Maurycy Nowakowski, "Plagiat"

MAURYCY
NOWAKOWSKI
PLAGIAT
VIDEOGRAF

Redakcja
Anna Seweryn-Sakiewicz
Projekt okładki
© Pracownia WV
Redakcja techniczna, skład i łamanie
Grzegorz Bociek
Korekta
Urszula Bańcerek
Wydanie I, Chorzów 2015
Wydawca: Wydawnictwa Videograf SA
41-500 Chorzów, Aleja Harcerska 3c
tel. 32-348-31-33, 32-348-31-35
fax 32-348-31-25
office@videograf.pl
www.videograf.pl
Dystrybucja: DICTUM Sp. z o.o.
01-942 Warszawa, ul. Kabaretowa 21
tel. 22-663-98-13, fax 22-663-98-12
dystrybucja@dictum.pl
www.dictum.pl
© Wydawnictwa Videograf SA, Chorzów 2015
tekst © Maurycy Nowakowski
ISBN 978-83-7835-433-8
Printed in EU

Prolog
Profesor Elżbieta Kruk nigdy tak bardzo nie ryzykowała. Targające
nią uczucie strachu było dla niej nowością. Serce łomotało
w klatce piersiowej jak agresywny akwizytor w zamknięte
drzwi. Po skroniach spływały kropelki potu. Koszula lepiła się
do rozgrzanych pleców i wilgotnych pach. Kobieta ledwie panowała
nad rozdygotanym ciałem. Palce drżały, z trudem trafiając
w klawisze skąpanej w ciemnościach klawiatury. Nie mogła zapalić
światła. Nikt nie wiedział, że wślizgnęła się do biura rektora
uczelni. Światło rzucane przez monitor raziło ją w oczy.
„To potrwa tylko moment” – powtarzała sobie w duchu uspokajającą
mantrę. Nie mogła wpaść w panikę. Wszystkie dokumenty
związane z projektem WrocStory są przecież w jednym
miejscu, zebrane w kilku folderach zarchiwizowanych w komputerze
profesora Juliusza Dorobka. Wystarczy je znaleźć, co
nie powinno być trudne, i usunąć. Tylko tyle. Rachu-ciachu i po
strachu. Trzy, cztery kliknięcia. Jest. Folder WrocStory 2014. Zaznacz,
kliknij, usuń. Poszło. Jeszcze z kosza. Kliknęła. Opróżnij
kosz. Pasek postępu na ułamek sekundy mignął na ekranie.
Udało się. Jedna prosta operacja sprawiła, że Elżbieta Kruk sta-
5

ła się jedyną autorką nieszablonowego projektu wartego ponad
milion złotych. Wypuściła z płuc kilka litrów ciężkiego powietrza.
Świętej pamięci profesor Juliusz Dorobek nie będzie miał
jej tego za złe, poza tym po śmierci na pewno łatwiej wybacza
się bliźnim takie drobne przekłamania. Odruchowo przeżegnała
się. W imię Ojca i Syna…

Rozdział I
1.
Europejska Wyższa Szkoła
Dziennikarstwa i Komunikacji,
14 marca 2014
Malwina Madejska z najwyższym trudem powstrzymywała
się od płaczu. Drobna iskierka mogła spowodować u niej wybuch
histerii. Przepłakała całą noc, litry słonych łez tak długo
szturmowały jej powieki, że nad ranem cierpiała z powodu piekących
oczu. Teraz były suche, ale wciąż zaczerwienione, a Malwina
Madejska kamuflowała smutek złością. Nagła śmierć profesora
Juliusza Dorobka znokautowała ją emocjonalnie.
Madejska lubiła swoją pracę. Sekretariat był jej królestwem,
a przecież sekretariaty to mózgi instytucji. „Nie ma ważniejszego
miejsca w firmie niż sekretariat” – mawiała. Jeśli tam był porządek,
to cała firma działała sprawnie. Przekonała do tej reguły
wszystkich ludzi związanych z Europejską Wyższą Szkołą
Dziennikarstwa i Komunikacji, stojących po obu stronach barykady
– studentów i wykładowców, interesantów i przełożonych.
Każdy miał jakiś interes, prośbę albo problem do rozwiązania.
Ona była jedna, spraw na głowie setka, a asystentki jeszcze
niewiele rozumiały. Na razie nawet nie potrafiły zaparzyć
dobrej kawy. Trzeba było chuchać i dmuchać na Madejską, bo
tylko ona potrafiła wszystko szybko i sprawnie załatwić. Poza
7

