Projekt lendor Gjeografi VI: Mjedisi yne lokal
2018 Projekt : mjedisi yne lokal - Berati Punoi : Enkeleda Sinjari Shkolla: “Llambi Goxhomani”
- Page 2 and 3: Projekt : mjedisi yne lokal - Berat
- Page 4 and 5: Projekt : mjedisi yne lokal - Berat
- Page 6 and 7: Projekt : mjedisi yne lokal - Berat
- Page 8 and 9: Projekt : mjedisi yne lokal - Berat
- Page 10 and 11: Projekt : mjedisi yne lokal - Berat
2018<br />
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Punoi : Enkeleda Sinjari<br />
Shkolla: “Llambi Goxhomani”
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Njohja dhe zbulimi I mjedisit <strong>lokal</strong> të qytetit të Beratit nëpërmjet kërkimit gjeografik.<br />
<br />
<br />
<br />
Nxitja e veprimtarive të pavarura, në grup dhe të punës krijuese;<br />
Edukimi i drejtpërdrejtë për dashurinë për qytetin e tij;<br />
Stimulimi i të menduarit kritik e krijues për zgjidhjen e problemeve reale;<br />
Realizimi i lidhjeve me jetën e përditshme dhe problemet që shfaqen në mjedisin <strong>lokal</strong>;<br />
krijimi i aftësive për punë kërkimore, për të vëzhduar dhe zbuluar lidhjet shkak-pasojë, për të nxjerrë përfundime.;<br />
Përforcimi shprehive të punës në grup, disiplinës dhe sjelljes së kulturuar;<br />
Realizimi I lidhjeve brenda dhe jashtëlëndore të gjeografisë.<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 1
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Nxënësi:<br />
Përshkruan përbërësit kryesorë të relievit, burimet ujore, botën shtazore dhe bimore, mikroklimën në zonën e Beratit<br />
Vëzhgon dhe sjell shembuj si kanë ndikuar këto burime në jetën e banorëve<br />
Diskuton mbi rrugët nëpërmjet të cilave njerëzit kanë shfrytëzuar pasuritë natyrore<br />
Pranon dhe respekton diversitetin natyror, shoqëror, kulturor të zonës ku banon.<br />
Demonstron përkujdesje dhe ndjeshmëri për burimet natyrore dhe ruajtjen e tyre.<br />
Vlerëson me objektivitet rezultatet e të dhënave krahasuar me ato të shokëve.<br />
Respekton idetë dhe përvojat e prezantuara nga të tjerët.<br />
Zhvillimi mjedisor dhe bashkëveprimi komunitar për mbrojtjen e tij<br />
Përshkruan strukturën moshore të popullsisë në zonën e Beratit<br />
Mbledh të dhëna statistikore për të shpjeguar lëvizjet e popullsisë së zonës në periudha të ndryshme dhe shkaqet.<br />
Dallon karakteristikat kryesore të vendbanimeve në qytetin e Beratit.<br />
Krahason mënyrën e jetesës së popullsisë në mjedisin e tij <strong>lokal</strong> me atë të popullsisë në mjedise të tjerë.<br />
Evidenton:monumentet e trashëgimisë kulturore dhe natyrore të zonës;<br />
vlerat turistike që kanë monumentet e trashëgimisë kulturore dhe natyrore të zonës;<br />
rreziqet natyrore dhe antropogjene qëkërcënojnë vlerat e trashëgimisë kulturore dhe natyrore të zonës.<br />
Identifikon llojet kryesore të veprimtarive prodhuese ekonomike, industriale dhe tregtare në mjedisin <strong>lokal</strong>.<br />
Përcakton vendndodhjen e rrugëve locale e kombëtare, të ndërtesave të qeverisjes <strong>lokal</strong>e e qendrore, objektet e edukimit të nxënësve,<br />
parqe, biblioteka etj.<br />
-Parashtron ide (me shkrim dhe me gojë) mbi ndikimin e veprimtarisë së njeriut në mjedisin natyror të zonës dhe nevojën e<br />
bashkëpunimit komunitet–qeverisje <strong>lokal</strong>e për mbrojtjen e mjedisit;<br />
Përdor hartën topografike të qytetit/fshatit për t’u orientuar në mjedisin e tij <strong>lokal</strong><br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 2
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Kërkime gjeografike<br />
Pune ne grupe , vëzgjime në terren , hulumtim në internet, ekspozita etj<br />
