś jednak obiecać pan może? Jak 

mają na pana zagłosować ci, którzy 

są jeszcze niezdecydowani? 

Od 16 lat konsekwentnie realizuję 

politykę rozwoju gminy Obrowo. 

Wykonaliśmy szereg inwestycji 

oświatowych, ogromną ilość infrastruktury 

wodnej, kanalizacyjnej 

i drogowej. Tworzymy bazy sportowe 

i kulturalne. Większość tych 

inwestycji odbyła się i została zaplanowana 

w sposób bardzo przemyślany. 

Co mogę obiecać? Że z pewnością 

dalej będziemy się rozwijać 

w tym kierunku. 

Jakie ma pan największe marzenie 

jako wójt? 

Żeby moja gmina za kilka lat była 

jedną z najlepszych w województwie. 

Jesteśmy na najlepszej drodze 

do tego celu. 

REKLAMA 


Materiał sfinansowany przez KKW SLD Lewica Razem

Tylko Toruń nr 120

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?