VOTRA_nr3_finale

PRANVERË 2017 VOTRA magazine.com 1

NYARM Property Management Company of the Year 

2 VOTRA magazine.com 

PRANVERË 2017

Famous Famiglia 

is proud to support the efforts of 

VOTRA Magazine in promoting the 

Albanian culture, traditions, and goodwill 

across the diaspora and around the world. 

Famous Famiglia is an award-winning pizzeria brand with more than 100 locations 

throughout the United States, Canada, Mexico, China, UAE, and Ecuador. 

www.FamousFamiglia.com 


Editor in chief 

Afërdita Delaj 

Creative/design director 

rrezeARTstudio.com 

Copy editor 

Luljeta Xhediku 

Photo editor 

Egzon Ymeri 

Fashion Director 

Aida Selimaj 

Beauty director 

Jess Halili 

Fitness director 

Amela Harlicaj 

Marketing director 

Eljon Zekaj 

Administration and accounting 

Gela Bulku 

Translator 

Vera Dragaj 

Marketing in Kosovo 

Kushtrim Cani 

Marketing in Albania 

Ilda Hoxha 

Correspondent in Albania 

Fahrije Haxhija 

Correspondent in Kosovo 

Jaser Veseli 

Correspondent in Maqedonia 

Fadil Xhelili 

Correspondent in Montenegro 

Anton Pllumaj 

Correspondent in England 

Dritan Dema 

Correspondent in Greece 

Elona Kataro 

Z. Valon Murati 

Dr. Ruki Kondaj 

Z. Mark Gjonaj 

Z. Eduard Ndocaj 

Znj. Donika Hoxha 

Prof. Milaim Fejziu 

Prof. Agron Tufa 

Prof. Elvana Tufa 

Prof. Rrezeart Galica 

Dr. Miranda Xhilaga 

Dr. Drenusha Hasani 

Dr. Flamur Semaj 

Dr. Zana Dobroshi 

Znj. Najada Sojli 

Z. Elmi Berisha 

Znj. Liza Gashi 

Z. Luan Rama 

Z. Veb Kosumi 

Znj. Vojsava Hysaj 

Z. Zef Deda 

Znj. Aida Selimaj 

Z. Daut Hoxha 

Z. Albert Vataj 

Z.Sinan Ahmeti 

Znj. Agathia Luka 

Znj. Albana Konçi 

Kontribuesit dhe gazetarët 

në këtë numër: 

Znj. Bojkena Selmanaj 

Znj. Drita Shkurti 

Znj. Elona Shehu 

Znj. Loreta Stamo 

Znj. Tess Fejzula 

Znj. Eva Burnazi 

Znj. Rozafa Shpuza 

Znj. Fatbardha Pali 

Znj. Xhemalije Kajushi 

Z. Idriz Harlicaj 

Z. Anton Pllumaj 

Znj. Gela Bulku 

Z. Çun Lajçi 

Z. Bashkim Hasani 

Znj. Alketa Çeku 

Z. Demush Avdimetaj 

Znj. Vlora Nikçi 

Z. Osman Kelmendi 

Z. Driton Hysenaj 

Z. Nëntor Oseku 

Z. Tan Duraj 

Znj. Ilda Hoxha 

Znj. Drenushë Gaxherri 

Znj. Artemisa Hoxha 

Z. Kristjan Dukaj 

Znj. Adelina Shehu 

Na ndihmoni që të sjellim në Votër frymë ZIM dhe 

vlera pozitive! 

Ju me të vërtetë mund të jeni ndryshimi pozitiv! 

Bashkohuni sot! 

Bashkohuni me ne duke na vizituar në: 

- Votramagazine.com 

- Votra magazine në 

4Votra 

VOTRA magazine.com 

Magazine (c) 2016 Votra Inc. at 2052 bay Ridge ave Brooklyn NY 11204. All rights reserved. Protected under Berne and other international Copyrights Conventions. PRANVERË Title and Trademark 2017 

Votra 

magazine is a trademark of Votra Inc. Publisher assumes no responsibility for return of unsolicited manuscripts or art.

Redaksia e revistës “Votra” u uron 

të gjitha grave dhe vajzave shqiptare 

dhe simotrave të tyre 

nëpër botë: 

“Gëzuar Festën Ndërkombëtare të Gruas!” 


Votra, që të njohim njëri-tjetrin 

dhe kulturën tonë me themeL 

Përmbajtja 

8 

Bukuria e gruas shqiptare dhe roli i saj 

në familje dhe në shoqëri 

33 

Dashuria dhe mirëkuptimi së bashku 

e bëjnë botën më të mirë! 

35 

Fëmijët shqiptarË nga diaspora shqiptare 

nëpër botë dhe ShqipËria 

36 

gratë shqiptare në New York, të cilat e 

mbajnë me krenari emrin “Motrat Qiriazi” 38 

Razma, vendi malor, që ju pret i dashur, 

para shëndetshëm dhe bujar 

11 

Diaspora dhe potenciali i saj financiar dhe 

profesional / I ftuar nË VotËr ministri 

41 

i diasporës së Kosovës, z. Valon Murati 

Samiti i Diasporës, “ Të pandarë për Shqipërinë!” 

/ Ne duhet të punojmë së bashku për një të ardhme 

më të mirë për popullin dhe diasporën” 

- Mark Gjonaj 

20 

Kujtimi i bashkëshortit, djali im dhe puna, 

si muza ime, më japin forcë për 

të ecur përpara - Najada Sojli 

46 

4 Vjet punë e përkushtim nga OJQ “Labeatët” 

për të ruajtjen dhe përkujdesjen ndaj 

trashegimisë sonë 

26 

E ardhmja e Maqedonisë dhe roli i 

Shqiptarë Ve si autoktonË në ballkan 

dhe Maqedoni 

30 

Policia e Kosovës ndër më të suksesshmet në 

ra jon, pavarësisht se është në shërbimin e 

një rit prej shteteve më të reja në botë 51 

Si ia arrin Elvana Tufa, të jetë një grua 

e plotësuar, një nënë e përkushtuar 

dhe një bashkëshorte e devotshme 

dhe letra surprizË e Agron TufËs 

58 


PRANVERË 2017

Pena e mËsuesit: ”Si t’i bëni fëmijët, 

të lexojnë më shumë? 

Grimca nga jeta studentore. Pervoje e 

bukur ne rrugën e shkollimit 

62 

63 

ËshtË pranverË nË kuzhinË. Lule nË akull, 

tulipanË me domate, sallatË me avokado, 

pjeshkË me gurabijË 

81 

Vit’Aime dhe linja e pranverËs pËr fËmijË 

88 

Kopshtaria dhe mënyrat se si ndikon ajo në 

përmirësimin e shëndetit 

68 

Lavandra dhe kënaqësia që të dhuron kjo 

lule e shëndetshme dhe plot aromë 69 

KËshilla e mjekut: “Vini fëmijët në gjumë 

herët që të rriten, të zgjuar, 

të lumtur dhe të shëndetshëm!” 

JetimËt dhe rregullat qË duhen plotËsuar 

pËr t’i adoptuar 

102 

70 

Grupi polifonik “ZËri i Bilbilit” që 

këndon mes bukurive te SarandËs 

FjalËt e urta shqiptare 

96 

94 

Kur arti i humorit e bën më të bukur valsin 

e bukur të jetës bashkëshortore 74 

10 rregulla për një vrapim sa 

më të dobishëm 

78 

Rugova magjepËse dhe e egËr mes 

fotografive dhe vargjeve tË poezive 

104 

Dërgoni mendimet tuaja, sugjerimet dhe 

kërkesat në: 

editor@votramagazine.com 

photographs@votramagazine.com 

translations@votramagazine.com 

support@votramagazine.com 

- Lidhuni me ne në numrat e telefonit të 

pasqyruar në website. 

- Reklamoni me ne që të bëheni pjesë e 

diçkaje më të madhe, sepse mbështetja 

juaj është një forcë pozitive në jetën e 

komunitetit shqiptar nëpër botë. 


Fjala e Editor in Chief 

Votra, 

që të njohim 

njëri-tjetrin 

N 

uk rri dot pa ju 

treguar të vërtetën 

se si ndihem rreth 

këtij numri të tretë të 

revistës “VOTRA”, sepse ndjenja 

e e dashurisë, respektit, krenarisë, 

por edhe e keqardhjes që jo çdo 

artikull i dërguar në redaksinë tonë 

zuri vend në të, është e papërshkrueshme. 

Do të doja t’ju tregoja 

që një artikull ia vlen të lexohet 

mbi një tjetër, por nuk e bëj dot, 

sepse të gjithë artikujt e këtij numri 

janë të rëndësishëm, duke filluar 

me fëmijët e diasporës, të 

cilët u intervistuan një nga 

një dhe po ashtu një nga 

një u përgjigjën njësoj ”E 

dua Shqipërinë, sepse jam 

shqiptar. E dua, sepse 

kam kushërinjtë e mi 

atje. E dua, sepse ka 

fli, byrek dhe ushqime 

të shijshme”. 

E pra nga përgjigjet 

e fëmijëve, nuk 

mësova sinqeritetin 

dhe dashurinë që 

prisja, por mësova 

se prindërit duhet t’i 

dërgojnë fëmijët të 

vizitojnë vendet historike, 

muzetë etj., në 

mënyrë që t’u hapet 

horizonti dhe ta shohin 

Shqipërinë nga 

themelet e saja, sepse 

duhet pasur parasysh 

se ushqimi, flamujt, simbolet, 

festivalet, muzika, 

vallet, kostumet, lojërat janë vetëm 

sipërfaqësorja e një kulture. Që 

ajo të mbijetojë duhet shkuar më 

thellë, te mënyrat dhe rregullat e 

komunikimit, te shprehjet e fytyrës, 

kontakti, intonacioni i zërit, format 

e bisedave, respektimi i tjetrit, 

shprehja ose përmbajtja e emocioneve. 

Të 

diskutohet me 

ta e thella, 

me nocionet 

e mirësjelljes, 

miqësisë, 

Azem dhe Shotë Galica 

thjeshtësisë, drejtimit, por edhe 

pastërtisë. Të njihen me konceptet 

e drejtësisë, roleve të lidhura me 

moshën, seksin, klasën shoqërore, 

familjen etj. 

Por mbi të gjitha të flitet për qëndrimin 

e pleqve, adoleshentëve, 

pritshmërinë, punën. Si bashkëpunojnë 

shqiptarët, si konkurrojnë 

mes njëri-tjetrit? Cilat janë 

pikëpamjet e tyre mbi moshën, 

mëkatin, vdekjen? Çfarë qasjeje 

kanë pasur dhe kanë ndaj fesë, 

njohjes, martesës, familjes, rritjes 

së fëmijëve, marrjes së vendimeve, 

zgjidhjes së problemeve. 

Dhe kjo duhet të shihet me përparësi 

jo vetëm nga prindërit, por 

edhe nga gjyshërit, të cilët nuk 

duhet të ndihen të kërcënuar 

nga kultura e re që nipërit dhe 

mbesat e tyre kanë përqafuar, 

por ta pranojnë atë dhe 

t’u forcojnë të bukurën nga 

kultura shqiptare, sepse 

fëmijët marrin dhe duan 

çfarë t’u tregojmë dhe çfarë 

t’u japim, qoftë ai byrek, fli 

ose një përrallë me zakonet 

e të parëve. 

Dhe kur flas për zakonet 

e të parëve, e kam fjalën 

për të parët tanë që e 

dinin çfarë ishte ndërgjegjja 

dhe respekti që 

mësojmë tani nga 

bota e qytetëruar. 

Që e dinin çfarë 

është besa që na 

e tregojnë fëmijët e 


PRANVERË 2017

Dora D’Istria 

rritur nëpër botë, të cilët i mësojnë 

nëpër shkolla dhe institucione të 

tjera shtetërore, shoqërore ose 

fetare në vendet ku jetojnë. Janë 

këto tipare të reja që zënë vend 

në jetën e fëmijëve tanë, dhe ne 

i pranojmë në heshtje, sepse e 

dimë se dikur, diku në një vend 

kreshnikësh i kanë pasur këto veti, 

prandaj ne duhet të flasim më 

shumë për to! 

Së bashku do të mësojmë mbi 

planet, pritshmëritë, arritjet dhe 

sugjerimet mbi samitin e parë 

shqiptar të realizuar në Tiranë, ku 

figura të njohura dhe të respektuara 

shqiptare nëpër botë i përcjellin 

ato përmes faqeve të revistës 

sonë. 

Është i ftuar në “Votër”, ministri i 

Diasporës së Kosovës, i cili do të 

na tregojë mbi rolin e saj, arritjet 

dhe planet për të ardhmen, si dhe 

nga intervista me zëdhënësin e 

Policisë së Kosovës do të mësoni 

shumë. 

Mjekët do t’ju këshillojnë mbi 

rëndësinë e gjumit te fëmijët dhe 

mbi ndikimin e kopshtarisë te të rriturit, 

sepse me stinën e pranverës 

vjen edhe periudha e mbjelljeve. 

Nga Maqedonia do të keni një 

artikull të bukur mbi të ardhmen 

e Maqedonisë të pasqyruar me 

foto nga historia e saj dhe OJQ 

“Labeatët” nga Mali i Zi, vjen 

me një artikull mbi 4-vjetorin e 

themelimit të saj, të ilustruar me 

foto të bukura nga puna e tyre. 

Turizmi këtë numër është i 

veçantë, në formë rrëfimi ku Razma 

në Malësinë e Madhe vjen e 

mahnitshme, e dashur dhe bujare. 

Fotot që e shoqërojnë artikullin 

janë një mrekulli më vete! 

Te rubrika, “Një tjetër perlë shqiptare” 

kemi sjellë Rugovën, të 

ashpër e të butë, të shndritshme e 

të begatë, të shëndetshme e relaksuese 

dhe nëpërmjet fotove do të 

shëtisni nëpër atë tokë të rrallë, 

të pafalshme, të dëlirë, të ashpër, 

magjepsëse, të dashur dhe të 

egër, duke u ndier si në asnjë tokë 

tjetër në botë. 

Figura e familjes moderne të 

ditëve të sotme vjen me të mrekullueshmin 

çiftin Tufa, të cilët siç u 

shpreh gazetarja, ‘do t’ju bëjnë të 

dashuroheni me ta pasi t’i lexoni!’ 

Me buzëqeshje në sy e në buzë 

i shkruaj fjalët për humoristin e 

njohur shkodran, Zef Deda, i cili 

mes humorit do të përcjellë atë 

që është më e shtrenjtë për të. 

Shpresoj të argëtoheni duke e 

lexuar, sepse unë jam kënaqur 

shumë! 

Nëna, kjo figurë e shenjtë që 

mban gjithë dashurinë dhe dritën 

e botës në shpirt, përcillet nga 

konsullja në NY, një grua në shërbim 

të komunitetit shqiptar, e cila 

rrit e vetme djalin e saj të vogël 

dhe kujdeset për babanë e saj të 

moshuar. 

Pena e mësuesit këtë herë vjen me 

shkrimin mbi rëndësinë e të lexuarit 

te fëmijët dhe shpresoj që sa 

më shumë prindër ta lexojnë atë. 

Jetimët shprehen me rrëmbim 

ndjenjash dashurie, mungese, 

Mbretëresha Teutë 

paqeje dhe bote fëmijësh nga e 

mrekullueshmja, fotografja Rozafa 

Shpuza. 

Muzika dhe vallja e polifonisë do ta 

shoqërojnë revistën tonë nëpërmjet 

buqetës së zërave dhe hapave 

të grupit polifonik në Sarandë “Zëri 

i bilbilit”. 

Si gjithmonë sporti është përparësi 

në revistë, dhe pasi ta lexoni artikullin 

mbi vrapimin, mos u çudisni 

nëse vendosni të vishni atletet dhe 

të dilni për një vrap në natyrë. 

Faqet e stilistes këtë numër janë 

mbushur me foto të fëmijëve të 

bukur të linjës “Vit’Aime”, linjë e 

cila debuton nën sponsorizimin e 

revistës “Votra” në ‘Albanian Fashion 

Week’ në New York. 

Më tutje do të mësoni mbi gjyshen 

e kërrusur nga Tirana, e cila e 

mban në shpinë çdo mëngjes nipin 

e saj të vogël. E kërkova praninë 

e kësaj gjysheje në revistë, kur 

mësova sesi e mbartte nipin çdo 

ditë në shkollë, sepse ajo në sytë 

e mi mori menjëherë rolin e gruas 

së vjetër e të mençur, asaj gruaje 

që di vetëm të dhurojë dashuri 

dhe mendimet e saja më të thella, 

sepse tashmë ajo ka lënë pas një 

jetë të tërë vajze dhe nëne dhe 

para i është hapur një botë që 

asnjë nga ne nuk e imagjinon dot. 

Ajo ka mbijetuar mes dashurisë 

dhe dhimbjes, shpresës dhe frikës 


Rozafa 

ku përmes këtyre ka lindur një 

shpirt plot besim që ka mësuar 

jo vetëm sekretet e jetës dhe të 

vdekjes, por edhe misterin e pasbotës. 

Kjo sepse ajo e ka “shijuar” 

vdekjen, ka parë të shtrenjtët e saj 

të vdesin me radhë dhe duke qëndruar 

mes jetës dhe vdekjes ajo 

kthehet në portën e dy botëve: të 

asaj ku ka fëmijët, nipërit e mbesat 

dhe të asaj ku e di se do të shkojë 

së shpejti që të shpëtojë nga vuajtjet. 

Prandaj ajo flet e qetë dhe e 

durueshme dhe na tregon shumë 

më tepër se i kërkohet. 

Në këtë numër do të takoni 

shumë gra, sepse është 8 Marsi, 

festa ndërkombëtare e grave do 

njihni Bardhën e dashur e të mirë 

nga New York-u, e cila mban në 

trupin e saj të imtë e të brishtë një 

madhështi dashurie dhe bukurie 

prej artisteje. Do ta lexoni atë dhe 

nëpër rreshta do ta shikoni këtë 

grua në tufën shumëngjyrëshe të 

grave, të veshur me shije duke 

kërcyer si një vajzë e përjetshme, 

por megjithatë di të jetë e fortë 

dhe shembull për të gjitha ne që 

e njohim, e tani përmes revistës 

“Votra” edhe e ju të tjerëve! 

Kur kontaktova gratë drejtuese të 

shoqatës së grave në New York, 

“Motrat Qiriazi” unë jo vetëm që u 

befasova nga veprimi i tyre kur më 

këshilluan emra që nuk i prisja, por 

dhe m’u kujtua shprehja: “Gratë 

e zonja nuk drejtojnë, ato krijojnë 

gra të tjera të zonja!” Jo më kot, 

gratë e forta nuk krijohen papritmas, 

ato ushqehen me dashuri, 

mbështeten, inkurajohen, frymëzohen 

dhe drejtohen nga shembulli 

personal i të tjerave. Gratë sot 

janë më të mira se kurrë, më të 

bashkuara se kurrë më parë, duke 

ndihmuar kudo ku mund të prekin 

me duart e tyre të arta, mendjet 

e tyre të mprehta dhe dashurinë 

e mirësinë e tyre. Ashtu sikur 

“Motrat Qiriazi” gratë shqiptare i 

gjenden pranë njëra-tjetrës. Ato 

ndihmojnë nënat e mërzitura të 

dëshmorëve dhe u hapin krahët 

jetimëve. 

Ato janë gra të rritura me historitë 

e pafund të heroinave të zonja, 

të mençura, të mira, të dashura 

shqiptare. Prandaj ato janë 

mbretëresha Teutë që drejtojnë 

nëpër botë, janë Shote Galica që 

punojnë e dhurojnë krah për krah 

bashkëshortëve. Ato janë Nëna 

Terezë që u dhuroi jetën Zotit dhe 

fëmijëve duke e kapërcyer ekzistencën 

njerëzore, duke u bërë 

legjendë dhe simbol. 

Janë Elena Gjika që me penë e 

me kulturë e mbajnë Shqipërinë 

të lirë, janë Nora e Kelmendit që 

veshin rrobën ushtarake për lirinë 

tonë nëpër botë. Janë Marigoja 

që me duart e arta qëndisin çdo 

ditë një Shqipëri më të bukur. Janë 

motrat Qiriazi në banka e auditorët 

më famshëm të botës. 

Janë Rozafa me dhimbjen e pastër 

dhe lotin e dëlirë duke vënë të 

tjerët para vetes. 

Kanë bukurinë e princeshës Argjiro 

dhe të Anzotikës së Liburnës, 

por mbi të gjitha, ato janë nëna 

heroina, të forta, bujare, burrëresha, 

të vendosura, që e bëjnë 

botën më të mirë me praninë, 

pasionin dhe kontributin e tyre 

personal, cilido qoftë ai, sepse 

çdo grua, pavarësisht pozicionit 

që ka në familje a në shoqëri, 

pavarësisht qëllimit të jetës së saj, 

mund të ofrojë shumë nga substanca 

që përmban. Kjo nuk i bën 

të jenë më pak të suksesshme, 

sepse nëse një femër ndihet e 

plotësuar nga diplomat në mur, 

një tjetër ndihet e plotësuar nga 

fëmijët që çon në shkollë çdo 

mëngjes; nëse një femër ndihet e 

plotësuar nga udhëtimet, një tjetër 

ndihet e plotësuar nga partneri; 

nëse një grua ka qejf të jetë në 

qendër të vëmendjes, një tjetër 

ndihet e plotësuar në qetësinë e 

jetës së saj private; nëse dikush 

ndihet e suksesshme në punë, 

një tjetër ndihet e sukseshme në 

familje; nëse një grua ndihet e suksesshme 

në palestër, një tjetër e 

arrin kur duket bukur ose kur arrin 

të meditojë plotësisht... 

Prandaj motrani, le ta duam njëratjetrën, 

ta respektojmë e ta pranojmë 

secilën prej nesh me gjithë 

madhështinë dhe të veçantën e 

saj! 

Gëzuar Festën Ndërkombëtare të 

Gruas! 

Gëzuar Festën e Nënës! 

E juaja 

Afërdita Delaj 

Editor in Chief 


PRANVERË 2017

PRANVERË 2017 VOTRA magazine.com 11 

Foto: bekim gaxherri

Razma, 

vërtet një krevepër natyrore 

Albert Vataj 

tiranË, shqipËri 

Ke vendosur të bashkëngjitësh 

në agjendën 

e larmishme 

gjeografike të pushimeve 

edhe një tjetër vendmbërritje. 

Në këtë bollëk mundësish që të 

ofron e sotmja, e dyndur te turizmi, 

si mundësi dhe mundësi e frytshme 

biznesi, Razma mbetet një goditje 

në shenjë. Kjo piketë e re në hartën 

e mbizotërimeve të ndërkallura 

nga dëshira për të provuar, Razma 

është padyshim një nga mrekullitë 

shqiptare të natyrës, guri shndritës 

në gjerdanin e turizmit malor. Një 

bukuri e virgjër të ndjek nga pas 

sapo ngjitesh në gjarpërimin për 

në pikën turistike. Një frymëmarrje 

e gjallë, e thellë, laroshe dhe e 

gjelbër, e mbush përplot me ambrozinë 

e jetës, plazmojnë tablonë 

e këtij udhëtimi, kësaj ngarendjeje 

për t’i shpëtuar vapës përvëluese 

që jep shpirt përgjatë kacavjerrjes 

në muret e dendura të gjelbërimit, 

e taftit të freskët që rigon nga qielli 

blu, e gufon nga humusi i jetës që 

gjallon këndej. 

Megjithëse është ndër piketat 

e kahershme të turizmit malor, 

Razma mbetet ende një mundësi 

pak e shfrytëzuar, një magjepsje e 

natyrës, pak e kundruar, një bashkëjetesë 

mes njerëzve me zemër 

të bardhë, e tubuar më shumë nga 

yshtje shëndetësore, sesa nga 

një tërbim i thellë për t’u hedhur 

në krahët e një aventure ngasëse. 

Razma është një ndër pikat turistike 

malore më të afërta me qytetin e 

Shkodrës, por jo kaq e artikuluar sa 

Thethi, që vazhdon të mbetet një 

dashuri e të huajve. 

Razma ndodhet e vendosur nën 

përkatësinë administrative të 

Komunës së Shkrelit. Është në një 

distancë jo më shumë se 138 km 

larg nga Tirana, ose 40 km nga 

Shkodra. Zona e Razmës është 

e vendosur në lartësinë rreth 900 

metra mbi nivelin e detit. 

Pas një rruge që gjarpëron ngjeshur 

në disa kthesa të dyfishta 

dhe me këndshikim fare të vogël, 

gjë që e bën të domosdoshme 

manovrimin me kujdes me makinë, 


PRANVERË 2017

në këtë rrugë. Është detyrues animi 

i pjesshëm jashtë asfaltit i automjetit 

ndërsa kërkon të këmbehesh, por 

lëvizjet jo të dendura nuk bëjnë që 

ky detaj ta lëndojë udhëtimin. 

Mbrëmja binte shpejt në Razëm. 

Si çdo prarim, zbriste si një pëlhurë 

delikate, e mbulonte me tisin 

e hollë shtatin e përpushur prej 

pasioneve të limfës. Përreth një 

ngrysje e thukët e mbulonte gjithë 

panoramën që të rrokte shikimi. 

Lëvizjet sa vinin dhe zhdukeshin 

thellë në zgafellen e mbrëmjes që 

lëshohej si një terr i mraztë. Dritat 

dhe zërat llamburitnin mes pishave 

shtatmesme dhe plot hijeshi. 

Siluetat 

e 

mbrëmjes ravijëzonin format e 

çrregullta të gjeografisë së lëvizjes, 

në sheshin përreth fushës që 

shtrihej si një sofër në qendër të 

Razmës. Në shtëpitë e kthyera në 

shërbimtore për pushuesit pipëtinin 

biseda të ndrojtura, që tafti i freskët 

i mbrëmjes i përziente me një 

fllad që puhizte 

përmes 

halave të 

pishave. Nga njëri te tjetri, të gjithë 

vendet bujtëse të pushuesve shihje 

pak njerëz. Të vonuarit, darkonin 

dhe kundronin yjet që stërpiknin 

me drita shndritëse syprinën e 

bruztë të mbrëmjes. Hapa dhe 

biseda vazhdonin të përçapeshin 

në këto orë prarimi të ditës. Shitoret 

modeste që shihnin nga 

shëtitorja gumëzhinin 

nga bisedat dhe 

përçapjet e 

mbylljes së 

ditës. Në 

dhomat 

e 

Foto: RREZEART GALICA 


ujtësve dritat njëra pas tjetrës 

llamburitnin, duke bërë të mundur 

kështu të çmbusheshin rrugët 

dhe të niste jeta e kllapitjes. Një 

ditë tjetër ndiqte me ngulmin e 

një shtegtari. Nata që sapo kishte 

kapluar çdo majë e çdo shesh. 

Nëse të ka zënë meraku të dish 

se cili është specialiteti i zonës, 

dhe nëse këtë do ta mësosh para 

se të pyesësh ata që do ta ofrojnë 

një gjë të tillë, nuk do ta kesh 

fare të vështirë. Mjafton të shkosh 

në Razëm dhe menjëherë do të 

të mundësohet zbërthimi i kësaj 

enigme. Kudo në tabelat shpjeguese 

është e cituar “mish fërliku”. 

Dhe vetëm kaq?! Ndryshe nga të 

gjitha zonat e tjera malore, me përparësi 

blegtorinë dhe që ofrojnë si 

servirje të para dhe kryesore mishin 

e pjekur, në Razëm ka edhe të tjera 

servirje. Patatet janë gjithashtu nga 

më të preferuarat dhe të kudogjendura. 

Turshitë, po ashtu përbënin 

menynë e preferuar të pushuesve 

dhe bujtësve. Djathërat, ku nga 

më të preferuarit është ai i dhisë. 

Rakia e dëllinjës, të ofrohet për 

mik. Jo më pak e konsumuar është 

edhe vera. Për të qenë të sinqertë, 

gatesat nuk shoqërohen me shumë 

ceremoni dhe përgatitja e tyre nuk 

ka shumë ojna dhe kjo e bën edhe 

të veçantë drekimin këtu. Një veçori 

që e tipizon Razmën është edhe 

kthimi i saj një epiqendër e kalimit 

të një fundjave pranë qengjit që 

piqet në hell, e nën shoqërinë e 

pijes dhe shakave, lojërave dhe 

hokave. Nga Tirana, Shkodra, Laçi, 

Mati, Mirdita, Malësia e Madhe, 

bujnë në Razëm për fundjavë. 

Zakonisht ata porosisin menynë 

që mbetet mishi i pjekur dhe për të 

tjerat nuk kanë asnjë vramendje. 

Vijnë afër mesditës dhe ikin kur 

dielli ka rënë pas supeve të maleve 

me pisha dhe ahe. Shumë prej 

bujtësve të fundjavave vijnë dhe 

për gjueti, natyrisht kur është sezoni 

i hapur. Gjithsesi, ata vijnë për 

të marrë diçka nga kjo mrekulli e 

natyrës, e cila për fatin e mirë është 

ende e virgjër, e shëndetshme e 

mbresëlënëse. Ato jo vetëm marrin 

nga Razma, por edhe lënë përsh- 



PRANVERË 2017

typjet e mira ndaj njerëzve bujarë 

dhe të papërtuar, të thjeshtë dhe 

zemërbardhë. Ata vijnë, ikin dhe 

përsëri vijnë, siç ndodh aty ku ke 

pse shkon dhe ka kush të pret. 

Shen Prenja, është një festë 

tradicionale e zonës, e cila daton 

më 26 korrik. Ajo që e bën shumë 

të veçantë dhe mjaft interesante 

këtë festë është kur bijat vijnë dhe 

mbushin ujë në puset e Razmës. 