Të gjithë nxënësit e klasës së gjashtë dhe komunitetit<br />
-Pesë temat e gjeografisë<br />
-Orientimi në natyrë<br />
-Gjerësia dhe gatësia gjeografike<br />
-Hartat gjeografike<br />
-Kapitulli: <strong>Mjedisi</strong> ynë <strong>lokal</strong><br />
Gjuha shqipe, Matematika, Biologjia, Historia, Qytetaria, Ed. Fizik dhe<br />
shëndetësor, TIK<br />
Mësuesi I Biologjisë: identifikimi I saktë I botës bimore dhe shtazore të mjedisit tonë local<br />
Mësuesi I Informatikës: përdorimi I programit ëord dhe ppt për realizimin e projektit<br />
Prindërit e nxënësve: materiale të ndryshme që ju duhen nxënësve si: postera, foto të printuara etj<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 3
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Hapi I parë<br />
Kjo veprimtari zhvillohet me nxënësit e klasës se gjashtë<br />
Zgjedhja e pyetjeve kryesore kerkimore<br />
Njihen nxënësit me temën e projektit<br />
Pyeten nxenesit :<br />
Çfarë do të doni të dinit për qytetin tonë të Beratit, duke u bazuar në njohurite e marra në kapitullin <strong>Mjedisi</strong> ynë <strong>lokal</strong>?<br />
Rendit çështjet e trajtuara në kapitullin :<strong>Mjedisi</strong> ynë <strong>lokal</strong><br />
Pozita gjeografike dhe relievi I qytetit tonë<br />
Hidrografia<br />
Klima dhe gjallesat ne qytetin tonë<br />
Popullsia<br />
Vendbanimet<br />
Qeverisja dhe ekonomia<br />
Turizmi<br />
Pasuritë natyrore-zonat e mbrojtura<br />
Trashëgimia kulturore<br />
Problemet mjedisore te qytetit tonë<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 4
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Grupohen çështjet duke u bazuar në Pesë temat e gjeografisë, të cilët nxënësit I kanë mësuar në kapitullin: <strong>Gjeografi</strong>a dhe kërkimi<br />
gjeografik<br />
Duke njohur moshën e nxënësve në realizimin e këtij projekti mësuesi i ndihmon me referenca të ndryshme, për të lehtësuar<br />
hulumtimin e tyre në Internet.<br />
Krijohen grupet me 5 anëtarë<br />
Zgjidhet kryetari I grupit<br />
b. HAPI I DYTË<br />
Caktohet për çdo anëtar detyra sipas nënçështjeve:<br />
anëtari 1: Vendi<br />
anëtari 2: Vendndodhja<br />
anëtari 3:lidhja e njeriut me mjedisin<br />
anëtari 4: lëvizja<br />
anëtari 5: rajoni<br />
c. HAPI I TRETË<br />
Caktohet së bashku me anëtarët e grupit, mënyra dhe forma e paraqitjes së projektit: libër, poster, poëerpoint etj<br />
d. HAPI I KATËRT<br />
Grupet përcaktojnë me ndihmën e mësueses detyrat në punën kërkimore për secilin anëtarë.<br />
Hulumtojnë në internet sipas detyrës që ju është ngarkuar<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 5
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Hapi I pestë<br />
KËRKIMI GJEOGRAFIK<br />
Nxënësit<br />
-hulumtojnë në internet në klasën e TIK sipas referencave,librave të marra në bibliotekë<br />
- mbledhin informacionin e nevojshëm sipas detyrave që kanë.<br />
Pesë temat e<br />
gjeografisë<br />
Vendi<br />
a) Karakteristika<br />
fizike<br />
b) Karakteristika<br />
kulturore<br />
c) Karakteristikat<br />
njerëzore<br />
Detyrat kërkimore Kërkim - hulumtim Rezultatet e të nxënit<br />
• Përshkruani vendin (Sipërfaqen ,<br />
popullsia).<br />
• Cila është klima e qytetit tonë<br />
(temperatura, reshjet)?<br />
• Çfarë lloj karakteristikash fizike<br />
(male, lumenj,lugina, kodra)?<br />
Ngjyros dhe emërto trajtat kryesore<br />
të relievit<br />
• Përshkruani njerëzit që jetojnë<br />
këtu (traditat,besimi, qeverisja,<br />
këngët dhe vallet popullore etj.)<br />
•listo figura të shquara të qytetit të<br />
Beratit dhe jep një përshkrim të<br />
shkurtër të veprimtarisë së tyre<br />
Veprimtari ne terren<br />
