Fachowy Elektryk 4/2018

4/2018 

Temat numeru: 

Sierpieή 2018 

ISSN 1643-7209

NOWOŚĆ 

Elektryczne ogrzewanie podłogowe 

Inteligentne sterowanie 

u Twoich stóp 

InteliHouse sp. z o.o. 

ul. Wiekowej Sosny 15 

05-540 Zalesie Górne 

tel. 22 726 00 71, tel. kom. +48 601 574 186 

handlowy@ intelihouse.com.pl 

www.intelihouse.com.pl

hgschmitz.de 

Gira E2 

Stal szlachetna 

Płaski montaż na ścianie 

Nowe ramki i wyłączniki 

podtynkowe z wysokiej 

jakości stali szlachetnej 

poszerzają program stylistyczny 

Gira E2, dając nowe 

możliwości projektowania. 

Projektanci mogą stworzyć 

w budynku spójne wzornictwo 

i zarazem zróżnicować 

wygląd pomieszczeń pod 

względem wartości zastosowanych 

materiałów. 

Elegancki wygląd sprawia, 

że Gira E2 ze stali szlachetnej 

nadaje się do wyrafinowanych 

domów prywatnych 

i obiektów gospodarczych. 

Montowane w ścianie 

ramki mają grubość zaledwie 

3 mm, dlatego doskonale 

wkomponowują się w 

architekturę wnętrz. Dzięki 

temu oferują dodatkową 

możliwość projektowania. 

Liczne funkcje z Gira 

System 55 spełniają 

wszystkie wymagania nowoczesnej 

i przyszłościowej 

instalacji elektrycznej. 

Więcej informacji: 

www.gira.com/pl 

TEMA 2 Sp. z o.o. 

ul. Boryny 7; 

02-257 Warszawa 

Tel. +48 22 878 03 55 

www.tema.pl

PRODUKTY 

Fachowego Elektryka 

Koniec wakacji, początek jesieni, to czas powrotu do codziennego rytmu pracy. 

Na rozgrzewkę proponujemy wyjazd do Bielska-Białej, na coroczne targi Energetab. 

Ta największa w Polsce impreza targowa dla branży elektrycznej i energetycznej, 

przyciąga specjalistów licznymi konferencjami, szkoleniami, prezentacją produktów 

oraz niestandardowymi wydarzeniami. Jedną z takich atrakcji mogą okazać się Mistrzostwa 

Elektroinstalatorów w montażu osprzętu Movion. Nasza redakcja objęła 

je patronatem medialnym, w związku z czym również będziemy tam obecni. Jako 

wstęp do zgłębiania oferty targowej pod Szyndzielnią zachęcam do lektury najnowszego 

numeru Fachowego Elektryka. Widząc duże zainteresowanie tematem elektromobilności, 

wracamy do zagadnień związanych z transportem EV. Oprócz tego na 

naszych łamach znajdziecie dużo, mam nadzieję, inspirujących informacji na temat 

produktów niezbędnych w codziennej pracy. 

Małgorzata Dobień 

redaktor naczelna 

Wydawca: 

Wydawnictwo Target Press sp. z o.o. sp. k. 

Gromiec, ul. Nadwiślańska 30 

32-590 Libiąż 

Biuro w Warszawie: 

ul. Przasnyska 6 B 


tel. +48 22 635 05 82 

tel./faks +48 22 635 41 08 

Redaktor Naczelna: 

Małgorzata Dobień 

malgorzata.dobien@targetpress.pl 

Dyrektor Marketingu i Reklamy: 

Robert Madejak 

tel. kom. 512 043 800 

robert.madejak@targetpress.pl 

Dział Promocji i Reklamy: 

Andrzej Kalbarczyk 

tel. kom. 531 370 279 

andrzej.kalbarczyk@targetpress.pl 

Dyrektor Zarządzający: 

Robert Karwowski 

tel. kom. 502 255 774 

robert.karwowski@targetpress.pl 

Adres Działu Promocji i Reklamy: 

ul. Przasnyska 6 B 


tel./faks +48 22 635 41 08 

Prenumerata: 

prenumerata@fachowyinstalator.pl 

Skład: 

As-Art Violetta Nalazek 

as-art.studio@wp.pl 

Druk: 

MODUSS 

www.fachowyinstalator.pl 

inne nasze tytuły: 

Marcin Sikora 

tel. kom. 515 251 052 

marcin.sikora@targetpress.pl 

Ryszard Staniszewski 

tel. kom. 503 110 913 

ryszard.staniszewski@targetpress.pl 

Redakcja nie zwraca tekstów nie zamó wionych, zastrzega sobie 

prawo ich re da gowania oraz skracania. 

Nie odpowia da my za treść zamieszczonych reklam. 

2 

Fachowy Elektryk 4 • 2018

Fot.: IMMARI 

TEMAT NUMERU 

Transport EV 

czytaj od str. 12 

Spis treści 

6–7, 8 Aktualności 

10, 74, 104–105 Nowości 

12 Czy pojazdy elektryczne to przyszłość transportu? 

19 EVB – stacje ładowania samochodów elektrycznych 

24 Stacje wolnego ładowania samochodów do zastosowań 

domowych i komercyjnych 

27 Optymalizacja modułów – fakty i mity 

30 Puszki instalacyjne 

34 rurAKS – system rur karbowanych z wprowadzonymi 

przewodami. Krótszy o 50% czas instalacji. 30% niższe 

koszty. 

36 Puszki elektroinstalacyjne – co oferują producenci 

40 Obudowy Spelsberg do pracy w trudnych warunkach 

42 Rozdzielnice gniazdowe AMAXX ® 

44 Nowości w ofercie Karlik Elektrotechnik Sp. z o.o. 

Jedna seria – różne kształty ramek DECO/DECO Soft 

46 MOWION – LOGIczne rozwiązania, DOMOwe inspiracje 

48 Przenośne drukarki etykiet 

52 Letatwin LM-550A/PC CE – nowa drukarka do 

oznaczników 

55 Wszechstronna drukarka oznaczników THM MMP. 

Jedno urządzenie do wszystkich zadań 

56 Osprzęt łączeniowy firmy Elektro 

58 Nowe złączki ochronne ZUG-PE 

60 Przyciski sterownicze i lampki sygnalizacyjne ETISIG 

62 MASTER-IN – przekaźnikowe moduły sprzęgające 

z zaciskami Push-in 

64 Uniwersalny układ połączeń ograniczników przepięć a 

zalety dla użytkownika 

66 COMEXIO. Ekonomiczny i łatwy do zaprogramowania 

system inteligentnego budynku 

70 Czujniki ruchu i obecności 

76 DATA 2 EASY – system monitorowania opraw oświetlenia 

awaryjnego 

78 Oprawy w oświetleniu ewakuacyjnym 

82 Oświetlenie awaryjne – oprawy dynamiczne - systemem 

centralnego monitorowania opraw oświetlenia 

awaryjnego z oprawami dynamicznymi 

86 Oświetlenie podziemnych hal garażowych i parkingów 

90 Dobrze oświetlone hale i magazyny 

94 Nowe oprawy LEDVANCE do zastosowań w przemyśle 

96 Światło – pierwszy krok w kreowaniu wartościowej 

przestrzeni miejskiej 

98 Czujniki tlenku węgla, gazu i dymu firmy ZAMEL 

100 Selektywnie czy tanio? 

106 Nowa seria kamer termowizyjnych 

w ofercie SONEL S.A. 

108 Przyrządy do pomiaru parametrów elektrycznych 

110 FLUKE T6-1000 z technologią bezkontaktowego 

pomiaru napięcia 

112 Nowe mierniki cęgowe Chauvin Arnoux 

114 Przegląd mierników cęgowych 

120 Warsztat 

121 ENERGOTYTAN ® - promocja 

122 Narzędzia do montażu i naprawy kabli 

z ENERGOTYTANU ® 

124 Nowość! Trzy w jednym – zintegrowany bęben kablowy 

QADDY ® 

126 Rozwiązania KLAUKE POLSKA – jakość i światowy 

standard 

128 Pozytywne wibracje 

4 Fachowy Elektryk 4 • 2018

Weź udział 

w programie partnerskim 

Daj sobie prezent 

ZA DARMO! 

Wybierz sam 

co będzie 

w środku 

Wystarczy że dokonasz zakupów produktów 

wybranych producentów w hurtowniach 

elektrycznych zrzeszonych w grupie „INTER- 

ELEKTRO”, a otrzymasz punkty, zwane 

ElektroPunktami. Zebrane ElektroPunkty są 

wymienialne na prezenty w tej samej hurtowni, 

w której dokonujecie Państwo zakupów. Punkty 

otrzymuje się za dokonanie zakupów na kwotę 

powyżej 500 zł netto. 

Pełną listę oraz opis nagród – prezentów, 

znajdziecie Państwo na stronie: www.iesa.pl 

w Katalogu Nagród. Z niego można wybrać 

sobie dowolny prezent, odpowiadający liczbie 

zebranych punktów. Tam też zapoznacie się 

Państwo z regulaminem gry. 

Zbieraj punkty 

i odbieraj nagrody! 

100 zł netto=1 punkt

AKTUALNOŚCI 


Elektro Omega wdroży system marketplace 

Elektro Omega wdraża system marketplace. Inwestycja w części zostanie pokryta ze środków 

unijnych. Implementacja systemu marketplace przełoży się na lepszą komunikację między 

członkami grupy, a klientami oraz będzie pierwszą organizacją dającą hurtowniom zrzeszonym 

w grupie nie tylko warunki handlowe na produkty ale i możliwość ich odsprzedaży. 

PROMOCJA 

Elektro Omega to grupa zakupowa, która powstała 

w listopadzie 2013 roku. Obecnie liczy 

ponad 40 hurtowni, a do końca bieżącego 

roku ich liczba powinna wzrosnąć o kolejne. 

Pierwsze lata poświęciła na wprowadzanie 

marketingu budującego wizerunek hurtowni 

grupowych, pokazanie właścicielom i handlowcom 

technik zarzadzania sprzedażą i zakupami 

oraz rozwój oferty ze sprawdzonymi 

dostawcami (producentami, importerami). 

Obecnie spółka ma podpisanych 117 umów, 

ale następuje ciągły proces dostosowania 

listy dostawców na takich, w których Grupa 

i producenci widzą wspólny potencjał. 

W kolejnych miesiącach Elektro Omega nadal 

będzie pracować nad rozwojem komunikacji 

z rynkiem dostawców i klientów oraz 

konsolidacją wewnętrzną. 

– Nadrzędny cel, jaki sobie postawiliśmy 

na drugie półrocze tego roku, to analiza 

obrotów na dostawcach zakwalifikowanych 

do poszczególnych grup i przenoszenie obrotów 

przez hurtownie, które współpracują 

z pojedynczymi dostawcami na dostawców 

strategicznych i podstawowych dla grupy. 

Towarzyszą temu m.in. akcje marketingowe 

czy warsztaty profesjonalnego handlowca, 

gdzie przeszkolonych w ramach 

obsługi klienta i technik sprzedaży zostało 

w ostatnich 2 latach ponad 100 handlowców 

z hurtowni zrzeszonych w grupie. 

To ważny projekt, który będziemy kontynuować 

i rozszerzać o kolejne poziomy, wspierając 

naszych partnerów i ich pracowników 

– oznajmia Piotr Zieliński, Prezes Elektro 

Omega S.A. 

6 


AKTUALNOŚCI 


Elektro Omega S.A. to 

najmłodsza z polskich 

grup zakupowych i jedna 

z dwóch, która działa 

jako spółka akcyjna, 

w której członkowie grupy 

są jednocześnie jej akcjonariuszami. 

Siedziba 

Elektro Omega S.A. mieści 

się w Katowicach przy 

al. W. Korfantego 125. 

W tym roku w listopadzie 

Piotr Zieliński, Prezes Elektro Omega S.A. 

obchodzi jubileusz 5-lecia, 

i z tego miejsca już dziś dziękuję wszystkim klientom, partnerom i dostawcom 

przychylnie patrzącym oraz wspierającym rozwój grupy i hurtowni 

w niej zrzeszonych. My nie obiecujemy my po prostu działamy. 

REKLAMA 

Implementacja systemu marketplace 

Na przełomie roku 2018/2019 spółka planuje 

uruchomić nową – innowacyjną w branży 

– formę komunikacji zewnętrznej z klientami 

hurtowni. Nie skupiamy się tylko na dostarczeniu 

warunków handlowych dla Hurtowni 

zrzeszonych w grupie ale też kreowaniu 

sprzedaży na wybranych strategicznych 

dostawcach w oparciu o politykę sprzedaży. 

Wsparcie strategicznych dostawców i jedna 

platforma sprzedażowa zminimalizuje koszty 

tej formy aktywności sprzedażowej hurtowni 

oraz zapewni nowy wyższy poziom 

pozyskiwania i obsługi klientów. Hurtownie 

zrzeszone w grupie będą miały dostęp 

do klientów z rynku otwartego b2c jak 

i klientów wewnętrznych hurtowni obsługiwanych 

poprzez b2b. 

Środki pozyskiwane na ten cel w ramach 

POIG dla Działania PRO 3.3 „Wspieranie 

wdrażania projektów innowacyjnych” stanowią 

znaczną wartość kosztów kwalifikowanych 

inwestycji. 

– Implementacja narzędzia marketplace pokazuje, 

że myślimy nie tylko o tym, co dzieje 

się dziś, ale też o tym co będzie za kilka 

lat. Skuteczny przepływ informacji to klucz 

do sukcesu. Obsługa klientów i rozwój grupy 

poprzez nie tylko dotychczasowe standardy 

(warunki handlowe, logistyka, marketing, 

wiedza) ale również poprzez narzędzia w nowoczesnym 

kanale sprzedaży, który integruje 

hurtownie z klientem, to pójście o dwa kroki 

do przodu w porównaniu do tego, co dają 

inne grupy zakupowe dziś. Nasze hurtownie 

o tym wiedzą i stawiają na pójście do przodu 

z pomocą centrali grupy. Zdajemy sobie sprawę, 

że obecnie sprzedaż internetowa dotyczy 

głównie elektroniki użytkowej, sprzętu AGD 

czy ubrań, ale też coraz bardziej wchodzi 

w inne dziedziny, takie jak elektrotechnika. 

Widzimy już pierwsze pozytywne przykłady 

z naszej branży. Bazując na doświadczeniu 

naszych członków marketplace to plan rozwoju 

grupy. – dodaje Prezes. 

Możliwości i rozwój 

Jako grupa stawiamy na symetryczny rozwój 

hurtowni i centrali, wykorzystując 

procesy i zmiany zachodzące na rynku. 

Dziś często magazyn o wielkości kilku 

tysięcy metrów to koszt. A do czasu zarabiania 

na nim lub wynajęcia go nie 

daje przewagi konkurencyjnej. Duże sieci 

mają duże koszty, a ich optymalizacja 

dzisiaj nie jest taka łatwa. Duże koncerny 

i dostawcy chcą sprzedawać tirami, nie zawsze 

pokrywając koszty magazynowania 

dużych dystrybutorów. Natomiast średni 

producenci i importerzy mają sprawne 

systemy logistyczne dające średnim hurtowniom 

możliwość płynnej współpracy 

na zasadzie magazynów wystawionych 

lub okien zakupowych. Zatem to, co dziś 

jest ważne dla naszej branży i dystrybucji, 

to lekkość systemu i mocne procedury 

zabezpieczające płatności. 

W tym kierunku idziemy i będziemy rozwijać 

nasze działania dla hurtowni zrzeszonych 

w grupie Elektro Omega S.A. 

Elektro Omega S.A. 

Fachowy Elektryk 4 • 2018 

7

AKTUALNOŚCI 


Przed nami 31. edycja targów ENERGETAB 2018 

Tegoroczne targi ENERGETAB rozpoczną 

się 11 września. Przez kolejne trzy dni 

w Bielsku-Białej będą spotykać się czołowi 

przedstawiciele sektora elektroenergetycznego 

i poznawać najnowsze rozwiązania 

konstrukcyjne i technologiczne, a także dyskutować 

o rozwoju tej strategicznej branży. 

Wśród eksponatów nie zabraknie urządzeń 

rozdzielczych wysokich i niskich napięć, 

transformatorów, generatorów czy silników, 

agregatów prądotwórczych i UPS-ów, 

odnawialnych źródeł energii, układów automatyki, 

sterowania, pomiarów i diagnostyki, 

kabli i przewodów, słupów i opraw 

oświetleniowych, podnośników i specjalistycznych 

pojazdów dla energetyki, 

osprzętu sieciowego i instalacyjnego, energooszczędnych 

źródeł światła, maszyn 

i narzędzi dla budownictwa energetycznego, 

a także rozwiązań informatycznych czy 

ofert usług dla branży energetycznej i wiele 

jeszcze innych innowacyjnych rozwiązań. 

Wśród ponad 700 wystawców z całej Europy, 

USA i kilku krajów azjatyckich spotkamy 

zarówno dobrze znane międzynarodowe 

korporacje dostarczające pełny wachlarz 

produktów na globalne rynki, jak też większość 

znaczących krajowych dostawców 

najbardziej zaawansowanych technologicznie 

maszyn, urządzeń i aparatów, służących 

niezawodnemu i efektywnemu wytwarzaniu 

i dostarczaniu energii elektrycznej. 

Najbardziej innowacyjne produkty zostaną 

zgłoszone przez wystawców do konkursu 

„na szczególnie wyróżniający się produkt”, 

w którym – wśród kilkunastu prestiżowych 

wyróżnień – możemy wymienić: Puchar 

Ministra Energii, Puchar PTPiREE, Medal 

Prezesa SEP, medale i statuetki Partnerów 

targów czy też „Złoty Lew” im. Kazimierza 

Szpotańskiego. 

Jak co roku, targom towarzyszyć będą konferencje 

oraz prezentacje i seminaria promocyjne. 

Szczególne zainteresowanie wzbudzi 

zapewne konferencja „Rozwój partnerskich 

relacji pomiędzy Inwestorem a Wykonawcą 

w energetyce”, której organizatorem jest 

Rada Firm Przemysłu. Elektrotechnicznego 

i Energetyki SEP oraz ZIAD Bielsko-Biała. 

Do udziału w konferencji zostali zaproszeni 

przedstawiciele PSE SA i Grup Energetycznych 

oraz znaczący realizatorzy krajowych 

inwestycji energetycznych. 

Ważną informacją dla wystawców jest uznanie 

przez Prezes Urzędu Patentowego targów 

ENERGETAB 2018 za „wystawę publiczną”, 

dającą pierwszeństwo do uzyskania 

prawa ochronnego lub prawa z rejestracji, 

w przypadku wystawienia na niej wzoru 

użytkowego albo wzoru przemysłowego. 

Tradycyjnie już niektórzy wystawcy planują 

specjalne spotkania z klientami dla uczczenia 

obchodzonych w tym roku jubileuszy. 

I tak na przykład” 60-lecie działalności 

„świętować” będzie RELPOL SA. 

Tegoroczne targi będą też istotnym doświadczeniem 

zawodowym dla dyrektora 

Andrzeja Kubowicza, który zastąpił na tym 

stanowisku dotychczas odpowiadającego 

w ZIAD za targi dyrektora Ryszarda Migdalskiego, 

któremu podczas ubiegłorocznych 

targów uroczyście podziękowano 

za ponad 20-letni wkład w rozwój targów 

ENERGETAB. 

Szczegółowe wykazy i informacje o organizowanych 

podczas targów konferencjach, 

seminariach, okolicznościowych zebraniach 

i innych ciekawych wydarzeniach publikowane 

są na bieżącą na stronie internetowej 

targów: energetab.pl 

Zapraszamy zatem do Bielska-Białej na 

31. Międzynarodowe Energetyczne Targi 

Bielskie ENERGETAB 2018 w dniach 

od 11 do 13 września br. 

• 

MATERIAŁ PRASOWY 

8 


Perfect Welding / Solar Energy / Perfect Charging 

ZNAJDŹ NAS NA ENERGETAB 2018 

I ODBIERZ NOWĄ BROSZURĘ OSOBIŚCIE 

NEXT LEVEL SOLAR. 

ENERGIA SŁONECZNA W ZASIĘGU RĘKI. 

POZNAJ ROZWIĄZANIA FIRMY FRONIUS W ZAKRESIE GROMADZENIA 

ENERGII, OGRZEWANIA I E-MOBILNOŚCI. 

Chcesz otrzymać kompletną informację na temat wszystkich rozwiązań firmy Fronius? 

Napisz „Next Level Solar“ na pv-sales-poland@fronius.com!

PRODUKTY 


NOWOŚCI 

Adaptery do testowania opraw 

oświetleniowych 

Firma Beha-Amprobe wprowadza do sprzedaży 

w Polsce linię adapterów do bezpiecznego 

testowania opraw oświetleniowych. Adaptery 

te mogą być używane w połączeniu z szeroką 

gamą przyrządów pomiarowych wykorzystujących 

przewody pomiarowe zakończone bezpiecznymi 

złączami 4 mm. Za pomocą adapterów 

można przeprowadzać różnorodne testów 

opraw oświetleniowych. Eliminują one potrzebę 

trzymania sond pomiarowych oraz zapewniają 

dobry, niezawodny i bezpieczny kontakt. Adaptery 

do testowania opraw oświetleniowych będą 

dostępne na polskim rynku w wersjach dostosowanych 

do różnych typów trzonków lamp: 

E27, B22, E14, B15, GU10. Dostępne są zarówno 

osobno, jak i w zestawie (ADPTR-KIT1-EUR 

zawierający komplet 5 adapterów – E27, B22, 

E14, B15, GU10 – wraz z futerałem). 

www.beha-amprobe.com 

MATERIAŁY PRASOWE FIRM 

Ogniwa fotowoltaiczne 

Vaillant 

Moduły fotowoltaiczne wysokiej jakości generują stałą ilość energii 

elektrycznej, nawet w pochmurne dni. W ofercie Vaillant dostępne 

są trzy linie produktów auroPOWER, które spełniają najważniejsze 

wymagania dobrej fotowoltaiki – są trwałe, harmonijnie wpasowują 

się w każdy dach, można je łatwo zainstalować oraz gwarantują najwyższą 

sprawność. Dostępne modele to: 

• auroPOWER VPV P 290 – moduł z ogniwem z krzemu monokrystalicznego, 

moc wyjściowa 290 Wp, atrakcyjny wygląd: 

błękitne ogniwa w srebrnej ramie na białym laminacie foliowym; 

• auroPOWER VPV P 300 – moduł z ogniwami z krzemu monokrystalicznego, 


czarne ogniwa, czarna rama i laminat foliowy; 

• auroPOWER VPV P 305 – moduł z ogniwami z krzemu monokrystalicznego, 


czarne ogniwa, czarna rama, biały laminat foliowy. 

W przypadku nowego budownictwa instalację fotowoltaiczną warto 

połączyć z pompą ciepła. System złożony z pompy ciepła, systemu 

wentylacji i instalacji fotowoltaicznej pozwala szczególnie skutecznie 

oszczędzać zasoby naturalne oraz spełnia wymagania dla domu 

niskoenergetycznego. 

www.vaillant.pl 

QUALIS oprawy oświetleniowe 

najwyższej jakości 

QLS – QUALIS nowoczesna 

rodzina opraw 

liniowych produkowanych 

w Polsce. Produkt 

został wykonany 

z dbałością o każdy 

szczegół przy wykorzystaniu 

materiałów najwyższej 

jakości. Oprawy 

liniowe QUALIS 

to doskonały wybór 

do oświetlania biur, galerii 

handlowych, sklepów, 

salonów, siłowni, 

klubów fitness i wielu 

innych miejsc gdzie 

głównym wyznacznikiem 

jest wygląd produktu 

oraz parametry świetlne: ≤ 150 lm/W. Dzięki szerokim 

możliwościom konfiguracyjnym (kolorystyka, długość, optyka, 

montaż) oprawy QUALIS można dowolnie kształtować zgodnie 

z potrzebami. Oprawy posiadają 5-letnią gwarancję. 

www.bemko.pl 

10 


E-MOBILITY 


Czy pojazdy elektryczne 

to przyszłość transportu? 

Odpowiedź na pytanie tytułowe wydaje się być przesądzona. Pojazdy elektryczne są prostsze 

w konstrukcji, bardziej przyjazne środowisku naturalnemu i bardziej ekonomiczne w użytkowaniu. 

Docelowo powinny być też tańsze. Są jednak wątpliwości związane z zasięgiem jazdy, zasilaniem, 

czy czystością procesów w produkcji baterii i wytwarzaniu energii elektrycznej. 

Nie można zaprzeczyć, że początek 

XXI wieku to próg 4-tej rewolucji 

przemysłowej, urządzenia przemysłowe 

są w masowym użytku 

7,5 miliardowej ludzkości. Dwie 

główne grupy towarów to elektronika 

i sprzęty elektryczne (rok 2017 – ponad 

2 miliardy sprzedanych telefonów 

komórkowych i 330 milionów komputerów/tabletów) 

oraz samochody 

(rok 2017 – 1,2 miliarda sztuk pojazdów 

użytkowanych na świecie, ze 

wzrostem 50 mln szt. rocznie). Świat 

stał się mniejszy, transport, w tym podróże, 

stały się zdecydowanie bardziej 

dostępne dla ogromnej liczby ludzi. 

Tymczasem transport, ze względu 

na swoją masowość, jest odpowiedzialny 

za znaczną część tworzonych przez 

ludzkość zanieczyszczeń. Na ekologię 

patrzymy globalnie, mając świadomość 

konieczności ochrony środowiska, 

w przeciwnym razie narażamy środowisko 

i ludzkość na niebezpieczeństwa, 

i to nie tylko zdrowotne. 

Fot. 1. 

Od 2016 r. firma użytkuje autobusy EV, model BYD K9 Double-Decker,Zasilanie 

Li-Ion/technologia LFP, energia 345 kWh, zasięg do 300 km. Źródło: materiały 

prasowe firmy METROLINE, Londyn, Wielka Brytania. 

Fot. 2. 

Od około 1918 r. firma korzystała z elektrycznych furgonetek amerykańskiej marki Walker, mając flotę ok. 60 pojazdów dla 

dostaw w obrębie Londynu. Od roku 2017 firma ponownie wprowadza dostawy przy pomocy w pełni elektrycznych pojazdów, 

tym razem marki Nissan. Źródło: materiały prasowe firmy HARRODS, Wielka Brytania. 


E-MOBILITY 


Fot. 3. 

Schemat ideowy samochodu z napędem elektrycznym (EV). Źródło: materiały prasowe 

firmy Volkswagen 

Redukcja emisji tlenków węgla (COx), tlenków 

azotu (NOx) i cząstek stałych (HC) jest 

dużym wyzwaniem technologicznym, zdecydowanie 

zwiększa koszty projektowania, 

wytwarzania a potem eksploatacji silników 

(filtry DPF, katalizatory, i inne kosztowne 

instalacje w silniku spalinowym). 

Nowe normy środowiskowe są restrykcyjne 

(np. przy przejściu z normy Euro5 na Euro6 

poziomy emisji NOx i HC muszą być 

zmniejszone odpowiednio o 80% i 66%). Po 

tzw. aferze „diesel-gate” z zafałszowywaniem 

poziomów emisji spalin silników diesla 

podjęto już szereg decyzji zabraniających 

ich użytkowania w wielu miastach świata. 

Jak do tej pory 98,5% samochodów jest 

napędzanych przez silniki spalinowe. Tu 

wkracza elektrotechnika, gdyż jednym 

z najlepszych rozwiązań dla zmniejszenia 

ilości spalin, uproszczenia konstrukcji silników 

oraz redukcji kosztów ich użytkowania 

są napędy elektryczne zasilane z coraz 

bardziej pojemnych akumulatorów litowojonowych. 

Poważnie rozważane są również 

ogniwa paliwowe, wytwarzające prąd elektryczny 

z utleniania wodoru. 

Opis techniczny 

Samochód elektryczny (EV = Electric Vehicle) 

jest generalnie znacznie prostszy 

technicznie od spalinowego. Szacuje się, 

że ilość części ruchomych spadnie o 80% 

(!), znacznie redukując koszty eksploatacyjne 

i serwisowe (brak konieczności wymiany 

części z powodu zużycia). 

Sterowanie napędem elektrycznym jest zdecydowanie 

prostsze i bardzie efektywne. 

Wymaga, co prawda, zastosowania skomplikowanych 

komponentów elektronicznych, 

stąd w pojazdach EV zdecydowanie 

rośnie część elektroniczna. Elektronika 

jednak jest branżą o najszybszym rozwoju, 

wysokie wymagania w tym zakresie nie stanowią 

zagrożenia. 

Silniki elektryczne mogą być łatwo montowane 

bezpośrednio przy kołach lub 

osiach, diametralnie poprawiając sprawność 

układu napędowego. Pracują z bardzo 

dobrą wydajnością w szerokim zakresie 

obrotów, dają się precyzyjnie sterować 

dzięki zmianom parametrów prądu zasilającego. 

Otrzymujemy świetnie działający 

napęd przy znacznie ograniczonym zastosowaniu 

elementów mechanicznych (brak 

skrzyni biegów oraz przeniesienia obrotów 

pomiędzy osiami), który ma znacznie 

większą sprawność (w rzeczywistych 

elektrycznych napędach przemysłowych 

sprawność to 88,7%, silnika spalinowego 

~35-40%, napędu spalinowego 30%). Do 

tego napęd elektryczny pozwala na odzysk 

energii z hamowania (co dodatkowo 

zwiększa sprawność) i jest znacznie mniej 

awaryjny. 

Technologia zasilania 

Zasilanie EV stanowi bateria akumulatorów 

w technologii Litowo-Jonowej (Li-Ion). 

Trzeba niestety przyznać, że technologia 

ogniw w porównaniu z elektroniką, silnikami 

elektrycznymi i pozostałym osprzętem 

rozwija się znacznie wolniej. Realnie dopiero 

od 10 lat mamy technologię akumulatorów 

zapewniająca rozsądne zasięgi pojazdów 

EV, do poziomów akceptowalnych 

przez użytkowników (rok 2013 – 160 km, 

rok 2017 – 300-400 km). Dwa pozostałe 

aspekty to ładowanie i bezpieczeństwo 

systemu. 

Tak więc zasilanie jest kluczową barierą 

w rozwoju, podobnie jak na przełomie 

wieków XIX/XX, kiedy napęd elektryczny 

wydawał się być bardzo obiecujący. W roku 

1901 szereg firm produkowało pojazdy 

elektryczne zasilane akumulatorami kwasowymi, 

m.in. model Mark XIX Columbia 

Surrey produkcji zakładów Hartford w Connecticut 

miał zasięg 40 mil (64 km) na jednym 

ładowaniu, przy prędkości maksymalnej 

24 km/h. 

Niestety, to „pierwsze podejście do pojazdów 

elektrycznych” zostało skutecznie zakończone 

poprzez wprowadzenie napędu 

benzynowego w momencie rozpoczęcia 

masowej produkcji seryjnej Forda T w roku 

1908. Benzyna ma bardzo dużą gęstość 

energii [Wh/kg i Wh/litr]. Gęstość masowa 

[Wh/kg], jest ok. 100x większa niż najlepsze 

akumulatory (ale już napęd spalinowy 

to 10-12-krotność energii wobec napędu 

elektrycznego), akumulatory nie mogły 

się z tym równać i szybko zostały wyparte, 

choć samochody elektryczne walczyły 

na rynku do około 1910. 

Dopiero 100 lat później, około 2007, firma 

Panasonic na tyle udoskonaliła swoje 

modele ogniw litowo-jonowych, że stały 

się atrakcyjnym zasilaniem dla pierwszego 

seryjnego samochodu elektrycznego. 

Ogniwa miały gęstość energii na poziomie 

200 Wh/kg i zostały zastosowane 

do zasilania modelu Tesla Roadster, który 

wszedł do seryjnej produkcji w 2008. 

Ten sportowy samochód opracowany 

wspólnie z firmą LOTUS, miał na tyle 

dobre parametry, moc 250 KM, przyspieszenie 

0-100 km/h w 4 sek., prędkość 

maks. 210 km/h, a przy tym rozsądny zasięg 

(do 394 km), że wzbudził duże zainteresowanie 

klientów. Stąd był już tylko 

krok do obecnie bardzo dynamicznie rozwijającego 

się przemysłu samochodów 

elektrycznych. 

Technologia litowo-jonowa dynamicznie się 

rozwija. Najnowsze modele ogniw osiągają 


13

E-MOBILITY 


gęstości energii 260 Wh/kg (energia ogniwa, 

nie całego systemu zasilania, który zawiera 

szereg dodatkowych komponentów). 

Koncerny światowe, w tym również Toyota, 

która jest liderem w zakresie badań nad akumulatorami 

wspólnie z Panasonic, inwestują 

bardzo poważne środki w badania i rozwój. 

Realne plany Toyoty zakładają, że nowe generacje 

ogniw Li-Ion bez płynnego elektrolitu 

(tzw. Solid State Battery) będą dostępne 

na początku lat 2020. Będą charakteryzować 

się dużą gęstością energii (w pierwszych 

generacjach spodziewany jest wzrost 

energii o 50%) oraz znacznie zwiększonym 

bezpieczeństwem użytkowania. 

Istniejące obecnie ogniwa Li-Ion w połączeniu 

z wysoką sprawnością silników i energo 

-elektroniki pojazdowej pozwalają na osiąganie 

zasięgu rzędu 310 mil/500 km – przykład 

Tesla S. model P100D, zasięg 315 mil. 

Kolejne generacje systemów zasilania oparte 

na technologii Li-Ion Solid State Battery przekroczą 

gęstość energii 350 Wh/kg, i pozwolą 

na zasięgi 400 mil/640 km. Jest to komercyjnie 

spodziewane około roku 2022. 

W skali 5 lat energia akumulatorów i zasięgi 

jazdy wzrosną do poziomu, który większość 

z nas zaakceptuje. Do poprawienia 

pozostanie system ładowania baterii. 

Aspekt ten jest złożony, dotyczy zarówno 

technologii akumulatorów jak też infrastruktury 

ładowania. 

Obecnie przeciętne czasy ładowania to 

3-4 godziny, dla przedłużenia żywotności 

Fot. 4. 

Gęstość energii i mocy chemicznych źródeł prądu. Li-Ion może osiągać 850W/kg. 

Źródło: https://www.researchgate.net/figure/Ragone-Plot-of-Energy-Storage- 

Devices-5-6_fig2_306240899 

akumulatorów zalecane jest możliwie częste 

ładowanie powolne w nocy (np. 8 godzin). 

Jednak najlepsze akumulatory można 

już ładować w czasie około 30-40 minut 

(do pojemności 80%), a badania pokazują 

jednoznacznie, że za kilka lat bez kłopotu 

będziemy ładować baterie w 15 minut. 

Kwestia infrastruktury (instalacji do ładowania) 

jest równie ważna. Technologicznie nie 

ma dużych barier, natomiast trzeba znaleźć 

lokalizacje, wybudować stacje, wyposażyć 

w osprzęt oraz podłączyć do źródeł mocy. 

Do szybkiego ładowania baterii (np.1 godz.) 

potrzebne są ładowarki o dużej mocy 

(50-100 kW), do ultra-szybkiego ładowania 

– sprzęt o bardzo dużej mocy (zakres 

300-450 kW). Dla pojedynczej szybkiej ładowarki 

(zależnie od wersji) są to moce porównywalne 

do zasilania od 5 do 30 domów 

jednorodzinnych (!). 

Z drugiej strony należy podkreślić, że budowa 

stacji ładowania jest nieporównywalnie 

tańsza, szybsza i bardziej przyjazna dla środowiska 

niż budowa stacji paliw. 

Przepisy i normy budowlane zalecające 

przewidywanie stacji ładowania w projektach 

domów, osiedli, centrów handlowych, 

itp. są dopiero w fazie uzgodnień legislacyjnych 

na poziomie państw. 

Fot. 5. 

Zasięgi współczesnych EV na 1 ładowaniu. Źródło: https://en.wikipedia.org/wiki/ 

Battery_electric_vehicle 

Recykling 

oraz drugie życie baterii 

Istotną zaletą napędu elektrycznego jest 

fakt, że jest w pełni ekologiczny, cichy 

i bezemisyjny w miejscu eksploatacji. 

Produkcja energii elektrycznej w dużych 

elektrowniach oczywiście tworzy dużo 

zanieczyszczeń, jednakże proces jest ściśle 

nadzorowany, a emisja jest skutecznie 

filtrowana. Efektywność oczyszczania 

jest znacznie większa niż jakichkolwiek 


E-MOBILITY 


Fot. 6. źródło: materiały firmy Fastned, producent systemów ładowania 

instalacji indywidualnych (jak np. samochodowy 

silnik spalinowy). Samochód 

elektryczny nie pozostawia plam oleju, 

cicha praca silnika redukuje konieczność 

montowania ekranów dźwiękowych 

wzdłuż tras szybkiego ruchu, przyjazność 

dla środowiska widać w wielu aspektach 

użytkowania. 

W niedługiej przyszłości akumulatory po wymontowaniu 

z pojazdów po kilku latach eksploatacji 

będą użytkowane w drugim obiegu 

jako magazyny energii włączone do sieci 

energetycznej przez kolejne kilka lat. Po całkowitym 

zużyciu będą poddane recyklingowi 

bez uszczerbku dla środowiska. 

Fot. 7. 

źródło: materiały firmy ChargePoint, sieć ładowania dla EV w USA 

Koszty eksploatacji 

Koszty użytkowania napędu elektrycznego 

są ich niezaprzeczalną korzyścią. 

• Koszt przejechania 100 km wynosi 

obecnie od ok. 3,00 do 10,00 złotych 

(zależnie od typu pojazdu i taryfy ładowania). 

• Koszty serwisowe. Dzięki prostej budowie 

napędu elektrycznego, małym 

REKLAMA 

O Firmie 

25-letnie doświadczenie w zakresie projektowania i produkcji przemysłowych 

systemów zasilania 

Współpraca z Panasonic Industrial, SAFT Batteries, ARTS Batteries, Varta, 

LG-Chem, Samsung, FDK, Molicel, Cadex, HIOKI, BYD Co., EVE Battery 

Licencja firmy Panasonic na produkcję pakietów akumulatorowych 

z ogniw w technologii litowo-jonowej 

Partner strategiczny konsorcjów badawczych odpowiedzialny za opracowanie 

zasilania lekkich pojazdów elektrycznych LEV (Projekt RESOLVE-HORIZON 

2020) i systemu zasilającego pompę serca (konsorcjum utworzone przez 

Narodowe Centrum Badań i Rozwoju 

– Projekt RH ROT) 

Przedmiot działania 

Dostarczanie profesjonalnych chemicznych źródeł prądu, opartych 

o akumulatory litowe (Li-Ion), niklowe (Ni-Cd, Ni-MH), bezobsługowe 

kwasowo-ołowiowe AGM oraz baterie litowe i alkaliczne 

Projektowanie, walidacja i certyfikacja źródeł zasilania 

Produkcja pakietów akumulatorowych i bateryjnych z ogniw Li-Ion, Ni-Cd, 

Ni-MH oraz baterii alkalicznych i litowych do zastosowań przemysłowych 

Kompletowanie zestawów akumulatorowych dużej pojemności wraz 

z osprzętem, dla systemów zasilania rezerwowego, awaryjnego i UPS-ów 

Adres rejestrowy: Aleja Wilanowska 7 lok. 3, 02-765 Warszawa 

Miejsce prowadzenia działalności: ul. Techniczna 2, 05-500 Piaseczno 

kontakt: tel. 22 701 26 00, faks 22 701 26 01, office@wamtechnik.pl 

www.wamtechnik.pl, sklep.wamtechnik.pl 


15

E-MOBILITY 


wymiarom, niższej masie i wysokiej 

niezawodności, koszty serwisowe 

spadną o 60-80%. Analiza użytkowania 

samochodu Chevrolet Bolt pokazała, 

że pojazd jest prawie bezobsługowy. 

W czasie życia wymienia się znacznie 

mniej części, nie ma potrzeby regularnych 

serwisów, wymian płynów (np. 

oleju silnikowego), wymian filtrów 

i katalizatorów w układzie paliwa 

i wydechu, kontroli i regulacji rozrządu, 

kontroli wycieków i naprawy silników, 

sprzęgieł i kół dwumasowych, 

sprężarek, układ chłodzenia silnika jest 

prostszy (w niektórych modelach zbędny). 

Hamowanie odzyskowe ogranicza 

zużycie tarcz i klocków hamulcowych. 

• Korzyści dla gospodarki. Po rozpowszechnieniu 

się pojazdów EV spodziewane 

jest dobowe wyrównanie 

poboru mocy, wielu użytkowników 

będzie ładować pojazdy w nocy. Wiele 

pojazdów będzie podłączonych do 

sieci również w dzień, i w przypadku 

gwałtownego zapotrzebowania mogą 

służyć jako awaryjne źródła energii. 

To będzie praktyczny sposób stabilizacji 

systemu energetycznego uzyskany 

niejako „przy okazji”. Energia 

elektryczna jest wytwarzana w Polsce 

i Europie, jest diametralnie mniej zależna 

od cen ropy, jest też mniej zależna 

od wydarzeń międzynarodowych. 

Oznacza to uniezależnienie od importu 

ropy, przez to poprawę bezpieczeństwa 

energetycznego kraju. 

Fot. 8. 

EV = zero emission 

W trakcie eksploatacji pojazd w pełni elektryczny nie zużywa paliwa 

i nie emituje żadnych spalin. Dla porównania wartości emisji dla 4 wariantów 

(pojazd segmentu C, dane producentów pojazdów, wartości 

średnie, jazda w mieście): 

• EV samochód elektryczny 204 KM: 0 benzyny, 0 g CO 2 

• PHEV samochód hybrydowy Plug-In 1,8 l/122 KM/Euro6: 1,2 l benz. 

/100 km, 28 g CO 2 /km 

• HEV samochód hybrydowy 1,8 l/136 KM/Euro6: 3,5l benz./100 km, 

79 g CO 2 /km 

• ICE samochód spalinowy 1,6 l/132 KM/Euro6: 5,6l benz./100 km, 

129 g CO 2 /km 

Stanowiska ładowania EV w centrum handlowym w USA. źródło: https://commons. 

wikimedia.org/wiki/File:EV_charging_stations_Arlington_08_2017_5219.jpg 

Bezpieczeństwo dla środowiska 

Dziś jeszcze wytwarzanie baterii jest 

dość obciążające dla środowiska. Jednak 

zdecydowanie efektywniej kontroluje się 

zanieczyszczenia w dużych zakładach 

przemysłowych, zarówno przy produkcji 

chemicznej (ogniwa) jak też w elektrowniach 

(produkcja energii). Instalowana 

jest rozbudowana aparatura oczyszczająca 

o skuteczności nieporównywalnie większej 

niż w 1,2 miliarda silników spalinowych 

w samochodach na całym świecie. 

Analizując sytuację całościowo, użytkowanie 

EV jest znacznie bardziej przyjazne 

dla środowiska. 

Wiele krajów opracowało system ulg 

przy zakupie i użytkowaniu EV. Polacy 

są społeczeństwem wysoko świadomym 

Fot. 9. 

Region 

Elektromobility Poland S.A. Konkurs polski samochód elektryczny, projekty finałowe 

2025: ilość 

pojazdów 

w mln szt. 

% mikro 

HEV (*) 

% HEV 

(hybryda) 

% PHEV 

(plug-in) 

% EV 

(pełny el.) 

Suma xEV 

Suma ICE 

(spalinowe) 

Zach. 

Europa 

15 mln 25% 7% 5% 10% 47% 53% 

USA 15 mln 3% 5% 4% 2% 14% 86% 

Chiny 35 mln 5% 2% 6% 20% 33% 67% 

Japonia 5 mln 2% 30% 3% 2% 37% 63% 

Reszta 

świata 

33 mln 3% 4% 1% 2% 10% 90% 

SUMY 103 mln 7% 5% 4% 9% 25% 75% 

Scenariusz optymistyczny sprzedaży pojazdów EV w roku 2025. Źródłó danych: konferencja AABC 2018 

w Mainz, Niemcy. (*) mikro HEV – rozszerzony system Start-Stop 48V 


E-MOBILITY 


Fot. 10. Rozwój rynku zasilania wg ilości energii wykorzystanych akumulatorów Li-Ion: od 2GWh w 2000 do 120GWh w 2017. Źródło: AVICEN- 

NE Energy 2018 

kwestii środowiskowych oraz korzyści 

z użytkowania EV. Ponad połowa Polaków 

zgadza się z tym, że transport niskoemisyjny 

pozwoli ograniczyć zanieczyszczenie 

w miastach. Około 30% osób uważa 

EV za mniej awaryjne i czystsze dla środowiska. 

W sumie aż 90% osób deklaruje 

gotowość używania EV, ale tylko 10% 

deklaruje chęć ich zakupu. Są po temu 

3 główne powody: za mały zasięg jazdy, 

proces ładowania (dostępność infrastruktury 

i czas) oraz oczywiście koszt zakupu 

(przy braku zachęt od państwa). 

Polskie ministerstwo gospodarki również 

podjęło działania w kierunku promowania 

EV. Koncerny energetyczne powołały 

do życia firmę Electromobility Poland S.A., 

wspólnie z instytutem PIMOT rozpisano 

konkurs na projekt miejskiego pojazdu elektrycznego, 

rozpoczęto przedsięwzięcia gospodarcze 

z udziałem firm energetycznych 

i przemysłu w celu industrializacji projektu 

i uruchomienia konkurencyjnej rynkowo 

produkcji pojazdu oraz infrastruktury 

ładowania. 

Niestety, nie ma pewności w którą stronę 

pójdzie program budowy polskiego pojazdu 

EV. Czy pojazd stworzy Electromobility 

Poland, czy jak donosi prasa, będzie to 

Grupa LOTOS? Miejmy nadzieję, że prototypy 

powstaną zgodnie z planem w roku 2019. 

Wnioski 

Społeczeństwo jest ciekawe pojazdów elektrycznych, 

ale też świadome i zainteresowane 

korzyściami z EV – jest to nowinka technologiczna, 

są przyjazne dla środowiskowa 

i tańsze w eksploatacji. 

Oczywiście istnieją ograniczenia w upowszechnieniu 

się pojazdów elektrycznych: 

zasięg jazdy, proces ładowania (dostępność 

infrastruktury i czas ładowania), wysoki koszt 

zakupu / brak systemu zachęt od państwa, niezbyt 

rozbudowana oferta pojazdów i obawy 

użytkowników o pewną niedojrzałość technologii, 

możliwe trudności serwisowe. 

Z drugiej strony trend wydaje się ugruntowany. 

Po trudnościach z silnikami diesla, 

największy światowy producent samochodów, 

koncern VW, bardzo poważnie 

inwestuje w elektromobilność, mówimy 

tu o skali 50 miliardów dolarów w okresie 

kilku lat (około 40% budżetu Państwa Polskiego 

na 2018). Podobnie czynią pozostali 

producenci samochodów, na razie jeszcze 

w mniejszej skali. 

Znakomity marketing ma marka Tesla 

z USA, która zaczęła w roku 2012 dużym 

Fot. 11. Źródło: materiały Groupe Renault na konferencji AABC 2018 w Mainz, Niemcy 


17

E-MOBILITY 


Fot. 12. Szacowane zużycie pojemności baterii wyprodukowanych dla EV w roku 2022, w GWh. Źródłó: instytut badawczy NOMURA 

RESEARCH, 2017 r. 

sukcesem modelu Roadster, obecnie są to 

modele S, X oraz model 3. 

Jednak zdecydowanie największą sprzedaż 

branża EV notuje w Chinach. 

Ze względu na duże zanieczyszczenie 

powietrza Chiny wsparły rozwój elektromobilności 

– ilość pojazdów EV 

w Chinach stanowi 65% całej ilości EV 

na świecie. W statystykach ilość pojazdów 

i autobusów EV w Chinach jest już 

pokazywana jako osobna kategoria wobec 

„reszty świata”. 