tym to ona dbała o spokój i dobre samopoczucie świętej pamięci
pana rektora, jego magnificencji profesora Juliusza Dorobka.
A przecież od jego nastroju tak wiele zależało.
Profesor należał do tego gatunku mężczyzn, który Malwina
zwykła nazywać poczciwymi nerwusami. Dobry, mądry, silny
człowiek, tylko trochę wyrywny. Ale trzeba było mu to wybaczyć,
bo kiedy już się wyrywał i tracił panowanie nad sobą, to
nigdy bez powodu. Madejska znała wszystkie potencjalne powody
uruchamiające zachowania nerwicowe Dorobka, dlatego
była najlepszym w świecie ochroniarzem i opiekunem. Większość
złych impulsów zatrzymywała u siebie, w sekretariacie.
Profesor był bezpieczny tylko z nią na straży. Kochała go tak,
jak wyłącznie oddana sekretarka potrafi kochać swojego dobroczyńcę,
twórcę i dumnego zarządcę tego świata.
Niespodziewana śmierć profesora Dorobka była dla Malwiny
ciosem niewyobrażalnym, ale nie mogła pozwolić sobie na
jawną żałobę. Musiała być twarda. Pocieszała się myślą, że lada
chwila pojawi się kolejny rektor, któremu będzie mogła służyć.
Znów będzie komuś potrzebna do życia i sprawnego funkcjonowania.
Sekretariat pozostanie taki sam, zmieni się tylko człowiek
siedzący w fotelu w gabinecie rektorskim. Ta myśl podnosiła
ją na duchu, ale mimo to przepłakała dwie ostatnie noce.
Pan Juliusz był jedyny w swoim rodzaju. Wódz jak się patrzy.
Służyć takiemu – to była czysta przyjemność. Chwilowo nie mogła
sobie wyobrazić nikogo innego za biurkiem profesora Dorobka.
A już na pewno nie kobiety! Kiedy okazało się, że do walki o schedę
po panu Juliuszu staną dwie panie, przeżyła kolejne rozczarowanie.
Kandydatka numer jeden – wdowa po profesorze, doktor
Julia Dorobek, przy swoim postawnym mężu zawsze wyglądała
jak sucha gałązka przytulona do potężnego drzewa. Żadna
z niej pani rektor. Drobna kobietka od zawsze wygrzewająca
się w świetle promieni intelektu i siły swojego dostojnego małżonka.
Madejską ścięło, kiedy usłyszała kiedyś, że Dorobkowa
ma dosyć życia w cieniu męża. W cieniu! Co za absurdalne po-
8

ównanie! Szczęki zwarły jej się ze złości, ale nic nie odpowiedziała.
Nie miała prawa polemizować z – było nie było – żoną
szefa. Określiła ją mianem niewdzięcznej i sprawę przemilczała,
jak przystało na sekretarkę, która wie o wszystkim, co dzieje
się na uczelni, ale niczym ksiądz zachowuje spokój i dyskrecję.
Kandydatka numer dwa – Elżbieta Kruk – nie była lepsza.
Od kiedy Dorobkowie przyjechali do Wrocławia, przykleiła się
do pana Juliusza i zgrywała jego najbliższą przyjaciółkę i powierniczkę.
A każdy wiedział, że to kobieta interesowna i wisi
na Dorobku, bo z nim dużo można załatwić. Poza tym zanadto
interesowała się mężczyznami, zwykle cudzymi. W sumie Madejska
nie lubiła Krukowej, chyba jeszcze bardziej niż Dorobkowej.
Dwie kandydatki, a jedna gorsza od drugiej.
Pogodziła się z tym, że w trakcie wyścigu o fotel rektora nie
ma komu kibicować. Miała cichą nadzieję, że chociaż wszystko
szybko się rozstrzygnie i będzie można w spokoju dalej pracować.
Jak na złość, okazało się, że na horyzoncie, zamiast nowego
rektora łagodnie i z klasą przejmującego władzę, pojawiła
się wizja kilkutygodniowej kampanii wyborczej. Madejskiej
ten pomysł wcale się nie podobał. Jej sekretariat na ten czas
przestanie pełnić funkcję mózgu instytucji. Stanie się miejscem
konfrontacji dwóch zwalczających się frakcji, niczym saloon
na Dzikim Zachodzie. Madejska nie chciała takich westernów
w swoim królestwie. Wychodziła z założenia, że kiedyś panowały
tu zdecydowanie lepsze zasady. Rozmowy prowadzono za
zamkniętymi drzwiami i nawet ona, wszystkowiedząca sekretarka,
nie znała szczegółów. Rektor pojawiał się jak papież i od
razu panowała ogólna zgoda. A teraz? Wielka awantura, wyciąganie
brudów, intrygi, kłótnie, debaty quasi-polityczne… Brakuje
tylko konkursu audiotele. Pan Juliusz będzie się pewnie przewracał
w grobie. Aż dziwne, że o głośnej kampanii wyborczej
na EWSDiK nie piszą w gazetach… Odpukać w niemalowane!
Malwina Madejska lubiła swoją pracę, ale teraz była tym
wszystkim odrobinę zniesmaczona. Jej zniesmaczenie podnio-
9