https://sq.wikipedia.org/ëiki/B<br />
erati<br />
bashkiaberat.gov.al/<br />
https://cultureplacesblog.ëord<br />
press.com/2016/.../gjeografiae-berati.<br />
ëëë.uamd.edu.al/...content/.../<br />
TURIZMI-HISTORIK-NË-<br />
QARKU...<br />
https://www.reporter.al ›<br />
Posts › Reportazhe<br />
“Berati në fonoteka”<br />
Parashqevi Sahtçiu<br />
Përshkruan:<br />
•përbërësit kryesorë të relievit duke dalluar<br />
elementë të veçantë;<br />
burimet ujore (burime, lumenj, liqene,dete<br />
etj.);<br />
botën bimore dhe shtazore;<br />
mikroklimën në mjedisin ku jeton.<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 6
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Vendndodhja<br />
a)Absolute<br />
b)relative<br />
Lidhja e njeriut<br />
me mjedisin<br />
a)përdorimi I<br />
mjedisit<br />
b)ndikimi në mjedis<br />
c)ndryshimet<br />
positive dhe<br />
negative<br />
Zbulo dhe dokumento një problem<br />
real që lidhet me relievin ose klimën<br />
Rendit shkaqet dhe pasojat e<br />
dukurisë që ke zbuluar<br />
Propozo rrugët për zgjidhjen e<br />
problemit<br />
• Ku ndodhet qyteti i Beratit<br />
(hemisfera , kontinenti, rajoni,<br />
gjatësia dhe gjerësia gjeografike,)?<br />
• Sa larg është nga qyteti i Beratit<br />
nga Kryeqytetit i Shqipërisë<br />
(distanca në kilometra(llogaritje në<br />
hartë))?<br />
• ndërto hartën skicë të Shqipërisë<br />
duke përcaktuar vendndodhjen<br />
relative të qytetit të Beratit(rrethet<br />
me të cilat kufizohet)<br />
Veprimtari ne terren<br />
Përzgjidh një objekt dhe<br />
kryej orientimin sipas pikave të<br />
horizontit nëpërmjet hartës<br />
topografike<br />
• Si përdorin njerëzit tokën<br />
(blegtori, kullotja, minierat,<br />
industria)?<br />
•cilat janë degët kryesore të<br />
ekonomisënë zonën tonë?<br />
• Si e përdorin njerëzit mjedisin e<br />
tyre?<br />
•Ae kanë ndryshuar ata mjedisin (<br />
identifiko ndryshimet)<br />
• Realizo fotografi të marra me<br />
aparatin tënd në lidhje me zonat e<br />
https://sq.wikipedia.org/ëiki/Q<br />
arku_i_Beratit<br />
https://sq.wikipedia.org/ëiki/B<br />
erati<br />
bashkiaberat.gov.al/?cat=26<br />
&paged=2<br />
“Berati në fonoteka”<br />
Parashqevi Sahtçiu<br />
Përdor hartën topografike të qytetit/fshatit<br />
për t’u orientuar në mjedisin e tij <strong>lokal</strong><br />
Përcakton vendndodhjen e rrugëve locale<br />
e kombëtare, të ndërtesave të qeverisjes<br />
<strong>lokal</strong>e e qendrore, objektet e edukimit të<br />
nxënësve, parqe, biblioteka etj.<br />
Vëzhgon dhe sjell shembuj si kanë ndikuar<br />
këto burime në jetën e banorëve<br />
Diskuton mbi rrugët nëpërmjet të cilave<br />
njerëzit kanë shfrytëzuar pasuritë natyrore<br />
Demonstron përkujdesje dhe ndjeshmëri<br />
për burimet<br />
natyrore dhe ruajtjen e tyre.<br />
Identifikon llojet kryesore të veprimtarive<br />
prodhuese ekonomike, industriale dhe<br />
tregtare në mjedisin <strong>lokal</strong>.<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 7
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Lëvizja<br />
a)Mallrave<br />
b)Njerëzve<br />
c)ideve<br />
Rajoni<br />
Karakteristikat :<br />
a)Fizike<br />
b)Ndarjet<br />
mbrojtura pranë qytetit tonë<br />
Veprimtari ne terren<br />
a)zbulo dhe dokumento një problem<br />
real që lidhet me mjedisin në zonën<br />
tonë<br />
b)rendit shkaqet dhe pasojat e<br />
dukurive që ke zbuluar<br />
c)propozo rrugë për zgjidhjen e<br />
problemit në të ardhmen<br />
• Nëse do të udhëtonit në qytetet e<br />
Vlorës, Tiranës, Ebasanit, çfarë<br />
rruge do të përshkruanit (identifiko<br />
në hartë rrugën që do të<br />
përshkruaje)?<br />