Obserwując pozostałe marki, przoduje 

Toyota z grupą modeli hybrydowych 

(Prius, Auris, Yaris: Hybrid i Hybrid 

Plug-In). Od roku 1997 ilość sprzedanych 

hybryd Toyoty przekroczyła 5 milionów 

sztuk. Toyota posiada najwięcej 

skumulowanych danych z użytkowania 

pojazdów elektrycznych (całościowo 

ponad 500 mld kilometrów przejechanych 

przez ich pojazdy EV), a obecnie 

jest największą organizacją przemysłową 

zaangażowaną w rozwój źródeł zasilania 

(ponad 3 tys. Inżynierów i pracowników 

badawczych na całym świecie). 

Znakomicie radzi sobie na rynku Grupa 

Renault (Renault Zoe, Nissan Leaf, Mitsubishi 

i-MiEV oraz Outlander – hybryda 

Plug-In), dalej BMW z modelem i3, oraz 

General Motors z modelem Chevy Bolt. 

Badania branży przemysłu samochodowego 

wskazują, że dla roku 2025 optymistyczny 

scenariusz sprzedaży wszystkich 

typów xEV wyniesie 25% ilości całkowitej 

sprzedaży na świecie, czyli ok. 26 mln 

pojazdów. 

Scenariusz zakłada znaczne wsparcie 

rządów dla xEV, co najmniej w Chinach 

i Europie oraz stosunkowo drogą benzynę. 

Więcej niż 25% nie jest przewidywane, 

gdyż dużą rolę gra rynek USA 

i Kanady, który pozostanie stosunkowo 

konserwatywny. 

Scenariusz wyważony wskazuje, że pojazdy 

xEV będą stanowić 14% całej światowej 

ilości (~14,5 mln EV, dzięki ilości 

w Europie na poziomie 30%) – przy 

umiarkowanym wsparciu rządów i średnich 

cenach benzyny. 

Scenariusz „niski” to tylko 5,5% ilości 

dla xEV (~6 mln pojazdów EV rocznie) 

– przy braku wsparcia rządów i niskich 

cenach benzyny. 

Wyniki badań rynkowych na świecie 

wskazują, że Chiny są całkowicie otwarte 

i wspierają to twarde decyzje rządu; rynek 

Indii – z dużym prawdopodobieństwem 

będzie otwarty, oczekiwane są regulacje 

rządu; rynek Europy i Japonii jest otwarty 

ze względu na wysoką świadomość obywateli, 

dużą gęstość zaludnienia (na skutek 

tego stosunkowo krótkie dystanse) i umiarkowane 

wsparcie rządów; podobnie rynek 

Bliskiego Wschodu i Australii. Natomiast 

rynek Ameryki Północnej (USA/Kanada) 

w zasadzie nie jest gotowy na EV poza Kalifornią 

(obszar specyficzny). Powodem są 

długie dystanse i niedroga benzyna. Kluczowe 

bariery to małe zasięgi i trudności z ładowaniem 

EV. Są również czynniki ryzyka 

dla rozwoju branży EV. Jednym jest dostęp 

do metali i surowców strategicznych (kobalt, 

lit, nikiel, aluminium, miedź), czego 

dziś nie da się do końca przewidzieć. Pozostaje 

to długofalowym zagrożeniem dla rozwoju 

branży EV na świecie. Rozwiązaniem 

jest dopracowanie i masowe stosowanie 

przemysłowych metod recyklingu surowców 

krytycznych jak kobalt i lit. 

Drugi czynnik to konieczne zwiększenie 

mocy produkcji źródeł zasilania. Nie ma 

pewności czy przemysł nadąży z produkcją 

źródeł zasilania i infrastruktury ładowania 

w potrzebnej skali. Szacunki przygotowywane 

przez branżę Automotive zakładają 

zużycie ok. 507 GWh energii już w roku 

2022 (scenariusz wyższy niż minimalny, 

na poziomie 8% ilości EV w 2022). 

Oznacza to konieczność wybudowania 

12-14 fabryk akumulatorów o zdolności 

produkcji na poziomie fabryki firmy 

Tesla w Nevadzie (~35GWh rocznie). 

mgr inż. Krzysztof Lubianiec 

Wamtechnik 


E-MOBILITY 


PROMOCJA 

EVB – stacje ładowania 

samochodów elektrycznych 

PRE Edward Biel od początku swojej działalności zajmuje się produkcją stacji ładowania 

samochodów elektrycznych, rozdzielnic elektrycznych, szaf niskiego napięcia do 6300 A, 

rozdzielnic średniego napięcia, stacji transformatorowych SN/nn przeznaczonych dla 

energetyki zawodowej, infrastruktury publicznej, budownictwa oraz przemysłu. W ofercie 

można znaleźć produkty oraz rozwiązania techniczne o szerokim profilu zastosowania. 

Wykonujemy zamówienia standardowe oraz te spoza naszego katalogu, starając się tym 

samym zaspokoić coraz większe wymagania klientów. Prowadzimy prefabrykacje rozdzielnic 

w wielu systemach znanych producentów. Wykonujemy usługi w zakresie prefabrykacji 

rozdzielnic i szaf sterowniczych na indywidualne życzenie klienta. 


19

E-MOBILITY 


Klasyfikacja według ilości punktów ładowania 

i możliwości: 

• z jednym punktem ładownia (Wallbox 

mini) 

• z dwoma punktami ładownia (Wallbox 

2M, EVB, EVB smart, EVBmax) 

• z trzema punktami ładowania (EVB, EVB 

smart, EVBmax) lub większą ilością punktów 

w jednym urządzeniu na życzenie 

Klienta 

• z funkcją outdoorowych nośników reklamowych 

(EVB Advert) 

• do ładowania autobusów elektrycznych 

(EVB CT) 

• podziemne (EVB UG). 

EVB stacje ładowania pojazdów 

EVB to seria innowacyjnych stacji, produkcji 

PRE Edward Biel, przeznaczonych do ładowania 

pojazdów elektrycznych. Stacje są produkowane 

w całości w Polsce i stanowią alternatywę 

dla stacji zagranicznych producentów. Stacje 

cechuje wytrzymałość, 25-letnie doświadczenie 

firmy oraz gwarancja bezpieczeństwa 

użytkowanych urządzeń poprzez stosowanie 

obudów metalowych w II klasie ochronności. 

Odpowiadając na rosnące zainteresowanie 

rynkiem e-mobility przedstawiamy Państwu 

rodzinę stacji ładowania Electric Vehicle Biel 

czyli EVB. 

Silnik elektryczny 

zamiast spalinowego 

Pojazdy elektryczne są korzystne dla środowiska 

ponieważ nie emitują spalin, podczas gdy 

wykorzystywanie pojazdów konwencjonalnych 

wpływa na zwiększenie poziomu zanieczyszczenia 

powietrza, szczególnie w większych 

aglomeracjach miejskich. Ze względu 

na możliwość produkcji energii elektrycznej 

z różnorodnych źródeł stosowanie tego rodzaju 

napędu jest najbardziej elastyczne i bezpieczne 

w kontekście wyczerpywania się zasobów surowcowych. 

Pojazdy elektryczne gwarantują 

cichą oraz płynną jazdę, generując mniej wibracji, 

co zdecydowanie poprawia komfort jazdy. 

„Elektryki” mają również liczne zalety mechaniczne. 

Wyróżniają się nieskomplikowaną 

konstrukcją oraz sięgającej 90% sprawności 

układu napędowego. Dodatkowo umożliwiają 

przekształcenie energii kinetycznej z powrotem 

w energię elektryczną (wykorzystanie procesu 

hamowania ze zwrotem energii) – hamowanie 

odzyskowe. Umożliwiają także precyzyjną 

kontrolę nad generowaną mocą. Taki rodzaj 

napędu umożliwia rezygnację z wielu dodatkowych 

części mechanicznych będących składową 

samochodu spalinowego (silnik, osprzęt). 

Podstawa prawna 

Ustawa o elektromobilności motorem 

dla e-mobility 

Ministerstwo Energii przygotowało ustawę 

o elektromobliności i paliwach alternatywnych. 

Ustawa weszła w życie w lutym bieżącego 

roku i bezpośrednio wprowadza Polskę 

na innowacyjną drogę alternatywnych środków 

transportu i źródeł energii. 

Stacje ładowania EVB 

produkcji PRE Edward Biel 

Stacje ładowania EVB to innowacyjne i nowoczesne 

urządzenia, które umożliwiają realizację 

usługi ładowania wraz z systemem zarządzania 

procesami ładowania. 

Wszystkie produkowane stacje to całkowicie 

produkt polski powstający wyłącznie w fabryce 

pod Krakowem. 

Klasyfikacja według mocy ładowania: 

• punkt ładowania o normalnej mocy – od 

3,7 kW do 22 (43) kW, 

• punkt ładowania dużej mocy – od 22 kW 

do 150 kW 

PRE Edward Biel produkuje ładowarki umożliwiające 

ładowanie prądem AC oraz DC. 

Ogólne informacje o stacjach EVB 

Do każdej stacji dołączana jest dokumentacja 

techniczna oraz instrukcja obsługi dla 

właściciela w której są zawarte wszystkie potrzebne 

informacje na temat prawidłowego 

eksploatowania urządzenia. Stacje produkcji 

PRE Edward Biel posiadają zabezpieczenia 

nadprądowe, różnicowo-prądowe czułe na prąd 

stały oraz zabezpieczenie przepięciowe. 

Spełniają standardy: 

• gniazdo typ-2. IEC 62196-2 

• przewód ładowania AC z wtykiem ładowania 

pojazdu typ-1 SAE J1772 


pojazdu typ-2 IEC 62196-2 

• przewód ładowania DC z wtykiem ładowania 

pojazdu CCS-2 IEC 62196-3 


pojazdu CHAdeMO / JEVS G105 

• protokół OCPP 1.5 oraz 1.6 J. 

W stacjach EVB nie ma potrzeby instalowania 

przed stacją dodatkowej rozdzielnicy lub szafy 

zabezpieczeniowej. Rozłącznik główny w stacji 

odłączający napięcie umożliwia bezpieczne 

wykonywanie prac serwisowych. Zastosowana 

II klasa ochronności stacji EVB zapewnia pełne 

bezpieczeństwo użytkowania oraz ochronę 

na długie lata. Wykorzystano wydajny układ 

chłodzenia/ogrzewania stacji (grzałka-wentylator). 

Konstrukcja stacji wykonana jest z wytrzymałego 

oraz odpornego na korozję aluminium. 

Każdy punkt działa niezależnie, osobny 

licznik do każdego punktu, wyłączenie/włączenie 

pierwszego punktu nie wpływa na drugie. 

Użyta szyba hartowana frontowa/tylna jest 

wykonana ze specjalnego szkła bezpiecznego 

pokrytego indywidualną grafiką. Stacja jest 

wyposażona w przedział licznikowy do insta- 


E-MOBILITY 


lacji licznika do rozliczenia z operatorem energetycznym. 

Wallbox mini/smart 

Stacje EVB Wallbox mini to małe ładowarki 

wiszące przeznaczone do prywatnego lub 

ogólnodostępnego przeznaczenia, wyposażone 

w jeden punkt ładowania. Moc punktu w zależności 

od wymagań: 3,7 kW; 7,4 kW; 11 kW; 

22 kW; 43 kW. Możliwość wyboru typu punktu 

ładowania: gniazdo AC typ-2, przewód ładowania 

AC z wtykiem ładowania pojazdu typ- 

1 lub typ-2. Długość przewodu ładowania do 

5 m. Załączenie stacji odbywa się automatycznie 

po podpięciu kabla lub poprzez kartę RFID 

dostarczoną wraz ze stacją. 

Wallbox 2M/smart 

Stacje EVB Wallbox 2M/smart to ładowarki 

wiszące o przeznaczeniu prywatnym lub 

ogólnodostępnym z dwoma punktami ładowania. 

Moc punktu w zależności od wymagań: 

3,7 kW; 7,4 kW; 11 kW; 22 kW; 43 kW. Możliwość 

wyboru typu punktu ładowania: gniazdo 

AC typ-2, przewód ładowania AC z wtykiem 

ładowania pojazdu typ-1 lub typ-2. Długość 

przewodu ładowania do 5 m. Stacje wyposażone 

są w sterowniki do obsługi systemu centralnego 

dla dowolnego operatora, zastosowano 

protokół OCPP 1.6 J. Dostępne z systemem 

zarządzania lokalnego RFID Smart Control lub 

zdalnego systemu operatorskiego Aurora OS. 

Producent stacji umożliwia dostęp do swojego 

API innym operatorom i producentom oprogramowania. 

Przykładowe konfiguracje: 

• dwa punkty z gniazdem typ-2 o mocy 

22 kW każde 

• dwa punkty ładowania – przewód ładowania 

AC z wtykiem ładowania pojazdu 

typ-1 o mocy 7,4 kW i przewód ładowania 

AC z wtykiem ładowania pojazdu typ-2 

o mocy 11 kW. 

EVB/EVB smart AC 

Stacje EVB to ładowarki wolnostojące o przeznaczeniu 

prywatnym lub ogólnodostępnym 

z jednym lub dwoma punktami ładowania. 

EVB posadowiona jest na zbrojonym betonowym 

fundamencie. Moc punktu w zależności 

od wymagań: 3,7 kW; 7,4 kW; 11 kW; 22 kW; 

43 kW. Możliwość wyboru typu punktu ładowania: 

gniazdo AC typ-2, przewód ładowania 

AC z wtykiem ładowania pojazdu typ-1 lub 

typ-2. Długość przewodu ładowania do 5 m. 

Stacje mogą być wyposażone w sterowniki 

do obsługi systemu centralnego dla dowolnego 

operatora, zastosowano protokół OCPP 

1.6 J. Dostępne jako stacje otwarte, z kartą 

RFID, systemem zarządzania lokalnego RFID 

Smart Control lub zdalnego systemu operatorskiego 

Aurora OS. Producent stacji umożliwia 

dostęp do swojego API innym operatorom 

i producentom oprogramowania. 

Stacje ładowania EVB są również wykonane 

w wersji podziemnej EVB-UG, umożliwiające 

montaż w przestrzeni miejskiej. Stacja 

umieszczona jest na ruchomej hydraulicznej 

platformie. Stacja ukryta jest w studni o wysokim 

IP wykonanej z materiału recyclingowanego, 

z możliwością każdorazowego wysunięcia 

obudowy stacji za pomocą siłowników i napędu 

elektrycznego. 

EVBmax DC 

Wolnostojąca EVBmax na prąd AC i DC to 

superszybka stacja ładowania pojazdów elektrycznych. 

Przeznaczona dla miejsc gdzie jest 

planowany szybki postój do 30 min. Stacje 

EVBmax to ładowarki wolnostojące montowane 

na dedykowanej płycie/fundamecie 

zbrojeniowym. EVB Max DC są wykonywane 

z jednym, dwoma lub trzeba punktami ładowania 

w zależności od konfiguracji. Możliwość 

wyboru typu punktu ładowania: 

• gniazdo AC typ-2, moc: 22 kW; 43 kW 


pojazdu typ-2, długość przewodu ładowania 

do 5 m, moc: 22 kW; 43 kW 


pojazdu CCS-2, długość przewodu 

ładowania do 5 m, moc: 50-150 kW, 


pojazdu CHAdeMO, długość przewodu 

ładowania do 5 m, moc: 50-150 kW. 

Dostępne jako stacje otwarte, z kartą RFID, 

systemem zarządzania lokalnego RFID Smart 

Control lub zdalnego systemu operatorskiego 

Aurora OS. Producent stacji umożliwia dostęp 

do swojego API innym operatorom i producentom 

oprogramowania. 

EVB Advert 

To seria najnowocześniejszych ładowarek przeznaczonych 

na rynek reklamy. Stacja łączy 

w sobie funkcje od 1 do 4 stanowiskowej stacji 

ładowania pojazdów elektrycznych prądem AC 

o mocy 22 kW na każde stanowisko. Stacja wyposażona 

jest w outdorowe nośniki reklamowe. 

Stacja jest wyposażona w ekrany multimedialne 

do 60 cali (elektroniczne powierzchnie reklamo- 


21

E-MOBILITY 


we) digitale oraz citylight. Przestrzeń reklamowa 

umieszczona jest po obu stronach ładowarki aby 

maksymalnie wykorzystać funkcje komercyjną. 

Lokalizacja stacji EVB Advert w przestrzeni 

publicznej (np. parkingi, ulice, itd.) umożliwiają 

naturalne przenikanie z komunikatem reklamowym 

do świadomości konsumentów podczas 

ładowania swojego samochodu elektrycznego, 

a także pozostałych konsumentów podczas zakupów, 

spacerów, podróży. 

Stacja EVB Advert jako stacja modułowa w dalszym 

ciągu umożliwia upgrade o dodatkowe 

funkcje, m.in.: punkt WiFi lub monitoring. 

Ponadto konstrukcja stacji wykonana z profili 

aluminiowych oraz szkła hartowanego umożliwia 

dowolną aranżację samej stacji. 

EVB przyjazne użytkownikowi 

Prosta obsługa – w zależności od konfiguracji 

stacja jest wyposażona w podświetlaną instrukcję 

obsługi znajdującej się na panelu frontowym, 

wyświetlaczu lub kolorowym panelu 

dotykowym LCD 7-10,2”. 

Aby przerwać ładowanie należy otworzyć samochód 

pilotem. Automatyczne ryglowanie 

gniazda/wtyczki w momencie rozpoczęcia ładowania 

zapobiega przed ingerencją w ładowanie 

osób trzecich. Automatyczne odryglowanie 

w momencie zaniku napięcia po stronie sieci. 

Każde stanowisko posiada dynamiczny układ 

kontroli prądu ładowania. Stanowiska AC 

posiadają układ, który steruję maksymalnym 

prądem obciążenia w zależności od pojazdu. 

Stanowiska DC posiadają regulację napięcia 

i prądu na wyjściu układu prostowniczego pozwalający 

na bezpieczne ładowanie samochodów 

elektrycznych. 

Stacja podsiada zabezpieczania nadprądowe, 

różnicowo-nadprądowe, przepięciowe i termiczne. 

Na elewacji znajduje się wyłącznik 

awaryjny w celu szybkiego odłączenia zasilania 

w stacji EVB max. 

Załączanie, komunikacja 

i zarządzanie stacją ładowania 

Załączenie układu ładowania stacji odbywa 

się poprzez, m.in.: automatycznie po włożeniu 

wtyczki do gniazda (bez ograniczeń), karty 

RFID, aplikację Bluetooth, kod na panelu dotykowym, 

kartę płatniczą – terminal płatniczy 

oraz karty RFID wraz z oprogramowaniem 

do rozliczania użytkowników i implementowaniem 

nowych użytkowników. Stacja umożliwia 

wydruk paragonów na miejscu lub przesłanie 

ich na wskazany adres e-mail. 

Stacja może komunikować się poprzez, m.in.: 

aplikacją Bluetooth – Android, przygotowane 

3 porty: LAN, modem GPRS/3G/4G. 

Stacja umożliwia pełne zarządzanie energią 

w zakresie tymczasowego ograniczenia prądu 

ładowania w godzinach szczytu oraz daje 

możliwości zdalnego ograniczenia mocy czy 

rzeczywistego pomiaru energii ładowania 

każdego stanowiska z osobna oraz przesyłanie 

danych do jednostki zarządzającej stacją 

(operator stacji). Stacje wyposażone są w sterowniki 

do obsługi systemu centralnego dla 

dowolnego operatora, zastosowano protokół 

OCPP 1.5 lub 1.6. 

Zainstalowane oprogramowanie lokalne, system 

RFID Smart Control umożliwia płynne 

ustawianie odpowiednich stawek opłat za zużycie 

energii. 

Układ pomiarowo-rozliczeniowy 

Stacje EVB jako jedyne dostępne na rynku 

mogą być wyposażane w układ pomiarowy 

rozliczeniowy dla operatora OSD oraz sprzedawcy 

energii, bez konieczności zabudowy 

oddzielnych układów złączowo-pomiarowych 

przy stacji. Układy pomiarowe wykonywane są 

zgodnie ze standardami technicznymi operatora/dystrybutora. 

Akcesoria stacji ładowania 

PRE Edward Biel posiada również w swojej 

ofercie produkcyjnej akcesoria oraz elementy 

montażowe dedykowane do stacji ładowania 

EVB. Są to m.in.: betonowe fundamenty prefabrykowane 

FB100, kable ładujące, pionowe 

oraz poziome słupki i bariery ochronne SO 

oraz dedykowane konstrukcje montażowe FA 

dla stacji Wallbox. 

EVB upgrade 

Stacje ładowania EVB to stacje modułowe 

z możliwości ciągłej rozbudowy o dodatkowe 

funkcje, m.in: lokalizator GPS, szerokokątną 

kamerę bezpieczeństwa, ekran multimedialny 

LCD do 60 cali przeznaczony do wyświetlania 

treści reklamowych, banner CityLight, punkt 

dostępu hotspot WiFi, komunikacja z numerem 

alarmowym 112. Stacje ładowania samochodów 

elektrycznych EVB to niezwykle ciekawa 

propozycja na rynku e-mobility. 

Konstrukcja obudowy 

Dla zachowania pełnego bezpieczeństwa dla 

użytkowników, obudowa stacji EVB jest wykonana 

z aluminiowych profili o grubości 

od 2 do 6 mm, połączonych ze specjalnym bezpiecznym 

lakierowanym szkłem hartowanym 

Parametry techniczne. Stacje ładowania pojazdów elektrycznych EVB spełniają wszystkie obowiązujące 

normy oraz następujące parametry techniczne: 

Zakres: 

Wartość 

Napięcie znamionowe łączeniowe: 

230/400/480/800 [V] 

Napięcie znamionowe izolacji: 

500/690/900 [V] 

Częstotliwość znamionowa: 

50-60 [Hz AC] 

Napięcie udarowe wytrzymywane: 

8 [kV] 

Moc przyłączeniowa: 

do 400 [kW] 

Klasa ochronności: 

I/II 

Temperatura pracy: 

-30°C do +50°C 

Stopień ochrony IP: 54-65 

Stopień odporności mechanicznej IK: 10 

Układ sieci: 

TT, TN-S, TNC-S 

Zasilanie: 

2,5 – 240 mm 2 Al/Cu 

- gniazdo typ-2. IEC 62196-2 480 [V] 

do 63 [A] 

- przewód ładowania AC/DC z wtykiem ładowania pojazdu 

typ-1 SAE J1772 

- przewód ładowania AC z wtykiem ładowania pojazdu 

typ-2 IEC 62196-2 

- przewód ładowania DC z wtykiem ładowania pojazdu 

CCS-2 IEC 62196-3 

- przewód ładowania DC z wtykiem ładowania pojazdu 

CHAdeMO / JEVS G105 

480 [V] 

do 32 [A] AC / 125 [A] DC 

480 [V] 

do 63 [A] 

do 800 [V] 

do 125 [A] 

do 800 [V] 

do 125 [A] 


E-MOBILITY 


o grubości do 6 mm. Obudowę wykonujemy 

w trzech wariantach: 

• nie lakierowana – aluminium szlifowane 

• pokryta powłoką lakieru proszkowego 

• pokryta powłoką materiału izolacyjnego – 

technologia REM2 – II klasa ochronności. 

Elementy konstrukcji łączone są ze sobą 

w bardzo staranny sposób w celu zapewnienia 

wysokiej szczelności. Szeroki wachlarz kolorystyczny 

umożliwia dowolność przy projektowaniu 

i pozwala na indywidualną aranżację 

stacji ładowania. Obudowa stacji odporna jest 

na oddziaływanie środowiska, w szczególności 

na promieniowanie UV oraz kwaśne deszcze, 

wysokie temperatury i żar, dzięki czemu idealnie 

nadaje się do stosowania w każdych warunkach. 

Na indywidualne zamówienia klientów wykonujemy 

również obudowy ze stali kwasoodpornej, 

nierdzewnej lub ABS. 

Aktywny LED 

Stacja wyposażona jest w wewnętrzne aktywne 

oświetlenie LED, zapewniające podświetlenie 

grafiki naniesionej na front szklany oraz 

wszystkich elementów funkcyjnych. Podświetlenie 

LED zmienia swoją kolorystykę w zależności 

od stanu stacji. 

Stwórz swój styl 

Nieograniczone możliwości projektowe umożliwiają 

swobodę przy doborze kolorystyki 

obudowy oraz grafiki każdego elementu stacji. 

Zamawiający może zamówić dedykowaną stację 

w swoich firmowych kolorach oraz znakach 

graficznych już od 1 sztuki. 

REM2 – innowacyjna technologia 

Stacje EVB mogą zostać wykonane w innowacyjnej 

technologii pokrywania obudowy specjalnym, 

wysoce wytrzymałym tworzywem, 

zapewniającym jednocześnie II klasę ochronności, 

co znacznie zwiększa bezpieczeństwo 

ich użytkowania. II klasa ochronności osiągnięta 

jest poprzez całkowite dwustronne (wewnętrzne 

i zewnętrzne) pokrycie materiałem 

izolacyjnym w trwały i nierozerwalny sposób 

z aluminiowym rdzeniem. Bez konieczności 

pokrywania dodatkowymi lakierami. Obudowa 

stacji wykonana w technologii REM2 zapewnia 

podwyższoną ochronę antygraffiti, antyplakat 

oraz podwyższony indeks odporności 

na UV (0). Badania parametrów potwierdzone 

są badaniami starzeniowymi oraz testami wytrzymałości. 

Ekologia 

PRE Edward Biel podejmuje decyzje świadome 

i odpowiedzialne ekologicznie. Jednocześnie 

tworzy standardy, według których opiera 

politykę firmy. Działania ekologiczne wdrażane 

są na wielu płaszczyznach, między innymi 

poprzez: tworzenie, produkcję i rozwijanie wysoce 

zaawansowanych wyrobów z uwzględnieniem 

aspektu ekologii, które w widoczny 

sposób przyczyniają się do ochrony środowiska 

w zakresie zmniejszania emisji zanieczyszczeń, 

efektu cieplarnianego, zakwaszania, zubożania 

nieodnawialnych surowców energetycznych 

oraz nieenergetycznych, czynników rakotwórczych 

itd. Produkcję naszych rozdzielnic opieramy 

o eko-wskaźniki (analiza LCA). 

Jednym z takich produktów są właśnie EVB. 

www.prebiel.pl 

REKLAMA 


23

E-MOBILITY 


Stacje wolnego ładowania samochodów 

do zastosowań domowych i komercyjnych 

Nowoczesne stacje ładowania samochodów zapewniają najwyższą wydajność przy najniższym 

zużyciu energii w czasie ładowania pojazdu elektrycznego. Stąd też urządzenia tego typu cechuje 

duża moc, dzięki czemu czas ładowania jest stosunkowo krótki. 

Ważne są przy tym kompaktowe 

wymiary stacji i estetyczny wygląd. 

Odpowiednio zaprojektowana 

konstrukcja pozwala na montaż zarówno 

w warunkach domowych jak 

i w miejscach publicznych takich 

jak chociażby firmy, parkingi, stacje 

benzynowe itp. 

Rodzaje stacji 

Biorąc pod uwagę rozmiary baterii 

należy przede wszystkim odróżnić 

pojazdy typu EV (electric vehicles) 

od PHEV (Plug-In Hybrid Electric 

Vehicles). Tym sposobem różne będą 

również maksymalne moce ładowania. 

Praktycznie każdy pojazd typu 

PHEV może być ładowany wyłącznie 

z maksymalną mocą wynoszącą ok. 

3,7 kW (maksymalna moc gniazdka 

230 V/16 A), natomiast pojazdy EV 

w zależności od dostępnego źródła 

zasilania mogą być ładowane z mocą 

3,7 kW (zwykłe gniazdko 230 V), 

22 kW (ładowarka 3-fazowa 32 A) 

lub 43 kW prądem zmiennym oraz 

130 kW przy prądzie stałym. 

Na szybkość ładowania wpływa 

szereg czynników w postaci mocy 

zintegrowanej ładowarki w samochodzie, 

wielkości baterii, rodzaju 

ładowania (prąd stały, prąd zmienny), 

a także temperatury otoczenia 

i stanu baterii. W przypadku ładowania 

prądem przemiennym stacje 

mogą mieć gniazda typu-1 (Auta 

Japońskie, Koreańskie i US) oraz 

typu-2 (Auta Europejskie, Tesla). 

Stacje osiągają przy tym moce standardowe 

3,7 kW (jednofazowe), 

7,4 kW (trójfazowe) i 11 kW (trójfazowe) 

oraz 22-43 kW (trójfazowe). 

Gniazda ładowarek na prąd stały 

w zależności od wersji wyposaża 

się w gniazda typu CHAdeMO (auta 

Fot.: IMMARI 

Fot. 1. 

Specjalne stacje są projektowane z myślą o wygodnym ładowaniu pojazdów elektrycznych 

i hybrydowych w obrębie posesji 

Auta Japońskie/Koreańskie), CCS (Combo) 

– auta europejskie oraz typu-2 (Tesla Supercharger). 

Z kolei moce ładowania osiągają: 

22 kW (standardowe), 43 kW – 50kW 

(szybkie) oraz < 100kW, 130kW (bardzo 

szybkie) – Tesla Supercharger). 

Parametry techniczne 

Jako najważniejsze parametry stacji 

do ładowania pojazdów elektrycznych 

należy wymienić przede wszystkim napięcie 

znamionowe łączeniowe (np. 

230/400/480/800 V), napięcie znamionowe 

izolacji (np. 500/690/900 V), częstotliwość 

znamionową (np. 50-60 Hz), a także 

napięcie udarowe wytrzymane (np. 8 kV), 

moc przyłączeniową (np. do 400 kW) oraz 

klasę ochronności (np. I/II). Trzeba mieć 

również na uwadze stopień ochrony IP (np. 

54-65), stopień ochrony mechanicznej IK 

(np. 10) oraz układ sieci (np. TT, TN-S, 

TNC-S). Ważny jest rodzaj przewodu zasilającego 

(np. 2,5-240 mm2) oraz gniazdo 

wyjściowe (np. typ-2, 480 V, 63 A, zgodnie 

z normą IEC 62196-2). Istotną rolę 

odgrywają przewody do ładowania – np. 

AC/DC z wtykiem do ładowania pojazdu 

typ-1 SAE J1772, AC z wtykiem ładowania 

pojazdu typ-2 IEC 62196-2, DC z wtykiem 

do ładowania pojazdu CCS-2 IEC 62196-3 

oraz DC z wtykiem do ładowaniu pojazdu 

CHAdeMO/JEVS G105. 

Sposoby montażu 

Stacje ładowania pojazdów elektrycznych 

dobiera się również pod kątem sposobu 

montażu. Stąd też różne wersje instalacyjne 

pozwalają na dobór obudowy ściśle pod kątem 

warunków montażowych. Zastosować 

można wersje wolnostojące, których moc 

wynosi np. do 125 A (100 kW) DC oraz 

do 63A (43 kW) AC. Urządzenia tego typu 

mocuje się na płycie betonowej. Można ją 

łatwo adaptować do rodzaju wykończenia 

podłoża – beton, kostka brukowa itp. 

Oprócz tego dostępne są wersje nasłupowe, 

których moc najczęściej wynosi do 63 A 

(43 kW) AC. Do montażu wykorzystuje się 


E-MOBILITY 


słup o dowolnej średnicy. Z kolei wersje natynkowe 

osiągają moce 32 A (22 kW) AC. 

Montaż odbywa się tutaj do ściany z użyciem 

specjalnie profilowanych uchwytów. 

Stacje ładowania pojazdów elektrycznych 

dostępne są również jako podtynkowe. Ich 

moc wynosi do 16 A (11 kW) AC. Zaletą 

takiego rozwiązania jest małogabarytowa 

obudowa ukryta we wnęce. 

Z kolei stacje podziemne/wysuwne mają 

moce do 32 A (22 kW) AC. Są one ukryte 

w studni o wysokim stopniu ochrony IP. 

Napęd elektryczny i siłowniki zapewnią 

wysuwanie obudowy stacji na czas ładowania 

pojazdu. 

Stacje domowe 

Specjalne stacje są projektowane z myślą 

o wygodnym ładowaniu pojazdów elektrycznych 

i hybrydowych w obrębie posesji. 

Urządzenia tego typu mają kompaktowe 

obudowy ale spełniają wszystkie 

standardy bezpieczeństwa. Materiałem 

wykonania korpusu najczęściej jest PVC. 

Z kolei o trybie pracy stacji informuje sygnalizacja 

optyczna. W zależności od potrzeb 

dobiera się wersję ze złączem typu 

1 lub typu 2. Stacje standardowo występują 

w wersji 16 A i 32 A, jako 1- i 3-fazowe. 

Opcjonalnie może być zastosowany licznik 

energii elektrycznej. Istotną rolę odgrywa 

zabezpieczenie nadprądowe oraz wyłączniki 

RCD. Nie mniej ważna jest również zintegrowana 

elektronika, która zapewnia komunikację 

pomiędzy stacją a ładowanym 

pojazdem. Pod kątem możliwości montażowych 

wybiera się obudowę montowaną 

Fot.: SOLSUM 

Fot. 3. 

Fot. 2. 

na ścianie lub na specjalnym słupku. Moc 

ładowania wynosi od 3,7 kVA do 22 kVA. 

W miejscach publicznych 

Osobną grupę urządzeń stanowią stacje 

przeznaczone do montażu w takich miejscach 

jak supermarkety oraz centra handlowe, 

a także parkingi w miejscach publicznych, 

restauracje, parki maszynowe 

itp. Obudowy takich urządzeń najczęściej 

Obsługa stacji wykorzystuje wyświetlacz lub kolorowy panel dotykowy LCD 

Fot.: GARO 

Konstrukcja stacji ładowania musi zapewniać ich prawidłowe funkcjonowanie niezależnie 

od warunków pogodowych 

wykonuje się z aluminium, co zapewnia 

spełnianie wymagań dla urządzeń stosowanych 

w miejscach publicznych. 

W niektórych stacjach dla zapewnienia 

estetyki i trwałości zastosowanie znajdują 

obudowy bazujące na aluminiowych profilach 

w połączeniu z bezpiecznym hartowanym 

szkłem. Bardzo często producenci 

oferują obudowy nie lakierowane, pokryte 

powłoką lakieru proszkowego oraz pokryte 

powłoką materiału izolacyjnego (II klasa 

ochronności). 

Typowe stacje mają podświetlane gniazda 

z odpowiednim zabezpieczeniem 

przed działaniem warunków atmosferycznych. 

Ponadto stacje mogą być wyposażone 

w czytnik kart RFID, modem 

3G, złącze LAN oraz ewentualnie grzałkę. 

Komunikacja może wykorzystywać 

Internet przewodowy lub modem 3G. 

Odpowiednia konstrukcja urządzenia pozwala 

przykręcić stację do podłoża (np. 

beton), zamontować na ścianie lub osadzić 

w ziemi poprzez zestaw montażowy. 

Jest możliwa integracja z systemem rozliczeń 

poprzez otwarty protokół OCPP 

a odpowiednia funkcja pozwala na ograniczenie 

mocy. 


25

E-MOBILITY 


Obsługa stacji 

Obsługa stacji wykorzystuje wyświetlacz 

lub kolorowy panel dotykowy LCD. Z kolei 

za sterowanie stacją odpowiada sterownik 

PLC, który ściśle współpracuje z systemem 

rozliczania i układem pomiarowym. Ekran 

informuje o funkcjach realizowanych przez 

urządzenie a w przypadku awarii sieci dochodzi 

do samoczynnego odłączenia układu 

zasilania tak aby nie doszło do uszkodzenia 

baterii. W typowej stacji wielkość ekranu 

najczęściej wynosi 4,3″ – 10,2″. Z kolei 

pojemność pamięci to 128 MB. Ważny jest 

również wbudowany port miniUSB na froncie 

panelu, który służy do programowania 

urządzenia. Oprócz tego do wymiany danych 

służą porty komunikacyjne RS232, 

2xRS485 oraz Ethernet. 

Stacje nie wymagają dodatkowego oświetlenia 

nocnego, dzięki zastosowaniu podświetlanych 

frontów szklanych. 

Załączanie ładowania 

Sposób załączania stacji ładowania dobiera 

się pod kątem konkretnych wymagań 

aplikacyjnych. Może to być np. wrzutnik 

monet w dowolnej walucie. Wrzucana 

jest określona ilość monet odpowiednio 

do udostępnionej energii w kWh. Do wykorzystania 

jest również aplikacja mobilna 

i komunikacja Bluetooth. W takim 

rozwiązaniu układ jest załączany poprzez 

Fot.: IMMARI 

Fot. 5. 

W nowoczesnych stacjach stawia 

się na bezpieczeństwo użytkowania 

Fot.: SOLSUM 

Fot. 4. 

Na szybkość ładowania wpływa szereg czynników w postaci mocy zintegrowanej 

ładowarki w samochodzie, wielkości baterii, rodzaju ładowania (prąd stały, prąd 

zmienny), a także temperatury otoczenia i stanu baterii 

wprowadzenie kodu PIN. Oprócz tego 

niejednokrotnie zastosowanie znajduje 

karta RFID, która załącza układ podczas 

przyłożenia karty i wyłącza przy ponownym 

przyłożeniu. Niektóre aplikacje wykorzystują 

również zbliżeniowe karty 

płatnicze. Takie rozwiązanie pozwala dokonać 

płatności za wybraną ilość kWh lub 

kwotę za jaką chce się załadować pojazd. 

Kwota jest ustawiana za pomocą kolorowego 

panelu dotykowego LCD. 

Należy podkreślić, że dzięki wyżej wymienionym 

zabezpieczeniom zyskuje się wysoki 

poziom bezpieczeństwa użytkowania. 

Zarówno kody PIN jak i karty RFID zapewniają, 

że ze stacji mogą korzystać wyłącznie 

osoby uprawnione do tego. 

Kierunki rozwoju 

Oferowane na rynku stacje ładowania są 

rozwijane w kierunku wdrażania dodatkowych 

funkcji. Stąd też coraz częściej zastosowanie 

znajdują m. in. lokalizatory GPS, 

szerokokątne kamery bezpieczeństwa, ekrany 

przeznaczone do wyświetlania reklam, 

banery citylight, punkty dostępu hotspot 

WiFi czy możliwość komunikacja z numerem 

alarmowym 112. 

Podsumowanie 

Producenci podkreślają przewagę stacji 

ładowania nad przewodami ładowania dostarczanymi 

przez producentów samochodów. 

Przede wszystkim różnica dotyczy 

mocy ładowania, a to z kolei przekłada się 

na czas ładowania baterii. Jeżeli ładowanie 

za pomocą standardowego gniazda wynosi 

ok. 12 h to dzięki profesjonalnej ładowarce 

czas ten może być skrócony nawet o połowę. 

Z kolei w odniesieniu do tzw. szybkiego 

ładowania w ciągu pół godziny bateria 

może być naładowana do 80%. 

Wybierając odpowiednią stację oprócz 

właściwości funkcjonalnych należy mieć 

również na uwadze bezpieczeństwo. Chodzi 

przede wszystkim o zabezpieczenia 

przeciwprzepięciowe, nadprądowe i różnicowoprądowoprądowe. 

Damian Żabicki 


INSTALACJE 

Fotowoltaiczne 

PROMOCJA 

Optymalizacja modułów – fakty i mity 

Od czasu do czasu można spotkać się z ofertami na systemy fotowoltaiczne z tzw. 

optymalizatorami (ang. optimizers). Niestety utarło się przekonanie, że mogą one stanowić 

rozwiązanie wszelkich problemów na instalacji, głównie polegających na jej zacienieniu. Wbrew 

obiegowym opiniom, optymalizatory nie są jednak w stanie zakrzywić praw fizyki: zacieniona 

instalacja zawsze będzie wytwarzać mniej energii, niż równoważna – niezacieniona. Są jednak 

aplikacje, w których optymalizatory mogą wykazać swoje zalety, a więcej o faktach i mitach 

z nimi związanych mogą Państwo przeczytać w niniejszym artykule. 

Zarówno mikrofalowniki, jak i optymalizatory 

modułów są klasyfikowane 

jako przetwornice mocy na poziomie 

modułów (ang. Module-Level 

Power Electronics, MLPE). W systemie 

fotowoltaicznym wyposażonym 

w MLPE wpływ każdego z modułów 

na pozostałe jest minimalizowany. 

Dzięki temu różnice w poziomie nasłonecznienia 

wynikające z zacienienia, 

różnych orientacji lub kątów 

nachylenia, a także degradacja pojedynczych 

modułów nie oddziałuje 

negatywnie na inne moduły. W systemie 

PV ze „zwykłym” falownikiem, 

moduły, które są podłączone do tego 

samego MPP-trakera są od siebie zależne. 

Każdą instalację fotowoltaiczną trzeba 

indywidualnie dostosować do warunków 

panujących na konkretnym dachu – 

nieważne, czy chodzi o różne ustawienie 

powierzchni dachowych, czy występowanie 

tymczasowego zacienienia. 

Błędem jednak jest przyjmowanie założenia, 

że optymalizatory rozwiążą 

wszystkie problemy i całkowicie wyeliminują 

np. wpływ zacienienia lub 

nierównomierną degradację modułów. 

Moduł, którego ogniwa są choćby częściowo 

zacienione zawsze będzie wytwarzał mniej 

energii, niż podobny moduł nie zacieniony. 

Każdorazowo należy przeprowadzić analizę 

opłacalności takiej inwestycji, ponieważ realizowanie 

„na siłę” instalacji znajdującej się 

przez większą część dnia w cieniu może mieć 

niezadawalający dla inwestora czas zwrotu, 

który jeszcze dodatkowo zostanie wydłużony 

niemałym przecież kosztem optymalizatorów. 

Należy przy tym uwzględnić fakt, że systemy 

PV wyposażone w MLPE nie zawsze mają 

wyższe wydajności, niż systemy PV z falownikami 

łańcuchowymi (ang. string inverters). 

Nie są to przecież urządzenia o 100% 

sprawności. Czasami straty generowane 

przez MLPE są wyższe, niż wynikające 

z ich zastosowania dodatkowe uzyski. 

W rzeczywistych warunkach systemy PV, 

testowane z falownikami łańcuchowymi 

Fronius oraz z MLPE 1 , wykazują niewielki 

rozrzut wydajności. Po przeprowadzeniu 

analizy technicznej obejmującej symulacje 

komputerowe następujące wyniki pokazują, 

jak falowniki łańcuchowe porównują się 

z MLPE. 

1 

mikrofalowniki; optymalizatory modułów 

Systemy niezacienione 

Dla systemów niezacienionych niedopasowanie 

modułów (0,5-1%) jest wyrównywane 

przez MLPE, ale utrata wydajności 

każdego MLPE wynosi od 1% do 5% 

(w zależności od typu MLPE). Dlatego dla 

niektórych MLPE możliwe jest uzyskanie 

do +0,5% wyższej wydajności, ale można 

również uzyskać nawet i -5% mniejszą 

wydajność systemu z MLPE w porównaniu 

do „zwykłego” falownika. 

Jako ciekawostkę można podać fakt, 

że MLPE traktuje się w takich systemach 

jako remedium na nierównomiernie degradujące 

się moduły niskiej jakości. Prosta kalkulacja 

wykazuje, że dużo lepszym rozwiązaniem 

jest zakup droższych, wysokiej jakości 

modułów od sprawdzonego producenta. 

Systemy zacienione 

W praktyce, wszystkie badania na systemach 

PV wykazały niższe wydajności dla 

systemów MLPE, niż obliczono w trakcie 

symulacji. Korzyść MLPE w systemach PV 

była widoczna głównie zimą, kiedy moduły 

były (częściowo) pokryte śniegiem. 

Do porównania wykorzystano falownik 

Fronius rodziny SYMO oraz falownik 

PRIMO, które standardowo wyposażone 

Jednorodny cień *) Niewielkie ruchome cienie Duże ruchome cienie 

Wydajność MLPE: od -4% do +2% Wydajność MLPE: od -3% do +4% Wydajność MLPE: od -2% do +9% 

Tabela 1. Porównanie zacienionych instalacji. 

*) Pasmo górskie, duży budynek, linia drzew, rząd innych modułów itp. 



27

INSTALACJE 


INSTALACJE 


Przykład: duży komin, umieszczony tuż 

przed modułami, wysokość 2 m, średnica 

0,5 m (rys. 1 i rys.2) 

Rys. 1. Instalacja fotowoltaiczna zacieniona kominem (2 m wys., 0,5 m średnicy). 

Rys. 2. Symulacja wpływu zacienienia. 

są we Fronius Superflex Design, 2 trakery 

MPP oraz szeroki zakres użytecznych 

napięć MPP. Algorytm Dynamic Peak 

Manager skutecznie wyszukuje globalny 

punkt MPP (ang. Maximum Power 

Point) modułów i tym samym łagodzi potencjalne 

straty wydajności w przypadku 

zacienienia. Dodatkowo efekt zacienienia 

może być również silnie zmniejszony 

przez zastosowanie elastycznych możliwości 

połączeń łańcuchów, dzięki dwóm 

trakerom MPP, z których każdy dysponuje 

bardzo szerokim zakresem napięć 

wejściowych. 

System PV z ... 

Uzysk w porównaniu 

do systemu niezacienionego 

falownik bez SuperFlex Design, 

1 traker MPP, 

-8% do -12% 

brak Dynamic Peak Manager 

MLPE -4% do -8% 

falownik z SuperFlex Design, 

równe rozdzielenie modułów do obu trakerów MPP 

-6% 

falownik z SuperFlex Design, 

optymalne rozdzielenie modułów do obu trakerów MPP 

-5% 

Tabela 2. Uzyski w przykładowym systemie z zacienieniem pochodzącym od komina. 

Czy warto stosować optymalizatory? 

Oczywiście optymalizatory mają również 

swoje zalety. Jedną z nich jest elastyczność 

i łatwość projektowania. Falowniki Fronius 

oferują największą elastyczność projektowania: 

dopuszczają wiele orientacji, różne 

typy modułów, zacienienia lub niesymetryczne 

łańcuchy. Z optymalizatorami ta 

elastyczność zwiększa się jeszcze bardziej 

i pozwala np. na uzyskanie 20% różnicy 

długości łańcuchów podłączonych do jednego 

wejścia (trackera MPP) lub połączenie 

w jednym łańcuchu modułów o różnym 

azymucie i kącie nachylenia. Doskonałym 

przykładem może być instalacja na dachu 

przedszkola należącego do kościoła Św. Stefana 

w Wels, którą przedstawiono na rys. 3. 

Dzięki optymalizatorom bazującym na rozwiązaniu 

firmy Maxim Integrated instalacja 

ta została zrealizowana na klasycznych 

falownikach Fronius SYMO. 

Przyszłość optymalizacji 

Projektanci systemów PV coraz częściej 

będą napotykali na różne utrudnienia 

– wraz z upowszechnianiem się fotowoltaiki 

dachy o idealnym ustawieniu i bez 

zacienienia będą stopniowo zabudowywane. 

Dlatego pod uwagę będą brane dachy 

o różnych orientacjach lub częściowym 

zacienieniu, a takie instalacje muszą być 

poddawane krytycznej analizie. Dlatego, 

zdaniem autora, moduły fotowoltaiczne 

będą w przyszłości inteligentne. 

Ale dotychczasowe rozwiązania, np. w postaci 

optymalizatorów dodanych do modułu, 

będą – ze względu na ich złożoność i dodatkowe 

koszty instalacji – wypierane przez 

lepsze rozwiązania. Jeśli chodzi o rzeczywistą 

optymalizację, amerykański producentem 

układów półprzewodnikowych, firma Maxim 

Integrated prezentuje nową generację optymalizatorów 

oferujących łatwą instalacją, 

wysoką efektywnością kosztową i największą 

wygodą projektowania. To doskonale uzupełnia 

i jeszcze bardziej zwiększa elastyczność 

projektowania z falownikami Fronius. 