sło się do potęgi drugiej, gdy ktoś otworzył drzwi sekretariatu
bez pukania.
– Pani Malwinko! – usłyszała głos profesora Żygadły. – Dlaczego
nie ma jeszcze kartki odwołującej wtorkowe zajęcia? Pamięta
pani, że we wtorek jest pogrzeb profesora Dorobka?
Ostatnie słowa wbiły się w nią jak zimny sztylet.
– Profesorze – odparła z przekąsem – żyjemy w dwudziestym
pierwszym wieku, dziś ważniejszy jest mejling, a nie karteczki
na tablicy ogłoszeń. Rano rozesłaliśmy pół tysiąca mejli do
studentów, opublikowaliśmy też informację na Facebooku, ale
dla pana świętego spokoju napiszę jeszcze karteczkę i powieszę
w korytarzu. Nie dalej jak za pół godziny zawiśnie na tablicy.
– Będę wdzięczny. To wbrew pozorom nadal jest nad wyraz
skuteczne.
Zmusiła się do nieszczerego uśmiechu. Utrzymała go na twarzy
do momentu zamknięcia drzwi, po czym puściła wszystkie
hamulce bezpieczeństwa. Policzki zaczęły mrowić, broda dygotać.
Dwie gigantyczne łzy wyskoczyły zza powiek, jak sprinterzy
na torze, i popłynęły w dół, ryjąc zygzakowate tory aż po
podbródek. Tam kołysały się chwilę i kapnęły na biurko. Ktoś
zapukał do drzwi.
– Nie wchodzić! – pisnęła, sięgając po chusteczkę.
2.
Gałów pod Wrocławiem, dom Anity
i Jana Komarów, 16 marca
Anita Komar wysłała ostatnie mejle informacyjne. Operacja
„Wrocław Otwartym Sercem Europy” została dopięta na ostatni
guzik. Wielki marsz studentów zaplanowano, dofinansowano
i rozreklamowano niemalże idealnie. Jej udział w tym sukcesie
był trudny do przecenienia. To głównie za jej sprawą mała stu-
10

dencka popijawa przeistoczyła się w wielką kulturalną imprezę,
zyskując status jednej z najważniejszych inicjatyw młodzieżowych
tego roku. Przystąpiła do projektu z wielkim zapałem,
mając chwilowo dosyć „czarnego PR-u”, w którym się specjalizowała.
Brud politycznych rozgrywek i biznesowych zapasów
pozbawionych reguł lepił się do niej i coraz częściej rzutował
na reputację. „Kto tapla się ze świniami w jednym bajorku, sam
po pewnym czasie staje się świnią. Czas zrobić coś pozytywnego”
– zadecydowała przed dwoma miesiącami, przejmując odpowiedzialność
za reklamę i organizację medialną marszu Wrocław
Otwartym Sercem Europy.
Sześćdziesiąt dni intensywnej pracy wystarczyło, żeby zainteresować
wszystkie najważniejsze media i włączyć w organizację
kilkuset studentów większości wrocławskich uczelni.
Wykonała sto dwadzieścia procent normy. Świetnie spisał się
Wojtek, sporo dobrego wniosła też Basia. „Stworzyliśmy niezły
zespół” – uśmiechała się pod nosem, przeglądając wykaz planów
i założeń zrealizowanych w komplecie, często nawet z pewną
nawiązką. Na trzy dni przed marszem mogła spokojnie otworzyć
butelkę szampana i wypić za sukces. Tylko chwilowo nie
miała z kim świętować.
Poczuła ulgę i satysfakcję, a chwilę później ukłucie niepokoju.
„Wszystko się udało, ale co będzie z nami? – pomyślała.
– Teraz, kiedy wspólna misja się kończy, a Wojtek niedługo
wyjeżdża na staż do Londynu, nasze światy mogą przestać
się przenikać. To może oznaczać początek końca”. W głębi serca
czekała na telefon. Dochodziła dwudziesta trzecia. Dziś już
nie zadzwoni. Wzięła do ręki smartfon i kilka sekund biła się
z myślami, szukając pretekstu do rozmowy z Wojtkiem. Takiego,
żeby nie wyjść przy tym na napaloną starą idiotkę. „Nie, to
bez sensu, a poza tym jest już późno. Jutro. Jutro się zdzwonimy”
– postanowiła w końcu.
Odłożyła telefon na biurko, nieco rozczarowana swoją racjonalną
decyzją.
11

