Fachowy Instalator 5/2018

www.fachowyinstalator.pl 

PAŹDZIERNIK 2018 NAKŁAD 6000 EGZ. WYDANIE NUMER 5/2018 

PROMOCJA 

PREZENT W ŚRODKU

NOWOŚĆ 

Elektryczne ogrzewanie podłogowe 

Inteligentne sterowanie 

u Twoich stóp 

InteliHouse sp. z o.o. 

ul. Wiekowej Sosny 15 

05-540 Zalesie Górne 

tel. 22 726 00 71, tel. kom. +48 601 574 186 

handlowy@ intelihouse.com.pl 

www.intelihouse.com.pl

R. 

OD REDAKCJI 

Światowe badania pokazują, że mimo wprowadzonych dyrektyw dotyczących 

energooszczędnych urządzeń nadal konsumujemy coraz więcej energii. Choć 

świadomość w tej dziedzinie rośnie, to trudno nam zrezygnować z dobrodziejstw 

cywilizacji. Pomimo globalnych działań promocyjnych na rzecz ograniczania 

zużycia energii i tym samym ochrony środowiska największą motywacją nadal 

pozostają realne i wymierne oszczędności w naszych portfelach. A ponieważ jedno 

przekłada się na drugie, ogólnie rzecz biorąc, rodzaj argumentów pozostaje bez 

znaczenia. Ważne że przed wyborem np. urządzeń grzewczych, czy klimatyzacyjnych 

zastanowimy się nad ekonomią każdego wydatku, zarówno podczas zakupu, 

jak i eksploatacji. Pamiętajmy, że to na instalatorach bardzo często spoczywa 

odpowiedzialność za ten wybór. W związku z czym – im bardziej świadomy i wyedukowany 

instalator, tym lepszych wyborów i zakupów dokona inwestor. Mam 

nadzieję, że lektura Fachowego Instalatora przyczyni się właśnie do takich dobrych 

decyzji. 

Miłej lektury życzy 

Redakcja 

Wydawca: 

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k. 

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30 

32-590 Libiąż 

Biuro w Warszawie: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel. +48 22 635 05 82 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Redaktor Naczelna: 

Małgorzata Dobień 

malgorzata.dobien@targetpress.pl 

Dyrektor Marketingu i Reklamy: 

Robert Madejak 

tel. kom. 512 043 800 

robert.madejak@targetpress.pl 

Dział Promocji i Reklamy: 

Andrzej Kalbarczyk 

tel. kom. 531 370 279 

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl 

Dyrektor Zarządzający: 

Robert Karwowski 

tel. kom. 502 255 774 

robert.karwowski@targetpress.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy: 

ul. Przasnyska 6 B 

01-756 Warszawa 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowyinstalator.pl 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

as-art.studio@wp.pl 

Druk: 

MODUSS 

www.fachowyinstalator.pl 

inne nasze tytuły: 

Ryszard Staniszewski 

tel. kom. 503 110 913 

ryszard.staniszewski@targetpress.pl 

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie 

prawo ich re da gowania oraz skracania. 

Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam. 

4 Fachowy Instalator 5 2018

ST.SPIS TREŚCI 

Fot. VIEGA 

temat numeru 

INSTALACJE 

PODTYNKOWE 

czytaj od strony 

15 

Info pierwszej wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8 

Nowości . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12 

Podtynkowe systemy instalacyjne – co nowego na rynku? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 15 

Separatory zanieczyszczeń i filtry w instalacjach c.o. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 20 

Filtr siatkowy czy separator zanieczyszczeń? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 24 

Zamiast odśnieżania . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 26 

Systemy przeciwoblodzeniowe ELEKTRA – bezpieczna zima 2018 . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30 

Rozwiązania sanitarne w pomieszczeniach bez kanalizacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32 

Izolacje i otuliny do instalacji c.o. i c.w.u. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 36 

TECLIT – kompleksowy system do izolacji przewodów chłodniczych i zimnej wody . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 40 

Pytania czytelników . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 42 

Kurtyny powietrzne – przegląd . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 46 

Pompy elektroniczne w optymalizacji pracy instalacji c.o., c.w.u. i klimatyzacyjnych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 52 

Pierwsza na świecie intuicyjna pompa smart* Wilo Stratos MAXO – optymalizacja pracy instalacji . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 56 

Urządzenia pomiarowe do kontroli pracy kotłów grzewczych . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 58 

Kontrola pracy kotłów grzewczych. Jak wybrać odpowiedni analizator spalin . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 62 

Rodzaje wymienników ciepła w rekuperatorach . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 64 

Jakie są zalety wentylacji mechanicznej z rekuperatorem nad wentylacją tradycyjną? . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 70 

Centrale wentylacyjne z rekuperacją na przykładzie przeciwprądowego wymiennika odzysku ciepła . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72 

Klimatyzatory ścienne – nowoczesne urządzenia zapewniające komfortową temperaturę . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 74 

AEG – 120 lat innowacyjnych rozwiązań . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 80 

Warsztat . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 82 


dedykowane do ogrzewania domów 

 

 

dedykowane do ogrzewania domów 

 

Projektujesz, budujesz lub przebudowujesz? 

 

 

• 

• 

• 

• 

• 

 

• 

 

• 

 

 

• 

 

 

BYDGOSZCZ

IP. 

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY 

Zostań autoryzowanym instalatorem marki Gree 

odbywając szkolenie w Centrum GREE w Krakowie 

Rozmowa z Rafałem Piguła, 

inżynierem Free Polska ds. Produktu 

PROMOCJA 

Na wstępie, dla czytelników nie 

znających marki, którą Free Polska 

reprezentuje w naszym kraju, proszę 

przybliżyć co oferuje Gree? 

RP: Specjalizujemy się przede wszystkim 

w rozwiązaniach klimatyzacyjnych. 

Zarówno pojedynczych klimatyzatorach 

ściennych, lekkich urządzeniach 

komercyjnych, jak i dużych systemach 

VRF. Poza tym naszą ofertę uzupełniają 

osuszacze i oczyszczacze powietrza. 

Jako generalny przedstawiciel marki 

Gree opieramy naszą sieć dystrybucji 

na firmach partnerskich oraz zajmujemy 

się organizacją szkoleń dla firm 

instalacyjnych, które osobiście mam 

przyjemność prowadzić. 

Jak długo działacie Państwo 

na polskim rynku jako wyłączny 

przedstawiciel Gree? 

RP: Firma Free Polska jest wyłącznym 

importerem marki nieprzerwanie od 

prawie 15 lat. Zebraliśmy w tym czasie 

bardzo wiele doświadczeń oraz 

wiedzy na temat współpracy z fabryką 

oraz samych produktów. Szkolenia 

dla instalatorów i serwisantów prowadzimy 

od zeszłego roku, czyli od 

momentu otwarcia Centrum Gree 

w Krakowie. 

Czy może Pan przybliżyć naszym 

czytelnikom czym jest Centrum 

Gree oraz jakie pełni funkcje? 

RP: Centrum Gree w Krakowie postało 

z myślą o rozwoju systemów 

VRF oraz w odpowiedzi na rosnącą 

popularność rozwiązań klimatyzacyjnych 

RAC i LCAC marki Gree. 

W jego skład wchodzi Akademia 

z salą wykładową, showroom produktów 

Gree, w którym zainstalowano 

wszystkie dostępne w ofercie 

urządzenia Residential oraz Light 

Commercial oraz działające systemy 

VRF – GMV Modular i Mini. Samo 

Pracujące układy VRF w Centrum Gree 

centrum zostało otwarte z myślą 

o Instalatorach i inwestorach. Instalatorzy 

maja możliwość testowania 

działających systemów natomiast 

inwestorzy mają możliwość odwiedzenia 

Centrum, by poznać urządzenia 

i porozmawiać z doradcami 

techniczno-handlowymi na temat 

zaawansowanych funkcji i rozwiązań 

jakie proponuje marka Gree. 

Jakie są korzyści odwiedzenia 

Centrum dla pracowników firm 

branży HVAC? 

RP: Wszyscy instalatorzy, serwisanci 

i handlowcy z firm zajmujących 

się klimatyzacją, których korzystając 

z okazji serdecznie zapraszam 

do udziału w szkoleniach, otrzymują 

teoretyczną i praktyczną wiedzę 

na temat naszych urządzeń. Szkolenia 

prowadzone są w formie wykładu, 

często przekształcającego się w dyskusję 

oraz przerw na praktyczne zajęcia 

z urządzeniami. Dodatkowo 

każdy uczestnik otrzymuje certyfikat 

autoryzowanego instalatora Gree 

oraz materiały techniczne, które ułatwiają 

pracę z urządzeniami. 

Czy szkolenia obejmują wszystkie 

urządzenia Gree? 

RP: W ofercie szkoleniowej mamy 

dwa osobne moduły. Jeden z nich 

poświęcony jest urządzeniom RAC, 

U-Match i Free Match, drugi dotyczy 

systemów VRF GMV5. Składają się 

one z części takich jak prezentacja 

produktowa, przedstawienie zasad 

montażu i serwisowania, diagnozowanie 

i usuwanie usterek, projektowanie, 

przeprowadzanie rozruchu, 

konfigurowanie sterowania itp. 

Jakie czynności uczestnicy mogą 

poznać w praktyczny sposób podczas 

szkoleń w Akademii Gree? 

RP: W krakowskim Centrum mamy 

zainstalowane m.in. w pełni działające 

urządzenia Lomo Economic 

z czynnikiem R410A, Lomo Eco 

na R32 oraz Amber Prestige, a także 

układ jednostki zewnętrznej zasilający 

wymiennik ciepła bezpośredniego 

odparowania z AHU Kit. 

Uczestnicy szkoleń mają możliwość 

testowania urządzeń, poznania ich 

możliwości, diagnozowania błędów 

przy pomocy narzędzi serwisowych 


INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP. 

czy zgłębienia funkcji sterowania 

klimatyzatorami z tabletu. Na 

uczestników szkolenia GMV5 czekają 

działające systemy GMV5 Modular 

ze wszystkimi dostępnymi jednostkami 

wewnętrznymi oraz zaawansowanym 

sterowaniem (wszystkie 

rodzaje sterowników przewodowych 

i bezprzewodowych indywidualnych 

oraz centralnych, sterowanie 

ze smartfonu lub tabletu przez 

Wifi, kontrola z poziomu BMS), 

a także układ GMV5 Mini z modułem 

sterowania kartą hotelową. Instalatorzy 

mają również możliwość praktycznego 

testowania i sprawdzania 

systemów, ich diagnozowania przy 

pomocy oprogramowania i narzędzi 

serwisowych oraz poznanie metod 

podłączania do układów BMS. 

Showroom produktów RAC w Centrum Gree 

Jak zatem można zapisać się na 

szkolenie? 

RP: Firmy chętne do przeszkolenia 

swoich pracowników mogą kontaktować 

się z dystrybutorem Gree, 

z którym na co dzień współpracują 

(Alfaco, Bezet, Clima Komfort, Klima, 

Systherm, Wienkra) lub napisać bezpośrednio 

do Free Polska na adres 

szkolenia@gree.pl. Udział w nich jest 

bezpłatny, a szczególnie serdecznie 

zapraszamy w tym sezonie, ze względu 

na wprowadzone całkowicie nowe 

produkty z czynnikiem R32. 

Czy szkolenia organizowane są wyłącznie 

w Centrum Gree w Krakowie? 

RP: Ależ nie. Bardzo często to my korzystamy 

z zaproszeń do innych miast 

w Polsce by przeprowadzić szkolenie. 

Do tej pory odbywały się one m.in. 

w Warszawie czy Poznaniu. W zależności 

od zapotrzebowania takie szkolenia 

organizują nasi partnerzy i dystrybutorzy. 

Oczywiście nie mamy podczas 

takiego szkolenia możliwości, jakie 

oferuje Centrum Gree, ale opierając 

się na opiniach uczestników myślę, 

że szkolenia te są również wartościowe. 

Jaką popularnością cieszą się szkolenia 

wśród instalatorów z branży? 

RP: W zeszłym sezonie odbyło się ponad 

25 szkoleń, w których udział wzięło 

niemal 500 uczestników. W tym roku 

szkolenia zaczynamy od początku 

września i spodziewamy się jeszcze 

większego zainteresowania. 

Szkolenie w Centrum Gree 

Życzę zatem realizacji tych oczekiwań 

i dziękuję za rozmowę. 

RP: Również bardzo dziękuję i do zobaczenia 

na szkoleniach! 

• 

Fachowy Instalator 5 2018 

9

IP. 

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY 

Relacja z Dni Otwartych Iglotech 

Na przełomie czerwca i lipca w oddziałach 

Iglotech odbyły się Dni Otwarte, 

podczas których zostały zaprezentowane 

nowości produktowe. Przybyli 

goście mogli zapoznać się z nowymi 

urządzeniami: 

• klimatyzatorami Fuji Electric działającymi 

w oparciu o czynnik R32 

• centralami wentylacyjnymi Neovent 

połączonymi z układem chłodniczym 

• nową centralą wentylacyjną Ostberg 

z okapem kuchennym jako idealnym 

rozwiązaniem do zabudowań 

kuchennych 

• pompą ciepła powietrze-woda Neoheat 

pracującą w oparciu o agregat 

Fuji Electric. 

MATERIAŁY PRASOWE FIRM 

Największym zainteresowaniem cieszył 

się układ chłodniczy z centralą 

wentylacyjną Neovent. Rozwiązanie 

dla wielu inwestycji, w których liczy 

się aby centrala spełniała także funkcję 

chłodzenia pomieszczenia. Dzięki 

podłączeniu do centrali agregatu, 

skrzynki AHU BOX i chłodnicy freonowej 

jest to możliwe. Specjaliści chętnie 

opowiadali o specyfice i zaletach 

tego rozwiązania. 

Podczas Dni Otwartych swoje stoiska 

zaprezentowali również partnerzy 

firmy. Klienci mogli własnoręcznie 

sprawdzić narzędzia Makity w dostosowanym 

do tego Demobusie, zapoznać 

się z nowościami Testo, a także 

przekonać się o skuteczności środków 

do czyszczenia Sferan. 

Nie zabrakło również stoiska z Klubem 

Iglotech, gdzie szczegółowo omawiano 

korzyści z uczestnictwa w programie 

dla najaktywniejszych Partnerów 

Handlowych. Atrakcyjne nagrody, warunki 

uczestnictwa, a także promocje 

wyłącznie dla Klubowiczów spowodowały, 

że do programu przystąpiło 

kolejne kilkadziesiąt firm. 

Całej imprezie towarzyszyło wielkie 

grillowanie, a także atrakcyjne promocje 

i produkty za 1zł, wśród których był 

klimatyzator czy młotowiertarka Makity. 

Spotkania z klientami rozpoczęły się 

w Rzeszowie, następnie odbywały się 

kolejno w oddziałach w Łodzi, Grudziądzu, 

Gdyni, Toruniu, Bydgoszczy, Lublinie, 

Warszawie, Krakowie, Katowicach, 

Wrocławie i Poznaniu. Dni Otwarte 

zakończyły się w siedzibie firmy w Kwidzynie. 

Wydarzenie to przyciągnęło 

ponad 230 klientów ze wszystkich rejonów 

Polski. 

Dni Otwarte to jeden z ważniejszych 

projektów firmy Iglotech. Pozwala 

na spotkanie się z klientami, poznanie 

opinii, doświadczeń oraz zaprezentowanie 

nowości produktów. Organizatorzy 

dziękują wszystkim za udział 

i mają nadzieję na ponowne spotkania 

w przyszłym roku. 

Źródło: Iglotech 

10 

Fachowy Instalator 5 2018

INFORMACJE PIERWSZEJ WODY IP. 

Sezon szkoleń Gree już otwarty 

Od początku września firma Free Polska 

będąca wyłącznym importerem klimatyzatorów 

marki Gree w Polsce rozpoczyna 

kolejny sezon szkoleniowy. Szkolenia 

przewidziane są dla instalatorów, zarówno 

tych wcześniej współpracujących 

z Gree, jak i tych, którzy chcą rozpocząć 

pracę z urządzeniami tej marki. Spotkania 

odbywają się w Akademii Gree w Krakowie 

oraz organizowane są przez Dystrybutorów 

w innych miastach w całej 

Polsce. Krakowskie centrum szkoleniowe 

umożliwia poza zdobyciem teoretycznej 

wiedzy z zakresu możliwości, funkcjonalności, 

instalacji i serwisowania urządzeń 

oraz usuwania usterek poznanie wielu 

rozwiązań i modeli ze strony praktycznej. 

Podczas szkoleń uczestnicy mają możliwość 

pracy na działających urządzeniach 

i systemach (m.in. Lomo Economic 

R410A, Lomo Eco R32, Amber Prestige, 

AHU Kit dla U-Match, AHU Kit dla GMV, 

system GMV5 Modular, system GMV5 

Mini, narzędzia serwisowe, oprogramowanie 

sterujące). 

Szkolenia prowadzone są w dwóch modułach. 

Pierwszym z nich jest szkolenie 

z zakresu systemów GMV (podstawy teoretyczne, 

szkolenie produktowe, dobór 

i projektowanie, sterowanie, instalacja, 

serwisowanie, rozruch), drugi obejmuje 

produkty RAC, U-Match i Free Match (podstawy 

teoretyczne, szkolenie produktowe, 

dobór i projektowanie, sterowanie, instalacja 

oraz serwisowanie). Każdy uczestnik 

po odbyciu szkolenia otrzymuje certyfikat 

autoryzowanego instalatora Gree. 

Aby zapisać się na szkolenie należy skontaktować 

się z jednym z dystrybutorów 

marki Gree (Alfaco, Bezet, Clima Komfort, 

Klima, Systherm, Wienkra) lub wysłać wiadomość 

na adres szkolenia@gree.pl. 

Źródło: Free Polska 

Konkurs na 20-lecie 

firmy De Dietrich Technika Grzewcza w Polsce 

W ostatnich dniach sierpnia fi rma De Dietrich Technika 

Grzewcza rozpoczęła przyjmowanie zgłoszeń w Konkursie 

“De Dietrich – Źródło domowego 

ciepła”. Konkurs jest 

częścią obchodów jubileuszu 

20-lecia obecności fi rmy 

na polskim rynku. 

Aby przystąpić do zabawy, 

konieczne jest napisanie krótkiego 

eseju, w którym należy 

między innymi wyjaśnić 

co kryje się pod określeniem 

„Źródło domowego ciepła”, 

opisać aktualne źródło ciepła 

zainstalowane w domu 

(ogrzewania i ciepłej wody 

użytkowej) z objaśnieniem, 

dlaczego w życiu konkursowicza 

ważna jest ochrona 

środowiska i wykorzystanie 

odnawialnych źródeł energii. 

Uczestnik powinien dołączyć 

też kilka aktualnych zdjęć urządzenia grzewczego zainstalowanego 

w jego domu, a także uzasadnić, dlaczego akurat 

to urządzenie powinno być wymienione 

na nowoczesne i ekologiczne 

źródło domowego ciepła 

De Dietrich. 

Zgłoszenia można przesyłać do 

11 listopada br. Spośród nich zostanie 

wybrane 20 najciekawszych 

projektów, na które będzie można 

oddawać głosy w serwisie społecznościowym 

Facebook. Ogłoszenie 

listy laureatów nastąpi 5 grudnia br. 

W Konkursie „De Dietrich – Źródło 

domowego ciepła” jest aż 5 nagród 

głównych, których łączna wartość 

katalogowa przekracza 60 tysięcy 

złotych. Regulamin konkursu oraz 

formularz zgłoszeniowy dostępne 

są na stronie: www.dedietrich. 

pl/konkurs. 

Źródło: DeDietrich 


11

N. 

NOWOŚCI 

Klimatyzatory ścienne Midea MISSION Extreme 

Czynnik R32 

Klimatyzator Mission Extreme charakteryzują 

się wysokim poziomem energooszczędności 

i bardzo cichą pracą. Urządzenia 

znakomicie sprawdzają się jako 

rewersyjne pompy ciepła, dzięki czemu 

możliwe jest ogrzewanie pomieszczeń, 

nawet przy temperaturze zewnętrznej 

sięgającej -30°C. Dodatkowo w trybie 

grzania, urządzenie może utrzymać 

w pomieszczeniu temperaturę dyżurną 

8°C. Stanowi to zabezpieczenie przed 

znacznym wychłodzeniem obiektu 

podczas dłuższej nieobecności użytkownika 

w okresie zimy. Dlatego klimatyzatory 

mogą być wykorzystywane 

jako urządzenie całoroczne i stanowić 

alternatywę dla systemów grzewczych, 

zwłaszcza w okresach przejściowych 

jesień-wiosna. 

Seria MISSION Extreme to energooszczędne 

urządzenia, o klasie A++. 

Bogata funkcjonalność pozwala 

na osiągnięcie żądanej temperatury 

chłodzenia/grzania w czasie o połowę 

krótszym od standardowego 

oraz obniżenie zużycia energii nawet 

do 60%. 

Nowoczesny, płaski panel jednostek 

wewnętrznych oraz kompaktowe 

wymiary sprawiają, że urządzenia 

Midea znajdują zastosowanie w nowoczesnych 

mieszkaniach i biurach. 

www.midea-electric.pl 


Nowe jednostki ścienne NOXA Happy 

Marka NOXA powstała jako odpowiedź 

na potrzeby użytkowników, 

którzy od klimatyzacji oczekują 

przede wszystkim niezawodnego 

funkcjonowania i intuicyjnej obsługi. 

Obsługa nie sprawia żadnego problemu, 

a cena nie zrujnuje domowego 

budżetu. NOXA oferuje kompletny, 

niezawodny sposób na chłodzenie 

i grzanie przez cały rok, który nie 

sprawia żadnego problemu, a cena 

nie rujnuje domowego budżetu. 

Seria Happy składa się z 4 modeli 

jednostek o wydajności od 2,6 do 

7,0 kW. Dzięki kompaktowej budowie 

(zaledwie 194 mm głębokości przy 

modelu 3,5 kW) i nowoczesnemu, 

białemu panelowi, jednostki łatwo 

wkomponować w design klimatyzowanych 

pomieszczeń. 

Wszystkie klimatyzatory wyposażone 

są w intuicyjny, bezprzewodowy 

sterownik z bogatą funkcjonalnością 

m.in.: zapamiętanie ustawień żaluzji, 

funkcja turbo, snu, 1 W w trybie czuwania. 

NOXA Happy to rozwiązanie, które 

idealnie sprawdzi się w nowoczesnych 

mieszkaniach, biurach, restauracjach, 

czy hotelach. 

www.noxa.pl 

12 


NOWOŚCI N. 

Nowy regulator do sterowania systemem grzewczym 

Oferta Junkers-Bosch poszerzyła 

się o nowy system sterowania pracą 

kotła grzewczego poprzez bezprzewodową 

komunikację między 

podłączonym do kotła regulatorem 

a elektronicznymi grzejnikowymi 

głowicami termostatycznymi. Regulator 

Bosch EasyControl CT200 

może obsłużyć aż 24 niezależnych 

stref z indywidualnymi programami 

czasowymi i 64 głowicami termostatycznymi 

w standardzie radiowym. Z jego 

pomocą możemy więc ustalić różne 

zakresy temperatur i harmonogramy 

ogrzewania nawet dla 24 pomieszczeń 

w domu. Nowy system daje też możliwość 

dostosowania pracy urządzeń 

grzewczych do pogody, poprzez 

podłączenie czujnika temperatury zewnętrznej 

lub poprzez wykorzystanie 

informacji pogodowych pobranych 

z Internetu. Bosch EasyControl CT200 

oferuje także możliwość programowania 

czasów podgrzewania ciepłej wody 

użytkowej. Urządzenie o nowoczesnym 

designie zapewnia zwiększenie 

sezonowej efektywności energetycznej 

systemu ogrzewania nawet o 5%. 

www.bosch.pl 

Nowy gazowy kocioł kondensacyjny 

W ofercie firmy De Dietrich Technika 

Grzewcza pojawił się nowy kondensacyjny 

kocioł gazowy z serii Evodens 

AMC. Urządzenie będzie kontynuować 

najlepsze tradycje kotłów 

De Dietrich z segmentu premium. 

Nowość dostępna jest w wersji 

jedno- i dwufunkcyjnej, charakteryzuje 

się klasą efektywności energetycznej: 

“A” dla c.o. i “A” dla c.w.u. 

(“B” dla wersji BIC). Warto zwrócić 

uwagę na niską emisję zanieczyszczeń 

i roczną sprawność eksploatacyjną 

wynoszącą aż do 109%. Całość 

uzupełnia palnik gazowy ze stali 

nierdzewnej z całkowitym wstępnym 

zmieszaniem, modulujący od 

22 do 100% mocy oraz moduł hydrauliczny 

wyposażony w zespół 

do zdalnego, automatycznego napełniania 

instalacji. Kocioł został 

wyposażony w konsolę sterowniczą 

DIEMATIC Evolution z czujnikiem zewnętrznym 

w dostawie. 

www.dedietrich.pl 

Łatwa naprawa domowych instalacji grzewczych 

W starszych budynkach mieszkalnych, często spotykamy instalacje 

z grubościennych rur stalowych. Podczas naprawy 

lub późniejszego montażu np. trójników w przyłączu grzejnika 

doskonale sprawdzi się mufa przesuwna Megapress. 

Wystarczy wyciąć fragment rury, wsunąć w to miejsce mufę 

i bezpiecznie zaprasować. Takie rozwiązanie zdecydowanie 

skraca czas montażu, a jednocześnie gwarantuje maksymalne 

bezpieczeństwo pracy i szczelność wykonanych połączeń. 

Mufa wyposażona jest w element uszczelniający z EPDM, 

pierścień metalowy i pierścień dystansowy. Jak wszystkie 

złączki firmy Viega posiada opatentowany profil bezpieczeństwa 

SC-Contur, gwarantujący wymuszoną nieszczelność 

w stanie niezaprasowanym. Dostępne średnice mufy to: 3⁄8, 

½, ¾ i 1". 

www.viega.pl 


13

N. 

NOWOŚCI 

Uniwersalny odpływ 

do każdej łazienki 

Elastyczność i możliwość łączenia ze sobą różnych elementów 

to jedna z kluczowych zalet modułowego systemu 

odpływów Advantix. Teraz oferta firmy Viega została 

poszerzona o kompletne zestawy wyposażeniowe, gdzie 

w jednym opakowaniu możemy zamówić odpływ z optymalnym 

rusztem i wszystkimi elementami potrzebnymi 

do montażu. Takie rozwiązanie pozwala od razu znaleźć 

właściwy odpływ, bez konieczności dopasowywania 

do siebie poszczególnych elementów i zamawiania ich 

w osobnych opakowaniach. Jest to również wygodna opcja 

dla partnerów handlowych, ponieważ zdecydowanie 

ułatwia logistykę i magazynowanie produktów. 

Oprócz korpusu i rusztu wyposażenie każdego zestawu 

zawiera dodatkowo zestaw stopek regulowanych, 

czyszczony od góry syfon z zamknięciem wodnym 50 

mm z możliwością obracania, odpływem DN40 wraz 

ze złączką przejściową na DN50 oraz wyjmowane 

do czyszczenia sitko. Korpus odpływu posiada kołnierz 

z powłoką piaskową do wykonania uszczelnienia. 

Nowe odpływy liniowe 

W trosce o jeszcze większy komfort i estetykę łazienek 

firma FERRO wprowadziła do sprzedaży nowe odpływy 

liniowe o zróżnicowanej budowie, designie i przeznaczeniu: 

odpływ liniowy Easy new, odpływ liniowy Super slim 

pro oraz odpływ ścienny Wall slim. Wykonane z wysokiej 

jakości stali nierdzewnej, szlifowanej ręcznie i polerowanej 

mają kołnierze hydroizolacyjne uszczelniające konstrukcję 

odpływu wpuszczoną w podłogę lub w ścianę, a tym samym 

zabezpieczające łazienkę przed zalaniem. Easy new 

występuje w wersji odwracalnej (na lewą i na prawą stronę), 

jest zaopatrzony w praktyczny korek rewizyjny ułatwiający 

czyszczenie syfonu i posiada syfon w zestawie. 

W odpływach Super slim pro oraz Wall slim dużym udogodnieniem 

są stalowe syfony zintegrowane z otworami 

rewizyjnymi oraz korki rewizyjne, które umożliwiają łatwy 

dostęp do syfonu. Ich zabudowy w niewielkich wymiarach 

sprawiają, że odpływy mogą być montowane również 

w budownictwie 

wielorodzinnym. 

Wszystkie odpływy 

posiadają 5-letni 

okres gwarancji. 


www.viega.pl 

www.ferro.pl 

Nowe wersje klasycznego zaworu równoważącego 

Oferta zaworów równoważących TacoSetter 

Inline 130 została poszerzona o nowe 

modele z dodatkowymi rozmiarami przyłączy 

i przystosowane do większych przepływów. 

W ten sposób firma Taconova zapewnia 

instalatorom jeszcze więcej opcji 

wyboru optymalnego rozwiązania do złącz 

śrubowych danego systemu rurowego. 

Przykładowo dla wielkości nominalnej DN 

20 dostępny jest gwint przyłączeniowy dla 

nakrętki złączkowej ¾” standardu Eurokonus 

lub gwint przyłączeniowy 1” dla śrubowego 

złącza rurowego 22 mm z pierścieniem tnącym. 

Dla wielkości nominalnej DN 25 producent 

oferuje TacoSetter Inline 130 z gwintami 

o rozmiarach od 1” do 1 ½” i wielkości 

przepływu 20–70 l/min. 

Wziernik, z nadrukowaną skalą do pomiaru 

przepływu, we wszystkich wersjach TacoSetter 

Inline 130 wykonany jest ze szkła borokrzemianowego. 

Zwiększa to odporność zaworu 

równoważącego na temperaturę nawet 

do 130°C, dzięki czemu można go stosować 

również na powrocie systemów solarnych. 

Dodatkowo takie szkiełko jest mniej podatne 

na zabrudzenia i wykazuje większość odporność 

chemiczną. 

www.taconova.com 

14 


instalacje I. 

Podtynkowe systemy instalacyjne 

– co nowego na rynku? 

Niesłabnąca moda na minimalizm w łazienkach i toaletach koresponduje 

z podtynkowymi rozwiązaniami, gdyż te wiążą się z prostotą i oszczędnością 

formy, nie mówiąc o praktyczności i zarazem wysublimowaniu 

funkcjonalności. Dlatego na pytanie „czy chodzi tu tylko o modę?” z całą 

pewnością można odpowiedzieć przecząco. Minimalizm i rozwiązania 

podtynkowe to szereg korzyści, wynikających z co rusz pojawiających się 

rynkowych nowości. 

Skąd się wzięły i czym są 

instalacje podtynkowe 

Z historycznego punktu widzenia, 

szukając początków idei rozwiązań 

podtynkowych należy cofnąć się 

do przełomu XIX i XX wieku minionego 

milenium, kiedy to w całej 

Europie urządzenia sanitarne wraz 

z całą instalacją wodną i kanalizacyjną 

zaczęto masowo instalować 

w domach mieszkalnych. Początkowo 

plątaniny rur nikomu nie 

przeszkadzały, przeciwnie – przez 

kilka dekad był to widoczny przejaw 

nowoczesności i postępu mieszkańców 

danego lokalu lub domu. 

Gusta dotyczące estetyki jednak 

ewoluowały i w okresie międzywojennym 

zaczęto instalacje chować 

w bruzdach – nie przejmując się 

tym, że ich wykucie często osłabiało 

ściany działowe i nośne – lub 

specjalnie budowanych, niezbyt 

estetycznych wnękach. Po II wojnie 

światowej problem nadal istniał 

i wręcz pęczniał – przykładem 

jest Paryż pod koniec lat 50-tych, 

w którym to wskutek gwałtownego 

wzrostu liczby mieszkańców 

miasta, dzielono wielkie powierzchnie 

mieszkalne na mniejsze lokale. 

Okazało się wówczas, że większość 

nowo wydzielonych lokali nie tylko 

nie ma jakiejkolwiek instalacji sanitarnej, 

ale też pionów kanalizacyj- 

Fot. 1. Omega 60 to przycisk do spłuczki podtynkowej, który można montować z przodu 

lub od góry. Jest zlicowany z powierzchnią ściany. 

nych. Oznaczało to prowadzenie mnóstwa 

rur, które aż prosiły się o ich ukrycie. Z tej 

m.in. potrzeby na przełomie lat 60-tych 

i 70-tych narodziły się rozwiązania, które 

są „protoplastami” dzisiejszych instalacji 

podtynkowych. W Polsce zaś, pierwsze 

dodatkowe konstrukcje, kryjące wszystkie 

instalacje i przyłącza do urządzeń i armatury 

sanitarnej, zaistniały dopiero w połowie 

lat 70-tych. Dziś podtynkowe rozwiązania 

są oczywistością – nawet w niezbyt przestronnych 

łazienkach. 