• A eksporton vendi mallra në vende<br />
të tjera? Nëse po, çfarë dhe ku?<br />
• A e importon mallra nga vendet e<br />
tjera? Nëse po, çfarë dhe nga ku?<br />
Identifiko me foto llojet e turizmit që<br />
zhvillohen në zonët tonë<br />
Veprimtari ne terren<br />
-Zbulo dhe dokumento një problem<br />
real që lidhet me turizmin, lëvizjen e<br />
mallrave etj<br />
-Rendit shkaqet dhe pasojat e<br />
dukurisë që ke zbuluar<br />
-Propozo rrugët për zgjidhjen e<br />
problemit në të ardhmen<br />
Në cilin rajon të Shqipërisë bën<br />
pjesë qyteti ynë?<br />
Karakteristikat fizike<br />
Karakteristikat kulturore që kanë<br />
www.uamd.edu.al/.../TURIZ<br />
MI-HISTORIK-NË-<br />
QARKUN-E-BER...<br />
-Përshkruan strukturën moshore të<br />
popullsisë në zonën ku jeton;<br />
-Mbledh të dhëna statistikore për të<br />
shpjeguar lëvizjet e popullsisë së zonës në<br />
periudha të ndryshme dhe shkaqet.<br />
-Dallon karakteristikat kryesore të<br />
vendbanimeve në qytetin/fshatin e tij.<br />
-Krahason mënyrën e jetesës së<br />
popullsisënë mjedisin e tij <strong>lokal</strong> me atë të<br />
popullsisë në mjedise të tjerë.<br />
-Evidenton:<br />
-monumentet e trashëgimisë kulturore dhe<br />
natyrore të zonës;<br />
-vlerat turistike që kanë monumentet e<br />
trashëgimisë kulturore dhe natyrore të<br />
zonës;<br />
-rreziqet natyrore dhe antropogjene që<br />
kërcënojnë vlerat e trashëgimisë kulturore<br />
dhe natyrore të zonës.<br />
Pranon dhe respekton diversitetin natyror,<br />
shoqëror, kulturor të zonës ku banon.<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 8
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
administrative<br />
c)ekonomike<br />
d)Kulturore<br />
të bëjnë me rajonin<br />
•Përshkruaj organet e qeverisjes<br />
vendore dhe qendrore<br />
• Ndërto skemën e ndarjes<br />
administrative të zonës<br />
• A është Berati i ngjashëm me<br />
ndonjë nga qytetet kufitare me të<br />
(traditat, gjuha, klima, relievi etj)?<br />
Veprimtari ne terren<br />
-Zbulo dhe identifiko një problem<br />
real që lidhet me trashëgiminë<br />
kulturore të rajonit në të cilën<br />
ndodhet qyteti I Beratit<br />
-Rendit shkaqet dhe pasojat e<br />
dukurisë që ke zbuluar<br />
-Propozo rrugët e zgjidhjes së<br />
problemit<br />
Nxënësit identifikojnë në terren<br />
- problemet reale sipas detyrave të tyre,<br />
- kryejnë foto me aparatin e tyre,<br />
- pasurojnë punën e tyre me foto të ndryshme<br />
Ekskursion<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 9
<strong>Projekt</strong> : mjedisi <strong>yne</strong> <strong>lokal</strong> - Berati<br />
Përzgjedhja e materialit dhe përgatitja e saj me ndihmën edhe të mësuesit të Bilogjisë dhe TIK<br />
Prezantimi i projektit<br />
Vlerësimi i projektit<br />
Vlerësimi i projektit<br />
Vlerësohen projektet që kanë realizuar grupet e punës me një përgjegjësi të madhe duke zbatuar këto parime:<br />
projektet që përmbajnë më tepër punime origjinale (intervista, grafikë, harta skicë, fotografi, materiale të shkruara etj.);<br />
Ulen pikët vlerësuese për projektet që përmbajnë materiale të shkruara të kopjuara (plazhiaturë) duke mosrespektuar porosinë e<br />
dhenë më parë;<br />
Vlerësohen projektet për shkallën e përdormit të TIK në procesin e krijimit dhe të prezantimit të projekteve;<br />
Vlerësohen me pikët maksimale projektet për paraqitjen e problemeve reale që shfaqen në mjedisin <strong>lokal</strong>, si dhe për dhënien e<br />
zgjidhjeve sidomos në drejtim të mbrojtjes së mjedisit dhe trashëgimisë natyrore e kulturore.<br />
Vlerësohen për mënyrën e prezantimit të punës së kryer<br />
Punoi: ENKELEDA SINJARI Page 10