Maxim Integrated oferuje technologię 

optymalizacji ogniw fotowoltaicznych, 

która zastępuje tradycyjną diodę 

bocznikującą w module PV (rys. 4). 


INSTALACJE 


INSTALACJE 


Rys. 3. Instalacja fotowoltaiczna z optymalizatorami Maxim Integrated i falownikami Fronius na przedszkolu w kościele Św. Stefana w Wels (Austria). 

Są to oparte na układach scalonych 

optymalizatory działające na poziomie łańcucha 

ogniw – zintegrowane przetworniki 

DC/DC, zainstalowane w module fotowoltaicznym 

w celu uzyskania maksymalnej 

mocy. Oznacza to, że każdy moduł ma 3 

optymalizatory, a więc 3 niezależne MPPT 

– jest to najlepsze w swojej klasie rozwiązanie 

do łagodzenia skutków zacieniania, 

niedopasowania łańcuchów i zabrudzenia 

modułów. Technika ta pozwala 

na łatwą i opłacalną integrację układów 

optymalizacji podczas produkcji modułów. 

Zbędna zatem staje się kosztowna 

instalacja tradycyjnych optymalizatorów 

„retro-fit” (na poziomie modułów) i dodatkowych 

komponentów, co pozwala 

użytkownikowi na znaczne obniżenie 

kosztów w stosunku do tradycyjnych 

rozwiązań. Ponadto zwiększa się niezawodność 

całej instalacji dzięki eliminacji 

potencjalnego źródła awarii. 

System z optymalizatorami Maxim jest 

łatwy w instalacji – podobnie jak w przypadku 

każdego standardowego systemu ze 

„zwykłymi” modułami: nie ma żadnych 

dodatkowych komponentów sprzętowych 

do zainstalowania, nie ma dodatkowych 

ustawień i nie ma problemów z łącznością 

na dachu. Optymalizatory, które zastępują 

diody bocznikujące, są fabrycznie zainstalowane 

w skrzynce połączeniowej modułu, 

co eliminuje potrzebę wykonania dodatkowych 

czynności instalacyjnych. 

Systemy bazujące na Maxim wykazują do 5% 

więcej uzysków energii w porównaniu z tradycyjnymi 

optymalizatorami, dzięki optymalizacji 

DC na każdym łańcuchu ogniw (każdy 

moduł posiada 3 trackery MPP) i najwyższej 

efektywności optymalizacji. Dzięki tym zaletom 

i niższej cenie, rozwiązanie Maxim 

jest bardzo opłacalne i oferuje najbardziej 

korzystną technologię optymalizacji na rynku 

– zapewniając najszybszy zwrot inwestycji 

z systemu PV. 

Dowiedz się więcej o rodzinie falowników 

Fronius na www.fronius.pl, natomiast 

więcej informacji na temat firmy Maxim 

Integrated można znaleźć pod adresem 

www.maximintegrated.com. 

Dr inż. Maciej Piliński 

Fronius Polska Sp. z o.o. 

ul. G. Eiffel’a 8 

44-109 Gliwice Polska 

tel. (32) 621 07 00 

pv-sales-poland@fronius.com 

www.fronius.pl 

Rys. 4. Porównanie technologii optymalizatorów. 

Ilustracje stworzone w PV*SOL Premium 

firmy Valentin Software 


29

INSTALACJE 


Puszki instalacyjne 

Puszki instalacyjne pozwalają na łączenie obwodów elektrycznych i sygnałowych. Odpowiednie 

rozwiązanie dobiera się pod kątem konkretnej aplikacji w tym materiału wykonania podłoża 

– pustaki ceramiczne, płyty gipsowo-kartonowe, ściany szkieletowe, ściany z bali itp. 

Fot.: KOPOS 

Fot. 1. 

Puszki do podłóg betonowych 

Właściwą puszkę dobiera się 

uwzględniając materiał wykonania, 

wymiary oraz średnicę otworu przeznaczonego 

do montażu przepustu 

kablowego. Ważny jest również rodzaj 

wpustów na przewody, a także 

sposób montażu puszki i połączenia 

oraz pojemność jej wnętrza. 

Największym uznaniem cieszą się 

puszki podtynkowe. Puszki w wykonaniu 

standardowym mają nakładaną 

pokrywę a jeżeli instalacja tego 

wymaga (np. BMS) to można zastosować 

puszkę wielokrotną ze 

zwiększoną pojemnością. Niejednokrotnie 

montuje się puszki przykręcane 

wkrętami a niektóre z nich są 

zamykane pokrywą z elastyczną listwą rozporową. 

Z kolei puszki sygnalizacyjne dzięki 

jaskrawej barwie można szybko odnaleźć 

w warstwie tynku. 

Puszki natynkowe 

Specjalne puszki znajdują zastosowanie 

przy montażu natynkowym. Można wykorzystać 

przy tym puszki symetryczne z samozatrzaskującą 

pokrywą, które są montowane 

w dowolnej pozycji. 

Puszki natynkowe dobiera się pod względem 

ilości wpustów oraz średnicy wprowadzanych 

przewodów. Wykorzystać można 

wpusty elastyczne lub wpusty zakończone 

gwintem. Przydatne rozwiązanie stanowią 

specjalne wytłoczone osłabienia pod dławiki 

kablowe lub inne przepusty. Otwory 

wycina się nożem lub można je wybić specjalną 

końcówką wlotową. 

Puszki natynkowe montuje się nie tylko 

na ścianach ale i na korytach kablowych. 

Przy ich instalacji konieczne jest zastosowanie 

odpowiednich elementów mocujących. 

Wiele wersji puszek ma pokrywy nakładane 

bez narzędzi. Połączenia przewodów bazują 

z kolei na zaciskach śrubowych lub szybkozłączkach. 

Puszki do ścian szkieletowych 

Puszki przeznaczone do instalacji elektrycznych 

prowadzonych w domach szkieletowych 

mocuje się od wewnętrznej strony 

ściany. W pierwszej kolejności wierci 


INSTALACJE 


Fot.: SIMET 

Fot. 2. 

Puszki podtynkowe seria Multiwall 

się otwór montażowy a puszkę przykręca 

w płycie (OSB, gipsowo-kartonowej) za pomocą 

czterech wkrętów. Wysunięty kołnierz 

puszki wchodzi do otworu na głębokość 

12 mm. Jest możliwe pogłębienie puszki 

pierścieniem dystansowym. Dno puszki 

można otwierać zatem wprowadzenie przewodu 

jest łatwe. Z boku puszki można dojść 

rurami lub peszlami, przy czym jest również 

możliwe bezpośrednie wprowadzenie przewodów 

do puszki. 

Puszki tego typu szczególnie sprawdzają 

się przy produkcji domów z drewna, 

gdzie instalacja elektryczna jest rozprowadzana 

przed przytwierdzeniem ścian 

wewnętrznych do konstrukcji domów. 

Puszki są samogasnące, bezhalogenowe 

i mają dużą odporność na działanie wysokiej 

temperatury. 

Fot. 3. 

Puszka podtynkowa do elektroniki 

Fot.: SIMET 

mentami. Tym sposobem zapobiega się wysunięciu 

puszki. 

Wybierając puszki do konstrukcji szkieletowych 

trzeba pamiętać o ich wiatroszczelności. 

W puszkach wiatroszczelnych istotną 

rolę odgrywa uszczelnienie w miejscu wprowadzenia 

przewodu do puszki. Trzeba również 

pamiętać o tym aby konstrukcja była zabezpieczona 

przed ogniem. Stąd tez puszka 

powinna być odporna na działanie wysokiej 

temperatury z jednoczesnym zapobieganiem 

przed rozprzestrzenianiem się płomienia. 

Puszki ekranowane 

Wiele aplikacji wymaga ekranowanych 

puszek instalacyjnych. Ważna jest w nich 

powłoka przewodząca, która zapewnia 

ochronę przed zakłóceniami będącymi skutkiem 

emisji i promieniowania wykorzystującego 

elektryczne pole przemienne. Puszki 

ekranowane dostępne są jako wersje przeznaczone 

do montażu szkieletowego. Wykorzystać 

można również modele osprzętowo-rozgałęźne. 

Pokrywy w puszkach ekranowanych 

wykorzystują przewód pozwalający 

Puszki do domów z bali 

W przypadku domów z bali najczęściej zastosowanie 

znajdują podtynkowe puszki 

jednopolowe. Jeżeli bale drewniane nie są 

pokryte od wewnątrz konstrukcją szkieletową 

to należy je traktować jak litą ścianę. 

Stąd też puszki do osprzętu są osadzane 

w otworze, który najlepiej wywiercić otwornicą. 

Z kolei mocowanie dobiera się 

w zależności od rodzaju puszki. Puszki 

podtynkowe należy okleić klejem, pianką 

lub innym materiałem spoiwowym. Można 

je również przybić małymi gwoździami 

od strony dna lub ścianek bocznych. 

Puszki do płyt gipsowych montuje się poprzez 

wybranie w dolnej części otworu półki 

do zakotwiczenia łapek mocujących, które 

są przeznaczone do zaczepienia o tylną 

ściankę gipsową. Rozwiązanie takie bardzo 

często znajduje zastosowanie w przypadku 

gdy puszka jest kotwiona specjalnymi ele- 

Fot. 4. 

Puszki do ścian betonowych 

Fot.: KOPOS 


31

INSTALACJE 


Fot.: SIMET 

Puszki do instalacji oświetleniowych 

Na rynku nabyć można puszki przyłączeniowe 

stanowiące zakończenia przewodów 

zasilających lampy. Biorąc pod uwagę konkretne 

potrzeby instalacyjne wybrać można 

wersje przeznaczone do zalewania w stropach 

betonowych, a także do montażu na rurach 

instalacyjnych. 

Fot.: SIMET 

Fot. 5. 

Fot. 6. 

Bezhalogenowa, samogasnąca 

puszka do ścian pustych 

Puszka do domów w konstrukcji 

drewnianej 

Fot.: SIMET 

na wykonanie połączenia elektrycznego 

z obwodem, który odprowadzi zakłócenie. 

Jeżeli aplikacja tego wymaga to można 

zastosować wersje ogniotrwałe, natomiast 

w instalacjach przemysłowych mogą być 

wykorzystane ekranowane skrzynki łączeniowe. 

W zależności od potrzeb dobiera 

się puszki podtynkowe, przeznaczone 

do konstrukcji szkieletowych lub montowane 

na szynie DIN. 

Puszki z listwą gwoździową 

Przydatnym rozwiązaniem konstrukcyjnym 

są puszki z listwą gwoździową, dzięki czemu 

mogą być one montowane za pomocą 

gwoździ. Wybrać tutaj można pomiędzy 

rozwiązaniami podtynkowymi i osprzętowymi. 

Puszki łączy się poprzez otwory tunelowe. 

Przydatne są również pierścienie 

wyrównawcze, które można wykorzystać 

w przypadku gdy warstwa tynku jest grubsza 

od przewidywanej. Puszki można bez 

problemu odnaleźć po nałożeniu tynku. 

Zapewnia to delikatna szczecina znakująca 

umieszczona na specjalnych pokrywach, 

dzięki czemu miejsce położenia puszki 

po zatynkowaniu jest widoczne. Ograniczniki 

głębokości zapewnią jednakowe ustawienie 

puszek, przy czym trzeba pamiętać 

o możliwości wyrównania puszek i ich stałym 

zamontowaniu bezpośrednio przed nałożeniem 

tynku. 

Zastosowanie specjalnych materiałów wykonania 

puszek jest gwarancją ich wytrzymałości 

i elastyczności bez względu na warunki 

otoczenia. Jednak nie wszystkie puszki są 

odporne na działanie tynków wapiennych. 

Fot.: KOPOS 

Fot. 7. 

Puszki do ścian ze styropianem 

Warto również wspomnieć o puszkach 

instalacyjnych nie wymagających gipsu 

do montażu. Ich zaletą jest krótki czas instalacji, 

bowiem osadzając puszkę w pierwszej 

kolejności wykonuje się wstępne nawiercenie 

a następnie otwór o średnicy 82-84 mm 

wraz z jego oszlifowaniem diamentowym. 

Mając wydłutowany rdzeń osadza się puszkę 

za pomocą specjalnego elementu zatrzaskującego. 

Również i w tym przypadku 

dzięki pokrywom sygnałowym można łatwo 

zidentyfikować puszkę po nałożeniu tynku. 

Puszki instalacyjne do trudnych 

warunków eksploatacyjnych 

Na rynku nie brakuje puszek zaprojektowanych 

z myślą o pracy w trudnych warunkach 

eksploatacyjnych. Zastosowane materiały 

zapewniają odporność na działanie promieni 

UV oraz skrajnych temperatur przy wysokim 

poziomie wilgotności powietrza. Ponadto 

specjalne puszki można dobrać do miejsc 

narażonych na wystąpienie mieszaniny wybuchowej 

lub atmosfery agresywnej. Istotną 

rolę odgrywa przy tym wysoki stopień ochrony 

IP oraz II klasa izolacji. 

Fot. 8. 

Puszka zamontowana w dociepleniu ze styropianu 

Puszki bezhalogenowe 

Jeżeli aplikacja tego wymaga to konieczne 

jest zastosowanie puszek bezhalogenowych. 

Puszki tego typu mogą być łatwo 


INSTALACJE 


Fot. 9. 

Amortyzowana puszka do betonu 

łączone i nie trzeba przy tym stosować dodatkowych 

elementów mocujących. Stabilność 

puszki zapewniają podwójne ścianki 

boczne. 

Konieczność stosowania puszek bezhalogenowych 

wynika z tego, że w wielu budynkach 

takich jak np. obiekty użyteczności 

publicznej wymaga się podtrzymywania 

funkcji instalacji i urządzeń elektrycznych 

przez określony czas (30 min.) na potrzeby 

prowadzenia ewakuacji. W tym czasie bez 

zakłóceń musi działać oświetlenie awaryjne, 

wyciągi dymu, urządzenia alarmowe 

Fot.: SPELSBERG 

i windy. Z kolei przez 90 min. trzeba zapewnić 

funkcjonowanie urządzeń umożliwiających 

walkę z pożarem – windy dla 

straży pożarnej, instalacje podwyższające 

ciśnienie wody. Konieczne jest zatem stosowanie 

puszek instalacyjnych na potrzeby 

takich instalacji. Wykorzystywane są również 

puszki wyposażone w pokrywy sygnalizacyjne, 

będące elementem obwodów 

bezpieczeństwa. 

Puszki do montażu pod ziemią 

Specjalne puszki oferowane są pod kątem 

montażu pod ziemią. Wykorzystuje się przy 

tym masy zapewniające szczelność. Stąd też 

specjalna substancja jest aplikowana za pomocą 

pistoletu budowlanego. Masa cechuje 

się odpornością na przebicie elektryczne. 

Ważny jest szeroki zakres temperatury pracy 

(-40 - 90°C). 

Puszki z blachy ocynkowanej 

Puszki z blachy ocynkowanej bardzo często 

znajdują zastosowanie przy łączeniu 

sygnałowych obwodów przeciwpożarowych. 

Niektóre elementy tego typu mają 

kostki ceramiczne oraz bezpiecznik przeciążeniowy 

jednorazowego zadziałania. Linie 

sygnałowe są podłączane do osobnych 

zacisków. Puszkę montuje się na dwóch 

otworach. Można również zastosować 

przelotowy prosty sposób prowadzenia linii 

sygnalizacyjnej. 

Podsumowanie 

Puszka instalacyjna ma zapewnić wymaganą 

ochronę połączeń przewodów elektrycznych 

i teletechnicznych. Oprócz tego puszki 

pozwalają na montaż gniazdek i łączników 

instalacyjnych oraz pełnią rolę elementów 

rozgałęźnych, które rozdzielają instalację 

na kilka obwodów. 

Na rynku oferowane są m. in. puszki podtynkowe, 

natynkowe, wiatroszczelne, 

bezhalogenowe, ognioodporne, dźwiękoszczelne 

i wiele innych. Odpowiednie rozwiązanie 

dobiera się pod kątem konkretnej 

aplikacji. 

• 

REKLAMA 


33

INSTALACJE 


rurAKS – system rur karbowanych 

z wprowadzonymi przewodami. 

Krótszy o 50% czas instalacji. 30% niższe koszty. 

PROMOCJA 

rurAKS to produkt polski o wysokiej klasie 

wykonania, zgodny ze wszystkimi wymaganymi 

normami. 

Kluczowe korzyści: 

• produkt gotowy do użycia, do samodzielnej 

instalacji 

• 50% oszczędności czasu – eliminuje konieczność 

ręcznego przeciągania przewodu 

przez rurę 

• redukcja kosztów instalacji o 30% wynikających 

z redukcji roboczogodzin 

• oszczędność miejsca – unikamy podwójnego 

magazynowania (rura + przewody) 

• redukcja kosztów transportu 

• łatwa wymiana przewodów 

Opis technologii 

rurAKS to linia gotowych do użycia 

przewodów przeprowadzonych przez 

rury karbowane. Eliminuje problemy 

montażowe, redukuje koszty i czas 

pracy. Oferuje przyjazny środowisku 

produkt wykonany z wysokiej jakości 

materiałów. 

Jest to gotowe rozwiązanie, wykorzystywane 

w branży budowlanej na świecie, zwiększające 

efektywność prac montażowych 

i przynoszące wymierne korzyści w postaci 

oszczędności czasu instalacji. 

Oznaczenie produktów kolorami zgodnymi 

z kodyfikacją europejską łatwo pozwala 

rozpoznać typ rury. 

Charakterystyka i parametry 

rurAKS dostępny jest z przewodami: 

• elektroenergetycznymi H07V-U (DY750) 

dla układu kabli 3x1,5 oraz 3x2,5, zarówno 

dla rur o wytrzymałości mechanicznej 

320 N (RKGL śr. 16 i 20 mm) jak i 750 N 

(RKGS śr. 16 i 20 mm) 

• teleinformatycznymi UTP i FTP dla 

rur o wytrzymałości mechanicznej 320 N 

(RKGL śr. 16 mm) 

• antenowym YWDXpek dla rur 320 N 

(RKGL śr. 16 mm) 

Zwiększona średnica wewnętrzna rur umożliwia 

przeprowadzenie większej ilości przewodów, 

tym samym dając wariant montażu 

innych, pod indywidualne zamówienia. 

Dodatkowym atutem rurAKS jest szeroka 

oferta osprzętu uzupełniającego AKS Zielonka 

jak: uniwersalne uchwyty zamykane 

(UZU), zaciskowe paskowe (UZP), złączki 

kątowe sztywne (ZKS). 

rurAKS dostępny jest w krążkach o różnej 

długości, dopasowanych do zapotrzebowania 

na rynku. 

www.aks-zielonka.pl 


INSTALACJE 


Puszki elektroinstalacyjne 

– co oferują producenci 

Zbudowanie domu, biurowca lub innego obiektu który nie tylko będzie zapewniał wysoki 

komfort, ale będzie również bezpiecznym miejscem do życia lub pracy, stanowi dla 

właściciela lub inwestora wielkie wyzwanie i odpowiedzialność. Nowoczesna instalacja 

elektryczna w każdym domu mieszkalnym lub w lokalu użytkowym jest tego gwarancją. 

Jednym z elementów takiej instalacji są puszki elektroinstalacyjne. 

Wybór puszek na rynku elektroinstalacyjnym 

jest ogromny, a wymagania 

klientów wciąż rosną. Wynika 

to głównie z dużego nacisku jaki 

w dzisiejszych czasach kładzie się 

na bezpieczeństwo instalacji a także 

oszczędność oraz łatwość montażu. 

W związku z tym producenci puszek 

prześcigają się w nowoczesnych rozwiązaniach, 

które spełniać będą te 

wysokie wymagania. Standardem 

obecnie jest fakt, że wszystkie puszki 

muszą być produkowane i testowane 

zgodnie z normami europejskimi dla 

tego rodzaju wyrobu. Każdy wyrób 

musi pozytywnie przejść przez szczegółowe 

testy i badania, zanim zostanie 

skierowany na rynek, a testy wykonywane 

są w akredytowanej stacji 

prób i badań. 

Jakie zatem rodzaje puszek mamy 

do wyboru realizując inwestycję 

budowlaną? 

Jaki mamy wybór 

Wszystko zależy od rodzaju danej inwestycji, 

materiałów użytych do budowy oraz 

przeznaczenia puszek. Jeśli mielibyśmy 

przedstawić tu krótki podział dostępnych 

na rynku puszek sklasyfikować je możemy 

według kilku kryteriów, są to m.in. przeznaczenie 

puszki (na lub w jakich materiałach 

dana puszka będzie instalowana), materiał 

Fot. 2. 

Zestaw wielofunkcyjnej puszki przyrządowej montaż w meblach 

z jakiego puszka jest wykonana oraz szczególne 

właściwości i wymagania jakie musi 

spełniać puszka (wiatro- i pyłoszczelność, 

puszki bezhalogenowe, puszki ognioodporne). 

Nie możemy w tym miejscu pominąć 

specjalistycznych rozwiązań jak puszki 

do ocieplonych fasad budynków, puszki 

podłogowe wytrzymujące nacisk do 1500 N 

czy wielofunkcyjne puszki przyrządowe. 

Fot. 1. 

KU68LA1HF-puszka uniwersalna 

bezhalogenowa 

Fot. 3. 

KUZ -VI zestaw puszki uniwersalnej do dociepleń 

36 


INSTALACJE 


Fot. 4. 

Puszka metalowa w wykonaniu 

zamknietym 

Fot. 5. 

Puszka z PCV w wykonaniu zamkniętym 

z przepustami 

Fot. 6. 

płyta montażowa do systemów 

docieplających 

Puszki podtynkowe 

W budownictwie mieszkaniowym najpopularniejszym 

rodzajem puszek są puszki 

podtynkowe. Wynika to głównie z wymogów 

estetycznych (instalacja ukryta jest 

w całości pod tynkiem) oraz względów bezpieczeństwa 

(utrudniony dostęp do instalacji 

osób postronnych i nieuprawnionych, 

mniejsze ryzyko uszkodzenia puszki, 

a co za tym idzie samej instalacji). Czasami, 

na przykład w sytuacji konieczności modernizacji 

lub naprawy instalacji, utrudniony 

dostęp będzie niestety wadą. Producenci 

oferują puszki podtynkowe przystosowane 

do instalacji zarówno w ścianach z cegły, 

betonu, w ścianach kartonowo-gipsowych 

czy wreszcie w budownictwie drewnianym. 

Klasyczne puszki pod tynk wykonane są 

z twardego PCV, różnić się mogą ilością 

przepustów dla kabli i rurek, a niektóre 

z nich dają możliwość wyłamania ścianki 

bocznej aby łatwiej manipulować kablami. 

Osobną kategorią w tej grupie będzie seria 

puszek do ścian gipsowo-kartonowych. 

Często puszki te nadają się do instalacji 

elektrycznych w budownictwie drewnianym, 

zarówno w domkach drewnianych 

oraz domach z bali, jak również przy budowie 

domów rodzinnych prefabrykowanych 

o konstrukcji drewnianej. Ponieważ można 

umieszczać je w ścianach palnych, stropach 

palnych lub podłogach palnych (materiały 

budowlane o klasie reakcji na ogień 

A1 do F). Pisząc o domach drewnianych 

nie sposób pominąć szczególnego rodzaju 

tych puszek jakim są puszki hermetyczne. 

Wyposażone są one w otwory wlotowe 

– membrany wykonane z elastycznego 

materiału. Dzięki temu zapewniona jest 

wysoka szczelność przepustu również przy 

wprowadzonym kablu i rurce. Właściwość 

ta eliminuje niechciane przepływy powietrza, 

co jest szczególnie istotne w przypadku 

domów pasywnych i szkieletowych oraz 

domów o niskim zużyciu energii. Ostatnim 

rodzajem puszek z tej grupy o jakim należy 

wspomnieć to puszki dedykowane do montażu 

w betonie. Montowane do szalunku lub 

do prętów zbrojeniowych a następnie zalewane 

betonem. Po stwardnieniu mieszanki 

wyłamuje się wieczko uzyskując w ten sposób 

przestrzeń do montażu. 

Puszki natynkowe 

Ta grupa puszek wykorzystywana jest wszędzie 

tam, gdzie priorytetem jest nie estetyka 

ale łatwy dostęp do instalacji oraz zapewnienie 

wysokiego poziomu bezpieczeństwa 

użytkownikom pomieszczeń, w których 

puszki te są zainstalowane. Będą to na przykład 

hale produkcyjne, magazyny, składy 

oraz budynki użyteczności publicznej. 

Zrozumiałym jest więc, że wymagania wobec 

tego produktu są bardzo duże. Ponieważ 

często narażone są one na działanie niekorzystnych 

warunków atmosferycznych 

Fot. 7. Puszka przyrządowa Fot. 8. Puszka przyrządowa hermetyczna Fot. 9. Puszka uniwersalna hermetyczna 


37

INSTALACJE 


muszą być przede wszystkim szczelne (wysoki 

stopień IP) oraz odporne na uszkodzenia 

mechaniczne (wysoki stopień IK) lub 

promieniowanie UV. Nierzadko puszki te 

montowane są w strefie zagrożenia wybuchem 

lub narażone są na wysokie temperatury 

i dużą wilgotność, dlatego też muszą 

charakteryzować się potwierdzoną badaniami 

odpornością na te czynniki. Materiałem 

użytym do ich produkcji może być twardy 

samogasnący PCV, samogasnący polipropylen 

czy poliwęglan. Dostępne są również 

puszki w wykonaniu zamkniętym w wersji 

metalowej wykonane ze stopu aluminium. 

Puszki listwowe 

W obiektach biurowych, hotelach, salach 

konferencyjnych często spotykanym rozwiązaniem 

są puszki montowane w listwach lub 

kanałach elektroinstalacyjnych. To właśnie 

za pomocą listew i kanałów w biurach rozprowadzane 

są kable zasilające, sterujące lub 

telekomunikacyjne, a ich konstrukcja zapewnia 

możliwość instalacji osprzętu. Przy użyciu 

puszek listwowych montuje się gniazda 

i łączniki. Puszki te dostępne są w wersji pojedynczej 

lub podwójnej. Z kolei w kanałach 

podparapetowych można instalować osprzęt 

modułowy zasilający oraz teletechniczny. 

Fot. 10. 

Puszka listwowa 

Puszki o szczególnym zastosowaniu 

i specjalistyczne. 

Interesującym rodzajem puszek są puszki 

przeznaczone do montowania na ocieplone 

fasady budynków. Znajdują one zastosowanie 

zarówno w budownictwie mieszkaniowym 

jak i przemysłowym. Często 

służą do instalacji urządzeń elektrycznych 

takich jak oświetlenie zewnętrzne, czujniki 

ruchu, gniazdka 400 V. Charakteryzuje 

je wytrzymała konstrukcja, która eliminuje 

powstawanie mostków termicznych. Puszki 

do dociepleń mogą też spełniać funkcje 

klasycznej puszki rozdzielczej. Niektóre 

z nich mogą być także montowane pod 

tynk. Producenci dostarczają ten rodzaj 

puszki w zestawie z izolacją wewnętrzną 

oraz zewnętrzną. 

Ciekawym rozwiązaniem są także wielofunkcyjne 

puszki przyrządowe dla modułowego 

gniazdka danych lub gniazdka energetycznego. 

Można je montować zarówno 

do ścian kartonowo-gipsowych, w kanałach 

parapetowych, w meblach oraz jako 

puszkę podłogową w pomieszczeniach 

Fot. 11. 

Fot. 12. 

Puszka wielokrotna do dociepleń 

Puszka podłogowa 


INSTALACJE 


Z kolei puszki bezhalogenowe powinny być 

stosowane na drogach ewakuacyjnych oraz 

w pomieszczeniach użyteczności publicznej. 

Jest to istotne dlatego, że puszki zawierające 

w swoim składzie pierwiastki halogenowe 

(fluor, brom, jod, astat) podczas spalania wydzielają 

toksyczny i szkodliwy dla człowieka 

dym. Pokrewną grupą będą tzw. puszki PO. 

Puszki te mają za zadanie podtrzymać funkcjonowanie 

urządzeń elektrycznych w razie 

wybuchu pożaru. Chodzi tu przede wszystkim 

o oświetlenie awaryjne, urządzenia alarmowe 

czy urządzenia pozwalające na walkę z ogniem. 

W tej grupie na wyróżnienie zasługuje 

puszka wyposażona w bezpiecznik termiczny. 

Gdy temperatura osiąga wartości zagrażające 

bezpieczeństwu podłączonych urządzeń lub 

następuje zwarcie w linii podrzędnej bezpiecznik 

termiczny odcina od niej dopływ napięcia. 

Fot. 13. 

Uniwersalna puszka do dociepleń otwierane wieko 

o mniejszym obciążeniu roboczym. Ponadto 

wykorzystać ją można jako klasyczną 

puszkę pod tynk. 

Dla pomieszczeń o dużym obciążeniu roboczym 

producenci proponują puszki podłogowe 

wytrzymujące nacisk do 1500 N. 

służą głównie do instalacji w betonie oraz 

podwójnych podłogach, dzięki dużej powierzchni 

i zastosowanym rozwiązaniom 

konstrukcyjnym umożliwiają montaż od 6 

do 12 przyrządów modułowych. 

Nacisk na bezpieczeństwo 

Puszka jest właściwie tuleją, chroniącą kable 

pozbawione izolacji. Jest również nośnikiem 

właściwego urządzenia elektrycznego. 

Właśnie dlatego każdy producent kładzie 

ogromny nacisk na to by zapewniała wysoki 

stopień bezpieczeństwa. Co go zapewnia? 

Przede wszystkim materiał użyty do produkcji 

puszki. Powinien on być samogasnący 

oraz nierozprzestrzeniający płomienia, a często 

także odporny na promieniowanie UV. 

Czym zatem się kierować ? 

Jak widać z powyższej próby usystematyzowania 

szerokiej gamy dostępnych na rynku 

puszek, zmiennych jakie musimy wziąć pod 

uwagę dobierając puszkę do danej inwestycji 

jest bardzo dużo. Niezmienne pozostaje 

jedno – puszka jako jeden z najważniejszych 

elementów instalacji elektrycznej niejako 

określa stopień bezpieczeństwa i jakości 

całej instalacji dlatego uzasadnione jest 

aby tymi dwoma kryteriami kierować się 

podczas dokonywania wyboru. 

www.kopos.pl 

REKLAMA 


39

INSTALACJE 


Obudowy Spelsberg do pracy w trudnych warunkach 

Firma Spelsberg – światowy lider w produkcji obudów, skrzynek i puszek odgałęźnych 

z tworzyw sztucznych, posiada w swojej ofercie wiele produktów dla wymagających 

obszarów zastosowań. 

PROMOCJA 

Rodzina TK 

Obudowy z rodziny TK dostępne 

są w rozmiarach od 52x50 mm 

do 360x254 mm w wersji z polistyrenu 

(TK PS) lub z poliwęglanu (TK PC) 

z możliwością łączenia ze sobą. 

Podstawa TK może posiadać łatwe 

do wybicia przetłoczenia dla dławnic 

metrycznych (oznaczenie „m”) 

lub gładkie boki (z oznaczeniem „o” 

na końcu symbolu). Pokrywa TK 

przykręcana jest za pomocą plombowanych 

śrub z tworzywa i do wyboru 

mamy wersję nieprzeźroczystą lub 

przeźroczystą przyciemnioną. 

Cechy TK PS: 

Cechy TK PC: 

Przykładowe wyposażenie dodatkowe: 

• płyty montażowe (stalowe lub izolacyjne), 

• zestawy zawiasów zewnętrznych, 

• szyny TS-15 lub NS-35, 

• zewnętrzne uchwyty montażowe, 

• płyty montażowe lub uchwyty dedykowane 

dla elementów PCB, 

• zestaw do zamykania pokrywy na kłódkę, 

• nakładki na śruby pokrywy do obsługi 

bez użycia narzędzi, 

• śruby pokrywy zapobiegające otwarciu 

przez osoby nieuprawnione, 

• ścianki działowe wewnętrzne. 

Rodzina TG 

Obudowy z rodziny TG dostępne są w rozmiarach 

od 84x82 mm do 302x232 mm 

w wersji z tworzywa ABS (TG ABS) lub 

z poliwęglanu (TG PC). 

Podstawa TG zawsze ma gładkie boki, a pokrywa 

wgłębienie na naklejkę lub klawiaturę 

membranową. Pokrywa TG (do wyboru 

nieprzeźroczysta lub przeźroczysta) przykręcana 

jest za pomocą metalowych, sprężynowych 

śrub „quick-lock”, a w komplecie 

dostarczane są tzw. „zawiesia” – dla jej podtrzymywania 

po otwarciu. 

Cechy TG ABS: 

Cechy TG PC: 

Przykładowe wyposażenie dodatkowe: 

• płyty montażowe (stalowe lub izolacyjne), 

• zestawy zawiasów wewnętrznych, 

• szyny TS-15 lub NS-35, 

• zewnętrzne uchwyty montażowe, 

• nakładki do plombowania śrub pokrywy. 

Obudowy TK PC / TG PC (poliwęglan): 

• Spełniają wymagania certyfikacji UL 

(Underwriters Laboratories) – szczególnie 

przydatne na rynkach USA, Kanada. 

• Ze względu na ponadprzeciętne parametry 

techniczne dedykowane są dla zastosowań 

w przemyśle i dlatego opatrzone 

specjalnym piktogramem „IQ” (jakość 

przemysłowa). 

Zarówno podstawy jak i pokrywy obudów 

TK i TG mogą być przystosowane wg potrzeb 

klienta już w fabryce np.: obróbka 

mechaniczna CNC, specjalne kolory, tampodruk, 

sitodruk, folie wykańczające, klawiatury, 

indywidualne punkty mocowań, 

powłoki ekranujące, montaż akcesoriów 

– szczegóły na zapytanie. 

Więcej informacji znajdziesz na 

www.spelsberg.pl 

Katalog pdf dostępny jest w zakładce 

„Serwis” → „Do pobrania” 

Robert Marzec 



Nowe obudowy przemysłowe i zewnętrzne GEOS 

Certyfikowane na zgodność z normami: IEC 61439, UL 50 UL, 50E, CSA 22.2 – jako puste 

obudowy odporne na korozję, udary mechaniczne oraz promieniowanie UV. Łącznie 10 wymiarów: 

od 300x300 do 400x500 mm (głębokość 180 lub 226 mm). 

IP66/IP67, IK09, 1000 V AC, 1500 V DC 

poliwęglan, jakość przemysłowa IQ, bezhalogenowe 

pokrywy przeźroczyste lub szare zamykane na plombowane śruby z tworzywa 

certyfikat UL US / Canada (Underwriter Laboratories) 

NEMA 4x (National Electrical Manufacturers Association) tzn. obudowa do zastosowań 

zewnętrznych zabezpieczona przed uszkodzeniami spowodowanymi oblodzeniem 

unikatowe rynny spustowe na bokach dla odprowadzania wilgoci na zewnątrz 

zatyczki kanałów śrub pokrywy zapobiegające wnikaniu zanieczyszczeń 

beznarzędziowy system zabudowy płyt montażowych lub szyn TH (akcesoria) 

zestaw do cyrkulacji powietrza zapobiegający kondensacji pary wodnej (akcesoria) 

Zapraszamy na naszą ekspozycję 

podczas ENERGETAB 2018 

– pawilon W, stoisko 27 


robert.marzec@spelsberg.pl 

+48 512 090 745

ROZDZIELNICE 

ELEKTRYCZNE 

Rozdzielnice gniazdowe AMAXX ® 

PROMOCJA 

Firma Mennekes jest znana przede wszystkim jako producent najwyższej jakości gniazd 

i wtyczek przemysłowych. Przez ponad 80 lat obecności na rynku wypracowała sobie pozycję 

światowego lidera w tej dziedzinie. Innym znakiem rozpoznawczym tego producenta są 

rozdzielnice gniazdowe znane od wielu lat na świecie pod marką AMAXX. 

AMAXX to bardzo szeroka grupa 

produktów oparta na obudowach 

o wielkości od jednego do pięciu 

charakterystycznych, skośnych segmentów. 

Każdy segment można wykorzystać 

na różne sposoby. Może 

on służyć do montażu gniazd trójfazowych 

od 16 A do 63 A, gniazd 

jednofazowych w standardzie obowiązującym 

w kraju lub gniazd 

do przesyłania danych (np. typu 

RJ-45). Można na nim zamontować 

także gniazdo z rozłącznikiem 

z blokadą mechaniczną uniemożliwiającą 

podanie napięcia bez włożenia 

wtyczki oraz uniemożliwiającą 

wyjęcie wtyczki będącej pod napięciem. 

Segment może być wyposażony 

w przezroczyste okienko rewizyjne, 

dające możliwość obserwacji 

zamontowanych wewnątrz urządzeń 

oraz, po otworzeniu, ich obsługi. 

Każdy segment można wyposażyć 

w wysuwane szyny nośne (rys. 2), 

Fot. 1. 

Rozdzielnica AMAXX z gniazdami siłowymi 

oraz gniazdami do przesyłania 

danych 

Fot. 2. 

Montaż rozdzielnicy nie może być 

łatwiejszy! 

1. Wysuwane wsporniki zwiększają 

przestrzeń pod szynami nośnymi, 

co ułatwia przeprowadzanie nawet 

grubych kabli zasilających. 

2. Zewnętrzne uchwyty umożliwiają 

szybki, wykonywany przez jedną 

osobę montaż. 

3. Zawiasy pokrywy czołowej ułatwiają 

proces podłączania. 

4. Rozdzielnica jest kompletnie 

okablowana i przetestowana pod 

względem jakości i bezpieczeństwa. 

Fot. 3. 

Test stopnia ochrony rozdzielnicy AMAXX. 

na których montowane są zabezpieczenia 

nadmiarowo-prądowe (MCB), różnicowo 

-prądowe (RCD), topikowe (Neozed) lub 

inna aparatura modułowa i zaciski. Wnętrze 

może być także wykorzystane do montażu 

urządzeń typu switch stosowane do wymiany 

danych w instalacjach przeznaczonych 

np. dla przemysłu 4.0. Z powyższego 

wynika, że zakres możliwych aplikacji jest 

praktycznie nieograniczony. 

Rozdzielnice gniazdowe AMAXX mogą 

być wykonywane w dwóch stopniach 


ROZDZIELNICE 

ELEKTRYCZNE 

ZERTIFIKAT 

für stückgeprüfte Qualität 

nach DIN EN 61439. 

Hiermit bestätigen wir, dass diese Steckdosenkombination 

einer Stückprüfung unterzogen wurde. 

 

passed a routine test. 

Der MENNEKES-Sicherheitstest berücksichtigt nicht nur die 

elektrischen Prüfanforderungen nach DIN EN 61439, sondern 

beinhaltet darüber hinaus auch eine allpolige Hochspannungsprüfung. 

The MENNEKES safety test not just include the requirements for 

electrical tests acc. to DIN EN 61439 but also a high voltage test 

for all poles. 

Dietmar Löcker 

Bereichsleiter Qualität / Division Manager Quality 

MENNEKES Elektrotechnik GmbH & Co. KG 

Industrial plugs and sockets 

Aloys-Mennekes-Straße 1 

D-57399 Kirchhundem / Germany 

Fot. 4. 

CERTIFICATE 

Nach neuer 

Norm DIN EN 61439! 

According to the 

new standard IEC 61439! 

Tel. +49 (0) 27 23 / 41-1 

Fax +49 (0) 27 23 / 41-214 

E-Mail info@MENNEKES.de 

Internet www.MENNEKES.de 

Certyfikat zgodności z normą 

EN 61439. 

243000DS10TE05.15V 

ochrony: IP 44 lub IP 67. Każde nowe 

rozwiązanie (z nowymi urządzeniami 

zamontowanymi na obudowie) jest testowane 

pod kątem szczelności na silne 

bryzgi wody (rys. 3.) oraz pył. Rozdzielnice 

AMAXX są także sprawdzane 

przez producenta pod kątem możliwości 

odprowadzania ciepła. Rezultatem tego 

jest określenie na tabliczce znamionowej 

rozdzielnicy współczynnika RDF. 

Rozdzielnice AMAXX sprawdzają się 

zarówno w instalacjach wewnątrz budynków, 

jak i na zewnątrz. Wysokiej 

jakości tworzywo, z którego są standardowo 

produkowane zapewnia doskonałe 

parametry mechaniczne, termiczne 

i elektryczne. W miejscach ze szczególnie 

agresywną atmosferą zaleca się 

stosowanie rozdzielnic wykonywanych 

z jeszcze bardziej wytrzymałego tworzywa 

o nazwie AMELAN®. Zapewnia ono 

odporność chemiczną na paliwa, oleje, 

smary, rozcieńczone kwasy i zasady oraz 

środki czyszczące i większość wodnych 

roztworów soli stosowanych np. w przemyśle 

spożywczym i rolnictwie. Dodatkowo 

zastosowanie niklowanych złącz 

stykowych podnosi ich wytrzymałość 

termiczną i zwiększa w ten sposób bezpieczeństwo. 

Firma Mennekes dostarcza swoje rozdzielnice 

w pełni gotowe do użytku. Są 

one kompletnie wyposażone i okablowane, 

z certyfikatem zgodności (rys. 4) 

z normą DIN EN 61439 (odpowiednik 

naszej normy PN-EN 61439). Pozostaje 

je tylko zamontować (rys. 2.). 

Producent posiada w swojej ofercie wiele 

standardowych rozwiązań. Jednak 

w przypadku specyficznych wymagań 

danej instalacji firma Mennekes chętnie 

podejmuje się produkcji dostosowanej 

do indywidualnych potrzeb. Wystarczy 

zwrócić się w tej sprawie do wyłącznego 

dystrybutora w naszym kraju, którym 

jest dobrze znana na rynku firma Hensel 

Polska z Poznania. 

• 

REKLAMA 

Wyłączny MENNEKES Electric dystrybutor Ltd. w Polsce: 

Hensel 

 

Polska Sp. z o.o. 

 

61-248 

Poznań, ul. Dziadoszańska 10 

hpl@hensel.com.pl 

| www.hensel-electric.pl 


43

OSPRZĘT 

elektroinstalacyjny 

Nowości w ofercie Karlik Elektrotechnik Sp. z o.o. 

Jedna seria – różne kształty ramek DECO/DECO Soft 

Seria podtynkowa DECO jest perfekcyjnym dopełnieniem nowoczesnego wnętrza. Modna 

forma, wysoka jakość wykonania oraz bardzo szeroka oferta mechanizmów osprzętu 

elektroinstalacyjnego – oprócz gniazd i łączników obejmująca również elektroniczne regulatory 

oświetlenia i temperatury, czujniki ruchu i sterowniki roletowe, a nawet gniazda odkurzacza 

centralnego, to tylko niektóre z zalet serii. 

Jednym z najważniejszych atutów kolekcji 

jest szeroki wybór ramek, dzięki 

którym produkty zamontowane w pomieszczeniu 

stają się jego subtelną dekoracją. 

Ramki uniwersalne DECO 

są przeznaczone do montażu zarówno 

poziomego jak i pionowego. Dostępne 

w wersji od pojedynczej do pięciokrotnej, 

w wielu wariantach kolorystycznych 

z tworzywa, betonu (nowość!), 

drewna naturalnego, z efektem drewna 

czy efektem szkła oraz już wkrótce 

dostępne w sprzedaży ramki ze szkła 

(w kolorze białym lub czarnym), dają 

nieograniczone możliwości w tworzeniu 

indywidualnych kombinacji kolorystycznych 

mechanizmu z ramką. 

W przypadku ramek wykonanych z tworzywa 

użytkownicy mają możliwość wyboru 

nie tylko koloru, ale również kształtu 

ramek (fot. 1). Ramki DECO Soft 

w wersji od pojedynczej do pięciokrotnej 

zapewniają idealne przyleganie osprzętu 

do ścian i są alternatywną wersją dotychczasowego 

wyglądu ramek uniwersalnych 

z tworzywa DECO. Dostępne 

w pełnej kolorystyce ramek uniwersalnych 

z tworzywa, ramki DECO Soft 

poszerzają możliwości wyboru osprzętu 

podtynkowego do wnętrz w modnym, 

nowoczesnym stylu. 

Fot. 1. 

Porównanie kształtu ramki: (od lewej) DECO i DECO Soft. 

Gniazdo podwójne do ramki DECO 

SOFT 

Ramki DECO Soft są kompatybilne z mechanizmami 

serii DECO. Dla większego komfortu 

korzystania z osprzętu w pomieszczeniach 

nowością w ofercie są gniazda podwójne, 

do wyboru z uziemieniem lub bez, dedykowane 

dla ramek DECO Soft (fot. 2), dostępne 

w pełnej kolorystyce ramek DECO Soft. 

Beton – surowe piękno 

W ostatnim czasie można zaobserwować 

rosnącą popularność betonu, którego 

walory dekoracyjne doceniają i chętnie 

wykorzystują w swoich aranżacjach architekci 

wnętrz. Śledząc trendy i modne 

rozwiązania firma Karlik Elektrotechnik 

z Nekli poszerza serię DECO 

Fot. 2. 

Nowość! Mechanizm gniazda podwójnego 

do ramki DECO Soft 

z uziemieniem 2 x (2P + Z) w kolorze 

białym (DGPRSO-2z) + ramka 

uniwersalna DECO Soft pojedyncza 

w kolorze białym (DRSO-1). 

o ramki uniwersalne z betonu, kompatybilne 

z mechanizmami osprzętu elektroinstalacyjnego 

tej serii. Nowe ramki 

z betonu są dostępne w 3 kolorach: jasno- 

PROMOCJA 

Fot. 3. 

Nowość! Ramka uniwersalna 

z betonu pojedyncza w kolorze: 

jasnoszary front – biały spód 

(27-0-DRB-1) + mechanizm łącznika 

jednobiegunowego w kolorze 

białym (DWP-1) serii DECO. 

Fot. 4. 



ciemnoszary front – biały spód 




Fot. 5. 



antracytowy front – biały spód 





OSPRZĘT 


szary, ciemnoszary i antracytowy, a każdy z nich występuje 

w 2 wersjach kolorystycznych spodu do wyboru: białym 

lub czarnym (fot. 3-5). 

Nowości kolorystyczne 

serii natynkowych 

Seria Junior IP54 jest popularną serią natynkową, którą 

uzupełniają gniazda i łączniki w podwójnej kolorystyce 

popielato-grafitowej. Stopień ochrony IP54 dla nowości 

kolorystycznych jest taki sam, jak dotychczas dla analogicznych 

produktów tej serii. Na zdjęciach poniżej przykłady 

osprzętu popielato-grafitowego serii Junior (fot. 6). 

Alternatywą dla osprzętu natynkowego serii Senior w kolorze 

białym są czarne gniazda i łączniki natynkowe tej 

serii (fot.7), o tym samym stopniu ochrony IP44: 

REKLAMA 

a. b. 

Fot. 6. 

a. Nowość! Łącznik jednobiegunowy w kolorach: 

popielaty/grafitowy (30WHE-1). 

b. Nowość! Gniazdo pojedyncze z uziemieniem 2P+Z 

(klapka grafitowa; bez przesłon) w kolorach: popielaty/grafitowy 

(30GHE-1). 

a. b. 

Fot. 7. 

a. Nowość! Łącznik jednobiegunowy w kolorze czarnym 

(12WHS-1). 

b. Nowość! Gniazdo pojedyncze z uziemieniem 2P+Z 

(klapka dymna) w kolorze czarnym (12GHS-1d). 

Jesteśmy do Państwa dyspozycji 

Zapraszamy do odwiedzenia naszej strony internetowej 

www.karlik.pl w celu uzyskania szczegółowych informacji 

dotyczących kolorystyki, danych technicznych i cen wszystkich 

produktów oraz do zapoznania się z pełną ofertą firmy 

Karlik Elektrotechnik Sp. z o.o. 