Instalacje podtynkowe w XXI wieku to całe 

systemy rozwiązań pozwalających kosztem 

niewielkiej przestrzeni ukryć nie tylko 

Fot. GEBERIT 

wszelkie elementy instalacji sanitarnej czy 

hydraulicznej, czyli wszystkie rury, kolanka, 

złączki czy klejone bądź zgrzewane połączenia, 

ale też gniazda przyłączeniowe, 

głowice i mocowania dla armatury takiej 

jak miska WC czy bidet, umywalka, bateria 

umywalkowa bądź wannowa, a także 

dysze natryskowe czy deszczownice. Dosłownie 

wszystko da się schować w ścianie 

lub suficie, by stworzyć eleganckie, 

minimalistyczne lub wręcz ascetyczne pomieszczenie. 

Korzyści jakie dają instalacje podtynkowe 

dotyczą zarówno sfery estetyki i gustu, jak 

też wymiaru bardziej praktycznego, takie- 


15

I. 

instalacje 

Fot. 2. Blok do zabudowy typu slim 

– idealny do ciasnych pomieszczeń 

łazienkowych w starych blokach. 

Fot. VIEGA 

go jakim jest funkcjonalność i oszczędność 

przestrzeni. Fakt ukrycia całej instalacji 

pozwala na takie rozplanowanie wszystkich 

kluczowych elementów (wylewka 

wannowa, zestaw prysznicowy, deszczownica, 

miski, grzejniki, baterie), które 

poprawia komfort korzystania z łazienki 

i nieraz naprawia jej funkcjonalność. Dzięki 

podtynkowym rozwiązaniom wszystkie 

elementy można rozmieścić w sposób 

logiczny i praktyczny, co łączy się z reguły 

z wygospodarowaniem dodatkowej przestrzeni, 

lub zachowaniem jej w niemal niezmienionym 

zakresie przy jednoczesnym 

jej uporządkowaniu. Chodzi tu o sytuacje 

takie, jak choćby przeniesienie umywalki 

ze zbyt bliskiego sąsiedztwa z łazienkowymi 

drzwiami wejściowymi, na przeciwległą 

ścianę gdzie jest dodatkowe miejsce 

na duże lustro i półkę na kosmetyki. Tu 

należy to zaznaczyć wyraźnie: zabudowa 

rur poprzez ukrycie ich pod ściankami to 

doskonała okazja do stworzenia dodatkowych 

półek, schowków bądź praktycznych 

i zarazem ozdobnych wnęk. Podtynkowe 

systemy instalacyjne często też przychodzą 

z pomocą osobom niepełnosprawnym, 

dla których możliwość praktycznego 

i dopasowanego do ich potrzeb rozplanowania 

na nowo łazienki czy toalety, to sprawa 

pierwszej wagi. 

Ukrywanie rur 

By ukryć instalacje wodną, kanalizacyjną 

i grzewczą, wijącą się po ścianie pomieszczenia, 

stosuje się najczęściej obudowy 

z płyt gipsowo-kartonowych, przy czym 

inne płyty stosuje się w pomieszczeniach 

suchych, w których nie ma zagrożenia 

wilgocią, a inne – impregnowane – w pomieszczeniach 

w których z góry wiadomo, 

że wilgoć będzie się długo lub stale utrzymywać. 

Niezależnie od tego, jak zaprojektowano 

ścianki gipsowo-kartonowe, 

najważniejsze jest zabezpieczenie dostępu 

do tych fragmentów instalacji, do których 

Fot. 3. Stelaż narożny Viega Eco Plus 

pozwala całkowicie przeorganizować 

toaletę. 

Fot. VIEGA 

regularnie trzeba zaglądać (zawory) lub 

co do których przewiduje się, iż mogą być 

w przyszłości newralgicznym elementem 

instalacji, wymagającym interwencji (syfony 

pod umywalkami i wannami). 

Innym sposobem ukrycia rur jest skorzystanie 

ze ścianek instalacyjnych, których 

konstrukcja zasadza się na systemach stelaży, 

łatwych w dopasowaniu do każdego 

pomieszczenia. Po ukryciu rur w zamocowanym 

i dopasowanym stelażu, całość 

zostaje obudowana – często z obu stron – 

z d a n i e m 

E K S P E R T A 

Czy rozwiązania podtynkowe mają sens w typowych „gierkowskich” 

blokach z lat 70-tych, gdzie łazienki i toalety są z reguły ciasne 

i mają małą powierzchnię? 

Łukasz Szypowski, Doradca Techniczny firmy Viega 

Oczywiście, rozwiązania podtynkowe mają sens także 

w małych łazienkach z lat 70-tych. Specjalne stelaże, które 

możemy zabudować w narożniku, bądź modele typu 

„slim” o niewielkiej głębokości zabudowy idealnie nadają się 

do tych celów. Pozwalają one zaoszczędzić sporo miejsca 

w porównaniu z klasycznymi rozwiązaniami oraz łatwiej 

zaprojektować układ łazienki. Oprócz tego podczas zabudowy 

stelaża „powstają” dodatkowe półki, które można 

w ciekawy sposób wykorzystać. Oczywiście wraz ze stelażem 

musimy dobrać pasujący do niego przycisk spłukujący. 

Przyciski firmy Viega dostępne są w wielu wersjach kolorystycznych 

i materiałowych (stalowy, szklany, tworzywowy 

czy do wypełnienia płytką), co pozwala na harmonijne 

wkomponowanie tego elementu w aranżację łazienki. 

16 


instalacje I. 

Fot. GEBERIT 

Fot. 4. 

System Duofix pozwala wybrać między różnymi wariantami stelaży. 

płytami gipsowo-kartonowymi, stanowiąc 

np. estetyczne przepierzenie, dzielące strefę 

WC od strefy łazienkowej, bądź ciekawą 

wyspę – nieco na wzór typowo kuchennych 

wysp. Zaletą takiego rozwiązania jest 

możliwość niemal dowolnej aranżacji pomieszczenia 

oraz dowolnego rozmieszczenia 

na ściance każdego z elementów, jakie 

chcemy na niej umieścić. Oczywiście rozwiązanie 

to budzi u wielu użytkowników 

początkowe obawy dotyczące wytrzymałości, 

lecz należy pamiętać, że prawidłowo 

zamontowane w takich ściankach wiszące 

muszle WC przenoszą obciążenia powyżej 

300 kg. Dla wzbogacenia aranżacji można 

się pokusić również o wmontowanie w takie 

ścianki opraw lub listew oświetleniowych 

LED, które potrafią stworzyć wspaniałe 

ambientowe oświetlenie. 

Podtynkowe stelaże instalacyjne 

W świecie stelaży podtynkowych dla 

muszli WC i spłuczek czy umywalek – zarówno 

tych do zabudowy suchej jak i mokrej 

– ostatnio pojawiło się kilka nowych 

i ciekawych rozwiązań. Na pewno wiodącym 

trendem jest maksymalne upraszczanie 

montażu i skracanie jego czasu 

do minimum. Tego właśnie oczekują 

montażyści, instalatorzy i inwestorzy: rozwiązań 

kompletnych, łatwych i szybkich 

w montażu oraz współgrających z innymi 

elementami w ramach wspólnego systemu 

(chodzi tu głównie o systemy mocowań 

i łączeń). Wyrazem tego jest choćby 

fakt, że obecnie produkowane stelaże 

w większości wymagają jedynie czterech 

punktów mocujących, które pozwalają 

stelażom przenosić obciążenia przekraczające 

wartość 300 kg. 

W kwestii spłuczek należy wskazać 

na wchodzące coraz mocniej rozwiązanie 

w postaci stelaży o bardzo niewielkiej głębokości 

montażu i oferujących możliwość 

przeniesienia przycisku na poziomą półkę 

znajdującą się bezpośrednio nad zbiornikiem 

spłuczki. Dla wielu osób przeniesienie 

przycisku z pionowej ściany na półkę to 

znaczne wygodniejsze rozwiązanie. Nowością 

jest też wyposażanie zbiorników 

w specjalne suwaki, którymi reguluje się 

płynnie poziom wody. 

Fot. SFA 

Fot. 5. SANIWALL Pro UP, stelaż podtynkowy 

ze zintegrowanym pomporozdrabniaczem. 

Jednolite zbiorniki na wodę do spłukiwania 

nie są już najnowszym rozwiązaniem, gdyż 

weszło ono de facto do tzw. mainstream’u, 

ale warto o nim wspomnieć. Wykonuje się 

je metodą rozdmuchu jednego elementu 

(HDPE) i gwarantują 100% szczelności, co 

oznacza że są praktycznie bezawaryjne. Ich 

obecność w ofercie wielu producentów 

jest mocno odczuwalna. Do tego coraz 

częściej zbiorniki otula się izolacją akustyczną 

na bazie poliolefiny PS (polistyrenu), 

która pełni jednocześnie rolę izolatora 

przeciwwilgociowego. 

Patrząc na ofertę przycisków do spłuczek 

zauważa się też coraz wyraźniejszą obecność 

technik opartych na wykrywaniu 

ciepła – wyposażonych w czujnik Infra 

Red. Chodzi tu o przyciski (wyposażone 

w cyfrowe moduły), które uruchamiają mechanizm 

spłuczki po zbliżeniu do ich powierzchni 

dłoni, bez konieczności ich dotykania. 

Reagują po prostu na ciepło dłoni 

i natychmiast wysyłają sygnał z komendą 

„ON”. Przyciski takie zdają egzamin nie tylko 

tam, gdzie kwestie czystości i septyki są 

istotne – w klinikach, szpitalach, przychodniach 

lekarskich itp. – ale również w domach 

mieszkalnych i mieszkaniach. Małe 

dzieci, które notorycznie brudzą wszelkie 

włączniki i przyciski, doceniają takie rozwiązania: 

dla nich jest to odrobina magii 

w domu, dla rodziców zaś znacznie rzadsza 

konieczność mycia przycisku. Inną nowoś- 

Fot. GEBERIT 

Fot. 6. Stelaż Duofix współpracujący 

m.in. z przyciskami Sigma10 IR 

(technologia podczerwieni). 


17

I. 

instalacje 

Fot. VIEGA 

Fot. 7. Viega Eco Plus jest stelażem wyposażonym w mechanizm regulacji wysokości 

położenia miski WC. 

cią dotyczącą przycisków jest zaznaczanie 

ich diodami LED o różnych kolorach. Jest 

to wyraz coraz większej wagi przykładanej 

przez producentów i użytkowników łazienek 

do tworzenia odpowiedniego klimatu 

w pomieszczeniu przy pomocy światła 

ambientowego. 

Stelaże dla podwieszanych misek WC dostępne 

są na rynku w bardzo wielu różnych 

wariantach. Ostatnią nowością są stelaże 

zminimalizowane do tak niewielkiej wysokości 

montażowej, że pozwalają zamontować 

miskę nawet pod oknem, którego 

parapet znajduje się na wysokości 90 cm 

od poziomu podłogi. Kolejnym świeżym 

trendem jest zmniejszanie głębokości 

montażowej stelaży, co osiąga się dzięki 

coraz węższym pojemnikom spłuczek. 

Jeszcze niedawno producentom trudno 

było zaoferować modele schodzące poniżej 

15 cm, a przecież mamy dziś na rynku 

takie, których specyfikacja techniczna określa 

dopuszczalną głębokość montażową 

na poziomie 12, a ostatnio nawet i 10 cm. 

Nowym i ciekawym rozwiązaniem jest stelaż 

systemowy z odciągiem zanieczyszczonego 

powietrza i z pojemnikiem na kostki 

WC. W tym pierwszym przypadku osiągamy 

świeżość bez konieczności stosowania 

odświeżaczy powietrza. 

Ważne, z punktu widzenia osób starszych 

lub niepełnosprawnych, jest wprowadzenie 

na rynek stelaży umożliwiających płynną 

regulację wysokości miski WC. Zabudowany 

w ścianie mechanizm, uruchamiany 

wypuszczonym na ścianę przyciskiem, pozwala 

regulować położenie miski w pionie 

w zakresie kilku centymetrów (do 10 cm), 

co pozornie stanowi niewielką różnicę, 

ale w praktyce kolosalnie może zwiększyć 

komfort życia wielu ludzi. Wszystko opiera 

się na mechanizmie z wykorzystaniem 

sprężyny gazowej. Osoby starsze łatwiej 

wstają z miski zamontowanej wysoko, dlatego 

możliwość ustawienia jej na maksimum 

jest często rozwiązaniem ich dużego 

kłopotu. Przeciwnie jest z dziećmi w wieku 

przedszkolnym – one radzą sobie lepiej 

na toaletach zawieszonych jak najniżej. 

Ten sam patent (czyli stelaż z regulacją wysokości 

zamontowanej miski) pojawił się 

ostatnio w zestawieniu z umywalkami, które 

dla osób starszych lub niepełnosprawnych 

na wózkach inwalidzkich są po prostu z reguły 

zbyt wysoko zawieszone. Osoba taka 

może naciskając miskę umywalkową obniżyć 

jej wysokość, po czym usiąść przed nią 

na stołku, bądź podjechać wózkiem i wygodnie 

umyć dłonie. Na uwagę zasługuje tu 

zakres regulacji: od 70 do 90 cm nad poziom 

posadzki. 

Bardzo ciekawym i świeżym rozwiązaniem 

jest oferta stelaży podtynkowych współpracujących 

z dedykowanymi miskami 

WC wyposażonymi w pomporozdrabniacze 

o mocy 500 W lub więcej, które pozwalają 

na stworzenie toalety w każdym 

pomieszczeniu, nawet dość odległym od 

głównych pionów kanalizacyjnych gdyż 

potrafią przetłaczać ścieki na wysokość 

do 3 metrów i odległość do 30 metrów. 

Rozwiązanie to łączy zaletę jaką jest ukrycie 

instalacji, z możliwością zaadaptowania 

dowolnego pomieszczenia na nową toaletę 

bądź łazienkę z toaletą. 

W świecie pisuarów naściennych z podtynkowym 

stelażem, wyraźnym trendem 

jest wyposażanie ich w czujniki obecności 

osób w bezpośredniej bliskości względem 

nich, czujniki przepływu wody, czy czujniki 

powietrza. Wszystkie one są ukrywane 

przed wzrokiem użytkowników i pozwalają 

sterować pracą urządzenia tak, by wyeliminować 

spłukiwanie ciągłe i uruchamiać 

je tylko wtedy, gdy jest to potrzebne, 

a ponadto by nie dochodziło do obniżenia 

poziomu wody i wydzielania się przykrych 

zapachów, ale też by nie uruchamiać spłukiwania 

gdy przepływ wody jest zatkany. 

Inne ciekawe rozwiązania 

z pogranicza instalacji podtynkowych 

Gotowe moduły z wbudowanymi spłuczkami 

natynkowymi, współpracujące 

z miskami stojącymi lub wiszącymi, zdatne 

do zamontowania na ścianie i połączenia 

z istniejącą już instalacją, to dość nowy 

trend na rynku. Są rozwiązaniem w gruncie 

rzeczy pośrednim, gdyż nie wymagają 

praktycznie żadnego remontu, nie ma tu 

kucia, nie ma demontażu i uzupełniania 

glazury, nie ma zabudowy płytami gipsowo-kartonowymi. 

Moduły takie, na wpół 

natynkowe i zarazem podtynkowe, są 

same w sobie ozdobnymi elementami wykończenia 

łazienek i toalet, obudowanymi 

na przykład eleganckim szkłem z aluminiową 

ramą i wieszaczkami na ręczniki, ale 

zarazem zakrywającymi całkowicie zastaną 

instalację poprzez nałożenie ich na nią 

– stąd obecność tego rozwiązania w niniejszym 

zestawieniu. 

Ciekawie prezentują się też panele podtynkowe 

do kabin prysznicowych, kryjące 

w sobie instalację podłączenia 

wody do baterii termostatycznych, zaś 

na zewnątrz wypuszczające tylko niezbędne 

elementy: oczywiście pokrętła i wszelkie 

regulatory, słuchawkę prysznicową 

18 


instalacje I. 

oraz dysze natryskowe w określonej liczbie. 

Panele takie zajmują nieco mniej przestrzeni 

niż te klasyczne, co ma duże znaczeni 

w kabinach prysznicowych, które potrafią 

być – zależnie od modelu – dość ciasne. 

Będąc jeszcze w sferze pryszniców, warto 

zwrócić uwagę na posadzkowe odpływy 

odprowadzające wodę i stosowane tam, 

gdzie rezygnuje się z brodzika celem pozbycia 

się progu na wejściu pod prysznic. 

Jest to rozwiązanie dedykowane seniorom, 

osobom niepełnosprawnym, ale też 

ogólnie wszystkim tym, którzy cenią minimalizm 

i maksymalną prostotę. Z reguły 

odpływy takie umieszczane są w posadzkach, 

lecz coraz częściej spotyka się odpływy 

w postaci dyskretnej szczeliny w miejscu 

spotkania posadzki ze ścianą, więc 

w gruncie rzeczy są to narożne odpływy 

ścienne, dość nowa kategoria rozwiązań 

mocowanych podtynkowo. 

Rosnącym zainteresowaniem cieszą się 

podtynkowe baterie i głowice natryskowe. 

Napędem tego zainteresowania jest 

nie tylko moda na minimalizm, ale też 

praktyczność – użytkownik zyskuje nieco 

miejsca, gdyż widoczne są tylko ograniczone 

do minimum elementy sterowania 

baterią i ponadto ma dużo mniej do mycia. 

Najprostsze rozwiązania przyjmują postać 

armatury z przełącznikami, do której 

da się podłączyć dwa czy trzy widoczne 

na zewnątrz elementy instalacji (głowica 

natryskowa, bateria umywalkowa, bateria 

wannowa), i w której przełącznikiem decyduje 

się o źródle strumienia wody. Na 

rynku funkcjonują też gotowe zestawy 

produktów, swego rodzaju uniwersalne 

moduły do zamontowania na stelażu 

w nawet najcieńszych ścianach, do których 

przyłączyć można dowolne elementy 

zewnętrznej armatury. Moduły te można 

oczywiście mocować również na ścianach 

(sucha zabudowa), a nie tylko wewnątrz 

nich, wymaga to jedynie odpowiedniej 

zabudowy. Montaż modułów podtynkowych 

do baterii wannowych i zestawów 

natryskowych jest na tyle uproszczony, 

że możliwy jest do wykonania przez jednego 

instalatora w przeciągu kilku godzin. 

Podsumowanie 

Funkcjonujące na rynku rozwiązania, 

szczególnie te najnowsze, zdradzają 

niezwykłą pomysłowość producentów 

podtynkowych systemów instalacyjnych. 

Są to zarazem rozwiązania 

bardzo estetyczne i praktyczne. Można 

śmiało założyć, że popularność 

podtynkowego prowadzenia instalacji 

w łazienkach i toaletach będzie 

stale rosnąć, a różnorodność oferty 

poszerzać się, zgodnie z zasadą JEST 

POPYT – JEST PODAŻ! 

Łukasz Lewczuk 

Na podstawie materiałów publikowanych 

m.in. przez: Viega Sp. z o.o., 

Geberit Sp. z o.o., Tece Sp. z o.o., 

Grohe Polska Sp. z o.o., 

SFA Poland Sp. z o.o., Werit Polska Sp. z o.o., 

Deante Antczak Sp. j., oraz Ferro S.A. 

i SBS Sp. z o.o. 

REKLAMA

I. 

instalacje 

Separatory zanieczyszczeń 

i filtry w instalacjach c.o. 

Zanieczyszczenia wody instalacyjnej mogą mieć kilka źródeł. Przede 

wszystkim trzeba mieć na uwadze korozję elektrochemiczną, elementy 

zamontowane w instalacji oraz wodę użytą do napełnienia instalacji. 

Warto również zwrócić uwagę na powietrze znajdujące się w instalacji 

powodujące utlenianie powierzchni metalowych. 

Jako przewagę separatorów zanieczyszczeń 

nad tradycyjnymi 

filtrami siatkowymi wymienia 

się przede wszystkim lepszą 

skuteczność pracy. Zasada działania 

separatorów wykorzystuje 

zmniejszenie prędkości przepływu 

medium, po to aby zanieczyszczenia 

mogły opadać 

grawitacyjnie do komory. Istotną 

rolę odgrywa wewnętrzny 

element odpowiedzialny za wytrącanie 

zanieczyszczeń z przepływającego 

medium. Zanieczyszczenia 

opadają do komory 

wyposażonej w zawór spustowy 

pozwalający na usunięcie 

osadów również podczas pracy 

instalacji. 

Cechy separatorów 

zanieczyszczeń 

Nowoczesne separatory zanieczyszczeń 

cechują przede 

wszystkim kompaktowe wymiary 

zatem można je zamontować 

w miejscach o ograniczonej 

przestrzeni. Niektóre wersje separatorów 

do usuwania i gromadzenia 

zanieczyszczeń wykorzystują 

specjalne deflektory 

montowane na zasilaniu urządzenia. 

Tym sposobem przepływające 

medium jest wprawiane 

w turbulencje, co przyczynia 

się do transferu zanieczyszczeń 

do komory wychwytującej i gromadzącej 

zanieczyszczenia. 

Materiałem wykonania typowych 

separatorów jest mosiądz, 

stal z powłoką epoksydową lub 

technopolimer. Przyłącza w zależności 

od wersji separatora mogą być gwintowane 

lub kołnierzowe. Dla ograniczenia 

strat energii oraz zapobiegania 

skraplaniu pary wodnej na powierzchni 

separatora stosuje się termoizolację. 

W zależności od wersji separator może 

być montowany pionowo lub poziomo. 

Dzięki odpowietrznikom automatycznym 

zapewnione jest ciągłe usuwanie 

powietrza z medium. Górna część 

separatora z odpowietrznikiem automatycznym 

może być łatwo obracana 

w dowolnym momencie po to aby zapewnić 

wygodną obsługę i eksploatację 

urządzenia. Dzięki dużej komorze 

nie ma potrzeby częstego otwierania 

zaworu odszlamiającego. Z kolei ręczny 

odpowietrznik można wykorzystać jako 

miejsce montażu czujnika temperatury 

lub ciśnienia. 

Separatory technopolimerowe 

Alternatywą dla separatorów wykonanych 

z mosiądzu są urządzenia bazujące 

na technopolimerze. Materiał ten może 

być stosowany zarówno w instalacjach 

grzewczych jak i chłodniczych. Mówiąc 

o zaletach technopolimeru trzeba mieć 

na uwadze dużą odporność na obciążenia 

przy zachowaniu kształtu. Warto 

również wspomnieć o odporności 

na pękanie oraz niskiej chłonności wilgoci. 

Oprócz tego istotną cechą jest wysoki 

poziom odporności na ścieranie podczas 

przepływu medium. Nie można zapomnieć 

o odporności na odkształcenia 

wynikające ze zmiany temperatury oraz 

przystosowanie do pracy z roztworami 

glikolu oraz dodatkami jakie stosuje się 

w instalacjach grzewczych. 

Wszystkie te właściwości połączone ze 

specjalnymi kształtami elementów, które 

są najbardziej narażone na obciążenie 

powodują, że separatory technopolimerowe 

stanowią dobrą alternatywę 

dla urządzeń wykonanych z mosiądzu. 

Fot. 1. Zasada działania separatora 

zanieczyszczeń. 

Fot. AFRISO 

20 


instalacje I. 

Montaż separatorów 

Separatory zanieczyszczeń montuje 

się na przewodzie powrotnym przed 

kotłem, co pozwoli przechwycić zanieczyszczenia 

mogące uszkodzić 

kocioł lub pompy obiegowe. Zaleca 

się również zamontowanie dwóch 

zaworów odcinających – przed separatorem 

i za separatorem, po to aby 

odciąć urządzenie na czas prowadzenia 

prac serwisowych. Dla zapewnienia 

prawidłowego działania separatory 

montuje się w pozycji pionowej. 

Separacja zanieczyszczeń 

ferromagnetycznych 

Jak wspomniano separatory mogą 

być wyposażone w magnes, co przyczynia 

się do poprawy sprawności 

i gromadzenia zanieczyszczeń ferromagnetycznych. 

Takie zanieczyszczenia 

wychwytuje pole magnetyczne, 

które wytwarzają magnesy znajdujące 

się w specjalnym zewnętrznym 

pierścieniu. Dla usunięcia osadów 

również w czasie normalnej pracy instalacji 

zewnętrzny pierścień można 

zdjąć i usunąć zgromadzone osady. 

Z racji tego, że magnes jest umieszczony 

na zewnątrz to nie wpływa 

na charakterystykę hydrauliczną separatora. 

Fot. 2. 

Separatory zanieczyszczeń montuje się za przewodzie powrotnym przed kotłem. 

Cechy filtrów siatkowych 

Typowy filtr siatkowy ma kształt skośny, 

korpus z mosiądzu, wykonanie 

żółte oraz przyłącze typu mufa-mufa. 

Siatka jest wykonana ze stali chromo-niklowej 

o wielkości oczek 0,4, 

Fot. AFRISO 

0,5 lub 0,75 mm. W innych wersjach 

przewiduje się przyłącze gz x gz oraz 

uszczelnienie płaskie. Maksymalna 

temperatura robocza wynosi 110° 

przy maksymalnym ciśnieniu roboczym 

10 bar. 

Fot. AFRISO 

Fot. AFRISO 

Fot. AFRISO 

Fot. 3. Separator zanieczyszczeń ze 

spustem. 

Fot. 4. Alternatywą dla mosiądzu jest 

technopolimer. 

Fot. 5. Niektóre separatory mają 

magnes co pozwala przechwytywać 

zanieczyszczenia ferromagnetyczne. 


21

I. 

instalacje 

Pamiętać należy, że stosując złącza 

zaciskowe do rur miedzianych lub 

stalowych należy przestrzegać dopuszczalnych 

wartości temperatury 

i ciśnienia. Do przyłączy do rur z tworzywa 

sztucznego obowiązuje maksymalna 

temperatura robocza 80°oraz 

maksymalne ciśnienie robocze 4 bar, 

pod warunkiem, że wartości te są dopuszczone 

przez producenta rur. W filtrach 

z przyłączem do rur ze złączem 

zaciskowym filtry siatkowe o średnicy 

1,2 cala mają specjalne mufy. Można 

zatem przyłączać do nich rury gwintowane 

lub za pomocą specjalnych 

złączy zaciskowych kalibrowanych 

rury wykonane z miedzi lub ze stali 

miękkiej. W przypadku rur o średnicy 

10, 12, 14, 16 lub 18 mm oraz ¾ x 18 

stosuje się specjalne adaptery między 

zaworem a złączem zaciskowym. 

Montaż filtrów siatkowych 

Filtry siatkowe stosuje się na każdym 

przewodzie rurowym tak aby zanieczyszczenia 

nie przedostawały się do 

armatury regulacyjnej lub odcinającej. 

Filtry siatkowe, w zależności od potrzeb 

instalacyjnych, montuje się poziomo 

lub pionowo. Ważne jest jednak 

aby korek był skierowany do dołu bowiem 

zanieczyszczenia muszą opadać 

na dno korka. Nie można zapomnieć 

o kierunku przepływu czynnika, który 

Fot. CALEFFI 

Fot. 7. Nowoczesne separatory zanieczyszczeń 

cechują przede wszystkim 

kompaktowe wymiary. 

Fot. CALEFFI 

Fot. 6. Producenci oferują również szereg 

akcesoriów do separatorów i filtrów 

siatkowych. 

wskazują strzałki umieszczone na korpusie 

filtra. Połączenia gwintowe z instalacją 

należy uszczelnić. 

Montując rury wykonane z miedzi lub 

ze stali miękkiej za pomocą złączek 

zaciskowych warto zastosować tulejki 

wzmacniające. Pamiętać należy aby 

gwint nakrętki oraz pierścień zaciskowy 

nasmarować olejem silikonowym. 

Odpowiednie filtry siatkowe są przeznaczone 

do montażu w instalacjach 

wykonanych z tworzywa sztucznego. 

W takim rozwiązaniu na mufach filtrów 

konieczne jest zastosowanie adapterów 

i złączy zaciskowych do PE-X, 

Pb i wielowarstwowych z tworzywa 

sztucznego. 

Izolacja termiczna 

filtrów siatkowych 

Nie mniej istotne są kształtki izolacyjne, 

których montaż na filtrze jest 

zalecany dla zmniejszenia strat ciepła 

w instalacji. Typowa taka kształtka 

wykorzystuje dwie przeciwległe 

półkształtki oraz osłonę na trzpień. 

Poszczególne elementy nakłada się 

na siebie i przytrzymuje sprężystą tasiemką. 

W razie potrzeby w dowolnej 

chwili kształtkę można zdjąć i wykorzystać. 

Kształtki mogą być stosowane 

w temperaturze znamionowej instalacji 

wynoszącej do 120°C. 

Czyszczenie filtrów siatkowych 

Czyszczenie odbywa się poprzez otwarcie 

korka i wyjęcie oraz wyczyszczenie 

siatki. Pamiętać należy aby 

wcześniej spuścić wodę z części instalacji. 

Otwierając korek, można wyjąć 

siatkę po wcześniejszym spuszczeniu 

wody z części instalacji. Należy przy 

tym sprawdzić stan uszczelki oraz 

wkład filtra, a w razie potrzeby uszkodzone 

części wymienić. 

Filtry siatkowe dla przemysłu 

Specjalne filtry oferuje się z myślą 

o zastosowaniach przemysłowych. 

Niektóre urządzenia tego typu zaliczane 

są do grupy armatury żeliwnej 

kołnierzowej. Filtry przechwytują zanieczyszczenia 

mechaniczne celem 

ochrony wodomierzy, przepływomierzy, 

zaworów napowietrzająco-odpowietrzających, 

armatury regulacyjnej 

itp. Niektóre filtry tego typu wyposaża 

się w podwójne sito wykonane ze 

stali nierdzewnej. Trwałość powłoki 

zewnętrznej i wewnętrznej zapewniono 

dzięki antykorozyjnemu pokryciu 

fluidyzacyjnemu w postaci żywicy 

epoksydowej. 

Zastosowanie siatkowych filtrów 

przemysłowych obejmuje m. in. rurociągi 

transportujące wodę w ramach 

systemów wodociągowych wody 

pitnej i gospodarczej. Zabudowę 

Fot. CALEFFI 

Fot. 8. Dzięki odpowiedniej konstrukcji 

zanieczyszczenia wprawiane są w turbulencję. 

22 


instalacje I. 

Fot. FERRO 

Fot. 9. 

Filtr siatkowy. 

z kolei przewiduje się w komorach 

i studzienkach. Konstrukcja filtra obejmuje 

uszczelkę wykonaną z materiału 

EPDM. Ważna jest możliwość bocznej 

wymiany sita, co ułatwia serwis. 

W niektórych rozwiązaniach pokrywę 

i korpus wykonuje się z żeliwa szarego. 

Śruby wraz z nakrętkami bardzo 

często wykonywane są ze stali nierdzewnej. 

Na etapie montażu takiego filtra zaleca 

się aby rurociąg był wstępnie 

przepłukany po to aby wyeliminować 

uszkodzenia sita oraz zbyt częste 

jego zanieczyszczenie. Oprócz 

tego przed przystąpieniem do prac 

montażowych sprawdza się czystość 

wnętrza filtra oraz czołowych powierzchni 

przyłączy kołnierzowych. 

Należy również skontrolować stan 

powłoki ochronnej po to aby stwierdzić 

drobne uszkodzenia powłoki. 

W czasie montażu należy zachować 

współosiowość filtra i rurociągu oraz 

równoległość kołnierzy filtra i rurociągu. 

W przeciwnym przypadku 

mogą powstać naprężenia montażowe. 

Ważne jest aby filtr siatkowy nie 

przenosił obciążeń, które pochodzą 

od ciężaru rurociągów i związanych 

z nimi momentów gnących. Należy 

tak przeanalizować warunki montażowe 

aby węzły połączeniowe były 

zamontowane na elementach podporowych 

z zapewnieniem łatwego 

dostępu do sit. 

Podsumowanie 

Nowoczesne separatory zanieczyszczeń 

pozwalają na usuwanie zanieczyszczeń 

z instalacji bez konieczności 

przerywania jej pracy. Ważne jest 

usunięcie zanieczyszczeń w jednym 

centralnym miejscu i nie ma przy 

tym potrzeby przeprowadzania specjalnych 

zabiegów konserwacyjnych. 

Filtrów nie trzeba wymieniać zatem 

obsługa jest minimalna. Warto zwrócić 

uwagę na brak konieczność instalowania 

obejść filtrów. Wszystko to 

przekłada się na wydłużenie trwałości 

instalacji, minimalne opory przepływu 

oraz wyciszenie instalacji. 

• 

REKLAMA 


23

I. 

instalacje 

Filtr siatkowy czy separator zanieczyszczeń? 

Zamontowanie jakiegokolwiek urządzenia w celu zabezpieczenia 

instalacji grzewczych, jak i chłodniczych przed zanieczyszczeniami 

to obecnie podstawa. 

PROMOCJA 

Cząsteczki stałe niesione przez 

czynnik niszczą zarówno wymienniki 

kotłów, wirniki pomp, uszczelnienia 

na zaworach jak i elementy 

termostatyczne. Najbardziej 

niepożądanym zjawiskiem jest 

osadzanie się zanieczyszczeń 

w przewodach, zmniejszając ich 

przekrój. Dodatkowo osady zbierające 

się w grzejnikach wpływają 

na zmniejszenie ich efektywności. 

Taka instalacja nie dość, że traci 

swoją sprawność, to dodatkowo 

skraca się jej żywotność. 

Najbardziej popularną metodą 

ochrony instalacji przed zanieczyszczeniami 

są filtry siatkowe. 

