Bliżej słowa klasa 8

26.04.2018 Views

W kręgu 150 MIEĆ CZAS NA REFLEKSJĘ polskiego oświecenia Oświecenie to epoka przypadająca na drugą połowę XVIII stulecia. Jej nazwa wywodzi się od światła jako metafory rozumu. Ideowe i artystyczne życie polskiego oświecenia toczyło się głównie w Warszawie. Pisarze, artyści i reformatorzy skupiali się wokół królewskiego dworu. W stolicy mieściły się redakcje czasopism, księgarnie, nowoczesne instytucje kulturalne. Także tutaj rozwijała swoją działalność scena narodowa. Obiady czwartkowe odbywały się co tydzień na Zamku Królewskim lub w Łazienkach. Przy okrągłym stole, przy którym każde miejsce było równie ważne, zasiadało ok. 12 osób. Spotkania trwały kilka godzin i kończyły się podaniem suszonych śliwek. Król pełnił funkcję mecenasa – promował i nagradzał twórców. w. Najbardziej zasłużeni otrzymywali od monarchy medale, wybite specjalnie na ich cześć. Stanisław Trembecki (1739–1812) Adam Naruszewicz (1733–1796) KRÓL Stanisław August Poniatowski (1732–1798) Pokój Żółty Zamku Królewskiego w Warszawie – tu zapraszano gości na obiady czwartkowe. Ignacy Potocki (1750–1809) Instytucje edukacyjne w Polsce W 1747 r. otwarto w Warszawie pierwszą publiczną bibliotekę, której fundatorami byli bracia Józef i Andrzej Załuscy. Biblioteka należała do największych w Europie, jej księgozbiór zajmował 29 sal. Zbiory bezpłatnie udostępniano wszystkim zainteresowanym we wtorki i w czwartki. Zygmunt Vogel, Biblioteka Załuskich, ok. 1790 r.

Franciszek Karpiński (1741–1825) Bajki wam niosę... Chwila wieczności 151 Ignacy Krasicki (1735–1801) Tomasz Kajetan Węgierski (1756–1787) Stanisław Konarski (1700–1773) Jan Marcin Szancer, ilustracja do bajki Dewotka Bajka była jednym z czołowych gatunków epoki oświecenia. W krótkich, precyzyjnie skonstruowanych utworach bajkopisarze ukazywali zachowania ludzi (przedstawianych często pod postaciami zwierząt) i prawa rządzące światem. Posługiwali się alegorią. Do czytelników kierowali morał, czyli pouczenie. Ignacy Krasicki pisał bajki niemal przez 30 lat. Wydał je w dwóch zbiorach: Bajki i przypowieści (1779 r.) oraz Bajki nowe (przygotowane przez pisarza, ukazały się po jego śmierci w 1802 r.). Jan Marcin Szancer, ilustracja do bajki Ptaszki w klatce Jan P. Norblin, Pałac Kadetów, 1785 r. Zygmunt Vogel, Teatr Narowody, ok. 1791 r.

Franciszek Karpiński<br />

(1741–1825)<br />

Bajki wam niosę...<br />

Chwila wieczności<br />

151<br />

Ignacy Krasicki<br />

(1735–1801)<br />

Tomasz Kajetan Węgierski<br />

(1756–1787)<br />

Stanisław Konarski<br />

(1700–1773)<br />

Jan Marcin Szancer, ilustracja do bajki Dewotka<br />

Bajka była jednym z czołowych gatunków<br />

epoki oświecenia. W krótkich, precyzyjnie<br />

skonstruowanych utworach bajkopisarze<br />

ukazywali zachowania ludzi (przedstawianych<br />

często pod postaciami zwierząt)<br />

i prawa rządzące światem. Posługiwali się<br />

alegorią. Do czytelników kierowali morał,<br />

czyli pouczenie.<br />

Ignacy Krasicki<br />

pisał bajki<br />

niemal przez<br />

30 lat. Wydał<br />

je w dwóch<br />

zbiorach: Bajki<br />

i przypowieści<br />

(1779 r.) oraz<br />

Bajki nowe<br />

(przygotowane<br />

przez pisarza,<br />

ukazały się<br />

po jego śmierci<br />

w 1802 r.).<br />

Jan Marcin Szancer, ilustracja<br />

do bajki Ptaszki w klatce<br />

Jan P. Norblin, Pałac Kadetów, 1785 r.<br />

Zygmunt Vogel, Teatr Narowody, ok. 1791 r.

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!