– Co się ze mną dzieje? – szepnęła pod nosem, wiedząc, że
to głupie pytanie.
Działo się z nią to, co musiało się dziać z czterdziestoletnią
kobietą, której akcja kombinacyjna pod tytułem „uwieść studenta”
zakończyła się pełnym sukcesem. Płonęła z miłości. Czuła
niepokój, ale nie żałowała własnych decyzji. Tak musiało być!
Smartfon przesunął się po biurku w wibracyjnych drganiach
i zamruczał. Na wyświetlaczu pojawiło się zdjęcie Wojtka. Serce
Anity uderzyło mocno, po czym stanęło, jakby chcąc podsłuchać
rozmowę. Odebrała.
– Wojtek?
– Cześć. – Głos Wojtka był stłumiony, ale tliła się w nim jakaś
niezdrowa ekscytacja. – Przepraszam, wiem, że jest późno,
ale musimy się spotkać.
– Co się dzieje?
– Mam złą wiadomość, ale nie na telefon.
Spojrzała na zegarek.
– Mogę być o wpół do na Solnym. Ale powiedz chociaż,
o co chodzi.
– Ludzie z SBC chcą nam zepsuć zabawę.
– Niemożliwe…
– Też tak myślałem, dopóki nie usłyszałem szczegółów planu
„Koń trojański”. Genialny w swojej prostocie i, niestety, możliwy
do przeprowadzenia.
– Skąd wiesz?
– Poczta pantoflowa, ale nie głuchy telefon. To wiarygodne info.
Wierzyła mu. Wojtek nie był naiwny i twardo stąpał po ziemi.
Poza tym nigdy nie siałby paniki bez powodu. Jeśli mówił,
że SBC mogą rozrabiać na marszu, to znaczy, że tak było. W jednej
chwili pożałowała, że zadzwonił. Przekazał jej tak złe informacje,
że lepiej, gdyby tej rozmowy w ogóle nie było.
– Ubieram się i za pięć minut wyjeżdżam.
Schowała telefon do kieszeni marynarki i zamknęła laptop.
Wyszła z gabinetu i cicho przeszła korytarzem. Miała nadzieję,
12

że Janek śpi i ostatnią rzeczą, jakiej by chciała, to go teraz zbudzić.
Zeszła schodami do ciemnego salonu i, stąpając na palcach,
skierowała się do wyjścia.
– Dokąd? – Ciężki, podlany alkoholem głos męża wypełzł
z rogu ciemnego salonu.
Drgnęła przestraszona.
– Muszę wyjść, pilna sprawa.
Założyła buty i sięgnęła po płaszcz.
– Jedziesz do niego…
– Złe wieści w sprawie marszu, naziści będą rozrabiać.
Owinęła się szalikiem. Spojrzała w stronę, z której dobiegał
pijany głos Janka. Kontury mebli powoli wyłaniały się z ciemności.
Wytężyła wzrok. Teraz widziała. Janek siedział na dużej
pufie obok szklanego stolika, na którym majaczył kształt pękatej
butelki i jeszcze bardziej pękatego kieliszka. Mąż chyba nie
patrzył w jej stronę. Głowę miał spuszczoną. Chyba. W ciemności
niewiele było widać.
– Kochasz go… – padło ni to pytanie, ni to podszyte pretensją
stwierdzenie faktu.
– Kocham – usłyszała swój własny głos, jakby ktoś siedział
w jej gardle i bez namysłu odpowiedział za nią.
– Żebyś się nie spaliła z tej miłości.
Wyszła z domu. Chłodne marcowe powietrze owiało jej rozpalone
policzki. Pijana zazdrość męża nie była tak ważna, jak
bezpieczeństwo piątkowej manifestacji.
3.
Ratusz, 17 marca
Anita Komar maszerowała długim korytarzem wrocławskiego
ratusza. Jej wysokie obcasy wystukiwały nerwowy rytm odbijający
się echem od chłodnych ścian. Marsz kobiety śpieszącej się
13