Zasada działania zwykłego 

filtra siatkowego jest bardzo prosta. 

Przelot zanieczyszczonego 

medium odbywa się przez wlot 

i wylot, a wszystkie zanieczyszczenia 

osadzają się na zamontowanym 

w środku metalowym 

filtrze siatkowym. Może wydawać 

się, że takie urządzenie jest 

wystarczające i zapewnimy odpowiednią 

ochronę naszej instalacji. 

Nie jest to prawdą. 

1. Filtr siatkowy wyłapuje wszystkie 

cząstki o średnicy większej, niż 

0,5 mm. Natomiast separatory powietrza 

i zanieczyszczeń FAR wyłapują 

cząstki o średnicy większej, niż 5 mikrometrów 

(μm), czyli są 10 razy bardziej 

dokładne. 

2. W filtrze siatkowym metodą filtracji 

jest przepływ czynnika, który jest wyłapywany 

przez metalową siatkę. W momencie, 

gdy filtr siatkowy jest mocno 

zabrudzony następuje zwiększenie strat 

ciśnienia generowanych przez filtr, co 

może skutkować niedostatecznym dogrzaniem 

pomieszczeń. Separatory 

FAR nie ograniczają przepływu, ponieważ 

w środku posiadają element filtracyjny, 

który wprowadza płyn w ruch wirowy. 

Dzięki temu zanieczyszczenia się 

oddzielają i osadzają na dnie separatora, 

przez co nie mamy spadków ciśnień. 

3. Separatory powietrza i zanieczyszczeń 

FAR posiadają bardzo mocny neodymowy 

magnes, który zbiera wszystkie 

metalowe cząstki i opiłki zawieszone 

w płynie. Filtry siatkowe są pozbawione 

jakiegokolwiek dodatkowego 

elementu, który wspomaga wyłapywanie 

brudu. 

4. W filtrze siatkowym metalowa siatka 

jest bardzo delikatna i podatna na rdzę. 

W separatorach FAR plastikowy element 

filtracyjny odporny jest na wysokie 

temperatury oraz korozję. 

5. Podczas konserwacji filtra siatkowego 

musimy odciąć przepływ przed 

oraz za filtrem, odkręcić kluczem 

hydraulicznym oraz wyczyścić pod 

bieżącą wodą. Do separatorów FAR 

nie potrzebujemy żadnych narzędzi 

oraz nie musimy odcinać przepływów. 

Wystarczy odkręcić korek zaworu spustowego, 

a wszystkie zanieczyszczenia 

wraz z wodą zostają usunięte. 


FAR nie tylko usuwają zanieczyszczenia 

z instalacji, ale również 

wspomagają uwalnianie się powietrza 

z medium, aby uchronić je przed 

obecnością powietrza, które powoduje 

korozję. 


FAR można montować na przewodach 

poziomych i pionowych 

dzięki ruchomym przyłączom. 

8. W przypadku, gdy mamy już gotową 

instalację i na montaż separatora nie 

mamy miejsca, możemy użyć Kompaktowego 

separatora zanieczyszczeń 

FAR, który jest urządzeniem zaprojektowanym 

do nowoczesnych 

domowych instalacji grzewczych, 

głównie z kotłem gazowym. Dzięki 

kompaktowym rozmiarom oraz estetycznemu 

wyglądowi można montować 

go na rurociągach poziomych 

bezpośrednio pod kotłami wiszącymi, 

gdzie nie ma możliwości montażu 

tradycyjnego separatora. Jest dostępny 

w wersji z przyłączem kątowym jak 

i prostym oraz malowany w kolorze 

białym. 

Obecnie na rynku istnieją bardziej 

zaawansowane metody zapewnienia 

sprawności i żywotności naszej 

instalacji, które bardzo szybko zyskują 

na popularności wśród instalatorów 

oraz inwestorów. Separatory powietrza 

i zanieczyszczeń FAR to idealne 

urządzenia do ochrony naszej instalacji 

oraz odpowiedź na słabości filtra 

siatkowego. Istnieje szereg różnic pomiędzy 

zwykłym filtrem siatkowym, 

a separatorami powietrza i zanieczyszczeń 

FAR. 

Podsumowując, jeżeli chcemy mieć dobrze 

zabezpieczoną instalację powinniśmy 

montować zarówno filtr siatkowy na powrocie 

z instalacji jak również separatory 

powietrza i zanieczyszczeń FAR. Ten 

początkowy koszt inwestycyjny na pewno 

zwróci się z biegiem lat. 

www.far.afriso.pl 

24 


NEODYMOWY MAGNES 

Mocny neodymowy magnes zbiera 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

FAR 

 

 

KOMFORT

I. 

instalacje 

Zamiast odśnieżania 

Zamontowanie elektrycznego systemu przeciwoblodzeniowego jest 

ekonomicznie bardziej uzasadnione, a już na pewno skuteczniejsze niż 

odśnieżanie posesji domu prywatnego czy parkingu i alejek obiektu użyteczności 

publicznej na własną rękę. Układ załącza się w momencie obniżenia 

temperatury i wykrycia przez czujniki wilgoci, zapobiegając zaleganiu 

śniegu i tworzeniu się lodu. 

Fot. LUXBUD 

Zasada działania oraz kwestie 

dotyczące montażu w istocie 

niewiele różnią się od ogrzewania 

podłogowego. Nie licząc 

tego, że system przeciwoblodzeniowy 

instaluje się na zewnątrz 

budynku. Inwestorzy, którzy 

pragną uniknąć karkołomnego 

odśnieżania, powinni przemyśleć 

jego montaż – najlepiej 

na etapie zagospodarowania terenu. 

Układ złożony z mat lub kabli zasilanych 

elektrycznie oraz termostatów umożliwi 

pozbycie uciążliwego śniegu – bez 

potrzeby ingerencji użytkownika, czy 

uciekania do tradycyjnych metod, jak 

posypywanie ścieżek piaskiem lub 

solą. Co więcej, „przy okazji” ochroni 

nawierzchnie ścieżek, chodników czy 

schodów przed zniszczeniem wskutek 

zamarzania wody w pęknięciach oraz 

korozyjnym działaniem soli. 

Systemy przeciwoblodzeniowe znajdą 

zastosowanie na posesjach prywatnych 

w ciągach komunikacyjnych, choć jeszcze 

częściej wykorzystuje się na terenach 

obiektów użyteczności publicznej. 

Kable lub maty montuje się pod typowymi 

nawierzchniami, jak kostka brukowa, 

beton, asfalt czy płyty chodnikowe. 

26 


instalacje I. 

Fot. RAYCHEM 

Fot. ENSTO 

Fot. 1. Montaż systemu przeciwoblodzeniowego 

najlepiej przeprowadzić na etapie 

zagospodarowania terenu lub podczas 

renowacji nawierzchni. 

Ich działanie polega przede wszystkim 

na wzroście temperatury wskutek przepływu 

prądu o napięciu 230 lub 400 V. 

Od projektu do wykonania 

Dobry projekt to taki, dzięki któremu 

system będzie pobierał minimalną ilość 

energii przy optymalnym działaniu. Zacząć 

należy od ustalenia mocy jednostkowej 

instalacji grzewczej. W praktyce 

wymaganą moc jednostkową uzyskuje 

się poprzez zmiany odległości pomiędzy 

przewodami (lub zastosowanie odpowiednio 

uformowanej maty grzewczej), 

wynosi ona ok. 250-400 W przypadających 

na metr kwadratowy zabezpieczonej 

powierzchni. Producenci w celu 

szczegółowych obliczeń udostępniają 

specjalne tabele zawierające informacje 

na temat różnego rodzaju nawierzchni 

oraz, w zależności od niego, określające 

odpowiedni poziom mocy cieplnej 

przewodów lub mat. Podczas doboru 

mocy cieplnej nie możemy zapomnieć 

również o innych czynnikach – rodzaju 

planowanej izolacji termicznej, wpływie 

sąsiadujących z podjazdem czy chodnikiem 

budynków, czy też strefie klimatycznej, 

czyli przewidywanych warunkach 

w sezonie zimowym. Producenci 

zalecają, aby w przypadku wyjątkowo 

obfitych opadów śniegu czy niskich 

temperatur, zwiększyć moc przewodów 

lub mat o 20-50%. 

Po ustaleniu mocy jednostkowej instalacji 

należy określić dokładną powierzchnię 

grzewczą. Zapotrzebowanie 

systemu na energię cieplną obliczymy 

dzięki prostemu równaniu: powierzchnia 

grzewcza x moc jednostkowa. Dane 

Fot. 2. Przygotowując system przeciwoblodzeniowy 

schodów, przewody grzejne o 

mocy ok. 25 W/m 2 należy układać na stopniach 

co 8 cm w taki sposób, aby na każdym 

stopniu znalazły się 4 przebiegi przewodu. 

te pozwolą wykonawcy na oszacowanie, 

jaka powierzchnia mat grzejnych 

czy długość kabla oraz ich moc będzie 

niezbędna do efektywnego działania 

układu. Teraz wystarczy już tylko dobrać 

komponenty, które umożliwią działanie 

systemu zupełnie bez naszej ingerencji 

– kontrolera śniegu, gruntowego czujnika 

temperatury i wilgotności, termostatu 

itd. 

Fot. ENSTO 

Fot. 4. W celu uzyskania wymaganej 

mocy instalacji w poziomych i pionowych 

rynnach instaluje się jeden lub więcej kabli 

grzejnych. Do ochrony wąskiej rynny wystarcza 

jeden kabel, natomiast w przypadku 

rynien o średnicy powyżej 150 mm zaleca się 

montaż dwóch kabli. 

Fot. ELEKTRA 

Fot. 3. Rozplanowując układ przewodów 

grzejnych na schodach, nie należy zapominać 

o płycie spoczynkowej 

Montaż 

Oczywiście, montaż najlepiej przeprowadzić 

na etapie zagospodarowania terenu 

lub podczas renowacji nawierzchni. 

Jeśli jednak inwestor zdecyduje się 

na instalację systemu pod eksploatowaną 

już nawierzchnią, musi liczyć się 

z usunięciem istniejącej warstwy wykończeniowej. 

W przypadku schodów 

dodatkowo oznacza to konieczność 

wycięcia bruzd do ułożenia przewodów 

grzejnych w stopniach. Odpowiednio 

wczesne uwzględnienie systemu przeciwoblodzeniowego 

pozwoli również 

na zaplanowanie skutecznego sposobu 

na odprowadzenie wody, np. przez wyprofilowanie 

spadków. 

Prace montażowe rozpocznijmy od 

określenia punktu początkowego oraz 

miejsca instalacji czujników. Dobrym 

pomysłem jest sporządzenie rysunku, 

szkicu systemu wraz z zaakcentowanymi 

odstępami pomiędzy przewodami. 

Najpierw ułóżmy siatkę montażową, 

która zabezpieczy przed wciskaniem 

kabli w podłoże. Przewody przymocowujemy 

do niej za pomocą nylonowych 

opasek, zachowując równomierne odstępy 

i nie dopuszczając do krzyżowania 

się. Poruszajmy się w kierunku miejsca 

podłączenia systemu do zasilania, przewody 

układajmy podłużnie (równolegle 

do kierunku jazdy), a nie w poprzek drogi. 

Przed zamontowaniem wybranej nawierzchni, 

np. kostki brukowej, maty lub 

przewody należy pokryć podsypką piaskową 

lub cementowo-piaskową. Przy 

nawierzchni betonowej zaś (oprócz 

specjalnych przewodów o większej 

odporności termicznej) powinno się zastosować 

specjalne plastyfikatory, które 

pozwolą na zachowanie odpowiednich 


27

I. 

instalacje 

Fot. ELEKTRA 

Fot. ELEKTRA 

Fot. 5. Montaż systemu przeciwoblodzeniowego na dachu zapobiega 

między innymi tworzeniu się niebezpiecznych sopli. 

Fot. 6. Każdy system przeciwoblodzeniowy powinien autonomicznie 

reagować na wystąpienie opadów i wytopienie wody lodowej. By to 

zapewnić zastosowanie znajdują czujniki: wilgoci (montowany w rynnie 

po stronie południowej obiektu) oraz temperatury (umiejscowiony na 

północnej fasadzie budynku). 

parametrów materiału mimo pracy systemu 

grzewczego. 

Podczas montowania systemu przeciwoblodzeniowego 

należy pamiętać 

o kilku ważnych zasadach. W przypadku 

podjazdów z łukami powinno się 

prowadzić kable zgodnie z krzywizną 

podjazdu, pozwoli to na zachowanie 

odpowiedniego odstępu pomiędzy 

przewodami. Jeśli projekt zakłada montaż 

systemu na drodze do garażu lub 

Fot. RAYCHEM 

innego zadaszonego miejsca, przewody 

należy układać przynajmniej 1 

m w głąb zadaszonego obszaru, aby 

zapobiegać dostawaniu się śniegu 

na oponach pojazdu. Jeśli do czynienia 

mamy z wjazdem na teren obiektu 

użyteczności publicznej, biurowca itd., 

przewody grzejne warto zainstalować 

również w strefie hamowania – przed 

czytnikiem kart lub szlabanem. Czujnik 

temperatury należy zaś zainstalować 

Fot. 7. Systemy przeciwoblodzeniowe znajdą zastosowanie w ciągach komunikacyjnych 

zarówno na posesjach prywatnych jak również na terenach obiektów użyteczności publicznej. 

w obrębie ogrzewanego obszaru, min. 

2,5 cm od przewodów grzejnych, tak, 

aby był w pełni wystawiony na bezpośrednie 

oddziaływanie warunków pogodowych. 

Gdzie jeszcze? 

Projektując system przeciwoblodzeniowy, 

nie możemy pominąć wjazdu do garażu. 

System ochrony przed śniegiem możemy 

tu wykonać na jeden z dwóch sposobów: 

zamontować ogrzewanie pod całą 

powierzchnią nawierzchni lub wykonać 

jedynie trakcje jezdne na koła pojazdu, 

co w zasadzie również rozwiąże problem 

zalegającego śniegu. W tym celu można 

stosuje się przede wszystkim specjalne 

maty grzejne o szerokości ok. 60 cm. 

Instalując system przeciwoblodzeniowy 

na schodach, najpierw należy 

przykleić do nich płyty izolacyjne 

(najlepiej specjalne, z bruzdami ułatwiającymi 

przewodów). Po ułożeniu 

przewodów przykrywamy je grubszą 

warstwą kleju. W przypadku, gdy nie 

ma możliwości zastosowania izolacji 

(choć płyty izolacyjne zwiększą 

skuteczność systemu, skracając czas 

nagrzewania się przewodów), kable 

układa się w wykonanych w wylewce 

bruzdach. Przewody grzejne o mocy 

ok. 25 W/m 2 należy układać na stopniach 

co 8 cm w taki sposób, aby na każdym 

stopniu znalazły się 4 przebiegi 

przewodu; podobnie na płycie spoczynkowej. 

28 


instalacje I. 

Fot. ComfortHeat 

Fot. 8. Miejsca montażu systemów przeciwoblodzeniowych i przeciwzamarzaniowych w domu jednorodzinnym: podjazd do garażu, schody i podesty 

spoczynkowe, krawędź dachu, rynny i rynny spustowe oraz zewnętrzne instalacje wodne. 

Zabezpieczając przed mrozem drogi 

dojazdowe, chodniki i schody nie należy 

zapominać o dachach i rynnach. Zalegający 

śnieg czy lód na tych elementach 

budynku może stanowić zagrożenia dla 

bezpieczeństwa ludzi przebywających 

w pobliżu. Zastosowanie przewodów 

grzejnych zabezpieczy dachy, rynny 

i rury spustowe zapobiegając gromadzeniu 

się śniegu i lodu na dachach, 

zamarzaniu wody w rynnach i rurach 

spustowych i uszkodzeniom tych instalacji, 

powstawaniu zacieków na elewacjach 

budynków oraz powstawaniu sopli. 

Ważne jest, by do ochrony dachów 

i jego elementów stosować przewody 

grzejne posiadające powłokę odporną 

na działanie promieni UV. 

Przewody czy maty? 

Na wybór odpowiedniego rozwiązania 

wpływa przeznaczenie i kształt 

ogrzewanej powierzchni, rodzaj pokrycia, 

moc systemu oraz obecność/ 

brak zadaszenia. Głównymi komponentami 

systemu są przewody lub maty 

grzejne. Układ może być zrealizowany 

za pomocą kabli stałoporowych lub 

samoregulujących. Przewody stałoporowe 

wykonywane są jako jednożyłowe 

(dwustronnie zasilane) lub 

dwużyłowe (zasilane jednostronnie), 

przeznaczone do zasilania napięciem 

230 bądź 400 V, układa się je przede 

wszystkim na schodach oraz powierzchniach 

złożonych i o nieregularnych 

kształtach. Maty grzewcze to 

natomiast odcinki przewodu grzejnego 

o odpowiedniej długości, których uformowanie 

pozwala na uzyskanie pożądanej 

mocy jednostkowej. Sprawdzają 

się przede wszystkim do odśnieżania 

chodników i pasów w budownictwie 

jednorodzinnym. Nieco nowszym rozwiązaniem 

są samoregulujące kable 

grzejne, zbudowane z dwóch przewodów 

miedzianych, pomiędzy którymi 

znajduje się element oporowy o rezystancji 

zależnej od temperatury otoczenia. 

Zależność rezystancji jest odwrotnie 

proporcjonalna do temperatury, co 

w praktyce oznacza, że przy wzroście 

temperatury otoczenia zmniejszeniu 

ulega również moc przewodu grzewczego. 

Kable samoregulujące znajdą 

zastosowanie przede wszystkim w systemie 

przeciwoblodzeniowym w miejscach 

o szczególnym natężeniu ruchu 

– na parkingach, często uczęszczanych 

chodnikach. W przeciwieństwie do innych 

rozwiązań można docinać na odpowiednią 

długość w miejscu montażu, 

co pozwala na łatwe dostosowanie 

do zmian w projekcie. 

Automatyczne sterowanie 

Systemy ogrzewania powierzchni zewnętrznych 

współpracują ze specjalnym 

sterownikiem zawierającym kontroler 

śniegu oraz czujnik temperatury 

i wilgoci, które sprawiają, że układ załącza 

się jedynie, gdy temperatura spadnie 

poniżej zera, a dodatkowo wystąpi 

wilgoć w postaci śniegu lub marznącego 

deszczu. W naszej szerokości geograficznej 

będzie to ok. 21 dni w roku. 

Dzięki sterownikom roczny koszt pracy 

systemu wynosi średnio 300-400 zł. 

Przy odpowiednim zaprogramowaniu 

instalacja pozwoli na indywidualne 

sterowanie strefami przeciwoblodzeniowymi, 

np. rynnami i podjazdem lub 

schodami prowadzącymi do drzwi wejściowych 

i chodnikiem do furtki. Innym 

rozwiązaniem jest manualne załączanie 

sterownika lub zastosowanie regulatora 

z termostatem, jednak jest to mniej 

precyzyjne. 

• 

Na podstawie materiałów: 

Elektra, Ensto, Raychem, Luxbud 


29

I. 

instalacje 

Systemy przeciwoblodzeniowe 

ELEKTRA – bezpieczna zima 2018 

Lato rozpieszczało nas piękna aurą, jednak już niedługo ta sielankowa 

pogoda zmieni się diametralnie – zbliża się bowiem zima ze wszystkimi 

jej urokami i niebezpieczeństwami. Oblodzone rynny, zasypane chodniki 

i wjazdy do garażu, zamarznięte rury w nieogrzewanych miejscach mogą 

stanowić spory problem zwłaszcza, gdy spieszymy się do pracy. 

PROMOCJA 

Taki scenariusz, jednak nie musi 

być naszym udziałem jeśli wcześniej 

przygotujemy nasz dom na 

przyjście zimowej aury. Od wielu 

lat firma ELEKTRA dostarcza specjalistyczne 

rozwiązania z zakresu 

ochrony przed śniegiem i lodem. 

Systemy ochrony ciągów 

komunikacyjnych 

Wjazdy do naszych garaży, 

chodniki, schody wejściowe 

do budynków, tarasy, stanowią 

łatwy kąsek dla zimowej pogody, 

jednak tu mamy do dyspozycji 

szeroki arsenał do walki z zalegającym 

śniegiem. ELEKTRA produkuje 

specjalne maty i przewody 

grzejne do odladzania zasypanych 

powierzchni. 

Maty grzejne SnowTec® i Snow Tec® Tuff 

o mocach 300 i 400 W/m² doskonale 

nadają się do układania na dużych 

powierzchniach podjazdów 

i chodnikach. Możemy je również 

wykorzystywać w sytuacji, gdy 

chcemy wykonać instalację pod 

trakcje jezdne naszego pojazdu. 

Maty mają 60 cm szerokości i dzięki 

temu idealnie nadają się do tego 

typu ułożenia. Pamiętać należy, 

że maty można rozcinać aby nadać 

im właściwy kształt, nie należy jednak 

ciąć przewodu grzejnego. 

Drugą grupą dedykowanych temu 

zastosowaniu produktów są przewody 

grzejne ELEKTRA VCD 25 

(25 W/mb) i TuffTec (30 W/mb). 

Przewody układamy w takich odstępach, 

aby podobnie jak w matach 

uzyskać moc 300-400 W/m². 

Dodatkowo przewody grzeje idealnie 

nadają się do ogrzewania schodów. 

W tym przypadku układamy ok. 4 przebiegów 

na jednym stopniu, pamiętać 

należy aby znalazły się one również 

na płycie spocznikowej. 

Sterowanie systemem ochrony 

ciągów komunikacyjnych 

System ten ma załączyć się automatycznie 

w chwili rozpoczęcia opadów. 

Składa się z jednostki sterującej 

umieszczonej w rozdzielni i czujników 

wilgoci i temperatury, które umieszcza 

się w polu grzejnym, w miejscu najbardziej 

narażonym na wystąpienie opadu 

śniegu. 

Ogrzewanie 

rynien i rur spustowych 

Zamarznięcie rynien i rur spustowych 

może doprowadzić np. do urwania elementów 

systemu, wnikania wody pod 

elewację i do pomieszczeń. 

Rys. 1. Do ochrony dachu przed zalegającym 

śniegiem i lodem warto zastosować 

przewody stałooporowe VCDR 20 lub 

samo regulujące SelfTec®PRO 20 odporne 

na działanie promieni UV. 

System ochrony składa się z przewodów 

grzejnych umieszczonych w rynnach 

i rurach spustowych. W zależności 

od rozmiarów rynien i rur spustowych 

zaleca się ułożenie podwójne lub potrójne 

w rynnach i pojedyncze lub podwójne 

w rurach spustowych. ELEKTRA 

zaleca wykorzystanie przewodów grzejnych 

odpornych na promieniowanie 

UV o mocy 20 W/mb. Do wykorzystania 

mamy przewody stałooporowe VCDR 20 

i samo regulujace SelfTec®PRO 20. Przewody 

samoregulujące zmieniają swoją 

moc w zależności od temperatury 

otoczenia, jednak i tak do prawidłowego 

działania systemu zaleca się 

wykorzystanie systemu sterowania. 

Przewody mocujemy w rynnach za pomocą 

uchwytów do rynien, a w rurach 

spustowych uchwytami do rur. Jeżeli 

długość rury spustowej przekracza 

6 mb, musimy zastosować element 

odciążający przewody w postaci linki 

z uchwytami. 

Rys. 2. Do ochrony rynien i rur spustowych 

zaleca się wykorzystanie przewodów 

grzejnych odpornych na promieniowanie 

UV o mocy 20 W/mb na przykład 

przewodów stałooporowych VCDR 20 lub 

samo regulujących SelfTec®PRO 20. 

30 


instalacje I. 

Rys. 3. Najprostszym rozwiązaniem do 

ochrony rurociągów są gotowe zestawy 

samoregulujących przewodów grzejnych 

z wtyczką do gniazdka ELEKTRA SelfTec®16. 

Sterowanie ogrzewaniem 

rynien i rur spustowych 

Podobnie jak w przypadku podjazdów 

system ma autonomicznie reagować 

na wystąpienie opadów i wytopienie 

wody lodowej, więc i tu wykorzystujemy 

sterowniki z dwoma czujnikami 

– czujnik wilgoci montuje się w rynnie 

po południowej stronie obiektu, czujnik 

temperatury zaś na północnej fasadzie, 

gdzie temperatura jest zawsze najniższa. 

Taka konfiguracja pozwala załączyć 

ogrzewanie również w słoneczne dni, 

gdy przy ujemnej temperaturze operujące 

słońce wytapia śnieg z dachu, 

a zamarzająca woda może doprowadzić 

do oblodzenia rynien i rur spustowych. 

Ogrzewanie rurociągów 

Nieogrzewane rurociągi mogą w łatwy 

sposób paść ofiarą mrozów. W najlepszym 

wypadku po prostu będą niedrożne, 

w najgorszym może dojść 

do ich rozszczelnienia. ELEKTRA i tu ma 

dla nas idealne rozwiązania, które pozwolą 

spać spokojnie nawet w najcięższą 

zimę. Najprostszym sposobem jest 

umieszczenie na rurociągu przewodu 

grzejnego, który będzie się załączał, 

gdy temperatura mierzona pod izolacją 

rury spadnie do określonej temperatury. 

Taką instalację możemy wykonać na wiele 

sposobów: najprostszym rozwiązaniem 

są gotowe zestawy przewodów grzejnych 

z wtyczką do gniazdka ELEKTRA 

SelfTec®16. Są to przewody samoregulujące 

i w tym wykonaniu można je instalować 

z pominięciem termostatu. Drugim 

rozwiązaniem są przewody FreezeTec® 

– stałooporowe z wbudowanym na 

końcu termostatem, który załącza się 

w temperaturze +5°C i wyłącza przy 

+10°C. Bardziej rozbudowane instalacje 

wymagają wizyty instalatora i wykorzystania 

profesjonalnych przewodów z serii 

PRO. W trudno dostępnych miejscach, 

pod izolacją i przy przechodzeniu rur 

przez przegrody wewnętrzne, możemy 

wykorzystać specjalistyczne przewody 

SelfTec®DW, które umieszcza się wewnątrz 

rurociągów – również z wodą pitną. 

Sterowanie 

ogrzewaniem rurociągów 

Czujniki umieszczamy na górze rury 

pod izolacją, a sam sterownik w zależności 

od rodzaju w rozdzielni, na rurociągu 

lub na ścianie. 

Wszystkie zaprezentowane powyżej rozwiązania 

zapewnią maksymalny poziom 

bezpieczeństwa i komfortu. 

www.elektra.pl 

REKLAMA 


31

I. 

instalacje 

Rozwiązania sanitarne 

w pomieszczeniach bez kanalizacji 

PROMOCJA 

Pomporozdrabniacze i pompy do ścieków umożliwiające stworzenie dowolnego 

pomieszczenia sanitarnego sprzedają się coraz lepiej i wydaje 

się, że nie jest to tylko chwilowa moda ale jak najbardziej pozytywny 

trend. Technologia stosowana w tego typu urządzeniach jest coraz bardziej 

efektywna i dostępna cenowo. 

Adaptacja całych obiektów lub 

pojedynczych pomieszczeń do zupełnie 

nowych funkcji jest dziś zjawiskiem 

powszechnym. Wymogi 

funkcjonalne ciągle się zmieniają, 

a budowle nie. Im starsza budowla 

tym dostosowanie jej do nowych 

funkcji wymaga poważniejszych 

ingerencji modernizacyjnych. Wzrastają 

tym samym sprzeczności pomiędzy 

kluczowymi w adaptacji 

dążeniami do minimalizowania 

kosztów, a koniecznymi przekształceniami 

dostosowującymi je do nowych 

funkcji. 

Do jednych z najbardziej kłopotliwych 

prac modernizacyjnych 

należy ingerencja w instalację 

kanalizacyjną i sanitarną. Wraz 

z upływem czasu wzrasta zapotrzebowanie 

na remont lub 

stworzenie nowych pomieszczeń 

sanitarnych – łazienki, WC, kuchni, 

pralni, etc. Obecna w budynku 

instalacja bardzo często nie 

pozwala inwestorowi na dowolną 

aranżację tych pomieszczeń 

i tworzenie nowych. Do tego 

wymogi konserwatora zabytków, 

jak również wysokie koszty samej 

inwestycji przeprojektowywania 

instalacji kanalizacyjnej, uniemożliwiają 

tego typu działanie. 

Na szczęście jest na to sposób. 

Z pomocą przychodzą specjalne 

pompy do tłoczenia wody, ścieków 

czarnych i szarych. Umożliwiają 

one przetłaczanie ich 

z różnych przyborów (WC, zlew, 

umywalka, zmywarka, pralka, 

prysznic, etc.) do oddalonych pionów 

kanalizacyjnych. Zasada działania jest 

niezwykle prosta. Po osiągnięciu odpowiedniego 

poziomu ścieków/wody 

w zbiorniku, załącza się pompa, która rozdrabnia 

i wypompowuje ścieki do wykonanej 

instalacji. Parametry tłoczenia 

uzależnione są od rodzaju i mocy urządzenia 

i mogą dochodzić nawet do 110 m 

w poziomie i 11 m w pionie. Rzeczą najważniejszą 

jest to, aby przewód tłoczny 

z urządzenia, którym będą tłoczone ścieki 

był wykonany w technologii zgrzewanej 

lub klejonej. Co najważniejsze przewody 

wykonywane są rurami cienkimi 

o średnicach od 22 mm i ukryć je można 

pod sufi tem podwieszanym lub przy 

listwie przypodłogowej! 

Firma SFA ma w swojej ofercie urządzenia 

odpowiadające zarówno obecnym, 

Fot. 1. 

Sanicubic 2 XL. 

jak i przyszłym wymaganiom dotyczącym 

przepompowywania ścieków szarych 

i czarnych. Urządzenia, zarówno domowe 

jak i komercyjne, od zawsze łączyły w sobie 

inteligentną i funkcjonalną konstrukcję 

z wysoką wydajnością i jakością. 

Jak powstała idea 

pomporozdrabniaczy? 

W latach 60 we Francji powierzchnie 

mieszkalne stawały się coraz droższe, dlatego 

przystąpiono do ich podziału na mniejsze. 

O ile sam podział lokali nie stanowił 

problemu pod względem budowlanym, 

to problemem okazało się położenie pionów 

kanalizacyjnych. Nowo utworzone lokale 

były tych pionów pozbawione, w związku 

z tym stworzenie łazienki czy toalety 

w tym lokalu nie było możliwe. SFA wprowadziła 

w tym czasie pierwsze urządzenie, 

32 


instalacje I. 

Fot. 2. 

które w sposób prosty, nie wymagający 

kosztownych prac remontowych pozwalało 

na stworzenie łazienki i toalety 

w dowolnym miejscu, a przetłaczanie ścieków 

odbywało się cienką rurą o średnicy 

22, 28, 32 mm. Zaletą było uniezależnienie 

się od położenia pionów kanalizacyjnych, 

które mogły znajdować się w znacznej 

odległości oraz konieczności zachowania 

spadków w kierunku pionów jakie stosuje 

się przy tradycyjnym sposobie montażu instalacji 

kanalizacyjnej. 

Czym jest pomporozdrabniacz? 

Pomporozdrabniacz jest niczym innym 

jak urządzeniem elektrycznym zasilanym 

Fot. 3. 

Sanicubic 2 Classic NM. 

Sanicompact PRO. 

230 V, zaopatrzonym w pompę wraz 

z nożem tnącym służącym do rozdrabniania 

i przetłaczania ścieków fekalnych, 

papieru toaletowego i odpadków organicznych. 

Wewnątrz znajduje się system 

elektroniczny sterujący pracą pompy, 

oraz systemem sterowania. 

Dodatkowa łazienka 

w pomieszczeniu 

bez pionów kanalizacyjnych? 

To nie problem! 

Wybierając pomporozdrabniacz należy 

zadać sobie pytanie jakie i ile przyborów 

chcemy do niego podłączyć. Do małego 

WC lub łazienki wystarczy urządzenie 

przystawkowe montowane bezpośrednio 

za miską WC. Jest to największa grupa 

urządzeń dostępnych na rynku. Charakteryzująca 

się zwartą budową i mocą silników 

do 500 W. Odpływ z miski ustępowej 

jest bezpośrednio wpięty do pomporozdrabniacza 

za pomocą gumowej manszety. 

W niektórych modelach istnieje 

możliwość podłączenia jednocześnie kilku 

przyborów takich jak WC, umywalka, 

wanna, prysznic, pralka. W zależności od 

ilości przyborów i parametrów tłoczenia 

istnieje możliwość doboru optymalnego 

rozwiązania dla przyszłego inwestora 

(modele Saniaccess 1,2,3, Sanibrouyer, 

Sanitop, Saniplus, Sanislim, Sanipack, 

Sanipro). Ciekawym rozwiązaniem w tej 

kategorii produktów są urządzenia przeznaczone 

do współpracy z podwieszanymi 

miskami WC. Można je zainstalować 

w pewnej odległości od stelaża WC i podłączyć 

do niego wszystkie pozostałe przybory 

(Sanipack). Dużą zaletą takiego rozwiązania 

jest to, że można je zabudować 

w ścianie, dzięki czemu jest on zupełnie 

niewidoczny. Posiadamy również urządzenia 

zintegrowane tzn. pomporozdrabniacz 

wbudowany w stelaż podtynkowy 

– Saniwall Pro UP ze stelażem od firmy 

GROHE. 