Ata janë plot 8 copë dhe konsiderohen 

si burime të rëndësishme 

të ujit të pijshëm, i cili mbetet një 

problem serioz. “Kjo festë është 

shumë e vjetër dhe nga me të 

rëndësishmet”, shpjegon Frani, 

një i moshuar, i cili kishte ardhur 

nga Vrrithi për t’iu bashkangjitur 

këtij ceremonaili mitik, ku nuse të 

reja dhe bija, me enë të drunjta uji 

dhe vlagë shkojnë trumba-trumba 

te puset dhe mbushin ujë. Tipari 

i kësaj feste mbart në vetvete një 

tregues shumë domethënës, atë të 

shkuarjes së bijave te prindërit me 

ujë. 

Kjo tregon se zona ujin nuk e ka të 

bollshëm, përkundrazi e ka të pakët 

dhe të vyer, aq sa të mbart mbi 

vete elementin kryesor të festës. 

Razma përfshihet në Komunën e 

Shkrelit, Malësia e Madhe. Është 40 

km larg nga qyteti i Shkodrës. Zona 

e Razmës gjendet në lartësinë 

rreth 900 metra mbi nivelin e detit. 

Historikisht kjo zonë ka qenë 

bjeshka për verrin e zonës përreth 

fshatit Vrith dhe është shfrytëzuar 

edhe nga shumë tregtarë nga 

qyteti i Shkodrës. Një nga vendet 

e bukura malore të Shqipërisë, e 

cila është zbuluar që në shek. XIX 

nga të huajt. Të parët që e kanë 

vlerësuar bukurinë dhe pasurinë e 

saj natyrore ishin botanisti italian, 

Antonio Baldoci, austriaku Dofler 

dhe gjeologu Boran Nopce. 

Atypari nga viteve 1920 datojnë 

fillesat kur do të shfrytëzohet nga 

barinjtë për stane verore dhe me 

rritjen e standardeve të jetesës. 

Tregtarët shkodranë ndërtuan atje 

shtëpitë e tyre verore. Në vitin 1953 

kjo zonë u shtetëzua dhe u krijua 

kampi i pushimit të punëtorëve, i 

cili zgjati aktivitetin e vet deri në 

vitin 1990. Sipërfaqja totale është 

Kulla e artë 

Vila Pepaj 

3680 hektarë. Zona turistike e 

Razmës, në ndryshim prej zonave 

tjera turistike të alpeve, shtrihet mbi 

një pllajë karstike, e cila paraqet 

kontraste befasuese në reliev, mes 

majave piramidale në pjesën më të 

madhe të pyllëzuara dhe gropave 

karstike, akullnajoro-karstike të mbuluara 

nga kullotat alpine. Relieve 

të alltysta, thadruar në thellësi nga 

era, uji e akulli, të cilat ju ndjellin me 

ngadalë në vorbullën e kohës, në 

përjetësinë e përpiktë të një gatese 

të natyrës. Kjo pikturë që zgjaton 

në gjithë tablonë e shikimit është 

përplot ngjyra dhe nerv, emocion 

dhe tendosje, pasion dhe klas. 

Është një kryevepër, nga ato që 

natyra nuk na i ka kursyer. 

Relievi i Razmës ndërtohet tërësisht 

prej shkëmbinjve karbonatikë të 

mesozoit me një strukturë bllokore 

tipike të ngritur mbi 1500 m lartësi, 

shkalla e lartë e tretshmërisë së 

këtyre shkëmbinjve ka bërë që në 

relievin alpin të Razmës, vendin 

kryesor ta zërë morfologjia karstike. 

Ky reliev përfaqësohet nga fushat 

(e Razmës, Troshanit, Fusha e 

Zezë) në trajtën e gropave, hinkave 

dhe shpellave karstike ku këto të 

fundit përbëjnë një objekt turistik 

me vlerë për eksplorimin e tyre. 

Gjurmët e veprimtarisë së akujve 

të kuatërnarit i gjejmë në Fushën e 

Zezë, atë të Razmës, dhe depozitive 

midis Razmës e Vrithit. Format 

më të mprehta të relievit me vlera 

turistike (alpinizëm, piknike etj) në 

këtë zonë i përkasin kurrizit malor 

Veleçik (1724 m) – Kunorë (1713 

m) në veri të Razmës dhe Kunorës 


së Zagorës (1862 m) në lindje të 

saj. Relievi malor i Razmës me 

pyjet magjepsëse të ahut e pishës, 

ajrin e pastër dhe të freskët sidomos 

gjatë verës e dimrit, përmban 

në vetvete vlera turistike të 

veçanta. Larmia e kafshëve dhe e 

shpendëve të egër në këtë zonë, 

përbën një mundësi të mirë për 

zhvillimin e gjuetisë. 

Vendmbërritje që mundësohen 

Razma, si shumë vendmbërritje 

të tjera të gjerdanit të turizmit 

malor të Veriut të Shqipërisë, kanë 

specifikimin e tyre, që përbën dhe 

veçantinë që i karakterizon ato. Llojshmëria 

e objektit të kësaj vendmbërritjeje 

janë; 

- Turizëm shkencor (gjeografik, turistik, 

historik, etnografik, biologjik, 

zoologjik, spelologjik). 

-Turizmi gjeografik me larminë e 

objekteve gjeografike në majat e 

ndryshme të kësaj zone si maja e 

Veleçikut, maja e Kunorës etj. 

- Turizmi gjeologjik me karakteristikat 

gjeologjike të kësaj zone, mund 

të themi se depozitimet e ndryshme 

të mesozoit, të kenozoit dhe në 

pjesën më të madhe të kuaternarit, 

si dhe thyerjet tektonike tërthore e 

afrogjatësore të kësaj zone kanë 

një interes studimor për studiuesit e 

kësaj fushe. 

- Turizmi historik: Popullsia e kësaj 

zone ka zhvilluar një luftë të vazhdueshme 

kundër pushtuesve të 

ndryshëm, (turqit, serbët, malazezët) 

prandaj studimi i historisë së 

kësaj treve dhe nxjerrja në pah e 

saj kanë një interes historik. 

- Turizmi etnografik: Zona e 

Razmës ofron vlera të papërsëritshme 

studimore për etnografët. 

Vetë veshja karakteristike 

e kësaj zone, për burrat këmisha 

e gjatë me Dallomë (xhamadan 

prej shajaku) dhe për gratë e 

vajzat xhubleta 3000-vjeçare, vetë 

karakteristikat e banesave, ku ato 

shquhen për një zgjidhje të thjeshtë 

dhe drejtim arkitekturor dhe dekorativ 

të varfër. Ceremoniali i dasmës 

ku ishte zakon që dhëndëri ditën e 

dasmës të vishej me rrobat më të 

vjetra e të shkonte me bagëti ose të 

fshihej në shtëpinë e ndonjë shoku. 

Me zbritjen e nuses nga kali i vihej 

në prehër një djalë i vogël, (që nusja 

të lindte sa më shumë djem) por 

edhe për ceremonitë e tjera të jetës 

së përditshme mendojmë se interesi 

studimor është mjaft i madh, ka 

traditë këngën me lahutë, atë majë 

krahu (me jehona), ninullat, fyellin. 

- Turizmi spelologjik: Shpella e 

Majës së Veleçikut, është e madhe, 

28 m e thellë vertikalisht, Shpella e 

Lugjeve në V-L të fshatit të Razmës, 

e cila ka një zhvillim gjatësor me 

ngritje 10° me gjatës 79 m në fund 

degëzohet në dy drejtime të ngushta. 

Ujërat që rrjedhin këtu janë ujëra 

të pastra, të pijshëm, që formojnë 

burimet e grykës së Lugjeve mund 

të vizitohet edhe nga amatorë e 

vizitorë të thjeshtë. 

- Edhe sporti i gjuetisë mund 

të aplikohet këtu për turistët, 

sepse larmia e kafshëve dhe e 

shpendëve të egjër është e llojllojshme, 

e gjuetia në këto zona është 

shumë e përshtatshme. 

Të bie në sy një veçori në ndërtimet 

që datojnë që në vitet 1930, 

madje edhe më herët. Arkitektura 

e përdorur dhe tërësia e komfortit 

të banesës, vilës nëse mund ta 

quajmë kështu, është një përzierje 

stilesh. Të gjitha ishin me ballkon 

dhe me pak këmbë shkallë që 

përqarkoheshin nga parmakë të 

dizajnuar. Hauri për bagëtinë dhe 

për bazën ushqimore, oborri që 

i vinte qark shtëpisë, vendosja 

në pika mbizotëruese të terrenit, 

muret dhe mbuloja, dekoracionet e 

përdorura, të gjitha këto vërtetojnë 

se këto banesa ishin, siç citohet 

edhe në Wikipedia, të tregtarëve 

të Shkodrës, të cilët me sa duket i 

kishin ata si shtëpi pushimi verore 

dhe dimërore. Klima e shëndetshme 

dhe distanca jo shumë e 


PRANVERË 2017

largët nga Shkodra, i bënin ato një 

vend pushimi të preferuar. Asnjë 

mëdyshje nuk ka se ndërtimi i atyre 

banesave ishte fillimi i historisë 

së Razmës turistike. Falë atyre 

burrave, jo vetëm me para, por 

edhe me shije dhe pasion, kemi sot 

një vendmbërritje, sepse Razma 

është vendi ideal për të rigjetur 

vetveten, larg nga zhurmat dhe 

nga stresi i qytetit, në qetësinë e 

mrekullueshme të maleve, e thyer 

vetëm nga kënga e zogjve dhe nga 

era që fëshfërin mes gjetheve të 

pemëve. 

Të kthesh kurrizin është gjithnjë e 

vështirë, nuk është thjeshtë një zhvendosje, 

për tjetërkund, turrengut 

për në krahët e një tjetër dashurie. 

Është tjetër çka, të ikësh prej 

nga do ta kesh të vështirë, 

është natyra, janë njerëzit, 

paqja dhe gjithçka tjetër që 

e ke dëshiruar dhe të është 

dhënë, e ke marrë dhe e 

ke bërë krejt tënden, ato 

që ta bëjnë të vështirë këtë 

ndarje. Megjithatë, ti duhet 

të formulosh një mirupafshim, 

ashtu plot drojë si 

ndarja e dy të dashuruarve, 

pas takimit të tyre të parë. 

Ndahesh përzemërsisht me 

ata që të pritën të shtruan e të 

shërbyen. Ndahesh duke mos 

qenë të mjaftueshme vetëm një 

dorështrëngim ose këmbim i një 

buzëqeshjeje. Ata janë të ngrohtë 

dhe të dashur, nuk janë tregtarë që 

të të trajtojnë si një objekt, megjithëse 

koha dhe nevoja për t’u 

përfshirë në atë që quhet turizmi 

malor, i ka yshtur edhe ata të 

jenë dhëmb në këtë ingranazh 

shumë të rëndësishëm të 

ekonomisë. Në këto ndarje 

nuk mungojnë lotët. Mbrëmjeve 

“pronarët” darkonin me 

bujtësit, këmbejnë kontaktet 

telefonike dhe elektronike, 

njohjet, miqtë e të tjerë. Për aq 

ditë ata tashmë i kanë marrë 

dhe i kanë dhënë njëri-tjetrit 

edhe gjëra familjare që i kanë të 

shtrenjta. Kjo e bën këtë zonë, këto 

pushime jo vetëm të shëndetshme, 

argëtuese, por dhe të shtrenjtë. 



MEDICA ISTANBUL 

TETOVE 

MEDICA Istanbul Tetovë është pjesë 

e spitalit diagnostik MEDICA Istanbul–Turqi, 

e cila ka përvojë 

shumëvjeçare në lehtësimin e ekzaminimit 

dhe diagnostifikimin e sëmundjeve koronare 

të zemrës, kancerit dhe karakeristikave të 

tjera të ndryshme, duke e shfrytëzuar teknologjinë 

më të re në mjekësi. Përveç ofrimit të shërbimeve 

mjekësore, MEDICA është edhe nikoqir i ngjarjeve 

të shumëllojshme artistike. 

Çelësi i suksesit të MEDICA Istanbul Turqiqëndron 

në personelin mjekësor shumë të kualifikuar rreth 

Turqisë dhe botës. Ky është rezultat i ekspertëve 

të njohur nga fusha e radiologjisë, mjekësisë nukleare, 

alergologjisë, endokrinologjisë, neurologjisë, 

pediatrisë, hematologjisë, etj. 

Shërbim mjekësor i kompletuar 

Shërbim mjekësor i kompletuar, i orientuar kah 

kënaqja e pacientëve. MEDICA Istanbul Tetovë ju 

mundëson pacientëve informacione të detajuara 

nga ana e mjekut, infermiereve dhe informatorëve, 

për degët e tyre profesionale. Me çdo pacient diskuton 

pas çdo tretmani, një pas një, për kualitetin 

e shërbimeve të ofruara. Gjithashtu, pacientëve që 

vijnë nga viset më të largëta si dhe jashtë shtetit, ju 

mundëson akomodim dhe transport. 

Teknologji nga prodhuesit më të 

njohur botërorË 

MEDICA Istanbul Tetovë përdor pajisjet dhe teknologjinë 

më bashkëkohore nga markat më të njohura 

dhe më të dëshmuara botërore sikurse janë Siemens, 

Magnetom, etj. 

Komoditeti dhe higjiena 

MEDICA Istanbul Tetovë është vendi ku do t’ju ndryshojë 

perceptimi për komoditetin dhe higjienën e institucioneve 

shëndetësore. Vip apartamenti dhe Vip dhoma 

e pritjes ju mundësojnë rehati dhe privatësi maksimale 

gjatë kohës së qëndrimit në MEDICA Istanbul Tetovë. 

Ekipi ynë i higjienës, duke u bazuar në standardet 

botëore, çdo ditë bën monitorimin e të gjitha hapësirave 

të poliklinikës, si dhe kujdeset për të gjithë 

vizitorët e mundshëm 

Komunikim në gjuhën tuaj 

Për komunikim më të mirë dhe duke marrë parasysh 

nevojat e pacientëve, MEDICA Istanbul 

Tetovë ofron shërbime interpretative në të gjitha 

gjuhët që përdoren në Republikën e Maqedonisë 

dhe regjionin më të gjërë. 

www.medicaistanbul.mk 


PRANVERË 2017

Grupi “Zëri i bilbilit” 

Foto: Sinan Ahmeti 


Intervistë me Donika HoxhËN, drejtore e Diplomacisë Publike, 

Partneriteteve dhe Diasporës 

Samiti i parë shqiptar 

i organizuar dhe me koncept 

Artemisa Hoxha 

TIRANË, SHQIPËRI 

-Për herë të parë në Shqipëri u 

mbajt një samit, i cili mblodhi 

përfaqësues të shqiptarëve në 

botë në kryeqytetin shqiptar. Si 

lindi kjo ide? 

Ky samit, i një rëndësie të veçantë, 

për faktin se ishte hera e parë që 

organizohej me një koncept dhe 

përmasa të tilla, është propozuar 

në planin e punës së Drejtorisë 

së Diplomacisë Publike, Partneriteteve 

dhe Diasporës në MPJ, 

ndërsa u çel nga Kryeministri 

Rama në tetor të 2015-s gjatë një 

takimi me komunitetin shqiptar në 

SHBA, në kontekstin e pjesëmarrjes 

në Asamblenë e Përgjithshme 

të Kombeve të Bashkuara. 

Në këtë kuadër, u ngrit Komiteti 

Organizator me urdhër të Kryeministrit, 

ku rolin e koordinatorit 

e mori Ministria e Punëve të 

Jashtme, e cila kishte rolin kryesor 

në organizimin dhe mbarëvajtjen 

e të gjithë aktivitetit, nëpërmjet 

një bashkëpunimi të ngushtë me 

Kryeministrinë dhe institucionet e 

tjera të linjës. 

-Si ishte përfaqësimi i shqiptarëve 

në këtë aktivitet, pasi le të 

themi që ka pasur edhe kritika 

për mungesë ftesash apo për një 

përfaqësim ‘të vakët’? 

Samiti, nga gjeneza e krijimit të 

kësaj ideje, u konceptua si një 

aktivitet jopolitik bazuar në parimin 

gjithëpërfshirës, me dëshirën për të 

vendosur një urë komunikimi gjithnjë 

të dëshiruar, por të munguar 

dhe për të krijuar një mekanizëm 

komunikimi, bashkëpunimi dhe 

ndërveprimi të qëndrueshëm mes 

atdheut dhe bashkëkombësve 

jashtë vendit. Në këtë linjë, në samit 

mund të merrte pjesë çdo anëtar 

i diasporës shqiptare, pavarësisht 

origjinës apo bindjeve politike ose 

çdo arsye tjetër të mundshme 

diskriminimi. 

Për si më sipër, MPJ ka pasur një 

bashkëpunim shumë të ngushtë 

me të gjitha përfaqësitë e vendit 

nëpër botë me anë të së cilave 

çdo pjesëtar i diasporës shqiptare 

mund të aplikonte për të marrë 

pjesë në samit. Gjithashtu, gjatë 

gjithë kohës para zhvillimit të 

samitit, çdo shqiptar nëpër botë 

mund të aplikonte për të marrë 

pjesë në samit nëpërmjet regjistrimit 

online në faqen zyrtare web 

të samitit. Fakti më domethënës 

për të vërtetuar të mësipërmen 

është fakti që samiti mblodhi rreth 

800 përfaqësues të shoqatave të 

ndryshme shqiptare, personalitete 

të shquara, por edhe anëtarë të 

thjeshtë, bashkëkombës nga 40 

vende, prej të gjitha kontinenteve, 

pa dallime politike, gjeografike dhe 

prejardhje brezash. 

-Sa e vështirë ka qenë për ju për 

të kontaktuar dhe për të sjellë 

në Tiranë, biznesmenë, politikanë, 

artistë të njohur shqiptarë 

në mbarë botën? 

Qeveria shqiptare gjithnjë 

ka vlerësuar lart kontributin 

e paçmueshëm që diaspora 

shqiptare ka dhënë ndër vite, 

si për mbrojtjen e të drejtave 

individuale e shoqërore, ruajtjen 

e gjuhës dhe identitetit, mbrojtjen 

dhe përparimin e interesave 

mbarëkombëtarë, ashtu edhe për 

zhvillimin ekonomik e shoqëror 

në atdhe. Si pasojë, ky samit dhe 

përafrimi i këtyre personaliteteve 

të lartpërmendura ishte minimalisht 

një detyrim moral ndaj 

këtyre sakrificave të komuniteteve 

shqiptare në botë, jo vetëm si 

shenjë mirënjohjeje ndaj tyre, por 

edhe forcimin e një lidhjeje kaq të 

natyrshme, por të munguar në vite. 

Nga ana tjetër, dëshira e vetë 

këtyre personazheve kaq të rëndësishme 

të diasporës shqiptare për 

të marrë pjesë në këtë aktivitet 

madhor për të dhënë dhe njëherë 

kontributin e tyre për ndërtimin e 

një marrëdhënieje të re ndërvepruese 

me shtetin amë, ishte e 

jashtëzakonshme, duke vërtetuar 


PRANVERË 2017

që diaspora shqiptare është pjesa 

tjetër e shpirtit të copëtuar shqiptar 

në shekuj. 

-Nëse mund të na tregonit ndonjë 

moment të bukur, pse jo dhe të 

sikletshëm nga gjithë ky aktivitet 

që mblodhi si rrallëherë rreth 1 

mijë personalitete të njohura në 

mbarë botën? 

I gjithë zhvillimi i Samitit të parë të 

diasporës ka qenë një moment i 

bukur për të gjithë ata që kanë kontribuar 

në zhvillimin e tij si një çast 

i paharrueshëm gjatë punës së 

tyre ashtu si edhe për diasporën, 

e cila për herë të parë ka përjetuar 

një “përkujdesje” të tillë nga shteti 

shqiptar. Nëse duhet të veçojmë 

diçka më shumë se të tjerat, 

ndoshta kjo mund të jetë mbrëmja 

Gala e Samitit që përmbyllte dhe 

punimet e këtij eventi. 

Gjatë mbrëmjes gala, midis të 

tjerash, u shpërndanë 15 çmime 

“Shqiponja e Artë” për disa prej 

shoqatave dhe personaliteteve të 

spikatura të diasporës shqiptare, 

si një vlerësimin i punës së tyre të 

çmuar në vendet e pritjes, si dhe 

për shtetin dhe kombin shqiptar. 

Kjo mbrëmje ishte e mbushur me 

momente emocionale, pasi janë 

këto personazhe që me përulje 

dhe pa zhurmë kanë dhënë edhe 

më shumë se nga çfarë shteti amë 

mund të kërkonte nga ata. 

Nga ana tjetër, momenti më i 

sikletshëm, por në një farë mënyre 

shumë i këndshëm ishte ankthi 

pikërisht për të sistemuar këtë det 

njerëzor, të cilët nga të gjitha anët 

e botës kishin ardhur në Tiranë për 

të ndjekur këtë aktivitet historik dhe 

për të thënë fjalën e tyre. Përfundimi 

i samitit mundi të “shuajë” dhe 

këtë shqetësim, pasi komentet e 

pjesëmarrësve ishin një “shpërblim” 

për punën madhore gjatë 

organizimit të një aktiviteti me këto 

përmasa. 

-A u arritën objektivat që qeveria 

shqiptare kishte parashikuar të 

përmbushte me këtë samit të 

parë në Shqipëri? 

Synimi i organizimit të Samitit të 

Parë të Diasporës ishte krijimi i një 

ure bashkëpunimi, komunikimi e 

ndërveprimi, në të mirë të ruajtjes 

dhe forcimit të lidhjeve mes diasporës 

dhe atdheut, si edhe mes 

komuniteteve të veçanta, në vende 

e kontinente të ndryshme. Ky synim 

u arrit duke krijuar pikësëpari një 

database dhe hartëzim të shqiptarëve 

në botë dhe duke sjellë në 

Tiranë një pjesë të rëndësishme 

prej tyre. Ky “kuvend” i shqiptarëve 

nuk përfundon me kaq, pasi ky 

samit pritet të bëhet traditë ndërsa 

së shpejti do të kemi edhe institucionalizimin 

e tij. 

Më konkretisht, objektivi afatgjatë i 

organizimit të samitit është krijimi 

i një marrëdhënieje të re dhe 

ndërvepruese, për të ndërtuar një 

bashkëpunim të qëndrueshëm, 

përmes zhvillimit të një dialogu të 

vazhdueshëm e të strukturuar dhe 

një bashkëpunimi të efektshëm 

të atdheut me diasporën, për të 

përparuar në përpjekjet e përbashkëta 

të materializuara në projekte 

konkrete në fushën e mbrojtjes dhe 

promovimit të gjuhës, kulturës dhe 

identitetit shqiptar, si dhe mbrojtjen 

e të drejtave të bashkësive shqiptare 

dhe interesave kombëtare. Në 

këtë kuadër, është propozuar krijimi 

i Këshillit të Diasporës Shqiptare, i 

cili do jetë organi kryesor përgjegjës 

për zhvillimin e kësaj marrëdhënieje 

dypalëshe me interes të 

përbashkët. 

-Cilat janë pritshmëritë tashmë 

nga shqiptarët e diasporës nga 

ky samit, flasim në drejtimin 

e bashkëpunimit në sektorin 

ekonomik apo dhe atë kulturor? 

Komunitetet shqiptare në botë, 

por edhe qeveria shqiptare synojnë 

që marrëdhënia e njëanshme 

deri më tani midis palëve të 

forcohet dhe të bëhet ndërvepruese, 

pasi ashtu siç shteti 

shqiptar ka pasur gjithnjë nevojë 

për kontributin e diasporës së 

vet, ashtu dhe diaspora shqiptare 

ka nevojë që shteti shqiptar të 

ndërhyjë në zgjedhjen e çështjeve, 

të cilat prekin shqiptarët 

anembanë botës. Siç u përmend 

dhe më lart, Këshilli i Diasporës 

Shqiptare është vetëm hapi i parë. 

Ky këshill do të drejtohet nga vetë 

Diaspora dhe do të ketë kompetenca 

të zgjeruara, për ta bërë atë 

efektive në dhënien e zgjidhjeve 

të problemeve të që shqiptarët 

hasin në vendet pritëse. Nga ana 

tjetër, për sa i përket asaj që vetë 

shteti shqiptar mund të bëjë në 

shërbim të nevojave të shtetasve 

të saj në botë, tashmë me krenari 

mund të themi se një nga premtimet 

më të madha të samitit, u 

kurorëzua me sukses me anë të 

aplikimit të Shërbimit Konsullor 

Online (SHKO), i cili sjell më afër 

shtetin shqiptar me qytetarët e tij 

me anë të ofrimit të shërbimeve 

konsullore, të cilat tashmë mund 

të bëhen me anë të këtij aplikimi 

për të shmangur humbjen e kohës 

dhe parave të qytetarëve, të cilët 

deri dje e kishin më të vështirë 

marrjen e këtyre shërbimeve. 

-Presidenti i Kosovës, z. Hashim 

Thaçi, gjatë fjalës së tij në një 

nga panelet që u diskutua la të 

hapur mundësinë që një samit 

i tillë të mbahet vitin tjetër në 

Kosovë. Ndonjë informacion më 

shumë për këtë nismë? 

Republika e Kosovës ka qenë një 

kontribuuese për organizimin e 

Samitit të parë të Diasporës dhe 

bashkëpunimi në këtë kuadër 

ka qenë i ngushtë dhe i frytshëm. 

Një nga elementet që na 

lidh me Kosovën është jo vetëm 

origjina jonë e njëjtë shqiptare, 

por edhe fakti që të dyja shtetet 

tona ndajnë një numër shumë të 

madh qytetarësh shqiptarë, të 

cilët jetojnë jashtë kufijve zyrtarë 

të dy shteteve tona vëllazërore. 

Në këtë linjë, ne jemi të gatshëm 

të bashkëpunojmë sërish në çdo 

formë dhe vendndodhje që do 

të përcaktohet në linjë me këtë 

frymë vëllazërore. 


Ne duhet të punojmë së bashku për një 

të ardhme më të mirë për popullin 

dhe diasporën” - Mark Gjonaj 

Artemisa Hoxha 

TiranË, shqipËri 

P 

ër herë në Shqipëri 

u mbajt samiti për 

Diasporën shqiptare, 

ku për tre ditë 

përkatësisht 18-20 nëntor të 

vitit që lamë pas, më shumë se 

njëmijë shqiptarë nga mbarë 

bota u mblodhën në Tiranë dhe 

diskutuan rresh shqetësimeve 

apo dhe bashkëpunimeve me 

qeverinë për të patur një diasporë 

sa më të përfaqësuar. 

Për të krijuar një përshtypje në 

lidhje me këtë event apo dhe 

impaktin që ai pati të shqiptarët, 

Revista “Votra” ka kontaktuar 

disa nga pjesëmarrësit, 

por edhe disa personazhe të 

njohur shqiptarë që jetojnë dhe 

kanë krijuar një karrierë jashtë 

Shqipërisë, por që nuk ishin të 

pranishëm në këtë samit. 

Përtej kritikave që këta personazhe 

kanë shprehur, apo 

dhe elementëve pozitivë që 

ata kanë evidentuar në këtë 

organizim, këto sigurisht duhet 

të jenë një mesazh mjaft i mirë 

për qeverinë shqiptare për të 

përmirësuar diçka në samitet e 

ardhshme, por pse jo edhe në 

bashkëpunimet shumëpalëshe 

me biznesmenët, artistët apo 

dhe politikat shqiptarë që ia 

japin një tjetër imazh Shqipërisë 

në arenën ndërkombëtare. 

Samiti i ardhshëm do të mbahet 

në Kosovë, duke bërë të mundur 

kështu që gjithë kryeqendra 

e shqiptarëve të mos jetë vetëm 

Tirana. 

Vetëm pak ditë para mbajtjes 

së Samitit të Diasporës, Z. Mark 

Gjonaj, asambleist i shtetit te 

New York-ut, në një konferencë 

për shtyp, transmetuar nga 

“Albanian Culture” TV, foli rreth 

pritshmërive të këtij samiti. 

Mark Gjonaj 

Asambleist i shtetit të New 

York-ut 

Ne të gjithë sjellim përvoja dhe 

suksese, promovimin e bashkimit 

të bashkësive dhe qëllimi 

është që të përfitohet nga kjo. 

Ne e kuptojmë që nuk do të jetë 

një samit i përsosur, por ne e 

dimë se do të jetë fillimi i diçkaje 

që do të ndërtojmë dhe përsosim 

në vitet në vijim. 

Ne kemi diskutuar gjerësisht 

votimin që duhet nga diaspora 

në vendet tona të dyta, rolin 

që qeveria duhet të ketë për të 

regjistruar shqiptarët në mbarë 

botën, rëndësinë e formimit të 

një Këshilli të Diasporës, e cila 

duhet të jetë e pavarur nga ndikimi 

i partive politike dhe të jetë 

me të vërtetë një zë i diasporës. 


PRANVERË 2017

Kemi diskutuar hollësisht për 

vënien e një ministri për diasporën, 

një person i përkushtuar 

për diasporën, për nevojën për 

të rritur më tej të ardhmen dhe 

qëndrueshmërinë ekonomike të 

Shqipërisë dhe popullit të saj. 

Kemi propozuar një plan që do 

t’u japë përparësi kompanive 

në pronësi të shqiptarëve, të 

cilave u duhet të konkurrojnë në 

mënyrë të padrejtë me kompani 

të huaja. 

Ne kërkojmë ndërmarrje të 

vërtetë nga qeveria shqiptare 

për të ndihmuar që të themelojë 

qendra bashkatdhetare, 

të investojë në arsim dhe art. 

