Bliżej słowa klasa 8

134 MIEĆ CZAS NA REFLEKSJĘ
Jan Kochanowski
O żywocie ludzkim
Fraszki to wszytko, cokolwiek myślemy,
Fraszki to wszytko, cokolwiek czyniemy;
Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy,
Próżno tu człowiek ma co mieć na pieczy 1 .
Zacność, uroda, moc, pieniądze, sława,
Wszystko to minie jako polna trawa;
Naśmiawszy się nam 2 i naszym porządkom,
Wemkną nas w mieszek 3 , jako czynią łątkom 4 .
PO NITCE DO KŁĘBKA
„NIC WIECZNEGO NA ŚWIECIE…”
. Odszukaj w słowniku języka polskiego hasło fraszka. W którym znaczeniu słowo to
zostało użyte w wierszu O żywocie ludzkim? Uzasadnij swoje stanowisko.
. Skorzystaj z przypisów i przełóż tekst Jana Kochanowskiego na język współczesny.
. Przywołaj wymienione w wierszu wartości i powiedz, do czego zostały porównane.
Sformułuj wniosek, który wypływa z tego porównania.
. Przygotuj zestaw własnych argumentów i kontrargumentów do postawionej przez poetę
tezy: „Nie masz na świecie żadnej pewnej rzeczy”. Przeprowadźcie w klasie dyskusję na
ten temat i zanotujcie w zeszytach swoje spostrzeżenia.
„TEATR ŻYCIEM PŁACONY”
. Opisz swoje wrażenia ze spektaklu w teatrze lalkowym lub poszukaj informacji o tym
teatrze. Wymień typy lalek używanych w przedstawieniach i omów, w jaki sposób
poruszają się na scenie.
. Wyjaśnij frazeologizm pociągać za sznurki. Podaj argumenty dowodzące, że życie
człowieka może przypominać teatr lalkowy. Odwołaj się do tekstu.
. Powiedz, co o znaczeniu człowieka w świecie i jego niezależności mówią dwa ostatnie
wersy fraszki O żywocie ludzkim.
. Sprawdź, co oznacza łacińskie sformułowanie theatrum mundi. Podaj przykłady utworów,
w których pojawia się ten motyw.
. Przypomnij sobie, czym się charakteryzuje fraszka jako gatunek literacki. Zbierz tytuły fraszek
Jana Kochanowskiego, które już znasz. Podziel je na grupy i podaj kryterium podziału.
1
mieć coś na pieczy – troszczyć się, starać się o coś.
2
naśmiać się komuś – kpić z kogoś, bawić się czyimś kosztem.
3
mieszek – niewielki worek.
4
łątka – marionetka, lalka.