W ofercie posiadamy urządzenia zbiorcze, 

obsługujące kilka pomieszczeń. Wybór 

uzależniony jest od ilości przyborów, które 

chcemy do niego podłączyć. W niewielkiej 

łazience (3-4 miski WC, 3-4 umywalki) 

sprawdzi się urządzenie 1 silnikowe typu 

SANICUBIC 1 WP NM. Przepompownie 

wyposażono w silnik o mocy 1500 W, z zaawansowanym 

systemem rozdrabniania 

z nożem tnącym ProX K2, oraz 4 wejścia 

o różnych średnicach (100/40 mm). Może 

zostać zamontowane na podłodze w piwnicach, 

lub w studzienkach. Odprowadza 

ścieki na wysokość do 11 m i do 110 m 

w poziomie. 

W przypadku większej ilości łazienek należy 

wybrać przepompownię wyposażoną 

w 2 silniki. W przypadku małej ilości 

ścieków załącza się automatycznie jeden 

silnik, jeżeli ilość ścieków się zwiększa 

drugi silnik włącza się, zwiększając tym 

samym jego wydajność. Dodatkowo silniki 

uruchamiane są naprzemiennie, co 

równocześnie wydłuża ich żywotność. 

W przypadku awarii jednego z silników 

Fachowy Instalator 5 2018 33

I. 

instalacje 

urządzenie może pracować dalej, zmniejsza 

się tylko jego wydajność. 

Przykładem tego typu urządzenia jest 

SANICUBIC 2 Classic NM. Jest to pompa 

tłocząca z wbudowanymi rozdrabniaczami, 

która doskonale nadaje się do odprowadzania 

wszystkich ścieków z lokali 

typu: mały budynek, stołówka, pralnia lub 

inne, niezależnie od pionów i spadków. 

Wyposażona jest w dwa silniki, każdy 

o mocy 1500 W, z zaawansowanym systemem 

rozdrabniania z nożem tnącym 

ProX K2, oraz 4 wejścia o różnych średnicach 

(100/40 mm). Urządzenie zapewnia 

optymalną wydajność i wysoki poziom 

bezpieczeństwa. Odprowadza ścieki 

na wysokość do 11 m (do 110 m w poziomie). 

Urządzenie może współpracować 

z systemem BMS (Building Management 

System). 

W przypadku kiedy chcielibyśmy aby 

urządzenie obsłużyło nam kilka lokali 

jednocześnie trzeba postawić na bezkompromisowe 

rozwiązania jakim jest 

SANICUBIC 2XL. Jest to przepompownia 

oparta na dwóch pompach typu VORTEX 

o przelocie 55 mm i pojemności zbiornika 

120 l. Moc silników to 2000 W każdy. Urządzenie 

pozwala na przetłaczanie ścieków 

szarych i czarnych na wysokość do 10 m 

lub 110 m w poziomie. Odprowadzenie 

ścieków odbywa się rurą DN 80 lub 

DN 100. Urządzenie jest zaopatrzone 

w control box montowany na ścianie, system 

alarmowy przewodowy oraz zawór 

odcinający na przewodzie tłocznym. 

Wszystkie urządzenia z serii SANICUBIC 

(3 modele) wykonane są w klasie ochrony 

IP 68, co pozwala na montaż ich w szachtach 

technologicznych poniżej posadzki. 

Wszystkie zaopatrzone są w system alarmowy 

i kontrolny informujący użytkownika 

o pracy lub awarii. 

Nowością w ofercie SFA jest zatapialna 

pompa do ścieków – SANIPUMP. Lekka, 

bo ważąca jedynie 13 kg, SANIPUMP 

została wyposażona w taki sam system 

rozdrabniania jak w Sanicubic 1 WP NM 

oraz Sanicubic 2 Classic NM, który pozwala 

na przepompowywanie ścieków 

szarych i czarnych ze zbiorników wewnętrznych 

jak i zewnętrznych. Urządzenie 

przeznaczone jest do stosowania 

w gospodarstwach domowych ale również 

w aplikacjach komercyjnych. Świetnie 

Fot. 4. 

sprawdzi się przy wypompowywaniu 

wody z szamba czy osuszaniu zalanych 

wodą pomieszczeń. 

Pompa SANIPUMP zasilana jest silnikiem 

o mocy 1500 W. Motor o takiej mocy zapewnia 

maksymalną wysokość tłoczenia 

aż 14 metrów i wydajność dochodzącą 

do 10,5 m3/h! Pompę można zanurzyć 

maksymalnie na głębokość 5 m. 

SANIPUMP została ponadto wyposażona 

w podwójne zabezpieczenia – termiczne, 

zapobiegające przegrzaniu się silnika oraz 

system pływakowy, który zabezpiecza 

pompę przed pracą „na sucho”. 

Ponadto dzięki pływakowi pompa pracuje 

automatycznie czyli załącza się tylko 

kiedy poziom ścieków osiągnie określoną 

wysokość– 400 mm i wyłącza kiedy opadnie 

do 100 mm. 

Fot. 5. 

Sanispeed. 

Sanipack. 

Ważną cechą urządzenia jest również 

możliwość pompowania ścieków o temperaturze 

do 70°C w cyklach do 5 min. 

Kuchnia lub pralnia w piwnicy? 

To możliwe! 

Wybierając pompę podobnie jak w przypadku 

pomporozdrabniaczy musimy 

zadać sobie pytanie jakie i ile przyborów 

chcemy do niej podłączyć. W małej kuchni 

bardzo dobrze sprawdzi się pompa 

SANISPEED lub SANIVITE. Są to bardzo 

wydajne pompy przeznaczone do intensywnej 

pracy. Odprowadzają ścieki ze zlewozmywaków, 

umywalek i umożliwiają 

podłączenie wszystkich (z wyjątkiem WC) 

pozostałych urządzeń sanitarnych. Posiadają 

możliwość pompowania ścieków 

do 7 m w pionie lub do 70 m w poziomie. 

34 


instalacje I. 

Fot. 6. Łatwa, czysta i szybka obsługa 

serwisowa. W nowych urzadzeniach z serii 

Sanicubic, wymiana silników i systemu 

załączania osbywa się bez konieczności 

odłączania elementów zbiornika. 

Maksymalna temperatura ścieków to 

75°C dlatego też doskonale się sprawdzą 

przy podłączeniu zmywarki lub pralki. 

Moc silnika 400 W, klasa ochrony IP44. 

Przykładem urządzeń do obsługi kuchni 

jest również SANICOM 1. Jest to pompa 

przeznaczona do przepompowywania 

ścieków szarych (bez fekaliów) i wyposażona 

w jeden silnik o mocy 750 W. Tłoczy 

ścieki na wysokość 10 m lub na odległość 

100 m w poziomie. Urządzenie ma możliwość 

podłączenia zewnętrznego alarmu 

informującego o nieprawidłowym działaniu. 

Pompa idealnie nadaje się do montażu 

w restauracjach, stołówkach, pralniach, 

tam gdzie trzeba przepompować duże 

ilości wody na znaczne odległości. 

Urządzeniem o większej wydajności jest 

SANICOM 2 NM. Wyposażone w dwie 

pompy o mocy 1500 W każda. Tłoczy ścieki 

na odległość 11 m w pionie lub na 110 

m w poziomie. Bardzo wysoka wydajność 

– ok. 340 l/min – pozwala na pracę 

w ekstremalnych warunkach. Odporność 

na wysokie temperatury 90°C sprawia, 

że świetnie sprawdzi się także w małych 

i średnich pralniach czy stołówkach. 

Dlaczego SFA? 

To my 60 lat temu wymyśliliśmy ideę pomporozdrabniaczy. 

Przez ten czas staliśmy 

się światowym liderem w branży i zaufały 

nam miliony klientów na całym 

świecie. Nasi inżynierowie od lat prowadzą 

badania nad ciągłym ulepszaniem 

produktów i szukaniem nowych 

rozwiązań. Wszystkie nasze urządzenia 

i podzespoły pochodzą z certyfi kowanych 

fabryk we Francji. 

Urządzenia objęte są 2 letnim okresem 

gwarancyjnym, a serwis i konserwacja odbywa 

się w miejscu montażu urządzenia. 

Jest to koronny argument dla inwestora 

przy wyborze producenta. Posiadamy 

55 punkty serwisowe na terenie kraju. 

Zapewniamy nasze pełne wsparcie dla 

projektantów, firm wykonawczych i inwestorów. 

Jesteśmy w stanie dobrać optymalne 

rozwiązanie pod względem technicznym 

i cenowym. 

Zapraszamy do kontaktu z SFA. Więcej 

informacji znajdziecie Państwo na naszej 

stronie www.sfapoland.pl lub pod nr telefonu 

do biura 22/732 00 32. 

REKLAMA 

• 


I. 

instalacje 

Izolacje i otuliny 

do instalacji c.o. i c.w.u. 

Właściwie dobrana i zamontowana izolacja instalacji wodnych, to nie tylko 

realne oszczędności na energii transportowanego medium ale również 

skuteczna ochrona i przedłużenie trwałości rurociągów. 

Na dobór izolacji i otulin w instalacjach 

powinniśmy się zdecydować 

już na etapie budowy lub generalnego 

remontu lokalu. Warto 

pamiętać, że to właśnie na instalatorach, 

zgodnie z ustawą, spoczywa 

obowiązek ograniczenia 

do racjonalnego poziomu strat 

ciepła przy przesyłce mediów. 

Działając z rozmysłem – ograniczymy 

nie tylko straty, ale ustrzeżemy 

instalacje przed uszkodzeniami 

mechanicznymi. Ograniczymy też 

hałas wynikający z użytkowania 

oraz ochronimy użytkownika przed 

nadmiernymi wydatkami. Warto się 

więc trochę postarać, bo satysfakcja 

klienta przełoży się na polecenie 

naszych usług kolejnym nabywcom 

instalacji c.o. i c.w.u. 

Fot. 1. Do wykonywania izolacji technicznych używane są materiały izolacyjne spełniające 

określone właściwości cieplne i odpornościowe oraz łatwe w montażu. 

Fot. STEINBACHER IZOTERM 

Fot. ROCKWOOL 

Fot. 2. Wełna skalna ma bardzo niski współczynnik przewodzenia ciepła i może 

być stosowana w szerokim zakresie temperatur od 0 0 C do 250 0 C. 

Prawo o instalacjach 

Od kilku lat warunki techniczne określają 

minimalną grubość izolacji, która powinna 

być stosowana na instalacjach – WT 

paragraf 133 punkt 9. Czytamy tu: „Izolacje 

cieplne i akustyczne zastosowane w instalacjach: 

wodociągowej, kanalizacyjnej 

i ogrzewczej powinny być wykonane 

w sposób zapewniający nierozprzestrzenianie 

ognia”. Oznacza to, że zastosowana 

izolacja nie może mieć gorszej klasy reakcji 

na ogień niż B-s3, d0 – izolacje piankowe 

najczęściej mają gorsza klasę. Tylko dla części 

asortymentu piankowego deklarowane 

są tak wysokie parametry co do palności. 

Otuliny z wełny są niepalne – mają klasę 

A2-s1, d0. 

Fachowo i z głową 

Izolacje (fachowo otuliny) charakteryzują 

się różną jakością materiału oraz 

różnymi parametrami technicznymi, takimi 

jak: wytrzymałość, trwałość, prze- 

36 


instalacje I. 

Fot. PAROC 

Fot. 3. W przypadku instalacji grzewczych idealnie sprawdzą się rozwiązania oparte na 

wełnie skalnej z linii HVAC z charakterystycznym pokryciem ze wzmocnionej folii aluminiowej. 

Ze względu na wysoki opór dyfuzyjny pary wodnej, rozwiązanie to zabezpiecza przed 

wnikaniem wilgoci do izolacji i jej skraplaniu na izolowanych powierzchniach. 

znaczenie. Ważny jest też niski współczynnik 

przenikania ciepła λ [W/(m²·K)] 

– im niższa wartość, tym mniejsze 

przenikanie ciepła, a więc lepsze własności 

izolacyjne materiału. Aby dobrze 

wybrać otulinę, należy przemyśleć jej 

odporność mechaniczną i wrażliwość 

na czynniki zewnętrzne (woda, promieniowanie 

UV) oraz koszt izolacji. 

Pod uwagę należy wziąć też typ instalacji, 

do której izolacja jest dedykowana, 

oraz zakres temperatur, z jakimi 

przyjdzie jej pracować. Te ostatnie, 

szczególnie w budynkach przemysłowych, 

potrafią być bardzo wysokie, 

sięgają nawet do 1850°C. Tu sprawdzą 

się instalacje wysokotemperaturowe 

lub, przy nieco niższych parametrach, 

przemysłowe. Przy temperaturach 

ujemnych stosujemy instalacje zimnochronne 

– wytrzymają one temperatury 

nawet pod -300°C. Podstawowe 

zadania otuliny to: ochrona przed 

uszkodzeniami mechanicznymi (np. 

przy montażu podtynkowym zapobiega 

tarciu o ścianki bruzdy), zapobieganie 

„poceniu” rur, czyli wykraplaniu 

wody bezpośrednio na ich powierzchni, 

izolacja dźwiękowa, zapewnienie 

kompensacji ruchów cieplnych w obrębie 

łączników (montaż podtynkowy): 

grubsza warstwa otuliny w obrębie 

łącznika pozwala na dość swobodne 

ruchy cieplne. Na samym końcu warto 

dopiero zwrócić uwagę na czynniki 

estetyczne. Należy pamiętać też o tym, 

że każda izolacja powinna być dobierana 

do konkretnego systemu rur. 

Kauczuk czy wełna skalna? 

Oba materiały mają swoje plusy. Kauczuk 

jest odporny na wodne dyfuzje, charakteryzuje 

sie poza tym niskim przewodzeniem 

ciepła. Doskonale redukuje dźwięk. 

Wełna skalna natomiast jest odporna 

na warunki atmosferyczne, uszkodzenia 

mechaniczne oraz promieniowanie UV. 

Ma również bardzo niski współczynnik 

przewodzenia ciepła (zazwyczaj niższy 

niż kauczuk), może być stosowana 

w szerokim zakresie temperatur od 0°C 

do 250°C, są produkty odporne na dyfuzję 

pary wodnej. Główne zalety, które 

warto podkreślić, to niepalność, doskonała 

izolacyjność termiczna i łatwy montaż 

bez użycia niebezpiecznych materiałów 

dodatkowych typu klej montażowy przy 

stosowaniu pianek. Inne materiały często 

stosowane jako otuliny to pianki poliuretanowe 

i polietylen spieniony. Otuliny są 

często dodatkowo zabezpieczone okładzinami 

z folii aluminiowej lub z PCW 

chroniącymi je przed uszkodzeniem 

i przenikaniem pary wodnej. Najbardziej 

popularna jest jednak izolacja z pianki 

polietylenowej. Wykorzystuje się ją przede 

wszystkim do izolowania instalacji 

centralnego ogrzewania i ciepłej wody, 

ale także w chłodnictwie. Ma dobre właściwości 

izolacyjne w temperaturze od 

-80 do +105°C – bez względu na to, czy 

powietrze wokół jest suche, czy wilgotne. 

Izolacja z pianki poliuretanowej zachowuje 

dobre właściwości izolacyjne w temperaturze 

od -50 do +140°C oraz jest odporna 

na działanie chemikaliów. Pianka ma 

swoje wady – kurczy się pod wpływem 

wysokich temperatur oraz niszczeje pod 

Fot. PAROC 

Fot. 4. Aby instalacje c.o. i c.w.u. działały bezproblemowo i zgodnie z zakładanymi parametrami, należy je izolować wyrobami o dobrych 

właściwościach termicznych i przeciwkondensacyjnych, dzięki którym zapobiegniemy korozji elementów stalowych. W wymagania te wpisuje 

się wełna kamienna dostępna w formie mat i otulin. 


37

I. 

instalacje 




Fot. 5. Otuliny izolacyjne z miękkiej 

pianki poliuretanowej, z płaszczem 

osłonowym z folii PVC oraz z płaszczem 

ze zbrojonej folii aluminiowej. 

Fot. 6. Otulina z twardej pianki poliuretanowej 

dostępna jest w osłonie z folii 

PVC, w osłonie z folii aluminiowej lub bez 

osłony. 

Fot. 7. Otuliny izolacyjne z wełny 

skalnej w płaszczu aluminiowym, 

z płaszczem z PVC oraz bez płaszcza. 

wpływem promieni słonecznych. Drobne 

elementy instalacji izoluje sie natomiast 

kształtkami styropianowymi. Można ich 

używać do temperatury +80°C. Styropian 

nie zatrzymuje wilgoci, jest sztywny i nieodporny 

na rozpuszczalniki organiczne 

zawarte na przykład w farbach, lakierach 

i klejach. Otulina może wystąpić w dwóch 

typach – jako obustronnie gładka i jako 

profilowana (od strony rury kanaliki). 

Przeznaczenie izolacji 

Każdą z izolacji powinniśmy dedykować 

do innego typu instalacji, z wyjątkiem wyżej 

opisanej wełny, która może być stosowana 

do wszystkich typów aplikacji. Piankę 

polietylenową możemy zastosować 

do prostych instalacji z rur (np. instalacja 

odpływowa czy grzewcza) i towarzyszącej 

im nieskomplikowanej armaturze (np. 

niewielkie zawory, kołnierze). Instalacje 

bardziej skomplikowane będą wymagały 

nieco bardziej radykalnych rozwiązań. Otulinę 

z kauczuku syntetycznego dedykujmy 

Fot. ROCKWOOL 

instalacji z bardziej skomplikowanymi systemami 

i licznymi jej elementami, pełnymi 

połączeń (zaworów, zbiorników). Rury 

cyrkulacyjne, do ciepłej i zimnej wody, które 

układamy w bruzdach ściennych należy 

izolować miękką pianką polietylenową. 

Przy instalowaniu rur musimy wziąć pod 

uwagę następujące parametry otulin: giętkość, 

elastyczność i grubość. Grubość otuliny 

określa się w zależności od agresywności 

środowiska pracy elementu konstrukcji, 

stopnia zabezpieczenia przeciwpożarowego, 

klasy betonu, projektowanego okresu 

użytkowania obiektu, względów konstrukcyjnych 

i innych. Minimalna grubość otulenia 

określana jest przez normy przedmiotowe. 

Zalecana według PN-B-03264:2002 

grubość otuliny wynosi od 10 do 50 mm. 

W projektowaniu należy także uwzględnić 

odchyłkę otuliny, spowodowaną przez 

niedokładność wykonania elementu 

na budowie. Otulina pokryta folią dodatkowo 

zabezpieczy nam instalację przed 

szkodliwymi czynnikami zewnętrznymi, 

Fot. 8. Otuliny z wełny skalnej cechuje niepalność, doskonała izolacyjność termiczna 

i łatwy montaż. 

np. takimi jak gryzonie. Jeśli zakupiona 

przez nas izolacja nie jest pokryta folią – 

możemy ją nabyć osobno – sprzedawana 

jest w odcinkach o długości np. 10 m, 

zwijanych w krążki. Pamiętajmy, że izolacje 

powinny chronić także rury przed bezpośrednim 

kontaktem z podłożem np. 

z zaprawą murarską. Otulina powinna być 

oznakowana wg takich samych zasad jak 

rura, tzn. zawierać średnicę zewnętrzną 

i grubość ścianki rury, oznaczenie dla stanu 

półtwardego, nazwę producenta oraz datę 

produkcji (rok i miesiąc lub rok i kwartał). 

Ważna jest również cena materiału. Zyski 

z oszczędności energii powinny być adekwatne 

do poniesionych kosztów. Właściwy 

dobór otuliny decyduje o efektywności 

ich wykorzystania. 

Montaż otulin 

Jeśli izolacja będzie źle dobrana albo niewłaściwie 

zainstalowana, może grozić to 

awarią systemu, korozją rurociągu, a nawet 

zawilgoceniem stropów. Właściwe 

wykonanie izolacji jest więc jednym ze 

sposobów na uzyskanie sprawnie działających 

instalacji w nieruchomości przez 

wiele lat. Warto skupić się na osiągnięciu 

jak największej szczelności. Nie należy dopuszczać 

do sytuacji, w której na rurach 

pojawią się jakiekolwiek przerwy i mostki 

termiczne. Natomiast koniecznie trzeba 

pamiętać o tym, że do prac izolacyjnych 

można przystąpić dopiero po zakończeniu 

wszystkich czynności montażowych, 

a zakładanie otulin powinno się zawsze 

rozpoczynać od zaizolowania kolanek, 

trójników oraz rozgałęzień rur. 

Małgorzata Szcześniak 

38 


CODZIENNIE TYLE OLEJU 

OPAŁOWEGO OSZCZĘDZAMY 

DLA NATURY! 

Co roku nasi Klienci wraz z naszymi produktami termoizolacyjnymi oszczędzają 

około 57 milionów litrów oleju opałowego czyli 720 baryłek oleju 

opałowego dziennie. To dzięki Nam Środowisko stanie się bardziej 

„zielone”.

I. 

izolacje 

TECLIT – kompleksowy system do izolacji 

przewodów chłodniczych i zimnej wody 

Wybór odpowiedniej izolacji termicznej wpływa na stopień efektywności 

energetycznej oraz bezpieczeństwo budynku. Szczególnym elementem, 

który wymaga specjalistycznego zabezpieczenia są instalacje zimne – od 

rur z zimną wodą, po systemy klimatyzacyjne i wentylacyjne. Stosowany 

materiał musi spełniać najwyższe kryteria izolacyjne i wymagania 

prawne, m.in. niepalność, niskie przewodnictwo ciepła, a jednocześnie 

paroszczelność. Na wszystkie te wyzwania odpowiada kompleksowe 

rozwiązanie z wełny skalnej ROCKWOOL – system TECLIT. 

PROMOCJA 

Brak odpowiedniej izolacji termicznej 

elementów chłodniczych 

może powodować straty 

energii, awarie urządzeń, czy zawilgocenia 

w pomieszczeniach. 

Wiąże się to bezpośrednio z rosnącymi 

kosztami utrzymania budynku, 

a także z zagrożeniem 

bezpieczeństwa jego użytkowników. 

Dlatego eksperci ROCKWOOL, 

wykorzystując ponad 75-letnie 

doświadczenie, opracowali 

pierwszy tak skuteczny system 

do izolacji zimnochronnej – system 

TECLIT. Nowe rozwiązanie 

to ukłon w stronę wykonawców, 

gdyż proces montażu nowego 

systemu izolacji jest szybszy nawet 

do 30 procent w porównaniu do powszechnie 

stosowanych pianek izolacyjnych. 

Oparty na produktach z wełny 

skalnej, system TECLIT gwarantuje wysoki 

stopień bezpieczeństwa instalacji. 

Niepalność elementów izolacyjnych 

systemu (klasa reakcji na ogień A2) spełnia 

wymagania stawiane instalacjom 

w budynkach i zapobiega rozprzestrzenianiu 

się ognia. Otuliny TECLIT 

PS, będącej częścią systemu, wyróżnia 

najniższy na rynku izolacji zimnochronnych 

współczynnik przewodzenia ciepła 

λ. Przed ewentualną kondensacją 

pary wodnej chroni specjalna bariera 

paroszczelna o współczynniku dyfuzji 

większym od 10000. Nowe rozwiązanie 

ROCKWOOL jest też wyjątkowo trwałe 

– wzmocniona wielowarstwowa folia 

aluminiowa daje gwarancję odporności 

na uszkodzenia mechaniczne zarówno 

w trakcie montażu jak i całym okresie 

użytkowania. System otrzymał nagrodę 

w prestiżowym konkursie TOP BUILDER 

2018, w którym nagrodzono najlepsze 

produkty i usługi w branży budowlanej, 

umożliwiające realizację nowoczesnych 

i funkcjonalnych projektów. 

5 elementów systemu spełnia 

najwyższe kryteria izolacyjne 

System TECLIT składa się z 5-ciu uzupełniających 

się elementów, wspólnie 

40 


izolacje 

I. 

Informacje techniczne TECLIT PS 

Maksymalna temperatura stosowania: 250°C 

Klasa reakcji na ogień: A2 L 

-s1,d0 

Współczynnik przewodzenia ciepła (zgodnie z normą EN ISO 8497) 

Deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła dla gr. 20-80 mm 

Temperatura [ o C] 0 o C 10 o C 20 o C 50 o C 100 o C 150 o C 

λ [W/mK] 0,032 0,033 0,034 0,037 0,044 0,052 

Zawartość jonów chlorkowych rozpuszczonych w wodzie: nie więcej niż 10 ppm 

(10 mg/1 kg wyrobu) 

Opór dyfuzyjny pary wodnej dla powłoki aluminiowej: μ >10 000 

Grubość warstwy powietrza równoważna dyfuzji pary wodnej: Sd > 1500 m 

Nasiąkliwość wodą (krótkotrwała): WS ≤ 1 kg/m 2 

tworzących kompleksowe rozwiązanie 

izolacyjne: 

• Otulina TECLIT PS – wysokiej jakości 

otuliny wykonane ze zwiniętej 

koncentrycznie wełny skalnej, wyposażone 

w wyjątkowo wytrzymałą, 

wzmocnioną włóknem szklanym powłokę 

aluminiową, z zakładką samoprzylepną, 

zapewniającą paroszczelność. 

Wysoka stabilność wymiarowa 

i odporność na ściskanie rdzenia otuliny 

umożliwia szybką i bezpieczną 

obróbkę. 

• Mata TECLIT LM – to elastyczna 

i trwała mata lamelowa (o pionowo 

ułożonych włóknach), fabrycznie 

pokryta wyjątkowo trwałą powłoką 

aluminiową, wzmocnioną włóknem 

szklanym. Sprężysta, odporna na ściskanie, 

łatwo dopasowuje się do izolowanych 

elementów instalacji. 

• Uchwyt TECLIT HA – wytrzymały, 

odporny na ściskanie pierścień z wełny 

skalnej, przenoszący obciążenia od 

ciężaru insta¬lacji. Pokryty jest folią 

aluminiową wzmocnioną włóknem 

szklanym, wyposażoną w samoprzylepną 

zakładkę służącą do zamykania 

izolacji. 

• Taśma aluminiowa TECLIT AT – aluminiowa 

taśma samoprzylepna wykonana 

z aluminium wzmocnionego włóknem 

szklanym. Zapewnia niezawodne 

uszczelnienie wszystkich spoin oraz połączeń 

w systemie izolacji TECLIT. 

• Taśma uszczelniająca TECLIT FT 

– elastyczną, uszczelniającą taśmę 

samoprzylepną TECLIT FT stosuje 

się w miejscach naruszenia ciągłości 

Informacje techniczne TECLIT LM 


Klasa reakcji na ogień: A2-s1, d0 

Współczynnik przewodzenia ciepła (zgodnie z normą EN ISO 12667) 

Deklarowany współczynnik przewodzenia ciepła 

Temperatura [ o C] 0 10 20 30 40 50 100 150 200 250 

λ [W/mK] 0,037 0,038 0,039 0,040 0,042 0,044 0,054 0,065 0,078 0,093 

Opór dyfuzyjny pary wodnej dla powłoki aluminiowej: μ > 10 000 

Grubość warstwy powietrza równoważna dyfuzji pary wodnej: Sd >1500 m 

Nasiąkliwość wodą (krótkotrwała): WS ≤ 1 kg/m 2 

Informacje techniczne TECLIT HA 


Opór dyfuzyjny pary wodnej dla powłoki aluminiowej: μ >10 000 

Grubość warstwy powietrza równoważna dyfuzji pary wodnej: Sd > 1500 m 

płaszcza aluminiowego, np. przy zawiesiach 

rur lub urządzeniach pomiarowych 

i sterujących lub przy skomplikowanych 

połączeniach izolacji 

instalacji. 

Długoterminowy test przeprowadzony 

przez Instytut Badawczy Techniki Cieplnej 

(FIW) w Monachium potwierdził, 

że system TECLIT jest w pełni przystosowany 

do stosowania jako izolacja 

instalacji chłodniczych, przewodów 

c.w.u i wody chłodzącej, a także instalacji 

ze zmienną temperaturą. 

Szybsza instalacja, większa 

efektywność pracy instalatorów 

Praca z systemem TECLIT jest szczególnie 

efektywna dzięki połączeniu sprawdzonych 

technik montażowych i nowoczesnych 

materiałów. Jak wykazały testy 

praktyczne, czas montażu rozwiązania 

z wełny skalnej ROCKWOOL jest krótszy 

prawie o 30 proc. w porównaniu do pozostałych, 

dostępnych systemów izolacyjnych. 

Obróbka nie wymaga użycia 

specjalistycznych narzędzi – fachowcy 

mogą sprawnie i precyzyjnie docinać 

materiał przy pomocy standardowego 

noża do izolacji. Przy instalacji nie używa 

się też kleju, a jedynym elementem 

łączącym jest łatwa w montażu i bezpieczna 

w stosowaniu taśma TECLIT AT. 

Kompatybilne elementy rozwiązania 

gwarantują wyróżniającą się na rynku 

jakość i trwałość izolacji. Stosowanie 

systemu TECLIT pozwala na uzyskanie 

pierwszej tak skutecznej i bezpiecznej 

izolacji dla instalacji zimnych. 

www.rockwool.pl 


41

O. 

ogrzewanie 

PYTANIA CZYTELNIKÓW 

Efektywna kondensacja 

– gazowe kotły kondensacyjne 

Gazowe kotły kondensacyjne nie są już dla nikogo nowością ani „cudem 

o nielogicznej sprawności”. Jednak te popularne dziś urządzenia grzewcze 

nadal prowokują pytania. Poniżej, wraz z naszymi ekspertami, odpowiadamy 

na te pojawiające się najczęściej. 

1. Czym się kierować przy doborze 

mocy kotła? 

O mocy kotła w danych warunkach 

decyduje kilka czynników. 

To, ile ciepła będziemy potrzebować 

do ogrzania budynku 

nie zależy jedynie od jego konstrukcji, 

ale również od usytuowania 

w terenie czy średnich 

temperatur w sezonie grzewczym. 

Na przykład obiekt wolno 

stojący będzie potrzebował 

kotła o nieco większej mocy, 

niż obiekt w zabudowie zwartej 

czy otoczony parkiem. Krótko 

mówiąc powinniśmy się kierować 

wyliczonym zapotrzebowaniem 

ciepła obiektu wynikającym 

z projektu lub wyliczonym 

zapotrzebowaniem na cwu 

i wziąć pod uwagę większą 

z tych wartości. 

2. Które elementy kotła są kluczowe 

dla jego efektywności? 

Andrzej Karpiński z firmy Wolf 

odpowiada: „Kluczowe są wymiennik 

ciepła i pompa kotłowa. 

Wymiennik odpowiada za 

przekazanie ciepła od spalanego 

paliwa do medium grzewczego 

(np. do wody zasilającej 

nasze grzejniki), a pompa 

w przypadku niewielkiego mocowo 

urządzenia rozprowadza 

czynnik grzewczy po instalacji 

w obiekcie.” 

EKSPERCI FACHOWEGO INSTALATORA 

Waldemar Matuszyński 

Product Manager 

DE DIETRICH 

Technika Grzewcza 

Duże znaczenie ma również automatyka 

sterująca pozwalająca precyzyjnie 

dozować ilość paliwa w stosunku do zapotrzebowania 

budynku na ciepło. 

Andrzej Karpiński 

Doradca techniczny 

inwestycji projektowych, 

WOLF Technika Grzewcza 

3. Jakie rodzaje wymienników montowane 

są w kotłach, i jakie są 

między nimi różnice? 

Na rynku dostępnych jest kilka rodzajów 

konstrukcji wymienników ciepła. 

Jednak łączy je odporność na działanie 

kwasów, ponieważ powstający podczas 

pracy kotła kondensat ma właśnie 

kwaśny odczyn. 

Często spotykane wymienniki aluminiowo-krzemowe 

dostępne są 

w różnych opcjach. Spotkać można 

zarówno ożebrowane rury w układzie 

równoległym lub cylindrycznym, jak 

i niewielkie, kompaktowe odlewy. Natomiast 

w kotłach dużej mocy znajdziemy 

konstrukcje wieloczłonowe. Stop aluminium 

i krzemu jest odporny na działanie 

kwaśnego kondensatu. Dodatkową zaletą 

jest wysoki współczynnik przewodzenia 

ciepła. Nowoczesne konstrukcje 

tych wymienników wyeliminowały bolączki 

swoich poprzedników związane 

z problematyczną konserwacją. Obecnie, 

przy zastosowaniu specjalnych 

środków do czyszczenia, serwisowanie 

przebiega dużo sprawniej i zapewnia 

dłuższą trwałość wymienników. 

Wymienniki stalowe mają niższy 

współczynnik przewodzenia ciepła 

w porównaniu do stopów aluminiowo- 

-krzemowych. Jednak, dzięki zastosowaniu 

specjalnych wężownic i dużej 

powierzchni wymiany ciepła, są bardzo 

efektywne. Ich dodatkową zaletą dla 

konstrukcji kotłów są niewielkie rozmiary. 

Budowa wymiennika stalowego 

umożliwia jego sprawne i wygodne 

serwisowanie. 