Duhet të krijojmë atë urë, që 

bashkësia shqiptare të përfitojë 

krah për krah diasporës. Ne i 

kemi kërkuar qeverisë, që të 

përfshijë në këtë samit, dialogun 

që do t’i mundësojë bashkësisë 

të shprehë shqetësimet për 

ambasadorët, ku vendosen, sa 

do të qëndrojnë, a kanë staf të 

mirëfilltë, si dhe mundësinë për 

bashkësinë shqiptaro-amerikane 

për të pasur mundësinë e 

punësimit në zyrat e ambasadorit, 

për të ndikuar më tej në të 

ardhmen tonë. Një nga çështjet 

e tjera të ngritura kishte të bënte 

me dyshtetësinë. 

Nuk është qëllimi ynë të forcojmë 

a të dobësojmë një parti 

politike. 

Ne jemi apolitikë. Nuk kemi 

lidhje me forcat politike. Ne 

duhet të punojmë për një 

të ardhme për popullin dhe 

diasporën. Për sa i përket 

mbështetjes, ideja e bashkësisë 

shqiptaro-amerikane që merr 

pjesë në këtë samit është një 

sukses. Është fillimi i diçkaje që 

shpresoj jo vetëm të rritet, por 

edhe të përmirësohet, si edhe 

të përfshijë qeverinë e Kosovës, 

të përfshijë drejtuesit dhe 

përfaqësuesit shqiptarë që kemi 

në Malin e Zi, në Maqedoni 

dhe partitë politike shqiptare 

që të bashkëpunojnë për ta 

bërë këtë samit më të suksesshëm 

në të ardhmen. Unë 

pres që kjo nismë të rritet përtej 

pritshmërive tona. 

Çështja e investimeve nga 

diaspora dhe siguria e tyre 

për në Shqipëri, por edhe 

Prishtinë ishte një çështje që 

u ngrit me shqetësim nga ana 

e panelistëve të drejtuar nga 

Mark Gjonaj, ku Adem Belliu 

tregoi një rast konkret që para 

dy vitesh kishte investuar një 

shumë të konsiderueshme 

lekësh në Tiranë. Pikërisht sfidat 

e përbashkëta të qeverisë dhe 

investitorëve për të krijuar ura 

bashkëpunimi në drejtimin 

ekonomik ishin edhe një nga 

temat që u diskutuan në samitin 

që u mbajt në nëntor. 

Adem Belliu 

Producent i “Albanian Culture 

TV” 

“Jam i emocionuar dhe optimist 

që pas kaq kohësh, dy 

vjet luftoj se ku do të trokas 

dhe më duket se po hapet një 

derë ku unë do të trokas. Para 

dy vitesh kam investuar 200 

mijë dollarë në Tiranë”. 

Elmi Berisha 

Elmi Berisha, 

Përfaqësues I unionit të 

bizneseve në Amerikë. 

“Diaspora dhe Shqipëria 

duhet të bashkëpunojnë së 

bashku me qeverinë jo vetëm 

atë të Prishtinës, por edhe të 


Tiranës që investimet të mbrohen 

dhe të respektohen. 

Nga sa kemi parë në të kaluarën, 

investimet në Shqipëri 

nuk kanë qenë shumë afatgjata 

për disa arsye, ndërsa në 

Prishtinë mendojmë se do të 

jetë ndryshe” 

takimet e tjera. 

Megjithatë, hapi me i rëndësishëm 

dhe më i drejtë nuk 

është bërë dhe ai është integrimi 

politik dhe pjesëmarrja në 

vendimmarrjen e vendit. 

Samiti i radhës i diasporës 

duhet të ketë përfundime konkrete 

për pjesëmarrjen në vendimmarrje 

dhe në jetën politike 

të shqiptarëve që jetojnë jashtë! 

Luan Rama 

Shkrimtar 

Eduard Ndocaj 

Deputet i Partisë Socialiste 

në Kuvendin e Shqipërisë 

Samiti i Diasporës ishte një 

eveniment mjaft i rëndësishëm, 

sepse për herë të parë shqiptarët 

nga e gjithë bota u thirrën 

nga Kryeministri Rama. 

Vetëm kjo thirrje në një farë 

mënyre ishte një mirënjohje e 

institucioneve të shtetit, të politikës 

shqiptare për kontributin e 

rëndësishëm e të vazhdueshëm 

të diasporës shqiptare në proceset 

e rëndësishme të natyre 

kombëtare, ekonomike. 

Edhe pse ishte një samit i 

vonuar në kohë, ishte i domosdoshëm. 

Them i vonuar se 

samite të kësaj natyre duhet të 

ishin thirrur vazhdimisht me parë 

nga qeveritë e ndryshme që 

kanë drejtuar vendin. Nuk mund 

të pritej shumë në këtë samit ajo 

që ishte e rëndësishme ishte 

fakti se u krijua si precedent për 

Liza Gashi 

Drejtoreshë e programeve 

dhe bashkëthemeluese e 

organizatës “Germin” 

Mendoj se Samiti i Diasporës, i 

cili i mblodhi shqiptarët nga 41 

shtete të botes ishte hap i guximshëm 

drejt krijimit të urave 

të bashkëpunimit mes qeverise 

shqiptare dhe mërgatës. 

Sidoqoftë, ky samite ishte me 

shume i karakterit simbolik, se 

atij substancional. Pres shumë 

që qeveritë shqiptare të fillojnë 

ta përfshijnë diasporën 

në proceset vendimmarrëse, 

si dhe njëherazi të zhvillojnë 

politika stimuluese të favorshme 

në drejtimin ekonomik. Besoj 

që pjesëmarrja në një numër 

aq të madh ka lënë hapësirë të 

kuptohet që diaspora është më 

se e interesuar për të përqafuar 

proceset vendimmarrëse. 

Ideja për t’iu drejtuar diasporës 

shqiptare në botë, që dhe ajo 

të kontribuojë në zhvillimet e 

sotme të Shqipërisë është për t’u 

përshëndetur. 

Që para disa vitesh, me një 

grup këtu në Paris diskutonim 

çështjen sesi mundej që diaspora 

shqiptare e Francës 

të kontribuonte drejtpërdrejt 

në fusha të ndryshme në 

Shqipëri, meqë dhe një elitë 

intelektuale është formuar e 

krijuar në Francë. Por thirrja e 

një konference të tillë i quajtur 

Samit i Diasporës, edhe pse 

në kohë, mendoj se mënyra si 

u organizua lë për të dëshiruar, 

pasi tubime të tilla të mëdha, me 

thirrjen të vijë kush të dëshirojë 

etj., mbetet në kuadrin e një 

nisme më shumë propagandistike 

sesa të një rezultati real, pasi 

që nga ky samit, nuk dimë të 

ketë një vazhdimësi për ta vënë 

në lëvizje këtë diasporë drejt 

Shqipërisë. 

Edhe në vende të tjera, diaspora 

nuk ka operuar me të tilla 

samite, por në mënyra konkrete 

dhe pa nevojën e propagandës. 

Diaspora s’ka nevojë për fjalime, 

por ka nevojë për interlokutorë, 

pasi dëshira e intelektualëve 

të diasporës për të kontribuar 

ekziston, ajo është reale dhe e 


PRANVERË 2017

natyrshme dhe ku intelektuali i 

diasporës nuk vjen për para, por 

për të dhënë një përvojë, si një 

detyrë atdhetare. Sot ne kemi një 

elitë intelektuale për t’u admiruar 

në diasporë, një brez që ka 

studiuar në universitetet më të 

mira europiane e të Amerikës, 

personalitete që kanë krijuar një 

përvojë disavjeçare dhe që drejtojnë 

institucione, departamente, 

klinika të ndryshme, që punojnë 

në laboratorë me emër në fushën 

e kërkimeve shkencore, etj. 

Por këta intelektualë nuk mund 

t’i mbledhësh të gjithë bashkë e 

t’u thuash: “Hë, ç’mund të bëni?” 

Ata kanë nevojë të thirren nga 

institucionet që kanë lidhje me 

profesionet e tyre, nga interlokutorë 

vendas që do të jenë 

kolegët e tyre në nismën e një 

bashkëpunimi afatgjatë. Thelbësore 

sot është si të përfitojmë 

nga kjo elitë e diasporës? 

Pra ne kemi nevojë për një 

filozofi praktike dhe jo politike, 

kemi nevojë për një filozofi bashkëpunimi 

ku duhet operuar veç e 

veç, sipas sektorëve, pa nevojë 

samitesh jorezultative për kombin, 

por në konferenca të specializuara, 

në fusha të veçanta, 

me interlokutorë të konkretizuar. 

P.sh. në fushën e mjekësisë. 

Shumë mjekë të angazhuar në 

laboratorët e kërkimit shkencor, 

apo në klinika të njohura, 

në spitale të specializuara etj., 

duhet të ftohen nga interlokutorët 

e tyre në Tiranë, nën drejtimin 

e qendrës më të rëndësishme 

spitalore dhe me pjesëmarrjen 

e universiteteve në këtë fushë, 

në mënyrë që bashkëpunimi të 

mos ketë efekt vetëm përmes 

kolegësh shqiptarë, por dhe në 

rrjetin universitar. 

Me këtë rast zhvillohen “workshop”-e 

të specializuara, ku 

përvojat shkëmbehen praktikisht 

dhe direkt dhe ajo që është më 

e rëndësishme, nga ky kontakt i 

parë vendosen marrëveshje në 

vazhdimësi, për një bashkëpunim 

afatgjatë, ku ata mund të jenë 

dhe lektorë të jashtëm, si specialistë 

në fushat e tyre. E njëjta 

filozofi pune do të ishte dhe për 

në fushat e tjera. 

Le t’u them dhe diçka nga 

përvoja personale. Gjatë pothuaj 

njëzet vjiteve, krijimtaria ime 

është drejtuar përgjithësisht në 

itinerarin Francë-Shqipëri. Bëhet 

fjalë për një krijimtari në kuadrin 

historik, krijimtari letrare apo 

publicistike, çka vazhdon dhe 

sot. Madje kam botuar dhe një 

libër historik mbi emigracionin 

shqiptar në Francë që nga koha 

e stratiotëve e deri më sot dhe 

ku emigracioni më frytdhënës në 

këtë drejtim ka qenë ai i viteve 

‘30 të shekullit XX. 

Por ajo që konstaton sot është 

se në Francë, si dhe ne vende 

të tjera të Europës apo Amerikës, 

ka një elitë të re për t’u 

admiruar, me qindra e qindra 

intelektualë të tillë, njerëz të 

shkencës e të kulturës që mund 

të japin dijet e tyre dhe për 

Shqipërinë. P.sh. vajza ime e 

formuar në një universitet me 

emër, e specializuar për «riskun 

financiar» të shoqërive dhe ndërmarrjeve 

të mëdha, fare mirë 

mund të jepte përvojën e saj në 

këtë drejtim, e kështu me radhë. 

Vetëm kështu mund të ndërtojmë 

urat e bashkëpunimit, ku 

secili të vendosë një gur dhe ku 

gurët të krijojnë themelet, vetë 

urën nga kudo të shtegtojnë 

përvojat në të gjitha fushat e 

veprimtarisë njerëzore. Atëherë, 

në këtë mënyrë, çdo institucion 

në Shqipëri do të mund ta çelte 

një bashkëpunim konkret me 

diasporën shqiptare, pasi ta ketë 

identifikuar atë. 

Është koha për të vepruar… 

Veb Kosumi 

Freelance International Lawyer/consultant 

Samiti i parë për diasporën 

shqiptare, që u mbajt në Tiranë 

ishte një rast i mirë për t’u takuar 

me përfaqësues shqiptarë nga 

mbarë bota. Mund të them se 

ishte një nismë fantastike nga 

qeveria shqiptare, e cila është 

për t’u përshëndetur, por mund 

të ishte organizuar edhe më 

mirë.Shpresoj që samiti i dytë që 

planifikohet të organizohet në Prishtinë 

do të eliminojë mangësitë 

nga samiti i parë. Nëse mund 

të veçoj disa nga elementët që 

vura re në këtë aktivitet mund të 

veçoja programin e shtypur të 

samitit, i cili kishte shumë për të 

dëshiruar, si dhe pjesa organizative 

e paneleve mungonte. Mund 

të shtoj edhe faktin se panelet 

të cilat u mbajtën në Ministrinë e 

Jashtme nuk u dhanë hapësirë 

të mjaftueshme pjesëmarrësve të 

bëjnë pyetje. Ndoshta kjo sepse 

kishin shumë panelistë dhe koha 

nuk ishte e mjaftueshme për të 

diskutuar dhe marrë mendimin e 

përfaqësuesve të diasporës.Po 

ashtu, dëshiroj që në samitin e 

ardhshëm të ketë një përmbledhje 

nga samiti. Përfundimisht 

mendoj se Samiti i Diasporës 

ishte i suksesshëm duke marrë 

parasysh sa shpejt është organizuar 

dhe numrin e pjesëmarrësve. 

I mbetet Kosovës të marrë këtë 

përvojë nga samiti i parë dhe të 

organizojë një samit edhe më të 

mirë në Prishtinë këtë vit. 


4 vjet pune 

të OJQ Labeatët 

Anton Pllumaj 

tuz, mali i zi 

‘’Gjatë këtyre viteve nuk kemi lënë 

vend pa shkelur, porta pa hapur 

dhe dritare pa çelur. Kjo na bën të 

ndihemi mirë, por na bën krenarë, 

nëse kontributi ynë bëhet pjesë e 

çdo shqiptari’’! 

Disa fjalë për OJQ “LABEATËT”: 

OJQ “LABEATËT” u themelua më 

01. 02. 2013, në Tuz të Malësisë 

së Madhe (Mali i Zi), për qëllime 

të ruajtjes, avancimit, mbrojtjes, 

promovimit dhe përkujdesjes së 

trashëgimisë natyrore, gjeografike 

dhe kulturore e historike të hapësirës 

gjeografike në të cilën jetonte 

fisi labeatët. 

Stafin e OJQ “LABEATËT” e përbëjnë: 

Luigj Camaj, Anton Lulgjuraj, 

Anton Pllumaj dhe Bernard Hasanaj. 

Anëtarët e shoqatës janë: Amina 

Nikaj, Emin Nikaj, Nosh Lucaj, 

Gjergj Martin Dushaj, Gjekë Gjokë 

Ulaj, Bert Berishaj, Aleksandër 

Vulaj, Dorontinë Berishaj, Pashko 

Micakaj, Nikë Berishaj, Toni Lucaj, 

Arben Gjurashaj, Xhemail Maliqi, 

Robert Vulaj, Mark Kalaj, Nikollë 

Gjokaj, Robert Bojaj, Leonard 

Junçaj etj. 

Pse shoqata jonë u emërtua me 

emrin “LABEATËT”? 

Labeatët ishte njëri nga fiset më të 

forta dhe më luftarake ilire. 

Për arsye se ne u lindëm, jetojmë 

dhe veprojmë në atdheun e 

labeatëve. 

Për arsye se labeatët lanë një 

histori, trashëgimi dhe gjurmë të 

pashlyeshme në këto troje. 

Për arsye se në kontuinitet historik 

kjo trevë banohet nga njerëzit e të 

njëjtit gjak dhe të së njëjtës gjuhë. 

Për arsye se ne duam ta promovojmë 

të kaluarën dhe të sotmen tonë. 

Sepse duam të dëshmojmë se 

ishim, jemi dhe do të jemi këtu. 

Sepse bima pa rrënjë dhe shtëpia 

pa themele shpejt rrënohen, kurse 

me këtë emër dëshmojmë se kemi 

rrënjë dhe themele dhe se do të 

qëndrojmë në këmbë dhe nuk do 

të përkulemi. 

Emërtohemi Labeatë se të parët 

tonë na lanë kala e kulla të shumta: 

Rozafatin, Samoborrin, Gjytexën, 

Obllunin, Kaldrunin, Medunin… 

Sepse na lanë liqenin me të njëjtin 

emër...Lacus Labeatis. 

Sepse këtu dikur shtrihej mbretëria 

e mbretit të famshëm, Gentit. 


PRANVERË 2017

Sepse areali i labeatëve e meriton 

një përkujdesje të veçantë, së paku 

në këtë mënyrë si e bëjmë ne. 

Sepse labeatët janë krenari, forcë, 

besim dhe shpresë. 

Sepse është emër që lehtë mbahet 

mend dhe thekshëm tingëllon. 

Cilat janë qëllimet dhe veprimtaritë 

tona: 

- Hulumtimi i trashëgimisë natyrore, 

gjeografike dhe kulturore e historike. 

- Shënimi dhe regjistrimi i monumenteve. 

- Publikimi dhe promovimi i vlerave 

natyrore dhe kulturore monumentale. 

- Promovimi i vlerave turistike të 

natyrës së ndryshme. 

- Fotografimi dhe incizimi i trashëgimisë 

së llojllojshme. 

- Shënimi i shtigjeve deri te destinacionet 

për vizitorë. 

- Që të gjitha këto t’i shprehim 

përmes ekspozitave të fotografive. 

- Përmbi të gjitha, ta rrisim vetëdijen 

te qytetarët e Malësisë së Madhe, 

për ruajtjen dhe përkujdesjen e 

trashëgimisë sonë. 

OJQ “LABEATËT”, deri tani kanë 

vizituar pjesën më të madhe të 

Malësisë së Madhe nën Malin e 

Zi, duke e përshkruar në aspektin 

gjeografik dhe në aspekte të 

tjera. Deri tani ka zhvilluar mbi 118 

ekspedita njëditore, të cilat u përshkruan 

dhe u ilustruan në mënyrë 

adekuate me fotografi dhe me 

video. Me ekspedita janë përfshirë: 

Liqeni i Labeatëve (Shkodrës), Samoborri, 

Gjytexa, Pllanica, Bratila, 

Drumja, fshatrat e Traboinit-Hotit, 

Deçiqi, Ksheva, Gurreci, kanioni 

i Cemit, fshatrat e Grudës, Suka, 

fshatrat e Trieshit, Koja, bjeshkët: 

Kazheniku, Gozdeci, Korita, Koshtica 

e Kojës dhe e Trieshit, Greça, 

Akulli i Ledinës. 

Nga trashëgimia natyrore OJQ 

‘’LABEATËT’’ deri më sot kanë 

lokalizuar, evidentuar dhe vizituar 

për mbi 100 shpella në territorin e 

Malësisë së Madhe në Malin e Zi. 

Në vitet 2014- 2015 zhvilloi shtatë 

ekspedita me qëllim hulumtimi në 

fushën e speleologjisë. Me aktivitete 

hulumtuese për këtë herë u 

përfshinë këto objekte speleologjike: 

1. Shpella e Macës, Sukë (Grudë), 

2. Shpella e Dobrienit, Gurrec 

(Grudë), 

3. Shpellat ( Bigat ) e Gjokës, (Traboin, 

Hot), 

4. Shpella e Skorafçit - humnerë, 

(Maçaj - Traboin, Hot), 

5. Shpella e Vukal Pjetrit - humnerë, 

(Gozdec, Triesh). 

6. Shpella e Lugjeve të Thella - 

humnerë, ( Traboin, Hot ). 

7. Shpellat (Bigat) e Prëkut, ( Lugje 

të Thella - Traboin, Hot). 

Si zakonisht në aspektin e hulumtimeve 

speleologjike “LABEATËT” 

bashkëpunojnë me speleologun 

Xhemail Maliqi, me origjinë nga 

Kosova që jeton në Saint Gallen në 

Zvicër. Xhemaili si edhe gjatë viteve 

të tjera i është përgjigjur ftesës 

sonë dhe për këtë qëllim ka rezervuar 

disa javë, gjatë së cilave u realizua 

plani i parashikuar. Për këto 

veprime janë përdorur mjete dhe 

pajisje adekuate të cilat speleologu 

i ka sjellë me vete nga Zvicra e me 

disa pajisje disponon edhe alpinisti 

ynë, Arben Gjurashaj. Objekti më 

i madh speleologjik në komunën 

urbane të Tuzit është Shpella e 

Macës në Sukë të Grudës. 

Nga trashëgimia kulturore e historike 

janë evidentuar me dhjetëra 

fortifikime ilire, më se 100 tuma 

(varreza) ilire dhe më se 30 rrënoja 

kishash. 

OJQ “LABEATËT” zhvilloi ekspedita 

edhe jashtë Malësisë, si në Zarë të 

Kroacisë, Ulqin: Shas, Tivar: Rumi, 

Lisin. Në Republikën e Shqipërisë: 

në zonën e Kelmendit: Vermosh, 


Lëpushë, Tamare, Elbasan 

etj. 

Me mbështetjen e 

Fondit për Pakica 

të Malit të Zi, 

gjatë muajit gusht 

dhe shtator të 

vitit 2014, OJQ 

“LABEATËT” realizoi 

tri ekspozita: 

Ulqin, Tuz dhe Plavë 

- Guci. Së bashku me 

shoqatën OSHTIMA nga 

Tirana realizoi projektin “Një 

libër për Tuzin” më të cilin i dhuroi 

Gjimnazit të Tuzit 250 libra. Në 

bashkëpunim me shoqatën ‘’Fryma 

e Kelmendit’’ me mbështetjen e 

VIS Albania dhe Fondit Zhvillimor 

të Shqipërisë gjatë korrikut të vitit 

2015 organizuam edhe guidën e 

parë turistike në trojet e Malësisë. 

OJQ “LABEATËT” në bashkëpunim 

me QKI Malësia në Tuz organizoi 

dy ekspozita, në vitin 2015 ekspozitën 

me temën; ‘’Trashëgimia 

Natyrore e Malësisë’’ dhe në vitin 

2016 ekspozitën me temën; ‘’Identiteti 

i malësorit përmes simboleve’’. 

Prej qershorit të vitit 2013 organizon 

shtegtimin tashmë tradicional 

për në Greçë, me rastin e shënimit 

të Kuvendit - Memorandumit të 

Greçës 10-23 qershor 1911. 

Kemi bashkëpunuar me shoqata të 

ngjashme 

nga trojet shqipfolëse: Shqipëria, 

Kosova, Maqedonia, Lugina e 

Ulqini. Janë bërë mbi 100.000 

fotografi të trashëgimisë natyrore, 

gjeografike dhe kulturore e 

historike. U incizuan disa qindra 

videoklipe. Janë punuar rreth 100 

reportazhe dhe filma dokumentarë 

të cilët janë emituar në youtube. 

Gjatë mandatit katërvjeçar 

“LABEATËT” kanë kaluar pjesën 

më të madhe të territorit të Malësisë, 

rrugicat dhe shtigjet e 

kapërcejtë nëpër të cilat me shekuj 

kanë rrugëtuar të parët tanë. Në 

e ndiejmë veten të privilegjuar që 

kemi rastin ta përjetojmë të kaluarën 

e lavdishme, historinë e gjallë. 

Kjo na bën të ndihemi mirë, të jemi 

krenarë, por dhe na obligon që të 

punojmë më shumë dhe të japim 

kontribut ne që këto përjetimet tona 

të jenë pjesë e përjetimi të çdo 

malësori e pse jo edhe çdo 

shqiptari. 

Sponsori medial i OJQ 

“LABEATËT” 

është “TV 

Boin”-i, 

me 

të cilin zhvillon 

bashkëpunim 

të shkëlqyer. 

Raporte të mira 

bashkëpunimi 

zhvillohen edhe 

me portalet 

Malësia.org., 

SHQIPËRIA E 

BASHKUAR.AL, 

si dhe me ILIRIA 

Tv - Arizona, SHBA. 

OJQ “LABEATËT” 

funksionon falë ndihmave 

financiare dhe materiale nga 

diaspora. Mbështetësit më të 

mëdhenj financiarë janë Shoqata 

Malësia e Madhe nga Michigan-i, 

Shoqata Malësia e Madhe nga 

New York-u, grupe qytetarësh dhe 

individë, numri i të cilëve është i 

madh pa ndihmën e të cilëve OJQ 

“LABEATËT” as që nuk mund të 

funksionojë. Mbështetje financiare, 

materiale dhe morale po 

ashtu kemi edhe nga një numër i 

konsiderueshëm individësh nga 

Malësia. Do mbeteshim borxh sikur 

mos ta përmendja z. Don Gabriel 

Grabanica, famullitar në Braticë e 

Kullomzë (Ulqin) i cili për vite me 

radhë na ka mbështetur në mënyrë 

morale, materiale dhe financiare. 

OJQ “LABEATËT” pretendojnë 

që çdo pëllëmbë e Malësisë, 

por edhe më gjerë të shkelet me 

këmbë, të fotografohet, incizohet 

dhe të përshkruhet në aspekte të 

ndryshme. Malësia nuk është e 

hulumtuar në aspektin gjeografik, 

historik, kulturor dhe për këtë arsye 

veprojmë si organizatë. Planet tona 

janë të shumta, si organizimi i seminareve, 

kurseve dhe formave të 

tjera të punës. Në këtë mënyrë ne 

do t’i ofrojmë informacionet deri te 

qytetari ynë dhe ta rrisim vetëdijen 

për ruajtjen, mbrojtjen, avancimin, 

kultivimin dhe përkujdesjen për 

trashëgiminë tonë të larmishme. 

‘’Mos shiko çka ka me ba për ty 

atdheu, ma mirë pyet veten çka 

mundesh ti me ba për të’’ ... J . F . 

Kennedi. 


PRANVERË 2017

Aspekte arkeologjike, 

të “Labeatisë” 

Anton Lulgjuraj 

ŰLQIN, MAL I ZI 

Pjesëmarrës i disa gërmimeve 

arkeologjike në 

Shqipëri, Kosovë dhe në 

Mal të Zi. 

Fisi Labeatët është një ndër fiset ilire 

më të fuqishme dhe më të njohur 

në botën antike. Këtë fis ilir na e 

bëjnë të njohur shkrimtarët antikë, 

Tit Livi dhe Plini. Këta autorë e 

përmendin Shkodrën si kryeqytet 

të Labeatëve dhe gjithashtu 

Meteonin (Meduni i sotëm) si qytet 

Labeat, në të cilin ishte strehuar 

familja e mbretit Gent gjatë luftës 

me romakët në shek II p.e.r. Sipas 

shkrimeve antike, Labeatët jetonin 

rreth liqenit me të njëjtin emër, 

Lacus Labeatus. Si kryeqendër 

të vetën kishin Shkodrën dhe 

qytet tjetër të rëndësishme siç 

ishte Meteoni. Vendi në të cilin 

mbas humbjes që pësuan ilirët në 

Shkodër u strehua familja e mbretit 

Gent, prijësit të shtetit Ardian. Në 

zotërimin e Labeatëve duhet të ketë 

qenë e gjithë zona përreth liqenit të 

Shkodrës dhe gjithë fusha e Zetës 

deri në Podgoricë, te lumi Moraçë 

kufizohej me fisin e Dokleatëve. Po 

ashtu brenda kësaj zone duhet të 

jetë shtrirë e gjithë rrethina e Shkodrës 

deri tek Olcini antik (Ulqini). 

Sikur në territorin e Shqipërisë e 

po ashtu edhe në Mal 

të Zi gjenden edhe vendbanime të 

tjera labeate, të cilat kishin funksion 

banimi apo mbrojtjeje. Këto vendbanime 

janë të tipit të fortifikuar me 

mure të fuqishme të ngjashme me 

stilin e fortifikatave helenistike dhe 

gjinden nëpër maje kodrash. Në 

territorin e shtetit të Malit të Zi më të 

njohurat janë Kalaja e Samoborrit 

në veri të liqenit të Shkodrës. I ngjashëm 

me këtë vendbanim është 

kështjella e Obllunit në veriperëndim 

të liqenit të Shkodrës dhe Gjytexa 

përmbi fshatin Dinoshë. Edhe 

në Republikën e Shqipërisë njihen 

disa vendbanime të tilla si Kodra e 

Moksetit në lindje të liqenit të Hotit, 

kalaja e Gajtanit në verilindje të 

qytetit të Shkodrës, si dhe Beltoja 

pranë qytetit të Shkodrës. Këtyre 

vendbanimeve mund t’u shtohet 

edhe një vendbanim i tipit të hapur 

fushor, i zbuluar në fshatin Gostil, 

në fushën e Zetës, në të cilin në 

vitet 60’ arkeologët gjetën një sasi 

të madhe të bizhuterisë dhe enëve 

të luksit me prejardhje greke, 

më çfarë 

dëshmohet se popullata labeate ka 

bërë shkëmbime mallrash gjerësisht 

me tregjet e botës mesdhetare 

të asaj kohe. Si përfundim mund 

të thuhet se fisi Labeat ka qenë 

fisi i cili ka luajtur një rol aktiv në 

historinë e mbretërisë ilire. Ndërsa 

territori i këtij fisi ka qenë bërthama 

e krijimit të shtetit ilir me qendër në 

Shkodër, për të cilën më së miri 

dëshmojnë të dhënat historike dhe 

arkeologjike. 

“Labeatët” premtojnë se traditën e 

filluar do ta vazhdojnë, se viteve të 

tjera do të na bashkëngjiten të pasionuar 

të tjerë mbas trashëgimisë 

sonë natyrore dhe kulturore e historike’’... 

sepse ka shumë udhëtime 

që duhen bërë; shumë legjenda, 

mite, mistere, mrekulli e bukuri magjepse, 

që presin për t’i zbuluar dhe 

natyrisht, shumë adrenalinë... 

(Autori është magjister i arkeologjisë 

pranë Qendrës për Studime 

Albanologjike, Tiranë) 

Me respekt 

OJQ ‘’LABEATËT’’, Tuz 81206, 

Malësi e Madhe (Mali i Zi) 

Tel. Kontakti: 

+38269092246 

+38269400411 

+38269232779 

+38269866550 

e-mail: labeatet@gmail.com 

Fq. Facebook: OJQ Labeatet 

Foto: ANTON PLLUMAJ 


E ardhmja, 

e Maqedonisë 

Milaim Fejziu 

GOSTIVAR, MAQEDONI 

Ë 

shtë shumë 

e vështirë të 

përcaktosh 

të ardhmen e 

Maqedonisë si shtet, e të mos 

kthehesh në të kaluarën apo të 

sotmen e saj. Pak kujt mund t’i 

shkojë ndërmend se Republika 

e re e AVNOJIT (1943) që 

do të quhet Maqedoni do të 

ketë një të ardhme të sigurte, 

pasiqë krijesa e quajtur ish 

Federata Jugosllave nuk 

ekziston më. Prej krijimt të 

saj në kuadër të Federates 

Jugosllave janë paraqitur 

dilema të mëhershme per 

egzistimin dhe të ardhmen e 

saj. 