i zaniepokojonej. Miała nadzieję, że wygląda lepiej, niż się czuje.
Była zmęczona, niewyspana i podminowana. Wory pod oczami,
których szczerze nienawidziła, zdawały się tak ciężkie, jakby
ktoś podczepił pod nie małe kotwice. Robiąc makijaż, doszła do
wniosku, że wygląda jak spaniel. Ze spotkania z Wojtkiem wróciła
o trzeciej nad ranem. Próbowała złapać kilka godzin snu, ale
wieści, jakie Wojtek jej przekazał, wirowały w jej głowie, nie dając
spokoju. Kręciła się z boku na bok i zapadała w krótkie letargi.
Płytkie sny mieszały się z uciążliwymi przemyśleniami. Wstała
kilka minut po siódmej, by jak najwcześniej skontaktować się z Filipem
Bojanowskim, prawą ręką prezydenta miasta, człowiekiem
odpowiedzialnym za organizację manifestacji. Naprędce umówili
się na spotkanie z komendantem wrocławskiej policji, Krzysztofem
Buczkowskim, w nadziei, że uda się zapobiec tragedii.
Usiedli we troje przy wielkim niczym świąteczny stół biurku
Bojanowskiego.
– Może zaczniemy od raportu komendanta, który być może
trochę panią uspokoi. – Bojanowski wskazał ręką Buczkowskiego.
– A później opowie nam pani o swoich obawach.
Anita pokiwała głową. Zachowała kamienną twarz, ale zdradzała
ją podrygująca noga.
– Ja uważam, że nie ma powodów do strachu – zaczął spokojnie
Buczkowski. – Jesteśmy dobrze przygotowani. Przedstawiono
wreszcie ostateczną trasę przemarszu, co umożliwiło nam
ustalenie, które ulice i w jakich porach należy wyłączyć z ruchu
samochodowego. Aby zwiększyć bezpieczeństwo, wszystkie
wejścia na rynek, oprócz gardła od strony placu Dominikańskiego,
zostaną zamknięte. Marsze wyruszą równocześnie
z trzech różnych stron miasta punktualnie o siedemnastej, z najdalej
usytuowanych uczelni. Kolejne grupy dołączać będą na
trasach tych trzech manifestacji zmierzających na plac Dominikański.
Tam wszyscy zejdą się mniej więcej o osiemnastej trzydzieści
i stamtąd cała manifestacja wleje się na rynek. Spodziewamy
się dwóch, może trzech tysięcy ludzi.
14

– Pomieścimy się? – spytał Bojanowski.
– Tak, trzy tysiące ludzi, jeśli to zdyscyplinowana, ciasno
idąca masa, to szeroki na pięćdziesiąt metrów wąż o długości
jednego kilometra. Do ogarnięcia dla dwóch oddziałów policji.
– Zdyscyplinowana? – Bojanowski uśmiechnął się pod nosem.
– Pamięta pan, komendancie, że mówimy o studentach?
Wymienili podszyte ironią spojrzenia.
– Poradzimy sobie – sapnął Buczkowski.
Bojanowski zerknął na Anitę i momentalnie spoważniał.
– Pani Anita zapewne jest ciekawa, jak wygląda sprawa monitorowania
środowisk neonazistowskich.
Komendant zaplótł ramiona na piersi.
– W tych sprawach nic się nie zmieniło – odparł. – Zarówno
SBC, jak i Matka Ojczyzna składały wnioski o zgodę na manifestacje
narodowe dwudziestego pierwszego marca, ale w obu
przypadkach odpowiedzi były odmowne. Nie mają więc prawa
pojawić się w piątek na rynku. Obserwujemy te środowiska, nie
dzieje się tam nic, co mogłoby nas niepokoić. Nie zanosi się na
nielegalną inicjatywę. Dla pewności zamykamy rynek z trzech
stron już w nocy z czwartku na piątek, żeby nie spotkała nas
żadna niespodzianka w postaci nieoficjalnej kontrmanifestacji.
Trzymamy rękę na pulsie.
Filip Bojanowski uniósł brwi i zwrócił twarz w stronę Anity,
jakby pytał: „I co pani na to?”. Anita, jak przystało na mistrzynię
public relations, przemówienie na tę okazję miała już przemyślane.
Krótkie, treściwe, logiczne.
– Z moich informacji wynika, że kilkudziesięcioosobowa
grupa neonazistów zamierza maszerować razem ze studentami.
Akcja, którą wymyślili, nazywa się „Koń trojański”. Serca
Biało-Czerwone wykorzystują sympatyzujących z nimi studentów,
żeby w porze zbiórek incognito wprowadzić swoich ludzi
na dziedzińce uczelni. Chcą wmieszać się w tłum. Jeśli im się
to uda, będziemy mieli wielki problem, bo mogą nam rozwalić
imprezę od środka.
15