• 


45

OSPRZĘT 


MOWION – LOGIczne rozwiązania, 

DOMOwe inspiracje 

MOWION by KANLUX to propozycja osprzętu dla wszystkich, którym zależy na tym, by technologia 

i design nawzajem się wspierały. Szczególną uwagę chcemy zwrócić na dwie seria ramkowe LOGI 

i DOMO. Każda z nich ma swoje zalety – od Was zależy, którą wybierzecie. 

PROMOCJA 

LOGI to pierwsza z dwóch serii ramkowych. 

Oferuje kompletne rozwiązania 

dla domu, biura jak i obiektów 

HoReCa. LOGI to odpowiedź na potrzeby 

inwestycyjne, która ucieszy każdego 

fachowca. Gdy szukasz osprzętu 

na nowy obiekt, liczą się konkrety. Czy 

montaż jest łatwy? Czy szybko znajdziesz 

części w hurtowni, a w razie potrzeby 

dokupisz ich więcej na bieżąco? 

Czy podczas pracy czujesz się bezpiecznie? 

Na każde z tych pytań odpowiemy: 

TAK. LOGI potrafi to wszystko, 

a nawet dużo więcej. To zaufany partner 

w codziennej pracy i w biznesie. 

Specjalnością LOGI jest duża skala 

działania w ograniczonym budżecie, 

a największa zaleta to wszechstronność. 

LOGI świetnie nadaje się na pierwszy, 

czy domyślnie montowany osprzęt 

i sprawdza się w najróżniejszych warunkach 

i sytuacjach. Dla instalatora prosta 

konstrukcja to tylko część sukcesu. Wiemy, 

że liczy się także szybkość montażu 

oraz niezawodność wykonanej instalacji 

na każdym etapie pracy. To fundament 

jakości, na którym opierasz swoją pracę, 

miesięczne wyniki i pewność, że raz dobrze 

zrobiona instalacja będzie stabilnie 

pracować przez wiele lat – z LOGI to 

proste. Ponadto produkty serii LOGI 

dostępne są w 4 barwach: białej, grafitowej, 

kremowej i srebrnej. Seria LOGI 

to system wieloramkowy, w pionie oferuje 

montaż produktów do 4-krotnej 

ramki, a w poziomie do 5-krotnej. 

DOMO to również seria ramkowa. Jej 

głównym atutem jest wykorzystanie 

w mechanizmach unikatowego stopu 

fosforobrązu. To aż 94% miedzi, 

a więc duża sprawność elektryczna 

a zmniejszenie wydzielanego ciepła 

i oporu. Nie trzeba tłumaczyć, jak 

bardzo zmniejsza to ryzyko pożarów, 

Fot. 1. 

Seria LOGI. 

Chcesz sprawdzić jak montuje się produkty MOWION? Odwiedź nas na targach 

ENRGETAB 2018 w Bielsku Białej. Znajdziesz nas w pawilonie F. Weź udział w Mistrzostwach 

Elektroinstalatorów, które odbędą się na naszym stoisku 11 i 12 września. 

Bądź najszybszy i zgarnij nagrody! 


OSPRZĘT 


Fot. 5. 

Łącznik DOMO. 

Fot. 2. Gniazda zasilające DOMO. 

Fot. 3. DOMO. 

Fot. 4. DOMO - gniazda z wymienioną ramką dekoracyjną. 

spięć, czy innych awarii. Instalacja zrobiona 

z DOMO to montaż bez obaw, że będziesz 

musiał do niej wracać. Osłona styków i elementów 

przewodzących przed bezpośrednim 

dotknięciem (IP2X), to dodatkowy atut 

DOMO pokazujący jak bardzo zależy nam 

Twoim bezpieczeństwie i komforcie pracy. 

Łatwy montaż, który jednocześnie jest trwały, 

to ideał dobrego projektowania mechanizmów. 

Nasze kontakty i gniazda właśnie 

takie są. Szybkozłączki to pewność montażu 

i dbałość o Twój czas – działają niezawodnie, 

a przewagę wzmocnionych łapek i śrub pokochasz 

od pierwszego montażu. Zewnętrzne 

elementy DOMO są wykonane ze specjalnie 

dobranego poliwęglanu od niemieckiego producenta 

Covestro. Ten wyjątkowy materiał 

zachowuje kolor nawet po latach ekspozycji 

na promienie słońca. Jest odporny na codzienne 

zarysowania oraz daje zauważalnie 

aksamitny i szlachetniejszy połysk niż ABS. 

Oferujemy Wam sześć różnych kolorów 

od białego poprzez pastele i metaliczne aż 

po elegancki i ponadczasowy grafit. Ponadto 

Twoi klienci mogą je zestawiać z trzynastoma 

dodatkowymi kolorami wewnętrznych ramek 

dekoracyjnych. DOMO to wolność, wolność 

łączenia kolorów w magiczny sposób, tak, jak 

chcą i lubią Twoi klienci. 

Dla tych, którzy lubią dobrą robotę, 

MOWION jest przyjemnym zaskoczeniem. 

Łatwo się z nim pracuje, nietrudno przekonać 

do niego klientów, nie sprawia niespodzianek 

po montażu, i zawsze wiesz, że jego projektanci 

pomyśleli o tym, byś chętnie do nich wracał. 

MOWION to marka firmy KANLUX, masz 

więc pewność, że rozwiązania te będą bez 

problemy dostępne od ręki. To jest właśnie dobry 

design zapisany w parametrach urządzenia 

i nasz szacunek do Twojej pracy. 

• 


47

OZNAKOWANIE 

instalacji 

Przenośne drukarki etykiet 

Dzięki drukarkom etykiet można łatwo oznaczać kable i przewody sygnałowe, teletechniczne 

i elektryczne. Ponadto jest możliwe oznaczanie innych elementów i urządzeń takich jak 

gniazda elektryczne, przełączniki, aparaty elektryczne, trasy kablowe itp. 


OZNAKOWANIE 

instalacji 

Etykiety jakie powstają dzięki drukarkom 

mobilnym pozwalają na oznaczanie kabli, 

przewodów (elektrycznych, hydraulicznych, 

pneumatycznych, teletechnicznych 

itp.), aparatów, urządzeń, tras kablowych, 

przewodów itp. W szczególności mogą być 

oznaczane pojedyncze przewody, osłony 

kablowe, listwy zaciskowe, aparatura sterownicza, 

a także przyciski i sygnalizatory. 

Powstałe etykiety są trwałe dzięki odporności 

na działanie paliw, kwasów, rozpuszczalników, 

olejów oraz substancji jakich używa 

się do czyszczenia urządzeń elektrycznych 

i aparatów. 

Cechy ogólne 

Dzięki oferowanym na rynku przenośnym 

drukarkom można drukować funkcjonalne 

i trwałe etykiety, których szerokość jest 

dobierana w zależności od potrzeb konkretnej 

aplikacji. Na przykład chcąc umieścić 

na etykiecie więcej informacji należy zastosować 

etykiety o szerokości 25,4 mm. 

Z kolei drukując etykiety na materiałach 

wyciętych zyskuje się ujednolicony i profesjonalny 

wygląd. Jeżeli konieczne jest 

dostosowanie długości etykiety do konkretnych 

potrzeb, to warto używać materiałów 

ciągłych. 

Wiele modeli drukarek dzięki komórkom 

pamięci przechowuje indywidualnie stworzone 

obrazy i projekty etykiet. Skorzystać 

można z nich praktycznie w dowolnym 

momencie. Etykiety w określonym rozmiarze 

są przycinane za pomocą mechanizmu 

tnącego. 

W nowoczesnych drukarkach stawia się 

na łatwy dostęp do urządzenia i prostą obsługę. 

Przygotowaną etykietę można podejrzeć 

na wyświetlaczu oraz ewentualnie 

przeprowadzić edycję informacji. Wyświetlacze 

najczęściej wykonuje się w technologii 

LCD, a pracę w miejscach zaciemnionych 

zapewni podświetlenie. 

Podczas pracy z drukarką w miejscach 

o ograniczonej przestrzeni sprawdzi się kompaktowa, 

lekka obudowa. Ponadto przyda się 

pasek na ramię lub na szyję, gumowy uchwyt 

oraz walizka zapewniająca bezpieczeństwo 

przy transporcie urządzenia. 

Możliwości typowej drukarki obejmują drukowanie 

kilku linii tekstu oraz najczęściej 

używanych symboli elektrycznych i audio/ 

wideo. Ważna jest przy tym możliwość zmiany 

stylu druku, formy obramowania i rozmiaru 

czcionki, a niektóre urządzenia umożliwiają 

drukowanie kodów kreskowych. 

W niektórych urządzeniach zastosowanie 

znalazł przycisk pozwalający na wykonanie 

etykiety w najbardziej powszechnych 

zastosowaniach. Wiele drukarek współpracuje 

z komputerem bezprzewodowo. Można 

również drukować sekwencyjnie. 

Specjalne technologie umożliwiają automatyczne 

konfigurowanie formatu etykiety bez 

konieczności wcześniejszego przeprowadzania 

kalibracji. Ponadto przyda się funkcja 

dopasowywania odpowiednich taśm, co 

gwarantuje optymalną trwałość wydruków. 

Podczas pracy z drukarką do wyboru są różne 

kasety drukujące. Komfort użytkowania 

zapewnia również konstrukcja umożliwiająca 

szybką zmianę kasety z etykietami. Są 

one łatwe w użyciu, w transporcie i w przechowywaniu. 

W efekcie wymiana materiałów 

eksploatacyjnych sprowadza się jedynie 

do włożenia odpowiedniej kasety. 

Fot. 1. 

Prawidłowo oznaczone elementy 

instalacji ułatwiają jej konfigurację, 

serwisowanie i modernizację. 

W zależności od potrzeb 

Oferowane na rynku przenośne drukarki etykiet 

dobiera się w zależności od konkretnej 

aplikacji i wydajności. Stąd też specjalną drukarkę 

można dobrać pod kątem oznaczania 

przewodów kabli oraz płaskich powierzchni. 

Ważna jest przy tym funkcja automatycznego 

formatowania etykiet owijanych do przewodów, 

a także etykiet listew zaciskowych, paneli 

krosowniczych, etykiet z flagami do oznaczania 

kabli oraz zastosowania ogólnego. 

Inne wersje drukarek pozwalają na drukowanie 

symboli laboratoryjnych z automatycznym 

dobieraniem rozmiaru fiolki lub 

probówki. 

Specjalne drukarki można dobrać pod kątem 

zróżnicowanych zastosowań. Chodzi np. 

o drukowanie etykiet na przewody, na koszulkach 

termokurczliwych, etykiet do znakowania 

paneli, na listwach zaciskowych, 

na panelach typu patch panel oraz ogólnych 

etykiet identyfikacyjnych. 

Niektóre wersje drukarek mają ekrany dotykowe. 

Stąd też tworzenie, edycja czy 

formatowanie etykiet odbywa się poprzez 

duży ekran obsługiwany palcem. Oprócz 

tego drukarkę można podłączyć do komputera 

PC i modyfikować czcionki lub grafiki. 

Warto zwrócić uwagę na szybkie wpisywanie 

tekstu na klawiaturze, która jest bardzo 

podobna do klawiatury komputerowej. Ponadto 

drukarka ma automatyczną obcinarkę. 

Jest możliwe ręczne modyfikowanie 

etykiet oraz drukowanie kodów kreskowych 

i grafik. Długość drukowanej etykiety może 

być ustawiana samodzielnie. Indywidualne 

ustawienia i dane mogą być zachowane dla 

kilku użytkowników. 

Trwałe etykiety 

Dla zapewnienia trwałości oznaczenia ważna 

jest odpowiednia etykieta. Warto więc 

postawić na wytrzymałe, przemysłowe etykiety 

odporne na blaknięcie, złuszczanie 

i ścieranie również pod wpływem działania 

światła, ciepła czy środków czyszczących. 

W nowoczesnych taśmach eksploatacyjnych 

wykorzystuje się specjalistyczne kleje 

o wysokiej wytrzymałości, co zapewnia dobre 

przyklejanie bez względu na rodzaj powierzchni. 

Ważna jest przy tym odporność 

na zarysowania i rozdarcia oraz możliwość 

stosowania zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz 

pomieszczeń. 

Powstałe oznaczenia nie przesuwają się 

na przewodzie. Specjalne etykiety oferuje 

się pod kątem przyklejania na powierzchnie 

zakrzywione i okrągłe. Stąd też etykiety 

tego typu bardzo często wykorzystywane są 

przy flagowaniu kabli. 

Niektóre drukarki pozwalają na drukowanie 

na rurkach termokurczliwych, które nakła- 


49

OZNAKOWANIE 

instalacji 

Fot. 2. 

Budowa drukarki i układ klawiatury 

są tak zaprojektowane, by 

maksymalnie usprawnić tworzenie 

i wydruk etykiet. 

Fot. 3. 

Wytrzymałe walizki chronią drukarki i podczas transportu i ułatwiają ich przewożenie 

w miejsce pracy. 

da się na przewód, a następnie podgrzewa 

do obkurczenia. Rurki termokurczliwe wykonywane 

są z samogasnących poliolefin. 

Materiał ten cechuje się wytrzymałością 

na działanie czynników mechanicznych 

i substancji chemicznych. Dla umożliwienia 

drukowania rurki są odpowiednio spłaszczone 

i nawinięte na rolkach. Ponadto rurki 

cechują się elastycznością, są izolatorami 

elektrycznymi, a ich budowa bazuje na cienkich 

ściankach. 

Jak wybrać drukarkę? 

Na etapie wyboru odpowiedniej drukarki 

trzeba wziąć pod uwagę przynajmniej kilka 

cech i parametrów. Ważny jest więc typ klawiatury 

(np. ABCD z oddzielnym zestawem 

klawiszy numerycznych). Ponadto istotną 

rolę odgrywa nóż obcinający (np. ręczny, 

ręczny z funkcją pauzy), zasilanie (np. 6x 

baterie alkaliczne lub zasilacz) oraz wyświetlacz 

LCD (np. podświetlany, 16 znaków 

x 2 wiersze w układzie graficznym). 

Przydatnym rozwiązaniem jest funkcja obsługi 

różnych rozmiarów taśmy (np. 6, 9, 12, 

18, 24 mm). Dobiera się maksymalną wyso- 

EKSPERT Fachowego 

Elektryka 

Jakie nowatorskie rozwiązania, poprawiające komfort pracy, 

znajdziemy w nowoczesnych przenośnych drukarkach etykiet 

do kabli i innych urządzeń elektrycznych? 

Joanna Kozłowska 

Marketing Specialist 

Brother Polska 

W przypadku drukarek etykiet 

klasy przemysłowej Brother 

stawia głównie na rozwiązania 

usprawniające i ułatwiające pracę 

w terenie. Przykładowo model 

PT-E550WVP oprócz standardowego 

podłączenia do komputera 

za pomocą kabla USB, może 

łączyć się drogą bezprzewodową 

ze smartfonami bądź tabletami, 

dzięki obsłudze aplikacji Brother 

iPrint & Label oraz Mobile Cable 

Label Tool. W ten sposób z dowolnego 

miejsca uzyskuje się dostęp 

do szablonów etykiet, które 

automatycznie pobierają się na smartfon lub tablet. Katalog 

szablonów zawiera etykiety umożliwiające identyfikację kabli 

telekomunikacyjnych, przesyłu danych i elektrycznych. Za 

pośrednictwem urządzeń mobilnych pracownicy mogą również 

edytować wcześniej przygotowane etykiety, dodając do 

nich tekst, ramki oraz opcjonalne symbole, informację graficzną 

czy kody kreskowe. Dzięki temu możliwe jest dowolne 

tworzenie etykiet w zależności od potrzeby. Z kolei aplikacja 

Mobile Transfer Express pozwala na wysyłanie plików 

z poczty e-mail lub serwisu Dropbox do pamięci drukarki. Niezbędne 

do pracy aplikacje można bezpłatnie pobrać z witryn 

App Store lub Google Play. Takie rozwiązania znacznie 

usprawniają pracę instalatorów, elektryków oraz monterów 

sieci teleinformatycznych, a także pozwalają na szybsze 

i dużo łatwiejsze korzystanie z urządzenia z dala od biura. 


OZNAKOWANIE 

instalacji 

kość druku (np. 18mm), szybkość wydruku 

(np. 10 mm/sekundę), rodzaj czcionki, style 

pisma (np. normalny/pogrubiony/podkreślony/italic/italic 

pogrubiony/italic podkreślony). 

Ważna jest liczba klatek (np. 15), 

dopasowanie poziome (np. do lewej, do prawej, 

wyśrodkuj, wyjustuj), a także druk lustrzany, 

druk poziomy, wielkość znaków 

w pkt (np. 6, 9,12, 18, 24, 36, 48, auto), 

drukowanie wielowierszowe (np. od 1 do 7 

wierszy) oraz liczba: bloków (np. maks. 50), 

znaków (np. 373), symboli (np. 164). 

Wybierając drukarkę uwzględnia się również 

ustawienie długości etykiety (np. 6-999 mm) 

oraz drukowanie kodów kreskowych (np. 

CODE39, CODE 128, EAN8, EAN 13, EAN 

128, UPC-A, UPC-E, I-2/5 (ITF), CODA- 

BAR). Warto mieć na uwadze maksymalną 

ilość znaków na etykiecie (np. 500 znaków 

średnio), pamięć tekstową/drukowanie kopii 

(np. maks. 2000 znaków), numerowanie sekwencyjne 

(np. 1-99), ustawienie marginesu 

taśmy (np. 2-99 mm) oraz zmianę języka 

wyświetlacza. W drukarkach można zmieniać 

jednostki (cm/cal) oraz mogą być one 

wyposażone w funkcję transferu z komputera 

PC (np. 10 szablonów i obrazów własnych 

użytkownika, 1xbaza danych). 

Oprogramowanie 

Proste programy pozwalają zmieniać sposób 

tworzenia i drukowania etykiet oraz 

oznaczeń zapewniając przy tym zestaw potrzebnych 

i prostych narzędzi. Ponadto specjalne 

oprogramowanie można wybrać pod 

kątem oznaczeń stosowanych w przemyśle. 

Przydatnym rozwiązaniem jest oprogramowanie 

umożliwiające tworzenie, edytowanie 

i drukowanie etykiet za pomocą 

smartfonu z systemem Android. Mając zainstalowany 

program na smartfonie można 

projektować etykiety, edytować istniejące 

etykiety oraz tworzyć i edytować szablony. 

Przesył danych do drukarki odbywa się poprzez 

technologię Bluetooth. 

Jest możliwe importowanie plików z programu 

Microsoft Excel, zapisywanie plików 

etykiet na urządzeniu mobilnym oraz 

używanie kodów kreskowych, symboli 

i piktogramów. Typowa aplikacja umożliwia 

drukowanie oznaczeń: ogólnych 

i kodów kreskowych, listew zaciskowych, 

listew BIX, paneli krosowych, listew 110 

i 66, przewodów/kabli, etykiet z flagami. 

Podsumowanie 

Od właściwie oznakowanych przewodów 

i kabli zależy bezpieczeństwo użytkowania 

oraz szybkość i skuteczność serwisowania 

instalacji elektrycznych. Zyskuje się bowiem 

błyskawiczne lokalizowanie połączeń 

przewodów i kabli. Na etapie wyboru odpowiedniej 

drukarki należy pamiętać o odpowiednich 

materiałach eksploatacyjnych. 

Jeżeli aplikacja tego wymaga warto postawić 

na drukarkę z zamkniętą wytrzymałą obudową 

najlepiej z gumowymi odbojnikami 

na narożnikach. Obudowy są ergonomiczne, 

dobrze wyważone a karbowany uchwyt 

ułatwia przenoszenie. Tym sposobem zyska 

się optymalną ochronę w przypadku upadku 

oraz podczas użytkowania w warunkach powodujących 

szybsze zużycie. 


REKLAMA 

SIBA Polska Sp. z o.o. 

ul. Grzybowa 5G, 05-092 Łomianki, Dąbrowa Leśna 

tel.: 22 832 14 77, fax: 22 833 91 18 


51

OZNAKOWANIE 

Instalacji 

Letatwin LM-550A/PC CE 

– nowa drukarka do oznaczników 

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom rynku i klientów, Ergom wprowadza do swojej 

oferty nową profesjonalną termotransferową drukarkę do oznaczników Letatwin 

LM-550A. Następca bardzo dobrze ocenianej i chętnie wykorzystywanej w przemyśle 

drukarki LM-390A, wyróżnia się podwyższonymi parametrami użytkowymi oraz jeszcze 

lepszą ekonomicznością i efektywnością drukowania oznaczników. 

PROMOCJA 

Przed przystąpieniem do pracy 

Drukarka do oznaczników Letatwin 

LM-550A, tak jak i poprzednik 

Letatwin LM-390A, dostarczana jest 

w zestawie z trwałą i estetyczną plastikową 

walizką do przechowywania. 

W zestawie znajdują się: zasilacz 

sieciowy, kaseta wkładu taśmy barwiącej 

wraz z długą, czarną taśmą 

barwiącą, adapter do prowadzenia 

profili oraz oprogramowanie PC 

wraz z kompletem trzech instrukcji 

obsługi. Ponadto w walizce znajdzie 

się miejsce na dodatkową kasetę z taśmą 

barwiącą oraz na trzy taśmy samoprzylepne. 

Dołączone instrukcje 

obsługi pozwolą zapoznać się z możliwościami 

drukarki i oprogramowania 

PC, a instrukcja „Szybki start” 

umożliwia szybkie poznanie podstawowych 

funkcji i natychmiastowe 

podjęcie pracy. 

Przygotowanie 

projektu oznaczników 

Wiedząc jakich oznaczników potrzebujemy, 

możemy przystąpić 

do pracy z drukarką. Projekt wprowadzany 

może być metodą klasyczną, 

za pomocą zintegrowanej klawiatury 

wykonanej z wygodnych 

w użyciu, trwałych, gumowych klawiszy. 

W odróżnieniu od poprzedniej 

wersji, model LM 550A posiada 

oprogramowanie w języku polskim, 

co ułatwia pracę z urządzeniem 

oraz, tak jak w poprzedniku, możliwość 

wprowadzania szeregu znaków 

i symboli wykorzystywanych 

powszechnie w elektrotechnice. 

Niedostępna w żadnym innym 

Fot. 1. 

urządzeniu na rynku funkcja wyświetlania 

wizualizacji wprowadzonego projektu 

na jasnym i czytelnym wyświetlaczu LCD 

umożliwia sprawdzenie poprawności 

wprowadzonych danych. Ponadto wpisując 

projekt do drukarki, na jednym ekranie 

widoczny będzie ciąg oznaczników w kolejności 

wprowadzania. Przyczyni się to 

Fot. 2. 

Letatwin LM-550A i poprzednik Letatwin LM-390A 

Letatwin LM-550A z walizką 

do wyeliminowania niepotrzebnych błędów, 

marnowania profili na wydruki testowe 

i uniknięcie mozolnego przewijania 

wprowadzonych danych, aby sprawdzić 

czy nie popełniliśmy błędu. 

Drugą, bardzo wygodną metodą wprowadzenia 

danych do wydruku, jest skorzystanie 

z załączonego do drukarki intuicyjnego 


OZNAKOWANIE 

Instalacji 

REKLAMA 

Fot. 3. 

Wygląd programu Letatwin PC Editor 

i prostego w obsłudze oprogramowania 

edycyjnego w języku polskim, zainstalowanego 

na dowolnym komputerze lub 

laptopie z systemem Windows. Do programu 

możemy wprowadzać projekty o dowolnej 

wielkości lub importować gotowe 

pliki z oznacznikami opracowane przy pomocy 

MS Excel. Stworzony projekt możemy 

wydrukować bezpośrednio po podłączeniu 

drukarki LM-550A do komputera, 

bądź zapisać w pamięci USB, co umożliwi 

wykorzystanie drukarki w trzeci na możliwych 

sposobów. 

Zapisane w pamięci USB, gotowe projekty 

wydrukować możemy w dowolnej 

chwili, po podłączeniu nośnika do portu 

w drukarce. Ponadto, nawet gdy wprowadzimy 

projekt do drukarki za pomocą 

wbudowanej klawiatury, możemy zapisać 

go w pojemnej pamięci wewnętrznej drukarki 

(do 250 tysięcy znaków) bądź w pamięci 

USB. 

Przygotowanie materiałów do 

zadruku 

Mając przygotowany projekt oznaczników 

możemy przystąpić do drukowania. 

Wiąże się to z potrzebą zastosowania 

odpowiednich materiałów. Oferowane 

materiały do zadruku (profile płaskie 

i okrągłe) produkowane przez Ergom, 

wykonane są z polskiego certyfikowanego 

surowca. Ergom jako producent może 

wykonać profile w dowolnej kolorystyce 

i rozmiarze (standardowe wykonanie 

profili okrągłych obejmuje średnice 

Specyfikacja urządzenia 

Wymiary 

275 (długość) x 300 (grubość) 

x 91 (wysokość) mm 

Waga 

2,3Kg 

Metoda drukowania 

Druk termotransferowy (300 dpi) 

Wyświetlacz 

matryca LCD: 64 X 160 pikseli, podświetlony 

Szybkość drukowania 

40.0mm/s (Standard) 

20.0mm/s (tryb niskiej temperatury) 

Maksymalna długość drukowania 

Rurka: 100 m, Taśma: 7 m 

Maks. liczba znaków do wprowadzenia 

5,000 znaków na plik 

Wysokość czcionki 

1.3, 2, 3, 4, 6 mm 

Zakres średnic profili 

od 1,5 do 6,5 (profil PCV, profil termokurczliwy) 

Stosowane szerokości taśm 

5, 9, 12mm 

Metoda cięcia rurek 

Nacinanie automatyczne, odcinanie ręczne 

Pamięć wewnętrzna 

250.000 znaków (maks. 50 plików) 

Pamięć zewnętrzna 

Pamięć USB 

Interfejs USB 2.0 

Zasilanie 

DC 12 V, 3.0 A 

Zużycie energii elektrycznej 

30 W (maks.) 

Temperatura użytkowania 

10 0 C - 35 0 C 


53

OZNAKOWANIE 

Instalacji 

Fot. 4. 

Profil DPO produkowany przez Ergom oraz taśma samoprzylepna biała 

Fot. 5. 

Oznaczniki wykonane na profilu DPO oraz na taśmie samoprzylepnej 

Fot. 6. 

Taśmy barwiące do drukarki termotransferowej 

LM-550A 

od 2.0 do 8.0 mm, natomiast profili płaskich 

od 2.5 do 6.5 mm szerokości w kolorach 

białym i żółtym). Dodatkowo możliwe 

jest drukowanie na takich materiałach 

jak taśmy samoprzylepne dostępne w różnych 

kolorach (białe, żółte i bezbarwne) 

i szerokościach (5, 9 i 12 mm) oraz 

na koszulkach termokurczliwych (białych 

i żółtych o średnicach od 4,2 do 6,5 mm). 

Dla drukarki LM 550A koszt wykonania 

oznacznika uległ obniżeniu dzięki zastosowaniu 

kasety z wymiennymi rolkami 

z taśmą barwiącą. Ich bardzo duże długości 

(110 m dla taśm czarnych i 70 m dla 

białych) oraz możliwość samodzielnej 

wymiany, skraca czas przestojów między 

pracą, przez co nasze profesjonalne urządzenie 

do oznaczania przewodów i kabli 

może efektywniej pracować. Drukarka 

LM 550A ma możliwość wykonywania 

nadruków na profilach termokurczliwych 

oraz materiałach eksploatacyjnych innych 

firm przeznaczonych do wykonywania nadruków 

metodą termotransferową. 

Drukowanie gotowych oznaczników 

Po przygotowaniu materiałów do zadruku 

możemy przystąpić do drukowania 

oznaczników. Duża szybkość (dochodząca 

do 40 mm/s) oraz wysoka rozdzielczość 

wydruku (300 dpi) pozwoli na uzyskanie 

nawet 52 czytelnych, trwałych 

i wyraźnych oznaczników na minutę 

(przy długości oznacznika wynoszącej 

20 mm). Wydrukowane oznaczniki 

mogą być nacięte (głębokość nacięcia 

można dostosować do potrzeb dźwignią 

w drukarce), przez co nie doprowadzimy 

do nieporządku w miejscu pracy. Innymi 

sposobami zaznaczenia przerwy między 

kolejnymi oznacznikami jest rozdzielenie 

pionową kreską, pionowymi kropkami 

bądź brak zaznaczenia. Po wydruku 

całość odetniemy w dowolnym miejscu 

przyciskiem z boku drukarki. Nóż do nacinania 

oznaczników jest częścią eksploatacyjną 

do samodzielnej wymiany, przez 

co nie musimy się martwić o spadek jakości 

nacięcia. 

Podsumowując Letatwin LM-550A to 

w pełni profesjonalna drukarka do oznaczników, 

dzięki której oznaczanie przewodów 

nie będzie już nigdy stanowiło problemu 

a wydrukowane oznaczniki będą najwyższej 

jakości w przystępnej cenie. 

Opracowane przez pracownika 

firmy Ergom 


OZNAKOWANIE 

instalacji 

PROMOCJA 

Wszechstronna drukarka oznaczników THM MMP 

Jedno urządzenie do wszystkich zadań 

Przemysłowa drukarka THM MMP firmy Weidmüller wykorzystuje efektywną technologię 

druku termotransferowego. Umożliwia szybki i niezawodny druk wszystkich typów etykiet 

do opisu elementów szafy sterowniczej. 

W ramach systemu oferujemy kompletną 

gamę etykiet i oznaczników do opisu złączy, 

przewodów i urządzeń. Oznaczenia 

charakteryzują się doskonałą jakością, 

wysoką czytelnością (rozdzielczość 300 

dpi) i odpornością na czynniki zewnętrzne. 

Zaawansowane oprogramowanie 

konfiguracyjne M-Print ® PRO zapewnia 

intuicyjną obsługę i dopasowanie do potrzeb. 

Importowanie, edycja i zarządzanie 

danymi – wszystkie te operacje są proste. 

Zintegrowane narzędzia do cięcia i perforacji 

umożliwiają tworzenie oznaczników 

o dowolnej długości z rolki, ułatwiając 

tym samym prace z przyporządkowywaniem 

poszczególnych etykiet. Drukarka 

może pracować z oznacznikami i etykietami 

z serii MultiMark, a także z innymi 

materiałami ciągłymi, etykietami 

tekstylnymi i poliestrowymi, opaskami 

termokurczliwymi czy etykietami sterowników 

PLC. Kompaktowa budowa 

i mała waga (3,5 kg) umożliwiają jej stosowanie 

praktycznie wszędzie, np. jako 

przenośną drukarkę na hali produkcyjnej. 

Ponad 220 dedykowanych oznaczników 

MultiMark, w 100% pokrywa zapotrzebowanie 

na oznaczenia w szafach 

sterowniczych oraz innych aplikacjach, 

wymagających identyfikacji. Jest to efektywne 

i ekonomiczne rozwiązanie, które 

świetnie sprawdza się zwłaszcza w małych 

i średnich projektach. 

Oznaczniki: 

SM/CC: Przyciągające wzrok i silnie 

przylegające etykiety – gwarantują 

właściwe wykorzystanie urządzeń 

DEK/WS: Elastyczne oznaczniki złączek 

– wydrukuj, wepnij i gotowe 

WM: Oznaczniki przewodów – nie wymagają 

narzędzi do montażu – stwórz etykiety 

na komputerze i wydrukuj na rolce 

ESG: Uniwersalna identyfikacja aparatury – proste 

etykietowanie z wykorzystaniem oznaczników 

umożliwia szybką identyfikację komponentów 

SFX: Elastyczne oznaczniki kablowe – 

maksymalną średnicę przewodu determinuje 

długość opaski zaciskowej 

TM-I: Wpinane oznaczniki przewodów 

– łatwe do instalacji zarówno przed jak 

i po montażu wiązki 

MF: Oznaczniki do złączek innych producentów 

– zapewniają większą uniwersalność 

systemu opisowego 

HSS – HF: Bezhalogenowe oznaczniki termokurczliwe 

– ułatwiają oznaczenie przewodów 

i kabli 

Więcej informacji: 

www.weidmuller.pl/MultiMark 


55

PRODUKTY 


Osprzęt łączeniowy firmy Elektro 

Firma Elektro jest znanym czeskim producentem osprzętu łączeniowego przeznaczonego 

głównie dla producentów rozdzielni elektrycznych. Wysoka jakość oraz nowoczesne 

rozwiązania techniczne wpływają na stały wzrost sprzedaży produktów na obszarze Unii 

Europejskiej. Wyłącznym przedstawicielem firmy Elektro na terenie Polski jest firma Istpol. 

Artykuł ten jest skróconym przeglądem produktów i rozwiązań technicznych. 

PROMOCJA 

Złączki śrubowe szeregowe RSA 

Głównym asortymentem produktów 

firmy Elektro są złączki szeregowe typu 

RSA. Zaciski te znajdują zastosowanie 

w rozdzielniach elektrycznych do łączenia 

przewodów miedzianych lub aluminiowych 

o przekrojach od 0,15 do 

95 mm². Zaciski te montuje się wykorzystując 

specjalny zatrzask na szynach 

montażowych TH 35 lub TH 15. 

Można podłączyć do nich pojedynczy 

przewód będący drutem lub linką. 

Część izolacyjna złączek wykonana 

jest z wysokiej jakości tworzywa (poliamid 

PA 6) o klasie palności V0 (badana 

rozżarzonym do 960ºC drutem) 

bez chlorowców i halogenków. 

Przy dużym obciążeniu prądowym 

przekraczającym nawet prąd znamionowy 

zacisku izolacja zachowuje 

odpowiednią sztywność i nie ulega 

uszkodzeniu. 

Złączki RSA produkowane są w szerokiej 

gamie kolorów. Mamy oprócz 

kolorów podstawowych: niebieskiego, 

żółto-zielonego, szarego, dziesięć innych 

kolorów do dyspozycji. 

Elementy metalowe złączki wykonane 

są ze stali pokrytej galwanicznie związkiem 

ZnCoCr, odpornym na korozję 

i zmniejszającym rezystancję połączenia. 

Złączki do podłączenia przewodu 

ochronnego (żółto–zielone) są wykonane 

w dwóch wersjach, jako izolowane od szyny 

oraz posiadające specjalną klamrę metalową, 

zwierającą do szyny TH, zapewniającą ochronę 

elektryczną całej rozdzielnicy. 

Złączki RSA 35 A i 70 A mają śruby inbusowe, 

wykonane ze stali galwanizowanej ZnCoCr. 

Przy zastosowaniu zalecanych narzędzi oraz 

właściwym momencie siły docisku producent 

gwarantuje, że śruby nie ulegną uszkodzeniu 

nawet przy wielokrotnym dokręcaniu. Złączki 

typu RSA 2,5 do RSA 35 posiadają stopień 

ochrony przed porażeniem IP 20, natomiast 

stopień ochrony złączek RSA 70 wynosi IP 10. 

Sąsiadujące ze sobą w szeregu złączki można 

łączyć w grupy przy pomocy zworek 

śrubowych lub stosując specjalny mostek 

łączeniowy dla RSA 4 i RSA PE 4 IS. Złączki 

szynowe RSA 2,5 A zwiera się wyłącznie 

stosując specjalne mostki grzebieniowe 

(2, 3 i 4-torowe), od góry wciskane do gniazd 

sprężynowych złączki. W ofercie dostępny 

jest również cały asortyment różnokolorowych 

przegród końcowych i środkowych 

dla każdego rodzaju złączki. 

Złączki szeregowe bezśrubowe 

Złączki bezśrubowe EURO Q służą do szybkiego 

podłączania przewodów o przekrojach 

od 0,5 do 6 mm² bez użycia narzędzi, przez 

wciśnięcie przewodu do gniazda sprężynowego. 

Montowane są one na szynie TH 35, natomiast 

łączenie sąsiednich złączek jest możliwe 

poprzez 2-polowe zworki. Dzięki możliwości 

łączenia każdej złączki z sąsiednią istnieje 

praktycznie nieograniczona możliwość rozgałęzienia 

obwodów. Złączki dostępne są 

w wykonaniu szeregowym oraz szeregowym 

2-piętrowym w kolorystyce: szarej, niebieskiej 

i uziemiające żółto-zielonej. 

Uniwersalne złączki ETB 

Zaciski te znajdują zastosowanie w rozdzielniach 

elektrycznych do łączenia przewodów 

miedzianych lub aluminiowych o przekrojach 

od 2,5 do 240 mm². Złączki te montuje 

się wykorzystując specjalny zatrzask na szynach 

montażowych TH 35 . Można podłączyć 

do nich 

pojedynczy przewód będący drutem lub linką. 

Zaciski ETB 240 są przystosowane również 

do montażu na powierzchni płaskiej. Złączki 

są wykonane w podstawowej kolorystyce: 

szare, niebieskie i żółto zielone. 

Przelotowe złączki izolowane HPS 

Są przeznaczone głównie do dokonywania 

odgałęzień wewnętrznych linii zasilających 

bez przecinania przewodu. Zakres 

przekroju stosowanych przewodów wynosi 

od 2,5 do 150 mm². 

Do jednej złączki można podłączyć dwa przewody. 

Złączki wykonywane są jako dwunastopolowe 

dla przekrojów od 2,5 do 35 mm² 

(pojedyncze złączki można oddzielać od siebie 

odłamując je) lub jednopolowe dla przekrojów 

od 50 do 150 mm². 

Fot. 1. Złączka BDS do WLZ-tów Fot. 2. Złączka ETB 3X50 (trzy tory zwarte) Fot. 3. Złączka RSA 2,5 A 


PRODUKTY 


Fot. 4. Złączka RSP z bezpiecznikiem Fot. 5. Listwa ekwipotencjalna EPS 3 Fot. 6. Zacisk uziemiający ZSA 16 

Listwy ekwipotencjalne 

Listwy ekwipotencjalne umożliwiają wykonanie 

solidnego i trwałego uziemienia 

ochronnego oraz połączeń wyrównawczych. 

Posiadają całą kombinację różnych 

typów zacisków, dzięki temu można w łatwy 

sposób wykonać połączenia przewodów 

ochronnych do metalowych rur instalacyjnych, 

kranów i zbiorników na różne płyny. 

Listwy ekwipotencjalne, umożliwiają łatwy 

montaż bednarki oraz przewodów ochronnych 

o przekrojach do 90 mm². 

Listwy zaciskowe EPS 4A, EPS 4B, EPS 4C, 

EPS 4D są przeznaczone do stosowania w instalacjach 

domowych i przemysłowych jako 

główne listwy ekwipotencjalne. Produkty te 

mogą być wykonane w obudowie lub bez. 

Listwy łączeniowe EPS zostały zaprojektowane 

tak, że śruby zaciskowe są zabezpieczone 

przed odkręceniem. 

W budownictwie sprawdzą się złączki uziemiające 

ZSA 16, za pomocą których można 

podłączyć przewód ochronny do konstrukcji 

metalowych o przekroju okrągłym np. rurki. 

Właściwe połączenie i doskonały styk tworzy 

taśma miedziana lub stalowa nierdzewna 

oplatająca rurę, która jest w trakcie montażu 

naciągana przez zacisk ZSA 16. 

Do baterii wodociągowych, w których niezbędne 

jest wykonanie dodatkowych podłączeń, 

a instalacja wykonana jest na bazie rur 

plastikowych, można zastosować zacisk ZS 4. 

Korpus zacisku nakłada się na końcówkę rury 

z zaprasowaną metalową nakładką i dokręca 

mosiężną nakrętką. Następnie do korpusu mocujemy 

przewód przyłączeniowy uziemienia. 

Zaineresowanych szczegółową informacją 

na temat oferty firmy ELEKTRO zapraszamy 

na nasza stronę internetową www.istpol.pl 

Bogdan Mędrek 

ISTPOL Sp. z o.o. 

www.istpol.pl 

WYSOKA JAKOŚĆ 

– NIEZAWODNOŚĆ 

REKLAMA 

Przedstawicielstwo 

w Polsce 

ISTPOL Sp. z o.o. 


ul. Kolonijna 3 

tel./fax (22) 663 48 15, 

639 86 48, 743 69 79 

fax (22) 743 69 77 

e-mail: istpol@istpol.pl 

www.istpol.pl 


57

PRODUKTY 


Nowe złączki ochronne ZUG-PE 

PROMOCJA 

Złączki ochronne ZUG-2,5PE, ZUG-4PE ZUG-6PE i ZUG-10PE przeznaczone są do łączenia 

przewodów ochronnych z funkcją PE o żyłach sztywnych lub giętkich. Mogą być stosowane 

przemysłowo bez ograniczeń oraz montowane w urządzeniach użytkowanych w warunkach 

wnętrzowych we wszystkich strefach klimatycznych. 

Złączki mocuje się na listwach typu 

TS35. ZUG-PE należą do nowej linii 

złączek ZUG, które przy różnych 

grubościach, posiadają identyczny 

obrys zewnętrzny tak jak złączki typu 

ZUG. Podobieństwo dotyczy również 

głównych danych znamionowych takich 

jak: przyłączalność znamionowa, 

napięcie znamionowe izolacji 

(1000 V), materiał z którego są wykonane 

(poliamid V0). 

Złączki ZUG-PE posiadają znak CE 

i spełniają wymagania nowej dyrektywy 

2014/35/EC, która zastąpiła dyrektywę 

2006/95/WE. 

Szybkie zapięcie na szynie 

Dzięki szynie zaciskowej, złączkę 

ZUG-PE wystarczy osadzić na szynie 

TS35 i zatrzasnąć. Po podłączeniu przewodu 

ochronnego do zacisku, połączenie 

z przewodzącym podłożem szyny TS35 jest 

już zrealizowane. Elementem trzymającym 

złączkę na szynie jest mosiężna szyna zaciskowa. 


PRODUKTY 


REKLAMA 

Elementy współpracujące 

Przegrody – przegrody P-N1 umożliwiające tworzenie sekcji lub 

wyróżnianie poszczególnych obwodów. 

Do fizycznego rozdzielenia szeregu złączek możemy zastosować 

przegrodę, która blokuje możliwość zwarcia sekcji za pomocą zwieracza. 

Założenie przegrody nie eliminuje natomiast możliwości połączenia 

elektrycznego pomiędzy poszczególnymi sekcjami, które 

można wykonać wyłamując część przegrody znajdującą się na wysokości 

zacisków i montując przewód w zaciskach obu sekcji. 

Zwieracze sprężynowe – przejście z zasilania 4-przewodowego 

na 5-przewodowe z wykorzystaniem złączek ZUG-PE i ZUG oraz 

zwieracza ZSN jest szybkie i wygodne. Za pomocą zwieraczy sprężynowych 

typu ZSN-2,5, ZSN-4, ZSN-6 lub ZSN-10 można łączyć 

złączki typu PE ze złączkami ZUG-2,5, ZUG-4, ZUG-6 lub ZUG-10. 

Osłonki – osłonki typu 2,5N, 4N, 6N i 10N umożliwiają zakrycie 

zacisków od góry. Jest to zabezpieczenie przed dostępem do wkrętów, 

zacisków i zwieracza oraz dostawaniem się zanieczyszczeń. 

Mogą służyć także do dodatkowego opisania złączki niezależnie 

od oznaczników. 

Trzymacze – trzymacze KU zamontowane po obu stronach szeregu 

złączek służą do utrzymywania ich w miejscu, zapobiegając 

przesuwaniu i przekrzywianiu się powodowanym podłączeniem 

sztywnych przewodów. 

Oznaczniki – oznaczniki DK-Z5 i DK-Z6. 

Więcej informacji na www.pokoj.com.pl 


59

PRODUKTY 


Przyciski sterownicze 

i lampki sygnalizacyjne ETISIG 

PROMOCJA 

Przyciski sterownicze i lampki sygnalizacyjne używane są w obwodach kontrolnych do 

bezpośredniego i zdalnego nadzorowania procesów łączeniowych, przede wszystkim w zakładach 

przemysłowych, budynkach komercyjnych i instalacjach domowych. W artykule zaprezentowano 

nową serię przycisków sterowniczych i lampek sygnalizacyjnych firmy ETI Polam. 

Przyciski i lampki sygnalizacyjne 

przeznaczone są do montażu w rozdzielnicach, 

panelach lub pulpitach 

sterowniczych w otworach o znormalizowanej 

średnicy Ø22,5 mm. 

Wszechstronność oferty, odporność 

na zniszczenie oraz elastyczność systemu 

modułowego, doceniana jest 

przede wszystkim przez producentów 

rozdzielnic i pulpitów oraz użytkowników. 

System modułowy (rys. 1) składa się 

z napędu ze wspornikiem i dobranym 

łącznikiem NO – normalnie otwartym 

i NC – normalnie zamkniętym. 

Pozwala to na elastyczne dobranie 

konfiguracji układu kontrolno-sterowniczego 

w zależności od potrzeb. 

Ponadto zmniejsza to liczbę rozwiązań 

przycisków, co upraszcza logistykę 

i magazynowanie. Seria przycisków 

modułowych ETISIG zawiera 

wiele wersji i odmian: 

• napędy płaskie i wystające monostabilne 

• napędy podwójne 

• napędy piórkowe 

• napędy kluczykowe 

• napędy grzybkowe 

Wszystkie przyciski (z wyjątkiem grzybkowych 

i kluczykowych) występują w wersji 

podświetlanej i niepodświetlanej. Przyciski 

w części wystającej ponad pulpit sterowniczy 

posiadają czarny pierścień wykonany 

z odpornego mechanicznie tworzywa ABS. 

W celu zmontowania prostego zestawu 

należy zamontować napęd do wspornika 

modułowego (rys. 2 ) i zablokować go specjalną 

dźwignią, a do wspornika wcisnąć 

(zatrzaskowo) odpowiednią ilość łączników 

NO i NC (rys. 3). W ten sposób jest 

możliwe złożenie jednego napędu z maksymalnie 

9 łącznikami ułożonymi kaskadowo 

po trzy w jednym rzędzie. 

Jeżeli chcemy otrzymać przycisk podświetlany, 

to elementem środkowym w zestawie 

musi być wspornik LED (rys. 4). Są one 

dostępne w sześciu kolorach i o napięciach 

znamionowych 24 V AC/DC oraz 230 V 

AC. W przypadku dołączenia wspornika 

LED do napędu, maksymalna ilość łączników 

zmniejsza się do sześciu, ponieważ 

środkowy rząd jest zajęty przez wspomniane 

źródło światła LED (rys. 7) 

W systemie ETISIG występują również 

przyciski kompaktowe (Rys. 6) i lampki 

LED do mocowania bezpośrednio w otworze 

montażowym o średnicy Ø22,5 mm (rys. 5). 

Rys. 2. 

Rys. 3. 

Rys. 1. Rys. 4. 


PRODUKTY 


REKLAMA 

Rys. 5. Rys. 6. 

Źródłem światła w tych lampkach 

jest dioda LED o napięciu 

znamionowym 24 V AC/DC 

i 230 V AC. Zarówno lampki 

LED jak i wsporniki podświetlane 

do przycisków są 

wyposażone w LVGP (Low 

Voltage Glow Protection), czyli 

zabezpieczenie przed niepożądanym 

zaświeceniem diody 

w przypadku niskiego napięcia 

zasilania (poniżej 60 V) lub 

pojawieniem się prądów upływowych. 

Przyciski kompaktowe 

są w wersji z przyciskiem 

Rys. 7. 

płaskim i grzybkowym. Są one 

już wyposażone w styki NO lub NC, a w niektórych przypadkach 

w oba jednocześnie. 

Przednia część napędów oraz lampek LED jest wykonana w stopniu 

ochrony IP65 (wkrótce będzie dostępna przezroczysta osłona, 

która zwiększa stopień ochrony do IP67). Konstrukcja elementów 

łączeniowych NO i NC o stopniu ochrony IP20 zapobiega 

przypadkowemu dotknięciu zacisków będących pod napięciem. 

Dodatkowymi aparatami wykorzystującymi w swojej aplikacji 

przyciski i lampki sygnalizacyjne są kasety sterownicze pojedyncze, 

podwójne i potrójne (zarówno puste jak i wyposażone). 