Republikën e re të 

Maqedonisë, ishte krijuar 

dhe vazhdon të funksionojë 

në territoret e Kosovës dhe 

Shqipërisë, përkatësisht me 

pjesët e Shqipërisë Lindore. 

Krijimi i saj më parë si njësi 

federale dhe më vonë si shtet 

i pavarur i brishtë, qëndronte 

mbi disa artificialitete! 

Maqedonisë, vështirësitë i 

erdhën pas pavarësisë së 

saj. Nga njëra anë do të 

duhej të vazhdojë procesi i 

krijimit të kombit maqedon, 

ky proces ende nuk është 

kryer, nga ana tjetër do duhej 

të krijohej një shtet me emrin 

Republika e Maqedonisë, i cili 

kontestohet nga Greqia (emri 

i shtetit), nga Bullgaria (kombi 

dhe territori) dhe nga Serbia 

(kisha ortodokse maqedonase 

si kishë autoqefale), kurse 

Shqipëria nuk kontestoi asgjë 

nga këto elemente përveç 

se nuk e njohi me emrin 

kushtetues R.Maqedonisë, por 

e njohu me emrin FYROM. 

Kombin u përpoq ta sajojë 

duke krijuar një kushtetutë 

vëtëm per maqedonasit, duke 

mohuar popujt tjerë në radhë 

të parë shqipëtarët, edhe pse 

ata ishin një nga shtyllat për 

ekzistimin e saj dhe përbënin 

rreth 40% të popullatës së 

pergjithshme. Shqipëtarëve 

dhe pakicave tjera iu përcaktua 

statusi minoritar apo qytetar të 

rendit të dytë. 

Shqiptarët, Maqedoninë e 

njohin dhe e vlerësojnë si 

shtetin e vet, si atdheun e vet. 

Shqiptarët janë autokton në 

Ballkan dhe në Maqedoni. 

Perpjekjet e vazhdueshme 

të pushtetit maqedonas që 

të cënojnë në çdo fushë 

identitetin kombëtar shqipëtar, 

nuk dha rezultatet të pritura 

sepse shqipëtarët prej kohësh 

e kishin formësuar identitetin 

e tyre kombëtar dhe se janë 

popull i lashtë në këto troje, 

se maqedonasit e sotem. Ata 

nuk janë të gatshëm për një 

barazi të plotë shqipëtaro 

– maqedonase, madje ata 

janë përpjekur të krijojnë 

bariera kushtetuese për të 

mos ndodhur kjo barazi, 

edhe pse janë të vetëdijshëm 

se vetëm të barabartë 

mund të bashkejtojnë, në të 

kundërtën nuk ka bashkjetesë. 

Pa shqiptarët, nuk ka as 

Maqedoni. 

Diskriminimi, dhuna dhe terrori 

shtetëror maqedonas ndaj 

shqiptarëve, imponoi formimin 

e UÇK –së, formacion ushtarak 

për mbrojtjen e të drejtave të 

shqiptaëve në Maqedoni. 

UÇK – ja, është pra rezultat i 


PRANVERË 2017

diskriminimit të vazhdueshëm 

që ishte ushtruar ndaj 

shqipëtarëve nga pushteti 

maqedonas dhe, njëkohësisht, 

përgjigje për t’i thënë ndal 

këtij terrori dhe diskriminimit 

shtetëror. 

Shtrohet pyetja, a ka në fakt 

nacionalizëm maqedon? 

Kuptohet se derisa thamë 

më parë se s’ka komb të 

formësuar, nuk mund të 

ketë edhe nacionalizëm 

maqedon, por në maqedoni ka 

nacionalizëm serb dhe bullgar, 

sepse e tillë është, defakto, 

përbërja sllavo – maqedonase. 

Kjo përbërje e vështirson 

zgjidhjen e çështjes shqipëtare 

në Maqedoni, sepse në të nuk 

ka vetëm çështje shqipëtare, 

por na del në pah edhe çështja 

maqedone si e pazgjidhur. 

Në këtë frymë u konceptua dhe 

u miratua kushtetuta e 1991- 

shit 

me qëllim që t’i përjashtojë 

shqipëtarët nga shtetformësia 

dhe më vonë të mund të 

vendosin vetë për të ardhmen 

e shtetit, pa shqiptarët. 

Kjo kushtetutë, ky dikriminim, 

ky terror shtetëror ndaj 

shqiptarëve çoi në konflikt 

të armatosur ku u përfshinë 

shqiptarët dhe maqedonasit. 

Si çdo konflikt, edhe ai i 

2001- shit , përfundoi me një 

marrëveshje ndërmejt palëve 

që u quajt Marrëveshja e Ohrit, 

e cila pritej që të ndryshonte 

pozitën juridike e kushtetuese 

të shqiptarëve në Maqedoni. 

Insistimi i palës shqiptare në 

ridefinimin e karakterit të shtetit 

mundëson që Maqedonia të 

ruhet si shtet i përbashkët. 

Zgjidhja që u ofrua me 

Marrëveshjen e Ohrit, jo vetëm 

që nuk i kënaqi shqiptarët, por 

kjo marëveshje ua ribetonoj 

statusin minoritar duke lënë 

të hapur statusin e tyre komb 

shtetformues. 

Kriza e thellë politike, 

ekonomike e kulturore që e ka 

kapluar Maqedoninë kërkon 

ndryshime radikale, si në 

sistemin politik po ashtu edhe 

në atë juridiko-kushtetues, 

me çrast do duhej që të 

ridefinohej karakteri i shtetit 

dhe të krijohet barabarësi e 

plotë ndërmjet shqiptarëve dhe 

maqedonasve. 

Evropa dhe Amerika duhet të 

veprojnë shpejt në Maqedoni, 

kur kërkohet arsyeja për një 

veprim të shpejtë, në parim 

theksohet se “status quo – ja” 

në Maqedoni mund të shpjerë 

në shpërthim të tensioneve në 

rajon dhe në Ballkan, gjë që 

do të mund “të reflektohej në 

sigurinë dhe stabilitetin e tërë 

rajonit”. 


Nëse është kështu, sipas 

mendimit tim, pikërisht është 

kështu, atëherë përgjegjësitë 

për shpërthimin e mundshëm 

të tensioneve nuk duhet 

kërkuar jasht rradhëve të atyre 

qendrave vendimarrëse që 

kanë marrë përsipër për ta 

zgjidhur krizën e thellë politike 

në Maqedoni. 

Shqiptarët në Ballkan të 

rreshtuar plotësisht në 

civilizimin perëndimor synojnë 

që në të ardhmen të jenë faktor 

koheziv dhe paqekrijues në 

rajonin e Ballkanit, faktor kyç 

integrues, jo vetëm në kuptimin 

infrastrukturor, por edhe me 

aftësi për të ndërtuar relacione 

bashkëpunimi me fqinjët. 

Shqiptarët e Maqedonisë, 

do të duhej që Maqedoninë 

ta përjetojnë si shtetin e 

tretë (edhe) shqiptarë në 

Ballkan, madje, do të duhej 

të angazhohen veçanarisht 

në këtë drejtim me politika 

të mirëfillta që çojnë në këtë 

synim. 

Akademitë e Memorandumeve 

të famshëm në Ballkan, sot 

e kësaj ditë nuk pushojnë 

së prodhuari projekte për 

territore të reja, fatkeqësia 

nuk është vetëm kërkes 

e grupeve tradicionaliste 

dhe rurale, por edhe nëpër 

akademitë e shkencave në 

Ballkan. Këta pleq agresiv 

edhe në Maqedoni vazhdojnë 

të mbjellin urrejtje me anë 

të projekteve, siç ishte: 

Memorandumi për ndërrim 

territoresh në 2001 ndërjmet 

Shqipërisë dhe Maqedonisë si 

zgjidhje e ofruar për konfilktin 

shqiptaro – maqedon, rasti 

me Enciklopedinë e famshme 

ku shqiptarët paraqiteshin si 

“ardhacak nga malet”, falsfikimi 

i fakteve historike duke vënë 

në dyshim edhe origjinën e 

personaliteteve më të shquara 

shqiptare siç janë Gjergj 

Kastrioti-Skënderbeu, Gonxhe 

Bojaxhiu – Nena Terezë, 

tashmë e shenjtë. Akademikët 

maqedon, falsifikojnë faktet 

e verifikuara historike për të 

cilat Shkenca e Historise dhe 

Shkencat tjera kanë vërtetuar 

në bazë të kritereve shkencore, 

se shqiptarët në Ballkan janë 

pasardhës të Pellazgo - Ilireve, 

kurse maqedonët antikë kanë 

qenë një nga fiset Pellazgo – 

Ilire dhe se, sllavët në Ballkan 

vijnë në shekullin e shtatë. 

S’do shumë mend se 

shqiptarët tashmë e kanë 

kuptuar se në një përspëktivë 

jo te largët, do ta (bashkë) 

qeverisin këtë shtet. Pse të 

angazhohen për ndarjen e 

tij? Shtrohet pyetja, ku ka 

mbështetje ky ndryshim 

i (bashkë) qeverisjes së 

shqiptarëve dhe maqedonasve 

në të ardhmen? Ka më shumë 

faktorë që mund ta vërtetojnë 

këtë: 

Së pari, faktori demografik 

Së dyti, faktori i dekonvertizimit 

të maqedonasve 

Së treti, faktori i fqinjësisë-i 

cili konteston shtetin, gjuhën, 

emrin, kishën otrodokse 

maqedone. 

Një marrëveshje për 

ndryshimin apo të zëvendësimit 

me një kushtetut të re, e 

cila, gjithsesi do të duhej të 

përmbante një ri-regullim 

të brendshëm të shtetit, 

duke e ridefinuar karakterin 

e shtetit, nga ai unitar (nje 

nacional) që është instaluar me 

kushtetutën 1991, në një shtet 

dykombësh me parlament 

dydhomësh, me implementim 

të plotë të demokracisë 

konsensuale do të evitojë, jo 

vetëm ndarja e Maqedonisë, 

por i hapet perspektiva që 

të mund të zhvillohet si një 

shtet demokratik dhe stabil 

në Jug te Ballkanit. Koha ka 

dëshmuar se popujt e Ballkanit 

nuk arrijnë të komunikojnë 

dhe të jetojnë në paqe nëse 

nuk ndërmjetësohen nga një 

angazhim EURO – AMERIKAN. 


PRANVERË 2017

Bukuria, 

e gruas shqiptare 

Fatbardha Pali 

broOklyn-new york, ameRIkË 

D 

ihet historikisht se 

gruaja shqiptare 

ka qenë e bukur 

që nga zanafilla e 

jetës në Tokë. Historia fillestare 

filloi me krijimin e dymbëdhjetë 

perëndive për çdo lëmë të 

fenomeneve natyrore. Një nga 

ato ishte Afërdita, perëndesha e 

bukurisë femërore dhe e dashurisë. 

Një mundësi etimologjike e kësaj 

fjale mund të jetë me origjinë 

ilire. 

Është emërtuar Afërdita (afër 

ditës), meqë ky planet në hapësirë 

është i dukshëm në 

mëngjes. Ajo, Afërdita, simbolizon 

fillimin e pranverës dhe 

është konsideruar si sjellëse 

e gëzimit për njerëzit dhe për 

Perëndinë. 

Shkrova disa të dhëna, sepse 

janë shprehur se shkrimi është 

vazhdim i jetës. 

Tani, desha të tregoj si erdhi 

fjala për të shkruar këtë artikull: 

- Një ditë ishim të ftuar në një 

drekë për të gëzuar ditëlindjen e 

Brian dhjetëvjeçar. 

Prindërit e tij, Elvira e Begator 

Hila, kishin ftuar plot miq e shokë 

të tyre dhe të djalit. Brian ishte 

rritur, zbukuruar me bukurinë e 

moshës, se për i pastër, nuk e ka 

shokun; kjo si pasojë e prindërve 

dhe gjyshërve shumë të kujdesshëm 

lidhur me edukimin, 

shkollimin e tij. 

Pothuajse të gjithë kërcyem. 

Veçuan dy çifte në tavolinën 

një dhe dy çifte në tavolinën 

dy. Kërcenin me nota të gjitha 

llojet e valleve. Nga eleganca e 

kërcimit të tyre, fillova të bisedoj 

me shoqet e tavolinës. “Sa bukur 

kërcejnë, sa gra të bukura janë, 

sa familjare të mira!”. 

Petriti, im shoq më ndërpreu 

duke thënë se në bukurinë e gruas 

ka merita edhe burri, se vërtet 

ajo është dhuratë e Perëndisë, 

por Perëndia dhuroi mirëkuptimin 

midis një burri e një gruaje, u 

mundësoi harmoninë për krijimin 

e votrës familjare, krijimin e 

sythave të reja të jetës, pa të cilët 

nuk do të kishte përjetësi. Shtoj 

se në rolet që luajnë prindërit 

për rritjen e përkujdesjen, gruaja 

fiton një vend nderi; ajo edhe sikur 

të mos jetë shumë simpatike, 

sjellja e saj, ngrohtësia e saj e 

komunikimit, arti i saj i të shprehurit, 

eleganca dhe këmbëngulja 

e saj për të përçuar te fëmijët 

ç’është e mirë e jo e mirë, forca 

e logjikës së saj për të ruajtur 

gjuhën më të bukur e më të kuptimshme, 

pra përkujdesja e re- 


gjistruar në folderin e saj mendor, 

puna e saj kolosale për zgjidhjen 

e problemeve familjare e shoqërore, 

konsultimi bashkëshortor 

për zgjidhjen e duhur të çështjeve 

shqetësuese, puna e saj bindëse 

për ngritje problemesh shqetësuese, 

e vendos atë, në renditje, 

të barabartë me burrin. 

Gratë shqiptare, që nga lashtësia 

jonë kanë drejtuar mbretëri. Pra 

ajo e ka të qëndisur bukurinë trup 

e shpirt. Brenda katër shkronjave 

“Nënë”, përmblidhet një univers 

i tërë. Dhe kombi ynë është personifikuar 

nga e madhërishmja, 

e shenjta Nënë Tereza, Nëna e 

gjithë Botës. 

Kjo lloj bukurie nuk është 

pak. Ditën e mërkurë, datë 

10 gusht,2016, nga Tirana, 

kryeqyteti i Shqipërisë, u nis një 

bust i saj, dhuratë për në Rio De 

Zhaneiro, ku zhvillohen lojërat 

olimpike. Populli i atij vendi e priti 

me shumë respekt e dashuri. 

Dhe tani busti i kësaj shenjtoreje 

shqiptare ndodhet edhe në 

metropolin e botës, në New York. 

Shpirtërisht, tema e shkrimit të 

sotëm doli në makinë, kur dëgjojmë 

zërin e mësuese Afërditës 

duke ardhur drejt veturës. Me 

zërin e saj karakteristik të ëmbël 

e të hollë, pyeti: “A ka vend edhe 

për mua në makinën tuaj? Erdha 

me taksi sot.” 

Përgjigjja iu dha horazi, nga të 

gjithë ne, me në krye shoferen 

e mirë, shqiptaren mësuese në 

shkollat e New York-ut, Irisën: “Po 

si jo!” 

Gjatë ecjes së makinës, bëra 

njohjen e Afërditës me Petritin. 

“Është mësuese Afërdita, e cila 

u mëson gjuhën shqipe fëmijëve 

të lindur në Amerikë, nga prindër 

shqiptarë e më gjerë.’ 

Një grua e bukur, shumë elegante, 

me një fytyrë lakonike mbi 

të cilën endet një buzëqeshje 

natyrale, e lindur, me një mimikë 

si të një artisjeje. Ajo buzëqeshje 

nxjerr në pah shpirtin e saj të 

mirë e të bukur. Zërin karakteristik 

të saj nuk mund ta përshkruash 

me fjalë. Atë mund ta 

improvizosh vetëm me ndonjë 

instrument muzikor (violinë, p 

sh). Me këto të dhëna, arrij në 

përfundimin se përse e duan kaq 

shumë fëmijët edhe ne. 

Më poshtë po rendis disa vargje 

kushtuar gruas së bukur shqiptare, 

e cila u ka shërbyer si muzë 

frymëzimi të gjithë shkrimtarëve e 

poetëve. Gruaja shqiptare është 

figura e simbolit të dashurisë, e 

flijimit, e atdhedashurisë, lirisë 

dhe e dhurimit të më së bukurës 

së saj. 

Femra shqiptare është çdo 

heroinë shqiptare që ka dhënë 

jetën për liri, është çdo nënë 

shqiptare që ka flijuar veten për 

fëmijët, është çdo grua dhe vajzë 

shqiptare nëpër botë e cila e bën 

botën më të bukur, më të mirë, 

më të pasur dhe më të dashur 

me praninë e saj. 

Femra shqiptare është e veshur 

me petkun e dashurisë sublime. 

Të bukura janë gjithë gratë e 

botës, 

Qoftë me trup, qoftë në mendim, 

Veç kur sheh gruan shqiptare, 

Bota vjen e freskët, n’vezullim. 

Flasin bukur gratë e botës, 

Për të bërë një punë të mirë, 

Por, kur flet gruaja shqiptare, 

Zëri saj ngjitet n’hapësirë. 

Bukur vishen gratë e botës, 

Qepur elegant e me modele, 

Por qëndisjet e shqiptareve, 

(familja Balaj) 

Janë me vulë e me themele. 

Zemër kanë nënat e botës, 

Si gjithë nënat përmbi dhe, 

Veçse zemra Shenjte e Nanës 

(TEREZA), 

Po lartësohet përmbi re! 

Mundësja Majlinda Kelmendi, 

Thomëni vendin ku e ka, 

Shqiponjë malesh na u shfaq, 

Bijë shqiptare qenka pra. 


PRANVERË 2017

Çështja kyçe qëndron 

në të kuptuarit e limiteve personale 

Miranda Xhilaga, 

MBBS, PhD 

Melburn, australi 

1. Cilën ëndërr keni parë të 

realizuar? 

Kjo është nje pyetje interesante e 

shumëdimensionale për mua si 

emigrante ose australiane e re, siç 

më quajnë këtu paçka se kam jetuar 

në Melbourne prej 23 vjetësh. 

Nuk është vetëm një ëndërr ajo që 

më është realizuar, por disa. Do të 

veçoja ardhjen në jetë të birit tim 

të vetëm dhe suksesin profesional. 

2. Cili është rregulli numër një 

për ju kur doni të arrini më 

tepër? 

Rregulli numër një për të arritur 

çdo sukses është ta fillosh e 

ta mbarosh një projekt, të mos 

tërhiqesh. Motoja ime është: 

asnjëherë mos u tërhiq! Nëse 

dua të arrij më tepër se aq, kjo 

është diçka tjetër, sepse në 

përgjithësi, sa mund të arrijmë 

varet jo vetëm nga dëshira e 

mundësia jonë, por nga pozicioni, 

rrethanat e shpesh nga 

pengesat e veçanta lidhur me 

nje projekt të caktuar, mundësitë 

financiare e të tjera. Pra kyçi 

qëndron në të kuptuarit e kufijve 

të tu. Nuk jam e përkryer, në fakt 

qëndroj larg nga kjo e fundit, por 

atë që vendos të bëj e planifikoj 

me shumë kujdes dhe e çoj 

deri në fund. Por në profesionin 

tim, asnjë arritje nuk përfundon 

aty ku mbaron projekti. Suksesi 

i vërtetë është në atë çfarë 

ndodh, pasi ka mbaruar ky projekt. 

Çfarë do të thotë kjo? Në 

punën time si mjeke e kërkuese 

shkencore, rezultatet maten me 

ndikimin e tyre në shëndetin e 

njerëzve. Çfarë bëra unë sot për 

ta? Kjo është pyetja që i bëj vetes 

përpara se të fle….e shpesh, 

përgjigjja e kësaj pyetjeje është: 

nesër duhet të bësh më shumë. 

Të arrish më tepër për mua 

do të thotë që nesër të bëj më 

shumë se ç’kam bërë sot. 

3. Bota ka më shumë nevojë 

për...? 

Dashuri e mirëkuptim të marra 

bashkë, këto dy cilësi, do ta 

bënin botën ku jetojmë me të 

mirë dhe një vend më të përshtatshëm 

për të rritur fëmijët 

tanë. 

(Autorja është drejtoreshë e Programit 

të Kërkimeve Shkencore, 

Fondacioni i Kancerit të Prostatës, 

Australi 

A Profesore, Universiti Deakin, 

Melburn, Australi) 


Fëmijët 

për Shqipërinë 


PRANVERË 2017

F 

ëmijët që shihni në këtë faqe janë 

nga diaspora shqiptare nëpër botë. 

Revista “Votra” u ka bërë një pyetje 

të gjithëve dhe pak a shumë 

kemi marrë të njëjtën përgjigje: 

Përse e do Shqipërinë Etnike? Përse të pëlqen 

të shkosh atje me pushime? 

- Unë e dua Shqipërinë, sepse është vendi 

i të parëve të mi dhe ndihem krenar për të, 

me identitetin tim. 

E dua Shqipërinë, sepse kam gjak shqiptari. 

Më pëlqen të shkoj në Shqipëri dhe të kaloj 

pushimet, sepse kam të gjithë kushërinjtë 

e mi atje, të cilët i dua shumë! 

Gjithashtu, Shqipëria ka plazhe të bukura 

dhe ushqime të shijshme. 


Organizata e Grave Shqiptaro-Amerikane – Motrat Qiriazi (AAWO) ka një mision humanitar në shërbim 

të familjeve të komunitetit shqiptar, në ndihmë të njerëzve në nevojë ,e sidomos grave dhe fëmijëve. 

Më poshtë janë disa nga anëtaret e kësaj organizate të cilat iu përgjigjen një buqete me pyetje nga “VOTRA” 

me entuziazëm dhe dashuri gruaje! 

Disa nga gratë shqiptare në New York, 

të cilat e mbajnë me krenari emrin 

“Motrat Qiriazi” 

Agathia Luka 

1. Përse i je bashkuar organizatës 

“Motrat Qiriazi”? Çfarë ju tërhoqi te 

kjo organizatë? 

Kjo organizatë i është kushtuar 

çështjes së gruas dhe si e 

tillë e pashë të arsyeshme t’i 

bashkohem organizatës dhe të 

punoj për gratë që kanë nevojë 

dhe mbështetjen e organizatës. 

2. Cili është rregulli numër një për ty 

kur do të arrish më tepër? 

Këmbëngulja dhe besimi në 

vetvete. 

3. Çfarë vlerëson më tepër në jetën 

tënde? 

Familjen dhe edukimin e fëmijëve. 

4. Bota në të cilën jetojmë ka më 

shumë nevojë për....?- 

Besim te Zoti, respekt dhe mirënjohje 

për njerëzimin. 

5. Çfarë mendon se i mban gratë 

të reja në pamje dhe në shpirt? 

- Jeta e përditshme, marrëdhëniet 

me partnerin dhe familjen për 

mua janë gjëja kryesore. Nëse 

ke këto çdo gjë të bën të lumtur 

dhe të denjë të krijosh kohën 

dhe mundësinë për mirëmbajtjen 

e trupit dhe freskinë e pamjes 

tënde. 

Albana Konçi 

AAWO është një organizatë me 

një vizion të qartë, është e hapur 

për të ndihmuar të dëgjohet zëri i 

gruas shqiptare, t’u japë një ndihmë 

shpirtërore dhe emocionale në 

periudhën e vështirë të përballjes 

me një jetë të re, me vështirësi të 

reja në një vend ku ato emigrojnë 

për një jetë të mirë dhe një të 

ardhme të re për familjet e fëmijët 

e tyre. 

1- Çfarë mendon se i mban gratë 

të reja në pamje e në shpirt. 

Kjo është një nga pyetjet që unë në 

profesionin tim e ndesh çdo çast. 

Të mësojmë të shkëlqejmë nga 

brenda dhe jashtë. Të gjithë kemi 

takuar dikë që dhe pa qenë fizikisht 

tërheqëse të bën për vete, të sjell 

një buzëqeshje menjëherë te ty. 

Ajo ka të bëjë me shpirtin e tyre të 

bukur. Janë pikërisht ato gra që nuk 

harxhojnë kohën të bindin njerëzit 

sa të bukura janë. Është energjia 

që ato përçojnë që shndërrohet 

në bukuri fizike. Të jesh vetvetja 

ka rëndësi, largo negativitetin. 

Pranoje veten duke larguar përpjekjet 

për të arritur një përsosmëri 

të pamundur! Duaje veten dhe në 

moment dobësie, gjithmonë do jetë 

dikush më e dobët, më e bukur më 

e pasur ...ndalo torturën e gjykimit, 

kur bukuria e brendshme dhe e 

jashtme janë në harmoni atëherë 

provohet bukuria e vërtetë. 

2- Bota në të cilën jetojmë ka më 

shumë nevojë për....?- 

Për dashuri, respekt dhe sinqeritet. 

3- Çfarë vlerëson më shumë se 

çdo gjë tjetër në jetën tënde? 

Në një botë të trazuar si kjo e 

sotmja e mbushur me pasiguri, 

probleme financiare, sëmundje e 

probleme të përditshme pa fund 

e vetmja gjë që vlerësoj akoma 

më shumë është familja. Është i 

vetmi vend ku jeta fillon me dashuri 

që kurrë nuk shteron. Nuk mund 

të gjendet njeri në botë që të 

do si prindërit dhe atë dashuri e 

përkujdesje ua përçon fëmijëve, 

nipërve dhe mbesave. 


PRANVERË 2017

Bojkena Selmanaj 

Unë quhem Bojkena Selmanaj 

dhe punoj si infermiere në New 

York-Presbyterian Brooklyn Methodist 

Hospital. Unë i jam bashkuar 

organizatës “Motrat Qiriazi” 

si vullnetare që prej vitit 2011 

për të marrë pjesë në aktivitetet 

profesionale dhe bamirësie ku të 

frymëzoj dhe prezantoj denjësisht 

figurën e gruas shqiptare në shoqërinë 

amerikano-shqiptare. Më 

tërhoqi shumë misioni i tyre dhe 

ëndrrat që kishin thurur si grup së 

bashku, për të ardhmen e grave 

shqiptare në Amerikë. Që ditën e 

parë kur takova ish-presidenten e 

kësaj organizate, dr. Ana Kohen 

dhe stafin e saj, ndjeva sikur 

takova motrat e mia të Shqipërisë. 

Do jem gjithmonë krenare që kam 

qenë pjesë e kësaj organizate të 

shkëlqyer dhe s’do rresht kurrë 

së punuari bamirësisht për to 

që misioni dhe ëndrrat e tyre të 

vazhdojnë ndër vite dhe që së 

bashku të shohim çdo shqiptar 

me buzëqeshje në fytyrë. 

Dr. Zana Dobroshi 


“Motrat Qiriazi”? Çfarë ju 

tërhoqi te kjo organizatë? Kur 

u shpërngula në New York u 

bëra anëtare e “Motrat Qiriazi” 

në 2000, dhe për një kohë isha 

zëvendëspresidente. Por duke e 

parë se nuk kisha mjaft kohë për 

aktivitete organizative, e përqendrova 

kohën time me refugjatë 

dhe me punë vullnetare me shërbimet 

psikiatrike. 

2. Çfarë të frymëzon që 

vazhdon të jesh pjesë e 

saj? Organizata ka një energji 

magnetike, ofron shanse të 

shkëlqyeshme për vazhdimësi të 

lidhjes me komunitetin shqiptar 

nga të gjitha trevat. 

3. A mendon se gratë duhet 

të festojnë më shumë njëratjetrën? 

Të jenë më të sjellshme 

me njëra-tjetrën? Gratë 

shqiptare kanë qenë gjithmonë 

shtyllë e familjes edhe pse ndonjëherë 

duken sikur janë nën hijen 

e burrit. Duhet të punojmë akoma 

më shumë dhe të mbledhim 

ndihma për formimin e një qendre 

kulturore ku fëmijët tanë do të 

mblidheshin dhe përforconin akoma 

më shumë identitetin e tyre, 

gjë shumë të rëndësishme për 

shëndetin mendor dhe lumturinë 

e personit. 

4. Çfarë mendon se i mban 

gratë të reja në pamje dhe në 

shpirt? Gruaja që e gjen pasionin 

dhe dashurinë, diçka që e mbush 

me vetëbesim. Shpeshherë gratë 

tona e flijohen për familjen dhe 

harrojnë të kujdesen për veten, 

kjo gjë më pas pa kuptuar sjell 

pakënaqësi tek ato dhe të tjerët. 

Drita Shkurti 



tërhoqi te kjo organizatë? Për 

herë të parë kam dëgjuar për 

organizatën “Motrat Qiriazi” në 

kohën e luftës së Kosovës kur 

familja ime vendosi të dërgonim 

një ndihmë në të holla simbolike 

për refugjatët kosovarë. Dëshira 

jonë ishte që paratë t’i dërgonim 

nëpërmjet një organizate shqiptare, 

por nuk dinim nëse ekzistonte 

një e tillë, kështu që i dërguam 

nëpërmjet organizatës “Red 

Cross”. Më vonë, në 1999 kur 

unë dhe familja ime u vendosëm 

në New York dëgjuam për organizatën 

e grave shqiptare “Motrat 

Qiriazi” në New York, organizatë 

e cila po kontribuonte shumë për 

refugjatët kosovarë dhe kauzën e 

tyre. Ajo ndihmonte të gjitha gratë 

dhe vajzat shqiptare që trokisnin 

në derën e saj, emigrantët e rinj 

të përballonin vështirësitë e fillimit 

të jetës në një vend të madh dhe 

të huaj, ndihmonte ato që kërkonin 

ndihmë ligjore për emigrim, 

ndihmonte ato që ishin pre e 

dhunës në familje, ato që kërkonin 

ndihmë mjekësore, vajza të 

reja që kërkonin ndihmë financiare 

për të vazhduar studimet, 

fëmijë të vegjël nga atdheu që 

kishin nevojë për operacion të 

zemrës që të vinin në Amerikë, të 

operoheshin dhe të ktheheshin të 

shëruar në atdhe. 