Na rynku dostępne są również kotły 

z podwójnym wymiennikiem typu 

spaliny-woda. Mimo, że wyposażone 

są w dwa wymienniki, mają niższą 

sprawność od typowych kotłów kondensacyjnych. 

Jednak użytkowników 

już istniejących instalacji grzewczych 

może skusić łatwość wymiany starego 

kotła z zamkniętą komorą spalania właśnie 

na taką konstrukcję oraz niższa cena 

zakupu. A jak wygląda taka konstrukcja? 

42 


ogrzewanie O. 

Fot. DEDIETRICH 

Fot. DEDIETRICH 

Fot. 1. Wybierając kocioł kondensacyjny należy zwrócić uwagę 

na parametr średniorocznej efektywności energetycznej ηs – to 

jedyne obowiązujące zgodnie z prawem kryterium pozwalające 

porównać efektywność energetyczną różnych modeli kotłów. 

Fot. 2. Kompaktowa konstrukcja nowoczesnych kotłów 

umożliwia ich montaż nawet w małych pomieszczeniach 

i na ścianach. 

Pierwszy wymiennik, najczęściej wykonany 

z miedzi nazywany „suchym”, jest 

odpowiedzialny za przejęcie części energii 

od spalin utrzymując ich temperaturę 

powyżej 55oC. Następnie, wstępnie 

schłodzone spaliny, w drugim wymienniku, 

oddają energię wodzie powracającej 

z instalacji grzewczej. Przy odpowiednio 

niskiej temperaturze powrotu spaliny zostają 

gwałtownie schłodzone i powstaje 

kondensat, i co się z tym łączy – odzysk 

energii. W układzie dwu-wymiennikowym, 

tylko drugi wymiennik ma kontakt 

z kondensatem w związku z czym tylko 

ten musi być wykonany z materiału kwasoodpornego. 

4. Jaka jest różnica w obliczeniach 

sprawności kotłów Hi i Hs? 

Hi to sprawność kotła obliczana w najprostszy 

z możliwych sposobów - jako 

stosunek ilości energii dostarczonej 

do urządzenia w postaci paliwa, do ilości 

energii w nim uzyskanej po całkowitym 

spaleniu zakładanej ilości paliwa. 

Z praw fizyki wynika, że wartość ta 

nie może przekroczyć 100%. A jednak 

mamy na rynku kotły ze sprawnością 

rzędu 109%. Czary? 

Nie, na tę wartość wpływa właśnie 

sprawność Hs. Jest ona podawana jedynie 

dla kotłów kondensacyjnych 

i uwzględnia nie tylko wartość opałową 

paliwa (Hi) ale również ciepła powstającego 

przy kondensacji pary wodnej. 

5. Co to jest normatywna sprawność 

kotła i czemu służy? 

Waldemar Matuszyński z firmy DeDietrich 

tłumaczy: „Nie należy się posługiwać 

pojęciem sprawności normatywnej 

lub znormalizowanej. Parametr 

ten został zdefiniowany przez normę 

DIN 4702 cz.8, obowiązującą wyłącznie 

na terenie Niemiec obliczaną dla parametrów 

75/60⁰C oraz 40/30⁰C, dla wybranych 

pięciu różnych obciążeń kotła 

odpowiadających częstotliwości występowania 

różnych wartości temperatury 

zewnętrznej na obszarze dziesięciu 

wybranych miejscowości w Niemczech. 

Skutkuje to tym, że część producentów 

prezentuje parametr „sprawności znormalizowanej”, 

który jest zazwyczaj o ok 

2-25% większy od sprawności, która powinna 

być podawana zgodnie z zasadami 

Dyrektywy 92/42/EWG „W sprawie 

wymogów sprawności dla nowych 

kotłów wody gorącej opalanej paliwem 

płynnym lub gazowym” z ostatnią zmianą 

wprowadzoną Dyrektywą 2008/28/ 

WE. Prezentacja kotła z parametrem 

„sprawności znormalizowanej” bez komentarza 

ma stworzyć wrażenie przewagi 

nad urządzeniem konkurencji. 

W obecnej chwili na producentach ciąży 

obowiązek prezentowania parametru 

tzw. „średniorocznej efektywności energetycznej 

ηs” wprowadzony we wrześniu 

2015 roku na mocy Dyrektywy ErP 

z rozporządzeniem towarzyszącym KE 

nr 813/2013. Ustalono jednolite kryteria, 

którego efektem jest prezentacja obiek- 


43

O. 

ogrzewanie 

Fot. WOLF 

7. Czy nowy kocioł kondensacyjny 

można podłączyć do istniejącego 

komina? 

Zależy, jaki to komin. Jeżeli posiadamy 

przewód spalinowy, który stworzony 

został do współpracy z kotłem z tzw. 

otwartą komorą spalania, to na pewno 

nie może on pracować z kotłem 

kondensacyjnym. Aby kocioł kondensacyjny 

działał w sposób sprawny 

i bezpieczny wymaga przyłączenia 

do szczelnego przewodu spalinowego 

atestowanego do pracy przy nadciśnieniu 

około 100 Pa (małe kotły 

kondensacyjne). Z kolei żeby komin 

nie uległ zniszczeniu w wyniku działania 

kondensatu musi być wykonany 

z materiału odpornego na jego działanie. 

Rozwiązaniem gwarantującym 

poprawną pracę kotłów kondensacyjnych 

przy wykorzystaniu istniejącego 

komina jest wprowadzenie w komin 

gwarantującego szczelność wkładu, 

którego nie zniszczy kondensat. 

Fot. 3. Sterowanie pracą kotła przekłada się na efektywność ogrzewania oraz komfort 

użytkowników. 

tywnego dla wszystkich producentów 

parametru.” 

6. Czy to prawda, że kocioł kondensacyjny 

powinien być trochę przewymiarowany? 

Ekspert z firmy Wolf wyjaśnia: „Wszystko 

zależy od tego, co rozumiemy przez 

„przewymiarowany”. Jeśli rozumieć 

przez to „reprezentujący większą moc 

grzewczą niż wyliczone według norm 

zapotrzebowanie ciepła budynku”, 

to zdecydowanie nie. Obliczeniowe 

temperatury zewnętrzne pojawiają 

się przez stosunkowo krótki okres czasu 

w okresie grzewczym i najczęściej 

nie ma potrzeby dopasowywania się 

do wynikającego z nich zapotrzebowania 

ciepła budynku. Także przewymiarowany 

w jakikolwiek sposób kocioł 

grzewczy będzie częściej załączał 

się i wyłączał wychodząc poza swój 

zakres modulacji, co nie jest korzystne 

dla żadnego urządzenia. Zdecydowana 

większość z nich powinna pracować 

w miarę możliwości w sposób 

ciągły dopasowując się płynnie produkowaną 

mocą grzewczą do aktualnego 

zapotrzebowania ciepła budynku. 

Częste start/stopy nie wpływają 

korzystnie na sprawność wymiennika 

i żywotność samego urządzenia.” 

Fot. WOLF 

Fot. 4. 

8. Czy montaż kotła kondensacyjnego 

w instalacji z tradycyjnymi 

grzejnikami może wpływać na 

jego efektywność? Np. przy wyższej, 

niż zalecana, temperaturze 

powrotu? 

Połączenie nowoczesnego kotła kondensacyjnego 

z grzejnikami starego 

typu obniży efektywność pracy kotła. 

Sprawność kotła kondensacyjnego 

zależy od temperatury spalin, a ta jest 

zależna m.in. od temperatury czynnika 

grzewczego – im niższa jest temperatura 

pracy, tym wyższa sprawność. 

Nowoczesne kotły kondensacyjne charakteryzuje niskie zużycie energii. 

44 


ogrzewanie O. 

Niestety, jeżeli chcemy by w domu było ciepło przy niskich 

temperaturach na zewnątrz, tradycyjne grzejniki musimy 

zasilić wodą o wysokiej temperaturze. Spadek sprawności 

w przypadku nowych kotłów kondensacyjnych może w takich 

sytuacjach sięgać nawet 11% (jeżeli porównujemy, np. 

ogrzewanie grzejnikowe z ogrzewaniem podłogowym). 

Pamiętajmy jednak, że nie ma przeciwwskazań do montażu 

kotła kondensacyjnego w instalacji z tradycyjnymi 

grzejnikami. W porównaniu z kotłem niekondensacyjnym 

sprawność systemu jest i tak wyższa o ok. 9% pomimo, 

że zjawisko kondensacji może nie zachodzić. Dodatkowo 

w nowoczesnych kotłach kondensacyjnych można użyć 

regulatora pogodowego. W takim przypadku nawet przy 

połączeniu z tradycyjnymi grzejnikami średnia sprawność 

pracy podczas sezonu grzewczego będzie wysoka. 

REKLAMA 

9. Jaka jest żywotność kotłów kondensacyjnych? 

Nowoczesne, wykonane z wysokiej jakości materiałów 

kotły powinny pracować bezawaryjnie 10-15 lat. Zapewniają 

to wykorzystywane do produkcji materiały konstrukcyjne 

oraz nowoczesna elektronika sterująca optymalizująca 

pracę kotła. Dotyczy to kotłów, które regularnie, 

przynajmniej raz w roku zostają poddane przeglądom 

technicznym przez autoryzowany serwis. Brak takich przeglądów, 

może znacznie skrócić czas efektywnej i bezawaryjnej 

pracy kotła. 

10. Jakie są zalecenia serwisowe dla kotłów kondensacyjnych? 

Serwisowanie pracującego sprawnie kotła kondensacyjnego 

powinno być przeprowadzane przynajmniej raz do roku. 

Prace z tym związane powinni wykonywać pracownicy 

autoryzowanego przez producenta kotła serwisu, a każdy 

przegląd powinien być udokumentowany odpowiednim 

protokołem. Są to warunki niezbędne do utrzymania gwarancji 

na urządzenie. 

Podczas przeglądu technicznego serwisant sprawdza przede 

wszystkim stan zabezpieczeń, regulatorów, instalacji 

elektrycznej, szczelność systemu, ciśnienie wstępne w naczyniu 

wzbiorczym oraz szczelność instalacji odprowadzającej 

spaliny. Ważne jest także wykonanie analizy gazów 

spalinowych. Dla sprawnego i bezpiecznego działania kotła 

warto też sprawdzić, czy nie doszło w nim do wycieków 

i nieszczelności. Oprócz skontrolowania wspomnianych 

elementów, należy przeprowadzić dodatkowo czyszczenie 

filtrów, wymienników ciepła, elektrody jonizacyjnej i zapłonowej 

oraz palników. Wyjątkowej dokładności wymaga 

przegląd palnika olejowego. W jego przypadku należy 

dokładnie oczyścić wszelkie elementy z osadów, wymienić 

dyszę, wkład filtra olejowego, wykonać analizę spalin oraz 

próbę sadzy. Na końcu oceniana jest zdolność instalacji 

grzewczej do dalszej eksploatacji. 

• 


45

R. 

NA RYNKU 

Kurtyny powietrzne 

Bezustanne otwieranie drzwi zewnętrznych powoduje obniżenie komfortu termicznego, 

znaczne straty energii oraz przeciągi uciążliwe dla osób przebywających 

w pobliżu strefy drzwiowej. Konieczne jest zatem odizolowanie środowiska 

zewnętrznego od wnętrza obiektu, tak aby uniemożliwić wymianę powietrza. 

Najlepszym rozwiązaniem w takiej sytuacji są kurtyny powietrzne. 

Dzięki kurtynom powietrznym możliwe 

jest ograniczenie wymiany powietrza 

przez otwartą strefą drzwiową. Zimą 

zabezpieczają wnętrze obiektu przed 

napływem zimnego, a latem ciepłego 

powietrza, a jednocześnie owadów, zanieczyszczeń 

oraz gazów spalinowych. 

Urządzenie wytwarza intensywny strumień 

powietrza ukierunkowany pionowo 

lub poziomo, który stanowi swego 

rodzaju barierę dla przepływającego 

powietrza. Co interesujące, zastosowanie 

kurtyny powietrznej w niewielkim 

obiekcie, np. sklepie czy warsztacie, pozwala 

całkowicie zrezygnować z innego 

rodzaju ogrzewania – takie rozwiązanie 

warto zatem zaproponować inwestorom 

chociażby w przypadku, gdy nie 

ma miejsca na standardową instalację 

np. grzejnikową. 

Część strumienia powietrza cyrkuluje 

wewnątrz pomieszczenia, część zaś 

(szacuje się, że około 20%) wypływa 

na zewnątrz obiektu wraz z powietrzem 

próbującym dostać się do wnętrza. 

Mimo iż oznacza to pewne straty energii, 

kurtyny powietrzne są jedną z najdoskonalszych 

metod ich ograniczania 

w strefie drzwiowej. 

Najczęściej stosuje się kurtyny powietrzne 

instalowane nad drzwiami 

– są nieskomplikowane w montażu, 

łatwo można je uwzględnić w projekcie 

architektonicznym wnętrza. Dobrze 

prezentują się z pewnością urządzenia 

przeznaczone do montażu w sufitach 

podwieszanych, są niemal niewidoczne. 

Na rynku znajdziemy również filary 

z kapturem wlotowym oraz kanałem 

podłogowym ze szczeliną. Powietrze jest 

tu wtłaczane od strony podłogi, a następnie 

zasysane przez boczny kaptur. 

Usprawnienia w nowoczesnych 

kurtynach powietrznych 

Producenci nieustannie pracują nad 

udoskonalaniem oferowanych rozwiązań. 

Projektanci skupili się m.in. 

na zwiększeniu zasięgu strugi powietrza. 

Nowoczesne usprawnienia pozwalają 

na polepszenie wyników w tej 

dziedzinie o ok. 20% w porównaniu 

do tradycyjnych urządzeń. Niektóre 

modele charakteryzują się ponadto 

większą powierzchnią wlotu powietrza, 

co pozwala na pełniejsze wykorzystanie 

mocy wymiennika ciepła. 

Oczywiście, znacznemu polepszeniu 

uległy parametry związane ze zużyciem 

energii – efektywniejsze wykorzystywanie 

zużywanej energii to trend, który obserwujemy 

w bardzo wielu dziedzinach. 

Interesującym rozwiązaniem jest tu 

z pewnością funkcja załączenia wentylatora 

jedynie przy otwartych drzwiach, 

co wymaga w zasadzie natychmiastowego, 

błyskawicznego uruchomienia 

urządzenia z pełną wydajnością. Jest 

to możliwe m.in. dzięki zastosowaniu 

specjalnej konstrukcji wirnika wykonanego 

z kompozytów, który mimo dużej 

wydajności charakteryzuje się niewielką 

bezwładnością oraz współpracy kurtyny 

z czujnikiem otwartych drzwi skomunikowanego 

ze sterownikiem. 

Ponadto coraz powszechniejsze jest 

wykorzystanie silników stałoprądowych 

EC, czyli komutowanych elektronicznie 

– posiadających elektroniczny układ regulacji 

obrotów, który umożliwia utrzymanie 

optymalnych obrotów pracy 

wentylatora oraz tym samym ograniczenie 

zużycia energii. Kurtyny z silnikami 

EC są ponadto cichsze niż standardowe 

i to w cały zakresie obrotów. 

W ograniczeniu zużycia energii pomaga 

również dwustopniowa regulacja mocy 

grzania (w kurtynach z nagrzewnicami 

elektrycznymi). Jeśli wentylator pracuje 

z zadaną niższą wydajnością, drugi stopień 

jest wtedy blokowany. Przydatną 

funkcjonalnością jest także możliwość 

szybkiego grzania, w ramach którego 

automatycznej zmianie ulega wydajność 

wentylatora, dostosowując się 

do pożądanej temperatury (urządzenie 

współpracuje tu z czujnikiem temperatury 

zamontowanym we wnętrzu). 

Możliwości regulacji i sterowania 

Nowoczesne urządzenia swoją pracę 

opierają na zaawansowanych sterownikach. 

Technologia mikroprocesorowa 

to kamień milowy w wygodnym 

sterowaniu kurtynami powietrznymi. 

Sterowniki umożliwiają płynną regulację 

wydajności wentylatory, zmianę 

w nastawach temperatury, jak również 

zaprogramowanie urządzenia wedle 

danego trybu pracy (np. praca dla dni 

roboczych oraz w weekend, rano oraz 

wieczorem) czy integrację z systemami 

zarzadzania budynkiem BMS. 

Dobór odpowiedniej automatyki sterującej 

kurtynami powietrznymi jest 

kluczowy dla komfortowego użytkowania 

urządzenia. Najprostszym 

sposobem jest tu czujnik drzwiowy 

oraz przełącznik zmiany biegów, 

do znacznie zaawansowanych należy 

możliwość wyboru biegu jałowego 

oraz opóźnienia wyłączenia kurtyny. 

Przy biegu jałowym po otwarciu 

drzwi unikamy zjawiska opóźnienia 

powstania bariery powietrznej. Z kolei 

opóźnione wyłączenie zapobiega 

kilkukrotnemu załączaniu się i wyłą- 

46 


NA RYNKU R. 

czaniu urządzeniu, np. w przypadku, 

gdy osoba wchodząca czy wychodząca 

nadal znajduje się w pobliżu strefy 

drzwiowej. 

Mikroprocesorowe sterowniki, różnego 

rodzaju czujniki oraz współpraca 

z systemem BMS pozwalają jednak 

na znacznie, znacznie więcej. Urządzenie 

płynnie dostosowuje się do warunków 

panujących w przejściu. Wykrywa 

częstotliwość otwierania i zamykania 

drzwi, poddaje analizie temperaturę we 

wnętrzu oraz na zewnątrz, jak również 

temperaturę wody powrotnej, bierze 

pod uwagę warunki pogodowe. Nowością 

nie jest już też zdalne sterowanie 

pracą urządzenia nie tylko na poziomie 

prostych poleceń, ale i regulacji parametrów 

pracy. 

Którą wybrać? 

Możemy wybrać jedną z trzech wersji 

kurtyn, w zależności od specyfiki budynku 

i instalacji oraz potrzeb klienta: 

zimną, z wodnym wymiennikiem ciepła 

oraz z grzałkami elektrycznymi. Urządzenia 

zimne są przeważnie wykorzystywane 

w obiektach przemysłowych, 

w centrach przeładunkowych i magazynach, 

czyli w miejscach, w których 

podnoszenie oraz utrzymywanie danej 

temperatury we wnętrzu nie jest konieczne 

(kurtyna ma za zadanie jedynie 

ograniczenie strat energii oraz odizolowanie 

wnętrza obiektu od środowiska 

zewnętrznego). 

Najpowszechniejsze są kurtyny z wodnymi 

wymiennikami ciepła zasilane 

ciepłą wodą z instalacji centralnego 

ogrzewania. W ich przypadku zwraca 

się jednak uwagę na pewne straty 

przesyłowe na instalacji grzewczej. 

Zastosowanie znajdują także kurtyny 

z elektrycznym wymiennikiem. Z uwagi 

na dość wysokie ceny energii elektrycznej 

wykorzystuje się je głównie 

w obiektach, w których o montażu 

urządzenia pomyślano już po oddaniu 

budynku do użytku. Rozwiązanie przekonuje 

do siebie brakiem strat przesyłowych 

czy konieczności zastosowania 

dodatkowych elementów zabezpieczających 

oraz niższymi kosztami instalacyjnymi. 

Dobry design 

Wcześniej powszechnie stosowane 

wiatrołapy nie pozwalają na pełne 

wykorzystanie reprezentatywnej przestrzeni. 

Kurtyny powietrza nie ingerują 

w rysunek budynku ani nie wymagają 

wprowadzania żadnych zmian w projekcie 

architektonicznym – to zatem 

rozwiązanie, które wpływa na estetykę 

obiektu oraz jego wnętrza. Producenci 

coraz większą uwagę zwracają również 

na estetykę samych urządzeń. • 

Na podstawie materiałów: 

VTS Group, Iglotech, Flowair, Frico 

REKLAMA 


47

R. 

NA RYNKU 

Przegląd kurtyn powietrznych z wodnym wymiennikiem ciepła 

Producent FLOWAIR FLOWAIR 

Model ELiS A ELiS G 

Maksymalny strumień 

przepływu na poszczególnych 

biegach [m 3 /h] 

1000–3500 3500–8100 

Moc grzewcza [kW] 

17,6 –28,0 

przy temp. czynnika grzewczego 90/70 o C, 

temp. powietrza na wlocie do urządzenia 10 o C 

22,9–62,8 

przy temp. czynnika grzewczego 90/70 o C, 

temp. powietrza na wlocie do urządzenia 10 o C 

Maksymalny pobór mocy 

[W] 

124–335 240–1000 

Maksymalny pobór prądu 

[A] 

0,54–1,45 1,2–4,2 

Maksymalna temperatura 

wody grzewczej [ o C] 

95 130 

Maksymalne ciśnienie 

robocze [MPa] 

1,6 1,6 

Rodzaj montażu Pionowy Poziomy, pionowy 

Zasięg [m] 3 7,5 

Masa urządzenia [kg] 20,9–37,1 47,4–66,4 

Długość elementu grzewczego 

[cm] 

95–187 145 

Możliwość łączenia urządzeń 

w szereg (TAK/NIE) 

TAK 

TAK 

Informacje dodatkowe Możliwość komunikacji z BMS i Systemem FLOWAIR Możliwość komunikacji z BMS i Systemem FLOWAIR 

Sterowanie Czujnik drzwiowy DC, sterownie TS oraz T–box Czujnik drzwiowy DC, sterowanie TS oraz T–box 

Okres gwarancji 2 lata 2 lata 

Cena katalogowa netto 2980–4780 zł 3870–5480 zł 

W tabelach podano dane dostarczone przez producentów urządzeń. 

48 


NA RYNKU R. 


SONNIGER POLSKA 

SONNIGER POLSKA 

GUARD 100W 

GUARD’PRO 200W 

2000 III bieg; 1550 II bieg; 1200 I bieg 9000 

10-16 47 

220 750 

1,25 3,6 

90/70 90/70 

0,007 0,015 

pion/poziom 

pion/poziom 

4 7,5 

16,5 62/60 

108,4 200 

TAK 

TAK 

Nowoczesny design, GUARD elektryczna inteligentna grzałka PTC, 

Cicha praca 59 dB(A) 

System ACTIVE PROTECTION 

Sterownik Comfort 

Doorstop – włącznik drzwiowy / CONTROLBOX – szafa sterownicza / 

SPEEDER – regulator prędkości 

2 Lata 2 lata 


1899 zł 5049 zł 


49

R. 

NA RYNKU 


Producent STAVOKLIMA STAVOKLIMA 

Model THCP-250-4-Li2N TUBEX 2500 W – CAS inox/MR X 

Maksymalny strumień 

przepływu na poszczególnych 

biegach [m 3 /h] 

3100/6200/9400 1380/2760/4150 

Moc grzewcza [kW] 

32/48,5/61,2 

przy temp czynnika grzewczego: 80/60 o C, 

temp. powietrza na wlocie do urządzenia: 18 o C 

21,1/34,5/45,2 

przy temp czynnika grzewczego: 80/60 o C, 

temp. powietrza na wlocie do urządzenia: 18 o C 

Maksymalny pobór mocy 

[W] 

2430 1100 

Maksymalny pobór prądu 

[A] 

10,8 5,4 

Maksymalna temperatura 

wody grzewczej [ o C] 

90 90 

Maksymalne ciśnienie 

robocze [MPa] 

1,6 1,6 

Rodzaj montażu Poziomy Pionowy 

Zasięg [m] 3,5 2,5 

Masa urządzenia [kg] 130 100 

Długość elementu grzewczego 

[cm] 

253 250 

Możliwość łączenia urządzeń 

w szereg (TAK/NIE) 

Informacje dodatkowe 

TAK 

• standardowo lakierowana w kolorze RAL 7045/7047 

• możliwość lakierowania na dowolny kolor z palety RAL, 

zasilanie wentylatora 230 V, 

• możliwość kontroli pracy kurtyny przy pomocy modułu BMS 

lub za pomocą pilota zdalnego sterowania, 

• uzależnienie pracy kurtyny w zależności od położenia drzwi, 

• funkcja opóźnienia czasowego – dobieg wentylatora 

po zamknięciu drzwi 

TAK 

• lakierowanie na dowolny kolor z palety RAL, zasilanie wentylatora 230 V, 

• możliwość kontroli pracy kurtyny przy pomocy modułu BMS 

lub za pomocą pilota zdalnego sterowania, 

• uzależnienie pracy kurtyny w zależności od położenia drzwi, 

• funkcja opóźnienia czasowego – dobieg wentylatora 

po zamknięciu drzwi 

Sterowanie 

Sterowanie za pomocą intuicyjnego sterownika ściennego ECON 

lub multifunkcyjnego dotykowego sterownika nowej 

generacji DITRONIC TOUCH 

Sterowanie za pomocą intuicyjnego sterownika ściennego ECON 

lub multifunkcyjnego dotykowego sterownika nowej 

generacji DITRONIC TOUCH 

Okres gwarancji Standardowa gwarancja wynosi 2 lata Standardowa gwarancja wynosi 2 lata 

Współpraca z automatyką ECON: 3973 EUR, 

Cena katalogowa netto 

Współpraca z automatyką DITRONIC: 4344 EUR 


Współpraca z automatyką ECON: 5938 EUR, 

Współpraca z automatyką DITRONIC: 6299 EUR 

50 


NA RYNKU R. 


VTS Sp. z o.o. 

VTS Sp. z o.o. 

WING W150 EC 

WING W200 EC 

I bieg: 1420 

II bieg: 2050 

III bieg: 3100 

I bieg: 2050 

II bieg: 3150 

III bieg: 4400 

32 kW dla parametrów 90/70/5 o C 47 kW dla parametrów 90/70/5 o C 

180 260 

1,3 1,9 

95 95 

1,6 1,6 

Poziomy/pionowy 

Poziomy/pionowy 

3,7 3,7 

29 37,5 

129,8 185 

TAK 

TAK 

• Wyższa sprawność zastosowanych silników EC w całym zakresie regulacji, w 

porównaniu do standardowych silników 

• Niskie koszty obsługi 

• Możliwość bezpośredniego podłączenia do systemu BMS 

• Cichobieżność przy znacznych prędkościach obrotowych 

• Regulacja wydajności wentylatora za pomocą sygnału 0-10 V DC 

• Wyższa sprawność zastosowanych silników EC w całym zakresie regulacji, w 

porównaniu do standardowych silników 

• Niskie koszty obsługi 

• Możliwość bezpośredniego podłączenia do systemu BMS 

• Cichobieżność przy znacznych prędkościach obrotowych 

• Regulacja wydajności wentylatora za pomocą sygnału 0-10 V DC 

Sterownik WING EC lub bezpośrednio z BMS (protokół MODBUS RTU) 

Sterownik WING EC lub bezpośrednio z BMS (protokół MODBUS RTU) 

3 lata 3 lata 


2 389 zł 2 949 zł 


51

P. 

pompy i przepompownie 

Pompy elektroniczne w optymalizacji pracy 

instalacji c.o., c.w.u. i klimatyzacyjnych 

Nowoczesne pompy są energooszczędne i precyzyjne w swojej pracy. 

Dzięki automatyzacji dostosowują parametry do zmieniających się warunków 

w instalacji. 

Jako ważną cechę nowoczesnych 

pomp obiegowych należy 

wymienić zastosowanie rozwiązań, 

dzięki którym praca jest dostosowywana 

do zmieniającego 

się zapotrzebowania na energię. 

Warto wspomnieć o możliwości 

pracy przede wszystkim w instalacjach 

z rurami o mniejszych 

przekrojach i zaworami termostatycznymi. 

Wysoki poziom sprawności pompy 

zyskuje się dzięki zastosowaniu 

silników komutowanych elektronicznie. 

Wirnik ma wbudowany 

magnes stały, przez co potrzeba 

mniej prądu na namagnesowanie 

wirnika, bowiem jego namagnesowanie 

jest stałe. Układ mikroprocesorowy 

przelicza parametry, 

nadzoruje pracę przetwornicy 

częstotliwości i steruje komutacją 

elektroniczną wirującego pola 

magnetycznego. Silnik zyskuje 

więc optymalne parametry zasilania, 

a prędkość obrotowa pompy 

jest regulowana płynnie. Napędy 

elektryczne pomp z komutacją 

automatyczną są urządzeniami 

synchronicznymi. Tym sposobem 

napędzające pole magnetyczne 

ma taką samą prędkość jak wirnik. 

Pozwala to na wyeliminowanie 

strat i poślizgów. 

Na szczególną uwagę w pompach 

elektronicznych zasługuje 

samoczynne wykrywanie przepływu 

czynnika roboczego 

w instalacji z możliwością dostosowania 

wysokości podnoszenia 

do bieżących wymagań. Wstępny 

zakres pompy jest wybierany 

za pomocą pokrętła. 

Fot. 1. Intuicyjna obsługa i konserwacja za pomocą symboli na ekranie LCD zapewniają 

maksymalny komfort obsługi. 

Fot. WILO 

52 


pompy i przepompownie P. 

Fot. FERRO 

Fot. 2. Pompa cyrkulacyjna do cieczy 

czystej o temperaturze od +2°C do 

+110°C. 

Pompy bardzo często pracują w ramach 

rozbudowanych systemów sterowania 

a więc ważne są odpowiednie możliwości 

w zakresie wymiany danych. 

Dodatkowe moduły komunikacyjne 

umożliwiają sterowanie pompą za pomocą 

specjalistycznego oprogramowania 

komputerowego. Zdalnie można 

odczytywać informacje o funkcjach realizowanych 

przez urządzenie. Przydatne 

rozwiązanie stanowi pilot zdalnego 

sterowania umożliwiający zmianę parametrów 

pracy pompy. Niejednokrotnie 

do sterowania wykorzystuje się magistralę 

komunikacyjną RS-485. Wiele 

urządzeń udostępnia użytkownikowi 

dodatkowe informacje takie jak np. ilość 

godzin przepracowanych przez pompę. 

Konstrukcja 

Dla zapewnienia oszczędności energii 

stosuje się zintegrowane przetwornice 

częstotliwości, dzięki którym pompa 

może pracować z różnymi prędkościami. 

Korpusy pomp bardzo często 

wykonuje się z żeliwa z powłoką kataforetyczną 

(KTL). Warto zwrócić uwagę 

na izolację termiczną z polipropylenu, 

materiałem wykonania wału jest stal 

nierdzewna, a łożyska wytwarza się 

z węgla spiekanego z użyciem dodatkowej 

impregnacji metalem. Wirniki bardzo 

często są produkowane z tworzywa 

sztucznego. Sferycznie ukształtowany 

wirnik kulowy, który osadza się na nieruchomym 

trzpieniu, ma zakończenie 

w postaci odpornego na ścieranie ceramicznego 

łożyska. Wirnik to jedyna 

ruchoma część pompy. 

Przydatne są rozwiązania odpowiedzialne 

za ochronę urządzenia przed pracą 

na sucho. Takie zabezpieczenia zyskuje 

się poprzez odpowiednio dobrane 

materiały wykonania łożyska. W szczególności 

chodzi o wysoki poziom odporności 

na przegrzanie. Ważne jest 

również eliminowanie luzu łożyskowego 

występującego pomiędzy łożyskiem 

wałka a wałkiem. Oprócz tego eliminuje 

się zjawisko blokowania pompy. Zapewnia 

to szeroka szczelina pomiędzy 

hermetyczną przegrodą a wirnikiem. 

Takie rozwiązanie jest gwarancją swobodnego 

przepływu zanieczyszczeń. 

Wirnik przechyla się na boki dzięki czemu 

cząstki zanieczyszczeń są szybko 

wymywane. Warto wspomnieć o małej 

powierzchni styku pomiędzy łożyskiem 

kulowym a wirnikiem. 

Tryby pracy pomp 

W praktyce wykorzystuje się kilka trybów 

pracy pomp – ręczna (n = stały), 

regulacji wg stałej różnicy ciśnień 

(Δp-c), regulacji wg zmiennej różnicy ciśnień 

(Δp-v), regulacji wg różnicy ciśnień 

w zależności od temperatury (Δp-T). 

Szereg funkcji pompa jest w stanie realizować 

samoczynnie. Chodzi głównie 

o płynne dopasowywanie wydajności 

zależnie od warunków pracy. Np. automatyczny 

przepływ będzie zmniejszony 

w porze nocnej kiedy temperatura powietrza 

w pomieszczeniach jest obniżana 

a więc zmniejsza się zapotrzebowanie 

na ciepło. Oprócz tego inicjowana jest 

funkcja blokady, pełnego zabezpieczenia 

silnika z wbudowanym wyzwalaczem 

elektronicznym oraz łagodny rozruch. 

Odpowiednie funkcje uruchamia się za 

pomocą pokrętła. Jest to rodzaj pracy, 

wartość zadana różnicy ciśnień, wybór 

pracy automatycznej, tryb obniżenia 

nocnego. Oprócz tego można ustawić 

prędkość obrotową. 

Fot. LFP 

Fot. 3. Elektroniczne pompy obiegowe 

idealnie sprawdzają się w instalacjach 

ze zmiennym natężeniem przepływu 

(np. instalacje centralnego ogrzewania 

z grzejnikami regulowanymi za pomocą 

termostatu). 