Wykonane są z tworzywa ABS w kolorach szarym i żółtym. 

W zależności od przeznaczenia posiadają zamontowane przyciski 

kompaktowe lub lampki sygnalizacyjne LED. Istnieją również 

puste wersje kaset, co umożliwia samodzielne złożenie potrzebnej 

nam konfiguracji. 

Maciej Gąszczak 

Specjalista ds. Produktu 

Product Manager 

ETI Polam Sp. z o.o. 


61

PRODUKTY 


MASTER-IN – przekaźnikowe moduły 

sprzęgające z zaciskami Push-in 

Finder przedstawia System MasterIN – technologię, która reprezentuje najnowsze osiągnięcia 

w bezśrubowych „sprężynowych” zaciskach, oferujących szybką instalację, a także – w porównaniu 

do zacisków śrubowych – lepsze trzymanie przewodów w warunkach ruchu i wibracji. 

PROMOCJA 

System MasterIN bazuje na istniejących 

seriach przekaźnikowych modułów 

sprzęgających produkcji Finder 

– 39, 48, 4C i 58 i jest przeznaczony 

do szerokiej gamy zastosowań wliczając 

w to automatykę przemysłową 

i szafy sterownicze. 

W ostatnim czasie Finder wprowadził 

nową rodzinę wąskich modułów interfejsowych, 

co zapewnia niedrogie, 

ergonomiczne rozwiązanie do wielu 

zastosowań przemysłowych. Przekaźniki 

Serii 39 MasterINTERFACE 

wykorzystują innowacyjny, wymienny 

bezpiecznik dla ochrony obwodu 

wyjściowego, plus szynę busbars 

i zaciski, które ułatwiają okablowanie 

wejścia i wyjścia. Zmieszczone 

w kompaktowej obudowie szerokości 

6,2 mm przekaźniki serii 39 oferują 

zintegrowaną ochronę obwodu cewki, 

oraz bezpieczną blokadę przekaźnika 

Fot. 1. 

System Push-in z akcesoriami 

Fot. 2. Grupy przekaźników serii 39 

i wyrzutnik. Seria posiada pięć dedykowanych 

typów modułów by sprostać różnym 

wymaganiom – podstawowy, rozszerzony, 

wejście, wyjście i timer. 

Dostępne w wersjach z przekaźnikami elektromechanicznymi 

lub półprzewodnikowymi, 

MasterBASIC cechują się równymi pozycjami 

terminali, pozwalającymi na użycie 

16-polowych mostków łączeniowych. Rozszerzona 

wersja MasterPLUS posiada opcję 

szybkiego wpięcia wymiennego bezpiecznika 

od strony wyjścia i wersję specjalną 

z bocznikiem rezystancyjnym do niwelowania 

wpływu indukowania się napięcia na obwodzie 

wejściowym. 

Wersje MasterINPUT i MasterOUTPUT są 

wyposażone w dodatkowe zaciski pozwalające 

na instalację szyny busbar i terminale potrzebne 

do pełnego podłączenia 2- lub 3-przewodowego 

urządzeń na wejściu lub wyjściu 

odpowiednio zmniejszając koszty komponentów 

niezbędnych do takiej instalacji oraz czas 

i przestrzeń w szafie sterowniczej. 

MasterTIMER jest wielofunkcyjnym i wielozakresowym 

przekaźnikiem czasowym 

z DIP-switch do wyboru 4 skal czasowych 

i 8 funkcji, z łatwo dostępnym pokrętłem nastawy 

czasu na górze obudowy. 

Dostępny jest szeroki wybór akcesoriów 

ułatwiających instalację i użytkowanie serii 

39, takich jak: czerwone, niebieskie i czarne 


PRODUKTY 


Fot. 3. 

Przekaźnik interfejsowy serii 39 z modułem bezpiecznikowym 

16-polowe mostki łączeniowe, a także separatory 

o podwójnym zastosowaniu (1,8 mm 

lub 6,2 mm) dla wizualnej lub ochronnej separacji 

grup przekaźników interfejsowych 

pracujących pod różnymi napięciami oraz dla 

ochrony odciętych końców mostków łączeniowych. 

MasterADAPTER pozwala na łatwe 

połączenie zacisków A1/A2 aż do 8 modułów 

MasterINTERFACE do wyjść PLC poprzez 

14-przewodową taśmę, plus proste 2-przewodowe 

podłączenie zasilania skutkujące znacznymi 

oszczędnościami przewodów. 

Najnowszym udogodnieniem wprowadzonym 

do oferty są zaciski typu PUSH-IN. 

Nowy produkt pozwala na szybkie i proste 

podłączenie przewodów poprzez wciśnięcie 

ich w zacisk, bez użycia jakichkolwiek narzędzi. 

Dla użytkownika oznacza to oszczędność 

czasu bez żadnych kompromisów, ponieważ 

rozwiązanie Push-in zwiększa także 

odporność na drgania. 

Dostępna jest cała gama rozwiązań zarówno 

w wersjach elektromechanicznych, jak i półprzewodnikowych. 

• 

REKLAMA 

Kontrolowanie 

czasu jeszcze nigdy 

nie było tak proste 

Seria 84 elektroniczny SMARTimer 

programowany za pomocą NFC 

Dwa niezależnie programowane 

kanały w jednym urządzeniu. 

NFC do prostego, elastycznego 

i szybkiego programowania za 

pomocą smartfona. 

NFC 

2 in1 

Android, Google Play and the Google Play logo are trademarks of Google Inc 

findernet.com 

FINDER Polska Sp. z o.o. ul. Malwowa 126, 60 - 175 Poznań Tel. 61 865 94 07 Fax 61 865 94 26 finder.pl@findernet.com 


63

PRODUKTY 


Uniwersalny układ połączeń ograniczników 

przepięć a zalety dla użytkownika 

Dozwolone układy połączeń ograniczników przepięć dla układu sieci TN-S 4+0 i 3+1 oraz 

kombinowanie i kombinacja. 

PROMOCJA 

Rys. 1. 

Jedyne kryterium ceny, w przypadku 

ograniczników przepięć, mści się na użytkownikach 

końcowych. 

Znakomitym przykładem niech będzie 

układ połączeń ograniczników 3+1, którego 

rodowód wywodzi się z układu sieci 

TT, rys 1, który jest dyskryminowany 

mimo zalet poprzez cenę. Taki ogranicznik 

może zawierać w sobie trzy elementy 

ograniczające albo ucinające przepięcia, 

lub wręcz kombinację (dwóch różnych 

na jedną fazę) włączone pomiędzy trzy 

fazy Li a przewód neutralny N i iskiernik 

separujący przewód neutralny od ochronnego 

PE. 

Ponieważ istnieje wiele niejasności 

w obszarze ochrony przed przepięciami, 

w czym nie pomaga norma PN-EN 

61643-11, obecność tego właśnie iskiernika, 

którego funkcją tutaj jest separacja 

i ochrona tylko jednej izolacji pomiędzy 

systemem zasilania a PE, każe niektórym 

nazywać niepoprawnie układ 3+1 układem 

kombinowanym. Obecność iskiernika 

w tym miejscu nie jest warunkiem 

dostatecznym dla uznania go, jako kombinowany, 

w sensie definicji wg PN-EN 

61643-11:2013. Aby ogranicznik można 

było nazywać kombinowanym (firma 

Phoenix Contact stosuje tutaj własne 

określenie: kombinacja ograniczników) 

powinien on posiadać zarówno element 

ograniczający przepięcia, jak i element 

ucinający. Bowiem w takiej konfiguracji 

mogą ograniczać, ucinać lub spełniać obie 

funkcje razem w zależności od przyłożonego 

impulsu. Warto też pamiętać, że po- 

Rys. 2. 

winny być użyte dwa elementy o różnych charakterystykach 

do ochrony pojedynczej fazy. Dlatego 

właśnie Phoenix Contact używa określenia, że jest 

to kombinacja ograniczników w przeciwieństwie 

do używanego zwrotu ogranicznik kombinowany, 

przykład rys 2:FLT-SEC-T1+T2-3S-350/25- 

FM, gdzie pokazana jest kombinacja ograniczników 

typu 1 i typu 2 dla układu sieci TN-S. 

Rys. 4. 

Rys. 5. 

Porównanie U res pomiędzy L-PE 

Porównanie U res pomiędzy L-N 

Rys. 3. 

Sięgając głębiej do znaczenia słowa kombinowany 

może nim być pojedynczy, tyle tylko, że bardzo 

złożony (z różnych elementów) iskiernik. 

Praktyka laboratoryjna pokazuje, że przewagę posiada 

połączenie równoległe dwóch różnych elementów 

ograniczających, ponieważ uzyskiwane 

Ures jest zdecydowanie bliższe oczekiwanej odporności 

urządzenia opisywanej krzywą 1,2/50μs, 

niezależnie od układu połączeń, czy to w układzie 

4+0 czy też 3+1. 

Nota bene, połączenie szeregowe iskiernika i warystora 

pomiędzy chronionymi przewodami, nie 

posiada zalet układu równoległego, wręcz prze- 


PRODUKTY 


nosi wady rozwiązań warystorowych, gdzie Ures jest utrzymywane 

niebezpiecznie długo dla chronionych instalacji przy przepływie prądu 

piorunowego Iimp. Może mieć zalety w aplikacjach, gdzie pojawiają się 

wysokie napięcia dorywcze. 

4+0 to połączenie, gdzie może nie być iskierników i jest to takie, gdzie 

wszystkie ograniczniki są przyłączone od poszczególnych faz Li oraz N 

bezpośrednio do PE, rys 3. 

Współczesna norma PH-HD 60364-5-534 dopuszcza zastosowanie 

układu połączeń 4+0 jak i 3+1 do ochrony układu sieci TN-S. 

Jednakże istnieje bardzo istotna korzyść dla użytkownika ze stosowania tylko 

układu 3+1 w sieciach pięcioprzewodowych, zwłaszcza dotyczy to elementów 

ograniczających przepięcia. W przypadku ograniczników o konstrukcji 

warystorowej służących do ochrony przed przepięciami, poziom 

napięcia resztkowego pomiędzy dowodną Li a PE w obu układach przy 

podobnych produktach (rys 4), może być praktycznie podobny (na rysunku 

ok. 120 V), za to pomiary napięć resztkowych pomiędzy Li a N w układzie 

4+0 są prawie DWA razy wyższe (ok 900 V) niż w 3+1 (rys 5). 

Oznacza to tylko tyle, że stosując układ 4+0 narażamy naszą chronioną 

instalację na niepotrzebnie wysokie napięcia Ures. A to może w istotny 

sposób ograniczać niepotrzebnie żywotność elementów instalacji. 

W konsekwencji prowadzić to może do strat użytkowników i wyższych 

kosztów dla firm ubezpieczających ponieważ taki ogranicznik może 

skracać czas życia chronionej instalacji. 

Konkluzja: układ zasilania jest zabezpieczony, jednak mało kto dba o to 

na jakim poziomie, ponieważ cztery warystory są razem tańsze niż trzy 

z jednym iskiernikiem. Tak oto cena czyni cuda.. a koszt ponosi użytkownik 

końcowy. 

Pokazane testy były prowadzone na wyrobie firmy Phoenix Contact, 

który oparty jest na warystorach. Jako jedyny w ofercie występuje w pokazanych 

dwóch układach połączeń. 

Ze względu na to, że zdecydowana większość instalacji jest zagrożona 

obecnością przepięć, stąd taki wybór rozwiązania. Istotne jest to 

zwłaszcza tam, gdzie obiekty nie są zasilane napowietrznie, nie górują 

nad otoczeniem ani w pobliżu nie ma górujących sąsiadów. Przy okazji, 

spełniając wymagania PN-HD 60364-5-534:2016, jak i oczekiwania 

wszystkich zapracowanych, może on odprowadzać częściowe prądy piorunowe 

Iimp do wartości 12,5 kA 10/350 μs na jedno pole. Co uwalnia 

w wielu przypadkach od konieczności analizy zagrożenia. 

Przy wersji do ochrony pięciu przewodów daje to 50 kA 10/350 μs. 

Wykonanie optymalne to układ 3+1 i jest to na przykład produkt 

VAL-MS T1/T2 335/12.5/3+1, który można zobaczyć na stronie 

www.phoenixcontact.pl po wpisaniu symbolu do wyszukiwarki. 

Rozwiązanie to znakomicie nadaje się do wszelkich małych aplikacji począwszy 

od małych szafek obiektowych, skończywszy na małych obiektach, 

jak nieduże domy. Są to silne warystory, które przede wszystkim 

chronią nas od przepięć, a jeśli zdarzy się w pobliżu wyładowanie piorunowe 

również powinien nas ochronić. Parametry tego aparatu, jaki i innych 

ograniczników do ochrony zasilania potwierdza certyfikat KEMA/ 

DEKRA i – co ciekawe – też GL. Dla tych, którzy lubią czuć się pewnie, 

zgodnie z PN-EN 62305-3, jak większość innych ograniczników, te również 

mogą być okresowo badane elektrycznie. Po takim badaniu może 

pozostać raport, też wymagany normą. W tym pomocne jest przenośne 

laboratorium CHECKMASTER 2. Więcej można znaleźć na stronach 

www.phoenixcontact.pl 

• 

REKLAMA 

Push-in Technology 

Designed by PHOENIX CONTACT 


65

INTELIGENTNY 

budynek 

PROMOCJA 

COMEXIO 

Ekonomiczny i łatwy do zaprogramowania 

system inteligentnego budynku 

Na rynku systemów automatyki budynkowej oprócz systemów bardzo popularnych i wspieranych 

przez wielu producentów, takich jak KNX/EIB, występują również rozwiązania 

firmowe przeznaczone do „inteligentnego” zarządzania budynkiem, domem czy mieszkaniem. 

Regularnie pojawiają się nowe systemy oraz nowe gamy produktów. 

System COMEXIO pozytywnie wyróżnia 

się na tle licznych rozwiązań 

oferowanych przez firmy produkujące 

urządzenia do „inteligentnych” 

instalacji. Wielozadaniowość, otwartość 

na inne standardy, takie 

jak: KNX/EIB, DALI, EnOcean 

czy 1-wire, zarządzanie zdalne 

z urządzeń przenośnych (typu iPod, 

iPhone, iPad oraz wyposażonych 

w system Android lub Windows), a do tego 

łatwość instalacji i programowania oraz 

atrakcyjna cena – to cechy, które charakteryzują 

system COMEXIO. 

Od kilku lat niemiecka firma COMEXIO 

produkuje urządzenia automatyki budynkowej, 

które są już dobrze znane na rynku 

europejskim. Koncepcją, która oprócz 

łatwości instalowania i programowania 

prze-konuje do tego systemu, jest pełna otwartość 

na urządzenia wielu producentów, 

a przede wszystkim na renomowany standard, 

jakim jest KNX (Konnex, dawniej 

nazywany EIB – od ang. European Installation 

Bus, inaczej Instabus). Idea otwartości 

pozwoliła na uzyskanie olbrzymiej 

przewagi nad innymi systemami firmowymi 

poprzez czerpanie z nieograniczonych 

możliwości rozwiązań KNX. Innymi słowy 

instalator pracujący w ramach systemu 


INTELIGENTNY 

budynek 

COMEXIO ma również dostęp do olbrzymiej 

liczby urządzeń produkowanych 

w standardzie KNX. I nie tylko… Może wykorzystać 

bardzo ekonomiczny pomiar temperatury 

za pomocą magistralowych czujek 

1-wire, których koszt to zaledwie ok. 25 zł 

na pomieszczenie! Jeśli w domu mamy np. 

10 pomieszczeń, to podłączając 10 czujek 

magistralowych bezpośrednio do serwera 

COMEXIO, za ok. 250 zł, zrealizujemy pomiar 

temperatury w całym domu! Czy może 

być lepsza rekomendacja? 

Fot. 1. 

Czujka temperatury typu 1-wire, 

stosowana w instalacjach inteligentnego 

domu 

w interfejsy 0…10 V. Centralnym elementem 

systemu jest COMEXIO IO-Server 

(rys. 3), który ofe-ruje szereg wbudowanych 

interfejsów komunikacyjnych oraz wejścia 

i wyjścia, zarówno analogowe, jak i binarne. 

W jednej obudowie udostępniono: 

• 9 wyjść przekaźnikowych do sterowania 

oświetlenia, rolet i zaworów 

ze zintegrowanym pomiarem prądu 

(maks. 16 A na wyjście, razem nie 

więcej niż 48 A), 

• 12 wejść dla przycisków, czujek ruchu, 

wiatru i innych (8 binarnych wejść uniwersalnych 

12–230 V AC/DC i 4 wejścia 

analogowe/binarne: analogowe 

0–10 V DC, binarne 12–24 VDC), 

• 4 wyjścia analogowe, np. do sterowania 

ściemnianiem (0–10 VDC), 

• port sieciowy do programowania i podłączania 

innych urządzeń sieciowych, 

• por magistrali do podłączania 25 modułów 

rozszerzeń, 

• port interfejsu 1-wire do podłączania 

32-magistralowych czujek temperatury, 

• port interfejsu KNX/EIB dla sensorów 

i aktorów KNX. 

Aktualnie dostępne są następujące moduły 

rozszerzeń: 

IO-EXTENTION – 8 wejść binarnych 

i 8 wejść analogowo-binarnych, 9 wyjść 

przekaźnikowych (maks. 16 A na wyjście, 

razem nie więcej niż 48 A), 4 wyjścia analogowe 

(0–10 VDC), 

COMEXIO LED Controller – 9 wyjść 

ściemniających (maks. 4 A na wyjście, razem 

nie więcej niż 20 A), 

UNIVERSAL DIMMER – 6 wyjść ściemniających 

(maks. 175 VA na wyjście, całkowita 

moc 1050 W), 

UNIVERSAL AKTOR – 16 wyjść przekaźnikowych 

(maks. 16 A na przekaźnik, 

maks. obciążenie: 64 A przy 30°C, 

48 A przy 40°C), 

SMART METER – pomiar następujących 

parametrów prądu trójfazowego wartość 

prądu, wartość napięcia, kierunek przepływu, 

moce: realna / bierna / pozorna, prądy 

Oprócz elementów przewodowych do systemu 

można podłączyć urządzenia radiowe, 

które bardzo rozszerzają zakres zastosowań. 

Dzięki instalacji dodatkowych modułów, 

montowanych w standardowych puszkach 

elektrycznych za przełącznikami lub gniazdami 

elektrycznymi, można zamienić zwykły 

budynek w dom inteligentny. W większości 

przypadków można zmodernizować 

instalację bez konieczności kucia ścian. 

Technologia łączności radiowej ZigBee 

– z wbudowaną funkcją regeneratora sygnału 

(ang. repeater) – jest bezpieczna, rozwojowa 

i zapewnia prawie nieograniczony 

zasięg (rys. 2). 

Wróćmy do portu KNX. Wyobraźmy sobie 

sytuację, w której klient upatrzył sobie w jakimś 

katalogu piękną szklaną linię włączników 

ściennych KNX z wyświetlaczami. Do 

systemu COMEXIO takie włączniki można 

podłączyć bez najmniejszego problemu. 

Co więcej, programuje się je bez potrzeby 

stosowania dodatkowych urządzeń KNX! 

Rozwiązanie firmy COMEXIO może okazać 

się jeszcze ciekawsze m.in. dlatego, 

że do urządzeń COMEXIO, które zastępują 

urządzenia wykonawcze KNX (nazywane 

aktorami lub wyrobnikami), można podłączyć 

tanie urządzenia wejściowe (nazywane 

sensorami lub czujnikami), np. wyposażone 

Fot. 2. 

Fot. 3. 

Moduły bezprzewodowe COMEXIO 

Przyłącza miniserwera COMEXIO IO-Server 


67

INTELIGENTNY 

budynek 

Fot. 4. 

Przykład możliwości wykorzystania systemu COMEXIO 

szczątkowe, obciążenie na przewodzie neutralnym, 

przesunięcie fazowe, częstotliwość, 

ENOCEAN EXTENSION – do 128 aktorów 

radiowych ENOCEAN, do 256 sensorów 

radiowych ENOCEAN, 

DALI Bridge – do 64 urządzeń standardu 

DALI. 

Sterowanie systemem inteligentnego domu 

jest wykonywane za pomocą dowolnego 

urządzenia z zainstalowaną przeglądarką 

internetową, takiego jak: komputer, smartfon 

lub tablet. Można także połączyć się 

z systemem przez Internet i zdalnie sterować 

swoim domem, przy równoczesnym 

wykorzystaniu najwyższych standardów 

bezpieczeństwa. Na rys. 4 przedstawiono 

przykłady możliwości wykorzystania systemu 

COMEXIO. 

System projektuje się za pomocą bezpłatnego 

graficznego Planera (rys. 5). Planer 

COMEXIO pozwala na szybkie wprowadzenie 

założeń systemu i automatycznie przygotowuje 

zestawienie niezbędnych modułów, jak i pełną 

dokumentację do wykonania rozdzielnicy elektrycznej. 

Całe planowanie zajmuje tylko klika 

minut. Za pomocą Planera można skonfigurować 

dostosowany do indywidualnych wymagań 

system inteligentnego domu, a przyjazny 

interfejs użytkownika pozwala na stworzenie 

tylko takich konfiguracji sprzętowych, które 

mogą być zrealizowane. Podczas projektowania 

Planer automatycznie tworzy dokumentację 

systemu, obejmującą zestawienie urządzeń, 

listę połączeń oraz podstawową konfigurację, 

realizującą zadane funkcje. 

COMEXIO opracowało rozwiązanie dostosowane 

do potrzeb nowoczesnego użytkownika. 

W rezultacie powstał otwarty 

i przystępny system, który łatwo integruje 

komponenty innych producentów. Dzięki 

temu może być w prosty sposób rozszerzalny 

w dowolnym czasie. Zarządzenie 

systemem jest niezależne od używanych 

urządzeń mobilnych – potrzebna jest tylko 

dowolna przeglądarka internetowa! 

Jako spółka zależna GREINER Schaltanlagen 

GmbH, która od 60 lat działa na rynku 

niemieckim, COMEXIO może korzystać 

z doświadczenia ponad 100 pracowników, 

tworzących urządzenia do sterownia przemysłowego, 

przy których produkcji wymagana 

jest zaawansowana technologia, 

najwyższa jakość i, przede wszystkim, absolutna 

niezawodność. 

Fot. 5. 

Intuicyjne przygotowywanie projektu inteligentnego domu w bezpłatnym programie 

graficznym COMEXIO Planer 

Artykuł firmy 

ID Electronics Sp. z o.o. 


INTELIGENTNY 

budynek 

Czujniki ruchu i obecności 

Czujniki ruchu i obecności znajdują zastosowanie w sterowaniu pracą urządzeń elektrycznych 

– np. systemów oświetlenia. Oprócz tego urządzenia są również nieodzownym elementem 

systemów alarmowych i inteligentnych budynków. 

Dostępne na rynku czujniki wyróżnia 

duży zasięg wykrywania ruchu oraz różne 

sposoby sterowania urządzeniem zewnętrznym 

– np. przekaźnik, tranzystor 

itp. Nie mniej ważny, zwłaszcza w instalacjach 

zewnętrznych, jest zakres temperatury 

pracy oraz stopień ochrony IP. 

W czujniku o standardowej konstrukcji 

podczas pracy w trybie automatycznym 

następuje wysterowanie wyjścia podczas 

wykrycia ruchu w zasięgu działania. 

Dzięki specjalnym funkcjom pomijania 

światła dziennego, czujnik nie załącza się 

podczas dnia. Warto wspomnieć o ustawianiu 

natężenia oświetlenia przy jakim 

czujnik przestanie wykrywać ruch pracując 

w trybie oczekiwania. Zapewnia 

to ochronę przed niepożądanym załączeniem 

w porze dziennej. 

Ważnym parametrem czujników jest 

również kąt widzenia (np. 70°, 180°, 

270°, 360°) oraz maksymalne obciążenie 

prądowe wyjścia. 

Fot. 1. 

Fot. 2. 

Fot. 3. 

Przykład umieszczenia czujki w domu jednorodzinnym 

Czujnik ruchu mikrofalowy 

Czujniki ruchu wykorzystujący 

podczerwień 

Fot.: F&F FILIPOWSKI 

Fot.: F&F FILIPOWSKI 

Fot.: GIRA 

Czujniki podczerwone 

Dużą popularnością cieszą się czujniki 

ruchu i obecności wykorzystujące technologię 

PIR (ang. Passive Infra Red). 

W urządzeniach tego typu detekcja bazuje 

na zmianie promieniowania podczerwonego, 

które emitują obiekty o temperaturze 

wyższej od otoczenia. Efekt 

jest taki, że czujnik wykonuje pomiar 

promieniowania podczerwonego (IR) jakie 

emitują obiekty w polu widzenia bez 

obecności ludzi. Jeśli w polu widzenia 

będzie źródło podczerwieni o innej temperaturze 

to ruch zostanie wykryty. 

W typowym czujniku PIR można wyróżnić 

kilka stałych elementów. Ważny 

jest więc pyroelement, czyli detektor 

podczerwieni wytwarzany na bazie azotu 

galu (GaN) lub azotanu cezu (CsNO 3 ). 

Istotną rolę odgrywa również soczewka 

Fresnela lub lustro. W nowoczesnych 

czujnikach zastosowanie znajdują specjalne 

algorytmy zapewniające eliminowanie 

tzw. fałszywych alarmów. 

Czujniki PIR cechuje przynajmniej kilka zalet. 

Warto zatem wspomnieć nie tylko o bardzo dobrej 

skuteczności wykrywania na określonym 

obszarze ale również o zastosowaniu funkcji 

odporności na zwierzęta domowe (do 20 kg), 

co eliminuje zadziałanie czujnika przy obecności 

zwierząt domowych w otoczeniu. Nie 

mniej ważna jest kompensacja temperaturowa 

gwarantująca wysoki poziom skuteczności 

wykrywania bez względu na warunki. Komfort 

montażu zapewni wbudowana poziomica 

pęcherzykowa. 

Czujniki mikrofalowe 

W czujnikach mikrofalowych są emitowane 

oraz odbierane fale elektromagnetyczne wysokiej 

częstotliwości (5,8 Ghz). Czujnik wykrywa 

zmiany w odbiciu fal, które powstają w efekcie 

przemieszczania obiektu będącego w zasięgu 

pola działania. Ruch jest wykrywany w kierunku 

czujnika i od czujnika. Dzięki ruchowi w polu 

detekcji czujnik samoczynnie generuje sygnał 

sterujący. 


INTELIGENTNY 

budynek 

Fot.: GIRA 

Fot.: GIRA 

Fot. 4. 

Wysoki stopień ochrony IP55 i filtr 

UV umożliwiają montaż czujki w 

miejscach narażonych na trudne 

warunki np. temperatury od -25 o C 

do +55 o C 

Fot. 5. 

Nowoczesne urządzenie może być jednocześnie czujką ruchu i obecności oraz bezdotykowym 

włącznikiem oświetlenia. Dzięki odbiciowej zasadzie działania dozoruje 

przestrzeń nie tylko na wprost 

Czujniki mikrofalowe bardzo często wykorzystuje 

się w instalacjach oświetleniowych. 

Trwałe załączenie oświetlenia powstaje 

w skutek ciągłego ruchu, z kolei przy braku 

ruchu następuje trwałe odliczanie czasu podtrzymującego 

oświetlenie. W momencie wystąpienia 

ponownego ruchu w polu detekcji 

i jego zaniku podczas odmierzania czasu rozpoczynane 

jest odmierzanie czasu podtrzymania 

od początku. 

Czujniki ruchu bardzo często wyposaża się 

w automaty zmierzchowe. To właśnie dzięki 

nim oświetlenie nie załącza się podczas dnia. 

Tryb detekcji wraz z gotowością do załączania 

oświetlenia jest aktywowany wraz ze zmierzchem. 

Ważna jest możliwość korygowania 

czasu aktywacji najczęściej przy użyciu potencjometru. 

Warto również wspomnieć o regulowaniu 

obszaru detekcji w ściśle określonym 

promieniu (np. 3-10 m przy wysokości 

2,5 m). Przyda się możliwość regulacji czasu 

załączania odbiornika w określonym przedziale 

czasowym – najczęściej 5s -12 min. 

Wysterowanie wyjścia jest sygnalizowane 

diodą LED. Nowoczesne czujniki są w stanie 

wykrywać ruch również przez szkło, płyty 

drewniane, płyty gipsowo-kartonowe i tworzywa 

sztuczne. Czujniki mikrofalowe mon- 

REKLAMA 


71

INTELIGENTNY 

budynek 

Fot. 6. 

Czujnik ruchu Berker Q.1 

tuje się zarówno wewnątrz jak i na zewnątrz 

pomieszczeń. 

Nastawy czujników 

W czujnikach ruchu i obecności można nastawić 

kilka parametrów. Chodzi przede wszystkim 

o możliwość regulowania obszaru pola 

detekcji poprzez zasięg i promień detekcji (np. 

w zakresie 1 m-10 m) i wysokości 2,5 m. Regulacja 

pola detekcji zazwyczaj wykorzystuje 

pokrętło. Obracając je w prawo obszar pola 

detekcji jest zwiększany, z kolei obrót w lewo 

powoduje zmniejszenie obszaru detekcji. Regulowany 

jest również czas załączania (np. 

w zakresie od 5 sekund do 12 minut) oraz czułość 

automatu zmierzchowego np. w zakresie 

od 1 do 2000 Lx. 

Producenci oferują również oprawy oświetleniowe 

bazujące na zintegrowanych czujnikach 

ruchu, przy czym fale są w stanie przenikać 

nawet przez szklany klosz bez utraty skuteczności 

detekcji ruchu. Użytkownik może regulować 

czułość natężenia światła oraz zasięg 

wykrywania ruchu. 

Czujniki do sterowania 

oświetleniem schodów 

Specjalne czujniki można nabyć z myślą o wykrywaniu 

ruchu i obecności na potrzeby instalacji 

oświetlenia schodów. W takim rozwiązaniu 

obwody oświetleniowe załączają się podczas 

korzystania ze schodów czyli wraz z wejściem 

na schody i przecięciem sygnału czujnika. Pracę 

systemu nadzoruje sterownik a niektóre urządzenia 

tego typu są obsługiwane przez panel 

dotykowy. Można regulować czas świecenia 

uwzględniając ilość stopni i wielkość schodów. 

Oprócz tego można wielopoziomowo regulować 

jasność pozwalając na ustawienie właściwego 

natężenia oświetlenia. 

Fot.: HAGER 

W systemach oświetlenia schodów najczęściej 

wykorzystywane są czujniki natynkowe, które 

instaluje się w tralce lub na słupku schodowym. 

Niejednokrotnie wykorzystywane są również 

czujniki podtynkowe montowane w puszce 

elektrycznej. 

Wybór czujnika 

Wybierając odpowiedni czujnik trzeba przeanalizować 

miejsce w jakim będzie on zainstalowany. 

Właściwy czujnik dobiera się bowiem 

do pracy wewnątrz i na zewnątrz budynku. 

Trzeba zdefiniować wykrywanie ruchu lub 

obecność określając przy tym rodzaj oświetlanego 

pomieszczenia. Czujniki dobiera się 

również pod kątem lokalizacji fizycznej – sufit, 

narożniki, korytarz. Ważny jest rozmiar nadzorowanego 

obszaru oraz przeanalizowanie ilości 

czujników wraz z określeniem kąta detekcji. 

Nie można zapomnieć o przeanalizowaniu rodzaju 

użytkowania. Np. w obiektach użyteczności 

publicznej czujniki będą zamontowane 

na większych wysokościach. 

Kluczową rolę odgrywa zakres nastaw czasowych 

oraz moc obciążenia (W). Jeżeli czujniki 

będą sterowały oświetleniem to przydatny będzie 

przycisk pozwalający na ręczne załączanie 

oświetlenia. W niektórych instalacjach przyda 

wyjście do sterowania innym urządzeniem 

elektrycznym. 

Montaż czujnika 

Montując czujnik trzeba w pierwszej kolejności 

określić kąt zasięgu czujnika. Detektora nie należy 

kierować na miejsce, w którym może być wykryty 

ruch zwierząt. Ponadto czujnika nie można 

kierować na oświetlane obiekty lub elementy 

stanowiące źródło ciepła. Jeżeli czujnik poprzez 

przekaźnik steruje pracą urządzenia elektrycznego 

np. lampy to konieczne jest właściwie dobrane 

zabezpieczenie prądowe. 

Z kolei eksploatując czujniki należy pamiętać, 

że w przypadku zanieczyszczenia optyki może 

dojść do zmniejszenia zarówno czułości jak 

i zasięgu wykrywania ruchu. Jeśli różnica temperatur 

pomiędzy obiektem poruszającym się 

a otoczeniem jest niewielka (np. latem) czujnik 

może reagować później i zmniejszy jego zasięg 

wykrywania ruchu. 

Wyłączniki zmierzchowe 

Mówiąc o czujnikach wykrywania ruchu i obecności 

warto również wspomnieć o wyłącznikach 

zmierzchowych. Proste urządzenia tego 

typu mają niewielkie obudowy a obciążenie 

Fot. 7. 

Dwukanałowy czujnik obecności 

Fot.: HAGER 

prądowe wynosi do 12 A. Dzięki wyłącznikom 

zmierzchowym można automatycznie sterować 

oświetleniem zewnętrznym z uwzględnieniem 

natężenia światła otoczenia. Wiele wyłączników 

pracuje samodzielnie lub może współpracować 

z innymi układami sterowania. Czułość natężenia 

oświetlenia można regulować w zakresie 

mieszczącym się pomiędzy 1 a 80 Lx. Bardziej 

zaawansowane modele są urządzeniami cyfrowymi. 

Mierzone jest natężenie oświetlenia z dokładnością 

do 1 luxa. W typowym wyłączniku 

znajduje się część pomiarowa oraz czujnik, który 

najczęściej wykorzystuje przetwornik światłoczęstotliwość. 

Czujniki znajdujące się na płycie 

czołowej pozwalają ustawić poziom wyłączenia 

i załączenia oświetlenia. Przydatnym rozwiązaniem 

jest definiowanie opóźnienia z załączeniem 

i wyłączeniem oświetlenia na poziomie 

1 minuty. W efekcie zapobiega się krótkotrwałym 

przełączeniom i wyłączeniom wynikającym 

np. z chwilowego oświetlenia czujnika. Wyświetlacz 

informuje o funkcjach realizowanych 

przez urządzenie. Proces sterowania wykorzystuje 

szereg specjalnych algorytmów zapewniających 

odporność urządzenia na nagłe, chwilowe 

zmiany oświetlenia przy wyeliminowaniu 

nagłego działania wynikającego np. z błysków. 

Czujniki ruchu i obecności znajdują zastosowanie 

w instalacjach alarmowych oraz sterujących 

urządzeniami. Np. w odniesieniu 

do oświetlenia może być ono załączane automatycznie 

jeżeli osoby wejdą na określoną 

przestrzeń, którą objęto zasięgiem działania 

czujnika. Należy również podkreślić, że czujniki 

ruchu i obecności mogą być elementem 

systemów budynków inteligentnych. 



OŚWIETLENIE 


NOWOŚCI 

Nowa oprawa do oświetlania znaków 

wyznaczających drogę ewakuacji 

oraz miejsc urządzeń gaśniczych 

TM TECHNOLOGIE poszerzyło swoją ofertę opraw 

ONTEC R o wersję E, przeznaczoną do oświetlania 

znaków wyznaczających drogę ewakuacji oraz miejsc 

urządzeń gaśniczych. Oprawa charakteryzuje się wysokim 

współczynnikiem luminancji sięgającym 500 cd/m 2 . 

Dzięki wyspecjalizowanej technologii, producent uzyskał 

wysoką sprawność przy stosunkowo niewielkich rozmiarach, 

co przekłada się na widoczność znaku o wymiarach 

100x100 z dużej odległości, sięgającej nawet 20 m. Dodatkowo, 

zastosowanie diody LED o bardzo dobrych parametrach 

umożliwia uzyskanie równomiernego podświetlenia 

całego znaku bezpieczeństwa. W zależności od potrzeb 

i specyfikacji obiektu, oprawy ONTEC R cechuje ten sam 

sposób montażu, który nie wymaga wyspecjalizowanego 

sprzętu, a przy zastosowaniu opcjonalnej ramki umożliwia 

podtynkowe zamontowanie opraw. Produkt w wersji 

E zachowuje wszystkie atuty, jakie posiadają pozostałe 

typy opraw z rodziny ONTEC R. Jedyna różnica odnosi się 

do sposobu zastosowania urządzenia. Opisane rozwiązanie 

jest kolejnym krokiem w rozwoju TM TECHNOLOGIE 

Sp. z o.o. w produkcji wysokiej jakości urządzeń spełniających 

najwyższe międzynarodowe standardy, które w sposób 

bezpośredni wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa 

obiektu i jego użytkowników. 

www.tmtechnologie.pl 


Linia opraw sufitowych LED KONEKTO 

– nowość w ofercie firmy ZAMEL 

KONEKTO to najnowsza linia opraw sufitowych LED stworzona 

przez firmę ZAMEL. Jest jedyną w swoim rodzaju rodziną opraw, 

których design kreuje użytkownik. Oprawy są oryginalnym elementem 

aranżacji przestrzeni. Każda oprawa składa się z dwóch elementów: 

źródła światła oraz ramki, które można dowolnie łączyć 

by stworzyć efektowną lampę sufitową. Oprawy KONEKTO produkowane 

są w Polsce. 

Oprawa LED charakteryzuje się dużym, jak na tego rodzaju produkt, 

strumieniem świetlnym (100 lm/W). Ponadto występuje w trzech 

wersjach temperatury barwowej: ciepłej (3000 K), neutralnej 

(4000 K) oraz zimnej (5700 K). Źródła światła występują w dwóch 

wersjach napięcia zasilania 230 V AC oraz 24 V DC. Lampy ledowe 

można ściemniać za pomocą ściemniaczy PWM dla opraw 24 V DC 

oraz ściemniaczy tranzystorowych i triakowych dla opraw 230 V. 

Oferowane ramki dostępne są w wielu wersjach kolorystycznych. 

Ramki KONEKTO wykonane są z plastiku, szkła i metalu. Różnorodność 

ta pozwala na komfortowe dopasowanie źródeł światła 

do zmieniającego się wystroju wnętrza. Ramki występują zarówno 

w wersji pojedynczej, jak i podwójnej. Ponadto unikalna opcja 

łączenia kwadratowych plastikowych ramek umożliwia tworzenie 

niestandardowych iluminacji. 

Oprawy KONEKTO to nie tylko ciekawe wzornictwo, ale także 

sprawny i komfortowy montaż. Urządzenia mają zaledwie 

38 mm grubości. Dzięki niewielkim wymiarom źródła światła można 

umieścić w sufitach podwieszanych o grubości zaledwie 42 mm 

(profil 30 mm i płytka k/g 12 mm). 

www.zamel.com 


ELVIS 

ELVIS 

S 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

||

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

DATA 2 EASY 

– system monitorowania opraw oświetlenia awaryjnego 

PROMOCJA 

Dynamicznie rozwijająca się gospodarka w sposób bezpośredni przekłada się na rozwój 

małych i średnich przedsiębiorstw nie tylko w Polsce ale i na całym świecie. Rozwój każdej 

takiej organizacji niesie za sobą zapotrzebowanie na zwiększenie przestrzeni biurowej, 

magazynowej czy też produkcyjnej, dlatego wiele firm decyduje się na budowę własnych 

obiektów. Wiadomym jest, że każda taka inwestycja musi spełniać warunki techniczne tak, 

aby zapewnić odpowiedni poziom bezpieczeństwa. 

Fot. 1. 

Przejście Podziemne Rondo Czyżyny Kraków 

Niejednokrotnie inwestorzy sięgają 

po najnowsze rozwiązania w dziedzinie 

urządzeń ppoż, które coraz częściej 

wyposażone są w centrale monitorujące, 

mające w znaczący sposób 

usprawnić nadzór nad urządzeniami 

do nich podłączonymi. Idealnym rozwiązaniem 

dla tego rodzaju budynków 

i wymagań jest System Monitoringu 

Oświetlenia Awaryjnego DATA 

2 EASY produkcji TM Technologie. 

System DATA 2 EASY produkcji 

TM TECHNOLOGIE przeznaczony 

jest do monitorowania opraw z własnym 

źródłem zasilania. Centrala posiada wyświetlacz 

wysokiej rozdzielczości o przekątnej 

5 cali, ośmioprzyciskową klawiaturę oraz 

intuicyjny interfejs. Dodatkowo producent 

przewidział możliwość podłączenia klawiatury 

za pomocą jednego z dwóch portów 

USB, dzięki czemu nawigacja staje się 

jeszcze bardziej przyjazna użytkownikowi. 

Drugi z wyżej wspomnianych portów pozwala 

na pobieranie raportów i logów przechowywanych 

w pamięci urządzenia oraz 

na aktualizację oprogramowania. 

Komunikacja pomiędzy panelem a oprawami 

odbywa się za pomocą zainstalowanego 

wewnątrz rozdzielacza sygnału 

C-Bridge, poprzez dwuprzewodową magistralę 

komunikacyjną TM-Bus, niewymagającą 

zachowania polaryzacji 

podczas montażu. Rozdzielacz posiada 

cztery kanały komunikacyjne A, B, C, 

D, które pozwalają na podłączenie maksymalnie 

64 opraw na każdą z linii, co 

oznacza że system został zaprojektowany 

z myślą o obiektach, w których 

ilość punktów oświetlenia awaryjnego 

76 


OŚWIETLENIE 

awaryjne 

nie przekracza 512 sztuk. Ważnym jest, 

że wszystkie parametry opraw, których 

adresy widnieją w centrali sterującej, pobierane 

są przez panel w sposób ciągły 

i nieprzerwany, dając tym samym użytkownikowi 

najświeższą informację na temat 

stanu całości systemu. 

DATA 2 EASY posiada szeroki wachlarz 

funkcji, za pomocą których system można 

skonfigurować w sposób najlepiej odpowiadający 

warunkom i specyfikacji obiektu. 

Wychodząc naprzeciw najbardziej 

wyszukanym wymaganiom stawianym 

materiałom budowlanym i wykończeniowym 

przez projektantów budynków, obudowa 

centrali została wykonana z 8 mm 

polerowanej stali nierdzewnej, czyniąc 

ją wyróżniającą się spośród wielu urządzeń 

monitorujących zainstalowanych 

w pomieszczeniach BMS. Zastosowana 

stal, ze względu na swoje właściwości, 

jest materiałem wyjątkowo trwałym, 

dlatego też jest to idealne zabezpieczenie 

urządzeń zainstalowanych wewnątrz 

przed uszkodzeniami mechanicznymi. 

Warto również zwrócić uwagę na fakt, 

iż podłączenie systemu DATA2 EASY 

do sieci Ethernet umożliwia współpracę 

z autorskim programem do wizualizacji 

ELVIS produkcji TM TECHNOLOGIE 

oraz uzyskanie pełnej informacji o stanie 

systemu poprzez protokół Modbus 

w centralnym systemie zarządzania budynkiem. 

Fot. 3. 

Grand Ascot Hotel Kraków 

Fot. 2. 

Schemat DATA 2 EASY 

W odpowiedzi na zapotrzebowanie rynku, 

TM TECHNOLOGIE oferuje dla swojego 

najnowszego rozwiązania dodatkową 

funkcjonalność w postaci komunikacji 

bezprzewodowej. Każdy system DATA 2 

EASY może zostać wyposażony w rozdzielacz 

sygnału C-BRIDGE 2 RADIO, 

który umożliwia bezprzewodową komunikację 

centrali z oprawami oświetlenia 

awaryjnego.Co ważne, ta sama centrala 

może zostać wyposażona w dwa typy 

rozdzielaczy, C-BRIDGE 2 i C-BRIDGE 

2 RADIO, zapewniając tym samym zarówno 

komunikację przewodową, jak 

i bezprzewodową. 

DATA 2 EASY jest kolejnym krokiem 

w rozwoju TM TECHNOLOGIE, który 

daje możliwość doboru optymalnego rozwiązania, 

dopasowanego do potrzeb i specyfiki 

każdego obiektu. Zastosowanie najnowszej 

technologii oraz minimalistyczny 

design stawiają system DATA2 EASY 

na pozycji lidera w swojej klasie systemów 

odpowiadających za monitorowanie urządzeń 

ppoż., które w sposób bezpośredni 

wpływają na zwiększenie bezpieczeństwa 

obiektu i jego użytkowników. 

Rafał Krzyżanowski 

www.tmtechnologie.pl 


77

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

Oprawy w oświetleniu ewakuacyjnym 

Najprostsze oprawy stosowane w oświetleniu ewakuacyjnym pozwalają oznaczać drogi ewakuacyjne 

i wyjścia awaryjne dzięki odpowiednim piktogramom. Stąd też takie oprawy uwzględnia 

się chociażby w obiektach użyteczności publicznej czy w zakładach przemysłowych. 

Dzięki oprawom drogi ewakuacyjne 

są doświetlane. W miejscach narażonych 

na działanie czynników atmosferycznych 

zastosowanie znajdują 

urządzenia o podwyższonym stopniu 

ochrony IP. W zależności od potrzeb 

instalacyjnych zastosowanie znajdują 

urządzenia montowane natynkowo 

lub podtynkowo. Oprócz tego oferowane 

są również oprawy doświetlające 

i kierunkowe. 

Bezpieczeństwo 

oświetlenia ewakuacyjnego 

Ewakuacyjne systemy oświetlenia 

muszą być przede wszystkim 

bezpieczne, a ich montaż szybki 

i łatwy. Chodzi tutaj np. o oprawy 

z odpowiednimi systemami, które 

pozwalają na przeprowadzenie testów 

zgodnie z wymaganiami normy 

PN-EN 50172. Przeprowadzić 

można zatem funkcję autotestu 

funkcjonalnego (comiesięcznego) 

oraz testu czasu świecenia. Testy 

mogą być również wykonywane 

automatycznie. Funkcjonalność 

w tym zakresie zapewnia mikroprocesor 

a wyświetlacze i diody 

LED informują o wynikach przeprowadzonych 

testów. Nowoczesne 

systemy sterowania umożliwiają 

rejestrowanie wyników 

wykonanych testów. 

Fot.: ESSYSTEM 

Fot. 1. 

Dzięki systemom z centralnym sterowaniem opraw integruje się i monitoruje wiele 

lamp systemu oświetlenia awaryjnego 

Oprawy oświetlenia awaryjnego 

Od opraw ewakuacyjnych należy 

odróżnić oprawy doświetlające drogi 

ewakuacyjne. Specjalne obudowy 

opraw są dedykowane dla obiektów 

użyteczności publicznej, fabryk, 

magazynów oraz miejsc narażonych 

na działanie skrajnych czynników 

atmosferycznych. Oprócz tego odpowiednie 

oprawy można nabyć 

z myślą o wbudowaniu w sufit gipsowo-kartonowy. 

Źródła światła opraw awaryjnych 

W nowoczesnych oprawach awaryjnych jako 

źródło światła coraz częściej uwzględnia się 

diody LED. Wiele opraw bazuje na soczewkach 

typu road plus. Tym sposobem oprawa, 

która jest zawieszona na wysokości 

3 m oświetla 11 m drogi ewakuacyjnej zachowując 

wymagane natężenie. Ważna jest 

przy tym szybka wymiana akumulatorów 

i łatwy montaż. W wielu obiektach montuje 

się oprawy typu downlight z możliwością 

zabudowy w sufitach gipsowo-kartonowych. 

Zasilanie z centralnej baterii 

Niektóre systemy oświetlenia awaryjnego wykorzystują 

baterie centralne, które mogą bazować 

na akumulatorach VRLA. Taki sposób 

zasilania parametryzuje się uwzględniając całość 

lub wybrane elementy oświetlenia. Istotną 

rolę odgrywa specjalny sterownik obsługujący 

i kontrolujący poziom naładowania akumulatora. 