– To jakaś kompletna bzdura, gdzie to pani usłyszała? – Buczkowski
poderwał się nerwowo na krześle.
– Wojciech Krzykowski, student Europejskiej Wyższej Szkoły
Dziennikarstwa i Komunikacji, a także mój bliski współpracownik,
dowiedział się o tym z wiarygodnego źródła. Od chłopaczka,
który jeszcze niedawno działał w młodzieżówce narodowej
i nie zdążył pozrywać wszystkich kontaktów. Nagrał rozmowę
dwóch aktywnych bojówkarzy na dyktafon. Plik jest do wglądu.
Nad biurkiem zawisło ciężkie milczenie, łączące w sobie
niepokój Anity ze zdziwieniem i niepewnością Bojanowskiego
i Buczkowskiego.
– Nie wydaje mi się, żeby to była prawdziwa informacja –
ciszę przerwał komendant. – Prawdopodobnie ktoś chce zasiać
ferment albo dzieciaki z nudów snują spiskową teorię dziejów.
Gdyby taka akcja naprawdę była przygotowana, wiedziałbym
o tym. Środowisko SBC jest skrupulatnie monitorowane. Od kilku
miesięcy przewidujemy każdy ich ruch.
Anitę Komar zamurowało, niepokój powoli ustępował miejsca
irytacji, ale zachowała dyplomatyczny ton.
– Przykro mi, ale nie przekonuje mnie ta argumentacja, panie
komendancie – rzuciła sucho.
– Przekonywanie i uspokajanie pani nie należy do moich obowiązków
– odciął się Buczkowski.
– A co należy?!
– W tym przypadku dbanie o bezpieczeństwo imprezy masowej!
– Ciekawe, jak pan zadba o bezpieczeństwo w sytuacji, kiedy
jednostki niebezpieczne ukryją się wśród ludzi, których powinien
pan chronić? Myślał pan o tym?!
Filip Bojanowski wykonał tonujący nastroje ruch ręką.
– Spokojnie, pani Anito. Ja uważam, że dla naszego dobra
lepiej zaufać panu komendantowi. Logicznie rozumując, kto
ma bardziej wiarygodne informacje? Szef wrocławskiej policji
czy student dziennikarstwa i pracownik public relations? Proszę
spokojnie pomyśleć.
16

Uśmiechnął się pojednawczo, ale Anita skontrowała go
ostrym spojrzeniem.
– Bardziej wiarygodne informacje ma ten, kto lepiej wykonał
swoją pracę! – wycedziła.
– Ma mi pani coś do zarzucenia?! – warknął Buczkowski.
– Otóż mam! Opowiadanie bajek, panie komendancie, o skrupulatnym
monitorowaniu i przewidywaniu ruchów neonazistów!
Skoro macie ich pod lupą, to dlaczego miesiąc temu zdewastowali
instalację artystyczną? Jakoś tego ruchu nie udało się wam
przewidzieć! – Urwała na sekundę. – A może nie chcieliście go
przewidywać?!
– Pani sobie daruje tego typu tanie złośliwości!
– Proszę państwa! – Filip Bojanowski podniósł głos i obie
ręce w górę. – Uspokójmy emocje. Jesteśmy na finiszu długiej,
trudnej i ważnej misji. W ciągu dwóch miesięcy wspólnymi siłami
z planów zwykłej studenckiej popijawy zrobiliśmy dużą imprezę
kulturalną. Nasza nerwowość wynika głównie z tego, że
jesteśmy zmęczeni, a im bliżej manifestacji, tym bardziej zależy
nam, żeby nic nie zakłóciło jej przebiegu. Pani Anito, wraz
z panem Wojciechem Krzykowskim i panią Barbarą Świątnicką
dokonała pani rzeczy wyjątkowej. Jeszcze nie organizowałem
tak dobrze rozreklamowanej imprezy. Jestem pani ogromnie
wdzięczny za wykonaną pracę i za poświęcenie. Niestety,
właśnie tacy, oddani sprawie ludzie, jak pani, są najczęściej narażeni
na tego typu prowokacje.
– A jeśli to nie prowokacja!?
Dłoń Filipa Bojanowskiego, wystawiona niczym indiańskie
pozdrowienie, znów zasiała ciszę.
– Kiedy wszyscy dają z siebie wszystko – spokojnym głosem
podjął wątek – pracują na sto procent możliwości i wykonują
sumiennie należące do nich zadania, to nie ma powodów
do zmartwień. Jesteśmy wybitnymi specjalistami w swoich dziedzinach.
Musimy ufać sobie nawzajem. Pani pracę łatwo ocenić,
bo jej znakomite efekty widzimy już od dawna, ale panu komen-
17