Tandem 

W instalacjach, gdzie wymaga się najwyższego 

poziomu bezpieczeństwa 

obiegu czynnika roboczego zastosowanie 

znajdują pompy obiegowe 

o konstrukcji podwójnej. Urządzenia 

tego typu mogą pracować w jednym 

z trzech trybów. W przypadku pracy 

naprzemiennej jedna z pomp stanowi 

urządzenie robocze a druga to pompa 

rezerwowa. Czas przełączania można 

programować. Jeżeli dojdzie do zakłócenia 

pracy jednej z pomp w trybie pracy 

rezerwowej to obieg cieczy zapewni 

druga pompa. Można tak zaprogramować 

pompy aby przez pewien czas pracowały 

jednocześnie. Zapewnia to łagodne 

przejście między przełączeniami 

i cichą pracę. 

W pracy z rezerwą jedna z pomp jest 

urządzeniem roboczym a druga rezerwowym. 

Jeżeli dojdzie do wyłączenia 

pompy roboczej to samoczynnie będzie 

uruchomiona pompa rezerwowa. 

W tym trybie pracy można zamienić 

kolejność pracy pomp. Z kolei w trybie 

pracy pojedynczej obie pompy pracują 

niezależnie bez wymiany danych między 

sobą. 

Pompy c.w.u. 

W nowoczesnych pompach cyrkulacyjnych 

stawia się na oszczędność energii. 

Stąd też niektóre modele potrzebują 

tylko 3 W mocy elektrycznej. Istotną rolę 

odgrywa wbudowanie magnesu stałego 

w wirnik, przez co eliminowana jest 


53

P. 


Fot. GRUNDFOS 

Fot. 4. W nowoczesnych pompach obiegowych zastosowano rozwiązania, dzięki którym 

ich praca jest automatycznie dostosowywana do zmieniającego się zapotrzebowania na 

energię. 

potrzeba dostarczania energii elektrycznej 

do namagnesowania wirnika. Wirujące 

pole magnetyczne stojana w silniku 

jest komutowane w sposób elektroniczny 

za pomocą układu mikroprocesorowego. 

To właśnie on odpowiada za 

przeliczanie wymaganych parametrów 

i sterowanie przetwornicą częstotliwości. 

Istotna jest płynna regulacja prędkości 

obrotowej silnika, uwzględniająca 

bieżące warunki instalacji c.w.u. Szacuje 

się, że energooszczędna pompa pobiera 

rocznie około 20 kWh przy założeniu, 

że urządzenie pracuje 18 h na dobę. 

Oferowane są również modele pomp 

z zegarami czasowymi, umożliwiającymi 

tygodniowe programowanie. Np. 

można przewidzieć pracę pompy tylko 

w czasie, gdy woda jest pobierana. 

Dostępne na rynku pompy cyrkulacyjne 

mają konstrukcje zapewniające mniejsze 

osadzanie się węglanów wapnia. Istotna 

jest cicha praca będąca efektem braku 

luzu łożyskowego między wałkiem a jego 

łożyskiem. Trwałość pompy to wynik 

zastosowania łożysk odpornych na zużycie. 

W niektórych modelach prędkość 

obrotowa jest regulowana pokrętłem, 

umieszczonym na korpusie silnika a punkty 

referencyjne, zaznaczone na podziałce 

pozwalają na wybór prędkości obrotów. 

Obudowa pomp ma również zaznaczone 

pozycje, których ustawienie zapewni optymalne 

zużycie energii. 

Zanieczyszczenia przedostające się 

do instalacji, mogą swobodnie przepłynąć 

przez szeroką szczelinę między wirnikiem 

pompy a hermetyczną przegrodą. 

Dzięki możliwości przechylania się 

wirnika na boki ewentualne cząstki zanieczyszczeń 

są usuwane. W konstrukcji 

nowoczesnych pomp niejednokrotnie 

przewiduje się niewielką powierzchnię 

styku pomiędzy wirnikiem a łożyskiem 

kulowym. Takie rozwiązanie powoduje 

mniejsze tarcie. 

Dobierając pompę cyrkulacyjną c.w.u. 

należy zwrócić uwagę na jej wydajność 

oraz wysokość podnoszenia. 

Zewnętrzne sterowniki pomp 

Pompy mogą być również sterowane 

przez urządzenia zewnętrzne. W najprostszej 

aplikacji wykorzystuje się sterowniki 

automatycznie załączające i wyłączające 

pompę obiegową przy uwzględnieniu 

zadanej temperatury. Sterowniki tego 

typu współpracują z instalacjami z kotłami 

na paliwa stałe lub gazowymi, które nie 

mają funkcji sterowania pompami. Istotną 

rolę odgrywa czujnik odpowiedzialny za 

pomiar temperatury czynnika roboczego 

na zasilaniu instalacji c.o. W niektórych instalacjach 

z kotłami c.o. na paliwa stałego 

pompa zostanie wyłączona wraz z wygaśnięciem 

płomienia. 

Ważne jest aby w instalacjach c.o. 

z kotłami gazowymi temperatura ustawiona 

na sterowniku nie była niższa od 

temperatury wprowadzonej do termostatu 

kotła c.o. 

Warto przypomnieć, że zadając 

na sterowniku wartość temperatury, 

która przekracza punkt rosy zapobiega 

się poceniu kotła podczas rozgrzewania 

wody w instalacji. Przydatnym rozwiązaniem 

jest funkcja uruchamiania pompy 

co kilka dni na kilkadziesiąt sekund. 

Zapobiega to jej blokowaniu w efekcie 

zastania wody. 

Sterowanie pompami c.w.u. 

Odpowiednie urządzenia są dobierane 

pod kątem sterowania pracą pomp 

c.w.u. Istotną rolę odgrywają czujniki 

temperatury. Sterownik załącza pompy 

jeżeli różnica temperatur na dwóch 

czujnikach przekroczy zadaną wartość 

uwzględniając minimalny próg załączenia 

pompy. Z kolei wyłączenie pomp 

następuje wraz uzyskaniem zadanej 

temperatury lub nie przekroczeniem 

minimalnego progu załączenia pompy. 

Sterowniki tego typu eliminują 

niepotrzebną pracę urządzeń pompujących 

i niepotrzebne wychłodzenie 

jeżeli spadnie temperatura zasilania. 

Oszczędności dotyczą więc nie tylko 

energii elektrycznej ale również wydłużenia 

trwałości pompy. 

W sterownikach pomp c.w.u. uwzględnia 

się system zapobiegania zastaniu 

pompy podczas dłuższego postoju. Niektóre 

sterowniki mają funkcję ochrony 

instalacji przed zamarzaniem. W efekcie 

jej działania wraz ze spadkiem temperatury 

poniżej 6°C na czujniku kotła pompa 

załączy się na stałe, natomiast jej 

wyłączenie nastąpi wraz z osiągnięciem 

przez temperaturę wartości 7°C. 

Podsumowanie 

Pompy elektroniczne, w porównaniu 

do tradycyjnych konstrukcji, cechuje 

przede wszystkim zmniejszone zapotrzebowania 

na energię elektryczną. 

Ważne jest przy tym dopasowanie 

pracy pompy do zmieniającego się zapotrzebowania 

na ciepło. Sterowanie 

pomp wykorzystuje mikroprocesory 

analizujące parametry i warunki pracy. 

• 

54 


www.dabpumps.com.pl 

NOWOŚĆ 

EVOSTA 2 

EVOSTA 3 

Najwyższy stopień ochrony IP na rynku!

P. 


Pierwsza na świecie intuicyjna pompa smart * 

Wilo Stratos MAXO – optymalizacja pracy instalacji 

PROMOCJA 

Wykorzystanie pompy obiegowej w instalacjach centralnego ogrzewania 

jest powszechnie uznawane za jedyny skuteczny sposób transportu 

ciepła do poszczególnych odbiorników. Od 2013 roku wraz z wejściem 

w życie rozporządzenia dotyczącego efektywności energetycznej pomp 

bezdławnicowych, w instalacjach grzewczych niezbędne jest stosowanie 

pomp charakteryzujących się płynnym dopasowaniem prędkości obrotowej 

do zmiennych warunków przepływowych w instalacji. Tym samym 

możemy mówić o znacznie lepszych parametrach energetycznych, o ile 

układ pracuje jak należy. 

Odpowiednia praca instalacji to taka, 

w której pompa ustawiona jest na projektowe 

straty ciśnienia a poszczególne 

odbiorniki i sekcje w instalacji na odpowiednie 

przepływy odpowiednie czyli 

nie większe niż nominalne – obliczeniowe. 

W przypadku błędnego „podzielenia” 

przepływów dochodzi do sytuacji w której 

przez pierwsze odbiorniki przepływa 

większa ilość wody powodując niedogrzewania 

dalej usytuowanych odbiorników. 

Tymczasowym rozwiązaniem problemu 

jest ustawianie pompy na większe 

nastawy, większe niż nominalne obliczeniowe. 

Taka praca wpływa na znaczne 

zwiększenie kosztów eksploatacyjnych, 

możliwość pojawienia się szumów przepływowych 

oraz szybsze zużycie pomp. 

Chcąc rozwiązać ten problem Wilo stworzyło 

nową innowacyjną pompę, której 

zadaniem jest maksymalne wsparcie wykonawcy 

oraz konserwatora na obiekcie. 

Zrealizowane zostało to przez rozbudowanie 

systemu monitorowania i zbierania 

danych. Nowe pompy Wilo-Stratos MAXO 

mierzą rzeczywiste warunki pracy instalacji, 

pokazując w którym punkcie pracy 

aktualnie się znajdujemy. Tym samym 

wykonawca będzie wiedział czy przy danej 

nastawie na pompie oraz na zaworach 

osiąga szukany przepływ, czy jest za 

mały, bądź zbyt duży i instalacja wymaga 

dalszej optymalizacji.

pompy i przepompownie P. 

Efektem takiej pracy jest aż o 20% 

mniejsze zapotrzebowanie na energię 

niż w przypadku standardowej pracy 

w trybie ∆p-v (proporcjonalnym). 

Celem jeszcze skuteczniejszego rozwiązania 

problemu nastawy pomp stworzona 

została nowa funkcja Dynamic 

Adapt Plus. Funkcja ta przeznaczona 

jest dla układów jednopompowych, 

a w szczególności modernizowanych 

instalacji gdzie odnalezienie szukanego 

punktu pracy jest znacznie utrudnione 

lub całkowicie niemożliwe. Nowa funkcja 

sterowania automatycznie dostosowuje 

wysokość podnoszenia do zapotrzebowania 

hydraulicznego bez konieczności 

określania wartości zadanej. Po uruchomieniu 

Wilo-Stratos MAXO wybiera 

punkt pracy na środku mapy pompy. 

W zależności od zmiany strumienia objętości 

ustalane są nowe punkty operacyjne. 

Celem tej kontroli jest wybór 

punktu pracy, tak aby najdalsze zawory 

były otwarte. W rezultacie system może 

pracować z najniższą możliwą stratą ciśnienia. 

Dostosowanie do zmieniających 

się warunków ciśnienia odbywa się automatycznie 

i niezależnie. 

Nowa pompa Wilo-Stratos MAXO wyposażona 

została również w funkcję 

* 

Kategoria pomp smart rozumiana 

jako nowy typ urządzeń, które pod 

względem technologicznym znacząco 

wykraczają poza dotychczas 

oferowane pompy o najwyższej 

sprawności. 

Fot. 2. 

Funkcja Multi-Flow Adaptation 

Fot. 1. 

 

 

 

Funkcja Dynamic Adapt Plus 

adaptacji i równoważenia przepływów 

w układach wielopompowych. 

Nowa innowacyjna funkcja zapewnia, 

że pompa zasilająca dostosowuje swoją 

wydajność precyzyjnie do wymagań 

podłączonych pomp obiegowych 

wtórnych. Pompa zasilająca odbiera 

z każdej pojedynczej pompy wtórnej 

w sposób ciągły w krótkich odstępach 

czasu wymagany przepływ objętościowy. 

Suma wymaganej prędkości 

przepływu wszystkich pomp prowadzi 

do wytworzenia pożądanego natężenia 

przepływu pompy zasilającej. 

Ma to tę zaletę w porównaniu z regulacją 

Δp, że oszczędzana jest energia pompy 

 

 

elektrycznej. Ponadto niższa temperatura 

powrotu optymalizuje sprawność generatora 

ciepła – pozytywnym efektem 

jest oszczędność paliwa. W lokalnych 

punktach przesyłu ciepła, niższa temperatura 

powrotu prowadzi do większej 

niezawodności, ponieważ unika 

się ogranicznika temperatury powrotu 

i przelewu. Funkcja Multi-Flow jest odpowiedzią 

na problem z wyrównaniem 

przepływów po obu stronach wymienników. 

Przykład zastosowania: 

Funkcja Multi-Flow Adaptation. 

Dynamiczne równoważenie przepływów 

pomiędzy pompami pracującymi 

w instalacjach o różnych obiegach np. 

ogrzewaniu podłogowym przy ∆T=7 

stopni oraz ogrzewaniu grzejnikowym 

przy ∆T=20 stopni. 

Pomimo faktu, iż sama pompa nie zastąpi 

poprawnego równoważnia hydraulicznego, 

wprowadzając nowy 

produkt jakim jest pompa Wilo-Stratos 

MAXO postaraliśmy się dodać szereg 

funkcjonalności, które zapewniają 

optymalną pracę całego systemu 

ogrzewczego. 

• 


57

P. 

pomiary 

Urządzenia pomiarowe 

do kontroli pracy kotłów grzewczych 

Pierwsze uruchomienie i następnie dalsza bieżąca eksploatacja urządzeń 

grzewczych (kotłów grzewczych) wymaga zastosowania przyrządów pomiarowych, 

które służą do zbadania ilości (stężenia) i jakości gazów oraz 

innych parametrów powiązanych z prawidłowo przebiegającym procesem 

spalania, takich jak choćby emisja zanieczyszczeń. Na ich czele stoją 

analizatory spalin – coraz bardziej kompaktowe i zarazem wszechstronne 

urządzenia, wyposażane w elektronikę wspomagającą różne metody 

prezentacji wyników i komunikacji M2M. 

Uwarunkowania prawne 

Nie sposób omawiać analizatorów 

spalin w oderwaniu od 

normy PN-EN 50379 na którą 

składają się trzy osobne części. 

Każda z nich omawia nieco inne 

kwestie i dotyczy innych sytuacji 

o innych uwarunkowaniach. 

Część pierwsza normy to przede 

wszystkim określenie metod badania 

kotłów, zaś pozostałe dwie 

to wymagania odnośnie charakterystyki 

przyrządów pomiarowych. 

Z tego też powodu część 

druga (przede wszystkim) i trzecia 

zawierają kluczowe zapisy 

wpływające bezpośrednio na to, 

jak wyglądają i działają obecnie 

oferowane analizatory spalin. 

I tak w części drugiej umieszczono 

wymagania wobec mierników 

i analizatorów używanych przy 

obowiązkowych przeglądach 

i ocenach kotłów, zaś w części 

trzeciej znalazły się wymagania 

względem urządzeń znajdujących 

zastosowanie podczas serwisowania 

urządzeń grzewczych 

opalanych gazem (w odróżnieniu 

od przeglądu, serwisowanie tych 

urządzeń jest prawnie nieokreślone 

– to swoista luka w przepisach). 

Warto przy tym zauważyć, 

że podczas serwisowania kotłów 

opalanych paliwem innym niż 

gaz, również korzysta się z analizatorów 

spełniających wymogi 

Fot. AFRISO 

Fot. 1. Analizator spalin BLUELYZER® ST jest uniwersalnym urządzeniem służącym do pomiaru 

parametrów gazów spalinowych w małych i średnich kotłach opalanych olejem lub 

gazem. Kotły mogą być wyposażone w palniki o stałej lub modulowanej mocy. Analizator 

spalin BLUELYZER® ST umożliwia także dokładną kalkulację wartości Eta (sprawność kotła) 

powyżej 100% dla wszystkich kotłów kondensacyjnych. 

części drugiej normy PN-EN 50379. 

Część trzecia normy określa też wymagania 

względem analizatorów używanych 

podczas serwisowania przepływowych 

podgrzewaczy wody, czyli wobec 

urządzeń wskaźnikowych, przy których 

podczas pomiaru CO nie ma kompensacji 

H2. Z powyższego można wywnioskować, 

iż profesjonalne analizatory 

spalin muszą koniecznie spełniać wymagania 

części drugiej normy PN-EN 50379 

lub drugiej i trzeciej zarazem. 

58 


pomiary P. 

Fot. KIMO INSTRUMENTS 

Fot. 2. Wielofunkcyjny analizator spalin 

KIMO Kigaz do kompleksowej i szczegółowej 

analizy pieców grzewczych zasilanych 

dowolnym paliwem. Wymienne 

cele, menu w języku polskim, możliwość 

wydruku wyników na miejscu. 

Podstawowy sprzęt – konstrukcja 

i działanie analizatorów spalin 

Jak już zostało to wspomniane, specjalista 

serwisujący bądź kontrolujący pracę 

kotłów grzewczych musi być wyposażony 

w profesjonalny analizator spalin spełniający 

wymagania normy PN-EN 50379 

w jej drugiej lub drugiej i zarazem trzeciej 

części. Analizator taki – najlepiej 

wyprodukowany przez któregoś z kilku 

wiodących wytwórców na rynku UE 

– pozwala na analizę zarówno jakości 

jak i ilości produktów spalania (spalin), 

co przekłada się na ocenę sprawności 

działania kotła. Oczywiście można spotkać 

wyroby dość proste i znajdujące 

zastosowanie przy małych kotłach gazowych 

lub olejowych, ale są też te ze 

średniej i wysokiej półki, które pracują 

przy średnich i dużych kotłach opalanych 

właściwie dowolnym paliwem. 

Ponadto rozróżnić można analizatory 

kompaktowe, czyli ręczne i przenośne, 

obsługiwane właściwie jedną ręką, oraz 

stacjonarne, pracujące w jednej i tej samej 

lokalizacji – najczęściej znajdujące 

zastosowanie w przemyśle i nieraz powiązane 

w swoiste sieci (multipleksery). 

Obecnie oferowane na rynku polskim 

analizatory podają zawartość takich 

związków i substancji w spalinach, jak 

m.in. O 2 

(czysty tlen), SO 2 

, NO/NO 2 

/NO 3 

Fot. TESTO 

Fot. TESTO 

Fot. 3. Sondy i akcesoria podłącza się 

do analizatora Testo 330 w szybki sposób 

- za pomocą szybkozłącza. 

(tlenki azotu – zawsze obecne w spalinach), 

CO, CO 2 

oraz w niektórych modelach 

kilku innych. Oprócz tego analizatory 

potrafi ą określić temperaturę spalin 

oraz ich najbliższego otoczenia, podać 

tzw. współczynnik nadmiaru i wskazać 

czy uzyskane w trakcie analizy wyniki 

z d a n i e m 


Inż. Antoni Klonowski, Specjalista HVACR w Merserwis – ofi cjalnego dystrybutora marki KIMO w Polsce 

Czy kompaktowe analizatory spalin dostępne na rynku polskim, działają 

w oparciu o zróżnicowane metody detekcji/analizy? 

Standardowo dostępne są dwie metody analizy gazów: 

za pomocą czujników elektrochemicznych oraz czujników 

NDIR na podczerwień. W przypadku urządzeń przenośnych 

do pomiaru i analizy gazów i spalin (kompaktowych) 

Kontroler pracy kotłów grzewczych powinien poza analizatorem 

spalin posiadać w mojej opinii (zakładamy obsługę różnych 

kotłów): pompkę sadzy, multimetr cyfrowy, miernik różnicy 

ciśnień, dwukanałowy miernik temperatury z odpowiednimi 

sondami zewnętrznymi do rur, miernik wycieku gazu CH4 

oraz ewentualnie miernik CO/CO 2 

. Niektóre z oferowanych 

stosuje się przede wszystkim czujniki (cele) elektrochemiczne. 

Drugie z rozwiązań jest raczej dostępne w urządzeniach 

stacjonarnych lub drogich rozwiązaniach przemysłowych. 

Jakim sprzętem oprócz analizatorów spalin, powinien dysponować kontroler 

pracy kotłów grzewczych? Co jeszcze powinno znaleźć się w jego wyposażeniu? 

analizatorów spalin są już na tyle uniwersalne, że posiadają 

niemal wszystkie wyżej wymienione funkcjonalności wbudowane, 

a do ich uruchomienia wymagane są wyłącznie 

opcjonalne sondy – co powoduje znaczną oszczędność 

miejsca w torbie/walizce narzędziowej i często też oznacza 

obniżenie kosztu zakupu i użytkowania takiego przyrządu. 


59

P. 

pomiary 

Fot. TESTO 

Fot. 5. Testo 317 wykrywa obecność CO 

w otaczających przestrzeniach i ostrzega 

użytkownika wizualnie i dźwiękowo 

o koncentracji gazów. 

spełniają normy dotyczące składu i jakości 

produktów spalania. 

Sercem analizatora są czujniki elektrochemiczne 

(układy 2 lub 3 elektrod zanurzonych 

w roztworze elektrolitu), które określają 

stężenie co najmniej trzech składowych 

spalin – tlenu, tlenku węgla i dwutlenku węgla 

lub tlenku azotu. Do wielu analizatorów 

można podłączyć dodatkowo inne sensory, 

co poszerza możliwości zastosowania tych 

urządzeń. Analizatory wyposaża się ponadto 

w czujniki piezoelektryczne pozwalające 

na pomiar ciągu kominowego, oraz filtry 

cząstek stałych i pułapki kondensatu, przy 

czym raz są one umieszczone w sondzie 

dołączanej do urządzenia, a raz w obudowie 

samego urządzenia. Często analizatory spalin 

– zwłaszcza te z wyższej półki cenowej 

- mierzą wiele innych parametrów, takich 

jak temperaturę gazu, różnicę ciśnień, wilgotność 

powietrza, punkt rosy czy straty 

kominowe. Wszystkie te pomiary pozwalają 

pełniej ocenić funkcjonowanie kotła, przy 

czym warto zauważyć, że mierząc parametry 

użytkownik może nieraz przełączać 

jednostki pomiarowe między stężeniem %, 

objętością %, ppm, mg czy mg/kWh. 

Ważną składową analizatorów spalin są 

moduły elektroniczne odpowiadające za 

zapamiętywanie zdarzeń i wyników oraz 

komunikację z komputerem, smartfonem 

lub tabletem. Najnowsze modele posiadają 

dwie pamięci (stała i wsuwana przez slot 

micro SD), w których zapisywane są wartości 

zmierzone, szczątkowe, zdarzenia takie 

jak stany alarmowe, wyłączenia i włączenia 

przyrządu czy też spadki energii w baterii zasilającej 

urządzenie. Moduły komunikacyjne 

opierają się na różnych protokołach wśród 

których spotyka się m.in. Bluetooth czy WiFi. 

Na koniec nie sposób nie wspomnieć 

o dużych i kolorowych wyświetlaczach 

oraz prostym i intuicyjnym menu, które 

niejako samo prowadzi operatora poprzez 

cały proces analizowania spalin. 

Funkcje grafi cznego prezentowania wyników 

na wyświetlaczu są dodatkowym 

wsparciem dla każdego konserwatora 

kotłów grzewczych – to atrybut niezwykle 

przydatny i bardzo powszechny. 

Kryteria wyboru 

analizatora spalin 

Najistotniejszą kwestią jest zgodność analizatora 

z normami i jak najszerszy zakres 

funkcji jakie oferuje przy jednoczesnym dopasowaniu 

narzędzia do rodzaju kotła, który 

będzie kontrolowany. Idealnie jest, jeśli analizator 

posiada funkcję wykrywania głównego 

strumienia spalin co pozwala poprawnie 

umieścić sondę w kominie przy jednoczesnej 

analizie spalin i pomiarze ciągu. Nieodzowna 

jest kompensacja wodoru, która 

pozwala uniknąć zafałszowania pomiaru 

CO w spalinach oraz sekcja filtracyjna, sprawiająca 

że do pomiaru trafiają „czyste” spaliny, 

czyli pozbawione wilgoci i wszelkich innych 

zanieczyszczeń. Swoistym „must have” 

jest któraś z kilku metod zabezpieczających 

sensory przed uszkodzeniem w przypadku 

przekroczenia granicznego stężenia przez 

tlenek węgla – chodzi tu o sygnały alarmowe 

(dźwiękowe) lub najlepiej automatyczne 

systemy błyskawicznego wpuszczenia 

świeżego powietrza dla rozcieńczenia zbyt 

stężonego gazu spalinowego. Żywotność 

sensorów oraz sprawny serwis i niskie koszty 

późniejszej eksploatacji (a raczej konserwacji, 

obejmującej kalibrację, wymiany sensorów 

itd.) to kolejne kryteria warte wzięcia 

pod uwagę przy wyborze analizatora spalin. 

Żywotność w zakresie 5-6 lat oraz możliwość 

samodzielnej wymiany sensorów bez 

potrzeby wysyłania sprzętu do serwisu, to 

argumenty mocno podnoszące atrakcyjność 

analizatora. Z punktu widzenia użytkownika 

istotny jest duży, kolorowy i obrotowy 

wyświetlacz (np. TFT, LCD czy IPS 3” - 4”, 

obracany o 180º) o dużej rozdzielczości - 

Fot. TESTO 

Fot. 4. Testo 312-4 to miernik ciśnienia 

z programem Easyheat i pamięcią około 

25000 odczytów, do prób instalacji gazowych 

i wodnych. 

z prezentacją numeryczną i graficzną zarejestrowanych 

parametrów - oraz szeroko 

rozumiana ergonomia, która obejmuje nie 

tylko kształt obudowy czy rękojeści, ale też 

udaro-odporność i szczelność narzędzia (IP 

minimum 40). Miłym dodatkowym wsparciem 

mogą być magnesy na obudowie 

lub etui narzędzia, które umożliwiają przytwierdzenie 

analizatora do obudowy kotła 

lub innej powierzchni. Fachowcy cenią 

też rozwiązania pozwalające na przyłączanie 

różnych sond pomiarowych poprzez 

rozwiązania szybkozłączne, przy których 

analizator sam rozpoznaje która sonda została 

w danym momencie do niego przyłączona. 

Ciekawym i wartym rozważenia 

jest rozwiązanie w postaci wbudowanej 

minidrukarki termicznej. Na koniec warto 

też wspomnieć o długości pracy na jednym 

ładowaniu baterii (powinien wynosić około 

10 lub więcej godzin w przypadku baterii LI- 

Ion) oraz o czasie przejścia narzędzia w stan 

gotowości. Mając do wyboru kilka różnych 

modeli analizatorów pochodzących od różnych 

wytwórców, warto skierować uwagę 

w stronę tych wyposażonych w większe baterie 

i kalibrujących się przed użyciem w jak 

najkrótszym czasie, nie przekraczającym 25- 

30 sekund. 

Co jeszcze? – inne mierniki, 

akcesoria, elektronika 

Kontrolując pracę kotłów grzewczych fachowiec 

posługuje się nie tylko analizato- 

60 


pomiary P. 

Fot. TESTO 

Fot. KIMO INSTRUMENTS 

Fot. 6. Analiza spalin, pomiar ciągu kominowego i ciśnienia 

gazu na palniku oraz pomiar różnicy temperatur – to funkcje 

analizatora Testo 320. 

Fot. 7. Nowoczesne analizatory spalin KIMO mają możliwość 

współpracy z komputerami, tabletami i smartfonami (android i iOS). 

Odczyty, zapis, analiza i wydruk w przejrzystej i graficznej formie. 

rem spalin – w sukurs mogą, a często powinny 

mu przyjść inne urządzenia, wśród 

których warto wspomnieć o miernikach 

emisji pyłu. Przydatne są szczególnie 

przy kontroli kotłów opalanych pelletem, 

drewnem czy też węglem i określają stężenie 

cząstek stałych na drodze pomiaru 

optycznego. Pomiar trwa z reguły nieco 

czasu (np. 15-30 minut), zaś uzyskany 

wynik jest wartością średnią. Istotne jest 

to, że urządzenia te z reguły współpracują 

w ramach jednej marki lub serii produktowej 

z analizatorami spalin, co pozwala 

inspektorowi szybko wykonać znacznie 

więcej pomiarów, które następnie mogą 

zostać wydrukowane (wbudowana lub 

osobna bezprzewodowa drukarka), zapisane 

na karcie pamięci i / lub przesłane 

bezprzewodowo do tabletu czy komputera 

w postaci plików o różnych formatach, 

jak choćby PDF. 

Kolejnym urządzeniem wspierającym 

pracę kontrolera jest miernik ciśnienia, 

który również posiada wbudowaną 

pamięć i ponadto powinien posiadać 

moduł komunikacyjny obsługujący 

jeden lub kilka powszechnie stosowanych 

protokołów. 

Drukarki termiczne to nie urządzenia 

pomiarowe, niemniej często się z nich 

korzysta. Dobrze jest, gdy są kompaktowe, 

odporne na udary i w jakimś stopniu 

na wnikanie pyłów oraz wyposażone 

w magnesy pozwalające je zamocować 

na pionowej obudowie kotła. 

Kolejnym wsparciem są manometry 

elektroniczne służące do pomiaru ciśnienia, 

podciśnienia, różnicy ciśnień 

suchych i nieagresywnych gazów, oraz 

pomiaru takich parametrów jak m.in. 

ciąg kominowy, ciśnienie wylotowe 

i wlotowe czy ciśnienie przepływu. 

Elektroniczna pompka do sadzy, określająca 

ilość dymu z dokładnością 

do części dziesiętnych, jest kolejnym 

urządzeniem o którym warto pomyśleć. 

Jak większość wymienionych wyżej 

urządzeń do kontroli parametrów pracy 

kotłów grzewczych, powinna mieć 

czytelny wyświetlacz i móc przesyłać 

wyniki do drukarki oraz komputera czy 

urządzenia mobilnego. 

Z punktu widzenia doboru akcesoriów 

wspierających analizatory spalin, najważniejsze 

są różnego rodzaju sondy, 

przyłączane do analizatora bądź wyposażone 

we własny uchwyt bazowy 

i mocowane na nim (zatrzaskiwane) 

wymienne końcówki o różnej długości 

oraz konstrukcji (sztywne, elastyczne, 

jedno- i wielo-otworowe, itd.). 

Na koniec trzeba wspomnieć o elektronice, 

pod którą rozumie się komputery 

bądź urządzenia mobilne współpracujące 

z miernikami i analizatorami oraz 

przede wszystkim oprogramowanie zarówno 

komputerów jak i samych przyrządów 

pomiarowych. A więc chodzi tu 

m.in. o sposoby przesyłania informacji 

czyli danych z wynikami pomiarów 

(oraz sposoby komunikowania się między 

samymi urządzeniami pomiarowymi) 

na drodze przewodowej – wejścia 

USB czy RS232 - bądź bezprzewodowej 

– IR, Bluetooth itp. - oraz o oprogramowanie 

dostępne coraz częściej w postaci 

aplikacji pobieranych na systemy IOS, 

Android czy Windows. 

Podsumowanie 

Niezależnie od tego, jakim sprzętem, jakiej 

marki i jak dalece rozbudowanym operuje 

instalator dokonujący kontroli pracy kotła 

grzewczego, w gruncie rzeczy najistotniejsze 

jest to, by uzyskane wyniki były 

wiarygodne, a więc zebrane przez w pełni 

sprawne, skalibrowane i zgodne z przepisami 

urządzenie, metodami sprawdzonymi 

i gwarantującymi brak przekłamania 

wyników. Jeśli tylko ten warunek jest spełniony, 

wówczas można mówić w dużym 

uogólnieniu o dwóch dalszych tokach 

postępowania: instalacja jest prawidłowo 

przygotowana a kocioł pracuje prawidłowo 

gdyż wyniki spełniają normy – wówczas 

nie trzeba podejmować żadnych 

działań, bądź instalacja i kocioł wymagają 

natychmiastowej interwencji instalatora 

z powodu wyników dokumentujących 

i ukazujących nieprawidłowości w pracy 

kotła, o czym użytkownik czy administrator 

instalacji musi zostać niezwłocznie powiadomiony. 


Na podstawie materiałów 

publikowanych m.in. przez: 

Testo Sp. z o.o., Afriso Sp. z o.o., 

GHM Group, Bacharach Inc., 

KIMO Instruments, Grupa Sauermann, 

oraz Merserwis Sp. z o.o. Sp.K. 


61

P. 

pomiary 

Kontrola pracy kotłów grzewczych 

Jak wybrać odpowiedni analizator spalin 

PROMOCJA 

Do właściwego ustawienia parametrów pracy kotła grzewczego niezbędne 

jest użycie precyzyjnego analizatora spalin, który umożliwi szybki 

i wiarygodny pomiar O 2 

, CO, CO 2 

, NOx, a także oznaczenie innych istotnych 

parametrów, takich jak: sprawność, strata kominowa, współczynnik 

nadmiaru powietrza, ciąg itd. Analizator jest więc podstawowym narzędziem 

pracy instalatora i serwisanta kotłów. 

Rynek dostaw ciepła ciągle się 

rozwija. Wprowadzane są systemy 

solarne, pompy ciepła, 

kotły kondensacyjne, systemy 

na paliwa stałe (w tym pelety) 

i inne technologie. Głównym 

celem nowoczesnego systemu 

grzewczego staje się dostawa 

ciepła na żądanie, przy jednoczesnym 

niskim zużyciu paliwa i minimalnej 

emisji zanieczyszczeń. Niezależnie 

od zastosowanej technologii, 

każdy system grzewczy musi działać 

optymalnie. Oznacza to jego stałą 

kontrolę i regulację. Optymalizacja 

zapewnia znaczącą oszczędność paliwa, 

a co za tym idzie – zmniejszenie 

kosztów. 