Oprócz tego sterownik samoczynnie 

przeprowadza odpowiednie testy funkcjonalne. 

Jeżeli nastąpi głębokie rozładowanie akumulatorów 

to sterownik będzie nadzorował ich 

78 


Baw się dobrze 

i wygrywaj! 

Każdy elektryk 

może wziąć 

udział! 

ZAPRASZAJĄ 

Przyjedź na targi Energetab i weź udział w zawodach w montażu 

osprzętu elektroinstalacyjnego marki MOWION firmy Kanlux. 

Uczestnicy zawodów będą korzystać z profesjonalnych narzędzi 

marki Wiha i kabla instalacyjnego firmy Helukabel. Prawidłowość 

instalacji zostanie sprawdzona urządzeniami firmy Fluke. 

Każdego dnia Targów zostaną wyłonieni zwycięzcy dnia, na których 

czekają wspaniałe nagrody. Dodatkowo, wszyscy uczestnicy 

otrzymają specjalne upominki. 

Gwarantowana fantastyczna zabawa i emocje większe niż podczas 

występu polskiej reprezentacji na Mundialu! 

Organizator: 

Partnerzy: 

Targi Energetab 

Bielsko-Biała 

11-13.09.18 

Współorganizator i partner medialny: 

pawilon F 

stoisko 18

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

Fot.: INTELIGHT 

Fot.: INTELIGHT 

Fot.: HYBRYD 

Fot. 2. Oprawa oświetlenia awaryjnego Fot. 3. Oprawa oświetlenia ewakuacyjnego Fot. 4. Oprawa oświetlenia awaryjnego 

naładowanie do ok. 80% pojemności znamionowej. 

Z kolei gdy dojdzie do całkowitego 

naładowania to zostanie zainicjowana praca 

w trybie buforowym przy wykorzystaniu ładowarek 

utrzymujących pełną pojemność baterii. 

W oferowanych na rynku systemach oświetlenia 

awaryjnego bazujących na baterii centralnej 

przewiduje się budowę modułową, zatem 

osobne moduły przełączające są przypisane 

do poszczególnych obwodów wyjściowych. 

Sieć zasilająca i akumulatory mają zapewnioną 

ochronę za pomocą odrębnych bezpieczników. 

W efekcie jeżeli podczas pracy w trybie 

AC dojdzie do zwarcia jednego z przewodów 

zasilających do przewodu ochronnego 

to system samoczynnie zostanie przełączony 

na tryb DC. Należy podkreślić, że każda pojedyncza 

oprawa jest adresowalna. 

Sterowanie oprawami 

Dzięki systemom z centralnym sterowaniem 

opraw integruje się i monitoruje wiele lamp 

systemu oświetlenia awaryjnego. Ważne jest 

przy tym wykorzystanie odpowiednich sieci 

komunikacyjnych z różnymi topologiami. 

Centralne urządzenie takiego systemu wykorzystuje 

specjalną centralę lub komputer PC 

z odpowiednim oprogramowaniem. Nowoczesne 

centrale są w stanie zarządzać lampami 

Fot.: TM TECHNOLOGIE 

dynamicznymi, LED i świetlówkowymi. 

Ważna jest przy tym możliwość realizowania 

różnorodnych funkcji w postaci wizualizacji, 

zdalnego zarządzania oraz zapisywania raportów 

dotyczących pracy systemu. Jest możliwe 

skonfigurowanie: powiadomień na email, wykonywania 

zapisów historycznych, planowania 

testów, automatycznego tworzenia raportów 

a uprawnienia nadawane użytkownikom 

można definiować. Magistrala komunikacyjna 

łącząca poszczególne urządzenia do transmisji 

danych wykorzystuje kabel dwuprzewodowy. 

Oprawy można grupować automatycznie 

uwzględniając fizyczną topologię połączeń. 

Strukturę logiczną tworzy się poprzez dowolne 

grupowanie lamp uwzględniając różne 

kryteria w postaci liczby pięter, sekcji, 

pomieszczeń, korytarzy itp. Na etapie tworzenia 

struktury logicznej powinno się zapewnić 

możliwość łatwego poruszania po systemie. 

Realizowanie funkcji jest inicjowane 

zarówno w odniesieniu do wybranej grupy 

opraw jak i pojedynczej oprawy. Czynności 

realizowane przez oprawy są samoczynnie 

zapisywane w dzienniku zdarzeń. 

Nowoczesne urządzenia sterowania oprawami 

niejednokrotnie integruje się systemami 

klasy BMS. Chodzi tutaj o możliwość 

nadrzędnego realizowania funkcji w postaci 

załączania oraz wyłączania testów funkcjonalnych 

zarówno codziennych jak i okresowych. 

Oprócz tego nadrzędnie może być 

inicjowany test baterii oraz sygnalizowanie 

głębokiego rozładowania akumulatora. 

Wymiana danych z systemami nadrzędnymi 

jest realizowana poprzez odpowiedni interfejs 

komunikacyjny – np. RS-232 czy Ethernet. 

Dynamiczne systemy odbierają informacje 

z systemów sygnalizacji pożaru, przy czym 

ważna jest stabilna wymiana danych pomiędzy 

poszczególnymi urządzeniami systemu 

– centralą, czujnikami i sygnalizatorami, 

poprzez magistralę RS-485 i odpowiednie 

protokoły komunikacyjne. W centrali ważna 

jest pamięć uwzględniająca podział stref 

pożaru i pamięć wszystkich opraw zarówno 

dynamicznych jak i p.poż. Sygnały przesyłane 

instalacją transmisji danych powodują 

sekwencje pracy każdej z opraw. W systemach 

dynamicznych oprawy p.poż. załączają 

się wraz z wykryciem pożaru. 

Podsumowanie 

Oprawy awaryjne rozpoczynają pracę wraz 

z zanikiem zasilania podstawowego opraw, 

przy czy czym takie oprawy wykorzystują 

niezależne źródło zasilania. Z kolei oświetlenie 

ewakuacyjne ma za zadanie wskazywanie 

drogi ewakuacji w przypadku wystąpienia 

pożaru lub innego zagrożenia. 

Systemy oświetlenia awaryjnego aby mogły 

być eksploatowane muszą spełniać 

wymagania odpowiednich norm. Stąd też 

oferowane na rynku rozwiązania tego typu 

spełniają wymagania normy PN-EN 1838 

i PN-EN 50 172. 

Na etapie wyboru odpowiedniego rozwiązania 

najlepiej skorzystać z pomocy specjalistów. 

W pierwszej kolejności po sprecyzowaniu założeń 

użytkownika i uwzględnieniu wymagań 

prawnych i norm technicznych projektanci 

opracują projekt na bazie rzutu budynku. 

Fot. 5. 

Oprawy oświetlenia ewakuacyjnego powinny być widoczne i nie powinny wprowadzać 

w błąd podczas pożaru 



Producent oświetlenia LED 

awaryjnego i przemysłowego 

Carina 

Starlet External 

Oximia 

Bogata oferta oświetlenia LED 

wyposażonego w moduły awaryjne, 

czujniki ruchu i zmierzchu 

Nowoczesne oprawy awaryjne 

Profesjonalne i niezawodne 

oprawy kierunkowe 

Chcesz wiedzieć więcej? Zadzwoń lub napisz! 

+48 22 100 35 10 | sprzedaz@intelight.pl | www.intelight.pl

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

Oświetlenie awaryjne – oprawy dynamiczne 

- systemem centralnego monitorowania opraw 

oświetlenia awaryjnego z oprawami dynamicznymi 

PROMOCJA 

Rosnące wymagania 

na obiektach odnośnie 

oświetlenia awaryjnego 

Jednym z elementów zapewnienia 

bezpieczeństwa na obiekcie budowlanym 

jest wytyczenie drogi 

ewakuacji, jej właściwe oznaczenie 

znakami ewakuacyjnymi i oświetlenie 

oświetleniem awaryjnym. 

Taka droga ewakuacyjna jest jedna, 

statyczna, obowiązująca niezależnie 

od miejsca powstania lub rozprzestrzeniania 

się zagrożenia. W takich przypadkach 

oświetlenie awaryjne statyczne 

wskazuje tylko jedną drogę ewakuacji 

zakładając, że jest ona drożna. Optymalna 

droga ewakuacji powinna zależeć 

od miejsca powstania pożaru. Biorąc pod 

uwagę możliwość wystąpienia pożaru 

w kilku miejscach jednocześnie lub szybkie 

jego rozprzestrzenianie, niektóre elementy 

oświetlenia awaryjnego statycznego 

mogą nawet wprowadzać w błąd co 

do kierunku ewakuacji. 

Rozwiązaniem tego problemu może być zastosowanie 

oświetlenia dynamicznego produkcji 

Hybryd. Pozwala ono na optymalne 

dostosowanie kierunku ewakuacji niezależnie 

od sytuacji. 

Fot. 1. 

82 


Dwa kierunki ewakuacji A i B w przypadku braku zagrożenia 

Na kierunku ewakuacji B powstaje zagrożenie 

Lampy 2 i 3 odcinają zagrożony kierunek ewakuacji B 

Rys.1. Ilustracja obrazująca działanie scenariusza podczas odcięcia jednego 

z kierunków ewakuacji. 

Integracja systemów 

Innym wymaganiem stawianym przez 

nowe obiekty jest potrzeba integracji systemów 

przeciwpożarowych, zagadnienie 

to nabiera coraz większego znaczenia. 

Z jednej strony rozwój w dziedzinie 

urządzeń elektronicznych i informatyki 

umożliwia coraz ściślejszą integrację, 

a z drugiej strony, nowoczesne obiekty 

wymagają takich rozwiązań w celu ich 

łatwiejszego i bezpieczniejszego zarządzania. 

Celem integracji systemów jest 

łatwe i ustandaryzowane przekazywanie 

informacji pomiędzy nimi. Umożliwia to 

interakcje pomiędzy systemami, prezentację 

informacji o ich stanie na wspólnych 

panelach operatorskich oraz zintegrowane 

sterowanie. System opraw dynamicznych 

Hybryd umożliwia komunikację z systemami 

sygnalizacji pożaru SSP oraz z systemami 

automatyki budynkowej BMS. 

Nowe rozwiązania 

– oświetlenie awaryjne dynamiczne 

Wychodząc naprzeciw rosnącym wymaganiom 

Hybryd zaprojektował system 

oświetlenia dynamicznego oraz nowy komputerowy 

system zarządzania oprawami 

awaryjnymi każdego rodzaju. System integruje 

się z systemami sygnalizacji pożaru, 

otrzymuje informacje o miejscu wystąpienia 

zagrożenia, a następnie wskazuje za pomocą 

opraw oświetlenia dynamicznego optymalną 

drogę ewakuacji. Droga ta wskazywana 

jest w zależności od miejsca wystąpienia 

zagrożenia na podstawie wielu scenariuszy 

predefiniowanych w systemie.

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

Ze względu na brak przepisów określających 

funkcjonowanie dynamicznego 

systemu oświetlenia awaryjnego trzeba 

było zdecydować jak postępować przy 

jego tworzeniu. 

Podjęto następujące decyzje: 

• zachować analogie do statycznego 

oświetlenia kierunkowego 

• nie stosować jednocześnie oświetlenia 

dynamicznego i statycznego w tych samych 

obszarach 

• nie stosować oświetlenia statycznego 

w miejscach potencjalnej zmiany drogi 

ewakuacyjnej 

• stosować statyczne oświetlenie kierunkowe, 

gdzie droga ewakuacji nie ulega 

zmianie 

Na potrzeby systemu dynamicznego zaprojektowano 

nowy typ oprawy kierunkowej 

o specyficznej budowie, charakteryzującej 

się nowymi funkcjami. Oprawa ta została 

nazwana oprawą dynamiczną z uwagi 

na możliwość dynamicznej zmiany wskazywanego 

kierunku ewakuacji. 

Ze względu na brak przepisów oraz norm 

dotyczących budowy oprawy dynamicznego 

oświetlenia ewakuacyjnego trzeba było 

zdecydować, jak taka oprawa powinna 

być zbudowana? 

Podjęto następujące decyzje: 

• zachować największą możliwą zgodność 

z normami dotyczącymi klasycznych 

opraw oświetlenia awaryjnego: 

– PN-EN 60598-2-22 – dotyczącą budowy 

oprawy. 

– PN-EN 61347-2-7 – dotyczącą układu 

elektronicznego zasilającego i sterującego 

oprawą. 

• komunikaty generowane przez oprawę 

dynamiczną w jak największym stopniu 

upodobnić do komunikatów opraw statycznych 

Budowa systemu 

W skład sytemu dynamicznego wchodzą: 

• Jednostka centralna – Centrala – 

główny element systemu komunikujący 

się z innymi systemami w tym 

systemem sygnalizacji pożaru SSP, 

steruje oprawami oświetlenia dynamicznego 

oraz innymi elementami 

oświetlenia awaryjnego. 

• Rozdzielacze – jeden pozwala na 

rozszerzenie systemu o kolejne 

Fot. 2. 

Struktura systemu dynamicznego 

64 elementy sieciowe, oprawy lub 

rozdzielacze. 

• Rodzina opraw dynamicznych – oprawy 

dynamicznego oświetlenia ewakuacyjnego. 

Opcjonalnie w systemie może być zamontowany 

moduł wejść bezpotencjałowych 

służący do otrzymywania informacji o stanie 

stref pożarowych, w przypadku braku 

cyfrowej integracji pomiędzy centralą, a systemami 

SSP. 

• Do systemu można podłączyć pozostałe 

urządzenia oświetlenia awaryjnego 

marki Hybryd – oprawy statyczne, systemy 

centralnego zasilania. 

Rodzaje komunikacji w systemie: 

• Komunikacja centrali z systemami SSP: 

Łącze ETHERNET i protokół MOD- 

BUS TCP/IP lub łącze EIA-485 i protokół 

MODBUS RTU/ASCII lub wejścia 

bezpotencjałowe i moduł H-315 

• Komunikacja z oprawami dynamicznymi: 

Magistrala EIA-485 pracująca w technice 

pętlowej z izolacją zwarć lub w pętli zagnieżdżonej 

do dwóch (siedmiu w przypadku 

opraw statycznych) poziomów za 

pośrednictwem rozdzielaczy H-311 

W jednej pętli można połączyć do 64 elementów 

sieciowych (opraw lub rozdzielaczy)/ 

Oprawa dynamiczna 

Kilka słów na temat budowy oprawy dynamicznej. 

Oprawa ma budowę modułową. 

Składa sią z dwóch typów modułów: 

• modułu podświetlanego piktogramu ze 

znakiem E001 lub E002 zgodnym z normą 

PN-EN ISO 7010:2012. 

Moduł piktogramu ma wymiary 150x150 

mm. Znak ewakuacyjny jest widoczny 

tylko gdy zostanie podświetlony. Jasność 

podświetlenia znaku może być regulowana 

w zakresie od 30 do 100%. Luminancja znaku 

przy 30% jasności podświetlenia spełnia 

wymagania normy PN-EN 60598-2-22, tj. 

przekracza wartość 2 cd/m 2 . 

• modułu strzałki/krzyża – wyświetlającego 

strzałkę zgodną w kształcie z nor- 


83

OŚWIETLENIE 

awaryjne 

mą PN-EN ISO 7010:2012 oraz krzyż 

jako znak zakazu 

Strzałka – znak uzupełniający do znaku 

podstawowego E001 lub E002 wyświetlany 

jest za pomocą matrycy 13x13 diod LED 

koloru zielonego. Jest zgodny co do kształtu 

z normą PN-EN ISO 7010. Znak strzałki 

może być przekreślony za pomocą znaku 

czerwonego krzyża. Każdy ze znaków może 

być niezależnie konfigurowalny. 

Do konfigurowanych parametrów należą: 

• stan strzałki: włączony/wyłączony, 

• stan krzyża: włączony/wyłączony, 

• okres pulsowania: wyłączony lub od 

200-750 ms co 50 ms (wypełnienie 50%), 

• jasność: jeden z trzech poziomów, 

• kierunek strzałki. 

Fot. 3. 

Przykład oprawy dynamicznej 

Moduł pozwala na wyświetlenie ośmiu 

strzałek (znaków uzupełniających) obracanych 

co 45 stopni. W module zastosowano 

169 diod LED w kolorze zielonym oraz 66 

diod LED w kolorze czerwonym renomowanego 

producenta charakteryzujące się 

trwałością i niezawodnością. Wymiary zewnętrzne 

modułu to 150x150 mm. 

Znaki strzałki, krzyża oraz stan piktogramu 

są całkowicie niezależnie konfigurowalne 

dla danego komunikatu wizualnego. 

W celu uzyskania jednoznacznego komunikatu 

dla ewakuowanych osób znaki 

strzałki/krzyża powinny zawsze występować 

razem ze znakiem podstawowym 

E001 lub E002. Dlatego też oprawy można 

podzielić na dwusegmentowe składające 

się ze znaku podstawowego oraz 

znaku uzupełniającego oraz trójsegmentowe 

składające się z modułu strzałki 

/krzyża, znaku podstawowego oraz kolejnego 

modułu strzałki/krzyża. 

W przypadku, gdy scenariusz ewakuacyjny 

wymaga odwrócenia drogi ewakuacyjnej 

może wystąpić konieczność 

wyświetlenia komunikatów wizualnych 

po obydwu stronach oprawy. Wtedy należy 

stosować oprawy dwustronne. 

Ogólnie oprawa może występować 

w wersji jednostronnej lub dwustronnej: 

• wersja jednostronna może mieć budowę 

– dwumodułową - z jednym modułem 

strzałki/krzyża oraz jednym modułem 

piktogramu 

– trójmodułową - z dwoma modułami 

strzałki/krzyża oraz jednym modułem 

piktogramu 

• wersja dwustronna może mieć budowę 

– czteromodułową - z dwoma modułami 

strzałki/krzyża oraz dwoma 

modułami piktogramu 

– szeciomodułową - z czterema modułami 

strzałki/krzyża oraz dwoma 

modułami piktogramu 

Oświetlenie dynamiczne w praktyce 

Oprawy dynamiczne mogą pracować 

w jednym z trzech trybów: 

• tryb podstawowy – podczas obecności 

napięcia sieci, 

• tryb awaryjny – po zaniku napięcia 

sieci lub podaniu napięcia DC przez 

centralną baterię, 

• tryb pożarowy (zagrożenia) – po 

otrzymaniu polecenia z centrali. 

Każdy z tych trybów ma niezależną konfigurację 

wyświetlanych komunikatów. Tryb 

pożarowy dopuszcza do trzydziestu różnych 

komunikatów dla pojedynczej oprawy 

w zależności od scenariusza ewakuacji. 

Właściwy scenariusz w trybie pożarowym 

wybierany jest przez Centralę na podstawie 

informacji z systemu SSP o strefach w których 

wystąpiło zagrożenie. 

Oprawa po utracie komunikacji z jednostką 

centralną systemu może zachować 

się w jeden z dwóch sposobów: 

• oprawa wyświetla bieżący komunikat 

- pozostaje w stanie, w jakim była 

podczas utraty komunikacji. 

• oprawa nie wyświetla żadnego komunikatu 

wizualnego - pozostaje wyłączona. 

Bezpieczeństwo 

Wszystkie elementy systemu wyposażone 

są w zasilanie awaryjne na wypadek awarii 

zasilania. 

Zasilanie awaryjne jest dostępne w różnych 

wariantach: 

• elementy systemu zasilane są z wewnętrznych 

akumulatorów 

• system może współpracować z systemem 

centralnej baterii i w razie awarii 

zasilania być z niego zasilany 

• możliwe jest zasilanie redundantne zarówno 

z systemu CB oraz własnych 

akumulatorów 

Wszechstronne opcje zasilania awaryjnego 

pozwalają na adaptację do różnych możliwych 

wymagań. 

Zastosowany w systemie opraw dynamicznych 

sposób komunikacji, pętla komunikacyjna 

z izolacją zwarć (rys.2.), gwarantuje 

wysoką niezawodność komunikacji, pozwala 

na wykrywanie miejsc usterek obwodu i odłączanie 

uszkodzonych elementów. 

Informacje o scenariuszach i ich konfiguracji 

przechowywane są zarówno w bazie danych 

centrali jak i w oprawach (oprawa przechowuje 

własną konfigurację). Takie rozwiązanie 

umożliwia praktycznie natychmiastowe 

reakcje systemu, centrala nadaje do sieci 

opraw tylko kody grup, które mają zostać 

aktywowane. W trakcie pracy centrala weryfikuje, 

czy oprawy zachowują się zgodnie 

z konfiguracją, a w przypadku usterki oprawy 

są wyłączane. 

Dodatkowo sama oprawa testuje wszystkie 

zmiany swoich stanów sprawdzając poprawność 

wyświetlanego komunikatu oraz 

poprawną pracę wszystkich diod matrycy 

strzałki i krzyża (z dokładnością co do diody). 

W przypadku usterek wyświetlanego 

komunikatu lub nieczytelności znaku strzałki 

czy krzyża, również następuje wyłączenie 

oprawy zgodnie z zasadą, że oprawa nie powinna 

wprowadzać w błąd. 

W trakcie testów opraw inicjowanych przez 

centralę sczytywanych jest z opraw wiele informacji 

szczegółowych na temat ich stanu, 

co pozwala na dokładną ocenę stanu lampy 

i efektywny serwis. 

dr inż. Andrzej Krzesiński 

Specjalista ds. oświetlenia awaryjnego 

Hybryd sp. z o.o. 

44-120 Pyskowice, ul. Sikorskiego 28 

www.hybryd.com.pl 


OŚWIETLENIE 


Oświetlenie podziemnych 

hal garażowych i parkingów 

Podziemne garaże i parkingi, które w dużych i średnich miastach Polski stają się coraz 

powszechniejsze, to pozornie przestrzenie bardzo łatwe do oświetlenia. Mylnie też ocenia 

się w nich rolę światła uważając, że ma ono tylko jedno zadanie: oświetlić przestrzeń tak, 

by móc względnie sprawnie zaparkować po czym odnaleźć drogę do wejścia do przyległej 

galerii handlowej lub wyjścia na zewnątrz. Rzeczywistość jest jednak zupełnie inna. 

I właśnie o tym traktują poniższe rozdziały 

Dlaczego technika LED 

Parametry światła generowanego 

przez diody LED (współczynnik oddania 

barw Ra, temperatura barwowa, 

kąt rozsyłu światła, skuteczność 

świetlna itp.) oraz techniczne parametry 

użytkowe większości przemysłowych 

opraw LED, takie jak wysokie 

IP (pyło- i bryzgoszczelność), niska 

waga, umiarkowana temperatura podczas 

długotrwałej pracy, czy duży zakres 

dopuszczalnej temperatury i wilgotności 

powietrza dla bezpiecznej 

pracy oprawy – te wszystkie cechy 

sprawiły, że nie tylko w przemyśle 

nastąpił w ostatnich latach ogromny 

zwrot ku tej technologii. Oczywiście 

jednocześnie jest też tak, że sektor 

poszukuje jednocześnie oświetlenia 

energooszczędnego, takiego które pozwala 

zmniejszyć koszty oświetlenia 

hal produkcyjnych, bądź magazynów, 

składów czy innego rodzaju wielkopowierzchniowych 

pomieszczeń – a pamiętajmy, 

że systemy LED pozwalają 

na obniżanie kosztów oświetlenia 

o 50-80% w stosunku do tradycyjnego 

oświetlenia. 

Jak już zasugerowałem powyżej, specjaliści 

odpowiadający za właściwy 

dobór oświetlenia do danego miejsca 

czy obiektu, skonstatowali, iż warunki 

panujące w halach magazynowych 

czy obiektach przemysłowych można 

w dużej mierze porównywać do warunków 

typowych dla podziemnych 

garaży i wielkopowierzchniowych 

parkingów. Tu również wahania temperatury 

bywają bardzo duże, wil- 

Fot. 1. 

Fot. 2. 

Białe światło o temperaturze barwowej 4000 K zapewnia dobre odwzorowanie barw. 

Gdy na parkingu nikogo już nie ma, można zmniejszyć natężenie światła celem 

oszczędzania energii. 

Fot.: PIXABAY.COM 



OŚWIETLENIE 


Fot.: PHILIPS 


Fot. 3. Dzięki dużemu natężeniu światła łatwo dostrzec nawet Fot. 4. 

pojazdy, które poruszają się bez włączonych świateł. 

Oprawy liniowe LED pozwalają stworzyć ciągłą linię świetlną 

często stosowaną w podziemnych garażach 

gotność powietrza jest zmienna, ryzyko narażenia 

opraw na udary podobnie wysokie, 

czas pracy taki sam lub nawet dłuższy, gdyż 

często całodobowy – słowem cały szereg 

parametrów i wymogów jest zbieżny z tymi, 

które sprawiły, że obecne oprawy stosowane 

w przemyśle są właśnie takie, a nie inne. 

Nie trzeba więc było długo czekać na to, 

by rozwiązania dedykowane przemysłowi, 

zagościły w większości budowanych dziś 

i oddawanych do użytku podziemnych hal 

parkingowych. Co więcej, skopiowane zostały 

nie tylko same oprawy, ale też ich sposób 

montażu i ułożenia, dlatego tak często mamy 

tu do czynienia z oprawami liniowymi. Oprawy 

o podłużnej konstrukcji mogą oświetlić 

dużą przestrzeń zużywając niewiele energii. 

Możliwość ułożenia ich w dłuższe linie, 

z jednoczesnym dopasowaniem do kształtu 

hali, pozwala doświetlać każdy zakątek 

i obszar, który tego wymaga, włączając 

w to ciągi komunikacyjne dla osób pieszych 

przemieszczających się między stanowiskami 

parkingowymi, a wejściami i wyjściami 

z podziemnego parkingu. 

Wracając do samej energooszczędności, 

warto zauważyć, że w podziemnych garażach 

i parkingach oprawy nie muszą emitować 

– zgodnie z przepisami – aż tak silnego 

strumienia światła, jak ma to miejsce 

w miejscach w których pracują ludzie. To 

pozwala sięgać po oprawy pobierające jeszcze 

mniej energii, co wpływa dodatkowo 

pozytywnie na ograniczanie kosztów w tych 

podziemnych obiektach. Jednak choć wymogi 

co do ilości lumenów czy stopnia odwzorowania 

barw są tu znacznie niższe niż 

w biurach czy magazynach, nie oznacza to, 

że należy schodzić do minimum. Przeciwnie 

– projektanci oświetlenia zwracają uwagę, iż 

istotność właściwej siły i barwy strumienia 

świetlnego w podziemnych garażach jest bardzo 

niedoszacowana i obowiązujące obecnie 

normy powinny zostać zaostrzone z uwagi 

na bezpieczeństwo ludzi korzystających 

z tych obiektów. 

Oświetlenie parkingów może być kosztowne, szczególnie jeśli korzystamy z niego przez 

całą dobę. Rozwiązaniem tego problemu są systemy, które wykrywają obecność ludzi lub 

pojazdów, aby oświetlać powierzchnie na żądanie, oszczędzając w ten sposób energię 

i zmniejszając koszty nawet o 80%. Dzięki wykrywaniu obecności i ściemnianiu strefowemu 

oświetlenie parkingu włącza się tylko wtedy, gdy jest potrzebne. Wykorzystując w tych systemach 

niewymagające częstej konserwacji, energooszczędne lampy LED, zyskujemy ekologiczne 

oświetlenie parkingów przy zapewnieniu bezpieczeństwa i komfortu ludzi. 

Źródło: Philips 

Cechy i zadania opraw LED 

dla podziemnych parkingów 

Warunki pracy dla opraw LED w podziemnych 

garażach bywają ekstremalne, dlatego 

ich administratorzy stawiają nie tyle 

na bardzo wysoką skuteczność świetlną 

– choć na szczęście obiekty w których pracują 

oprawy emitujące światło w zakresie 

od 110 do 150 lm/W stają się powoli normą 

– ile raczej na wysoką pyłoszczelność i bryzgoszczelność 

oraz udaroodporność. Wysoka 

szczelność opraw to kwestia podstawowa, 

gdyż w podziemnych halach zawsze panuje 

temperatura znacznie niższa niż na zewnątrz, 

co skutkuje wysoką wilgotnością powietrza 

i wykraplaniem się wody na stropach czy 

wszelkich instalacjach biegnących w pobliżu 

opraw. Jeśli zaś chodzi o udaroodporność, 

należy tu wskazać na dość częste akty chuligańskie, 

które odnotowuje się w tego typu 

obiektach. Odpowiednia obudowa wykonana 

z odlewanego aluminium lub poliwęglanu, 

bądź dodatkowa stalowa siatka zabezpieczająca, 

to właściwe rozwiązania dla podziemnych 

parkingów. Biorąc pod uwagę powyżej 

opisane aspekty, nie powinien dziwić fakt, 

iż wręcz standardem stały się tu oprawy 

o współczynniku IP 66 (lub więcej) oraz 

IK 08. Są to parametry opraw przemysłowych 

i to właśnie one sprawdzają się w wilgotne 

miesiące jesieni i zimy oraz gorące 

miesiące lata – między innymi dzięki swej 

zdolności do pracy w temperaturach od 

-30ºC do +40ºC. 

Oprawy stosowane w podziemnych garażach 

cechują się żywotnością w zakresie 

od 70 000 do 200 000 godzin, z jednoczesnym 

zagwarantowaniem szerokiego i symetrycznego 

rozsyłu światła. Zalecana temperatura 

barwowa opraw zastosowanych 

w podziemnych parkingach oscyluje wokół 

4000 K i przy współczynniku odzwierciedlenia 

barw Ra>70 pozwala na to, by użytkownicy 

obiektu prawidłowo rozpoznawali 


87

OŚWIETLENIE 


Fot.: LENA LIGHTING 

Fot.: LPHILIPS 

Fot. 5. Liniowa oprawa przemysłowa jest powszechnie stosowana Fot. 6. 

w podziemnych garażach. 

Prawidłowo rozplanowane oprawy zapewniają równomierne 

oświetlenie i eliminację ciemnych obszarów. 

barwy bezpieczeństwa. To bardzo istotne 

w sytuacjach awaryjnych, takich jak na przykład 

konieczność przeprowadzenia szybkiej 

ewakuacji. Stosowanie opraw emitujących 

światło o temperaturze barwowej w zakresie 

2500-3000 K, czyli o żółtawej barwie, może 

spowodować, że oświetlone w ten sposób 

piktogramy czy wszelkie oznaczenia w kolorze 

niebieskim zostaną mylnie odebrane 

przez wzrok człowieka jako zielone. Osobną 

kwestią jest siła strumienia świetlnego. Im 

wyższa tym lepsza, gdyż zapewnia nie tylko 

właściwą widoczność każdego oznakowania 

EKSPERT Fachowego 

Elektryka 

i piktogramu, ale przede wszystkim pieszych, 

którzy niejednokrotnie ubrani w neutralnie 

szarą lub czarną odzież, przemieszczają się 

w nieco ciemniejszych, mniej doświetlonych 

strefach, po czym nagle wchodzą w strefę 

ruchu samochodów. Problem stanowić mogą 

też niefrasobliwi kierowcy, którzy po uruchomieniu 

silnika, zapomniawszy włączyć 

światła, natychmiast rozpoczynają manewry. 

Pół biedy z pojazdami polakierowanymi 

na jasne barwy, lecz pojazdy w kolorach szarych 

i bliskich czerni mogą stanowić poważne 

zagrożenie. 

Czy oprawy LED w garażach podziemnych 

powinny cechować się wyższą szczelnością, 

odpornością na udary i zmienne warunki 

atmosferyczne? A jeśli tak, to dlaczego? 

Cezary Wichniewicz 

Product Manager 

Lena Lighting S.A. 

Projektując oświetlenie garaży podziemnych powinno 

zależeć nam przede wszystkim na zwiększeniu 

bezpieczeństwa i komfortu parkowania. 

Można to osiągnąć poprzez równomierne i jasne 

oświetlenie, redukujące ilość zaciemnionych 

miejsc, które znacznie polepszy widoczność. 

Ze względu na duży udział światła sztucznego 

oraz długi czas działania szczególną uwagę należy 

zwrócić na obniżenie kosztów eksploatacyjnych, 

stosując oprawy zapewniające niskie 

zużycie energii elektrycznej oraz prostą i tanią 

konserwację. Pamiętajmy także, że garaże podziemne 

jako miejsca publiczne narażone są na 

akty wandalizmu. Dlatego tak ważne jest zastosowanie 

produktów charakteryzujących się wysoką 

udaroodpornością. Nasza praktyka wskazuje, że 

w halach garażowych najlepiej sprawdzają się oprawy o podwyższonej odporności 

na wnikanie ciał stałych oraz wody. 

Automatyka i oświetlenie awaryjne 

Sterowanie oświetleniem LED w podziemnych 

garażach i zautomatyzowanie jego 

zachowania, to droga do dodatkowych 

oszczędności. Jak wiadomo, nowoczesne 

automatyczne oświetlenie to nie tylko 

wszelkiego rodzaju oprawy, wyposażane 

w energooszczędne źródła światła, ale też 

całe zaplecze towarzyszącego osprzętu, bez 

którego sterowanie oświetleniem nie jest 

możliwe. Chodzi tu o czujniki o różnych 

możliwościach i zróżnicowanym przeznaczeniu 

z czujnikami ruchu i natężenia 

światła na czele. To one mierzą ilość światła 

docierającego do wydzielonych stref za 

które odpowiadają i przekazują informacje 

do centralki, która – gdy uzna to wskazane 

– wzmacnia natężenie i ilość światła emitowanego 

przez oprawy LED. 

Rolą czujników ruchu i obecności jest załączenie 

oświetlenia w momencie wykrycia 

ruchu lub obecności ludzi w danej strefie lub 

w całym obiekcie oraz jego wyłączenie gdy 

w pomieszczeniu nikogo już nie ma. W ciągach 

komunikacyjnych wydzielonych dla 

pieszych (wewnątrz podziemnych parkingów), 

czujniki ruchu mogą tworzyć system 

podążania światła za człowiekiem, a właściwie 

wyprzedzania go – tak by kolejne strefy 

zostały oświetlone w miarę przemieszczania 

się wykrytej osoby zmierzającej do wyjścia 

lub do swojego pojazdu. 

Bardziej zaawansowana automatyka pozwala 

na wprowadzanie do centralek odpowiednich 

cykli czy też harmonogramów 

dobowych lub tygodniowych, dopasowanych 

do sposobu i czasu w jakim garaże są 

wykorzystywane. 


OŚWIETLENIE 


REKLAMA 


Fot. 7. 

Fot.: PHILIPS 

Oświetlenie ewakuacyjne warto zabezpieczyć przeciwko 

udarom. Stalowa siatka jest jednym z możliwych rozwiązań. 

PRZEMYSŁOWE 

OPRAWY LED 

HBL / HBT 

do 125lm/W 

Fot. 8. 

Światło to nie tylko funkcjonalność ale również estetyka 

i budowanie wizerunku obiektu od samego wjazdu. 

3 

warianty mocy 

• 

100W (125 lm/W) / 12 500lm 

• 

150W (125 lm/W) / 18 750lm 

• 

200W (125 lm/W) / 25 000lm 

Podsumowanie 

Dominująca obecność oświetlenia LED w podziemnych parkingach 

i garażach wynika z przewagi diod LED nad innymi technologiami 

emisji światła. Warto jednak zauważyć, że również oprawy oświetlenia 

awaryjnego coraz częściej wyposażane są w LEDowe źródła 

światła, przy czym różne modele różnią się między sobą nie tylko 

sposobem montażu takich opraw (pod sufitem, natynkowo, podtynkowo), 

ale też rodzajem diod i soczewek pozwalających na skuteczne 

zwiększanie powierzchni oświetlanej przez oprawę przy zachowaniu 

tego samego natężenia światła. Automatyka nie ominęła również 

tego segmentu rynku oświetleniowego, dając administratorom podziemnych 

garaży możliwość jeszcze sprawniejszego zarządzania 

sytuacjami kryzysowymi. Niezależnie jednak od tego, gdzie i w jaki 

sposób oprawy LED są stosowane, zawsze generują oszczędności 

i pozwalają z większym spokojem myśleć o stabilności i żywotności 

systemu oświetlenia w danym obiekcie. 

Łukasz Lewczuk 

Na podstawie materiałów publikowanych m.in. przez: 

Steinel Vertrieb GmbH, Osram Lighting Sp. z o.o., 

Es-System S.A., Lena Lighting S.A., Trilux Polska Sp. z o.o. 

i Philips Lighting Poland 

MODEL: HBT 

7 wariantów w optyki do wyboru 

• Symetr. 30°; 60°; 90° 

• Asymetr. 60°x120°; 60°x90°; 30°x70°; 155°x80° 

A ++ 

A + 

A 

L 

E 

D 

MODEL: HBL 

Aluminiowy korpus 

Moc: 100, 150, 200W 

Klasa szczelności: IP65 

Barwa 4000K CRI>80 - standard 

Zasilacz INVENTRONICS, Diody OSRAM DURIS S5 

www.bemko.eu | bemko@bemko.pl 


89

OŚWIETLENIE 


Dobrze oświetlone hale i magazyny 

Hale i magazyny to pomieszczenia generujące znaczące koszty związane z ich utrzymaniem. 

Pobór energii elektrycznej na ich oświetlenie ma znaczący wpływ na ekonomię ich 

funkcjonowania. 

Fot. 1. 

Ważne jest by oświetlenie hal było dobrane właściwie do konkretnego 

pomieszczenia i zapewniało bezpieczną i komfortową pracę ludziom tam 

przebywającym. 

Fot.: ESSYSTEM 

określone, przy czym nie może dochodzić 

do zbyt dużych różnic luminacji (natężenia 

światła) w bliższym i dalszym otoczeniu 

pracownika. Znaczenie ma też temperatura 

barwowa światła – powinna być jak najbardziej 

zbliżona do światła naturalnego. 

Czynnik ten w ostatnich latach staje się 

kluczowy, gdyż jak wykazały wielokrotnie 

powtarzane badania, temperatura barwowa 

ma duży wpływ na kondycję psychiczną 

– a więc i wydajność – pracowników korzystających 

przez wiele godzin z oświetlenia 

w miejscu pracy. Oczywiście to wszystko 

nie może stać w sprzeczności z aspektami 

energetycznymi, tzn. że działania zmierzające 

do zmniejszenia zużycia energii przez 

oświetlenie nie mogą powodować pogorszenia 

aspektów związanych z postrzeganiem. 

Najnowsze generacje opraw opartych 

na diodach LED stanowią rozwiązanie 

wręcz idealnie spełniające wszystkie wymagania 

prawne dla właściwego oświetlania 

miejsc pracy takich jak hale produkcyjne 

czy magazyny. 

Trzeba również pamiętać, że hale 

produkcyjne i magazyny to miejsca 

pracy, często zmianowej więc ich 

oświetlenie związane jest również 

z komfortem i bezpieczeństwem 

pracowników. Producenci nowoczesnych 

opraw oraz całych systemów 

związanych z oświetleniem 

hal i magazynów doskonale zdają 

sobie sprawę z tego, że w tych pomieszczeniach 

pracownicy spędzają 

dużą ilość godzin każdego dnia 

– dlatego oferują produkty oparte 

na LED-owych źródłach światła 

i nierzadko wyprzedzające technologicznie 

ofertę kierowaną do domów 

i mieszkań. 

Prawne uwarunkowania 

W kontekście oświetlenia hal produkcyjnych 

i magazynów, polskie prawo odsyła 

do przepisów zawartych w Rozporządzeniu 

Ministra Pracy i Polityki Społecznej 

w sprawie ogólnych przepisów bezpieczeństwa 

i higieny pracy oraz do dwóch norm: 

PN-EN 12665:2011, o nazwie „Światło 

i oświetlenie – Podstawowe terminy oraz 

kryteria określania wymagań dotyczących 

oświetlenia” i PN-EN 12464-1:2012, o nazwie 

„Światło i oświetlenie – Oświetlenie 

miejsc pracy. Część 1: Miejsca pracy we 

wnętrzach”. 

W myśl zapisów zawartych w tych dokumentach 

pracodawca musi zapewnić natężenie 

światła, którego minimum zostało 

Dlaczego LED 

Parametry światła generowanego przez oprawy 

LED (współczynnik oddania barw Ra, 

temperatura barwowa, kąt rozsyłu światła, 

skuteczność świetlna itp.) oraz techniczne 

parametry użytkowe opraw LED, takie jak IP 

(pyło- i bryzgo-szczelność), waga, temperatura 

podczas pracy, czy dopuszczalna temperatura 

i wilgotność powietrza dla bezpiecznej 

pracy oprawy, spowodowały w przemyśle 

ogromny zwrot ku tej technologii. Wbrew 

pozorom nie jest tak, że zakłady produkcyjne 

poszukują oświetlenia wyłącznie 

energooszczędnego, takiego które pozwala 

zmniejszyć koszty oświetlenia hal produkcyjnych, 

bądź magazynów, składów czy innego 

rodzaju wielkopowierzchniowych po- 

Specjalistyczne oprawy LED i automatyczne sterowanie nimi to współczesny standard nowoczesnych magazynów 

pozwalający kontrolować nie tylko poziom oświetlenia, ale również koszty eksploatacji całego systemu. 

90 


OŚWIETLENIE 


Fot. 2. 

Znane oprogramowanie dla planistów oswietlenia z funkcją wizualizacji projektu. 

mieszczeń – a pamiętajmy, że systemy LED 

pozwalają na obniżanie kosztów oświetlenia 

o 50-80% w stosunku do tradycyjnego 

oświetlenia. Producenci i właściciele dużych 

hal oraz składów biorą mocno pod uwagę 

to, by oświetlenie było dobrane właściwie 

do konkretnego pomieszczenia i zapewniało 

bezpieczną i komfortową pracę ludziom tam 

przebywającym. Dlatego dziś dobór oświetlenia 

do hal czy magazynów prowadzony jest 

z reguły przy współudziale profesjonalistów 

posługujących się tzw. kalkulatorami, czyli 

programami oferowanymi przez producentów 

opraw LED. Programy te nie tylko wyliczają 

koszty użytkowania danego systemu 

oświetlenia, co przydaje się bardzo na etapie 

projektowania hali, czy w trakcie modernizacji 

starego systemu oświetlenia w istniejącym 

już obiekcie, ale przede wszystkim ułatwiają 

dobór poszczególnych modeli opraw 

i pozwalają na dobranie barwy i natężenia 

światła właściwego dla danego pomieszczenia. 

Pomagają też w doborze właściwego 

kąta rozsyłu światła, który w praktyce 

zawiera się najczęściej w zakresie 110-140 

stopni w przypadku diod LED o dużej mocy. 

Rozsył i temperatura nabierają szczególnego 

znaczenia np. w wielkopowierzchniowych 

obiektach w których prowadzony jest handel 

w oparciu o wystawę czy prezentację produktów, 

a więc tam, gdzie walory estetyczne 

mocno wchodzą w grę. 

na nie tylko na bardzo wysoką skuteczność 

świetlną – z reguły w zakresie od 

110 do 150 lm/W – ale też na wysoką szczelność 

i udaroodporność. Standardem stały się 

oprawy o współczynniku IP 66 oraz IK 08, 

sprawdzające się w chłodniach czy magazynach 

spożywczych dzięki zdolności do pracy 

w temperaturach od -30ºC do +35ºC. Oczywistością 

są dziś też oprawy z obudowami 

z odlewanego aluminium lub wytrzymałego 

poliwęglanu, wyposażone w diody LED 

o żywotności od 70 000 do 200 000 godzin, 

z jednoczesnym zagwarantowaniem szerokiego 

i symetrycznego rozsyłu światła w temperaturze 

barwowej 4000 K i przy współczynniku 

odzwierciedlenia barw Ra>85 oraz 

strumieniu świetlnym na poziomie około 

5000 lumenów. Ponadto klienci biznesowi 

mają jeszcze jedno udogodnienie – bardzo 

szeroką ofertę rynkową oświetlenia LED dla 

Fot.: SIGNIFY 

Fot.: STEINEL 

hal i magazynów. Po prostu wybór jest dziś 

bardzo duży i często przy interesującym nas 

modelu oprawy możemy zdecydować o rodzaju 

klosza, rodzaju diody czy też o rodzaju 

obudowy (stal, aluminium, tworzywa sztuczne). 

Istotne w tym wszystkim są jeszcze 

inne aspekty dotyczące opraw LED, których 

znaczenie odczuwa się – czy raczej docenia 

– podczas wielogodzinnej pracy w hali. To 

one podnoszą wartość i przydatność profesjonalnych 

opraw LEDowych dla przemysłu 

i obejmują między innymi: 

• optymalne zasilanie – szczególnie zasilanie 

sekwencyjne, oferowane od kilku 

lat na europejskich rynkach i opatentowane 

przez polskiego producenta rozwiązanie, 

cechujące się niemal całkowitym 

brakiem zakłóceń EMI, poziomem 

emisji harmonicznych THD mniejszym 

niż 10%, współczynnikiem mocy PF 

zbliżonym do poziomu 1.0 i sprawnością 

elektryczną przekraczającą 90%, co 

pozwala na pracę opraw non stop, np. 

w halach z 3-zmianowym systemem 

pracy (24 h/dobę), 

• możliwość regulacji intensywności 

światła i równomiernego doświetlenia 

wymaganych powierzchni poprzez 

zmianę gęstości strumienia świetlnego 

w określonym obszarze, 

• niwelację zjawiska lśnienia i odblasku 

– bardzo męczącego dla wzroku – dzięki 

emisji światła odbitego, 

• możliwość przygotowania oprawy do 

pracy w systemach automatyki, opartych 

m.in. na międzynarodowych standardach 

takich jak Dali czy KNX. 

Pozostałe cechy opraw LED 

dla magazynów i hal 

Warunki pracy dla opraw LED w zakładach 

przemysłowych i magazynach bywają 

ekstremalne, dlatego producenci stawiają 

Fot. 3. 

Line LED można łączyć dla stworzenia ciągów oświetleniowych. 


91

OŚWIETLENIE 


Fot.: INDUSTRIAL 

Fot. 4. 

W przypadku opraw oświetleniowych do hal i magazynów stawia się na bardzo 

wysoką skuteczność świetlną (z reguły w zakresie od 110 do 150 lm/W) oraz na 

szczelność i udaroodporność. 

Automatyka i najciekawsze 

rozwiązania projektowe 

Sterowanie oświetleniem LED i zautomatyzowanie 

jego zachowania to droga do dodatkowych 

oszczędności. Jak wiadomo, nowoczesne 

automatyczne oświetlenie przemysłowe to nie 

tylko wszelkiego rodzaju oprawy, wyposażane 

w energooszczędne źródła światła, ale też całe 

zaplecze towarzyszącego osprzętu, bez którego 

sterowanie oświetleniem nie jest możliwe. 

Chodzi tu o czujniki o różnych możliwościach 

i zróżnicowanym przeznaczeniu z czujnikami 

natężenia światła na czele. To one mierzą ilość 

światła dziennego docierającego do wydzielonych 

stref za które odpowiadają i przekazują 

informacje do centralki, która – gdy uzna to 

wskazane – wzmacnia natężenie i ilość światła 

emitowanego przez oprawy LED, by zrekompensować 

niedostatek światła naturalnego 

i utrzymać ustalone w programatorze minimum 

oświetlenia strefy. Natomiast gdy światło dzienne 

jest odpowiednio silne, centralka stopniowo 

wygasza oświetlenie diodowe, generując w ten 

sposób dodatkowe oszczędności. 

Rolą czujników ruchu i obecności jest załączenie 

oświetlenia w momencie wykrycia ruchu 

lub obecności ludzi w danej strefie lub w całym 

pomieszczeniu oraz jego wyłączenie gdy 

w pomieszczeniu nikogo już nie ma. W ciągach 

komunikacyjnych wydzielonych wewnątrz hal, 

czujniki ruchu mogą tworzyć system podążania 

światła za człowiekiem, a właściwie wyprzedzania 

go – tak by kolejne strefy zostały oświetlone 

w miarę przemieszczania się wykrytej osoby. 

