AzərbAycAndA küçə uşAqlArının vəzİyyətİnİn təhlİlİ
AzərbAycAndA küçə uşAqlArının vəzİyyətİnİn təhlİlİ
AzərbAycAndA küçə uşAqlArının vəzİyyətİnİn təhlİlİ
Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
18<br />
Azərbaycanda <strong>küçə</strong> uşaqlarının vəziyyətinin təhlili<br />
bölmə 2. mövcud qAnunverİcİlİyİn<br />
ekspertİzAsının nətİcələrİ<br />
Küçə uşaqları-18 yaşına qədər olan, ailəsinin<br />
olub-olmamasından asılı olmayaraq həyatının<br />
əsas hissəsini “<strong>küçə</strong>də yaşayan” və <strong>küçə</strong><br />
həyatının onların həyat tərzinə birbaşa təsiri<br />
olan uşaqlara aid edilir.<br />
Azərbaycanda da <strong>küçə</strong> uşaqları mövcuddur və<br />
bu uşaqların sayı ilə bağlı dəqiq statistik məlumat<br />
mövcud deyildir. Dövlət Statistika Kömitəsinin<br />
apardığı statistik müayinə Bakı şəhərində olan<br />
208 uşağı əhatə etmişdir. Bir çox hallarda rəsmi<br />
məlumatlar bu rəqəmə əsaslanır. 1<br />
Müxtəlif mənbələrə əsasən Azərbaycanda<br />
<strong>küçə</strong> uşaqlarının sayı 2000-ə yaxındır.<br />
Aparılan araşdırmalar göstərir ki, uşaqların<br />
<strong>küçə</strong>lərdə yaşamasının qarşısının alınmasında<br />
yaranan problemlər aşağıdakılardır:<br />
1. Valideynlərin məsuliyyətsizliyi;<br />
2. İcma Əsaslı Reabilitasiya Mərkəzlərinin olmaması;<br />
3. Sosial işçilərin sayının az olması və sosial<br />
işçilərin statusu ilə bağlı Qanunun olmaması;<br />
4. Sosial Sifariş Haqqında Qanunun olmaması;<br />
5. Qanunvericilikdə olan boşluqlar;<br />
6. Qanunların icra mexanizmində olan çətinliklər<br />
İnternat müəssisələrini tərk edən, cinsi və<br />
fiziki zorakılığa məruz qalan, qeyri-rəsmi nikahlardan<br />
dünyaya gələn, əməyi istismar olunan<br />
və valideynlərin zəif nəzarət etdiyi uşaqlar <strong>küçə</strong><br />
uşaqlarının böyük hissəsini təşkil edir.<br />
Azərbaycan respublikasının konstitusiyasının<br />
17–ci maddəsinə əsasən uşaqların qayğısına<br />
qalmaq və onları tərbiyə etmək valideynlərin<br />
1 Dövlət Statistika Komitəsinin <strong>küçə</strong> uşaqları ilə bağlı araşdırması<br />
borcudur. Bu borcun yerinə yetirilməsinə dövlət<br />
nəzarət edir. 2 Valideynləri və ya qəyyumları olmayan,<br />
valideyn qayğısından məhrum olan uşaqlar<br />
dövlətin himayəsindədirlər. Uşaqları onların<br />
həyatına, sağlamlığına və ya mənəviyyatına<br />
təhlükə törədə bilən fəaliyyətə cəlb etmək qadağandır.<br />
15 yaşına çatmamış uşaqlar işə götürülə<br />
bilməzlər. Uşaq hüquqlarının həyata keçirilməsinə<br />
dövlət nəzarət edir.<br />
uşaq hüquqları konvensiyanın 1-ci<br />
maddəsinə əsasən hər bir insan 18 yaşına<br />
çatanadək Konvensiyanın məqsədlərinə görə<br />
uşaq sayılır. 3 Azərbaycanda uşaqlıq yaşı ilə bağlı<br />
müəyyən ziddiyyətlər mövcuddur. Bu ziddiyyətlər<br />
uşaqlarla bağlı statistik məlumatların toplanmasında<br />
və uşaqlara münasibətdə çətinlik yaradır.<br />
Ailə Məcəlləsinə əsasən oğlanlar 18, qızlar isə<br />
17 yaşında rəsmi nikaha daxil ola bilər. Müstəsna<br />
hallarda yaş 1 il azaldıla bilər. Gənclər Siyasəti<br />
Haqqında Qanuna əsasən 14-29 yaşlı şəxslər<br />
gənc sayılır.<br />
uşaq hüquqları konvensiyanın 20-ci<br />
maddəsinə əsasən öz ailə mühitindən müvəqqəti<br />
və ya daimi məhrum olan, yaxud özünün mənafeyi<br />
naminə belə mühitdə qala bilməyən uşaq dövlət<br />
tərəfindən xüsusi müdafiə edilmək və yardım almaq<br />
hüququna malikdir. 4<br />
Küçə həyat tərzi keçirən uşaqların əsas<br />
çətinliklərindən biri də onların əməyinin istismar<br />
olunmasıdır. Bu məsələlərin qarşısının alınması<br />
üçün ölkəmiz milli qanunvericiliyində müvafiq<br />
müddəalar daxil etməklə yanaşı beynəlxalq<br />
2 Azərbaycan Respublikasının Konstitusiyasının 17-ci maddəsi<br />
3 Uşaq Hüquqları Konvensiyasının 1-ci maddəsi<br />
4 Uşaq Hüquqları Konvensiyasının 20-ci maddəsi
Change language