Kryteria wyboru 

Analizator spalin to narzędzie codziennej 

pracy, ważne jest więc, aby jak najlepiej 

dobrać go do swoich potrzeb, 

zwracając uwagę na dopasowanie 

funkcji pomiarowych oraz akcesoriów. 

Istotną cechą jest także żywotność i niezawodność 

urządzenia, a w tym kontekście 

– zakres pomiarowy cel elektrochemicznych, 

które są „sercem” analizatora, a których 

właściwy dobór przesądza o wiarygodności 

pomiaru i bezawaryjnej pracy 

analizatora. Testo wprowadziło np. na rynek 

sensory pomiarowe o wydłużonej 

żywotności (Long Life), które charakteryzują 

się czasem pracy wynoszącym 

ponad 6 lat. Możliwa jest ponadto samodzielna 

wymiana tych sensorów przez 

użytkownika, dzięki czemu nie trzeba 

wysyłać urządzenia do serwisu. 

Koszt serwisu i kalibracji oraz dostępność 

i ceny części zamiennych to kolejne istotne 

kryteria przy wyborze analizatora spalin. 

Atutem jest oczywiście dłuższa gwarancja, 

jak w przypadku analizatora testo 

320 basic, do którego istnieje możliwość 

wydłużenia gwarancji do 5 lat. 

Fot. 1. 

Analizator spalin testo 320basic 

Przenośne analizatory 

testo 330LL i testo 320 basic 

Przenośne analizatory spalin testo 330LL 

i testo 320 basic są zaprojektowane oraz 

wyprodukowane zgodnie z wytycznymi 

zawartymi w normie PN-EN 50379. Charakteryzują 

się wzmocnioną konstrukcją, 

z klasą zabezpieczenia obudowy 

IP40. Ich atuty to m.in. wydłużona gwarancja 

na cele elektrochemiczne oraz 

62 


pomiary P. 

Fot. 2. 

Analizator spalin testo 330 LL 

możliwość samodzielnej wymiany cel 

przez użytkownika. 

Analizatory spalin Testo umożliwiają pomiar 

O 2 

, CO, CO 2 

, NOx, a także oznaczenie 

innych istotnych parametrów właściwej 

pracy kotła, takich jak: sprawność, strata 

kominowa, współczynnik nadmiaru powietrza, 

ciąg itd. Wyniki pomiarowe są 

wyświetlane na czytelnym, kolorowym 

wyświetlaczu, przy czym użytkownik 

może wybrać jeden z trzech sposobów 

przedstawienia wyników: 

• wskazania cyfrowe 

• wykres 

• tzw. macierz spalin, czyli rozwiązanie 

ułatwiające ocenę procesu spalania 

w sposób graficzny (testo 330). 

Dowodem wykonanej analizy może 

być wydruk raportu z drukarki bezprzewodowej 

Testo, zawierający pełny 

wynik przeprowadzonej analizy, datę 

i godzinę pomiaru, a także nazwę wykonawcy. 

Nowość – bezpłatna aplikacja 

na Androida do testo 330LL 

Analizator spalin testo 330LL, dzięki wyposażeniu 

w moduł Bluetooth, może 

wykorzystywać bezpłatną aplikację 

na Androida – Testo Combustion. Aplikacja 

jest bardzo prosta w obsłudze, 

dzięki ograniczeniu do minimum liczby 

kliknięć. Można uruchomić i zatrzymać 

analizator na odległość, zobaczyć dane 

w formie wykresu czy tabeli, zapisać 

je w formie protokołu jako PDF, CSV lub 

Wymagania, jakie powinien 

spełniać analizator spalin 

• łatwość obsługi, przejrzyste menu, 

• długi czas pracy bez ładowania akumulatorów, 

• długa żywotność i szeroki zakres pomiarowy 

cel elektrochemicznych, 

• niska cena i dostępność części zamiennych, 

• niskie koszty serwisu i kalibracji urządzenia, 

• długa gwarancja udzielana przez 

producenta. 

XML. Aplikacja umożliwia ustawienia 

opcji przesyłania mailem zapisywanego 

protokołu na wskazany wcześniej adres. 

Pozwala także wydrukować dane na bezprzewodowej 

drukarce Testo. Aplikację 

można pobrać ze sklepu Google Play. 

Będzie ona kompatybilna ze wszystkimi, 

aktualnie dostępnymi analizatorami spalin 

Testo z modułem Bluetooth. • 

REKLAMA 


63

w. 

wentylacja 

Rodzaje wymienników ciepła w rekuperatorach 

Rodzaj konstrukcji wymiennika ciepła rekuperatora przyczynia się nie 

tylko do funkcjonalności systemu wentylacyjnego ale również do jego 

sprawności. Na wyższy poziom sprawności składa się również odzysk ciepła. 

Wszystko to zapewnia większe oszczędności w eksploatacji budynku. 

Fot. VIESMANN 

Podaje się, że najwyższą wartość 

odzysku ciepła uzyskują wymienniki 

przeciwprądowe, w których 

kanały powietrza ustawiane są 

równolegle do siebie, natomiast 

strumień powietrza nawiewanego 

jest przeciwległy do strumienia 

powietrza wywiewanego. 

Budowa wewnętrzna wymiennika 

oraz rodzaj zastosowanego 

materiału decydują o różnicach 

jakościowych pomiędzy tymi samymi 

typami wymienników. 

W typowym wymienniku ciepła 

stykają się ze sobą dwa strumienie 

powietrza – wyciąganego z pomieszczeń 

oraz nawiewanego do pomieszczeń. 

Tym sposobem dochodzi 

do przekazania energii między strumieniami. 

Co prawda strumienie nie mieszają 

się ale mimo to dochodzi do przekazania 

ciepła. O tym w jaki sposób 

odbywa się przekazanie ciepła decyduje 

konstrukcja wymiennika. Np. obrotowe 

wymienniki ciepła w czasie pracy 

rekuperatora obracają się zmieniając 

styczność z powietrzem wywiewanym 

i nawiewanym. Z kolei w przeciwprądowym 

wymienniku ciepła strumienie powietrza 

przemieszczają się równolegle 

Fot. 1. Kompaktowe urządzenie wentylacji mieszkań jest zaprojektowane do 

kontrolowanej wentylacji nawiewno-wywiewnej pojedynczych pomieszczeń. 

Doprowadzane powietrze świeże zostaje przefiltrowane i podgrzane w krzyżowym 

wymienniku ciepła przez powietrze usuwane z pomieszczenia. Sprawność odzysku 

ciepła z powietrza usuwanego sięga 90 procent. Urządzenie wymienia w ciągu 

godziny do 55 m³ powietrza. Przez zastosowanie kilku takich urządzeń można 

zrealizować złożone koncepcje wentylacji pomieszczeń. 

do siebie. Należy podkreślić, że takie 

rozwiązanie powoduje największy odzysk 

ciepła osiągający 95%. 

Wymiennik obrotowy 

Wymiennik obrotowy to częste rozwiązanie 

konstrukcyjne stosowane 

w nowoczesnych centralach wentylacyjnych. 

W takich wymiennikach wykorzystuje 

się czerpanie energii cieplnej 

z powietrza wylotowego. W następnej 

kolejności powietrze jest przekazywane 

do chłodnego powietrza zaczerpniętego 

z zewnątrz. Wymienniki obrotowe 

również pozwalają na odzysk i przekazywanie 

wilgoci. 

W kontekście zalet wymiennika obrotowego, 

oprócz wspomnianej już 

możliwości odzyskiwania wilgoci, 

należy wymienić wysoką sprawność. 

Średnia sprawność wymienników obrotowych 

wynosi 80% ale na rynku nie 

brakuje urządzeń o sprawności 90% 

z odzyskiem ciepła na tym samym poziomie. 

Należy również mieć na uwadze 

niskie straty ciśnienia, kompaktową 

obudowę oraz łatwą konserwację. 

Warto również zwrócić uwagę na niskie 

zapotrzebowanie na energię, która 

jest niezbędna do podgrzewania 

powietrza nawiewanego. Z racji tego, 

że wymiennik obrotowy pracuje w trybie 

ciągłym to wyeliminowano ryzyko 

zamarzania lub szronienia nawet przy 

bardzo niskich temperaturach. Z kolei 

latem poprzez ochładzanie powietrza 

w pomieszczeniu wymiennik jest 

w stanie wykorzystać chłód powstały 

dzięki klimatyzacji. 

Zaletą wymienników obrotowych jest 

również brak zjawiska wykraplania 

kondensatu, przez co nie trzeba odprowadzać 

skroplin. Trzeba również 

wspomnieć o możliwości regulowania 

prędkości pracy wirnika, co pozwala 

64 


wentylacja w. 

dopasować wydajność wentylacji 

do bieżących potrzeb użytkowników 

pomieszczeń. 

Jednak wymienniki obrotowe nie są 

bez wad. Zwraca się bowiem uwagę 

na wysoki poziom generowanego 

hałasu. Wadą jest również mieszanie 

powietrza nawiewanego z wywiewanym 

oraz konieczność doprowadzania 

dodatkowej energii na potrzeby pracy 

napędu rotora. Zwraca się również uwagę, 

że wymienniki obrotowe są droższe 

w porównaniu do wymienników krzyżowych 

i przeciwprądowych. Jest to 

szczególnie zauważalne w przypadku 

central o większych wydajnościach. Odzysk 

wilgoci z powietrza wywiewanego 

odbywa się dzięki zastosowaniu materiału 

higroskopijnego, który jest używany 

do pokrycia wymiennika. 

Spektrum zastosowania central 

z wymiennikiem obrotowym obejmuje 

przede wszystkim miejsca, gdzie 

mogą wystąpić bardzo niskie temperatury. 

Chodzi również o pomieszczenia, 

w których ogrzewanie nie jest intensywne 

– np. strychy, magazyny itp. 

Fot. ALNOR 

Fot. 2. Nowoczesna centrala wyposażona w przeciwprądowy wymiannik z PET zapewnia 

odzysk ciepła do 93%. Pracą urządzenia może sterować automatyka korzystająca 

z funkcji bezprzewodowej komunikacji ze sterownikami i czujnikami. Centralę można 

również podłączyć do Internetu i sterować przy użyciu aplikacji mobilnej. 

Fot. VENTIA 

Fot. 3. Centrala z przeciwprądowym wymiennikiem ciepła. W procesie obróbki powietrza 

następuje odzysk ciepła z powietrza wywiewanego, które jest wykorzystywane do 

ogrzewania powietrza nawiewanego – centrala ze standardowym wymiennikiem krzyżowym 

pozwala odzyskać do 65% ciepła, a z wysokosprawnym polistyrenowym wymiennikiem 

przeciwprądowym – nawet do 92% ciepła. 

Oprócz tego wymienniki obrotowe 

sprawdzą się w pomieszczeniach dobrze 

klimatyzowanych. 

Wymiennik krzyżowy 

Krzyżowy wymiennik ciepła cechuje 

się przede wszystkim niskimi kosztami 

produkcji, a to z kolei przekłada się 

na odpowiednio niższe koszty zakupu. 

W typowej konstrukcji takiego wymiennika 

nie ma elementów ruchowych 

a to z kolei przyczynia się do niższego 

poziomu hałasu. Warto mieć na uwadze 

sztywną konstrukcję wymiennika przez 

co czyszczenie jest łatwe. Krzyżowe 

działanie zapewnia skuteczne odseparowanie 

strumieni powietrza. To właśnie 

tym sposobem zyskuje się wysoki 

poziom sprawności odzysku ciepła. 

W kontekście wad wymienników krzyżowych 

trzeba mieć na uwadze duże 

wymiary wymiennika i brak możliwości 

odzyskiwania wilgoci. Jeżeli temperatura 

będzie ujemna to może dojść 

do oszronienia płyt wymiennika, co 

spowoduje zablokowanie przepływu 

powietrza i obniżenie sprawności. 


65

w. 

wentylacja 

W efekcie zastosowanie znajduje układ 

by-pass, przez który część powietrza 

nie przepływa przez wymiennik. 

W innym rozwiązaniu wykorzystuje 

się nagrzewnice wstępne umieszczone 

na wlocie świeżego powietrza. Nagrzewnice 

załączają się w przypadku 

gdy temperatura przy rdzeniu obniży 

się do -2°C. Sprawność oferowanych 

na rynku wymienników krzyżowych 

wynosi ok. 75 %. 

Spektrum zastosowania wymienników 

krzyżowych obejmuje przede 

wszystkim systemy wentylacyjne magazynów 

i hal. Jednak central wentylacyjnych 

z wymiennikami krzyżowymi 

nie brakuje w budynkach o mniejszej 

kubaturze – np. domy jednorodzinne, 

biura itp. Typowy wymiennik krzyżowy 

bazuje na cienkich płytach, które są 

wykonane z aluminium lub tworzywa. 

W ten sposób dochodzi do odseparowania 

kanału nawiewu i wywiewu. 

Wymiennik przeciwprądowy 

Wymienniki przeciwprądowe nazywane 

również krzyżowo-przeciwprądowymi 

to ulepszona wersja wymienników 

krzyżowych. Ich konstrukcja 

bazuje na bardzo cienkich, pofałdowanych 

płytach warstwowych, które 

tworzą kanaliki a w nich następuje 

przepływ strumieni powietrza. 

To właśnie w ten sposób dochodzi 

do wymiany ciepła. Powietrze po zassaniu 

z zewnątrz przepływa w przeciwnym 

kierunku do powietrza wyciąganego 

z wnętrza pomieszczeń. 

Wymienniki przeciwprądowe w porównaniu 

z krzyżowymi cechują się 

bardziej wydłużoną obudową dlatego 

powietrze zewnętrze ma do pokonania 

dłuższą drogę, przez co ogrzewanie 

powietrzem wyciąganym trwa 

dłużej. Sprawność wymienników 

przeciwprądowych wynosi nawet 

około 90%. W okresie zimowym trzeba 

liczyć się z możliwością oszronienia 

wymiennika. 

Na rynku oferowane są również wymienniki 

przeciwprądowe dostępne 

jako spiralne. W porównaniu do wymiennika 

przeciwprądowego o tradycyjnej 

konstrukcji mają one większą 

powierzchnię czynną. 

Fot. 4. 

Fot. 5. 

Fot. 6. 

Centrala z pojedynczym wymiennikeim krzyzowym. 

Centrala z dwoma wymiennikami krzyżowymi. 

Centrala z wymiennikem przeciwpradowym. 

Wymiennik entalpiczny 

Istotną cechą wymiennika entalpicznego 

jest odzysk nie tylko ciepła ale 

i wilgoci z wywiewanego powietrza. 

Stąd też ważna jest odpowiednia konstrukcja 

wymiennika, która zawiera selektywną, 

paroprzepuszczalną membranę 

wykonaną z celulozy. Membrana 

jest montowana w miejscu gdzie znajdują 

się tradycyjne metalowe lamele. 

Warto tutaj przypomnieć co nazywamy 

entalpią. Dzięki niej jest możliwe 

określenie potencjału termodynamicznego 

gazu. Uznaje się to za miarę energii 

niesionej za pomocą czynnika roboczego 

w odniesieniu do wybranych 

parametrów. Tym sposobem określa 

się tzw. zawartość ciepła. Jak wiadomo, 

w stosunku do powietrza stanowiącego 

mieszaninę gazów niekondensujących 

(suchych) oraz pary wodnej, zastosowanie 

znajduje właśnie entalpia 

powietrza wilgotnego z zawartością 

wilgoci, która jest definiowana jako 

suma entalpii 1 kg powietrza suchego 

x kg pary wodnej. W ten sposób 

określa się ilość energii niesionej przez 

powietrze, co w dużej mierze determinuje 

zawartość pary wodnej i powiązanej 

z nią energii – tzw. ciepło utajone. 

W rekuperatorze z wymiennikiem entalpicznym 

ciepło przekazywane jest 

bezpośrednio łącznie z cząsteczkami 

pary wodnej. 

W wymienniku entalpicznym cząsteczki 

przenikają do powietrza nawiewanego 

właśnie przez wspomnianą już 

membranę. Istotną rolę odgrywa przy 

tym odległość między włóknami celulozy, 

która wynika z wielkości cząsteczek 

wilgoci. Zapewnia to separację 

większych cząsteczek wraz ze swobodnym 

przepływem pary wodnej. Odpowiednia 

struktura materiału wraz ze 

skutecznymi filtrami powinna być gwarancją 

ograniczenia zanieczyszczeń 

Fot. PRO-VENT 

Fot. PRO-VENT 

Fot. PRO-VENT 

66 


Centrale wentylacyjne 

Komfovent DOMEKT 

Atrakcyjne warunki współpracy, 

konkurencyjne ceny, wsparcie techniczne 

Potwierdzona jakość 

1) 

Zgodny z Dyrektywą 

Wydajność 

od 50 do 800 m 3 /h 

Szeroka oferta urządzeń 

Domekt R 

Centrale wentylacyjne z obrotowym 

wymiennikiem ciepła. 

13 wariantów urządzeń 

Domekt CF 

Centrale wentylacyjne 

z wymiennikiem przeciwprądowym. 

7 wariantów urządzeń 

Zostań naszym partnerem 

Firma instalacyjna 

Atrakcyjne warunki współpracy. Łatwy montaż. 

Dostępne z magazynu. Wsparcie techniczne. 

Projektant 

Wsparcie techniczne. Certyfikaty. Programy 

doboru. Zgodność z Ekoprojekt 2018. 

Inwestor 

Atrakcyjne ceny. Kompletne rozwiązanie. 

Serwis gwarancyjny. Certyfikowana jakość. 

Energooszczędność. 

1) Na wymiennik ciepła. 

Tel. (22) 841 11 65 

info@ventia.pl 

www.ventia.pl

w. 

wentylacja 

oraz nieprzyjemnych zapachów. Ponadto 

dzięki pokryciu materiału specjalną 

powłoką antybateryjną o dużej 

zdolności do zabijania bakterii oraz zapobieganiu 

rozrostowi grzybów zyskuje 

się dodatkowy komfort użytkowania 

centrali. Należy również wspomnieć 

o odporności powłoki na ścieranie. 

Rekuperator z wymiennikiem entalpicznym 

cechuje kilka zalet. Przede 

wszystkim ważny jest wysoki poziom 

sprawności odzysku ciepła, a to jak wiadomo 

przekłada się niższe zapotrzebowanie 

na energię. Z kolei wewnętrzny 

odzysk ciepła poprawia komfort klimatyczny 

i warunki w pomieszczeniu. 

Istotną rolę odgrywa brak szronienia, 

co przekłada się na wyższą sprawność. 

Rekuperatorem w wymiennikiem entalpicznym 

łatwo się steruje. 

Podsumowanie 

Podkreśla się, że rekuperatory zarówno 

krzyżowe jak i przeciwprądowe 

są szczelne a strumienie nie mieszają 

się ze sobą. Decyduje to o szerokim 

Fot. VENTIA 

Fot. 7. Zaletami central z obrotowym wymiennikiem ciepła są: 

• wysoki współczynnik sprawności 

• brak przemarzania 

• czterokrotnie niższe zużycie energii na podgrzewanie powietrza doprowadzanego 

• przekazywanie wilgoci do powietrza doprowadzanego - stosowanie dodatkowych nawilżaczy 

powietrza w wentylowanych pomieszczeniach nie jest konieczne 

• niepotrzebny jest odpływ skroplin – łatwa instalacja jednostki 

• możliwość odzyskiwania chłodu, a więc niższe zużycie energii na schładzanie powietrza. 

Fot. VIESMANN 

Fot. 8. Płaskie i kompaktowe urządzenia doskonale sprawdzą się w modernizowanych 

jednokondygnacyjnych domach i mieszkaniach. Przy wykorzystaniu ciepła usuwanego 

z pomieszczeń wymiennik ciepła podgrzewa chłodne powietrze zewnętrzne. Pozwala to 

oszczędzić koszty ogrzewania i zapewnia przyjemny klimat w pomieszczeniu. Automatyczne 

obejście letnie zapewnia pasywne chłodzenie w upalne dni. 

spektrum zastosowania. Stąd też rozwiązania 

tego typu bardzo często stosuje 

się w miejscach gdzie konieczne 

jest odzyskiwanie wilgoci z powietrza 

wywiewanego. Szczelne wymienniki 

bardzo często znajdują zastosowanie 

w miejscach zadymionych. Centrale 

wentylacyjne z wymiennikami przeciwprądowymi 

bardzo dobrze sprawdzają 

się przy współpracy z gruntowymi 

wymiennika ciepła. Wynika to 

przede wszystkim z zastosowania 

by-passu wbudowanego w centralę. 

Ważna jest również wysoka sprawność 

temperaturowa odzysku ciepła oraz 

wyższy spręż. 

Z kolei standardowe rekuperatory 

krzyżowe są tańsze i mają mniejszą 

masę. Odzysk ciepła jest mniejszy 

(do 75%). Jest możliwe zastosowanie 

różnych typów rozmrażania wymienników 

w porze zimowej. Wymiennik 

może być również rozmrażany w efekcie 

cyklicznego wyłączania nawiewu 

lub zawracania (recyrkulacji) powietrza 

wywiewanego. 

Damian Żabicki 

68 


w. 

wentylacja 

Jakie są zalety wentylacji mechanicznej 

z rekuperatorem nad wentylacją tradycyjną? 

PROMOCJA 

W Polsce wentylacja grawitacyjna jest cały czas najbardziej powszechnym 

rozwiązaniem budowlanym. Ale czy jest to rozwiązanie optymalne? 

Powszechność wentylacji grawitacyjnej 

wynika z wieloletnich rynkowych 

standardów oraz teoretycznej 

skuteczności takiego rozwiązania. 

Kominy wentylacyjne są częścią podstawowego 

projektu i powstają 

na etapie konstrukcyjnym budynku. 

System jest praktycznie bezobsługowy, 

nie wymaga zasilania i regulacji. 

Ale działanie wentylacji zależy od 

warunków atmosferycznych – przy 

małej różnicy temperatur wewnętrznych 

i zewnętrznych (wiosna/lata) 

przepływ powietrza słabnie lub zanika. 

W okresach jesiennych i zimowych 

działa prawidłowo, ale niesie ze sobą 

straty ciepła. Dodatkowo silne wiatry 

mogą odwrócić ciąg w kominie 

i powodować nawiewanie powietrza 

do środka. Ważną składową jest także kompensacja 

nawiewu – przy nowoczesnej 

i szczelnej stolarce okiennej nie można zapomnieć 

o nawiewnikach okiennych (lub 

innym rozwiązaniu) które doprowadzą powietrze 

do pomieszczeń. 

Jednakże od kilku lat można zauważyć 

„trend” energooszczędnych rozwiązań 

w nowoczesnym budownictwie, który 

przemawia do portfeli inwestorów, 

w wentylacji jest to montaż systemu wentylacyjnego 

z odzyskiem ciepła – rekuperacji. 

Rekuperacja idealnie wpisuje się 

w ogólny trend aby zoptymalizować 

koszty względem użyteczności obiektu. 

Dodatkowo coraz większa świadomość inwestorów 

oraz dużo łatwiejsza dostępność 

energooszczędnych materiałów powodują, 

że wentylacja mechaniczna zyskuje coraz 

większą popularność. 

Co zatem możemy zyskać? 

Oszczędności w wydatkach. Rekuperator 

jest urządzeniem odzyskującym energię 

cieplną. Dzięki temu możliwe jest ograniczenie 

strat ciepła spowodowanych instalacją 

wentylacyjną. 

Komfort i brak wilgoci 

Myśląc o domu energooszczędnym 

na pewno myślimy głównie o szczelności 

czyli dobrze ocieplonych fundamentach, 

odpowiednio szczelnych oknach, 

drzwiach, podłogach i dachu. Dzięki temu 

te niewielkie porcje ciepła wytworzone 

w pomieszczeniach ogrzeją mieszkańców, 

a nie przenikną na zewnątrz przez niedocieplone 

płaszczyzny. Niestety nadmierna 

szczelność budynku do której dążymy często 

wiąże się z wilgocią którą wytwarzamy 

sami każdego dnia: gotując, piorąc, a nawet 

oddychając. Problem pojawia się, gdy owej 

wilgoci z mieszkania nie wyprowadzamy 

na zewnątrz, a jej nadmiar powoduje pojawianie 

się grzybów i pleśni. 

Aby uniknąć problemów takich jak np. 

skraplająca się na oknach para wodna 

lub wykwity grzybów w narożnikach, nie 

mamy wyjścia i musimy doprowadzić 

świeże powietrze. Użycie wentylacji mechanicznej 

z rekuperatorem rozwiązuje 

wszystkie te problemy zapewniając kontrolowaną 

i energooszczędną wymianę 

powietrza w pomieszczeniu, wyprowadzając 

zużyte powietrze i doprowadzając 

do pomieszczeń świeże. 

Fot. 1. Pierwszy w Polsce rekuperator z wymiennikiem przeciwprądowym, 

który otrzymał prestiżowy niemiecki certyfikat Passive House – HRU-PremAIR-450. 

Wentylacja niezależna 

od warunków atmosferycznych 

Nowoczesne urządzenia pozwalają odzyskiwać 

ciepło z wysoką wydajnością. Na rynku 

są dostępne rekuperatory z odzyskiem 

70 


wentylacja w. 

ponad 90% R (w Polsce zgodnie z rozporządzeniami 

unijnymi najniższy dopuszczalny 

odzysk ciepła to 68%, dla porównania 

w Dani rekuperatory muszą mieć co najmniej 

80% odzysku ciepła). W rekuperatorach 

z wymiennikiem przeciwprądowym 

strumienie powietrza przepływają równolegle 

względem siebie w przeciwnych kierunkach. 

Kanaliki przez które przepływają 

strumienie powietrza mają przekrój trójkątny. 

W takim rozwiązaniu powierzchnie 

styku są dużo większe dzięki czemu sprawność 

odzysku jest bardzo wysoka. 

Maksymalne dostosowanie 

do wymagań użytkowników 

Rekuperacja to bardzo elastyczne rozwiązanie, 

które umożliwia inteligentne zarządzanie 

całą instalacją adekwatnie do potrzeb 

domowników. Wszystko to za sprawą 

inteligentnego sterowania, w którym można 

zaprogramować różne tryby wydajności 

– dzienną i nocną. Dlatego możliwe 

jest nastawienie rekuperatora tak, aby 

np. pracował z maksymalną wydajnością 

podczas wizyty gości, a z minimalną np. 

podczas wyjazdu na urlop. Dostępne są 

na rynku rozwiązania smart – bezprzewodowe 

czujniki stężenia dwutlenku węgla 

lub wilgotności powietrza rozmieszczone 

w kluczowych miejscach domu (czujniki 

wilgotności w łazience i kuchni, natomiast 

CO 2 

w sypialniach i salonie), a automatyka 

rekuperatora sama reguluje wydajność 

na podstawie odczytów. System jest 

Fot. 2. 

Filtr antysmogowy MOCarz. 

konfigurowany raz, podczas instalacji 

i pracuje bez ingerencji użytkownika. 

W przypadku przekroczenia w danym pomieszczeniu 

poziomu CO 2 

lub poziomu 

wilgotności centrala zwiększy wydajność, 

po czym samoczynnie wróci do poprzedniego 

trybu. 

Oddychamy zdrowszym i wolnym od 

smogu powietrzem 

Nie ma wątpliwości że świeże powietrze 

służy naszemu zdrowiu. Filtry pełnią więc 

rolę separatorów zatrzymujących wszystko, 

co nie służy naszemu zdrowiu. Kontrolują 

jakość powietrza i eliminują z niego nie tylko 

kurz i pył ale także zabijają bakterie, zapachy 

z zewnątrz, natomiast specjalistyczne 

filtry antysmogowe redukują wartość 

pyłów zawieszonych (PM2,5 i PM10) w nawiewanym 

powietrzu. Instalacja wentylacyjna 

z odzyskiem ciepła i z zamontowanym 

filtrem o wyższej skuteczności filtracji 

powietrza jest rozwiązaniem najbardziej 

praktycznym, chroniącym nasze zdrowie 

i jednocześnie energooszczędnym. W ten 

sposób dostarczamy do pomieszczenia 

zarówno świeże jak i przefiltrowane powietrze, 

wolne od zanieczyszczeń. 

Podsumowując, wentylacja mechaniczna 

z odzyskiem ciepła to wciąż rozwiązanie 

alternatywne, które nabiera coraz większej 

popularności. Prawidłowo zaprojektowana 

sieć kanałów gwarantuje nam właściwą 

wymianę powietrza w każdym pomieszczeniu 

i zapewni komfort bez względu 

na porę roku. Powietrze jest filtrowane, 

może być również podgrzane jeśli zdecydujemy 

się na dołożenie nagrzewnicy 

do systemu. Praca urządzenia może być 

zaprogramowana na każdy dzień tygodnia 

lub sterowana automatycznie przez czujniki 

stężenia dwutlenku węgla lub wilgotności 

powietrza. Wentylatory stosowane 

w rekuperatorach to energooszczędne 

urządzenia, więc koszty eksploatacyjne nie 

są wysokie. 

Fot. 3. 

Decentralny rekuperator HRU-WALL-RC z pilotem. 

www.alnor.com.pl 


71

w. 

wentylacja 

Centrale wentylacyjne z rekuperacją 

na przykładzie przeciwprądowego 

wymiennika odzysku ciepła 

Przy podejmowaniu decyzji dotyczącej sposobu wentylacji projektowanego 

obiektu coraz częściej stosowanym rozwiązaniem są centrale wentylacyjne, 

szczególnie z odzyskiem ciepła. 

PROMOCJA 

Centrale wentylacyjne z odzyskiem 

ciepła pozwalają uzyskać znaczące 

oszczędności energii koniecznej 

na ogrzanie powietrza, co przekłada 

się na możliwość zastosowania 

mniejszego kotła czy klimatyzatora. 

Skąd biorą się te oszczędności? Aby 

odpowiedzieć na to pytanie, warto 

zastanowić się, czym właściwie jest 

odzysk ciepła. 

Sprawność odzysku ciepła – 

jak się ją wylicza, 

co faktycznie oznacza 

Jedną z najistotniejszych cech każdego 

wymiennika odzysku ciepła 

jest jego sprawność. Informacja 

ta mówi nam o tym, jaką skutecznością 

charakteryzuje się urządzenie. 

Upraszczając, im wyższa jest 

sprawność odzysku ciepła, tym 

więcej energii odzyskano, a co za 

tym idzie mniej energii cieplnej 

należy dostarczyć do wentylowanych 

pomieszczeń. 

Wpływ na samą wartość odzysku 

ciepła (wyrażoną w procentach) 

ma wiele czynników. Najważniejszym 

jest typ zastosowanego wymiennika 

odzysku ciepła, prędkość 

powietrza, ale, co ważne, także 

sposób obliczeń. Najpopularniejszym 

sposobem jest przedstawienie 

sprawności temperaturowej. 

W myśl obowiązującej Dyrektywy 

Parlamentu Europejskiego dotyczącej 

ekoprojektu (1253/2014 

oraz 1254/2014) obecnie obliczenia 

sprawności odzysku ciepła 

powinny być zgodne z poniższą 

zależnością: 

t’ 2 

t” 2 

t’ 1 

t w 

Rys. 1. Sposób obliczania temperaturowej sprawności odzysku ciepła zgodnie z ErP 2018. 

Zgodnie z powyższą zależnością łatwo 

zauważyć, iż sprawność temperaturowa 

to stosunek przyrostu 

uzyskanej temperatury do różnicy 

temperatur pomiędzy powietrzem 

wywiewanym, a zewnętrznym. Należy 

też zwrócić uwagę, że dyrektywa 

ekoprojekt ściśle ustala, iż różnica 

pomiędzy temperaturą wewnętrzną 

i zewnętrzną jest stała i do obliczeń 

wynosi 13 o C. Ponadto obliczeń należy 

dokonać dla zbilansowanych 

strumieni powietrza, a także dla warunków 

suchych (brak uwzględniania 

odzysku wilgoci). 

Jak przedstawiają się sprawności 

odzysku ciepła w zależności 

od rodzaju wymiennika 

Na rynku najpopularniejsze wydają 

się być trzy rodzaje odzysku ciepła 

– na wymienniku obrotowym (sprawność 

~85%), na wymienniku krzyżowym 

(sprawność ~60%) oraz na wymienniku 

przeciwprądowym (sprawność ~95%). 

Ten ostatni typ wymiennika obecnie jest 

najbardziej rozpowszechnionym rozwiązaniem. 

Wynika to między innymi z prostej 

konstrukcji takiego wymiennika oraz 

stosunkowo dużej dostępności samych 

wymienników odzysku ciepła. 

72 


wentylacja w. 

Rys. 2. 

Rozmrażanie przeciwprądowego wymiennika odzysku ciepłą – praca z by-passem. 

Konstrukcja takiego rozwiązania również 

może przemawiać na jego korzyść. 