Bardziej zaawansowana automatyka 

oświetlenia LED pozwala na wprowadzanie 

do centralek odpowiednich cykli czy też harmonogramów 

dobowych lub tygodniowych, 

dopasowanych do sposobu i czasu w jakim 

hale lub magazyny z reguły są wykorzystywane. 

Dzięki temu, jeśli w weekendy hala 

nigdy nie jest użytkowana, można zapobiec 

zbędnemu automatycznemu uruchamianiu 

oświetlenia po zmierzchu, poprzez oznaczenie 

wyłącznie dni roboczych jako dni 

aktywnej pracy systemu. 

Z automatyką oświetlenia wiążą się ściśle 

rozwiązania projektowe, wśród których 

jednym z najciekawszych – z jakim autor 

miał ostatnio do czynienia – jest produkt 

o nazwie Prolog. Jest to moduł wyposażony 

w czujnik ruchu obserwujący zachowanie 

użytkowników badanego pomieszczenia 

oraz sensory mierzące m.in. poziom 

jasności światła – a wszystko to, co moduł 

mierzy zostaje powiązane z funkcją czasu 

i zaprotokołowane. Zadaniem modułu jest 

precyzyjne rozpoznanie potencjału energooszczędności 

pomieszczenia z uwzględnieniem 

specyfiki zachowania użytkowników 

w cyklu dobowym. Szacowanie możliwych 

oszczędności na tzw. oko staje się dzięki 

temu rozwiązaniu zbędne, gdyż moduł 

mierząc stopień marnotrawstwa energii zarazem 

określa rzeczywiste i indywidualne 

oszczędności leżące w zasięgu ręki. 

Dialux natomiast, to rozwiązanie programowe, 

nie sprzętowe, gdyż jest to bezpłatne, 

popularne i kompleksowe oprogramowanie 

przydatne podczas profesjonalnego planowania 

oświetlenia w budynku lub hali. Software 

spod znaku Dialux jest już w Polsce doskonale 

znany, a jego kolejne wersje przynoszą coraz 

więcej udoskonaleń. Najwięksi producenci 

automatyki oświetleniowej oferują własne 

dane planowania oświetlenia w postaci tzw. 

„wtyczek” do Dialuxa, dzięki czemu użytkownicy 

oprogramowania zyskują dostęp do krzywych 

fotometrycznych, danych technicznych 

i modeli 3D wszystkich opraw i czujników 

danego producenta. Dialux nie tylko na bieżąco 

dostarcza aktualnych danych na temat 

opraw oświetleniowych wybranych marek, 

ale też zapewnia przestrzeganie wszystkich 

wytycznych krajowych i międzynarodowych 

(europejskich), określa indywidualne zapotrzebowanie 

na energię w danym projekcie 

i w bardzo wysokiej rozdzielczości wizualizuje 

wyniki planowania. Większość planistów 

oświetlenia w Europie oraz poza nią z reguły 

korzysta z kilku tego typu programów, ale 

niemal zawsze wśród nich znajduje się jedna 

z ostatnich wersji Dialuxa. 

Podsumowanie 

Oświetlenie LED w halach i magazynach 

to nie pieśń przyszłości, lecz teraźniejszości 

– rewolucja dokonała się, przewaga diod 

LED nad innymi technologiami jest niewątpliwym 

faktem. Warto jednak zauważyć, 

że również oprawy oświetlenia awaryjnego 

coraz częściej wyposażane są w LEDowe 

źródła światła, przy czym różne modele 

różnią się między sobą nie tylko sposobem 

montażu takich opraw (pod sufitem, natynkowo, 

podtynkowo), ale też rodzajem diod 

i soczewek pozwalających na skuteczne 

zwiększanie powierzchni oświetlanej przez 

oprawę przy zachowaniu tego samego natężenia 

światła. Niezależnie jednak od tego, 

gdzie i w jaki sposób oprawy LED są stosowane, 

zawsze generują oszczędności i pozwalają 

z większym spokojem myśleć o stabilności 

i żywotności systemu oświetlenia 

w danym obiekcie. 

Łukasz Lewczuk 

Na podstawie materiałów 

publikowanych m.in. przez: 

Steinel Vertrieb GmbH, 

Osram Lighting Sp. z o.o., 

Es-System S.A., Lena Lighting S.A., 

P.H. Alfa Elektro Sp. z o.o. 


Steinel | Micoled 

Inteligentne, oszczędne i nowoczesne 

oświetlenie hal i magazynów 

Wyłącznym przedstawicielem marek Steinel i Micoled 

w Polsce jest Lange Łukaszuk 

Więcej na www.langelukaszuk.pl i www.steinel.pl

OŚWIETLENIE 


Nowe oprawy LEDVANCE 

do zastosowań w przemyśle 

PROMOCJA 

LEDVANCE poszerza portfolio opraw LED do zastosowań w przemyśle. Na rynku pojawiły 

się właśnie najnowsze rozwiązania LED tej marki dla fabryk, warsztatów i magazynów. 

W obszarach przemysłowych oświetlenie 

ma zasadnicze znaczenie dla 

bezpieczeństwa i wydajności. Odpowiednio 

dobrane oprawy pomagają 

zwiększyć koncentrację, wyeliminować 

błędy i poprawić efektywność. 

Ale ten sektor stawia przed oświetleniem 

również inne wyzwania. 

Oprawy w takich obiektach muszą działać 

niezawodnie nawet w najtrudniejszych warunkach 

i spełniać najwyższe wymagania 

jeśli chodzi o energooszczędność. 

W wysokich pomieszczeniach, takich jak magazyny, 

fabryki i centra logistyczne sprawdzą się 

inteligentne oprawy High Bay DALI. Można 

je połączyć z zewnętrznymi czujnikami obecności 

osób i światła. High Bay DALI w wersji 

CLO, która wytwarza stały strumień świetlny 

przez cały okres eksploatacji (L 100), dzięki 

czemu może pozwolić zaoszczędzić do 90% 

wydatków na energię elektryczną. Trwałość 

oprawy to ponad 50 tys. godzin. Oprawy przystosowane 

są do pracy w ekstremalnych temperaturach 

otoczenia od -30 do +50°C. 


OŚWIETLENIE 


W fabrykach, przemyśle spożywczym czy 

w kuchniach niezbędne jest zastosowanie 

opraw odpornych na wilgoć i unoszące się 

w powietrzu pozostałości oleju, gazów, pyłu 

i detergentów. Oprawy LEDVANCE Damp 

Proof Special z klasą ochrony IP69K można 

czyścić nawet przy użyciu myjki wysokociśnieniowej 

– dzięki zastosowaniu wysokiej 

jakości tworzywa PMMA w połączeniu z pokrywami 

ze stali nierdzewnej. Atrakcyjne wizualnie 

liniowe oprawy są wyjątkowo wydajne 

energetycznie, a ich skuteczność świetlna 

wynosi 150 lm/W. Instalacja jest bardzo prosta, 

ponieważ oprawy LED są okablowane 

fabrycznie, a montaż odbywa się bez użycia 

narzędzi, za pomocą prostych zacisków. 

Nowy elastyczny system TruSys oferuje 

jednolite i energooszczędne oświetlenie dużych 

powierzchni. Na rozwiązanie składają 

się szyny montażowe i płaskie liniowe oprawy, 

które można łatwo umieścić na miejscu 

za pomocą zatrzasku – jako ciągłą lub 

przerywaną linię świetlną. Dzięki temu, 

że uchwyty montażowe wpuszczono w szyny 

są one prawie niewidoczne z zewnątrz, 

co poprawia estetykę systemu TruSys. Możliwość 

uzyskania różnych kątów rozsyłu 

światła, dzięki specjalnym soczewkom, to 

kolejny atut oprawy. Na przykład szeroki 

kąt rozsyłu światła pozwoli na równomierne 

oświetlenie niskich pomieszczeń, np. warsztatów. 

Z kolei wąski sprawdzi się w wysokich 

pomieszczeniach jak magazyny wysokiego 

składowania. System TruSys idealnie 

nadaje się również do oświetlenia sklepów. 

Więcej informacji na temat produktów: 

www.ledvance.pl 

REKLAMA 

PLANUJESZ 

 

 

POZNAJ INNOWACYJNE 

OPRAWY LED 

MARKI LEDVANCE. 

- 

 

 

LEDVANCE.PL 


95

OŚWIETLENIE 


Światło – pierwszy krok w kreowaniu 

wartościowej przestrzeni miejskiej 

LUG Light Factory w tegorocznej propozycji nowości produktowych przedstawia nowoczesną 

oprawę miejską AVENIDA LED, zaprojektowaną do oświetlenia parków, terenów zielonych 

i przestrzeni publicznej w miastach. 

PROMOCJA 

Minimalistyczna forma oprawy 

AVENIDA LED wpisuje się w różnorodne 

środowiska architektoniczne 

– zarówno w te nowoczesne, jak i te 

o klasycznym charakterze. Dwa warianty 

oprawy – z kloszem (dookólny 

sposób świecenia) i soczewkami 

(światło ukierunkowane) niewątpliwie 

nadadzą przestrzeni odpowiedniego 

charakteru. 

Światło najwyższej jakości, w połączeniu 

z profesjonalnym wsparciem 

projektantów LUG, to doskonałe dopełnienie 

każdej miejskiej inwestycji 

wpisującej się w ramy świadomego 

kreowania bezpiecznej i nowoczesnej 

przestrzeni. Proces tworzenia 

właśnie takiej wartościowej przestrzeni 

to placemaking. Oznacza 

twórcze podejście do projektowania 

miejsc – bardziej niż samych budynków, 

i pozytywnych uczuć – a nie 

jedynie infrastruktury. Oczywiście 

nowoczesne rozwiązania oświetleniowe 

pozwalają przede wszystkim uzyskać 

oszczędności generowane przez technologię 

Cechy nowoczesnej oprawy miejskiej AVENIDA LED 

• Ukierunkowane światło 

4 niezależne moduły soczewek pozwolą Ci dowolnie kształtować 

bryłę światła i doświetlić każdy szczegół założenia parkowego 

• Finalista konkursu Dobry Wzór 2018 

Potwierdzona jakość najlepszego wzornictwa, które nada Twojej 

przestrzeni odpowiedniego charakteru 

• Wytrzymała konstrukcja 

Stop aluminium ze zmniejszoną zawartością miedzi zwiększa odporność 

na korozję (IP66) 

• klosz PC 

Gwarantuje doskonałe parametry świetlne i wysoką wytrzymałość 

(IK08) 

• Uniwersalny i przemyślany montaż 

Dzięki dedykowanym reduktorom i kompaktowym rozmiarom wygodnie 

zamontujesz oprawę 

• Inteligentne oświetlenie 

Współpracuje z systemami inteligentnego zarządzania oświetleniem 

(smart lighting) 

LED i szybko osiągnąć zwrot z inwestycji, 

ale coraz bardziej świadomi włodarze 

zdają sobie sprawę, jak ważna staje się 

satysfakcja mieszkańców z działalności 

samorządu i miejskich inwestycji, które 

realizuje. Już dziś należy zatem pomyśleć 

o rozwiązaniach inteligentnego oświetlenia 

miejskiego, które doskonale wpisują się 

w ideę placemakingu, kreując nowoczesną 

i bezpieczną przestrzeń. 

Oprawa AVENIDA LED współpracuje 

z systemami sterowania typu smart city, co 

umożliwia zarządzanie cyklem świecenia, 

zdalne włączanie i wyłączanie opraw, a także 

generowanie automatycznych powiadomień 

serwisowych – co pozwoli znacząco 

obniżyć bieżące koszty utrzymania infrastruktury. 

Więcej szczegółów dotyczących oprawy 

AVENIDA LED i pozostałych tegorocznych 

nowości produktowych LUG znajdziecie 

na stronie internetowej www.lug. 

com.pl/nowości2018. 

• 

96 


POMIARY 


Czujniki tlenku węgla, gazu i dymu firmy ZAMEL 

Tlenek węgla jest bezwonnym i bezbarwnym gazem powstającym w procesie spalania węgla, 

gazu, drewna, paliw płynnych itp. Ten silnie toksyczny gaz towarzyszący pracy urządzeń 

grzewczych rokrocznie jest przyczyną wielu tragicznych wypadków, dlatego warto wyposażyć 

dom w skuteczny system sygnalizacji obecności tlenku węgla w powietrzu. 

PROMOCJA 

Czujniki czadu oferowane przez firmę ZAMEL, to urządzenia skutecznie 

wykrywające zagrożenie. Co ważne, każdy czujnik ZAMEL, 

zanim trafi do sprzedaży, testowany jest w specjalistycznej komorze. 

Natomiast czujniki gazu przeznaczone są do ciągłego monitorowania 

obecności gazów wybuchowych (gazu ziemnego i LPG) w powietrzu. 

W sytuacji detekcji podwyższonego stężenia gazu (ok. 10% 

LEL*) urządzenie załącza alarm dźwiękowy i optyczny. Czujnik 

dymu jest urządzeniem, które również bezsprzecznie powinno znaleźć 

się w każdym budynku. W przypadku ewentualnego zagrożenia 

pożarem czujnik uruchomi alarm, co pozwoli na szybką interwencję, 

a tym samym minimalizację skutków pożaru. 

Czujnik tlenku węgla i gazu CTG-01 

• testowany w Polsce w specjalistycznej komorze (certyfikat dołączony 

w opakowaniu) 

• czujnik 2w1 wykrywa zarówno tlenek węgla (czad), jaki i gaz 

ziemny oraz propan-butan (LPG) 

• wyświetlacz LCD 

• zasilanie sieciowe (230 V AC) 

• dodatkowe zasilanie awaryjne (bateria 9 V) na 

wypadek zaniku zasilania sieciowego 

• sygnalizacja optyczna i dźwiękowa 

alarmu (85 dB) 

• sygnalizacja rozładowującej 

się baterii 

• sygnalizacja uszkodzenia 

czujnika (układ autodiagnostyczny) 

Czujnik tlenku węgla CTW-01 

• testowany w Polsce, certyfikat poprawnego wykrywania stężenia 

300 ppm w czasie poniżej trzech minut z wpisanym numerem 

seryjnym danego egzemplarza 

• czujnik elektrochemiczny 

• wyświetlacz LCD pokazujący aktualny poziom stężenia czadu 

oraz komunikaty informacyjne 

• zasilanie bateryjne 

• sygnalizacja optyczna alarmu 

• sygnalizacja dźwiękowa alarmu 

(85dB) 

• sygnalizacja rozładowującej 

się baterii 

• sygnalizacja uszkodzenia czujnika 

(układ autodiagnostyczny) 

Czujnik tlenku węgla CTW-02 

• testowany w Polsce w specjalistycznej 

komorze (certyfikat dołączony 

w opakowaniu) 

• zasilanie sieciowe 230 V AC 

• sygnalizacja optyczna 

• sygnalizacja dźwiękowa (80 dB) 



Czujnik gazu CGZ-01 

• wykrywanie niebezpiecznego stężenia gazu 

ziemnego oraz LPG (propan-butan) 

• zasilanie sieciowe 230 V AC 

• sygnalizacja optyczna alarmu 

• sygnalizacja dźwiękowa alarmu 

(85 dB) 



• poziom alarmowy wykrywania 

gazu ~10% LEL* 

Czujnik dymu CDB-01 

• zgodny z europejską normą dla czujników dymu: 

EN14604:2005/AC1:2008 

• czujnik fotoelektryczny 

• zasilanie bateryjne (bateria 9 V typ: 

6F22) 

• sygnalizacja optyczna i dźwiękowa 

alarmu (85 dB) 

• sygnalizacja rozładowanej baterii 

• przycisk do testowania sprawności 

urządzenia oraz wyciszania 

alarmu 

* LEL (Lower Explosive Limit) – dolna granica wybuchowości gazu 

www.zamel.com 

98

kable 

i przewody 

cet 

www.cet.pl 

 

ZAMEL 

Zamel Sp. z o.o. ul. Zielona 27 43-200 Pszczyna 

tel: +48 32 210 46 65 fax: +48 32 210 80 04 e-mail: marketing@zamel.pl www.zamel.com

POMIARY 


Selektywnie czy tanio? 

Podstawowe zasady punktowej detekcji i pomiaru gazów toksycznych i wybuchowych. 

PROMOCJA 

Podstawowym elementem dowolnego 

systemu detekcji gazów toksycznych 

i wybuchowych jest detektor wyposażony 

w specjalizowany czujnik gazu. 

Wśród istniejących na rynku czujników 

można wyróżnić dwie główne 

ich grupy. Są to sensory selektywne 

i nieselektywne. Cecha ta ściśle zależy 

od zastosowanej metody pomiaru 

gazu. Jako czujniki selektywne wykorzystuje 

się obecnie najczęściej 

elementy elektrochemiczne lub pracujące 

na zasadzie absorpcji światła 

w zakresie fal podczerwonych. Grupę 

nieselektywną tworzą czujniki, gdzie 

elementem bezpośredniej detekcji 

gazu jest półprzewodnik. 

Zapewnienie właściwego systemu detekcji 

gazów w danym obiekcie, nie oznacza 

tylko instalacji detektorów i urządzeń 

uzupełniających(np. centrale, sterowniki 

zaworów, itp.). Właściwy system 

to pojęcie bardzo szerokie obejmujące 

m.in. prawidłowe wyznaczenie punktów 

montażu detektorów, sposobu jego 

komunikacji z urządzeniem nadrzędnym, 

algorytmie sterowania z ewentualnym 

podziałem na strefy, ale przede 

wszystkim dobór detektora ze względu 

na zastosowany czujnik. Punkt montażu 

detektora oznacza jego umieszczenie 

w miejscu, w którym nie tylko 

może nastąpić ewentualny wyciek gazu, 

ale na równi ważne są jego własności 

fizykochemiczne. Poza parametrami 

gazu m.in. takimi jak gęstość czy temperatura, 

niezwykle istotna jest także zdolność 

do tworzenia obłoków, która całkowicie 

uniemożliwia stosowanie tzw. 

zasady promienia zasięgu działania 

detektora, szczególnie z racji dyfuzyjnej 

metody pomiaru, na której bazuje większość 

detektorów. 

Dobór detektorów ze względu na zastosowany 

czujnik, determinuje w najwyższym 

stopniu jakość systemu, nawet przy 

prawidłowo rozmieszczonych elementach. 

Jak wspomniano na wstępie artykułu, 

do dyspozycji są czujniki selektywne 

i nieselektywne. Dla wykrywania gazów 

takich jak np. tlenek węgla, stosowanie 


POMIARY 


Rys. 3. Detektor Tlenku Węgla „uniTOX.CO G” 

Zasilanie 12 V DC. Sensory CO elektrochemiczne 

(selektywne). Wyjścia: 

RS485 (protokół Modbus RTU), 

prądowe 4-20 mA, napięciowe typu 

OC (NC lub NO). Typowe zastosowania 

detektora „uniTOX.CO G” to 

detekcja w garażach i parkingach 

podziemnych. 

Rys. 1. Dwugazowy Detektor „DUOmaster 

CO/LPG G” 

Detektor tlenku węgla CO i propanu 

-butanu LPG. Zasilanie 12 V DC. 

Budowa 2-modułowa (moduł główny 

CO i moduł LPG). Sensory CO elektrochemiczne 

(selektywne). Sensory 

LPG półprzewodnikowe (nieselektywne). 

Wyjścia: RS485 (protokół 

Modbus RTU), prądowe 4-20 mA, 

napięciowe typu OC (NC lub NO). 

Typowe zastosowania detektora „DU- 

Omaster CO/LPG G” to detekcja w 

garażach i parkingach podziemnych. 

Rys. 2. Dwugazowy Detektor „DUOmaster 

CO/LPG L” 

Detektor tlenku węgla CO i propanubutanu 

LPG. Zasilanie 230 V AC. 

Budowa 2-modułowa (moduł główny 

CO i moduł LPG). Sensory CO 

elektrochemiczne (selektywne). 

Sensory LPG półprzewodnikowe 

(nieselektywne). Wyjścia: przekaźnikowe 

– 3 (NO), RS485 (protokół 

Modbus RTU). Typowe zastosowania 

detektora „DUOmaster CO/LPG L” 

to detekcja w garażach i parkingach 

podziemnych. 

tanich detektorów opartych na nieselektywnych 

czujnikach półprzewodnikowych 

powoduje degradację całości 

systemu. Degradacja ta dotyczy zgłaszania 

fałszywych alarmów powodujących 

nieuzasadnione wyłączenia obiektu z ruchu 

np. blokadę funkcjonowania garażu 

lub przerwanie procesów produkcyjnych. 

Kolejnym skutkiem degradacji systemu 

przez zastosowanie tanich czujników 

półprzewodnikowych jest znaczne 

zwiększenie poboru prądu, co przy zainstalowaniu 

kilkudziesięciu, a często kilkuset 

detektorów, powoduje straty energii 

elektrycznej. Użycie selektywnych 

detektorów, gdzie wykryciu podlega tylko 

właściwy gaz, skutkuje uzyskaniem 

trudnych do przecenienia korzyści. 

Rys. 4. Detektor Tlenku Węgla „uniTOX.CO L” 

Zasilanie 230 V AC. Sensory CO 


Wyjścia: przekaźnikowe 

– 3 (NO), RS485 (protokół Modbus 

RTU). Typowe zastosowania 

detektora „uniTOX.CO L” to detekcja 

w garażach i parkingach 

podziemnych. 

Firma P.W. Pro-Service Sp. z o.o. znając dogłębnie 

problematykę detekcji gazów toksycznych 

i wybuchowych, zrealizowała bogatą 

paletę urządzeń rozwiązujących potrzeby 

użytkowników w zakresie skutecznej ochrony 

przed zagrożeniami gazowymi przez zastosowanie 

detektorów z sensorami o charakterystyce 

selektywnej. Sztandarowym przykładem 

takiego urządzenia w odniesieniu do obiek- 


101

POMIARY 


Rys. 7. 

Programowalny Kontroler Detekcji 

„DINster 3xRS” 

Centralka 32–detektorowa. Obudowa 

(moduł) na szynę DIN TS35. 

Zasilanie 12 V DC (lub 24 V DC). 

Wejście: RS485 (protokół Modbus 

RTU). Wyjścia: przekaźnikowe – x6 

(NO/NC, programowalne), RS485 

(protokół Modbus RTU). 

Programowanie funkcji z klawiatury. 

Pamięć zdarzeń. 

Rys. 5. 

Trójgazowy Detektor „Tmaster CO 

/LPG/NO2 G” 

Detektor tlenku węgla CO, propanubutanu 

LPG i dwutlenku azotu NO 2 . 

Zasilanie 12 V DC. Budowa 2-modułowa 

(moduł główny CO i moduł LPG/ 

NO 2 ). Sensory CO elektrochemiczne 

(selektywne). Sensory LPG półprzewodnikowe 

(nieselektywne). Sensory 

NO 2 elektrochemiczne (selektywne). 

Wyjścia: RS485 (protokół Modbus 

RTU), prądowe 4-20 mA, napięciowe 

typu OC (NC lub NO). Typowe zastosowania 

detektora „Tmaster CO 

/LPG/NO 2 G” to detekcja w garażach 

i parkingach podziemnych. 

Rys. 6. 

Trójgazowy detektor „Tmaster 

CO/LPG/NO2 L” 

Detektor tlenku węgla CO, 

propanu-butanu LPG i dwutlenku 

azotu NO 2 . Zasilanie 

230 V AC. Budowa 2-modułowa 

(moduł główny CO i moduł LPG/ 

NO 2 ). Sensory CO elektrochemiczne 

(selektywne). Sensory 

LPG półprzewodnikowe 

(nieselektywne). Sensory NO 2 


Typowe zastosowania detektora 

„Tmaster CO/LPG/NO 2 L” to detekcja 

w garażach i parkingach 

podziemnych. 

Rys. 8. 

Skalowalna jednostka centralna 

„modularPAG” 

Budowa modułowa. Obudowa – 

metalowa szafka instalacyjna. 

Zasilanie 230 V AC (buforowane 

przez akumulatory). Monitor LCD 

do obrazowania stanów alarmowych, 

awaryjnych, kontrolnych. 

Wejścia: RS485 (protokół Modbus 

RTU) – do 500 detektorów, prądowe 

4-20 mA – do 100 detektorów . 

Wyjścia: moduły przekaźnikowe, 

moduł wyjść napięciowych, 

RS485 (protokół Modbus RTU). 

Swobodne programowanie funkcji 

wejściowych i wyjściowych. 

tów garażowych jest dwugazowy detektor 

DUOmaster CO/LPG, produkowanyprzez 

P.W. Pro-Service Sp. z o.o. Zastosowany tam 

czujnik CO jest sensorem elektrochemicznym, 

selektywnym, a jednocześnie o bardzo 

długim czasie życia dochodzącym do 10 lat. 

P.W. Pro-Service Sp. z o.o. był pierwszą 

firmą w Europie, która opracowała dwugazowy 

detektor o budowie wymuszającej 

prawidłowy jego montaż przy instalacji. 

W ofercie jest również trójgazowy detektor 

o nazwie Tmaster. Także i w tej konstrukcji 

konsekwentnie zastosowano selektywny czujnik 

trzeciego gazu, jakim może być np. NO 2 . 

Koszt systemu to nie tylko kalkulacja zakupu 

i jego eksploatacja. Liczy się także komfort 

i przede wszystkim bezpieczeństwo. Podsumowując 

okazuje się, że wybór selektywnego 

systemu jest wyborem najbardziej właściwym 

i to także w wymiarze ekonomicznym. 

W krótkim artykule nie sposób ująć 

wszystkich aspektów i możliwości rozwiązywania 

problemów detekcji gazów. 

Dlatego firma P.W. Pro-Service Sp. z o.o. 

udziela bezpłatnych, indywidualnych 

szkoleń i konsultacji. 

Leszek Muszyński 


POMIARY 


NOWOŚCI 

Fluke startuje z serią dwudniowych seminariów 

dla techników i inżynierów 

W ramach swojego edukacyjnego projektu 

Fluke Academy firma Fluke przygotowała 

na jesień serię seminariów, 

skierowanych do techników i inżynierów 

utrzymania ruchu, elektryków, 

elektroników, kierowników zakładów, 

inspektorów ds. energii, wykonawców 

prac elektrycznych i obiektowych, inżynierów 

i techników pomiarowych 

oraz wszystkich specjalistów chcących 

podnieść swoje kwalifikacje. Zupełnie 

nowym pomysłem firmy na przyciągnięcie 

do Akademii nowych uczestników 

są płatne dwudniowe seminaria, 

z mocno pogłębioną częścią praktyczną. 

Planowane na okres wrzesień-grudzień 

seminaria dotyczyć będą przede 

wszystkim tematyki pomiarów termowizyjnych 

oraz kalibracji procesów 

przemysłowych. 

Pierwsze z powakacyjnego cyklu seminariów 

odbędzie się 3-4 września 

w Uniejowie pod hasłem „Termowizja 

– teoria i praktyka”. Będzie to pierwsze 

płatne seminarium w ramach Fluke 

Academy, które przybliży podstawy termografii i warunków 

właściwych pomiarów oraz analizowanie i raportowanie. 

– Po rozmowach z uczestnikami naszych bezpłatnych seminariów, 

jak i z wieloma profesjonalnymi użytkownikami produktów 

naszej marki, zdecydowaliśmy się wprowadzić do Akademii także 

formułę płatnych seminariów dwudniowych, z mocno pogłębioną 

częścią praktyczną i materiałami szkoleniowymi przygotowanymi 

na bazie certyfikowanych szkoleń Level I. W trakcie szkolenia 

każdy z modułów zostanie zakończony częścią praktyczną, 

z kamerami termowizyjnymi zapewnionymi 

przez organizatora – wyjaśnia 

Krzysztof Stoma, Field Marketing 

Manager CEE, Fluke Europe B.V. 

Kolejne szkolenie w ramach Fluke 

Academy odbędzie się 6 września 

w Katowicach (Hotel Silesian). To seminarium 

będzie bezpłatne i poświęcone 

tematyce prewencyjnego utrzymania 

ruchu w przemyśle (“Diagnostyka 

prewencyjna silników i napędów elektrycznych”). 

Następne ze szkoleń planowane 

jest na 9 października, odbędzie 

się w Płocku, jego tematem będzie 

“Kalibracja procesów przemysłowych”. 

Na seminarium zostaną poruszone 

zagadnienia związane z teorią 

kalibracji, uczestnicy będą też mieli 

okazję dokonywać wielu praktycznych 

pomiarów z wykorzystaniem symulatorów. 

Końcówka roku to dwa płatne seminaria, 

które odbędą się w Krynicy 

i w Rzeszowie. 

Dwudniowe seminarium w Krynicy odbędzie się w dniach 

4-5 grudnia, pod hasłem „Termowizja – teoria i praktyka” i będzie 

realizowało program szkoleniowy analogiczny do wrześniowego 

seminarium w Uniejowie. 

Z kolei seminarium w Rzeszowie odbędzie się 6 grudnia, z tematem 

„Kalibracja procesów przemysłowych” i programem analogicznym 

do programu październikowego seminarium w Płocku 

Źródło: Fluke 


REKLAMA 

104 


NOWOŚCI 

POMIARY 


FLIR wprowadza rozwiązanie FLIR ONE Pro LT 

– tańszą kamerę termowizyjną do smartfonów i tabletów 

Nowe rozwiązanie FLIR ONE ® Pro LT, to tańsze 

przystawki do smartfonów, które wzbogacą serię 

FLIR ONE Pro. FLIR ONE Pro LT oferuje zaawansowaną 

jakość obrazu termowizyjnego oraz wiele 

profesjonalnych narzędzi, które zdefiniowały serię 

FLIR ONE Pro. 

Wykorzystując moduł mikrokamery termowizyjnej 

FLIR Lepton ® , urządzenie FLIR ONE Pro LT uzupełnia 

bazującą na zaawansowanych funkcjach linię 

FLIR ONE Pro. Najważniejsze narzędzia obejmują 

opatentowaną przez firmę FLIR technologię udoskonalania 

obrazu MSX ® , która łączy obrazy termowizyjne 

z wysokiej rozdzielczości obrazami kamery 

światła widzialnego, generując tym samym ostre, 

szczegółowe i łatwe do odczytania obrazy końcowe. Wszystkie modele 

z serii FLIR One Pro są wyposażone w technologie przetwarzania sygnału 

wideo FLIR MSX i VividIR, które pozwalają uzyskać lepszą jakość 

i wyrazistość obrazu termowizyjnego. Ponadto zgłoszone do opatentowania 

złącze kamery OneFit pozwala użytkownikom ustawić 

urządzenie w taki sposób, aby mogli bez problemu podłączyć kamerę 

do smartfona umieszczonego w dowolnym pokrowcu ochronnym. 

FLIR wypuszcza również uaktualnioną wersję aplikacji 

FLIR ONE, której narzędzia obejmują między innymi 

wielopunktowe pomiary temperatury, niestandardowe 

regiony śledzenia temperatury, pomocne wskazówki dotyczące 

rozwiązywania problemów i możliwości zastosowania. 

Dzięki zgodności ze smartwatchami Apple Watch 

i wybranymi modelami smartwatchy z systemem Android 

użytkownicy mogą wykonywać transmisje termowizyjne 

w czasie rzeczywistym, aby np. obserwować obiekty zza 

rogu oraz rejestrować zdjęcia i filmy przy użyciu własnych 

urządzeń. 

„Odkąd w 2014 roku firma FLIR wprowadziła po raz 

pierwszy linię kamer termowizyjnych o nazwie FLIR ONE, 

produkty te ewoluowały w sposób umożliwiający realizację 

unikalnych potrzeb różnych specjalistów, oddając w ich ręce łatwe 

w użyciu i przystępne cenowo urządzenia termowizyjne” – mówi Frank 

Pennisi, prezes jednostki biznesowej FLIR. „FLIR ONE Pro LT reprezentuje 

kolejny etap w ewolucji produktów, oferując rosnącej liczbie 

profesjonalistów technologie wysokiej klasy, takie jak VividIR, w coraz 

przystępniejszych cenach”. 

Źródło: FLIR Systems 

REKLAMA 


105

POMIARY 


Nowa seria kamer termowizyjnych 

w ofercie SONEL S.A. 

Kamery termowizyjne, jako urządzenia do pomiaru temperatury, znalazły szerokie zastosowanie 

w takich branżach jak budownictwo, elektrotechnika, medycyna czy inne pokrewne 

działalności. W wyżej wymienionych sektorach często niemożliwe jest wykonanie łatwego, 

bezpośredniego pomiaru temperatury i zbliżenia się do obiektu (przykładowo wykonania pomiaru 

temperatury metodą dotykową z wykorzystaniem termopary). Trudności wykonywania 

pomiaru temperatury za pomocą termopary pojawiają się również w momencie, kiedy 

wymagany jest jednoczesny, wielopunktowy pomiar rozkładu powierzchniowego. Taki wielopunktowy 

pomiar najłatwiej wykonać jest za pomocą układu detekcyjnego z matrycą czułą na 

promieniowanie termiczne tak, jak odbywa się to w kamerach termowizyjnych. 

PROMOCJA 

Działanie kamery termowizyjnej opiera 

się na pomiarze natężenia promieniowania 

cieplnego, emitowanego przez mierzony 

obiekt. Układ pomiarowy kamery 

zawsze składa się z układu optycznego 

z soczewkami i detektora w postaci tzw. 

matrycy czułej na promieniowanie termiczne. 

Matryca kamery jest układem 

zbudowanym z bardzo wielu, małych, 

pojedynczych detektorów zwanych 

pixelami. Ilość pixeli w kamerze wpływa 

na rozdzielczość, a tym samym 

na jakość obrazu. Soczewki w takim 

układzie wykonane są z materiału transparentnego 

dla promieniowania termicznego. 

Cena soczewek wynika często 

z wysokiego kosztu użytych do ich 

produkcji materiałów, jakim na przykład 

jest czysty kryształ germanu. 

Proces powstawania obrazu w kamerze 

termowizyjnej jest ściśle związany 

z układem optycznym i matrycą. Obraz, 

który widzimy na ekranie kamery, powstaje 

poprzez rzutowanie promieniowania 

obiektu na matrycę detekcyjną 

po przejściu przez układ soczewek. Taki 

obraz jest odpowiednio wyostrzony 

automatyczne lub przez operatora kamery 

przed procesem zapisu. Obraz termiczny, 

zwany również termogramem, 

który powstaje w matrycy detekcyjnej, 

odczytywany jest przez układy elektroniczne 

kamery i zapisywany w pamięci 

urządzenia. W końcowym etapie akwizycji 

obraz można wyświetlić na ekranie 

kamery termowizyjnej jako zdjęcie lub 

w postaci filmu. 

Są różne rodzaje kamer termowizyjnych. Można 

dokonać ich podziału uwzględniając posiadany 

typ detektora. Każda matryca detekcyjna posiada 

własną czułość spektralną, która determinuje zastosowanie 

kamery. Zakres spektralny detektora 

może się mieścić w różnych zakresach podczerwieni. 

Może to być zakres tzw. bliskiej, średniej 

bądź też dalekiej podczerwieni. W większości 

zastosowań stosuje się kamery z detektorem czułym 

na zakres promieniowania o długości fali od 8 

do 14 μm, czyli jest to zakres tzw. długofalowy. 

Taki zakres spektralny jak najbardziej nadaje się 

do wykorzystania do oceny rozkładu temperatury 

na powierzchni różnych materiałów. Dotyczy to 

w szczególności branży budowlanej, elektrycznej 

czy medycyny, czyli tam, gdzie wymagana jest 

ocena jakościowa i ilościowa przy badaniu powierzchniowego 

rozkładu temperatury. Dokładnie 

ten zakres spektralny jest wykorzystywany 

w kamerach KT firmy SONEL S.A. 

Nowe kamery serii KT 

Seria nowych kamer w ofercie firmy SONEL 

S.A., w której skład wchodzą modele KT-400, 

KT-385, KT-200 oraz KT-195 stanowi doskonałą 

ofertę dla pomiarów termowizyjnych, szczególnie 

dla branży budowlanej, elektrycznej oraz tam, 

gdzie możliwy w wykonaniu jest tylko bezdotykowy 

pomiar w celu uzyskania informacji o rozkładzie 

temperatury na powierzchni obiektu. 

Kamera KT-400, posiadająca wysokiej rozdzielczości 

matrycę (384 x 288), umożliwia 

uzyskanie wysokiej jakości obrazu z bliskiej 

(od 0,5 m), jak i z dużej odległości, a jej pole widzenia 

wynosi 28,4° x 21,5° dla standardowego 

obiektywu. Kamera ma wysoką czułość w pełnym 

zakresie pomiaru temperatury od -20°C 

do +650°C z możliwością rozszerzenia zakresu 

do 1500°C poprzez zmianę obiektywu. 

Wynik pomiaru można analizować bezpośrednio 

w kamerze lub po przesłaniu danych do komputera 

za pomocą programu ThermoAnalyze2. 

Ten moduł pozwala zarówno na tworzenie jak 

i wydruk raportów bezpośrednio z urządzenia, 

a wbudowane interfejsy komunikacyjne (WiFi, 

Bluetooth, Mini HDMI, microSD) zapewniają 

stałą łączność pomiędzy kamerą a komputerem 

czy urządzeniem mobilnym. 

Pełna kontrola i elastyczność 

Niezależnie od tego, czy wykonujesz zdjęcia, 

czy nagrywasz filmy, najnowsze kamery firmy 

SONEL S.A. wyposażone w nowoczesne 


POMIARY 


matryce, szeroki zakres pomiaru temperatury 

oraz wysokiej jakości obiektywy, gwarantują 

wysoki poziom szczegółowości zarejestrowanych 

obrazów oraz dokładności wykonanych 

pomiarów. Kamery występują w kilku wariantach, 

pozwalających na dobór właściwej 

konfiguracji dla poszczególnych wymagań 

użytkowników. Więcej do obejrzenia, mniej 

do trzymania. 

Duży, 4” wyświetlacz wraz z innowacyjną 

elektroniką przetwarzającą dane, został umieszczony 

w kompaktowej obudowie, co zapewnia 

idealną równowagę między dużą wydajnością, 

a niewielkimi rozmiarami, idealnymi do codziennej 

pracy. 

Ponadto dzięki centralnie umieszczonemu 

przyciskowi nawigacji wspartemu menu 

na ekranie dotykowym obsługa tego modelu 

jest prosta i intuicyjna. 

Termowizja to nie wszystko. Kamery dodatkowo 

wyposażone są w obiektyw obrazu widzialnego 

i związane z tym technologie „mieszania” 

obrazów: PIP, MIF. Wsparcie wbudowanej 

latarki LED oraz lasera podnosi jakość pracy 

ułatwiając wykonanie zdjęć jak i późniejszą 

interpretację zebranego materiału. Zdjęcie to 

dopiero początek. 

Dzięki najnowszym technologiom i rozwiązaniom 

kamery KT firmy SONEL S.A. zapewniają 

pełną kontrolę i elastyczność w różnych 

sytuacjach, będąc idealnym narzędziem, zarówno 

dla początkujących użytkowników jak 

i profesjonalnych termografistów. 

REKLAMA 

dr Jacek Osiecki 

www.sonel.pl 


107

POMIARY 


Przyrządy do pomiaru parametrów elektrycznych 

Firma Testo przedstawia serię urządzeń dedykowanych do pomiarów parametrów elektrycznych. 

Wychodząc naprzeciw oczekiwaniom instalatorów sektora HVAC/R, jako światowy lider branży 

pomiarowej, Testo posiada w ofercie innowacyjne rozwiązania również do sektora elektrycznego. 

Rodzina pięciu urządzeń pomiarowych pozwala użytkownikowi wykonać swoją pracę znacznie 

szybciej i wygodniej niż do tej pory. 

PROMOCJA 

Każde z serii urządzeń do pomiarów 

elektrycznych, wyróżnia się spośród 

znanych rozwiązań na rynku przynajmniej 

jedną unikalną cechą. 

Bezdotykowy detektor napięcia testo 

745 charakteryzuje się zmiennym 

poziomem czułości, dzięki czemu 

wykrywa napięcie od poziomu 12 V. 

Ponadto, poprzez zastosowanie filtra 

dolnoprzepustowego odporny jest 

na zakłócenia wysokich częstotliwości. 

Obudowa w klasie zabezpieczenia 

IP67 (pyłoszczelna i wodoodporna) 

skrywa w sobie również wbudowaną 

latarkę LED. Wykrycie napięcia sygnalizowane 

jest sygnałem akustycznym 

oraz optycznym. Detektor testo 

745 spełnia kategorię bezpieczeństwa 

CAT IV 600 V i CAT III 1000 V 

Rodzina testerów napięcia testo 750 

wyróżnia się wskaźnikiem diodowym, 

który jest widoczny z każdej strony 

urządzenia, dzięki czemu pozycja samego 

urządzenia podczas pomiaru nie 

ma istotnego wpływu na odczyt informacji 

o wielkości napięcia. Solidna 

konstrukcja oraz materiały najwyższej 

jakości dają użytkownikowi gwarancję bezpieczeństwa 

podczas wykonywania pomiarów. 

Producent nie zapomniał o tak istotnych 

kwestiach związanych z bezpieczeństwem 

jak chociażby pierścienie antypoślizgowe 

dookoła obudowy testera, znacznie obniżające 

ryzyko przypadkowego ześlizgnięcia się 

dłoni podczas dokonywania pomiaru. Tester 

napięcia testo 750 zaprojektowany został 

w kategorii bezpieczeństwa CAT IV 600 V 

i CAT III 1000 V, spełnia ponadto wymogi 

normy DIN EN 61243-3:2010 mówiącej 

o konieczności wykrycia niebezpiecznego 

napięcia w przypadku gdy baterie zasilające 

tester są rozładowane. W obudowanie o klasie 

zabezpieczenia IP64 nie zabrakło również 

latarki LED umożliwiającej podświetlenie 

miejsca pomiaru. Tester napięcia testo 750-3 

umożliwia wykonanie pomiarów poziomu 

napięcia, testu ciągłości obwodu, kierunku 

wirowania faz, jednobiegunowego wykrycia 

fazy i testu wyłącznika różnicowoprądowego 

Dwa modele z serii testo 755 to w pełni automatyczne 

testery napięcia i natężenia 

(hybryda testera napięcia z amperomierzem 

cęgowym z otwartymi cęgami), które w zależności 

od rodzaju rozpoczętego pomiaru, 

same dobierają mierzony parametr oraz jego 

zakres. Brak jakichkolwiek elementów sterujących 

pracą urządzenia ma istotny wpływ 

na trwałość miernika oraz możliwość uszkodzenia 

mechanicznego, ponadto obudowa 

wykonana jest w standardzie IP64. Wbudowana 

w cęgi pomiarowe latarka LED, umożliwia 

oświetlenie miejsca pomiaru. Natomiast 

duży, podświetlany wyświetlacz LCD 

wskazuje następujące parametry: natężenie 

prądu przemiennego, napięcie AC i DC, kierunek 

wirowania faz, test ciągłości obwodu 

oraz spełnia funkcję jednobiegunowego wykrywacza 

fazy. Tak samo jak w przypadku 

testerów z serii testo 750, testo 755-2 został 

również zaprojektowany w kategorii bezpieczeństwa 

CAT IV 600 V i CAT III 1000 V 

i spełnia normę DIN EN 61243-3:2010. 

Automatyczne multimetry cyfrowe testo 760 

łamią wszelkie stereotypy dotyczące pomiarów 

elektrycznych. Nie posiadają znanego 

do tej pory pokrętła wyboru funkcji pomiarowej, 

natomiast wybór i ustawienie mierzonego 

parametru następuje po podłączeniu 

przewodów pomiarowych do odpowiedniego 

gniazda. Zakres pomiarowy dobierany jest 

automatycznie, więc możliwość popełnienia 

Rys. 1. Detektor napięcia 

testo 745 

Rys. 2. Tester napięcia Rys. 3. Tester napięcia i natężenia Rys. 4. Multimetr cyfrowy Rys. 5. 

testo 750 

testo 755 

testo 760 

Amperomierz cęgowy 

testo 770 


POMIARY 


błędu podczas pomiarów jest ograniczona 

do minimum. Za wysoką dokładność pomiarów 

odpowiada funkcja True RMS, natomiast 

wysoki stopień zabezpieczenia obudowy 

IP64 gwarantuje możliwość pracy w trudnych 

warunkach. Zakres pomiaru napięcia 

do 1000 V, zakres częstotliwości do 30 MHz 

(w tym funkcja pomiaru współczynnika wypełnienia 

sygnału) i pojemności elektrycznej 

do 60.000 μF oznacza, że multimetr testo 

760-3 może być używany również w zastosowaniach 

przemysłowych. Zintegrowany 

filtr dolnoprzepustowy pozwala osiągnąć dokładniejsze 

wyniki pomiarów na instalacjach 

z zainstalowanymi inwerterami. Dodatkowe 

akcesoria takie jak adapter do podłączenia 

termopar lub amperomierz cęgowy umożliwiający 

pomiar wyższych prądów dopełniają 

całość. Tak samo jak pozostałe produkty 

Testo służące do pomiarów parametrów 

elektrycznych, również i multimetry cyfrowe 

testo 760 spełniają wymagania kategorii bezpieczeństwa 

CAT IV 600 V i CAT III 1000 V. 

Podsumowując, seria multimetrów cyfrowych 

testo 760 jest bardzo rozbudowaną 

i zaawansowaną technologicznie propozycją 

dla elektryków, łącząc prostotę obsługi i bezpieczeństwo 

pomiarów. 

Ostatnia seria urządzeń pomiarowych testo 

770 to amperomierze cęgowe z innowacyjnym 

mechanizmem cable-grab TM . Mechanizm 

ten ułatwia chwycenie jednego z przewodów 

w ciasnym otoczeniu, gdzie gęsto ułożone 

przewody utrudniają chwycenie jednego 

z nich. Ruchome ramię cęg pomiarowych 

może być całkowicie wsunięte w obudowę 

miernika, dzięki czemu tworzy się hak umożliwiający 

chwycenie jednego z przewodów, 

a następnie zamknięcie ramion cęg. Oprócz 

standardowych funkcji pomiarowych takich 

jak pomiar natężenia i napięcia, pomiar rezystancji 

i pojemności, test diody oraz ciągłość 

obwodu, model testo 770-3 posiada także 

funkcję pomiaru mocy oraz komunikację 

Bluetooth ze smartfonem lub tabletem, za 

pomocą której istnieje możliwość wykonania 

dokumentacji pomiarowej i przesłania jej za 

pomocą wiadomości e-mail. Ponadto, miernik 

cęgowy testo 770-3 pozwala na wykonanie 

kilku wyspecjalizowanych pomiarów, takich 

jak pomiar prądu rozruchowego lub prądu jonizacji 

w μA. Dodatkowy adapter umożliwia 

również podłączenie termopar typu K. Dwuliniowy, 

podświetlany wyświetlacz LCD pozwala 

na wywołanie wartości minimalnej lub 

maksymalnej z danego pomiaru oraz wartości 

średniej. Wszystkie amperomierze cęgowe 

z serii testo 770 posiadają funkcję TrueRMS 

oraz spełniają kategorię bezpieczeństwa 

CAT IV 600 V i CAT III 1000 V. 

Coraz wyższe wymagania praktycznych 

rozwiązań pomiarowych sprawiają, że proponowane 

metody muszą odpowiadać indywidualnym 

potrzebom użytkowników. 

Precyzyjna identyfikacja oczekiwań klientów, 

jak i bezustanne śledzenie rozwoju 

nowych technologii są celami nadrzędnymi 

Testo. Innowacyjne rozwiązania zastosowane 

w przyrządach Testo, służących do pomiarów 

wielkości elektrycznych wyróżniają 

je spośród wielu rozwiązań proponowanych 

na ryku. Wyznaczają nowe standardy w pomiarach, 

czyniąc pracę prostszą, szybszą 

i bezpieczniejszą. 