2. Çfarë vlerëson më shumë 

se asgjë tjetër në jetën 

tënde? Shëndetin e mirë dhe 

harmoninë në familje. 




me njëra-tjetrën? 

Sigurisht që po, dhe sidomos 

gratë në emigracion duhet të 

festojnë më shumë njëra-tjetrën, 

sepse kjo i bashkon, krijon 

mundësinë për bashkime me 

njëra-tjetrën dhe i bën të ndihen 

mirë. Sjellja e mirë me njëratjetrën 

është një virtyt njerëzor që 

nuk duhet diskutuar. 

4. Bota në të cilën jetojmë ka 

më shumë nevojë për....? Bota 

në të cilën jetojmë ka nevojë për 

më shumë tolerancë, mirëkuptim, 

paqe dhe dashuri. 


Elona Shehu 


«Motrat Qiriazi»? Çfarë ju 

tërhoqi te kjo organizatë? 

Mundësia për të bashkëpunuar 

me fe mra të tjera drejt një qëllimi 

të përba shkët, puna e organizatës 

dhe ideja që një bashkëpunim me 

objektiv bamirësie të vazhdojë 

gjithmonë. 




me njëra-tjetrën? 

Gjithmonë. Një femër që ka besim 

te vetvetja, respekton dhe feston 

femrat e tjera. 


më shumë nevojë për....? 

- Bota ka nevojë për një tjetër 

Nënë Tereza, një femër që të jep 

frymëzim. 



shpirt? 

Dashuria për veten, për njerëzit 

që do dhe njerëzit që ndihmon. 

Loreta Stamo 

1. Përse i jeni bashkuar organizatës 


tërhoqi te kjo organizatë? Fakti 

që AAWO është organizatë që 

përqendrohet te gratë dhe familjet, 

fakti që është në NY, misioni i 

organizatës, cilësia dhe përbërja 

e saj, si dhe kam shumë mikesha 

të reja dhe shumë të mira. 

2. Cili është rregulli numër 

një për ju kur do të arrish më 

tepër? 

Punoni shumë dhe me zgjuarsi 

(harder and smarter). 

3. Çfarë vlerëson më shumë se 

asgjë tjetër në jetën tënde? 

Të jem vetvetja dhe dëshira që të 

përmirësohem çdo ditë. 


më shumë nevojë për....? 

Mirësi, paqe, mirëkuptim, devotshmëri. 



shpirt? 

Shpirti i bukur, mendja e kthjellët, 

ushqimi, përgatitja fizike. 

Tess Fejzula 


“Motrat Qiriazi”? Çfarë 

ju tërhoqi te kjo organizatë? 

Të qenët bija e dy prindërve 

emigrantë dhe duke pasur 

parasysh vështirësitë dhe sfidat 

që përjetuan prindërit e mi, ishte 

frymëzim për vullnetarizmin tim 

në komunitet. Faktori vendimtar 

dhe tërheqja më kryesore ishte 

të bashkoja Organizatën e Grave 

Shqiptaro-Amerikane. Kjo ishte 

nisma unike jo vetëm për të 

ndihmuar gratë dhe fëmijët, organizata 

është e hapur për të gjithë. 

2. Çfarë vlerëson më tepër në 

jetën tënde? Në fushën e arritjeve, 

ajo që vlerësoj më shumë 

është të ndryshoj jetën e njerëzve 

dhe të jetoj me integritet. Prindërit 

e mi më dhanë këtë shembull që 

në moshë të vogël. 

Të punuarit me AAWO ma ka 

siguruar këtë gjë dhe më ka bërë 

të arrij synimet e mia. 

Eva Burnazi 



tërhoqi te kjo organizatë? Për 

të ndihmuar gratë dhe fëmijët 

që kanë nevojë. Misioni i kësaj 

organizate, parimet dhe për çfarë 

qëndron. Dëshira dhe vullneti me 

të cilin punojnë anëtarët e bordit 

dhe vullnetarët për të arritur dhe 

plotësuar detyrat që i vënë vetes 

për të ndihmuar gratë shqiptare. 

2. Cilën ëndërr ke parë të realizuar? 

Fëmijë që kanë ardhur 

këtu nga Shqipëria dhe Kosova 

për nevoja mjekësore dhe janë 

shëruar. Studentë që me ndihmën 

tonë kanë pasur mundësi të vazhdojnë 

dhe të mbarojnë shkollën. 

3. Çfarë vlerëson më shumë 

se asgjë tjetër në jetën 

tënde? Familjen, shëndetin, 

shoqërinë dhe dëshirën për të 

ndihmuar. 


më shumë nevojë për....? Gruan, 

është forcë e madhe e shoqërisë. 


PRANVERË 2017


Intervistë me ministrin e diasporës së Kosovës, Z. Valon Murati 

Diaspora sot përbën potencial shumëfish 

më të madh, jo vetëm financiar por 

edhe profesional 

Drenushë D. Gaxherri 

PrishtinË, kosovË 

Cila është strategjia e Ministrisë 

së Diasporës karshi qytetarëve të 

Kosovës në botë? 

Ministri Murati: Ministria e Diasporës 

zotëron strategjinë që 

nga themelimi si ministri, shtylla e 

punës së saj e ka strategjinë për 

diasporën dhe mërgatën 2013- 

2018, po ashtu edhe ligjin për 

diasporën dhe mërgatën, këto janë 

dy shtyllat që ne punojmë. Realisht 

ligji përcakton misionin e ministrisë, 

punën që duhet bërë , ndërsa 

përmes strategjisë janë përcaktuar 

objektivat e ministrisë, është e 

rëndësishme të dihen disa nga objektivat, 

ndër objektivat kryesorë të 

strategjisë së ministrisë, janë ruajtja 

dhe kultivimi i identitetit kombëtar 

të diasporës tonë, mbrojtja e të 

drejtave civile politike të diasporës, 

qoftë në Kosovë qoftë në ndonjë 

shtet tjetër. Integrimi i diasporës në 

vendet ku jeton, të themi është objektiv 

që i bie i fundit për nga renditja, 

por, jo më pak i rëndësishëm, 

është përfshirja e diasporës në 

zhvillimin socio–ekonomik të vendit. 

Këto pak a shumë janë objektivat e 

rëndësishme, jo vetëm të Ministrisë 

së Diasporës, por edhe të shtetit. 

Dhe pastaj ne bëjmë përpjekjeje 

që duke pasur parasysh mundësitë 

tona që të punojmë në realizimin e 

këtyre objektivave. Ligji ka krijuar 

disa mekanizmave të realizimit 

të këtyre objektivave dhe ne kemi 

krijuar tri qendra jashtë Kosovës. 

Është e rëndësishme që të theksohet 

para jush, se ne jemi në fazën 

e hartimit të ligjit të ri për shkak 

se kemi parë deri tani defektet 

edhe mangësitë në funksionimin e 

ministrisë, qoftë në krijimin e mekanizmave 

të krijuara nga ministria 

përmes ligjit aktual, prandaj jemi në 

procesin e ndryshimit të ligjit dhe 

si proces do të duhej të përfundonte 

në qershor. Ne e kemi kaluar 

si koncept dokumentin, tani fillon 

procesi i hartimit të tij për të shkuar 

në qeveri dhe Kuvend për tì kaluar 

procedurat, qoftë edhe debatet 

publike me diasporën dhe akterë 

të tjerë. Ajo që është sfidë, në 

realizmin e këtyre objektivave janë 

mundësitë e vogla buxhetore, por 

po bëjmë përpjekje që së bashku 

me mekanizma të tjerë t’i realizojmë 

disa nga këto objektiva, sidomos 

në ruajtjen e fushës së identitetit, në 

përkrahjen e mësimit shqip, sepse 

realisht gjuha shqipe mbetet faktori 

kryesor për ruajtjen e identitetit 

kombëtar. 

Ne kemi bërë marrëveshje me 

Ministrinë e Arsimit, Shkencës 

dhe Teknologjisë të Kosovës në 

vitin 2015 dhe atë të Shqipërisë, 

në mënyrë që të dyja shtetet të 

trajtojnë mësimin shqip në diasporë. 

Janë bërë një sërë punësh në 

këtë aspekt, mbetet që këtë vit të 

fuqizohet kjo marrëveshje me komponentin 

financiare, presim edhe 

një marrëveshje këtë vit me këtë 

komponentë në mënyrë, që pastaj 

të marrim më shumë përgjegjësi në 

organizmin e mësimit shqip në diasporë. 

Në kuadër të këtij objektivi, 

ne organizojmë “Ditët e Kulturës 

Shqiptare” që i organizojmë atje 

dhe ndihma dhe aktivitete të tjera 

atje me mundësitë që ka ministria 

kuptohet. 

Sa janë të prekshme rezultatet 

e punës tuaj, nga të rinjtë tanë 

të shkolluar atje pak mendojnë 

të kthehen dhe të kontribuojnë 


PRANVERË 2017

këtu? Si mendoni Ju? 

Ministri Murati: Nuk kisha për të 

thënë që asnjë prej tyre nuk është 

i interesuar për të kontribuar në 

vend. Por, barra kryesore bie mbi 

ne, institucionet e vendit, qeverinë, 

institucionet komunale edhe bizneset 

private që tì përthithim. Ne, si 

Ministri e Diasporës, në strategjinë 

kombëtare për zhvillim ekonomik të 

miratuar vitin e kaluar, kemi arritur 

që të fusim edhe komponentin 

e tërheqjes së ekspertizës nga 

diaspora qoftë për afat të shkurtër, 

qoftë për afat të gjatë. Mendoj se 

tërheqja e ekspertizës afatshkurtër, 

është më e lehtë, sepse personat 

të cilët kanë krijuar një karrierë 

në një vend tjetër do ta kenë të 

vështirë të qëndrojnë më gjatë, 

dhe është shumë më e lehtë që 

përmes projekteve të caktuara të 

kemi dhe të shfrytëzojmë burimet e 

diasporës, në institucione publike, 

por edhe ato private, kemi arritur 

këto tì fusim në strategji kombëtare 

për zhvillim ekonomik. A është e 

mjaftueshëm? Absolutisht jo. Sepse 

nga strategjia në realizim ka një 

hapësirë shumë të madhe. Ne 

do të mundohemi që së paku një 

pjesë të kësaj strategjie ta jetësojmë. 

Atë që kemi bërë para dy 

vitesh është hapja e institucioneve 

publike për studentët nga diaspora 

kemi pasur dhjetëra studentë 

që kanë realizuar praktika gjatë 

periudhës së verës, por edhe 

gjatë gjithë vitit, në institucione të 

ndryshme të vendit. Vitin e kaluar 

kemi përfshirë edhe komponentin 

me institucionet lokale dhe këtë 

vit shpresojmë të përfshijmë edhe 

shoqërinë civile, edhe bizneset 

private. Kemi marrëveshje edhe 

me Republikën e Shqipërisë, ku 

studentët nga diaspora mund të 

barten për punë praktike edhe në 

institucionet e Shqipërisë. Përvoja 

jonë ka qenë e jashtëzakonshme 

dhe kemi feedback të tyre nga institucionet 

ku kanë bërë praktikën, 

kanë sjellë me vetë atë që është 

shumë e rëndësishme kulturën e 

punës dhe dijen që marrin nëpër 

institucionet e tyre, puna dhe 

mundësia e tyre intelektuale e 

realizuar gjatë verës ka qenë me 

rëndësi të dyfishtë, pikërisht kjo 

është ajo që ka bërë mbahet edhe 

lidhja me atdheun. Kemi kërkesa të 

vazhdueshme nga studentët e diasporës 

që gjatë gjithë vitit të realizojnë 

praktikat e tyre në vendlindje. 

Gradualisht shpresojmë të futemi 

në pilot projekte të tjera për të 

shfrytëzuar mundësitë tona nga diaspora, 

qoftë përmes organizmit të 

seminareve, trajnimeve apo ligjëratave 

nëpër universitete, apo përmes 

shfrytëzimit të tyre për të shërbyer 

si këshillues në institucionet në të 

cilat ka nevojë. Në këtë drejtim jemi 

duke menduar dhe punuar për 

një gjë të tillë me GIZ gjerman, ata 

kanë një projekt për shfrytëzimin 

afatshkurtër të ekspertizës nga 

diaspora. Pra, janë vendosur hapat 

e parë për të vendosur një lidhje 

me diasporën edhe me mundësitë 

e saj intelektuale dhe profesionale, 

dhe jo vetëm të jemi të fokusuar në 

remitanca dhe vetëm në investime 

direkte. Shpresojmë që kjo nismë 

të përcjellët këtë vit dhe vitin e 

ardhshëm. 

Ministria e Diasporës ka vite që 

ka filluar regjistrimin e diasporës. 

Sa ka qenë i suksesshëm ky 

regjistrim dhe a kemi statistika 

në këtë drejtim? 

Ministri Murati: Suksesi duhet të 

matet në përputhje me mundësitë 

që kemi pasur, ne i kemi regjistruar 

afërsisht 400.000 (400 mijë) qytetarë 

që jetojnë dhe veprojnë jashtë 

Kosovës, duhet ta kemi parasysh 

që regjistrimi ka qenë i përqendruar 

në Kosovë për shkak të buxhetit 

të limituar, regjistrimi është bërë 

gjatë verës në Kosovë, kur edhe 

është diaspora këtu. Mendoj që 

në mandatin tim, kemi bërë një 

punë të madhe sepse në 95% të 

400 mijë personave janë regjistruar 

gjatë këtyre dy viteve, ky nuk do 

të jetë numri përfundimtar, sepse 

regjistrimi do të vazhdojë edhe 

për 5 vitet e ardhshme si regjistrim 

online. Këtë vit e tërë fushata do të 

fokusohet në regjistrimin online, në 

qershor do të dalim me një raport 

jo vetëm në planin e numrave, 

por raport që do të trajtojë demografinë, 

familjen dhe ekonominë 

dhe çdo gjë që përfshinë raporti 

statistikor, dhe besojë se do të jemi 

shumë afër të vërtetës, jo në shifra 

absolute, sepse diaspora është 

shumë më shumë se 400 mijë. 

Dhe fokusi do të jetë në regjistrimin 

online sepse është lënë pas dore, 

prandaj kësaj here besojmë që 

brezat e rinj do të përdorin më 

shumë regjistrimin online dhe kemi 

punuar që softwer-in ta thjeshtësojmë 

maksimalisht. 

Cili është qëllimi i regjistrimit? 

Ministri Murati: Si çdo statistikë 

tjetër, Ne mund të bëjmë shumë 


më lehtë politika kur kemi regjistër 

të njerëzve tanë, është një 

raport që do të jetë i dobishëm 

për politikëbërësit, qeveritarët, 

partitë politike komunat, kur flasim 

për investimet, si dhe mundësitë 

e lidhjeve me diasporën edhe për 

shkollimin. Në anën tjetër, do të 

jetë i rëndësishëm edhe në planin 

akademik për ata që studiojnë emigracionin 

dhe lëvizjet dhe strukturën 

e popullsisë tonë në diasporë, ky 

proces është shumë i dobishëm, 

ajo që për mua mbetet peng, është 

që procesi është përcjellë më një 

reduktim shumë të madh të buxhetit 

në kohën kur ne e kemi marrë, diku 

50 ose 60% , të buxhetit është reduktuar, 

sepse në mandatin e kaluar 

në vitin 2014 ka qenë vit zgjedhor, 

dhe ka qenë e pamundur që të 

realizohen të gjitha objektivat atë vit. 

Ka qenë ai ngërçi i gjatë politik, mbi 

6 muaj vendi ka qenë i ngërthyer 

në atë krizë të madhe politike dhe 

realisht në vitin 2014, në fund ato 

pothuajse kanë humbur fare, një 

shumë të vogël e kemi shfry tëzuar, 

dhe kështu në këtë proces kemi 

humbur mbi 1 milion euro, andaj 

edhe kemi një brejte të ndërgjegjes, 

sepse besojmë se do të kishim bërë 

shumë punë më të mëdha sikur 

të kishim atë shumë të mjeteve që 

është parashikuar në fillim. 

Z. ministër, çfarë mund të na 

tregoni për stafin tuaj dhe çfarë 

ndikimi kanë ata në zgjidhjen e 

problemeve të diasporës? 

Ministri Murati: Stafi politik edhe 

stafi civil janë të përkushtuar dhe 

mendoj që nëse ka një institucion 

që i di hallet e diasporës janë 

njerëzit tanë, stafi ynë përballet 

me ato probleme çdo ditë, njerëzit 

tanë merren edhe me çështje krejt 

teknike, me dhënie të këshillave, 

rekomandimeve, nxjerrje të dokumenteve, 

qoftë doganë, kufi, qoftë 

me investitorë po ashtu edhe me 

njerëz të thjeshtë. Sigurisht që 

mundësia jonë për t’i zgjidhur të 

gjitha problemet është i vogël, edhe 

për shkak të burimeve financiare 

dhe jo për mungesë njerëzish dhe 

mungesë të dijes mbi situatën në 

diasporë. 

Në zgjedhjet e fundit në Kosovë 

kanë votuar rreth 2500 votues, që 

i bie 1% e votuesve nga diaspora, 

krahasuar me Shqipërinë që 

nuk zotëron një proces të tillë, 

Kosova minimalisht ka votuar. 

Çfarë po bëni ju që diaspora të 

ketë një përqindje më të madhe të 

votimit? 

Ministri Murati: Realisht ky është 

një problem i cili ka përcjell këto 

proceset zgjedhore në vazhdimësi, 

ka pas një lënie pas dore në 

dërgimin e materialeve dhe në regjistrim, 

edhe nga ana e diasporës, 

një mungesë të njohjes, mungesë 

të komunikimit ndoshta në mes të 

KQZ-së dhe institucioneve tjera 

me diasporën për çështjen dhe 

mundësinë që ata kanë për të votuar. 

Por, ajo që unë mendoj është 

se sa do që ne të përpiqemi dhe 

sado që ne do të krijojmë hapësira 

për votim qoftë në ambasada apo 

konsulta, ajo që do të ishte zgjidhje 

reale dhe e duhura do të ishte ndryshimi 

Kushtetutës së Kosovës dhe 

që të përcaktohen diku, se paku 5 

vende për diasporën, kjo disi do ta 

zgjidhte mënyrën më të duhur të 

përfaqësimit të diasporës, sepse 

edhe ata nëse votojnë nga diaspora 

do të votojnë për politikanët në 

Kosovë, ndërsa po t’i kenë 5 vende 

të rezervuara, do ta rrisnin fuqinë e 

tyre politike në Kuvendin e Kosovës 

dhe do të ishin shumë më të përfaqësuar 

në institucionet e vendit. 

Ky është qëndrimi im politik që 

kam, kjo është zgjidhja më e duhur, 

po ashtu jam edhe realist, sepse 

në këtë situatë kjo nuk është e lehtë 

të kalojë, sepse duhet të ndryshojë 

Kushtetuta, te partitë politike 

shqiptare nuk ka ndonjë pengesë, 

por ndryshimet kushtetuese duhet 

të kalojnë edhe nga 2/3 e pakicave 

dhe ju po e shihni, që problemet 

që janë me listën srbska dhe me 

mundësitë që kanë ata për ta 

bllokuar këtë proces, ta shohim si 

do të shkojë propozimi nga Presidenti, 

ne do ta propozojmë në 

pakon e ndryshmeve kushtetuese 

dhe ta shohim se a do të kalojë, por 

kam një skepticizëm, i cili nuk do të 

më ndalojë që të mbaj një qëndrim 

se kjo është zgjidhja reale dhe e 

duhura, nuk më pengon që unë të 

përpiqem që në momentin e parë 

të duhur që ta shtyjmë përpara këtë 

proces. Kjo do t’i kishte zgjidhur të 

gjitha dilemat rreth zgjedhjeve, pra 

votimeve në diasporë, kemi modele 

të tilla si Kroacia i ka 5 ose 6 vende, 

Maqedonia i ka 3 vende, Italia, 

Franca kanë vende të rezervuara 

për personat jashtë vendit, kështu 

që ky nuk do të ishte një model jo i 

njohur për ne, për më tepër do tìa 

jepte diasporës një vend të merituar 

në institucionet e Kosovës. 

Ai takoni personalisht personalitete 

të ndryshme që kërkojnë 


PRANVERË 2017

lehtësira në investime, kur dihet 

që janë të ndara nëpër ministri 

por si diasporë, sa janë të 

interesuar në përgjithësi në këtë 

aspekt? 

Ministri Murati: Ministria e diasporës 

ka një departament për 

investimet nga diaspora, ministria 

diasporës ka punuar në krijimin e 

rrjeteve të bizneseve të diasporës 

shqiptare janë diku 23 rrjete. 

A kemi statistika të bizneseve? 

Ministri Murati: Jo, aktualisht 

sepse këto rrjete janë në konsolidim 

e sipër dhe ministria i ka 

ndihmuar në themelim, 

por ato janë të pavarura, 

por patjetër që janë 

me mijëra biznese. Ne 

i kemi ndihmuar që të 

krijohen, dhe si rezultat i 

punës që kemi bërë jam 

udhëheqës i një grupi 

për tërheqjen e investimeve 

nga diaspora, në 

kuadër të ministrisë e 

që është grup i punës 

i Këshillit Kombëtar 

për Zhvillim Ekonomik. 

I mundësova të gjitha 

këto sepse jemi shumë 

afër me investitorët 

nga diaspora, qoftë 

ata që dëshirojnë të 

investojnë në Kosovë 

dhe merremi me baza 

ditore me problemet dhe telashet 

që ata i kanë në Kosovë, shpeshherë 

jemi edhe avokatë të tyre 

pranë institucioneve tjera, pra ne jo 

vetëm që merremi me problemet e 

përgjithshme që mund të kenë, por 

edhe me ato konkrete, me zënie 

pronash, problemet me doganat, 

probleme me ATK, probleme me 

komunat, ndërmjetësojmë ju japim 

informata, jemi urë lidhëse kur kanë 

nevojë të takohen me kryetar komunash 

apo ministri, varësisht nga 

nisma që kanë ne bëjmë përpjekje 

për t’u qëndruar afër, normalisht 

kam një qëndrim që këta që kanë 

investuar të ndihen mirë dhe këta 

të jenë agjentët e parë pozitivë për 

njerëzit tanë nga diaspora, kështu 

që shpeshherë i vizitoj, punoj dhe 

bëj përpjekje që problemet që 

kanë ata, që kanë investuar, ne tù 

gjendemi afër, jo çdoherë mund t’i 

zgjidhim por së paku ta ndiejnë që 

kanë një derë, që pa problem të 

trokasin të vijnë të bisedojnë dhe 

t’i shprehin të gjitha problemet që 

mund të kenë. Pastaj, ne punojmë 

me investitorë që dëshirojnë të vijnë 

nga diaspora me këto rrjetet që veç 

janë, dhe kemi punuar shumë që 

të organizohen dhe shqiptarët atje 

të bëhen bashkë, në mënyrë që të 

jenë forcë edhe atje ku janë, por 

edhe që bashkërisht ata të shikojnë 

çfarë mundësie kanë që të vijnë 

dhe të investojnë në Kosovë. Mendoj 

që në përgjithësi, ne si shtet 

duhet ta kemi parasysh që vija e 

parë e frontit të tërheqjes së investimeve 

duhet të jenë, njerëzit tanë 

nga diaspora, pra nëse nuk arrijmë 

t’i përfitojmë ato investime, ne do 

ta kemi të vështirë që të huajt të 

vijnë dhe të investojnë në Kosovë. 

Qytetarët tanë atje janë ura lidhëse 

edhe me investitorët e huaj, nga 

përvoja ime nuk ka ndonjë investitor 

të huaj që dëshiron të investojë 

ose ka investuar në Kosovë, dhe 

nuk e ka prapa një bashkëpunëtorë 

shqiptarë nga diaspora. 

Duke ditur bukuritë turistike 

të bjeshkëve të Kosovës, sa 

janë të përqendruar investitorët 

nga diaspora për investime në 

turizëm, ofrimin e shërbimeve 

të ndryshme turistike kur dihet 

se shumë shqiptarë jetojnë në 

vende me industrinë e zhvilluar 

të turizmit? 

Ministri Murati: Po mendoj se 

edhe diaspora jonë në vitet e 

fundit është futur në industri më 

komplekse, qoftë në atë financiare, 

qoftë edhe në turizëm qoftë edhe 

në prodhim, edhe në ndërtim jo 

vetëm të vogla por edhe të mëdha, 

kështu që çdo herë 

e më shumë mund të 

presim investitorë nga 

diaspora që dëshirojnë 

të investojnë edhe 

në ato fusha. Ne kemi 

investitorë që dëshirojnë 

edhe kanë investuar 

këtu në një turizëm 

agrar, bujqësor agroturizëm, 

por ende jemi ne 

fazat fillestare të saj. 

Në fund, i nderuar 

ministër çfarë sugjeroni 

për revistën tonë 

“Votra” çfarë mund të 

kontribuojë për familjet 

shqiptare në botë? 

Ministri Murati: Kërkoj 

që të jemi partnerë në punën tonë 

për të propaganduar idenë, se 

fëmijët shqiptarë duhet të vazhdojnë 

të ndjekin mësimin shqip, sepse 

mësimi i gjuhës shqipe është vlerë 

e shtuar, jo një barrë, njohja e 

gjuhës amtare nuk është pengesë. 

Dua të dërgojë mesazh që me të 

gjitha të metat, që ne mund tì kemi 

mos të dëshpërohen me vendin e 

tyre, sepse gjithë bashkërisht ashtu 

siç kemi punuar dhe kemi çliruar 

Kosovën, bashkërisht, dalëngadalë 

me gjitha problemet që kemi, do 

ta bëjmë Kosovën, çdo ditë e më 

shumë një vend të mirë, për ata 

dhe për ne. 


Intervistë me znj. Najada Sojli, konsulle në konsullatën shqiptare në New York 

Kujtimi 

si muza 

i bashkëshortit, 

ime, më 

djali 

japin 

im dhe 

forcë 

puna, 

për të ecur përpara 

Z 

nj. Najada Sojli e ka 

kthyer konsullatën 

shqiptare në New 

York, në një shtëpi të 

ngrohtë për shqiptarët, ku mund 

të shkosh me ndjenjën se do të 

gjesh përkrahjen dhe përgjigjet 

e duhura. 

Një grua e dashur dhe e 

afrueshme në shërbim të komunitetit 

e cila rron me kujtimin e të 

shoqit, është një nënë e përkushtuar 

e birit të saj 10-vjeçar 

dhe një bijë që i gjendet pranë 

babait të saj të dashur. 

1- Fëmijëria juaj dhe çfarë ngjyre 

i ka dhënë ajo jetës suaj 

me përvojat e saj? 

Fëmijëria ime ka qenë shumë 

e bukur. E rrethuar me shumë 

dashuri, vajzë e vetme me 

dy prindër dhe tre vëllezër të 

mrekullueshëm, jeta më kishte 

buzëqeshur në këtë drejtim. 

Jam rritur me shumë përkujdes 

nga ana e tyre. Kanë qenë vite 

të vështira sigurisht, por kishte 

shumë dashuri, ishim shumë të 

lidhur me njëri-tjetrin. 

2. Sa ka ndryshuar filozofia 

juaj për jetën ndër vite? Si 

është ajo tani? 

Filozofia ime për jetën është që 

çdo njeri duhet të ketë besim te 


PRANVERË 2017

vetja, të ecë me një qëllim dhe 

të arrijë atë që ai dëshiron. Unë 

sot i kam arritur qëllimet që i 

kam vënë vetes dikur dhe jam 

pothuajse e plotësuar. Asgjë nuk 

është e pamundur. Me durim 

dhe përkushtim çdo gjë arrihet. 

Sot për mua ka rëndësi kryesore 

një jetë e shëndetshme në 

shumë drejtime, duke u përqendruar 

kryesisht te mirëqenia e 

tim biri, ndaj dua që ai të rritet 

në një mjedis të shëndetshëm 

dhe të ngrohtë. 

3. Cili është idhulli juaj dhe 

përse? 

Është e vështirë që përmes një 

teksti të tregosh atë që ndien 

për idhullin tënd, por tepër e lehtë 

t’i gjesh fjalët, sepse dashuria 

që ndiej për idhullin tim, i 

cili është djali im, Rejoni, është 

aq e madhe saqë do të kisha 

material për 10 romane! Megjithatë, 

me shumë emocion e 

dashuri, po filloj rrëfimin për atë 

që e adhuroj dhe do ta adhuroj 

deri në frymën e fundit. Rejoni 

është djali im i ëmbël, i cili më 

jep forcë për të ecur përpara 

në jetë, pas humbjes së bashkëshortit 

tim. Ai është aty për të 

më fshirë lotët, për të më bërë 

të buzëqesh sa herë që trishtimi 

më pushton. Ai është idhulli im i 

përjetshëm të cilit i bie në gjunjë 

njëlloj si Zotit. 

4. Ju keni qenë konsulle në 

Romë, cilat janë të veçantat 

dhe të përbashkëtat me NY? 

E përbashkëta mes të qenët 

konsulle në të dyja vendet është 

aspekti i shërbimit përkundrejt 

popullatës shqiptare me nevojat 

e tyre në raport me çështjet konsullore. 