Wymiennik przeciwprądowy składa się 

z dwóch naprzemiennie ułożonych płyt 

(z tworzywa lub metalu – najczęściej aluminium), 

które ułożone naprzemiennie 

sprawiają, iż powietrze nie miesza się, co 

korzystnie wpływa na jego jakość i komfort 

użytkowników. Dodając do tego 

najwyższą sprawność odzysku ciepła 

pokazywaną na papierze, to rozwiązanie 

wydaje się być najlepsze. Ale…. 

Pułapki związane 

z przeciwprądowym 

wymiennikiem odzysku ciepła. 

… nie należy zapominać, że bardzo wysoka 

chwilowa sprawność odzysku ciepła jest 

jednocześnie jego największą wadą – wymiennik 

z tego powodu bardzo szybko się 

wychładza, co sprawia, że może nastąpić 

przemarzanie nawet w temperaturze -5 o C. 

Wynika to z faktu, iż konstrukcja wymiennika 

sprawia, że na jego płytach wykrapla 

się wilgoć. Ta z kolei stosunkowo szybko 

może zacząć zamarzać, blokując przepływ 

powietrza przez wymiennik. Wobec tego 

decydując się na to rozwiązanie należy 

zwrócić uwagę, jakie zabezpieczenia 

przewidział producent. Oczywiście najprostszym 

jest zastosowanie wstępnego 

podgrzewu powietrza zewnętrznego (najczęściej 

za pomocą wstępnej nagrzewnicy 

powietrza, lub gruntowego wymiennika 

odzysku ciepła – GWC). To niestety 

rodzi dodatkowe koszty zarówno na etapie 

zakupu urządzenia, jak również na etapie 

użytkowania. Bardziej zaawansowane 

rozwiązania mają możliwość zmniejszania 

strumienia powietrza świeżego, przy 

tej samej ilości powietrza wywiewanego. 

Ciepłe powietrze z pomieszczeń rozmraża 

w tym czasie wymiennik, a temperatura 

powietrza nawiewanego do pomieszczeń 

nie zostaje znacząco zmieniona. Jeśli takie 

rozwiązanie nie wystarcza, nie pomaga 

również nagrzewnica wstępna, dochodzi 

do zamknięcia się przepustnicy by-pass 

(każde urządzenie musi być w nią wyposażone), 

a w tym czasie zimne powietrze 

z zewnątrz dostarczane jest bezpośrednio 

do pomieszczeń znacząco obniżając parametry 

komfortu. Przy dotkliwych mrozach 

proces ten może następować nawet 3 razy 

na godzinę. 

Ostatnim elementem, o którym bezwzględnie 

należy pamiętać, to odprowadzenie 

skroplin. Odpływ kondensatu 

znajduje się zazwyczaj po stronie ssawnej 

(panuje przy nim podciśnienie), 

więc bez odpowiedniego zabezpieczenia 

króćca – poprzez przygotowanie 

odpowiedniego syfonu – kondensat 

może nie odpływać z rekuperatora, co 

spowoduje jego zalanie i awarię. 

Należy także zagwarantować, aby skropliny 

nie zamarzły w rurach, które go odprowadzają. 

Szczególnie montując urządzenie 

na zewnątrz, czy na nieogrzewanym 

poddaszu, konieczne jest zastosowanie 

przewodu grzewczego, który utrzyma 

odpowiednią temperaturę na powierzchni 

rury. To generuje kolejne koszty. 

Podsumowanie 

O ile wymiennik przeciwprądowy przy 

obecnie obowiązujących przepisach 

wydaje się dobrym rozwiązaniem, o tyle 

należy być świadomym zarówno jego 

zalet jak i wad. Przy odpowiednim przygotowaniu 

instalacji wady można zniwelować, 

niemniej należy jasno przedstawić 

możliwe problemy Inwestorowi 

i jemu pozostawić ostateczną decyzję 

co do wyboru sposobu odzysku ciepła. 

Paweł Bocian 

Kierownik Produktu 

Centrale Wentylacyjne 

Ventia Sp. z o.o. 

ul.Działkowa 121A, 

02-234 Warszawa, POLAND 

www.ventia.pl 


w. 

klimatyzacja 

Klimatyzatory ścienne 

– nowoczesne urządzenia zapewniające 

komfortową temperaturę 

Jeszcze do niedawna, myśląc o komforcie cieplnym w budynku, skupialiśmy 

się wyłącznie na instalacji grzewczej. Teraz coraz częściej skłaniamy 

się w stronę klimatyzacji, jako systemu nie tylko chłodzącego powietrze 

w upalne dni, ale również ogrzewającego pomieszczenia w okresach tzw. 

„przejściowych” czyli wiosną i jesienią. Nowoczesne klimatyzatory ścienne 

doskonale sprawdzają nie tylko w biurach ale też w domach i mieszkaniach. 

Czym zatem charakteryzują się te urządzenia i na jakie cechy warto zwrócić 

uwagę przy ich wyborze? Na te pytania odpowiada poniższy tekst. 

Klimatyzatory ścienne, zwane 

często pokojowymi, obsługuje 

się dziś bardzo łatwo i wręcz 

intuicyjnie przy użyciu nie tylko 

natynkowych i podtynkowych 

manipulatorów naściennych 

(przewodowe piloty), ale również 

dzięki pilotom bezprzewodowym, 

smartfonom i komputerom 

przy wykorzystaniu popularnych 

protokołów komunikacyjnych i fal 

o różnej długości (WiFi, BlueTooth itd). 

Korzyści, jakie dają te coraz bardziej 

kompaktowe urządzenia – poza ich 

podstawowymi zadaniami – można 

wyczytać z listy funkcji dodatkowych, 

prezentowanych na stronach www 

producentów klimatyzatorów, wśród 

których znajdują się takie jak m.in. 

czyszczenie powietrza poprzez różne 

rodzaje filtrowania, jonizowanie go, 

ogrzewanie czy osuszanie. Nic więc 

dziwnego, że popularność klimatyzatorów 

stale rośnie. 

Fot. LG 

Fot. 1. 

Klimatyzator prawidłowo umieszczony - nie bezpośrednio nad domownikami. 

74 


klimatyzacja w. 

Fot. GREE 

Fot. GREE 

Fot. 2. Model Lomo Eco wykonany w klasie energetycznej A++ przy 

chłodzeniu i A+ przy grzaniu. 

Fot. 3. Model Amber Prestige wykonany w klasie energetycznej 

A+++ przy chłodzeniu i A+++ przy grzaniu. 

Klimatyzatory ścienne 

typu SPLIT 

Już samo określenie SPLIT (z angielskiego: 

rozbić, rozszczepić) stanowi pewną 

podpowiedź co do istoty konstrukcji 

tych urządzeń, która leży w rozłożeniu 

dwóch głównych jednostek klimatyzatora 

(czy też raczej instalacji) na dwa oddzielnie 

zabudowane moduły. Mowa tu 

oczywiście o parowniku – części umieszczanej 

wewnątrz klimatyzowanego pomieszczenia 

i dystrybuującej zimne lub 

ciepłe powietrze – oraz o skraplaczu 

czyli części zewnętrznej, charakteryzującej 

się widocznym dużym wiatrakiem 

i umieszczanej na ścianie zewnętrznej 

budynku. Instalacja klimatyzatora naściennego 

składa się jeszcze z dwóch 

nieodzownych elementów – instalacji 

z czynnikiem chłodzącym (płynącym 

w miedzianych rurkach) łączącej parownik 

ze skraplaczem oraz z instalacji 

elektrycznej dla zapewnienia zasilania 

oraz sterowania. 

Ważnym terminem jest określenie 

MULTI-SPLIT, z którym średnio doświadczony 

czytelnik zapewne już się spotkał, 

a które nieraz rodzi wiele pytań. Najkrócej 

pisząc można to ująć tak: rozwiązania 

typu MULTI obejmują sytuacje, 

w których umieszczony na zewnątrz 

skraplacz obsługuje kilka jednostek 

wewnętrznych. Niezależnie jednak od 

tego, czy mamy do czynienia z instalacją 

MONO czy też MULTI, nowoczesne 

jednostki naścienne posiadają szereg 

istotnych zalet, wśród których na czoło 

wysuwają się takie, jak m.in. bardzo 

cicha praca, ogromny wybór marek 

i ich modeli oraz ich wzornictwa, funkcja 

grzania (okres jesieni i wiosny), doskonały 

rozpływ chłodnego i ciepłego 

powietrza, energooszczędność czy też 

możliwość sterowania i programowania 

z poziomu urządzeń mobilnych lub 

komputera PC. 

Jeszcze kilka słów o doborze klimatyzatora 

pod kątem wydajności, który jest 

łatwy. Należy to bowiem robić w oparciu 

o wielkość (kubaturę), przeznaczenie 

i nasłonecznienie oraz dodatkowe 

zyski ciepła pomieszczenia stosując 

odpowiedni algorytm (opcja nieco 

trudniejsza), lub też oprzeć się na prostym 

wzorze: każdy metr powierzchni 

x wydajność urządzenia 100 W (opcja łatwa). 

Przy pomieszczeniu o powierzchni 

20 metrów kwadratowych daje nam to 

wymaganą moc klimatyzatora na poziomie 

2000 W. 

Energooszczędność 

nowoczesnych klimatyzatorów 

Jest ona bardzo pożądana i nie wynika 

wyłącznie z tego faktu, że producenci 

mają na uwadze dobro środowiska 

z d a n i e m 


Jaki wpływ na jakość działania instalacji klimatyzacyjnej ma rodzaj czynnika 

chłodniczego? 

inż. Alicja Rusnak, Doradca techniczno-handlowy Free Polska Sp. z o.o. 

Rodzaj czynnika ma znaczący wpływ na działanie klimatyzatora. 

Przede wszystkim zmianie ulegają parametry pracy. 

Znakomicie widać to na przykładzie klimatyzatorów serii 

Lomo Eco oraz Lomo Luxury marki Gree, które występują 

w dwóch wariantach: na czynnik R410A oraz R32. Wersje 

na R32 z reguły charakteryzują się wyższą efektywnością 

pracy. Różnica, jak pokazały badania przeprowadzone przez 

Gree mogą sięgać nawet 10%. Instalacje z nowym czynnikiem 

wymagają ponadto mniejszego napełnienia, co ogranicza 

straty przy ewentualnym wystąpieniu nieszczelności. 

W porównaniu do R410A różnica może wynieść nawet 30% 

masy czynnika. W przeciwieństwie do R410A, który jest mieszaniną, 

R32, jako czynnik jednorodny można uzupełniać 

w instalacji. Z opisanych wyżej względów nowy czynnik 

z pewnością wpływa na obniżenie kosztów zarówno eksploatacji, 

jaki i serwisowania urządzeń. 


75

w. 

klimatyzacja 

Fot. ROTENSO 

Fot. 4. 

Sterowanie smartfonem to nie ekstrawagancja lecz podstawa. 

naturalnego. Energooszczędność narzucona 

jest też przez przepisy prawa 

obowiązującego we wszystkich krajach 

Unii Europejskiej. Chodzi tu o dyrektywę 

Energy-related-Products (ErP), która 

weszła w życie w 2013 roku i ustanowiła 

wymóg projektowania produktów tak, 

by uwzględniały usprawnienia poprawiające 

ich ekologiczność. Był to mocny 

impuls dla producentów by pójść 

w stronę poprawiania współczynników 

EER i COP, czyli relacji między stosunkiem 

mocy chłodniczej i grzewczej 

względem pobranej energii elektrycznej 

(potrzebna moc). 

Obecnie energooszczędność klimatyzatorów 

uzyskiwana jest dzięki zastosowaniu 

techniki inwerterowej, czyli 

dzięki wykorzystaniu przemiennika 

prądu stałego (DC). Dyrektywa unijna 

o ErP o mocy sięgającej do 12 kW 

(moc chłodnicza i grzewcza) wymusiła 

na producentach oferowanie rozwiązań 

inwerterowych, dzięki czemu użytkownicy 

cieszą się płynną regulacją podstawowego 

parametru (chłodzenie), 

żywotnością tych urządzeń oraz obniżeniem 

hałasu wytwarzanego przez 

całą instalację. Sprężarki takich urządzeń 

działają też stabilniej – szczególnie 

przy niskich częstotliwościach - dzięki 

dokładnemu sterowaniu napięciem, 

dając wyższą moc przy wysokich częstotliwościach 

i zapewniając wysoką 

energooszczędność. 

Czym jednak jest w istocie technologia 

inwerterowa? – jednym zdaniem można 

ją określić jako metodę różnicowania 

(regulowania) wydajności urządzenia za 

pomocą falownika, czyli inwertera częstotliwości 

prądu stałego. Jak wiadomo 

zmniejszenie częstotliwości prądu DC 

przekłada się na niższe obroty silnika. 

Dzięki temu zjawisku urządzenia nie 

Fot. ZYMETRIC 

pracują już jedynie w dwustopniowym 

trybie WŁĄCZONY / WYŁĄCZONY lecz 

przy dodatkowym sterowaniu elektroniką 

potrafią niemal płynnie – wielostopniowo 

- dopasować swoją wydajność 

do wymogów danej sytuacji. W efekcie 

nie ma wielokrotnego załączania urządzenia 

i w związku z tym wielokrotnego 

wysokiego poboru prądu na każdym 

Fot. 5. Nowoczesne klimatyzatory ścienne wyposaża się w rozwiązania poprawiające 

komfort życia użytkowników pomieszczeń w których są one instalowane. 

76 



Fot. LG 

Fot. 6. 

Klimatyzator ścienny może współtworzyć styl pomieszczenia. 

z d a n i e m 


Czy rodzaj czynnika chłodniczego można zmienić na inny w istniejącej już 

instalacji klimatyzacyjnej? 

Marcin Jaworski, Product Manager Midea, Zymetric Sp. z o.o. 

Każde urządzenie klimatyzacyjne jest przystosowane i zaprojektowane 

do pracy z konkretnym czynnikiem chłodniczym. Obecnie 

najczęściej jest to R410A, który sukcesywnie jest wypierany przez 

nowy, bardziej ekologiczny czynnik R32. Każdy czynnik chłodniczy 

osiąga pożądane właściwości termodynamiczne przy konkretnych 

ciśnieniach, co jest podstawą projektowania układu chłodniczego. 

To znaczy, że sprężarka, wymienniki ciepła, zawory i inne 

elementy klimatyzatora muszą posiadać odpowiednią wytrzymałość 

w zakresie ciśnień pracy danego czynnika. 

Wymiana czynnika w istniejącej instalacji klimatyzacyjnej jest 

możliwa, aczkolwiek nie można wybrać dowolnego czynnika, 

którym chcemy zastąpić istniejący. Czołowi producenci posiadają 

w swoich ofertach zamienniki najbardziej popularnych czynników 

i tylko takie substancje można wykorzystać do tego celu. 

Wymiana nastąpić musi z zachowaniem wszelkich procedur, 

przede wszystkim stary czynnik musi zostać dokładnie usunięty 

z instalacji i przetłoczony do specjalnego cylindra na gaz. Następnie 

układ musi zostać dobrze wyczyszczony, aby wszelkie 

pozostałości po czynniku zostały dokładnie usunięte. Czasami, 

w zależności od rodzaju czynnika, może być również konieczna 

wymiana oleju w układzie. Dopiero po tych czynnościach 

można przejść do napełniania układu nowym gazem. 


77

w. 

klimatyzacja 

Fot. ZYMETRIC 

starcie – klimatyzator włącza się raz i pozostaje 

przez wiele godzin „pod opieką” 

technologii inwerterowej i elektroniki 

wspieranej czujnikami. 

U podstaw sukcesu ciągle ulepszanej 

technologii inwerterowej leżą również 

napędy (silniki) bezszczotkowe i sprężarki 

rotacyjne prądu stałego. Na tym polu czołowi 

producenci ścigają się prezentując 

własne, często wzajemnie zbieżne rozwiązania 

zmierzające do podniesienia energooszczędności 

urządzenia oraz zmniejszania 

generowanego hałasu. Regularnie 

w klimatyzatorach inwerterowych SPLIT 

spotyka się dziś sprężarki 2-rotacyjne i silniki 

bezszczotkowe BLDC. Stabilna praca 

ich ruchomych części minimalizuje wibracje, 

co przekłada się na redukcję poziomu 

hałasu. Silniki BLDC wykorzystują ponadto 

wiele biegów co pozwala zmniejszać 

zużycie energii i szybciej osiągać pożądaną 

temperaturę w pomieszczeniu. Na 

polu materiałów również sporo się dzieje 

– producenci sięgają po komponenty takie 

jak m.in. SiC, czyli węglik krzemu zwany 

karborundem (w przetwornikach) dla 

ograniczania strat mocy. 

Technologia inwerterowa rozwijana 

jest przez wszystkich wiodących producentów, 

wśród których trwa swoisty 

wyścig o jej usprawnienie i osiągnięcie 

oszczędności energetycznej 

dzięki dodatkowym rozwiązaniom 

wspieranym przez inteligentną elektronikę 

– tak, by uzyskać klasę efektywności 

energetycznej na poziomie 

A+++. Ale nie tylko ona ma wpływ 

na oszczędzanie energii elektrycznej. 

Znaczenie mają tu też takie rozwiązania 

jak stosowanie czujników obecności 

zmniejszających wydajność 

urządzenia, gdy tylko nie wykrywają 

w pomieszczeniu żadnych osób, czy 

też przechodzenie w tryby ekonomicznej 

pracy lub w tryby uśpienia 

po osiągnięciu żądanej temperatury 

w pomieszczeniu. 

Jeszcze jednym sposobem na poprawienie 

efektywności energetycznej 

klimatyzatorów jest stosowanie czynnika 

chłodniczego R32, który wciąż jest 

nowością na rynku UE. Zastosowanie 

czynnika R32 pozwala zmniejszyć zużycie 

energii nawet o 8%, co jest nie 

jedyną jego zaletą, gdyż czynnik ten 

jest jednocześnie jednym z najbardziej 

ekologicznych czynników stosowanych 

na rynku. 

Fot. 7. Jednym ze sposobów na poprawienie efektywności energetycznej klimatyzatorów 

jest stosowanie czynnika chłodniczego R32. 

Komfort 

Nowoczesne klimatyzatory ścienne wyposaża 

się w rozwiązania poprawiające 

komfort życia użytkowników pomieszczeń 

w których są one instalowane. Paleta 

możliwości jest dziś bardzo szeroka 

– każdy topowy produkt wiodących marek 

oferuje co najmniej kilka lub często 

kilkanaście ciekawych i przydatnych rozwiązań 

wspieranych przez elektronikę, 

z których część można elastycznie ustawiać 

i kontrolować dzięki komunikacji 

przewodowej lub/i bezprzewodowej. Do 

najważniejszych można zaliczyć poniższe: 

• filtrowanie i odkażanie powietrza oraz 

eliminowanie przykrych zapachów 

dzięki wykorzystaniu różnego rodzaju 

filtrów i pochłaniaczy (filtry z jonizatorem, 

filtry katalityczne, filtry plazmowe, 

filtry z aktywnym węglem, filtry 

elektrostatyczne, filtry z witaminą 

C i inne), 

• regulowanie kierunku nawiewu powietrza 

ciepłego i zimnego, dzięki 

sterowaniu pracą żaluzji pionowych 

i poziomych, 

• wielokierunkowy nawiew – zarówno 

podczas chłodzenia jak i ogrzewania 

pomieszczenia, 

• przechodzenie z trybu chłodzenia 

w tryb grzania bądź z trybu grzania 

w tryb chłodzenia z tzw. kontrolowanym 

opóźnieniem – tak by nawiew 

ciepły nie zaczynał pracy od wdmuchiwania 

nadal chłodnego powietrza 

i na odwrót, 

• wchodzenie w tryby super cichej pracy, 

co oznacza schodzenie do hałasu 

na poziomie nawet 8-10 dB, np. nocą 

przy funkcji ogrzewania, 

• zapobieganie zbytniemu wychłodzeniu 

pomieszczenia poprzez automatyczne 

uruchamianie trybu grzania 

po wykryciu spadku temperatury do 

np. 8 º C, 

• dokonywanie autokontroli wszystkich 

systemów i części podzespołów 

– swoistej autodiagnozy – oraz sygnalizowanie 

usterek takich jak wyciek 

freonu itp., 

• programowanie całodobowych lub 

tygodniowych grafików działania 

urządzenia oraz pamięć ustawień 

– przydatna przy chwilowych zanikach 

prądu w sieci. 

78 



Listę można wydłużyć o znacznie więcej punktów, co 

oznacza, że komfort użytkowników klimatyzatorów SPLIT 

zdecydowanie leży ich producentom na sercach. 

REKLAMA 

Sterowanie i komunikacja 

Kwestia sterowania i komunikacji z urządzeniem wiąże się 

ściśle z komfortem użytkownika, lecz stała się na tyle zróżnicowanym 

i rozwiniętym zagadnieniem, iż wymaga obecnie 

omówienia w osobnym rozdziale. Jeśli chodzi o sam sposób 

w jaki odbywa się sterowanie klimatyzatorem, dziś użytkownicy 

mają do wyboru klasyczne sterowanie bezprzewodowe 

(piloty) i przewodowe (ścienne manipulatory) oraz sterowanie 

za pośrednictwem oferowanych przez producentów 

aplikacji na najpopularniejsze systemy Android, IOS czy 

WINDOWS, funkcjonujące w naszych komputerach i urządzeniach 

mobilnych. Gdy dorzucimy do tego komunikację 

z automatyką funkcjonującą w budynku i opartą na takich 

protokołach jak Modbus, KNX czy Dali oraz sprzęganie z zewnętrznymi 

sterownikami takimi jak karty hotelowe, to pole 

możliwości poszerza nam się niewyobrażalnie. 

Najważniejszym chyba dziś trendem jest rozwój aplikacji 

na urządzenia mobilne, pozwalających za pośrednictwem 

lokalnej sieci Wi-Fi sterować klimatyzatorem z dowolnego 

miejsca na świecie. Aplikacje takie nie tylko dostarczają informacji 

o aktualnej temperaturze w pomieszczeniu i trybie 

pracy urządzenia, ale pozwalają też na przeprowadzenie 

diagnozy pracy urządzenia i jego ogólnego stanu i stanu 

poszczególnych elementów (np. stan zużycia filtrów). 

Co więcej, jeden użytkownik może z poziomu tabletu czy 

smartfonu obsługiwać większą ilość klimatyzatorów, ale 

też kilku użytkowników może sterować jednym klimatyzatorem 

oraz powiązanymi z aplikacją innymi urządzeniami 

tego samego wytwórcy (lodówka, pralka), jak to ma miejsce 

na przykład w przypadku aplikacji LG Smart ThinQ. 

Podsumowanie 

Klimatyzatory ścienne stały się obecnie urządzeniami 

nieco bardziej kompaktowymi niż ich poprzednicy 

sprzed dekady lub dwóch, zyskały na elegancji i niebanalności 

w kwestii stylistyki, ale pola na których wydarzyło 

się najwięcej przez ostatnie lata, to energooszczędność 

i komunikacja wraz ze sterowaniem. Klimatyzatory 

ścienne stały się „inteligentne” i gładko weszły we współpracę 

z pozostałymi elementami układanki zwanej powszechnie 

automatyką budynkową. Za tym wszystkim 

stoi nowoczesna i wyrafinowana elektronika, bez której 

trudno sobie wyobrazić funkcjonowanie współczesnego 

świata. 


Na podstawie materiałów publikowanych m.in. przez: 

LG Electronics Polska, Fuji Electric, 

Centrala Iglotech Sp. z o.o., 

Rotenso Sp. z o.o. (Thermosilesia) 

oraz GREE (Free Polska Sp. z o.o.). 

Urządzenia zawierają fluorowane gazy cieplarniane (R410A – GWP 2088, R32 – GWP 675, R134a – GWP 1430) 


79

W. 

WARSZTAT 

AEG – 120 lat innowacyjnych rozwiązań 

Marka AEG zapisała się w historii, jako pierwszy na świecie producent niestacjonarnej 

wiertarki oraz innych urządzeń, które sprawiły, że prace wykonawcze 

nabrały nowego wymiaru. W tym roku AEG obchodzi jubileusz 120-lecia 

swojego istnienia i z dumą może pochwalić się bogatym dorobkiem, który 

zrewolucjonizował rynek elektronarzędzi. 

PROMOCJA 

Dumna przeszłość 

Historia marki Allgemeine Elektricitäts- 

-Gesellschaft, dziś znanej pod nazwą 

AEG, sięga już 120 lat. Od początku 

istnienia marka miała ogromny wkład 

w rozwój branży narzędziowej. Jako 

pierwsza wprowadziła do sprzedaży 

przenośną wiertarkę elektryczną, 

pierwszy młot udarowo-obrotowy 

oraz urządzenia bezszczotkowe, takie 

jak frezarka oraz szlifierka taśmowa 18 

V. Dzięki nieustannemu wprowadzaniu 

praktycznych i wygodnych dla 

użytkownika innowacji marka stała się 

liderem w dziedzinie rozwiązań akumulatorowych. 

Wielofunkcyjny uchwyt 

narzędziowy, system antywibracyjny 

AVS czy system FIXTEC to jedne z najważniejszych 

udogodnień, które sprawiły, 

że AEG stworzyła nowe standardy 

jakości oraz wydajności sprzętu. 

80 


WARSZTAT W. 

Nowatorskie rozwiązania 

dla profesjonalistów 

Elektronarzędzia AEG charakteryzują się 

przede wszystkim długą żywotnością, 

dużą wydajnością oraz wysokim poziomem 

bezpieczeństwa. Ich konstrukcja 

została dostosowana do potrzeb i wymagań 

użytkowników. Kompaktowa budowa 

oraz niewielki ciężar zapewniają komfort 

pracy, z kolei wygodne, ergonomiczne 

włączniki, a także dodatkowe rękojeści 

i uchwyty znacznie ułatwiają użytkowanie 

elektronarzędzi. Dzięki temu marka AEG 

stała się globalnym dostawcą najwyższej 

jakości sprzętu do profesjonalnego użytku 

branży budowlanej, hydraulicznej, elektrycznej, 

instalacyjnej, stolarskiej czy motoryzacyjnej. 

Asortyment AEG to również 

szeroka gama akcesoriów. Cały osprzęt – 

od wierteł do pił tarczowych – gwarantuje 

niezawodność, łatwość obsługi i wysoką 

wydajność. 

Niezrównana moc 

akumulatorów AEG 

Technologia litowo-jonowa AEG umożliwiła 

stworzenie platformy niezwykle wydajnych 

akumulatorów wyposażonych w system 

potrójnej ochrony, dzięki której elektronarzędzia 

z oferty marki należą do ścisłej czołówki 

najwyższej jakości sprzętu w swojej 

kategorii. Monitoring przeładowania, monitoring 

temperatury i indywidualny monitoring 

ogniw, który kontroluje i bilansuje poszczególne 

ogniwa, wydłużając czas pracy 

oraz zwiększając 

bezpieczeństwo akumulatora to gwarancja 

nieprzerwanego i bezawaryjnego 

działania nawet w najtrudniejszych warunkach. 

Potrójna ochrona umożliwia również 

pracę w najbardziej ekstremalnych warunkach, 

także przy niskiej i wysokiej temperaturze 

od -18°C do +50°C. Nowa generacja 

wyjątkowo wytrzymałych akumulatorów 

litowo-jonowych była podstawą do stworzenia 

innowacyjnego systemu PRO 18 V. 

Obejmuje on już ponad 35 narzędzi zasilanych 

przy użyciu baterii PRO LITHIUM-ION. 

Są to przede wszystkim wiertarko-wkrętarki, 

zakrętarki, pilarki, gwoździarki i kątówki 

które za sprawą swojej niezawodności znalazły 

zastosowanie w wielu sektorach branży 

budowlanej oraz wśród rzemieślników. 

Bezkonkurencyjna technologia 

bezszczotkowa 

Częścią systemu PRO 18 V są elektronarzędzia 

bezszczotkowe, które bazują na trzech 

kluczowych technologiach. Rewolucyjne 

połączenie kompaktowego silnika PRO- 

FLUX z technologią PRO LITHIUM-ION 

i innowacyjną elektroniką CORETEK zapewnia 

użytkownikom niezrównaną moc, 

inteligentne sterowanie oraz maksymalny 

czas pracy. Motorem napędowym tych 

urządzeń jest kompaktowy 4-biegunowy 

silnik bezszczotkowy wyposażony w bardzo 

silne magnesy neodymowe. Za jego 

wydajność odpowiedzialny jest duży wentylator, 

który chłodzi system przy dużych 

obciążeniach. Stały nadzór oraz optymalna 

komunikacja pomiędzy akumulatorem 

i silnikiem to gwarancja długiej żywotności 

narzędzi i ich efektywnego działania. 

Ekscytująca przyszłość 

AEG od 120 lat jest wiodącym na rynku 

dostawcą profesjonalnych elektronarzędzi 

sieciowych i akumulatorowych, młotów 

udarowo-obrotowych, sprzętu do obróbki 

metalu i drewna, wiertarek udarowych 

oraz akcesoriów. W oparciu o wieloletnie 

doświadczenie marka nieustannie poszerza 

swoje portfolio, dostarczając fachowcom 

rozwiązań, dzięki którym praca przebiega 

wydajniej i bezpieczniej, bez ryzyka 

awarii czy wypadku. 

www.aeg.pl 

Z okazji 120-lecia marka AEG wypuściła na rynek limitowaną edycję narzędzi, 

która od 19 września będzie dostępna w ofercie sklepów Leroy Merlin. 


81

W. 

WARSZTAT 

Pierwszy klucz udarowy 

z podwójnym uchwytem na bity 

Nowy model GDX 180-LI Professional to 

wytrzymały, akumulatorowy klucz udarowy, 

z którym można znacznie szybciej 

wykonać prace związane z przykręceniami, 

wkręcaniem i wierceniem. 

W narzędziu zastosowano podwójny 

uchwyt: na bity sześciokątne i nasadki 

½ cala. Jest to pierwsze tego typu 

rozwiązanie na rynku, które umożliwia 

szybszą i bardziej komfortową pracę 

bez konieczności używania adapterów. 

Pracę ułatwiają także wysoki moment 

obrotowy (180 Nm) i prędkość do 

2800 obrotów na minutę oraz mocny 

udar narzędzia. Dzięki nowemu, ergonomicznemu 

uchwytowi klucz wygodnie 

leży w ręce, a dodatkowe elementy 

takie jak światło LED i uchyt na pas 

sprawiają, że praca nowym kuczem 

Bosch jest jeszcze bardziej wygodna. 

Wytrzymały design z solidną przekładnią, 

silnik z otwartą ramą i zabezpieczenie 

ogniwa akumulatora gwarantują 

natomiast długą żywotność Bosch GDX 

180-LI Professional. 

Narzędzie jest częścią programu Flexible 

Power System, który pozwala 

na wykorzystanie tego samego akumulatora 

do wszystkich narzędzi w danej 

klasie napięcia. GDX 180-LI Professional 

jest więc kompatybilny ze wszystkimi 

akumulatorami Li-Ion 18 V Bosch 

Professional. 

Źródło: Bosch 


Pilarka spalinowa gotowa na najcięższe wyzwania 

2 KM i pojemności 41 cm 3 . Wyposażona 

jest w układ tnący z systemem automatycznego 

smarowania oraz mechanizm 

szybkiego napinania i blokowania 

łańcucha pokrętłem, który pozwala 

na beznarzędziową obsługę. Wygodną 

pracę umożliwia niska waga urządzenia 

i prowadnica o długości 35 cm. Obsługę 

pilarki ułatwi hamulec bezpieczeństwa, 

a także system antywibracyjny, który redukuje 

drgania. 

Pilarka Handy RG4100-14AQT od firmy 

Krysiak posiada 2-suwowy silnik o mocy 

Źródło: Krysiak 

Podczas pracy w chłodne dni 

zatrzymaj ciepło blisko ciała 

Gdy na zewnątrz zima, warto zaopatrzyć 

się w ciepłą bluzę z dzianiny, która 

ochroni przed chłodem podczas wielogodzinnej 

pracy. W tej roli doskonale 

sprawdzą się wygodne i funkcjonalne 

pulowery od Snickers Workwear, 

zaprojektowane jako druga warstwa 

zestawu odzieży profesjonalistów i rzemieślników, 

pracujących na powietrzu. 

Zadaniem drugiej warstwy ubrań roboczych, 

dedykowanych profesjonalistom 

do użytkowania zimą, jest izolacja i zatrzymanie 

ciepła przy ciele. Profesjonalna 

odzież, wykonana z wysokiej jakości 

tkanin – naturalnych lub innowacyjnych 

materiałów syntetycznych – zapewnia 

doskonałą izolację i wentylację, 

gwarantując komfort cieplny i uczucie 

suchości. 

Źródło: Snickers Workwear 

82 


System TECLIT – szybka izolacja 

zimnych instalacji 

Izolacja zimnych instalacji wełną skalną? To możliwe! 

Nowy System TECLIT od ROCKWOOL to przełom na polskim 

rynku instalacyjnym. To produkt niepalny i stabilny wymiarowo, 

w którym czas montażu bez kleju skraca się nawet do 30% 

dla kompletnej instalacji. Wypróbuj już dziś! 

EUROKLASA 

A2 

s1,d0 

www.rockwool.pl

Fachowy Instalator 5/2018

Create successful ePaper yourself

Delete template?

Save as template?