dantowi także należy się pełne poparcie i zaufanie. Do tej pory
spisywał się bardzo dobrze. Ostateczny egzamin jego pracy będzie
miał miejsce dopiero w piątek i wierzę, że pan komendant
i jego ludzie zaliczą go tak celująco, jak pani ekipa.
Usta Bojanowskiego rozjechały się tak szeroko, że ich kąciki
niemalże dotknęły uszu. Anicie nie było do śmiechu, ale sam
fakt, że przekazała informację od Wojtka, nieco ją uspokoił. Odpowiedzialność
spoczywała teraz na barkach Bojanowskiego
i Buczkowskiego. Ona zrobiła wszystko, co mogła.
4.
Redakcja „Korespondenta
Wrocławskiego”, 18 marca
Redaktor naczelny „Korespondenta Wrocławskiego”, Dariusz
Ostrowski, twierdził, że najlepsze artykuły to te, które łapią
czytelnika już samym tytułem i nie puszczają aż po ostatnią
literkę puentującego zdania. Choćby świat się walił. Niech się
jajecznica przypala, woda w wannie przeleje, dziecko spóźni do
szkoły albo niech autobus ucieknie. Nieważne! Czytasz, bo to
na pięć minut staje się najważniejsze. Ale żeby tak było, artykuł
musi mieć lep. Tu nie ma miejsca na żadną mieliznę ani watę literacką.
Tylko ważne informacje i argumenty, ewentualnie jakaś
błyskotliwa analiza. Taki właśnie był wysmarowany przez Marcina
Farona tekst, który kwadrans wcześniej znalazł się w jego
skrzynce. Bóg jeden raczy wiedzieć, skąd ten chłopak wytrzasnął
takie informacje. Musiał jakoś dotrzeć do samego źródła, bo fakty
były takie, że tekst pod tytułem Serca będą biły urywał dupę.
O tym, że naziści z grupy Serca Biało-Czerwone będą rozrabiać
w trakcie manifestacji Wrocław Otwartym Sercem Europy,
wiedziały nawet najmniej rozgarnięte przedszkolaki, ale tego,
że zaatakują marsz od środka, nikt by nie przewidział. A nawet
18

jeśli, zostałby pewnie wyśmiany za naiwne bajkopisarstwo. Ale
nie Faron. On nie przewiduje, tylko wie na pewno. Jego artykuł
został tak naszpikowany argumentami, jakby sam autor był pomysłodawcą
akcji „Koń trojański”. Ostrowski skończył drugą
lekturę tekstu. Przeszły go ciarki. Jedno wiedział na pewno: trzeba
szybko przeskładać gazetę. Wywiad Iwonki z dyrektorem teatru
muszą przesunąć na piątą stronę, na pierwszej zostanie tylko
zajawka. Tematem numeru będzie zagrożenie piątkowej manifestacji.
Takiej kwestii nie wolno marginalizować!
* * *
Dziennikarz Marcin Faron pędził chodnikiem, z trudem mijając
wlokących się przechodniów. Przeklinał w duchu swoją
niefrasobliwość i zastanawiał się, jak to się dzieje, że całe życie
dokądś się śpieszy, a i tak wszędzie się spóźnia. Autobus z Warszawy,
o dziwo, wyruszył punktualnie. O dziwo, nie złapał też
poślizgu na trasie. Stanął na peronie wrocławskiego dworca
PKS, tak jak było zaplanowane, parę minut po ósmej. Gdyby
Faron nie poczuł zasysającego go od wewnątrz głodu i nie postanowił
wdepnąć na tosta do baru U Witka, nie musiałby teraz
pędzić z wywieszonym jęzorem, potrącając Bogu ducha winnych
ludzi, bez szans na to, że zdąży. Ale skąd mógł wiedzieć,
że U Witka o tej porze będzie kolejka wyłażąca aż poza lokal?
Skąd mógł wiedzieć, że przyjdzie mu czekać na tosta ponad pół
godziny? Jadł w drodze, ale i to niewiele pomogło. Tost o wielkości
połowy bochenka chleba był pyszny, ale stawiał zaciekły
opór. Faron klął na oblepiający brodę ser i pieczarki spuszczające
się na linach tego sera niczym grotołazi.
Walczył z tostem bite dwadzieścia minut. Zaczął biec, kiedy
spóźnienie było ledwie pięciominutowe. Teraz przekroczyło
kwadrans. Szlag, spóźnić się do pracy akurat w dniu, kiedy
ważą się losy tak ważnego artykułu! Serca będą biły to wynik
kilkudniowego śledztwa dziennikarskiego, które zawiodło Faro-
19