Është një punë që unë e 

kam bërë gjatë për 22 vjet dhe 

ende e bëj me pasion. Është 

kënaqësi për mua t’u vij në 

ndihmë bashkatdhetarëve tanë 

kudo që ata ndodhen. Të dyja 

vendet janë të pakrahasueshme, 

jam mirënjohëse që kam pasur 

fatin të punoj në këto dy qendra 

të rëndësishme botërore. 

5. Çfarë është tani më e 

rëndësishme për ju se ç’ishte 

para 20 vjetësh? 

Është një pyetje shumë e 

rëndësishme, dua të them që 

në këto 20 vite, kurba për 

gjërat që kanë pasur vlerë për 

mua ka ardhur duke u ngritur. 

Fillimisht ishte puna, të punosh 

në një institucion shtetëror, i 

tillë si Ministria e Punëve të 

Jashtme, është një privilegj, 

por pa dyshim një detyrim 

shumë të madh. Puna ka qenë 

dhe mbetet muza ime. Koha 

evoluon dhe qenia njerëzore 


ka gjithmonë nevojë për risi 

dhe frymëzime të reja. Në jetën 

time më pas erdhi Besniku, 

ish-bashkëshorti im, një njeri i 

mrekullueshëm, gjysma ime që 

më plotësoi. Vitet pranë tij kanë 

qenë lumturia ime e përjetshme, 

kujtimi i tij më frymëzon dhe 

më mban gjallë ende edhe sot. 

Gjatë rrugës, jeta më dhuroi 

kënaqësinë e paçmueshme, 

Rejonin, në ato momente për 

mua pranvera lulëzoi. Jeta është 

me stinë, por njeriu duhet të jetë 

i fortë për të jetuar në secilën 

prej tyre. Pas humbjes së bashkëshortit, 

bota ime u thye, e dua 

të theksoj, se në ato momente 

asgjë nuk kishte më rëndësi për 

mua. Por kujtimi i tij, djali im dhe 

puna që bëj, më japin forcë për 

të ecur përpara, le të themi që 

shpesh mes dhimbjeje. Të pandara 

këto janë një trinom shumë 

i rëndësishëm për mua sot. 

Photoshoot for cover: 

Bashkim Hasani 

Makeup: Sava Hysaj 

IG: Sava_PH 


PRANVERË 2017


Limousine Service Gregori 

Gianfranco 

Discover the most beautiful highlights 

of Rome and the European 

cities with Limousine Gregori! 

Since 2000, Limousine Service Gregori Gianfranco 

provides high quality and reliable service in 

Rome, arranging private and small/ large groups 

City Sightseeing Tour, Daily Excursion, Multi-day 

Trip in Rome, Italy & Europe, Transfers from & to 

Rome Airports (Fiumicino, Ciampino), etc. 

Our professional driver will pick you up at your 

Hotel, airport etc. in Rome and he’ll drop you off 

wherever you like. English guide is available, for 

an extra cost. 

Enjoy our private tours in the 

Eternal City! 

Our Limousines, minivans, Mercedes Sprinter, 

Mercedes bus at your Disposal! 

Address: Via Frazione di Nerola SNC 00017 

Rome (Italy) 

Tel: 0039 3391936753 

Fax: 0039 0774644035 

E-mail: info@limousinegregori.com 

booking@limousinegregori.com 

website: www.limousinegregori.com 


PRANVERË 2017


Bisedë me z. Daut Hoxha, zëdhënës i Policisë së Kosovës 

Policia e Kosovës, ndër institucionet, 

më të besueshme në vend 

Intervistoi: Jaser Veseli 


I 

vlerësuar si një nga 

institucionet më të 

besueshme nga 

qytetarët, Policia e 

Kosovës është edhe ndër më të 

suksesshmet në rajon, pavarësisht 

se është në shërbimin e njërit prej 

shteteve më të reja në botë. E 

krijuar menjëherë pas përfundimit 

të luftës në Kosovë, ajo tashmë ka 

kaluar sfidat e shumëfishta dhe 

ka arritur një nivel të lartë të profesionalizmit, 

duke treguar rezultate 

të larta në garantimin e sigurisë 

së qytetarëve. Ulja e ndjeshme e 

vrasjeve në vend, luftimi i grupeve 

kriminale dhe trafikimit të lëndëve 

narkotike, kontrollet e shtuara dhe 

ulja e numrit të aksidenteve të trafikut, 

janë disa nga sukseset e saj. 

Lufta ndaj terrorizmit dhe ekstremizmit 

ka qenë një ndër arritjet vitin e 

fundit me Policinë e Kosovës që ka 

arritur të zbulojë dhe të parandalojë 

disa raste të akteve ekstremiste, 

përfshirë këtu edhe një plan për 

sulm në ndeshjen Shqipëri-Izrael 

gjatë muajit nëntor 2016. 

Sigurisht që brenda këtij institucioni 

ka ende vend për përmirësim, por 

kësaj here do të përqendrohemi 

më shumë për arritjet dhe rezultatet 

pozitive të saj. Gjatë kësaj 

bisede të hapur me zëdhënësit e 

Policisë së Kosovës, z. Daut Hoxha, 

ndërmjet shumë temave të tjera 

kemi diskutuar edhe për sigurinë 

e qytetarëve të Kosovës, dhunën 

në familje dhe parandalimin e saj, 

si dhe arritjet në luftën kundër terrorizmit. 

Siguria familjare/Parandalimi i 

dhunës në familje. 

Kemi parë shumë fushata ndërgjegjësimi 

kundër dhunës në 

familje nga shumë institucione. 

Sa është e pranishme dhuna në 

familje në Kosovë? 

Daut Hoxha: Policia e Kosovës 

duke vlerësuar rolin e familjes në 

shoqëri, respektimin dhe garantimin 

e të drejtave njerëzore pa dallim, 

një qasje mjaft aktive i ka kushtuar 

edhe ngritjes së nivelit të profesionalizmit 

të zyrtarëve policorë edhe 

në fushën e trajtimit dhe hetimit të 

rasteve të dhunës në familje. Ne në 

kuadër të strukturës organizative 

të policisë, duke filluar nga niveli 

qendror e deri tek ai lokal, pra edhe 

nëpër stacione policore kemi zyrtarë 

policorë të trajnuar, të cilët në 

mënyrë të veçantë trajtojnë rastet e 

dhunës në familje ose punojnë në 

vazhdimësi në parandalim të rasteve 

të tilla. 

Policia e Kosovës ndaj kësaj 

dukurie (dhunës në familje) ka qasje 

apo ndërmerr veprime si në aspektin 

aktiv, por edhe atë proaktiv 


PRANVERË 2017

apo parandalues. 

Siç e mundësuat ju në fillim, Policia 

e Kosovës me njësitet kompetente 

që trajtojnë dhunën në familje ka 

zhvilluar një sërë aktivitetesh apo 

fushatave të ndërgjegjësimit deri 

te ligjërimet nëpër shkollat e vendit 

lidhur me rolin dhe rëndësinë e 

ngritjes dhe zhvillimit të një familjeje 

të shëndoshë, masat që parasheh 

ligji në rast cenimi të të drejtave 

familjare e të tjera. 

Shumë familje (veçanërisht gratë 

e dhe fëmijët) ngurrojnë të raportojnë. 

Sa kanë ndikuar fushatat e 

ndërgjegjësimit në vetëdijësimin 

e popullatës? 

Daut Hoxha: Rastet e dhunës në 

familje si në vendet e tjera edhe në 

vendin tonë janë të ndjeshme dhe 

duhen trajtuar me kujdes dhe profesionalizëm 

të madh. 

Në të kaluarën ka pasur hezitim 

në raportimin e rasteve të dhunës 

në familje pra rastet nuk janë 

raportuar shumë, por nga viti në vit 

sipas statistikave numri i rasteve të 

raportuara ka shënuar një rritje, por 

kjo nuk do të thotë se kemi rritje të 

dhunës, por vetëm vetëdijesim në 

raportim apo lajmërim të dhunës në 

familje. 

Policia, në bashkëpunim edhe me 

aktorët ose institucionet e tjera që 

kanë ndikim dhe rol në vetëdijesimin 

e qytetarëve, në vazhdimësi ka 

realizuar fushata të ndryshme, të 

cilat kanë arritur efekte pozitive në 

këtë drejtim. 

A është e lehtë mënyra e raportimit 

dhe si duhet të veprojë 

një person, i cili ndien dhunë 

familjare? Si vepron policia e 

Kosovës në raste të tilla? 

Daut Hoxha: Policia ka krijuar parakushte 

sa më të lehta për qytetarët 

që të arrijnë apo të kenë qasje sa 

më të lehtë dhe më të shpejtë të 

raportojnë rastet kur ata ndihen të 

kërcënuar ose u cenohen të drejtat 

e tyre qoftë familjare ose të tjera. 

Çdokush që ka nevojë për asistencë 

policore ka në dispozicion 

numrin e telefonit pa pagesë, që 

mund të thërrasë policinë 24 orë në 

ditë, apo të paraqitet në stacionin 

më të afërt policor ku ndërmerren 

veprime konkrete sipas procedurave 

dhe ligjeve të zbatuara. 

Shkalla e besueshmërisë 

Policia e Kosovës është renditur 

ndër më të besuarat në rajon dhe 

është institucioni më i besueshëm 

në vend sipas disa studimeve. 

Çfarë e bën institucionin 

tuaj të suksesshëm në këtë drejtim? 

Daut Hoxha: Duke marrë në 

parasysh krijimin apo themelimin e 

Policisë së Kosovës, në shtator të 

vitit 1999 (atëherë Shërbimi Policor 

i Kosovës), filloi rekrutimi dhe seleksionimi 

i kandidatëve të rinj për zyrtarë 

policorë duke u bazuar në principe 

dhe standarde të shteteve më 

të zhvilluara mike, për të themeluar 

Policinë si një institucion i zbatimit 

të ligjit dhe në shërbim të të gjithë 

qytetarëve, si dhe në vazhdimësi 

duke zbatuar metoda të përparuara 

të trajnimeve për zyrtarët policorë si 

brenda dhe jashtë vendit. 

Nëpër vite, falë përkushtimit dhe 

profesionalizmit të zyrtarëve 

policorë, bashkëpunimit të vazhdueshëm 

me qytetarë, Policia e 

Kosovës arriti ta mbajë dhe kultivojë 

primatin si një nga institucionet më 

të besueshme, më transparente 

dhe më profesionale në këtë pjesë 

të rajonit. Vlerësime të tilla afirmative 

për Policinë e Kosovës janë 

dhënë si nga mekanizma vendorë 

edhe nga ata ndërkombëtarë. 

Policia e Kosovës besueshmërinë 

ka arritur ta fitojë falë profesionalizmit 

të zyrtarëve të saj, bashkëpunimit 

që ka pasur dhe ka me 

qytetarët e Republikës së Kosovës 

në çdo drejtim, transparencës së 

treguar me mediat dhe opinionin në 

përgjithësi lidhur me aktivitetet policore 

dhe çështjet e tjera në interes 

të përbashkët. Pretendojmë që këtë 

besim të qytetarëve tanë ta ruajmë 

dhe kultivojmë me përkushtim edhe 

në të ardhmen. 

Sa bashkëpunuese është popullata 

me policinë dhe anasjelltas? 

Pra, çfarë po bëhet që popullsia 

të bashkëpunojë me policinë dhe 

t’i besojë asaj? 

Daut Hoxha: Mund të them që 

bashkëpunimi qytetar-polici dhe 

anasjelltas është i shkëlqyeshëm 

dhe ne për të përparuar 

këtë bashkëpunim edhe më tej i 

referohemi qëndrimit se policia 

është populli, populli është policia! 

Qytetarin e Republikës së 

Kosovës e kemi partnerin kryesor 

dhe gjithnjë do t’i shërbejmë me 

nder dhe profesionalizëm. 

A organizoni trajtime për policët 

se si ata të trajtojnë masën, në 

veçanti fëmijët, me qëllim që këta 

të ruajnë besimin dhe t’i vlerëso- 


jnë ata dhe të ndiejnë siguri? 


bën vlerësime të vazhdueshme 

të nevojave të trajnimeve për zyrtarët 

policorë dhe ka strategji të 

trajnimeve përmes së cilës trajnon 

zyrtarët e vet brenda dhe jashtë 

vendit në të gjitha fushat e nevojshme 

duke përfshirë edhe trajnimet 

që kanë të bëjnë me raportet me 

komunitetin dhe me trajtimin e fëmijëve 

në veçanti. 

A ka evente ku policia për shembull 

viziton shkollat për të krijuar 

afërsi me fëmijët dhe të rinjtë? 

Nëse po, çfarë diskutohet në to 

dhe çfarë pyetjesh interesante 

merrni nga fëmijët? 

Daut Hoxha: Duke u bazuar në 

nevojën e vetëdijesimit të të rinjve, 

respektivisht nxënësve, për t’u 

informuar lidhur me pasojat nga 

veprimet e kundërligjshme, policia 

realizon ligjërata nëpër shkolla fillore 

dhe të mesme ku diskutohen, 

çështje të parandalimit të dukurive 

negative, pasojat që vijnë si rezultat 

i keqpërdorimit të internetit, pasojat 

nga përdorimi i substancave narkotike, 

delikuenca e të miturve e deri 

te parandalimi i rrezikut në trafikun 

rrugor. 

Prania e terrorizmit në Kosovë 

Kosova, së fundi ka qenë e përfolur 

edhe në mediat botërore për 

shkak të një numri të qytetarëve 

të përfshirë në luftërat në Lindjen 

e Mesme, saktësisht bashkimin 

e tyre me Shtetin Islamik. Policia 

e Kosovës ka ndërmarrë disa aksione 

ndaj personave të tillë. Sa 

efektive ishin ato? 

Daut Hoxha: Edhe vendi ynë është 

prekur nga ndikime të zhvillimeve 

të tilla ku ideologji të ndryshme 

janë përplasur në përpjekje për të 

dominuar mbi njëra-tjetrën dhe se 

konfliktet e zhvilluara në botë kanë 

elektrizuar edhe elemente të caktuara 

ekstremiste në vendin tonë për 

t’u përfshirë në nxitje dhe mbështetje 

të organizatave të ndryshme 

edhe ato terroriste, gjoja në përhapjen 

e kauzave apo ideologjive të 

ndryshme. 

Policia e Kosovës ka përcjellë 

me vëmendje këto zhvillime dhe 

ndërlidhjen e tyre me situatën e 

përgjithshme të sigurisë, si dhe 

ka pasur një bashkëpunim dhe rol 

reciprok edhe me aktorët e tjerë 

relevantë ku veprime konkrete janë 

ndërmarrë në parandalimin dhe 

reduktimin e përhapjes së ideologjive 

ekstremiste, si dhe izolimin 

e elementeve propagandistike të 

tyre. Profesionalizmi i shfaqur nga 

institucionet e sigurisë, toleranca, 

bashkëpunimi me qytetarë dhe 

me aktorë të tjerë me ndikim është 

avantazh që vendin tonë e radhit 

si të suksesshëm në luftën kundër 

terrorizmit. 

Policia ka ndërmarrë veprime aktive 

dhe ka luajtur rol mjaft të rëndësishëm 

në adresimin e kësaj problematike 

dhe aktivizimin e aktorëve 

të tjerë në funksion të përmirësimit 

të gjendjes së përgjithshme të sigurisë. 

A ka rrezik nga akte terrorizmi 

brenda Kosovës dhe sa e 

gatshme është policia e Kosovës 

të përballet me situata të tilla? 

Nga mund të vijnë kërcënimet 

më të mëdha për qytetarët e 

Kosovës në aspektin e terrorizmit, 

nga brenda apo jashtë saj? 

Daut Hoxha: Sikurse edhe vendet 

e tjera me kapacitete dhe mekanizma 

të zhvilluar të sigurisë, as vendi 

ynë nuk mund të jetë plotësisht 

imun ndaj kërcënimeve të paparashikueshme 

terroriste, megjithatë 

organet tona të sigurisë kanë arritur 

që të menaxhojnë dhe mbajnë nën 

kontroll elementë, të cilët janë vlerësuar 

se janë potencialisht të ndërlidhur 

me individë apo celula terroriste 

dhe bazuar në situata evidente janë 

shënuar edhe raste konkrete të 

parandalimit të veprimeve terroriste 

që mund të kishin rezultuar me pasoja 

të paparashikueshme. 

Prania e femrave në policinë e 

Kosovës 

Femrat janë në shkallë të lartë 

të pranishme në policinë e 

Kosovës. Keni statistika për 

numrin e femrave të përfshira 

në polici dhe sa të suksesshme 

janë ato në këtë punë, që shpesh 

identifikohet si punë për meshkuj? 

Në cilat reparte janë më 

shumë të përfshira femrat dhe 

a ka femra edhe në pozita udhëheqëse 

të policisë? 

Daut Hoxha: Ne në kuadër të 

strukturimit tonë organizativ një 

hapësirë mjaft të rëndësishme i 

kemi lënë edhe inkuadrimit dhe 

avancimit profesional të gjinisë 

femërore dhe në këtë kontekst jemi 

në hap me vendet më të zhvilluara 

për të mos të thënë qëndrojmë më 

mirë se shumë vende të tjera në 

rajon. 

Në Policinë e Kosovës që tani 

numëron mbi 8900 punonjës janë 

të inkuadruara mbi 1200 punonjëse 

femra, të cilat kanë rol dhe pozita 

udhëheqëse që nga niveli lokal, në 

pozita si komandant stacioni policor, 

drejtor rajonal, njësite të specializuara 

e deri në pozita më të larta 

ku udhëheqin drejtori e divizione 

specifike në Drejtorinë e Përgjithshme 

të Policisë së Kosovës. 

Femrat në Policinë e Kosovës kanë 

arritur suksese të mira dhe kanë 

qenë dhe mbesin një mbështetje e 

pazëvendësueshme në realizimin e 

detyrave dhe përgjegjësive që kemi 

ndaj komunitetit. 

Policia dhe grupet e ndryshme 

etnike 

A janë të gjitha grupet etnike 

pjesë e policisë së Kosovës? 


është një forcë multietnike, e cila 

duke u bazuar në përqindjen e 

popullatës dhe etniteteve që jetojnë 

në Kosovë dhe sipas standardeve 

më të larta, ka në përbërjen e saj 

të gjitha etnitetet e zyrtarëve në 


PRANVERË 2017

mënyrë që të kemi një shërbim sa 

më efektiv dhe efikas. Në Policinë 

e Kosovës rreth 17% e punonjësve 

policorë përfshijnë etnicitetet e tjera, 

të cilat kryejnë detyrat dhe autorizimet 

ligjore. 

Policia e Kosovës duket se është 

më tolerante me qytetarët serbë 

se ata shqiptarë. Ka të vërtetë në 

këtë supozim? 

Daut Hoxha: Detyrat dhe autorizimet 

policore janë të përcaktuara 

me ligj dhe me Kushtetutën e 

Republikës së Kosovës, prandaj 

të gjithë trajtohen njësoj para ligjit. 

Pra, siç edhe ju e quajtët, ky vetëm 

mbetet si një supozim. 

Sa kontroll ka policia në komunat 

serbe brenda Kosovës? A po arrihet 

të kontrollohet gjithçka dhe 

a po pengoheni nga banorët e 

këtyre zonave? 

Daut Hoxha: Policia e Kosovës ka 

një strukturë unike komanduese 

në tërë territorin e vendit dhe detyrat 

dhe përgjegjësit realizohen 

në të gjithë territorin e Republikës 

së Kosovës bazuar në ligjet e aplikueshme. 

Vjedhjet dhe aksidentet e trafikut 

Për disa dukuri, policia duket e 

papërgatitur t’i luftojë. Rastet e 

vjedhjeve, edhe pse janë pakësuar, 

janë të pranishme dhe po 

mbyllen me shumë pak sukses. 

Flasin kështu edhe statistikat 

tuaja? 

Daut Hoxha: Përveç mbajtjes së 

rendit, qetësisë dhe sigurisë publike 

ne jemi të angazhuar edhe 

në parandalimin dhe luftimin e 

dukurive negative dhe veprave të 

tjera penale ku përfshihen edhe 

vjedhjet e që kanë ndikim në sigurinë 

dhe mirëqenien e qytetarëve 

tanë. Përveç punëve hetimore dhe 

operative ne kemi bërë përpjekje 

të vazhdueshme edhe në aspektin 

e vetëdijesimit të qytetarëve tanë 

dhe pavarësisht shqetësimeve që 

ngrihen për dukuri të tilla policia 

ka arritur suksese të prekshme në 

parandalim dhe jemi duke punuar 

në vazhdimësi edhe me komunitetin 

që të kemi sa më pak raste që 

paraqesin shqetësim për ta. 

Aksidentet e trafikut janë të 

shumta dhe nga kërcënuesit më 

të mëdhenj të jetëve për kosovarët. 

A është shumë tolerante 

policia e Kosovës me shoferët? 


është e përkushtuar në krijimin e 

një ambienti sa më të sigurt në 

trafikun rrugor, dhe mund të them 

se pas aprovimit të ligjit të ri për 

trafikun rrugor nga data 20.09. 

2016, janë në proces masa të vazhdueshme 

operacionale policore. 

Në përgjithësi, pas implementimit të 

ligjit të ri vërehet një vetëdijesim më 

i madh i shoferëve në trafikun rrugor 

dhe në veçanti në respektimin 

e kufizimit të shpejtësisë, por edhe 

shmangien nga kundërvajtjet e tjera. 

Nga të dhënat statistikore për periudhën 

e njëjtë kohore njëmbëdhjetëmujore 

të vitit të kaluar (2015) 

krahasuar me periudhën e njëjtë 

të këtij viti (2016), vërehet ulje e 

aksidenteve, kryesisht tek ato me 

fatalitet që po ashtu ka qenë edhe 

objektiv i policisë. 

Korrupsioni 

Korrupsioni është një dukuri 

shumë negative në të gjitha 

sferat e jetës në Kosovë. Në 

çfarë mënyre luftoni përfshirjen 

e korrupsionit në Policinë e 

Kosovës dhe cilat janë ndëshkimet 

për policët që kapen 

duke u korruptuar? 


po punon me intensitet të madh 

në parandalimin dhe luftimin edhe 

të veprave penale që ndërlidhen 

me korrupsionin dhe që janë të 

specifikuara në Kodin Penal të 

RKS-së. 

Policia e Kosovës me njësitë apo 

drejtoritë kompetente që trajtojnë 

këtë problematikë dhe në bashkëpunim 

edhe me departamentet 

dhe agjencitë e tjera relevante 

shtetërore, Inspektoratin Policor 

të Kosovës (IPK) ka ndërmarrë 

dhe është duke ndërmarrë 

veprime konkrete ku edhe janë 

shënuar rezultate konkrete. 

Rastet e natyrave të tilla korruptive 

pavarësisht a iniciohen 

nga zyrtarët kompetentë, palë 

të ndryshme ankuese apo të 

tjerë, policia i trajton me seriozitet 

të madh dhe veprime të 

vazhdueshme ligjore ndërmerren 

në koordinim në funksion 

të garantimit të zbatimit të ligjit. 

Masa ligjore ndërmerren ndaj të 

gjithëve pa dallim dhe pavarësisht 

se çfarë roli apo funksioni 

kryejnë. Nuk do të lejohet që individë 

të caktuar ta zbehin apo 

lëndojnë imazhin e shkëlqyer 

të Policisë që kemi krijuar 

ndër vite me shumë mund dhe 

sakrificë. 


Intervistë me përfaqësuesin e shoqatës shqiptare “Shqiponja” në Reggio Emilia në Itali 

Klodian Cami: Bashkim, atdhedashuri, 

midis shqiptarëve në botë 

Luljeta Lamçe 

TIRAnË, SHQIPËRI 

S 

hoqata “Shqiponja” 

radhitet ndër 

të parat shoqata 

shqiptare të krijuara 

në Itali pas viteve ’90. Nisi si 

një nismë me 18 vetë, por që 

gradualisht u rrit për t’u bërë një 

shoqatë me themele të forta, e 

cila ka si synim të sajin bashkimin 

e emigrantëve shqiptarë 

në Itali dhe simotrave të kësaj 

shoqate në botë. Mësimi i gjuhës 

amë për fëmijët e emigrantëve 

në Itali është një ndër qëllimet 

kryesore të kësaj shoqate, 

bashkë me përcjelljen e vlerave 

shqiptare, si dhe dhënia e 

ndihmës komunitetit për ku të 

jetë nevoja.. 

Z. Cami, ju jeni një ndër 

themeluesit e shoqatës shqiptare 

“Shqiponja” të Reggio 

Emilia-s në Itali, ç’mund të na 

thoni në lidhje me vizionin e 

kësaj shoqate? 

Shoqata “Shqiponja” radhitet 

ndër të parat shoqata shqiptare 

të krijuara në Itali pas emigrimit 

në vitet ‘90. Siç dihet, për shumë 

vite me radhë, shqiptarët nuk 

kishin asnjë lloj organizimi dhe 

përfaqësimi mes tyre, si mes 

vetes, ashtu edhe nga shteti. 

Shoqata “Shqiponja” u zyrtarizua 

me datë 30 shtator të 2010-s. 

Në fakt, si ide ishte shumë më 

e kahershme, por vështirësitë 

bënë të sajën. Idetë ishin mes 

çdo shqiptari, por në fakt, në 

grupin nismëtar ishim vetëm 18 

veta për t’u shtuar gradualisht 

dita-ditës. 

Si lindi ideja për të krijuar këtë 

shoqatë? 

Idetë ishin pjesë e çdo shqiptari 

për t’i përçuar edhe në vendin 

ku jetojmë kulturën tonë shqiptare 

dhe gjuhën shqipe. Ato vite, 

shqiptarët sa kishin filluar të integroheshin 

dhe të çliroheshin nga 

e kaluara e tyre emigruese e 10- 

15 viteve të para sipas parimit që 

të mblidhnin para e të ktheheshin 

doemos në vendlindje. Familjet 

shqiptare filluan të bashkoheshin 

me njerëzit më të shtrenjtë, 

gratë, prindërit e tyre dhe fëmijët 

në Itali, gjë që çoi në krijimin e 

komunitetit tonë aty. Ideja u bë 

realitet vetëm pasi komuniteti 

ynë këtu kuptoi se të përçarë nuk 

fitohej asnjë e drejtë. 

A janë të interesuar emigrantët 

shqiptarë të bëhen anëtarë të 

kësaj shoqate? 

Emigrantët shqiptarë janë shumë 

të interesuar të marrin pjesë në 

aktivitetet tona, pra të anëtarësohen 

në shoqatë. Janë të shumtë 

ata që anëtarësohen, por, po 

ta analizosh ate me numrin 

total të komunitetit tonë në Itali, 

përqindja ngelet e dobët. Arsyeja 

mendoj unë nuk është vullneti 

për t’u anëtarësuar pranë nesh, 

por mentaliteti ynë në lidhje me 

shoqatat vullnetare. 

Cilat janë aktivitetet kryesore 

që organizohen nga shoqata 

juaj dhe cili është qëllimi i 

këtyre aktiviteteve? 

Me nismën dhe punën e pandërprerë 

të shoqatës sonë dhe 

falë vullnetit te tre mësuesve 

vullnetarë që profesionin e tyre 

e ushtrojnë me shumë pasion, 

u mundësua mësimi i gjuhës 


PRANVERË 2017

shqipe. Kurset e gjuhës shqipe 

jane në vitin e tyre të dytë dhe 

mungesa e dorës së shtetit amë 

na i vështirëson më së shumti 

përpjekjet tona, sepse është e 

rëndësishme njohja zyrtare e 

këtyre kurseve, për të inkurajuar 

më shumë si besimin e prindërve 

të fëmijëve, por edhe për të rritur 

cilësinë dhe nxitjen e mësuesve 

vullnetarë në shërbim të komunitetit 

tonë në Itali. 

Kemi pasur furnizime me tekste 

shkollore nga ambasada shqiptare 

e drejtuar nga z Neritan 

Ceka, por pas tij kemi një rënie 

të cilësisë së marrëdhënieve me 

drejtuesit e rinj të ambasadës. 

Ka pasur edhe nisma të veçanta 

më parë, por pa sukses. Arsyeja 

janë vështirësitë në organizim. 

Shqiptarët bëjnë punë me 

orare të stërgjatura dhe gjejnë 

vështirësi të shoqërojnë fëmijët e 

tyre që të marrin pjesë në kurset 

tona, ndonëse te gjitha janë 

falas. Aktivitetet kryesore që 

shoqata jonë organizon çdo 

vit, janë festa kombëtare e 28 

Nëntorit dhe e 17 Shkurtit, data 

historike të tjera që përkujtojnë 

Çamërinë dhe qytete të tjera 

historike si Lidhja e Prizrenit. Ne 

gjithashtu ndihmojmë emigrantët 

dhe familjet shqiptare për sa u 

përket dokumenteve dhe rinovimit 

të tyre. Këshillojmë përmes 

avokatëve tanë për problematika 

të ndryshme se si të orientohen 

drejt një zgjidhjeje sa më reale 

dhe me më pak kosto. 

Organizojmë eskursione të 

ndryshme me fëmijët shqiptarë 

jashtë qytetit ku jetojmë dhe më 

kryesorja është se gjithë shërbimi 

ynë si grup, ofron shërbime 

falas, jo vetëm për shqiptarët, 

por edhe pranë qendrave që 

ushqejnë njerëzit në nevojë, si 

Caritas etj., në shenjë solidariteti 

me ta. 

Po aktivitete të veçanta vetëm 

për fëmijët a organizohen nga 

shoqata juaj? 

Për fëmijët një pjesë janë sporadike, 

lojëra të rastit, ekskursione 

pranë lumenjve dhe parqeve, 

ndonjë lojë futbolli për zbavitje. 