• 

REKLAMA 


109

POMIARY 


FLUKE T6-1000 

z technologią bezkontaktowego pomiaru napięcia 

PROMOCJA 

Fluke od wielu lat posiada w swej ofercie tester T5-1000. Jest to dobrze znany i ceniony przez 

elektryków miernik napięcia i prądu. Firma Fluke wraz z testerem T5 wprowadziła na rynek 

innowacyjną metodę pomiaru prądu poprzez otwarte cęgi OpenJaw. 

Konstrukcja otwartych cęgów pozwala 

na łatwiejsze operowanie 

w rozdzielnicach z dużą liczbą przewodów, 

a także na dotarcie w trudno 

dostępne miejsca kanałów kablowych, 

nie trzeba się też obawiać 

ewentualnej korozji czy zabrudzenia 

końcówek cęgów. Jednak innowacja 

tego modelu dotyczyła tylko pomiaru 

prądu. Pomiar napięcia odbywał 

się standardowo poprzez sondy pomiarowe 

przykładane do elementów 

czynnych napięciowo. 

Obecnie Fluke wprowadza następcę, 

model T6-1000, wyposażony w nową, 

opatentowaną technologię o nazwie 

FieldSense, która usprawnia działanie 

otwartych cęgów – przy jej użyciu można 

prowadzić nie tylko pomiar natężenia, 

lecz także napięcia i częstotliwości 

prądu AC. Dzięki niej w trakcie jednego 

pomiaru można zmierzyć zarówno 

napięcie, jak i natężenie prądu i obie te 

wartości jednocześnie uzyskać na wyświetlaczu 

miernika. Tester elektryczny 

Fluke T6, to pierwszy na świecie 

przyrząd wykorzystujący technologię 

FieldSense i dający takie możliwości. 

Opracowana przez Fluke technologia 

stanowi prawdziwy przełom w zakresie 

pomiaru napięcia. Wcześniejsze rozwiązanie 

zastosowane w modelu T5 umożliwiało 

pomiar natężenia prądu AC 

poprzez wykrywanie pola magnetycznego, 

a nowa technologia wykorzystuje 

w tym celu pole elektryczne. 

Na rynku dostępnych jest wiele urządzeń, 

które są bezkontaktowymi detektorami 

napięcia, np. próbniki VoltAlert, 

takie jak Fluke 1AC lub Fluke 

2AC. W funkcję taką wyposażone są 

niejednokrotnie multimetry (np. Fluke 

117), niektóre testery rozróżniają 

wartość wykrytego napięcia, sygnalizując 

je różnymi kolorami świecenia 

końcówki pomiarowej (np. próbnik Fluke 

LVD2). Jednak główna różnica polega na tym, 

że detektory napięcia zwykle tylko informują 

o samej obecności napięcia, a technologia 

FieldSense jest nieporównywalnie bardziej 

zaawansowana i umożliwia wykonywanie dokładnych 

pomiarów wartości napięcia. 

Metoda pomiarowa FieldSense polega 

na wprowadzeniu do obwodu sygnału referencyjnego, 

na podstawie którego określana 

jest wartość mierzonego napięcia 

zmiennego. Aby pomiar był dokonany 

poprawnie, wymagana jest ścieżka pojemnościowa 

doziemienia, którą użytkownik 

zapewnia, dotykając okrągłego punktu 

znajdującego się w tylnej części testera 

(Rys. 1). Jednak jeśli użytkownik ma 

na sobie izolowane rękawice lub buty zapewniające 

dobrą izolację albo stoi na macie 

izolacyjnej, wówczas odpowiednie 

uziemienie zapewniamy poprzez podłączenie 

czarnego przewodu pomiarowego 

do dowolnego przewodu ochronnego lub 

uziemienia badanej rozdzielnicy. 

Rys. 1. 

Zmiana koloru ekranu na zielony 

oznacza, że funkcja FieldSense 

ma stabilny sygnał elektryczny 

i wyświetlane wyniki pomiarowe 

są poprawne 


POMIARY 


Tester Fluke T6-1000 mierzy napięcie 

do wartości 1000 V. Otwarta cęga jest 

znacznie większa niż w poprzedniej serii 

i umożliwia pomiar prądu w zakresie 

do 200 A AC w przewodach o maksymalnym 

przekroju 120 mm2. Kolejnym wyróżnikiem 

w porównaniu z serią T5 jest 

wprowadzenie pomiaru rzeczywistej wartości 

skutecznej (True RMS) mierzonego 

napięcia i prądu. 

Tester jest oczywiście wyposażony również 

w zwykłe sondy pomiarowe, które wykorzystujemy 

do pomiaru napięcia stałego 

lub zmiennego metodą tradycyjną, np. przy 

pomiarze napięć międzyfazowych. Pomiar 

rezystancji jest możliwy w zakresie od 1 Ω 

do 100 kΩ. Tester ma funkcję sprawdzania 

ciągłości obwodu z sygnalizacją dźwiękową, 

a także funkcję 

„hold”, tj. zatrzymania na wyświetlaczu wyniku 

dokonanego pomiaru. Dodatkowo wyposażony 

jest w kontrolkę napięcia w kształcie 

trójkąta (oznaczoną symbolem błyskawicy), 

która zmienia kolor na czerwony w przypadku 

obecności napięcia większego niż 30 V. 

O bezpieczeństwie użytkowania tego miernika 

świadczy kategoria pracy KAT III 1000 V 

/KAT IV 600 V, co plasuje je wśród urządzeń 

o najlepszej ochronie przed przepięciami. 

Testery T6 mogą być wykorzystywane 

we wszelakich instalacjach elektrycznych, 

od nieskomplikowanych instalacji domowych 

po zaawansowane systemy energetyczne czy 

przemysłowe. W różnorodności zastosowań 

pomagają odłączane końcówki pomiarowe, 

które są zgodne z międzynarodowym standardem 

złączy bananowych 4 mm i przystosowane 

do współpracy z zaciskami krokodylkowymi 

lub innymi specjalistycznymi sondami, 

dostępnymi w szerokiej gamie akcesoriów 

Fluke. 

Testery serii Fluke T6 są urządzeniami o kompaktowej 

budowie. Producent zadbał o ich 

ergonomię – dobrze leżą w ręce, pokrętło 

wyboru mierzonej wielkości można przełączać, 

używając kciuka, mają duży, czytelny, 

podświetlany wyświetlacz. Komfort i bezpieczeństwo 

pracy zwiększa możliwość zamontowania 

jednej z sond w slocie na tylnej części 

obudowy, co pozwala na obsługę testera jedną 

ręką. Tester jest dostosowany do współpracy 

z zestawem magnetycznym do zawieszania 

mierników Fluke TPAK. Z kolei nieużywany 

tester mieści obie sondy w schowkach w tylnej 

części obudowy i może być przechowywany 

w dostępnym opcjonalnie holsterze typu 

H-T6, umożliwiającym wy godne ułożenie 

przewodów pomiarowych oraz dającym możliwość 

przypięcia teste ra do paska. 

Konstrukcja testerów T6 jest solidna i wytrzymała, 

odporna na uderzenia i upadki. Stopień 

ochrony obudowy testera wynosi IP52. Miernik 

zasilany jest dwiema bateriami typu AA, 

których żywotność wy starcza na 200 godzin 

pracy w przypadku korzystania z funkcji 

FieldSense. 

Dostępny jest również tester T6-600 z zakresem 

pomiarowym 600 V. 

Fluke wraz z wprowadzeniem do sprzedaży testerów 

serii T6, opartych na technologii Field- 

Sense, po raz kolejny zdecydowanie podniosło 

standardy bez pieczeństwa, szybkości i prostoty 

dokonywania pomiarów elektrycznych. 

Piotr Kornacki 

Nie można mierzyć napięcia 

bez przewodów pomiarowych 

REKLAMA 

NOWY tester 

elektryczny 

Fluke T6-1000 

Teraz możesz mierzyć napięcie 

w takim sam sposób, w 

jaki mierzysz prąd — bez 

dotykania przewodem 

pomiarowym punktów 

znajdujących się pod napięciem. 

Dzięki technologii 

FieldSense wystarczy nasunąć 

otwarte cęgi na przewód 

i odczytać poziom napięcia. 1 

1 Do pomiaru napięcia wymagana jest ścieżka 

pojemnościowa do ziemi, którą w przypadku 

większości zastosowań zapewnia sam 

użytkownik. W niektórych sytuacjach może być 

konieczne połączenie uziemiające poprzez 

przewód pomiarowy. 

For more information o go to your local 

distributor or www.fluke.pl/t6 

ww.fl 

Fluke. Keeping your world 

up and running.® 

©2017 Fluke Corporation. 60098684a-pl 


111

POMIARY 


Nowe mierniki cęgowe 

Chauvin Arnoux 

Mierniki cęgowe do pomiaru mocy i harmonicznych F407 i F607 firmy Chauvin Arnoux to proste 

i wytrzymałe urządzenia o klasie ochrony IP54, oferujące szereg innowacyjnych rozwiązań. 

Dzięki spełnieniu normy 1000 V CAT IV zapewniają najwyższy poziom bezpieczeństwa. 

PROMOCJA 

F407 i F607 należą do grupy mierników 

cęgowych spełniających 

wymogi normy IEC 61010 CAT 

IV 1000 V. Ich stopień ochrony 

to IP54, są więc także bryzgoi 

pyłoszczelne. Funkcja TrueInrush 

umożliwia mierzenie prądu rozruchu 

silnika, a nawet wielu silników 

pracujących w trybie losowym. 

Mierniki F407 i F607 umożliwiają 

mierzenie poszczególnych harmonicznych 

do 25. włącznie, a także 

THD-r oraz THD-f. 

Rys. 2. Miernik cęgowy F407 Rys. 3. Miernik cęgowy F607 

Rys. 1. 

Pokrowiec dołączany do 

mierników 

Moc 

W systemach jednofazowych i zbalansowanych 

systemach trójfazowych urządzenia 

mierzą wartości mocy czynnej, biernej 

i pozornej, współczynnik mocy oraz współczynnik 

mocy DPF. Można ich używać 

do pomiarów mocy: źródłowej, obciążenia, 

pojemnościowej i indukcyjnej. 

Funkcje Min i Max pozwalają podczas pomiaru 

na wykrycie wszystkich odchyleń, 

a funkcje Peak+ i Peak- wskazują wartości 

szczytowe. Przyrządy mają też funkcję monitorowania 

tętnienia prądu w trybie DC. 

Pamięć nowych modeli pozwala na zapamiętanie 

do 10 000 pomiarów z wielu sesji. 

Dzięki temu mierniki Chauvin Arnoux są 


POMIARY 


REKLAMA 

Rys. 4. 

Końcówki i przewody pomiarowe 

idealnym rozwiązaniem do kompleksowego 

monitoringu sieci zasilającej. Możliwość 

nawiązywania łączności Bluetooth 

ułatwia zapisywanie, odzyskiwanie 

i przetwarzanie zapisów. Archiwizacja 

oraz analizowanie wyników pomiarów 

jest bardzo łatwe dzięki oprogramowaniu 

PAT i Dataview®. 

Zastosowania 

Przyrządy F407 i F607 nadają się 

do wszystkich zastosowań niskonapięciowych, 

gdyż potrafią mierzyć napięcie 

do 1000 V i natężenie prądu do 2000 A AC 

lub 3000 A DC (miernik F607). W zakresie 

działań związanych z konserwacją 

i rozwiązywaniem problemów utrzymania 

ruchu mogą być pomocne podczas pracy 

przy szafkach elektrycznych, przemiennikach 

częstotliwości lub zasilaczach 

awaryjnych. Dzięki wysokiemu maksymalnemu 

natężeniu prądu nowe mierniki 

są idealne do zastosowań w sektorze 

kolejowym, hutniczym, naftowym oraz 

do badania systemów zasilania, takich jak 

np. instalacje paneli słonecznych. 

W sytuacji niewłaściwego uruchomienia 

wyłączników różnicowoprądowych analiza 

prądów rozruchowych za pomocą 

funkcji TrueInrush pomaga w ustaleniu, 

które urządzenie doprowadziło do tego 

zdarzenia. Modele F407 i F607 mogą służyć 

również do analizowania obciążeń, 

aby sprawdzać, czy instalacje są odpowiednio 

zaprojektowane, przed podłączaniem 

do nich kolejnych urządzeń. 

Ergonomiczna konstrukcja 

Mierniki Chauvin Arnoux mają trójdzielny, 

podświetlany wyświetlacz, 

a dzięki zasadzie „jeden przycisk 

= jedna funkcja” przyrządy są bardzo 

łatwe w użyciu. Do obsługi miernika 

– wyboru zakresu i funkcji pomiarowych 

wystarczy jedna dłoń. W celu 

zapewnienia maksymalnej przejrzystości 

zadanych ustawień każde położenie 

przełącznika odpowiada jednemu rodzajowi 

pomiaru. Co więcej, maksymalne 

rozwarcie szczęk to aż 60 mm, 

co zwiększa zakres zastosowań mierników. 

Wykorzystanie specjalnej obudowy 

ochronnej zapewnia odporność 

przyrządów na upadki. Więcej informacji 

na ich temat można znaleźć 

na stronie firmy Transfer Multisort 

Elektronik (www.tme.eu). 

Rys. 5. 

Sonda temperatury 

• 


113

PRZEGLĄD 


Przegląd mierników cęgowych 

Producent/dystrybutor BRYMEN/BIALL KYORITSU/BIALL 

Model BM 197 KEW2033 

Pomiar prądu AC/DC 

Pomiar napięcia AC 

Pomiar napięcia DC 

Pomiar rezystancji 

zakres 200,0 A / 2000 A 0...40-300 A 

dokładność 

AC: 0-200 A 2,0% + 5 

0-500 A 2,5% + 5 

500-2000 A 3% + 5 

DC: 2% + 5 

DC: 0-40 A ±(1,0% + 4c) 20-200 A ±(1,5% + 4c) 200-300 A ±(3% + 4c) 

AC: 0-40A: 50/60 Hz: ± (1,0% + 4c) 20 Hz ÷ 1 kHz: ± (2,5% + 4c) 20- 

200 A: 50/60 Hz: ±(1,5% + 4c) 20Hz÷1kHz: ±(2,5% + 4c) 200-300 A: 

50/60 Hz: ±(3,5% + 4c) 20 Hz÷1k Hz: ±(4% + 4c) 

zakres 6 V – 60 V – 600 V – 1000 V – 

dokładność ±(1,2% + 5) – 

zakres 6 V – 60 V – 600 V – 1000 V – 

dokładność ±(0,5% +5) – 

zakres 

dokładność 

600,0 Ω/6,000kΩ /60,00 kΩ 600,0 kΩ 

/6,000 MΩ /40,00 MΩ 

0,5% + 5 / 0,5% + 5 /0,5% + 5 0,8% + 5 

/ 1,2% + 5/ 2,3% + 5 

Pomiar ciągłości TAK – 

Pomiar pojemności 

Pomiar częstotliwości 

60 nF / 600 nF/ 6 µF 

60 µF / 600 µF / 2000 µF 

Hz (ACV) 40 Hz~1999 Hz 

Hz (ACA) 20 Hz~400 Hz 

Pomiar temperatury -50°C- +1000°C – 

Kategoria bezpieczeństwa CAT IV 1000V CAT III 300V 

Stopień ochrony obudowy − − 

Zakres pojemności cęgów 

dla przewodów 

55 mm Ø24mm 


dla szynoprzewodów 

55 mm Ø24mm 

Zakres temperatury pracy 0~40°C 0÷40°C 

Funkcje miernika 

Zgodność z normami 

Sposób zapisu i transferu danych z 

pomiaru 

• podwójny wyświetlacz LCD z szybkim próbkowaniem 5 razy/s 

• True RMS (AC+DC) pomiar rzeczywistej wartości skutecznej 

napięć i prądów przemiennych także ze składową stałą 

• VFD funkcja do jednoczesnego pomiaru napięcia 

i częstotliwości napędów z przemiennikami częstotliwości 

• 5 ms CREST – HOLD wychwytywanie i zapamiętanie wartości 

chwilowych, impulsów itp. o czasie trwania 5ms i więcej 

• AutoCheck automatyczna selekcja i pomiar Lo Z ACV, 

Lo Z DCV lub Ω 

• EF-Detection bezdotykowe wykrywanie napięcia AC 

• REL Δ zerowanie wskazań przed pomiarem prądu DC oraz 

pomiary różnicowe 

IEC61010-1 wyd.2, EN61010-1 2ed., UL61010- 1 2ed. i CAN/ 

CSA C22.2 nr 61010.1-0.92 dla CAT IV 1000V AC i DC 

EN61326-1:2006 (EN55022, EN61000-3-2, EN61000-3-3, 

EN61000-4- 2, EN61000-4-3, EN61000-4-4, EN61000-4-5, 

EN61000-4-6, EN61000-4-8, EN61000-4-11) 

Optyczne złącze do współpracy z PC (USB) 

– 

– 

– 

– 

• najmniejszy profesjonalny miernik cegowy z pomiarem 

prądu AC/DC 

• szeroki zakres pomiarowy od 0.01 do 300 A 

• automatyczna zmiana zakresów pomiarowych 

• HOLD: zatrzymanie wyniku pomiaru na LCD 

• funkcja automatycznego wyłączania w celu przedłużenia 

żywotności baterii 

• specjalnie ukształtowane szczęki pomiarowe w formie 

„kropli” ułatwiają przeprowadzanie pomiarów w miejscach 

trudno dostępnych 

• automatyczne wyłączanie po 5 minutach bezczynności 

PN-EC 61010-1 Kat. III 300V PN-EN 61010-2-32, IEC 61326 

Waga urządzenia 608 g (z bateriami) ok. 100 g 

Długość gwarancji 2 lata 2 lata 

Cena katalogowa netto 679.00 zł 769,00 zł 

− 


PRZEGLĄD 



FLIR/ EURO PRO GROUP 

CM 44 

FLIR / Euro Pro Group 

FLIR CM275 

0,1 µA do 400 A 0,1µA do 600.0 A 

+/- 1 %+5 ±2.0%+5 

1mV do 600 V 

1000V 

+/- 1 %+5 ±1.0%+5 

600 V 60.00 V, 600.0 V, 1000 V 

+/- 1 %+5 ±1.0%+5 

0-60Ω 6.000 kΩ 

+/- 1 % ±1.0%+5 

10Ω

PRZEGLĄD 



Producent/dystrybutor LANGE/BENNING LANGE/BENNING 

Model CM 12 CM 11 





zakres 10 mA – 600 A 0, 1 mA –20 A (10 A DC) 

dokładność 1,9% 1% 

zakres 10 mV – 1000 V 0,01 V – 600 V 

dokładność 1% 1,2% 

zakres 10 mV – 1000 V 0,01 mV – 600 V 

dokładność 0,7% 1% 

zakres 0,1 Ω – 100 kΩ 0,1 Ω – 600 kΩ 

dokładność 1% 1% 

Pomiar ciągłości TAK TAK 

Pomiar pojemności 1 nF – 4 mF – 

Pomiar częstotliwości 0,01 Hz – 10 kHz – 

Pomiar temperatury - – 

Kategoria bezpieczeństwa IV 600 V IV 300 V, III 600 V 

Stopień ochrony obudowy - IP30 



33 mm 23 mm 



- – 

Zakres temperatury pracy 0°C - +50°C 0°C - +40°C 

Funkcje miernika Pomiar mocy, cos fi, aplikacja na smartfona HOLD, MAX/MIN, ZERO 

Zgodność z normami 

Sposób zapisu i transferu danych z 

pomiaru 

DIN VDE 0411 część 1/EN 61010-1 

DIN VDE 0411 część 2-032/EN 61010-2-032 


DIN VDE 0411 część 031/EN 61010-031 

Bluetooth ® Low Energy 4.0 

DIN VDE 0411 część 1/ EN 61010-1 

DIN VDE 0411 część 2-032/ EN 61010-2-032 


DIN VDE 0411 część 031/ EN 61010-031 

− 

Waga urządzenia 540g 262 g 


Cena katalogowa netto 1949,00 zł 1659,00 zł 


PRZEGLĄD 



SONEL S.A. 

CMP-401 

SONEL S.A. 

CMP-2000 

400,0 A / 400,0 A 1500 A / 2000 A 

±(2,5% + 8 cyfr) / ±(2,5% + 5 cyfr) ±(2,0% + 10 cyfr) / ±(2,0% + 5 cyfr) 

600 V 750 V 

±(1,5% + 5 cyfr) ±(1,5% + 8 cyfr) 

600 V 1000 V 

±(0,8% + 2 cyfry) ±(0,5% + 2 cyfry) 

40,00 MΩ 66,00 MΩ 

±(1% + 4 cyfry) ±(1% + 5 cyfr) 

sygnał dźwiękowy dla R

PRZEGLĄD 



Producent/dystrybutor TESTO Sp. z o.o. TESTO Sp. z o.o. 

Model testo 770-2 testo 770-3 





zakres 0,1 µA do 400 A 0,1 µA do 600 A 

dokładność ± (2 % mierz. wart. + 5 Cyfr(a)(y)) ± (2 % mierz. wart. + 5 Cyfr(a)(y)) 

zakres 1 mV do 600 V 1 mV do 600 V 

dokładność ± (1,0 % mierz. wart. + 3 Cyfr(a)(y)) ± (1,0 % mierz. wart. + 3 Cyfr(a)(y)) 

zakres 1 mV do 600 V 1 mV do 600 V 

dokładność ± (0,8 % mierz.wart. + 3 Cyfr(a)(y)) ± (0,8 % mierz.wart. + 3 Cyfr(a)(y)) 

zakres 0.1 Ω...40 MΩ 0.1 Ω...60 MΩ 

dokładność ± (1,5 % mierz. wart. + 3 Cyfr(a)(y)) ± (1,5 % mierz. wart. + 3 Cyfr(a)(y)) 

Pomiar ciągłości < 0 do 30 Ω < 0 do 30 Ω 

Pomiar pojemności 0.001 μF... 100 μF 0.001 μF...60,000 μF 

Pomiar częstotliwości 0.001 Hz...10 kHz 0.001 Hz...10 kHz 

Pomiar temperatury -20...+500 °C -20...+500 °C 

Kategoria bezpieczeństwa CAT IV / 600 V / CAT III / 1000 V CAT IV / 600 V / CAT III / 1000 V 

Stopień ochrony obudowy IP 40 IP 40 





Ø 30mm 

Brak danych 

Ø 30mm 

Brak danych 

Zakres temperatury pracy 0 do +50 °C 0 do +50 °C 

Funkcje miernika 

• mechanizm cable-grabTM 

• automatyczne wykrycie prądu, napięcia stałego/ 

przemiennego 

• 2-liniowy, podświetlany wyświetlacz 

• pomiar rzeczywistej wartości 

skutecznej – TRMS, 

• pomiar prądu rozruchowego 

• zakres pomiaru prądu w μA 

• adapter termopary typ K (standard) 

• mechanizm cable-grabTM 

• automatyczne wykrycie prądu, napięcia stałego/ 

przemiennego 

• 2-liniowy podświetlany wyświetlacz 

• pomiar rzeczywistej wartości 

skutecznej – TRMS 

• pomiar prądu rozruchowego 

• zakres pomiaru prądu w μA, 

• adapter termopary typ K (opcja) 

• pomiar mocy czynnej, biernej i pozornej oraz współczynnika 

mocy cos φ 

Zgodność z normami EN 61010-1, IEC 61140 EN 61010-1, IEC 61140 

Sposób zapisu i transferu danych 

z pomiaru 

− 

Bluetooth do bezpłatnej aplikacji na urządzenia mobilne 

z Androidem lub iOS 

Waga urządzenia 378 g 378 g 


Cena katalogowa netto 735 zł 905 zł 


PRZEGLĄD 



Chauvin Arnoux/TME Sp. z.o.o. 

CA-F407 

FLUKE 

376FC 

99,99/999,9/1000 A 999.9 A 

+/-(1% + 3 cyfry) 0.1 A 

99,99/999,9/1000 V 1000 V 

+/-(1% + 3 cyfry) 1.5% ± 5 cyfr 

99,99/999,9/1000 V 1000 V 

+/-(1% + 3cyfry) 1% ± 5 cyfr 

59,9/599,9/5999/59,99k 

60 kΩ 

+/-(1% + 5 cyfr) 1% ± 5 cyfr 

Sygnał akustyczny dla R

WARSZTAT 


Pierwszy klucz udarowy z podwójnym uchwytem na bity 

Nowy model GDX 180-LI Professional to wytrzymały, akumulatorowy klucz udarowy, 

z którym można znacznie szybciej wykonać prace związane z przykręceniami, wkręcaniem 

i wierceniem. W narzędziu zastosowano podwójny uchwyt: na bity sześciokątne 

i nasadki ½ cala. Jest to pierwsze tego typu rozwiązanie na rynku, które umożliwia 

szybszą i bardziej komfortową pracę bez konieczności używania adapterów. 

Pracę ułatwiają także wysoki moment obrotowy (180 Nm) i prędkość do 2800 obrotów 

na minutę oraz mocny udar narzędzia. Dzięki nowemu, ergonomicznemu uchwytowi 

klucz wygodnie leży w ręce, a dodatkowe elementy takie jak światło LED i uchyt na pas 

sprawiają, że praca nowym kuczem Bosch jest jeszcze bardziej wygodna. Wytrzymały 

design z solidną przekładnią, silnik z otwartą ramą i zabezpieczenie ogniwa akumulatora 

gwarantują natomiast długą żywotność Bosch GDX 180-LI Professional. 

Narzędzie jest częścią programu Flexible Power System, który pozwala na wykorzystanie 

tego samego akumulatora do wszystkich narzędzi w danej klasie napięcia. GDX 

180-LI Professional jest więc kompatybilny ze wszystkimi akumulatorami Li-Ion 18 V 

Bosch Professional. 


Źródło: Bosch 

Krystalicznie przezroczysty 

uszczelniacz-klej 

do wszystkiego 

Niedawno do rodziny wszechstronnych uszczelniaczy-klejów 

X-POLYMER marki Den Braven 

dołą-czył nowy produkt – X-POLYMER 

CRYSTAL. Wyróżniają go unikalne właściwości, 

które pozwalają na tworzenie niewidocznych, 

krystalicznie przezroczystych, a przy tym 

bardzo trwałych i szczelnych połączeń. Dzięki 

zastosowaniu unikalnej receptury hybrydowej 

uszczelniacz-klej umieszczony zo-stał w specjalnym 

kartuszu wykonanym z transparentnego 

polipropylenu, który podkreśla jego wyjątkowy 

charakter. Od teraz nie musimy martwić 

się o kolor fugi uszczelniającej – X-POLYMER 

CRYSTAL pozwoli stworzyć niewidoczną dla 

oczu szczelną i trwałą spoinę. Jest on bardzo 

dobrze przyczepny do większości materiałów 

budowlanych, w tym gładkich i porowatych, 

suchych i lekko wilgotnych, chłonnych 

i niechłonnych. Z powodzeniem, możemy go 

więc wykorzystywać do wielu prac remontowo 

-budowlanych zarówno w pionie, jak i w poziomie. 

Można go stosować nie tylko wewnątrz, ale i na zewnątrz 

pomieszczeń. Dodatkowo, jego neutralny skład, który nie zawiera 

izo-cyjanianów, silikonu, rozpuszczalników sprawia, że jest niekorozyjny 

i bezpieczny dla różnorodnych materiałów. 

Źródło: DenBraven 

Ergonomiczny wkrętak 

Współczesne specjalistyczne 

narzędzia 

ręczne w naturalny 

sposób stanowią przedłużenie 

dłoni wykonawcy 

– ułatwiają 

pracę, podnoszą jej 

komfort oraz chronią 

przed groźnymi 

i bolesnymi chorobami 

zawodowymi. 

Skonstruowanie rękojeści 

doskonale dostosowanej do dłoni pozwala na optymalne 

dopasowanie stosunku między prowadzeniem, prędkością 

i momentem dokręcania oraz gwarantuje bezbolesne i pewne 

ułożenie w rękach. Nowatorski projekt umożliwia użytkownikowi 

wygodną, długotrwałą i przede wszystkim pozbawioną 

bólu pracę – także w obliczu intensywnej eksploatacji, typowej 

dla zastosowań specjalistycznych. Duża powtarzalność 

ruchów, np. podczas wykonywania wielu połączeń śrubowych 

jest zjawiskiem obciążającym przede wszystkim stosunkowo 

małe grupy mięśniowe, w szczególności kończyn górnych, 

i prowadzącym do mikrourazów, które kumulują się w czasie. 

Może to skutkować bólem, a w dalszej perspektywie prowadzić 

do powstania poważnych chorób. Odpowiedzią na te problemy 

może być speedE® – wkrętak wyposażony w napęd elektryczny, 

który w znacznym stopniu skraca czas wkręcania śrub oraz 

zmniejsza siłę, jakiej należy użyć podczas wykonywania wymagających 

połączeń śrubowych. 

Źródło: Wiha 


WARSZTAT 


PROMOCJA 

ENERGOTYTAN - PROMOCJE 4/2018 

 

 

 

 

 

 

W 

 

 

W 

TT 

W 

 

 

 

 

5299 zł netto* 

T 


XB500 Pofesjonalny 

 

y 

 

 

 

 

 



* ofta wna do 31/12/2018 l do wpanpasów magazynowych www.entytan.com 


121

WARSZTAT 


Narzędzia do montażu i naprawy kabli 

z ENERGOTYTANU ® 

Profesjonalizm i bezpieczeństwo podczas naprawy kabli, poziom skomplikowania oraz wysokie 

koszty, często związane z koniecznością użycia ciężkiego i specjalistycznego sprzętu, wymaga 

nie tylko doświadczenia, ale także zastosowania odpowiednich zestawów naprawczych, w skład 

których – oprócz tulejek, taśm i muf – wchodzą właściwie dobrane narzędzia. 

PROMOCJA 

Firma ENERGOTYTAN posiada 

w swojej ofercie szeroki wybór specjalistycznych 

urządzeń do cięcia, 

zaprasowywania tulejek i końcówek, 

a także kompleksowej obróbki izolacji 

naprawianych kabli i przewodów. 

Cięcie kabli i przewodów energetycznych 

wymaga zwykle użycia bardzo 

dużej siły i to w miejscach o ograniczonym 

dostępie. Ręczne nożyce mechaniczne 

Energotytan wyposażone są 

w precyzyjne hartowane ostrza przeznaczone 

do cięcia kabli i przewodów 

miedzianych i aluminiowych do średnicy 

100 mm. Dzięki dużemu przełożeniu 

dźwigni i optymalnej geometrii 

ostrzy wymagają one niewielkiej siły 

użytkownika, a uzyskane cięcie jest 

czyste i gładkie, bez miażdżenia i deformacji 

przewodu. Nożyce dostępne 

są także w wersji zapadkowej oraz 

z teleskopowymi ramionami. Nadają 

się one idealnie do prac w wąskich 

przestrzeniach, a niewielka waga 

i rozmiary niektórych modeli pozwalają 

na ich jednoręczną obsługę (fot. 1, 

2 i 3). 

Kolejną grupę stanowią nożyce hydrauliczne 

i akumulatorowe, wyposażone 

standardowo w obrotową, zamykaną 

głowicę, ciśnieniowy zawór 

bezpieczeństwa i dwubiegowy napęd 

ręczny lub akumulatorowy, zapewniający 

komfort i bezpieczeństwo 

pracy. Urządzenia te cechuje lekka 

kompaktowa konstrukcja i możliwość 

przerwania operacji na każdym etapie 

pracy. Umożliwiają one cięcie kabli Al 

i Cu do średnicy 105 mm (model HS- 

85 i ILS10) (fot. 4 i 5). 

Do cięcia kabli o największych 

przekrojach polecamy najnowszy 

profesjonalny hydrauliczny zestaw 

tnący EH105 (fot. 6) z napędem 

Fot. 1. 

Fot. 3. 

Fot. 5. 

Fot. 7. 

nożnym, który został zaprojektowany 

i zbudowany pod kątem najcięższych prac 

elektroinstalacyjnych w trudnodostępnych 

miejscach. Stabilna ultralekka pompa została 

przystosowana do użytku zewnętrznego 

Fot. 2. 

Fot. 4. 

Fot.8. 

Fot. 6. 

i wewnętrznego, a konstrukcja głowicy zapewnia 

obsługę kabli i przewodów w zakresie 

Ø 0-105 mm. Nowy napęd zapewnia długotrwałą 

żywotność i funkcjonalność nawet 

w najtrudniejszych warunkach pracy. Pom- 


WARSZTAT 


Fot.9. 

Fot.10. 

Fot.11. 

Fot.13. 

pa dodatkowo kompatybilna jest z pozostałymi 

głowicami do zaciskania kabli, obróbki 

szyn prądowych, otworowaniem rozdzielnic 

firmy Energotytan. Kolejną grupą narzędzi 

są hydrauliczne głowice tnące (fot. 7, 8), 

do napędu których wykorzystać można 

wszystkie dostępne pompy ręczne, elektryczne, 

akumulatorowe oraz spalinowe agregaty 

hydrauliczne Energotytan o ciśnieniu 

Fot.12. 

Fot.14. 

roboczym 700 barów (fot. 9). W razie konieczności 

cięcia kabli o średnicy do 120 mm, 

które mogą znajdować się pod napięciem, 

najbezpieczniejszym rozwiązaniem będzie 

użycie zestawu hydraulicznego IHN-120 

do bezpiecznego cięcia, który zapewnia 

ochronę operatora w przypadku omyłkowego 

przecięcia przewodu pod napięciem 

do 30 kV (fot. 10). 

W celu przygotowania przewodów SN 

do wykonania idealnego połączenia możemy 

posłużyć się walizkowym zestawem korowarek 

Energotytan E-002. Dwufunkcyjne 

urządzenie M-500 umożliwi nam łatwe i bezpieczne 

usunięcie zewnętrznego płaszcza 

(o średnicy 15 50 mm) oraz izolacji XLPE 

(o grubości 8 10 mm). Za pomocą korowarek 

serii „S” lub „KSK” usuniemy ekran półprzewodzący/wytłaczany 

przy zachowaniu 

jednolicie zdartej powierzchni. Ochronę końcówek 

łączących przed uszkodzeniem zapewni 

nam urządzenie KS-U, służące do ścinania 

ostrych krawędzi izolacji na żyłach do 

300 mm² (fot. 11). 

Podobnie do narzędzi tnących, urządzenia 

do zaprasowywania końcówek i tulejek występują 

w analogicznych wersjach napędu. 

Najbardziej uniwersalna praska mechaniczna 

MP22 z teleskopowymi rączkami, obrotową 

i otwieraną głowicą oraz wymiennymi matrycami 

serii M22, posiada zakres pracy Cu 

i Al do 300 mm². Alternatywą zapewniającą 

większy komfort przy tym przekroju są jedno 

i dwubiegowe ręczne praski hydrauliczne, 

w których zaprasowywanie końcówek 

dokonuje się poprzez pompowanie ruchomą 

dźwignią oraz praski elektrohydrauliczne, 

zasilane akumulatorowo. Urządzenia te wyposażone 

są w obrotową głowicę oraz zawór 

bezpieczeństwa. Rozwarcie szczęk następuje 

samoczynnie po zwolnieniu zaworu przeciążeniowego 

lub zadziałaniu układu zabezpieczającego, 

a sama operacja zaciskania może 

zostać przerwana na każdym etapie (fot. 12, 

13 i 14). 

Pełna oferta narzędzi dostępna jest na stronie 

www.energotytan.com 

Adrian Zając 

www.energotytan.com 


123

WARSZTAT 


Nowość! Trzy w jednym 

– zintegrowany bęben kablowy QADDY ® 

Profesjonalne i bezpieczne wykonawstwo instalacji elektrycznych jest silnie uzależnione 

od zapewnienia odpowiedniej logistyki na placu budowy. Nowe rozwiązanie QADDY ® łączy 

w sobie bęben kablowy, stojak ułatwiający odwijanie przewodu i wózek, dzięki czemu 

sprzyja większej mobilności instalatora na placu budowy, a przy tym dba o jego zdrowie. 

PROMOCJA 

Racjonalna organizacja pracy ma 

kluczowe znaczenie dla fachowego 

wykonawstwa, co dotyczy zwłaszcza 

instalacji elektrycznych. Praca 

instalatora to zadanie wymagające 

nie tylko doświadczenia i precyzji 

w łączeniu przewodów, lecz także 

wysiłku fizycznego związanego 

choćby z ich transportem. Z myślą 

o potrzebach instalatorów firma NKT 

wprowadza nowe rozwiązanie logistyczne 

QADDY ® , które pozwala 

na wygodniejsze i nawet trzy razy 

szybsze transportowanie kabli. Tym 

samym eliminuje ono uciążliwy etap 

przenoszenia nieporęcznych bębnów, 

co znacząco wpływa na racjonalizację 

prac instalacyjnych. Potwierdziły 

to badania chronometryczne wykonane 

przez organizację branżową EVU 

prowadzącą działania edukacyjne 

i szkoleniowe w branży elektrycznej 

i hydraulicznej dla duńskiego stowarzyszenia 

TEKNIQ, które skupia 

specjalistów i wykonawców z wielu 

dziedzin budowlanych. 

Fot.: NKT 

Fot.: NKT 

Fot. 2. 

Zintegrowany bęben kablowy QADDY® 

Fot. 1. 

QADDY ® pozwala na szybki 

i wygodny transport przewodów 

Przyjazne warunki pracy 

Zintegrowany bęben kablowy QADDY ® 

łączy w sobie trzy funkcje: przechowywania, 

rozwijania i transportu kabli 

do i w miejscu budowy. Produkt posiada 

formę wózka, która umożliwia jego swobodne 

przewożenie i łatwe manewrowanie 

między ewentualnymi przeszkodami. 

Dzięki temu instalatorzy nie muszą już 

podnosić ciężkich i nieporęcznych bębnów 

drewnianych, co naraża ich na nadwyrężenia, 

a nawet urazy kręgosłupa. 

W ten sposób nowe rozwiązanie przyczynia 

się do zachowania optymalnych 

warunków BHP i redukcji ryzyka zwolnień 

chorobowych. QADDY ® może być 

bezpiecznie obsługiwany przez jednego 

instalatora, w odróżnieniu od tradycyjnych 

drewnianych bębnów. QADDY ® 

można bardzo prosto zmienić w wózek 

do transportu kabli z palety do budynku 

– wystarczy pociągnąć rączkę, obrócić ją 

pod kątem 90º i skierować wózek w kierunku 

jazdy. W miejscu instalacji należy 


WARSZTAT 


REKLAMA 

Fot.: NKT 

Fot. 3. 

QADDY ® łączy w sobie funkcje odwijakai wózka. 

ustawić bęben w pionowej pozycji i już można rozwijać 

kable. Podczas badań przeprowadzonych w warunkach 

placu budowy wykazano, że QADDY ® pozwala na trzy 

razy szybszy transport kabli z samochodu na miejsce pracy 

w budynku w porównaniu do drewnianego bębna kablowego. 

Podczas symulacji instalator musiał pokonać 71 metrów, 

przebywając tą samą drogę sześć razy. Finalny czas 

transportu w przypadku zastosowania bębna QADDY ® był 

aż o 60% krótszy. 

Jedno rozwiązanie – więcej możliwości 

Pomimo swojej kompaktowej budowy rozwiązanie QADDY® 

jest odporne na zwiększone obciążenia eksploatacyjne. Za 

jego pomocą można transportować bębny aż do 100 kg! Starannie 

przemyślana konstrukcja gwarantuje stabilność podczas 

rozwijania aż do ostatniego metra kabla. Jedna osoba może 

z łatwością wyciągać nawet kilka przewodów jednocześnie. 

Po skończeniu etapu montażu kabla, jego końcówkę 

umieszcza się w przewidzianym do tego celu gnieździe. 

Następnie można swobodnie przemieścić się w kolejne 

miejsce, ustawić bęben w zasięgu ręki, wyjąć końcówkę 

i kontynuować instalację. Chronometria wykonana wewnątrz 

budynku wykazała, że oszczędność czasu poświęconego 

na trzy przejazdy tam i z powrotem z jednego pomieszczenia 

do drugiego wynosi aż 45% w porównaniu 

do tradycyjnych rozwiązań. W sumie transport przewodów 

trwał dwa razy krócej. Po zakończeniu pracy QADDY ® 

można ustawić z powrotem na palecie w pozycji pionowej 

i złożyć rączkę. Rozwiązanie kryje w sobie jeszcze jedną 

użyteczną funkcję – pozostawione na placu budowy chroni 

kable przed ewentualną kradzieżą. 

www.nkt.com.pl 


125

WARSZTAT 


Rozwiązania KLAUKE POLSKA 

– jakość i światowy standard 

PROMOCJA 

W tym roku mija 5 lat działalności KLAUKE POLSKA Sp. z o.o. Spółka kontynuuje wieloletnią 

obecność KLAUKE na rynku polskim oraz dba o utrzymywanie świadomości, że KLAUKE 

to rozwiązania na najwyższym światowym poziomie i gwarancja jakości. 

Dzisiejsza oferta Spółki to produkty 

KLAUKE – końcówki kablowe, 

narzędzia ręczne, narzędzia hydrauliczne 

i główna specjalność – narzędzia 

elektrohydrauliczne zasilane 

akumulatorami Li-Ion. 

Te narzędzia to praski do końcówek 

kablowych, nożyce do różnego rodzaju 

kabli, a także nożyce pozwalające 

na bezpieczne cięcie kabli 

mogących znajdować się pod napięciem. 

Następną marką oferowaną przez spółkę 

jest GREENLEE. Ofertę tej amerykańskiej 

firmy możemy najogólniej opisać, 

jako technologię przeciągania kabli. 

Tworzą ją otwornice, wykrojniki, linki 

do przeciągania przewodów, stanowiska 

obróbcze szyn prądowych, instrumenty 

pomiarowe. HDE Electric Company to 

najnowsza oferta KLAUKE POLSKA. 

Firma oferuje urządzenia do pomiarów 

sieci wysokiego napięcia, a także urządzenia 

dla ochrony osób pracujących 

w strefach zagrożenia. 

Siedziba KLAUKE POLSKA Sp. z o.o. 

znajduje się w Markach koło Warszawy. 

Do dyspozycji klientów jest tam magazyn 

oraz sala szkoleniowa dla użytkowników 

i dystrybutorów sprzętu KLAUKE, GRE- 

ENLEE i HDE. W najbliższym czasie 

Spółka wzbogaci się także we własny 

samochód demonstracyjny. Pozwoli to 

jeszcze bardzie przybliżyć naszą ofertę 

ostatecznym użytkownikom, umożliwiając 

jej prezentację w miejscu ich pracy. 

Hity z oferty KLAUKE POLSKA 

Oto kilka naszych „przebojowych” produktów 

– praska EK50ML, tzw. MIC- 

RO. To pierwsze na rynku praska elektryczna 

ułatwiająca pracę przy obróbce 

przewodów od 0,04 mm². Oczywiście, 

wymienne szczęki pozwalają nabrać temu 

urządzeniu cech praski uniwersalnej. 

W roku 2015 praska EK50ML została 

uhonorowana nagrodą targów AUTOMA- 

TICON. W następnym roku – 2016, targi 

ENERGETAB wyróżniły serię narzędzi 

elektrohydraulicznych NEXT GENERA- 

TION. Ta seria prasek i nożyc wprowadziła 

jako standard wyświetlacz LCD informujący 

nie tylko o stanie akumulatora, 

czy o prawidłowości wykonanej operacji, 

ale także o liczbie operacji pozostałych 

Fot. 1. 

Nożyce NEXT GENERATION 

Fot. 2. 

Nożyce do bezpiecznego cięcia ASSG105 


WARSZTAT 


do zalecanego przeglądu. Łącze Bluetooth 

® pozwala każdemu użytkownikowi 

przeanalizować pracę urządzenia korzystając 

ze smartfonu. Nowością, którą 

zaprezentujemy na ENERGETAB 2018 

będą nożyce do kabli o max Ø 32 mm 

sterowane bezprzewodowym pilotem 

w technologii Bluetooth ® . Specjalny 

adapter pozwala na umocowanie nożyc 

na drążku i pozwala na cięcie z ziemi 

przewodów zawieszonych kilka metrów 

wyżej. Narzędzia o symbolu ASSG to nasza 

oferta w zakresie bezpiecznego cięcia 

kabli mogących znajdować się „pod napięciem”. 

Specjalna norma opisuje zasady 

takiego cięcia, a najważniejszymi cechami 

naszych narzędzi są: przenośna pompa 

hydrauliczna zasilana akumulatorami 

Li-Ion, ze sterowaniem z obudowy lub za 

pomocą przewodowego pilota. Ciekawymi 

rozwiązaniami z zakresu bezpieczeństwa, 

są 2 produkty HDE – WATCHMAN oraz 

V-Watch. Pierwszy pozwala na ustalenie 

zasięgu pola niebezpiecznego i postawiony 

Fot. 3. Sygnalizator terenu niebezpiecznego Fot. 4. Woltomierz HDE 500kV 

na pachołkach przeszkodowych sygnalizuje 

pulsującym światłem niebezpieczeństwo. 

Drugi, to detektor osobisty zawieszany 

na szyi pracownika. Sygnalizuje on 

dźwiękowo, sygnałem zmieniającym swoją 

wysokość, fakt zbliżania się do strefy 

niebezpiecznej. Np. do miejsca gdzie 

w pobliży leży zerwany przewód „pod napięciem”. 

Wiele z zasygnalizowanych w poprzednim 

akapicie rozwiązań zostanie pokazanych 

podczas 31. Targów ENERGETAB. 

Zapraszamy na nasze stoisko w pawilonie 

G 13. 

Marek Barański 

www.klauke.com 

REKLAMA 

Zapraszamy na nasze stoisko G13 

podczas targów Energetab 


127

POZYTYWNE WIBRACJE 


ka 

Spotykają się dwaj starzy znajomi. 

– 

Nieźle wyglądasz! 

– Dziękuję. To dzięki sportowi. 

– Trenujesz? 

– Nie, prowadzę kiosk totalizatora 

sportowego! 

Na sportowo do sukcesu! 

Co robi Polski kibic po tym jak Polska 

zdobędzie mistrzostwo świata? 

Wyłącza PlayStation i idzie spać. 

••• 

Ta dziewczyna ma energię! 

••• 

Do banku w Szwajcarii wchodzi 

klient z walizką i ściszonym 

głosem mówi do bankiera: 

– Chciałbym wpłacić pieniądze, 

w tej walizce jest całe cztery 

miliony euro. 

Na to bankier uśmiechnięty: 

– Proszę nie ściszać głosu, bieda to 

żaden wstyd. 

Szkocka drużyna odniosła zwycięstwo. 

W szatni trener mówi: 

- Zasłużyliście na coś orzeźwiającego! 

John, otwórz okno! 

••• 

Rozmawiają dwaj panowie z brzuszkami: 

– Podobno codziennie intensywnie 

uprawiasz gimnastykę? 

– To prawda. 

– A możesz już dotknąć prawą ręką 

swojej lewej nogi? 

– Dotknąć? – jeszcze nie, ale już 

zaczynam ją widzieć! 

••• 

Rozmowa dwóch biznesmenów: 

– Stary, ale słonia kupiłem! Odprowadza 

dzieci do szkoły, pilnuje domu i nawet 

trawnik kosi! 

– Naprawdę? Sprzedaj mi go! Dam 

milion! 

– Hmmm ... No dobra. Jest twój! 

Po tygodniu biznesmeni znów się spotykają. 

Nowy właściciel słonia skarży się: 

– Z nim jest coś nie tak! Podeptał 

trawnik, rozwalił altankę, przestraszył 

dzieci ... 

– Nie możesz tak źle o nim mówić. W ten 

sposób nigdy go nie sprzedasz!

Fachowy Elektryk 4/2018

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?