na najpierw do Legnicy, później do Lubina, a na koniec do Warszawy,
gdzie Marcin odnalazł wreszcie właściwego człowieka
z właściwą wiedzą i wystarczającą chęcią współpracy. Powstał
genialny materiał z pierwszej ręki, ale trzeba będzie o niego jeszcze
trochę powalczyć. Łamy „Korespondenta” bywają oporne
w takich sprawach. Kultura przede wszystkim, sprawy społeczne
w drugiej kolejności.
Wpadł do biura redakcji, zdyszany, czując wilgoć na plecach.
Momentalnie obsiadły go spojrzenia dziennikarzy, niczym muszki
spoconą twarz biegacza. Rednacz Ostrowski demonstracyjnie
rozłożył ręce, jakby pytał: „Gdzie ty się podziewasz, chłopaku?”.
Marcin omiótł wzrokiem cały zespół. Złapał oparcie najbliższego
wolnego krzesła, ustawił je bliżej siedzącej w półokręgu
ekipy i usiadł. Redaktor Iwona Wilczek, siostrzenica szefa, demonstracyjnie
odwróciła od niego twarz i poprawiła spódnicę.
– Rozmawiamy o twoim artykule – zagaił Ostrowski. – Skąd
masz info?
– Dotarłem do gościa… – Faron dyszał, regulując oddech.
– …który działał w SBC, ale kilka tygodni temu mu się we łbie
poustawiało i odszedł. Wyjechał do Warszawy, bierze ślub i już
jest jedną nogą w innym świecie, ale nie pozrywał jeszcze wszystkich
kontaktów. Info od niego jest pewne. Nie bał się gadać, bo
w przyszłym tygodniu wyjeżdża z rodziną za granicę. Krótko
mówiąc, dziewczyna go naprostowała, a teraz spierdalają, byle
dalej od starych znajomości…
– Dzwoniłeś na policję? – wtrąciła się Iwona.
– Chciałem, żeby na razie redakcja się z tym zapoznała.
– Masz keczup na brodzie. – Pokręciła głową z dezaprobatą.
– Sorry. – Faron wyciągnął chusteczkę z kieszeni. – Jadłem
w biegu.
– Żarty na bok – inicjatywę przejął Ostrowski. – Masz jakieś
nagrania tych rozmów?
– Wszystkie rozmowy, jakie przeprowadziłem, są do wglądu,
mogę je szefowi przesłać, jeśli jest taka potrzeba.
20

– Taki materiał to duża odpowiedzialność. Puścimy go jutro,
na trójce, z dużą zajawką na jedynce, jako temat numeru.
– Jak to? – Iwona rozłożyła ręce. – A mój wywiad z Janem Klatą?
– Wszystko nam się przesunie, nic nie poradzimy. – Ostrowski
podrapał się za uchem. – Klatę damy na czwartej i piątej. Nawet
lepiej się tekst ułoży.
Wilczek zacisnęła swoje ładnie wykrojone usta, jakby w obawie,
że następne słowa, które z nich wypłyną, mogą okazać się
niecenzuralne. Strzeliła zimnym wzrokiem w stronę Farona.
– Myślałam, że mamy profil kulturalny – w jej głosie pojawiła
się chłodna obojętność podszyta pretensją.
– Bo mamy, Iwonko – westchnął Ostrowski. – Ale interesuje
nas wszystko, co dzieje się w mieście.
– Zawsze skandale mają pierwszeństwo, a kultura jest spychana
na margines. To poziom tabloidu!
– Bez przesady – wtrącił się Janek z działu filmowego. – Nie
nazwałbym tego skandalem, ale ważnym, gorącym niusem.
To może być wiadomość dnia we wszystkich mediach, poza tym
jest ściśle związana z marszem, który przecież ma charakter kulturalny.
Nie można takich rzeczy przemilczeć.
– Jeśli posiada się takie informacje, to przede wszystkim trzeba
to zgłosić na policję!
– Iwonko, zgłosimy. – Ostrowski położył dłoń na ramieniu
siostrzenicy. – Dziś wieczorem osobiście skontaktuję się
z rzecznikiem policji i wszystko mu przekażę, łącznie z nagraniami
Marcina.
– Dlaczego nie teraz?
– Bo teraz mamy dużo roboty…
– Bo teraz ktoś mógłby nam podkraść temat! – Iwona poderwała
się z krzesła. – Sądziłam, że tworzymy pismo z pewnymi
ambicjami, a nie brukowiec z krwią na pierwszej stronie!
To nie tak miało być!
Kilka par oczu odprowadziło ją do drzwi.
– Hiena! – syknęła, mijając Farona.
21