1 Qershorin e bëjmë në bazë 

të traditës shqiptare si dita e 

fëmijëve. Në festat e ndryshme 

patriotike u mesojme recitim 

dhe teatër Aktiviteti më i suksesshëm 

yni është një ekip 

futbolli dhe që prej tre vitesh jemi 

të parët në listë. Deri vjet luanim 

në nivel qarku, sivjet jemi ngjitur 

në nivel krahinor që këta i thonë 

‘Reggione’ dhe synojmë që vitin 

e ardhshëm të luajmë në Serinë 

C në nivel kombëtar. 

A mund të na flisni për objektivat 

që keni ju në lidhje me të 

ardhmen e kësaj shoqate? 

Në botë mbajmë lidhje dhe 

bashkëpunojmë me shumë 

shoqata simotra dhe ndonjëherë 

bëjmë edhe takime të drejtpërdrejta, 

por në shumicën e 

rasteve lidhjet me disa i mbajmë 

vetëm përmes rrjetit social FB . 

Por, megjithatë kemi pasur 

edhe raste takimi të mirëfilltë 

të takohemi si staf, siç është 

rasti i vizitës sonë në në Athinë, 

në Greqi, për të shkëmbyer 

përvojat tona mes nesh.. Këto 

bashkëpunime më shumë i kemi 

organizuar në rrafshin e federatave, 

pasi shoqata jonë ka dy 

vite që është pjesëtare e federatës 

së shoqatave shqiptare 

të Italisë, ku ne kemi nderin të 

jemi jo vetëm anëtarë të rëndësishëm 

të saj, por edhe bashkëkrijues. 

Cili është mesazhi i shoqatës 

juaj për të gjithë shqiptarët e 

diasporës? 

Mesazhi ynë per diasporën 

është vazhdimi i fjalëve të Skënderbeut: 

“Bashkim, sakrificë, 

punë, atdhedashuri, arsim, 

kulturë, vendosmëri, tolerancë”, 

virtyte këto të domosdoshme 

për të krijuar një qenie sa më 

humane dhe të plotësuar. 



PRANVERË 2017

PRANVERË 2017 VOTRA magazine.com 59 

Foto: Vito Photography

Si ia arrin Elvana Tufa, 

të jetë një grua e plotësuar, 

një nënë e përkushtuar 

dhe një bashkëshorte e devotshme 

Sashenka Ndreka 

TIRAnË, SHQIPËRI 

1. Një çift në karrierë (mjaft 

të suksesshme) dhe me 5 

fëmijë. Për këdo që e dëgjon 

tingëllon çuditshëm! Po për 

ju si është jeta e shumëzuar 

me shtatë? 

E. Zaimi: Është një 

përditshmëri e lodhshme, një 

“maratonë” rraskapitëse, që 

s’ka të mbaruar e s’dihet kur 

do të mbarojë. A do të mbarojë 

ndonjëherë? Shqetësimet 

shtohen me rritjen e fëmijëve, 

sipas natyrës së moshës 

së secilit; përqendrimi e 

përkushtimi ndaj tyre kërkon 

gjithmonë vëmendje dhe e 

gjitha kjo është një sforcim 

i vazhdueshëm, përpjekja 

për durim, për vetëkontroll. 

Kjo është pjesa realiste, 

pragmatike. Tani ne po prekim 

vërtetësinë e një fjale të urtë 

dibrane “Me rritë nji cullë, 

asht si me ngrehë nji kullë”. 

Bukuri. Ne kemi për të ngritur 

5 kulla(!). Paralelisht, na 

duhet t’u përmbahemi fort 

detyrimeve tona profesionale, 

standardeve, me gjasë, të 

jetës akademike universitare, 

sikundërse projekteve të 

vazhdueshme përkthimore. 

Po kështu dhe im shoq, i cili 

midis universitetit, Institutit 

të Studimeve që drejton dhe 

familjes, duhet ta gjejë kohën e 

pakët për të shkruar, lexuar e 

përkthyer, kohë të cilën gjithë 

e më fort ka filluar t’ia marrë 

gjumit. 

Miqtë e të njohurit tanë 

shpesh perceptojnë vetëm 

anën ekzotike e romantike 

të gjërave. Sa bukur, thonë, 

me 5 kalamaj, shtëpia plot, 


PRANVERË 2017

variacione pa fund... lum si 

ju, çfarë gallate! Sigurisht që 

po, është dhe kjo pjesë, më 

e bukura, më shpërblyesja. 

Ka momente argëtimi që na 

shkulin gazit, na mahnitin, na 

bëjnë të mendojmë, shkurt 

na japin forcë e kurajë duke 

na bërë më të ndjeshëm 

e të lumtur, ndonëse të 

dërrmuar. Por shpesh, ata 

që perceptojnë vetëm këtë 

anë të medaljes, harrojnë 

kryesoren: ç’do të thotë të 

rrisësh fëmijë sot në Shqipëri. 

Harrojnë se me çfarë të 

takon të përballesh, duke 

nisur nga niveli parashkollor, 

shkollor e universitar, mandej 

harrojnë se ç’do të thotë 

të përballesh me nivelet e 

shërbimeve shëndetësore, 

arsimore, edukative, të mos 

përmendim mungesën e 

hapësirave të mjaftueshme të 

banimit, shëtitjeve, ushtrimit 

të aktiviteteve fëminore, 

argëtimit. E mbi të gjitha, ajo 

që të trishton, është mungesa 

e një perspektive për të 

nesërmen e këtyre fëmijëve 

në këtë vend, mungesa e 

sigurisë për një ambient të 

qetë social. Kjo na bën t’u 

përkushtohemi më shumë, 

t’u rrimë afër, të plotësojmë 

boshllëqet dhe cilësinë e 

dobët të paketave arsimore, 

t’i mbajmë nën një kontroll 

të vazhduar të higjienës 

mendore e shpirtërore. 

2. Si arrin ta menaxhosh 

kohën, të merresh me 

mësimdhënie, të përkthesh, 

të redaktosh, të jesh nënë e 

grua e përkushtuar? 

Gjithçka arrihet përmes 

planifikimit dhe riplanifikimit 

Agron Tufa, letër surprizë për gruan e tij 

Vanushja ime e shtrenjtë, 

është një orë e pazakontë për të shkruar dhe, akoma më e pazakontë, 

për të shkruar një letër për ty. Rëndom, me shtimin e 

fëmijëve dhe rritjen e tyre, vendin e dikurshëm të letrave tona e 

zunë mesazhet operative në celular – lista monokolonë porosish 

për tranguj, domate, karota, bukë, ilaçe, pije e ushqime të tjera – 

të vetmet “pusulla dashurie”. 

Ora po i afrohet katrës së mëngjesit. Bëra kontrollin e zakonshëm 

në dy dhomat ku flenë fëmijët tanë: si gjithmonë, jorgani ka shkarë ose e kanë hedhur mënjanë. 

Qesin shqelma përgjumësh ata... se s’bën... Tërë shtëpia jonë, me pikëzimet e buta shumëngjyrëshe 

të dritave zbukuruese të festave të fundvitit kundërmon gjumë të thellë dhe ëndrra. 

Konturet e orendive, edhe ato të tulatura në përgjumje, ngjajnë si ndoca magë të përralltë. 

Është bash ora kur shfaqen ëndrrat “profetike”. Temperatura ka zbritur në 12 gradë. Por kam 

ndezur oxhakun tashmë. I pastruar nga hiri, brenda xhamit të oxhakut përpëliten e kacafyten 

gjela flakësh të vrullshme. Shpejt nxehtësia do të thithet nga dhomat ku flini ju, temperatura 

do të ngrihet, ndërsa unë do të ruaj zjarrin, ta mbaj gjallë, derisa fëmijët të ngrihen si të pirë 

nga gjumi, me sytë plot sklepa. 

Tani që po të shkruaj, jashtë po bie sërish dëbora që pati nisur në mbrëmje. E vetmja, e rralla, 

dëbora e sivjetshme, qe si një shpërblim bujar për fëmijët, që na luteshin, na përgjëroheshin 

t’i çojmë në Dibër (sidomos Shendi) këto ditë të zgjatura e të detyruara pushimesh. Nesër i 

nxjerrim sërish “të dehen” me bardhësinë e butë, përpara se ajo të shkrijë. 

Vanushe e dashur, 

Teksa vërtitem si një shaman mes “perandorisë” sonë të vogël, të përpirë nga gjumi, ndiej 

se sa vështirë do ta kemi, sa gjatë, dhe sesa varet ajo prej nesh. E qetë dhe e shqetë, gazmore 

e problematike, çlodhëse e acaruese, shpërblyese e sizifiane, kjo “perandoria” jonë e vogël na 

i përpin, në fakt, na i thith e i shteron energjitë tona çdo ditë, por ama, dashurisht, mallëngjyeshëm, 

“me pambuk”. Epo, me sa duket, zemër, kjo është Jeta, me gjasë, e zhveshur nga 

metafora e për të cilën, dëgjova mbrëmë nga një film të thuhet një frazë patetike e kuazifilozofike: 

“Jeta është luftë dhe varet se cilin ke zgjedhur në krah për ta përballuar”. Me siguri, ti 

do të kishe prishur buzët me tallje, por unë po abstragoj nga forma për hir të thelbit të saj të 

vërtetë. Sa për meditim. 

Të kujtohen kohët e para të lidhjes sonë? S’kishim asgjë, përpos vetes tonë. Nga tarraca e 

kafe-restorant “Begeja” (ka qenë pranverë e vitit 2002), duke kundruar panoramën që hapej, 

me një pyll të lartë e të dendur pallatesh, të thashë: 

- A s’të vjen çudi, Vanush, që nga këto mijëra e mijëra pallate, në asnjërin prej sosh nuk ka një 

apartament tonin? 

Dhe përgjigjja jote: 

- ...Po nga gjithë ky lumë i pandërprerë makinash, atje poshtë, s’të duket çudi, që asnjëra 

s’është e jona? 

Tani i kemi të gjitha këto dhe kjo habi nuk është më aktuale. Tani, të zhytur kokë e këmbë 

në një realitet tjetër, merremi jo me artin e habisë, por të harmonizimit të situatave, artin e 

kontrollit të tyre, ruajtjen e ekuilibrit të njëri-tjetrit në rrethrrotullimin marramendës të ditëve 

të ngarkuara me kundërgoditje. ...Si atëherë kur ty të kosit lodhja e shembesh në divan. Si 

atëherë kur të gjej pasmesnate në studio, me kokën e fjetur, rrëzuar mbi tastierë. Si atëherë 

kur të gjej të dëshpëruar e të pafuqishme nga shkumëzimi i panënshtrueshëm i fëmijëve në 

orën e tyre të marrëzisë. Na duhet të përsosim një art, kryesisht fashitës, zbutës, shtensionues 

midis egove të brishta e lehtësisht të cenueshme të fëmijëve tanë. 

Të vegjlit janë kokëngjeshur, të egër, bishëza të vogla, të dashura, acaruese, të dhembshura. 

Na duhet, veç të tjerash, të shpikim, të përftojmë përvjedhtazi edhe romantikën tonë. Le të 

vazhdojmë t’i dërgojmë njëri-tjetrit mesazhe të fshehta: “Ke mundësi me u përvjedhë, pa rënë 

në sy, sa për një takim 10 minutësh në kafe, poshtë pallatit?”. Dhe sigurisht, për 10 minuta, 

perandoria jonë e vogël nuk kanoset të shembet nga kryengritjet e rebelimet e brendshme. Atje, 

midis tyre, e dimë, nuk e sosim dot deri në fund asnjë fjali nga ndërhyrjet e shumta. E ke menduar? 

Kjo ka ndikuar, me sa duket, në stilistikën e komunikimit në shtëpinë tonë: e ke vënë re 

që te ne flitet me fjali të shkurtra, njërrokëshe, imperative? Na duhet të sajojmë truke të reja... 

Habitem, Vanush, si fluturuan kështu 15 vite të jetës sonë familjare. Më duket si të ishte dje. 

Sikur ende nuk e kemin filluar atë më të madhen, kulmin, të qenët i ngopur me ty... dhe ti je 

po aq e mrekullueshme, po aq e freskët, po aq e bukur dhe shpirtërore, sa në njohjen tonë të 

parë, kur unë nuk ngopesha duke të parë, derisa thashë atë frazën profetike: “Ti ke fytyrën e 

nuses sime të ardhshme...!” 

Me ty ia vlen, Vanushe... me ty i dilet mbanë kudo dhe kurdo. 

11 janar 2017 


të rreptë të agjendës javore, 

ditore, rast pas rasti. Të 

llogarisim sa ndihmë shtesë 

kemi nga gjyshërit, e nëse jo 

(siguri asnjëherë nuk ka), të 

dublojmë njëri-tjetrin me tim 

shoq. Mjafton njëri nga fëmijët 

të sëmuret dhe çdo agjendë 

e planifikuar shkërmoqet. 

Atëherë duhet kaluar në 

“planin B” etj., për shkak se 

auditori nuk para pyet për 

arsyet pse nuk paraqitesh në 

leksion. Për asnjë arsye. Me 

përkthimet është më ndryshe. 

Është rëndom ajo hapësirë 

e brishtë kohe që ka zënë 

të hollohet vazhdimisht, e 

cila fillon fill pasi i kemi vënë 

fëmijët të flenë. E gjithë koha 

tjetër, para kësaj, është e tëra 

në shërbim të fëmijëve. 

3. Fëmijët ishin të planifikuar 

apo dhuratë e fatit? 

Kanë qenë të planifikuar 

vetëdijshëm dhe, pandaras me 

këtë, padyshim, edhe dhuratë 

e fatit. Kjo e fundit peshon 

si ca më rëndë, apo jo? 

Sepse “dhurata e fatit” është 

përmbushja e vullnetin hyjnor, 

pa të cilin çdo “planifikim” do të 

dilte i pavlefshëm. 

4. Po abort ke menduar 

ndonjëherë? 

Larg o Zot! Në këtë pikë unë 

jam një femër tradicionale dhe 

njëmend e konsideroj abortin 

si një ndër llojet më të ulëta të 

krimit. Nuk jam në gjendje as 

ta imagjinoj se si do të ishte 

jeta jonë pa njërin nga pesë 

fëmijët. Makabre. 

5. Sa mendon ta çosh 

numrin e fëmijëve? 

Ndiejmë se e kemi ngarkuar 

jetën tonë familjare aq sa 

nuk kemi më mundësi t’u 

përgjigjemi pa sforco këtyre 

fëmijëve që kemi. Sepse 

gjithçka varet nga kushtet 

ekonomike, niveli i mirëqenies, 

pikërisht aty ku na lë në baltë 

realiteti ynë. Në kushte të tjera, 

si të shoqërive perëndimore 

euro-amerikane, do ta kishim 

vazhduar zgjerimin e familjes, 

ndoshta deri në dyfishim. 

6. Të gjithë fëmijët kanë emra 

shqiptarë dhe kuptimplotë (e 

rrallë në ditët e sotme), pse 

kjo zgjedhje? 

Jemi shqiptarë. Kemi një 

identitet. Duhet të jemi krenarë 

për këtë identitet, ta mbrojmë 

e jo ta zhveshim në pikëtakim 

me botën e huaj. Rrjedhimisht, 

si prindër që punojmë e 

krijojmë me lëndën më 

identitare shqiptare, gjuhën, 

edhe fëmijët duhet të mbajnë 

këtë shenjë të identitetit të 

gjuhës së tyre amtare. Dhe 

mundësitë për të shprehur 

emra të bukur shqip, ka sa të 


PRANVERË 2017

duash. Sepse identiteti fillon që 

tek emri. Shqip, pra, natyrshëm, 

harmonishëm, bukur e pa 

komplekse. 

7. Titullin e cilit roman do t’i 

vinit familjes suaj? 

Më e sigurt jam për tipin e 

romanit: ai, deri në këta kapituj 

ku jemi, është padyshim 

një “roman dadaist”, sepse 

po kalojmë mbi një dekadë 

“dadaizëm familjar”. Titulli? Më 

për shtat i shkon një titull realist: 

“E frikshme dhe e bukur”. 

8. “Pas çdo burri të suksesshëm 

fshihet një grua e fortë”. Si 

është të jesh gruaja e fortë e 

një burri të suksesshëm? 

Duke qenë se unë jam 

e përfshirë jo vetëm 

emocionalisht në aktivitetin 

krijues të tim shoqi, por edhe 

profesionalisht, për vetë natyrën 

e formimit tonë të përbashkët, 

atëherë shkalla e përfshirjes 

në mbështetjen e tij është 

jashtëzakonisht e madhe. Nëse 

kjo afri “të përbashkëtash” më 

krijon lehtësi, atëherë karakteri 

impulsiv e i kreshpëruar i 

karakterit të Agronit ta bën 

të vështirë. Tekstet e tij si 

në prozë, poezi, përkthim, 

publicistikë etj., kalojnë vetvetiu 

përmes meje, jo vetëm si 

lexuesja e parë, por dhe 

si redaktorja, korrektorja e 

recenzentja e parë. Dhe duhet 

fuqi e kthjelltësi argumentuese 

që bindin, sikundërse dhe 

besim nga ana e tij, besim 

të cilin, për fat të mirë, ai e 

ka pasur gjithmonë. Duhet t’i 

përshtatem ritmit të tij, që është 

gjithnjë një ritëm i ethshëm, i 

lartë, edhe në periudhat më të 

vështira. 

9. Po marrëdhënia në çift a 

ka ndryshuar pas ardhjes së 

fëmijëve? 

Si çdo lidhje me një familje të 

madhe, marrëdhënia jonë në 

çift ndërkalon nga një cilësi në 

një cilësi tjetër të re, në akord 

me rritjen e përgjegjësive dhe 

përballimin e tyre. Jemi një çift 

që vështirësitë vetëm se na 

afrojnë, na bëjnë më solidarë, 

rrjedhimisht më intimë. 

10. Çfarë prirjesh kanë më 

shumë fëmijët? A mendoni 

se kombit po i vjen Agron 

Tufa Junior? 

Secili prej tyre ka karakter 

të veçantë, të dallueshëm 

qartë nga tjetri. Unë me 

shaka them përherë se në 

shtëpinë time kam 5 universe 

paralele. Ndoshta është ende 

herët për të dalluar ndonjë 

prirje të dukshme (që të mos 

jetë pasion i përkohshëm), 

por në këtë fazë të moshës 

mund të hamendësohen disi. 

Vesa, për shembull, është tip 

që i pëlqen të rrijë e veçuar, 

e patrazuar me fanatizmat 

e saj, muzikën dhe leximet, 

ndërsa mezi pret t’i vijë dita 

kur ka basketboll. Kjo nuk 

do të thotë se ajo mund të 

bëhet një basketbolliste e 

famshme. Sikundërse dhe 

Shendi, i papërmbajtshëm, 

i zhurmshëm e hiperaktiv 

frekuenton futbollin dhe 

lexon kryesisht enciklopeditë 

moshore për kuriozitete 

historike, gjeografike, kafshë, 

kozmos e shkenca. Bubulina 

është një “perfeksioniste”, 

nxënëse e dhjetës, me 

përgjegjësi dhe e pavarur, 

thuajse një fëmijë ideal, e cila 

është përpirë kokë e këmbë në 

mësimin e pianos, madje me 

mjaft sukses, aq sa na detyroi 

të “shtrëngojmë rripin” dhe t’i 

blejmë piano për ditëlindjen 

e dhjetë të saj. Niku (Fisniku) 

është një natyrë e pavarur, 

skrupuloz, sa i sjellshëm, 

aq dhe “kryengritës”, me një 

aftësi të rrallë për të shprehur 

nuanca të holla të emocioneve 

të veta. Më i vogli, Agu (Agzoti) 

është një fëmijë diellor, i cili, 

siç më duket mua, po shijon 

gjithë ëmbëlsinë, vëmendjen 

dhe kujdesin e të tjerëve dhe 

e reflekton me karakterin 

lojacak, gjeste e truke të 

lazdruara, duke ndezur një 

show gazmor në krejt familjen. 

A do t’i ngjajë ndonjëri të atit? 

Nuk e di kush, nga vajzat apo 

djemtë. Ndoshta jo në atë 

kuptim kulturor... nuk është e 

thënë të trashëgohet dhuntia. 

Këtë koha do ta tregojë. 

11. Cilat janë planet më të 

afërta të familjes Tufa? 

Ne, siç kemi folur më lart, nuk 

bëjmë dot plane afatgjata. 

Duam të ndryshojmë diçka, 

padyshim. Mendojmë të 

krijojmë një rregullsi në 

përmbushjen e detyrimeve 

javore, që të premteve të 

largohemi si familje deri të 

dielën nëpër qytetet shqiptare 

veri-jug ose Maqedoni, 

Kosovë, Mal i Zi. Thjesht, për 

t’i larguar fëmijët dhe veten 

nga monotonia dhe për t’i 

mësuar me lëvizjen. 

12. Po një këshillë për nënat 

që bëjnë planifikim familjar? 

Nëse planifikojnë diçka, duhet 

ta duan atë, ta dinë se ç’duan 

e pse e duan dhe, sidomos të 

jenë realiste të pamëshirshme 

me veten. Të mos harrojnë për 

asnjë çast se ku jetojnë, në 

çfarë kushtesh e me se do të 

duhet të përballen. 


Si t’i bëni fëmijët, 

të lexojnë më shumë 

Xhemalije Kajushi 

NEW-YORK, AMERIKË 

M 

argaret Fuller 

ka thënë: 

“Një fëmijë 

që lexon 

sot është lideri i së nesërmes!” 

Prandaj prindërit duhet të përdorin 

çdo mënyrë që t’i mësojnë fëmijët 

të lexojnë që të vegjël. Aftësia e 

të lexuarit të një fëmije është një 

faktor i rëndësishëm për suksesin 

e tyre në shkollë dhe në punë, 

sepse jo vetëm u hap një botë të 

tërë imagjinative, por edhe ndikon 

direkt në formimin mendimeve të 

tyre dhe të të shprehurit. Statistikat 

tregojnë që rreth 40% e 

fëmijëve të vegjël kanë vështirësi 

për të lexuar, prandaj sa më herët 

t’i ndihmojnë prindërit aq më mirë 

është! 

E në qoftë se përsëri hasin 

vështirësi, atëherë fëmijët duhet 

të dërgohen te specialistët për 

vlerësim, por jo pa u përpjekur 

vetë njëherë. 

Fëmijët mësojnë të lexojnë duke 

luajtur, duke folur, duke kënduar, 

prandaj do të përshkruaj disa 

mënyra si ta ndihmoni fëmijën tuaj 

të lexojë: 

1- Lexoni libra nga më të ndryshmit! 

Mos u përqendroni vetëm në 

një lloj apo temë! Leximi i librave 

të ndryshëm stimulon imagjinatën 

e tyre dhe i ndihmon në gjetjen e 

llojit të librave që ju pëlqen. 

2- Gjeni një vend të veçantë për të 

lexuar, qoftë të ulur në një karrige 

kolovajzë, një kolltuk, një divan 

ose edhe në krevat të mbështetur 

mbi jastëkë. Në këtë mënyrë jo 

vetëm që fëmijët do të lexojnë, 

por edhe do të afrohen edhe më 

shumë me juve! 

3- Caktoni një kohë të caktuar 

për të lexuar së bashku! Por kur 

fëmijët të mësojnë të lexojnë vetë, 

secili nga ju mund të lexojë më 

vete! Fëmijët mësojnë duke parë! 

4- Shkoni së bashku në librari të 

lexoni dhe blini ose porositini librat 

së bashku! 

Mund edhe të dhuroni libra për 

ditëlindje, festa etj. Sidomos për 

nipat dhe mbesat është dhurata 

më e bukur! Gjithashtu, mund të 

jepni një kartë të mbushur me 

para si dhuratë për ta harxhuar 

vetëm te dyqani i librave. Por 

mund dhe të blini libra për fëmijë 

edhe për gjyshet dhe gjyshërit që 

të kenë libra për të lexuar me nipat 

dhe mbesat e tyre kur shkojnë 

për vizitë tek ta! 

5- Diskutoni mbi librat që keni lexuar! 

Përsërisni ngjarjet, mësimet 

që keni nxjerrë, shkaqet dhe pasojat, 

por edhe fjalë të veçanta që 

janë përdorur në libër! Kjo ndikon 

direkt në zhvillimin e të menduarit 

kritik të fëmijës. 

6- Mundohuni të krijoni një 

bibliotekë të veçantë për fëmijën! 

Qoftë një sirtar i veçantë në bibliotekën 

tuaj, ose një raft më vete 

vetëm për të! 

7- Kur t’ju duhet të largoni fëmijët 

nga lojërat elektronike në mënyrë 

që të lexoni ndonjë libër së 

bashku, mos përdorni forcën, por 

bindjen dhe lojën. 

Kjo do të krijojë një botë me vete 

për ta dhe është vërtetuar që 

fëmijët që lexojnë që të vegjël janë 

më pak të prirur të luajnë lojëra në 

kompjuter. 

Lexim të këndshëm! 


PRANVERË 2017

Grimca 

nga jeta shkollore 

Kristjan Dukaj 

SARAJEVË, BOSNE 

P 

eriudha e studimeve 

është koha 

më e bukur në 

këtë fazë të jetës 

për çdo të ri, prandaj kjo periullë 

përjetohet në mënyrë të 

veçantë. Shkollimi i lartë është 

shprehje e dëshirës për të 

arritur në jetë, për të mësuar 

dhe për tu njohur me kushtet 

dhe mënyrën e përgatitjes më 

të mirë për të jetuar dhe për të 

krijuar vlera sa më të dobishme 

për shoqërinë. E gjithë kjo është 

e bazuar në vullnetin e individit 

për një vend të merituar në shoqërinë 

së cilës i takon. Çdo i ri 

në realizimin e dëshirave të veta 

përballët me sfida dhe pengesa 

të natyrave të ndryshme, ku 

njëra nga më të bukurat është 

shkollimi superior universitar. 

Po ashtu në realizimin e kësaj 

dëshire të bukur, çdo student 

dëshiron që rrugëtimin e vet të 

shkollimit të lartë, ta vazhdojë në 

ndonjë qendër sa më të madhe 

universitare për të arritur nivelin 

më të lartë të arsimimit. 

Mirëpo, më se shpeshti, një gjë 

e tillë varët nga rrethana dhe 

kushte të ndryshme ku përveç 

suksesit të deri atëhershëm në 

shkollim, mundësitë materiale 

janë pengesa kryesore në këtë 

drejtim. 

Këtë e them nga përvoja ime 

personale pasi une kam qënë 

laureat i shpërblimit “Pishtari” 

për sukses të shkëlqyer në 12- 

të vitet e para të shkollimit, nga 

mungesa e mundësive materiale 

u detyrova që shkollimin 

superior ta vazhdoj në qendrën 

më të afërt universitare pranë 

vendbanimit tim, në Podgoricë. 

Suksesi i arritur në studime, 

ishte rezultat i dëshirës time për 

të përfunduar me rezultat sa 

më të mirë studimet pranë këtij 

Universiteti. Kontaktet e përditshme 

me kolegët, studentët 

dhe profesorët nga qendra të 

ndryshme nga vendet e rajonit 

dhe më gjerë, madje edhe nga 

Washingtoni, e kanë rritur gjithnjë 

dëshirën time për të vazhduar 

studimet pas universitare në 

ndonjë qendër më të madhe 

dhe me traditë më të gjatë. 

I vetëdijshëm për mundësitë 

e vogla materiale nga buxheti 

familjar , unë kam shfrytëzuar 

të gjitha mundësitë që të bëj 

ndonjë punë, kryesisht në publicistikë, 

që të vazhdoj studimet 

profesionale në ndonjë qendër 

tjetër dhe vendosa për universitetin 

e Sarajevës. 

Falë dashamirësisë së disa 

miqve familjarë, të cilët më kanë 

ndihmuar dhe lehtësuar vendosjen 

në kushte mjaft të mira të 

banimit në pajtim me kushtet e 

mia materiale. 

Mbaj mend mëngjesin e parë 

në këtë qytetë të ftoftë, i cili për 

mua u bë edhe më i ftohtë kur u 

zgjova vetëm. 

Nga dritarja vura re që dëbora 

kishte filluar të binte dhe njerëz 

të shumtë vraponin për në 

punë, fëmijët në shkollë, ndërsa 

unë shiqoja larg dhe mendoja 

për vendin tim. 

Ashtu si i hutuar, qëndrova disa 

çaste tek dritarja, vështrova 

qytetin e madh, i cili nuk ishte 

i imi, mes miliona njerëzish 

humbur në mendime. Zbrita nga 

ndërtesa ku qëndroja, dhe u 

drejtova për në fakultet. 

Rrugës shikoja fytyra të huaja, 

ndëgjoja gjuhë të ndryshme, 

dhe çdo çast e më shumë më 

mungonte gjuha ime, njerëzit e 

mi dhe vendi im. Kur arrita në 

fakultet, u përshëndeta me studentë 

nga vende të ndryshme 

dhe u prezantuam me njëritjetrin. 

Ligjeratat nuk mbajtën gjatë, por 

ishte ndjesi e mirë të ndodheshe 

në një qendër aq të madhe, me 

njerëz nga e gjithë bota. 

Kur përfunduan ligjeratat vendosa 

të eci paksa nëpër qytet dhe 

ta njof më mirë vendin. 

Eca disa orë, dhe ashtu i lodhur 

por në të njëjtën kohë edhe i 

gëzuar që po jetoja ëndrrën 

time, vendosa të ulem dhe të pi 

një kafe, në qendër të qytetit. 

Porosita një espreso dhe vendosa 

të telefonoj nënën time. Nuk 

iu desh gjatë që të lajmërohet, 

sikur kishte qëndruar pranë 

telefonit duke pritur telefonatën 

time. 

Kur ndëgjova zërin e saj, diçka 

lehtë dhe ëmbël më përshkoi në 

zemër. 

Më pyeti si kisha fjetur, si ishte 

në fakultet, ndërsa unë nuk 

mund të flisja nga malli. 

Fjalët më kishin ngecur në fyt 

dhe nuk më dilnin. 

Ajo e kuptoi këtë dhe vendosi 

të flasë vetë, duke ma lehtësuar 

mua mallin. 


Dëgjoja zërin e saj dhe shikoja 

në anën tjetër të rrugës, një të 

moshuar, me mjekër të thinjur 

duke kënduar me kitarë. Ajo 

melodi e lehtë që vinte nga 

jashtë, vetëm se e shtonte mallin 

për njerëzit e mi dhe vendin tim. 

Pasi folëm për disa minuta, e 

lamë të dëgjoheshim më vonë. 

Dola nga kafeneja, shikova atë 

plakun me kitarë në dorë dhe 

vendosa të eci nëpër qytet me 

mall plot në zemër dhe me dijen 

që kjo ditë do të kalojë. Ishte 

kafe e hidhur, pa sheqer, jo si 

ato në vendin tim. 

Jeta studentore në Qendrën 

Françeskane në këtë 

qytet, është e organizuar 

mirë. 

Në shikim të parë 

e kisha të qartë se 

kjo qendër ka një 

traditë të gjatë për 

të ndihmuar rininë 

studentore, kuptohet 

ata me buxhet më 

modest. Kushtet e 

këtushme i plotësojnë 

standardet e nevojshme 

që studentët 

të ndihen mirë , 

sidomos ata që kanë 

ardhur nga vise më të largëta 

siç është rasti im. Ajo që është 

e pëlqyeshme për të gjithë neve 

është fakti, se në këto ambiente, 

studentët mund të mësojnë dhe 

të përgatiten duke mos penguar 

njëri tjetrin. 

Pothuajse ngjashëm sikur në 

famije nën përkujdesjen e 

stafit drejtues të kësaj qendre. 

Mirëpo, ndarja nga familja për 

herë të parë, është diçka që 

përjetohet me mjaft emocione 

dhe është e vështirë të kompensohet 

mungesa e më të afërmve 

por edhe kjo është dukuri me 

të cilën duhet përballur në 

rrugëtimin e shkollimit. 

Vlerësoj se është edhe e dobishme 

përvoja që marrim 

sepse duhet interesuar për ushqim, 

për pastrimin e dhomës 

dhe për të tjera gjëra nga jeta e 

përditshme studentore. 

Sidomos ditët e para janë mjaft 

të lodhshme në një ambient 

të ri, sepse ndryshojnë nga 

hapësira që kisha lënë në vendbanimin 

tim, në Malësi. Andaj, 

edhe vet përshkrimi i kësaj 

gjendje, domosdo, shkakton 

emocione të veçanta. 

Universiteti i Sarajevës është 

një qendër e madhe universitare, 

me traditë të gjatë e të 

trashëguar nga ish Jugosllavia 

në kryeqytetin e Bosnjë Hercegovinës. 

Sarajeva është një qytet i bukur 

me përmbajtje të shumta për 

qytetarët e të gjitha moshave, 

në veçanti për të rinjtë. Banorët 

vendas janë mikpritës dhe të 

dashur dhe u krijon mundësinë 

të huajve të ndihen mirë, sikur 

në shtëpinë e tyre. 

Në takimet tona të përditshme 

me kolegë dhe miq, ata bëhen 

kureshtarë dhe duan të mësojnë 

sa më shumë për vendet nga 

vijmë, për shkollimin e mëparshëm, 

për kulturën dhe mënyrën 

e jetesës. 

Çdo takim me banorët vendas 

është një përvojë më tepër për 

të gjithë ne që vijmë nga jashtë 

me shpresën se do t’ia arrijmë 

qëllimit dhe do të realizojmë 

me sukses dëshirën dhe planet 

tona në rrugën e arsimimit të 

lartë. 

Mënyra e jetesës është përafërsisht 

e ngjashme me vendet 

tjera të rajonit. Madje edhe 

çmimet janë diku të afërta pa 

ndonjë dallim të theksuar. Edhe 

mentaliteti i masës së gjerë 

është i ngjashëm, dhe kjo e 

ndihmon individin të përshtatet 

sa më lehtë. 

Njerëzit janë të gatshëm të 

ndihmojnë, të këshillojnë dhe 

të qendrojnë pranë, 

duke ia lehtësuar një 

të ardhuri nga jashtë, 

të përditshmen në 

këto hapësira. 

Ne, studentët nga 

Malësia e madhe, 

në Mal të Zi, ju jemi 

mirënjohës të gjithë 

atyre bashkëvendasve 

tonë nga SHBA, 

sidomos shoqatave 

Malësia e Madhe nga 

Nju Jorku dhe nga 

Detroiti, të cilët na 

kanë ndihmuar materialisht në 

shkollimin tonë të deritanishëm 

për gjenerata të shumta studentore. 

Shpresoj se sakrificat e shumta 

të familjes dhe të afërmve tanë 

do ti shpërblejmë me suksese 

a më të mira në shkollim dhe në 

punët tona të ardhshme profesionale 

në dobi të shoqërisë. 

(Autori studion Marrëdhënie 

ndërkombëtare dhe diplomaci 

(master), Universiteti i Sarajevës) 


PRANVERË 2017


Mënyrat se si kopshtaria 

Flamur Semaj MD 

Cleaveland, Ohio, AMERIKË 

ndikon në 

përmirësimin 

e shëndetit 

S 

tudimet me të 

fundit shkencore 

tregojnë se kopshtaria 

ka ndikim 

pozitiv te njeriu: 

Truri: çuditërisht, natyra 

përsëritëse e kopshtarisë (ujë, 

krasitje, bimë) nxit sistemin 

nervor dhe rrit krijimtarinë. 

Kujdesi për një farë që rritet 

na ndihmon të përqendrohemi 

kur mësojmë, gjithashtu na 

forcon dhe kujtesën. Sa më 

shumë që të mbjellim tani, aq 

më e mprehtë do të qëndrojë 

mendja jonë. Kujdesi ditor 

ndaj bimëve ul rrezikun e sëmundjeve 

nervore në 36%. 

Zemra: Pas një kohe të 

shkurtër prej 7 minutave rreth 

gjelbërimit, presioni juaj i gjakut 

ulet. Nëse kjo kohë gërshetohet 

me ushtrimet fizike, 

atëherë do të kemi një jetë 

më të shëndetshme. Njerëzit 

të cilët punojnë në kopshtin e 

tyre për 2 orë në javë, reduktojnë 

shanset e atakut të zemrës 

në 27%. 

Marrëdhëniet: Të qenët afër 

bimëve është njësoj si të 

mbjellësh marrëdhënie me të 

tjerët. Studimet kanë treguar 

se kopshtarët mund të jenë 

më të dashur në lidhje me 

familjen, shoqërinë dhe të 

huajt. Gjithashtu, ata janë më 

të prirur të ndërtojnë lidhje të 

forta sociale. 

Alergjitë: Papastërtia dhe të 

bashkëjetuarit me bakteret, 

çuditërisht janë një gjë e mirë 

kur vjen puna te luftimi i trupit 

ndaj alergjisë. Kur bashkohen 

në lëkurën tuaj ose thithen 

nga mushkëritë, bakteret e 

shëndetshme të tokës mund 

të ndihmojnë në përforcimin 

e sistemit tuaj imun. Aftësitë 

antiinflamatore ndihmojnë në 

luftimin e simptomave të alergjisë 

si teshtima, irritimi i fytit 

dhe astma. 

Gjendja shpirtërore: Të 

dashuruarit pas luleve janë 

simbolikisht ‘gota gjysmë 

e mbushur’. Ky optimizëm 

përkthehet në nivele të ulëta 

të hormoneve të stresit, të cilat 

do të thonë më pak ankth, një 

natyrë optimiste dhe një kuptim 

i lartë i vetëvlerësimit. 


PRANVERË 2017

Lavandra, kënaqësia që të dhuron kjo 

lule e shëndetshme dhe plot aromë 

Idriz Harlicaj, 

Specialist bujqësie 

KOPLIK, M. MADHE, SHQIPËRI 

P 

ranvera vjen 

e bukur dhe 

shumëngjyrëshe, 

me aromë lulesh 

dhe ngrohtësi dielli. Nëpër 

tokën e shkrifët prej akullit të 

shkrirë fillojnë të dalin bulëzat 

e para dhe farat e luleve 

depërtojnë vendeve, qofshin 

ato luleborat e Shkodrës që 

lulëzojnë bordurat ose edhe 

lulet aromashumë që mbushin 

ajrin në netët e vona si tuberose 

(Polianthes tuberosa), 

trumbetat e engjëjve( brugmansia), 

lulja e hënës, jasmine( 

cestrum nocturnum) etj. 

Në këtë artikull do të flasim 

për një lule që përdoret që 

nga sapuni e deri te çaji, lule 

lavandrën, e cila përmblidhet 

nga 450 llojet e saj. Lavandra 

është një lule delikate dhe e 

ëmbël, por që fsheh një bimë 

të fortë pereniale që i reziston 

thatësirës e që është ëndrra e 

çdo kopshtari. 

Ajo është një domosdoshmëri 

nëpër kopshte e lulishte qofshin 

ato lavandula angustifolia, 

lavandula intermedia apo 

lavendula dentata. Lavandra 

franceze dhe spanjolle dallohet 

për lulet si flutura në krye 

të një xhufke, të cilat lëshojnë 

një aromë si kamfor. Ato e 

tolerojnë jo vetëm thatësirën, 

por edhe lagështirën, prandaj 

ato janë të përsosura në pothuajse 

çdo zonë. Lavandra e 

do ngrohtësinë e diellit, prandaj 

ajo kërkon të paktën 8 orë 

diell të plotë në ditë. 

Toka duhet të jetë e kulluar, 

si dhe nëse mbulohet 

me zhavorr ose guaska të 

copëtuara, lulet do të marrin 

edhe më shumë diell e toka 

do të kullojë më mirë. Nuk 

është e nevojshme t’u hidhet 

pleh sepse këto lule janë më 

të shëndetshme në tokë të 

papasur. Nëpër vazo mund të 

kombinohen me lule të tjera 

që e përballojnë thatësirën. 

Çdo pranverë pastrojini 

kaçubet e lavandrës nga 

degët e vdekura dhe pasi të 

lulëzojnë krasitini në formën 

që dëshironi. Të gjitha llojet 

e lavandrës mund të përdoren 

në ushqim dhe një 

nga sekretet e natyrës se kur 

janë në kulmin e aromës dhe 

freskisë është kur bletët zënë 

vend në to. Duket sikur vetë 

natyra është në harmoni me 

lavandrën. 

Më të preferuarat nga kopshtarët 

janë: 

1- ‘Grosso’ Ky lloj francez 

është më aromatiku dhe meqë 

ka një trung të gjatë, duket 

dramatik në buqeta. 

2-‘ Nana Alba’ Lulet e bardha 

dhe të dëlira shfaqen të shndritshme 

si perla nëpër vazo 

apo bordura. 

3- ‘Ninulla blu’ Kjo bimë e qëndrueshme 

çel lule të gjata në 

mes të verës. Provojeni këtë 

specie angleze me aromë të 

dashur në një vazo të madhe. 

4- ‘Guri i çmuar mbretëror’ 

Tufëz me lule të vogla blu të 

errët, të cilat çelin në verë, 

por që zgjasin shumë, janë 

zgjedhja numër një për të 

krijuar buqeta të freskëta ose 

të thata. 

5- ‘Madridi Blu’ Një lloj lavandre 

spanjolle që çel herët, të 

cilat kanë një xhufkë të bardhë 

mbi lulen blu në vjollcë. 

6- ‘Otto Quast’ Një tip tjetër 

spanjoll me gjethe të pastra e 

të radhitura bukur ngjyrë gri 

në jeshile dhe me petalet në 

krye në formë krahu. Këputini 

këto lule që të dalin të tjera. 


Vini fëmijët në gjumë herët që të rriten, 

të zgjuar, të lumtur dhe të shëndetshëm 

Drenusha Hasani 


Gjumi përkufizohet 

si një gjendje me 

vetëdije të ndryshuar 

ose të pjesshme 

nga e cila njeriu mund të zgjohet, 

nëse stimulohet. 

Në ditët e sotme kur ditët tona 

mbushen me aktivitete nga më 

të ndryshmet, me zhurmë nga 

rrugët plot makina, kërkesat 

e shumta akademike bëhet 

edhe më e vështirë që të krijojmë 

një zakon gjumi për vete 

dhe për fëmijët tanë. 

Akoma ka shumë debate se 

sa orë gjumë duhen për një 

fëmijë, por të gjithë janë të 

një mendjeje që fëmijët kanë 

nevojë për gjumë cilësor, kjo 

sepse pasojat e një gjumi të 

varfër e të paplotë, ndikojnë 

në pjesë të ndryshme të trupit, 

dhe mund edhe të përfshijë 

ndalim zemre, probleme zhvillimi 

dhe sjelljeje, rezultate të 


PRANVERË 2017

ulëta në shkollë, 

obezitet, reflux dhe komplikacione 

nëse duhet ndërmarrë 

një operim. 

Pa përjashtuar faktorët që 

çojnë në një gjumë jo të plotë 

si lindjet e parakohshme, 

obeziteti, sinoziti, adenoids 

dhe frymëmarrje të vështirësuar, 

gërhitja dhe apnea. 

Është normale që një fëmijë 

të ketë vështirësi frymëmarrjeje 

nëse është i sëmurë, por 

nëse një fëmijë ka probleme 

frymëmarrjeje kur nuk është 

i sëmurë, duhet konsultuar 

mjeku. 

Simptoma të tjera që ndikojnë 

në një gjumë jo të plotë 

janë: terroret e natës, ecja në 

gjumë, shqetësime në gjumë, 

ose të urinuarit në krevat. 

Një gjumë i varfër natën, ka 

ndikim të drejtpërdrejtë në 

përqendrimin gjatë ditës. 

Fëmijët kanë vështirësi 

të zgjohen në mëngjes ose do 

të zgjohen me dhimbje koke. 

Fëmijët mund të ndihen 

përgjumshëm gjatë ditës ose 

mund edhe të bien në gjumë 

gjatë ditës, por edhe mund të 

tregohen shumë aktivë. 

Prandaj është e rëndësishme 

që të diskutohet me mësuesen 

mbi përqendrimin e fëmijës në 

klasë, të kushtuarit vëmendje 

në mësim, ndryshime në 

paraqitje etj. 

Edhe pse të rriturit shtojnë 

peshë gjatë periudhave kur 

nuk kanë një gjumë të rregullt, 

fëmijët dobësohen, ose mund 

të kenë vështirësi të arrijnë 

peshën normale. 

Fëmijët e kanë të domosdoshme 

krijimin e një zakoni 

para se të flenë gjumë: 

Një shembull ditor: 

Jepini diçka të lehtë për të 

ngrënë. 

Bëjini një banjë. 

Vishini pizhamet. 

Lajini dhëmbët. 

Lexoni një libër. 

Sigurohuni që dhoma 

është e qetë dhe me 

një temperaturë të përshtatshme. 

Vëreni fëmijën në shtrat. 

I thoni gjumë të ëmbël 

dhe largohuni. 

Shënime ndihmëse: 

Orari i gjumit të jetë çdo natë 

në të njëjtën kohë. 

Të mos shihet TV ose video të 

tjera para gjumit 

Të mbahet temperatura e njëjtë 

gjatë gjithë natës. 

Sa orë gjumë duhet të bëjnë 

fëmijët: 

Secili fëmijë është i ndryshëm, 

po ashtu dhe orët e gjumit 

ndryshojnë nga një fëmijë në 

një tjetër. Bebet e posalindura, 

por edhe fëmijët më të rritur 

kanë nevoja të ndryshme për 

gjumë. 

Më poshtë ndodhet një tabelë 

me orët e nevojshme sipas 

moshës 

Bebet 

I porsalinduri: rreth 17 orë në 

24 orë. Gjumi i tij sillet nga 

disa minuta deri në orë të tëra, 

zgjimet e tij gjithmonë lidhen 

me nevojën për të pirë 

1 muaj: rreth 17 orë. Në këtë 

kohë, bebja juaj fillon të dallojë 

ditën nga nata, mirëpo 

prapë vazhdon të flejë gjatë 

ditës. 


2 muaj: 16 orë. Në këtë periudhë 

bebja vazhdon prapë 

të flejë 3-4 herë brenda ditës, 

mirëpo i shkurton zgjimet 

gjatë natës 

3 muaj: rreth 16 orë. Disa nga 

bebet mund të flenë rreth 6-7 

orë gjatë nates pa zgjime 

në mes. 

6 muaj. 15 orë. Mund të 

flenë rreth 10 orë gjatë 

natës pa zgjim në mes ndërsa 

gjumin e ditës mund vetëm dy 

herë (një paradite e një pasdite) 

9 muaj. 14-15 orë. Shumica e 

bebeve arrijnë të flenë gjatë 

tërë natës pa zgjim në mes. 

12 muaj. 14 orë. Gjatë natës 

flenë rreth 11 orë dhe dy dremitje 

gjatë ditës 

1 - 3 vjeç _________ 12 - 14 orë 

3 - 5 vjeç _________11 - 13 orë 

5 - 12 vjeç _______ 10 - 11 orë 

Gjatë vitit të parë kujdesi i 

nënës duhet të jetë më i madh 

derisa fëmija të krijojë shprehitë 

e gjumit. Duhet kushtuar 

kujdes së pari temperaturës 

së dhomës, ajrosjes. 

Të sigurohet që t’i krijojë bebes 

një mjedis të qetë e të ngrohtë, 

në mënyrë që ta bëjë gjumin 

e mirë. Një gjumë i çrregullt 

patjetër që ndikon negativisht 

në aktivitetin e fëmijës gjatë 

ditës (qoftë bebe apo fëmijë 

pak më i rritur). Gjatë vitit të 

parë te bebet është shumë i 

shprehur si Sindromi i Vdekjes 

së Papritur SIDS. Kjo vdekje 

shkaktohet nga faktorë të ndryshëm 

prandaj është shumë 

e rëndësishme t’i kushtohet 

rëndësi pozicionit të bebes 

gjatë gjumit, zakonisht preferohet 

që bebet të flenë të kthyera 

anash, sepse ka më pak rrezik 

nga mbytja gjatë një refluksi ku 

dihet që në këtë kohë reflukset 

janë të shpeshta. 

Gjithashtu, duhet shmangur 

lënia e gjërave shtesë në 

krevatin e bebes ( qofshin 

lodra, batanije etj) sepse të 

gjitha mund të paraqesin një 

rrezik për SIDS. 

Gjumi i bebes nuk është 

gjithmonë aq i këndshëm sa 

e njohim ne. Sidomos gjatë 

6-mujorit të parë bebet mund 

të paraqesin pauza në mes 

të frymëmarrjeve gjatë gjumit 

nga 5 deri në 10 sekonda 

dhe kjo njihet si frymëmarrje 

periodike dhe nuk është 

shqetësuese nëse nuk kalon 

10 sekonda, mirëpo në qoftë 

se kalon 20 sekonda atëherë 

kalon në apne dhe paraqet 

rrezik për beben tuaj. 

Krijimi i një shprehie të gjumit 

është shumë e rëndësishme, 

mirëpo kjo duhet të fillojë diku 

nga muaji i 4-t. Disa e fitojnë 

këtë shprehi shpejt, por disa e 

kanë më të vështirë, ju thjesht 

duhet të jeni prindër me fat. 

Nga muaji i 4 deri 6, fëmijët 

e kanë të zhvilluar mirë ciklin 

gjumë-zgjim, i kanë të reduktuara 

zgjimet për të pirë dhe është 

më e lehtë të fillohet trajnimi. 

Për të filluar krijimin e shprehisë 

së gjumit këshillohet: 

krijimi i një zakoni para gjumit: 

një banjë e ngrohtë, leximi 

i një libri ose këndimi i një 

ninulle para gjumit. 

zgjedh një orar të njëjtë, 

p.sh. këshillohet ora 7 ose 8 

e darkës, orar kur fëmija juaj 

nuk është tepër i lodhur dhe 

ta refuzojë gjumin zgjedh një 

orar të njëjtë dhe gjatë ditës 

për dremitjet pra të bëhen 

çdo ditë në kohë të njëjtë 

sigurohu që bebja nuk ka 

ndonjë ankesë mjekësore që 

të ndikojë gjumin e tij këshilla 

e fundit dhe më e vështira për 

prindërit është kur ata duhet të 

lënë beben duke qarë para se 

ta zërë gjumi. 


PRANVERË 2017


Intervistë me artistin e mirënjohur shkodran, Zef Deda 

Kur arti i humorit e bën më të bukur, 

valsin e bukur të jetës bashkëshortore 

Alketa Çeku 

TIRANË, SHQIPËRI 

-Zef, njiheni si një person i suksesshëm 

jo vetëm në skenë, 

por edhe në dashuri, e cila 

është kurorëzuar prej 40 vitesh 

tashmë. Si jeni njohur me 

bashkëshorten tuaj dhe çfarë 

ju tërhoqi më shumë tek ajo në 

fillim? 

Për të dashur një vajzë të cilën 

do ta kesh pranë gjithë jetën si 

shoqe të mirë, si bashkëshorte 

të mirë, propozimi ka ardhur krejt 

seriozisht, me gaz dhe hare. 

Është aprovuar nga të dyja palët 

me dëshirë e me gjithë zemër, 

plot dashuri, gjithmonë seriozisht, 

sepse seriozisht duhet marrë 

puna për të krijuar familjen dhe 

mbarëvajtjen e saj. 

Gjithçka ka vajtur mbarë dhe 

mirë, pa e përzier humorin në 

këtë seriozitet të madh të jetës 

bashkëshortore. Ai gjithmonë na 

ka shoqëruar rrjedhshëm, me 

dëshirë dhe simpati për atë çka 

mund ta bëjë të gëzueshme jetën 

tonë të bukur me Rozin, e cila i 

është përshtatur mrekullisht Zefit 

dhe profesionit të tij. 

-Cili është sekreti i një martese 

të fortë prej më shumë se katër 

dekadash? 

Tani krejt sekret nuk është, por 

unë po e tregoj ty, e ju mos ia 

tregoni askujt se ma kopjojnë. 

Atëherë: 

Në marrëdhënien time bashkëshortore, 

na shoqëron mirëkuptimi, 

puna e përbashkët me 

marrëveshje të paqtë, gatishmëria 

për t’u bërë ballë sfidave të jetës 

e dashuria e pafund deri në palcë 

për njëri-tjetrin, sa edhe kur kemi 

debat për ndonjë problem që s’po 

i gjejmë zgjidhje e na mundon, e 

temperatura e nervave na shkon 

600 gradë, i fusim një puthje të 

gjatë dhe e ftohim komplet këtë 

temperaturë nervash të ngritura 

dhe shpërthejmë në një të 

qeshur me lot. Pas saj vazhdojmë 

valsin e bukur të jetës. Në jetën 

time me Rozin, kurrë nuk i kam 

lënë pas dore apo nënvlerësuar 

edhe gjërat e vogla, në dukje të 

parëndësishme. Se kur mblidhen 

gjashtë apo më tepër prej tyre, 

në dukje të parëndësishme, ato 

bëhen më të rënda se të rëndësishmet. 

-Nëse do të kishe kthyer kohën 

pas, çfarë do të kishe bërë 

ndryshe? 

Ndryshe nuk kemi pas lejen për të 

bërë, në kohën time s’na ka lënë 

kush! Po të ishte kjo kohë që ka 

ardhur sot e di unë çfarë bëj …. 

Hë hë hë, por nejse u plakëm, pa 

ndryshime. 

-Si një humorist puna ju ka 

lidhur edhe me udhëtime në 

vende të ndryshme. Si e përballonit 

largësinë? 

Formimi kulturor dhe aftësia për 

të marrë pjesë në spektakle të 

ndryshme, kërkon që të jesh 

korrekt me skenën, duke e ndarë 

mënjanë kohën e pjesëmarrjes 

nga problemet familjare e 

bashkëshortore. Partnerja duhet 


PRANVERË 2017

trajtuar me kujdes dhe mirëkuptim 

për të pasur rezultate të 

mira familjare e bashkëshortore. 

Më vjen në mendje një thënie e 

psikologut të artit Stanislavski, i 

cili thotë: “Kur hyn në teatër, hiqe 

xhaketën e shtëpisë (halleve dhe 

problemeve) dhe vish xhaketën e 

teatrit (roleve, tipave dhe karaktereve 

për interpretim ) dhe përsëri 

kur del nga teatri, hiq xhaketën e 

teatrit (të roleve, tipave dhe karaktereve 

që interpretove ) dhe vish 

xhaketën e jetës për marrëdhëniet 

me familjen dhe bashkëshorten. 

Jepi …. Ta priftë Zoti mbarë 

pa i ngatërruar xhaketat. 

-Po tani që jeni gjyshër, ndodh 

të kaloni momente romantike 

bashkë? 

Po, pooo deri në vdekje! Do të 

shkrihemi për njëri-tjetrin, inamoraten 

për të e kam pafund. 

Të kujtohet ndonjë rast kur keni 

parë ‘kulmin e xhelozisë’ së 

bashkëshortes? 

Po. Aktorët interpretojnë në 

skenë, shumë afër njëri-tjetrit si 

partnerë, si p.sh., në rolet : Burrë, 

grua, të dashuruar, të fejuar etj. 

Si fillim Rozi u bënte xheloze sa 

s’më fliste me nga 2 apo 3 ditë, 

duke kujtuar se e kam me gjithë 

mend. Por jo. Shkoi shumë 

vonë dhe hoqi dorë nga kjo 

ide që është krejt normale 

për një bashkëshorte plot 

dashuri. Kishte frikë se mos 

ia hanin Zefin,…. Mos t’ia 

mbaronin se e kishte veç për 

vete, por duke u rritur e duke 

kuptuar se në punën tonë 

profesionale edhe në shoqëri 

Zefi është korrekt dhe gjithçka 

çfarë i ka shpirti e jep për Rozin, 

për profesionin, për fëmijët! 

A keni menduar ndonjëherë të 

ndaheni nga ajo? 

Prite Zot rrezikun! Kurrën e 

kurrës. As nuk ka ardhur si ide 

ndonjëherë. Si mund ta mendoj 

këtë, kur kam të gjithë thesarin e 

botës për krah. 

Cila është sakrifica më e madhe 

që keni bërë në emër të dashurisë? 

Sa isha adoleshent dhe i ri, me 

aktivizimin tim shumë të fortë 

në skena dhe ekrane, sukseset 

pafund dhe rritjet profesionale 

me bënë që të jem i gjallë dhe i 

lirshëm. 

I pafre në entuziazëm, me 

dëshirën e madhe për të qenë i 

lirë në veprimet e mia shoqërore 

edhe liberale deri në një farë 

mase, për ta gëzuar jetën shpejt 

si me thënë, a thua se po mbaron 

pasnesër, unë u angazhova në 

krijimin e familjes në kulmin e karrierës 

dhe suksesit me seriozitetin 

më të madh. Pra u martova 27 

vjeç….Lind pyetja, a ka kund 

sakrificë më të madhe? Me ia lidh 

këmbët vetes hahahaha.... 

Po ky kapitull i ri që u hap më nxiti 

të punoj më fort në dy drejtime, 

atë të skenës dhe të familjes së 

re. Të them të drejtën s’ia hëngra 

hakun 

asnjërës, 

por 

me 

forcë e dashuri iu përkushtova 

të dyjave, në këtë rast sakrifica 

ishte dopio. 

Kur mendoni ndryshe për situata 

të caktuara, si e gjeni gjuhën 

e përbashkët? 

Jam tip shumë i hapur. Kapërdij 

gjithçka e merrem vesh me të 

gjithë, dhe më e bukura është 

kjo: të gjithë merren vesh me 

mua. Po kështu edhe me 

bashkëshorten time, Rozin, 

që në fillim para 39 viteve 

edhe pse ishim shumë të rinj 

, ne kemi rënë në konsensus 

për mbarështrimin e familjes, 

dhe kemi firmosur unanimisht 

të dyja palët me vullnet 

të lirë. Për çdo kundërshti apo 

akses i kthehemi kodit familjar 

dhe I shqyrtojmë nenet një për 

një. Kemi bërë gjithmonë më të 

mirën për integrimin europian … 

më falni , integrimin familjar me 

liberalizimin e vizave … më falni 

desha të them me liberalizimin 

e kushteve familjare, të cilat me 


egull, disiplinë, devotshmëri 

realizohen më së miri, në bazë 

të tolerancës dhe mirëkuptimit 

familjar. Me vullnet të mirë e kemi 

përhapur këtë përvojë edhe te 

fëmijët. 

Cila është ëndrra juaj në sirtar? 

Kemi kaluar 25-vjetorin e martesës 

së argjendtë uhhhh … më 

fal, kanë kaluar 39 vjet. Sa shpejt 

kanë kaluar plot ngjarje, gëzime, 

mundime, impenjime, rezultate të 

mira, lumturi. 

Edhe 11 vjet po të jemi shëndoshë 

festojmë 50-vjetorin e 

artë… 


PRANVERË 2017


10 rregulla për një vrapim, 

sa më të dobishëm 

Amela Harlicaj 

romË, itali 

V 

rapimi është 

një aktivitet 

fizik që i jep 

njeriut më 

shumë se një stërvitje për 

trupin. Ai ndikon drejtpërdrejt 

në përmirësimin e gjendjes 

emocionale të tij. Kjo sepse 

vrapimi lëshon endorfinën në 

tru, duke e bërë njeriun më të 

lumtur dhe më energjik. 

Vrapimi është edhe si një 

lloj meditimi nëse bëhet në 

mënyrën e duhur. 

Është shumë e lehtë të bëhen 

gabime në vrapim, prandaj në 

këtë numër të revistës “Votra” 

do të tregojmë se çfarë duhet 

bërë dhe çfarë duhet eliminuar 

për një vrapim sa më të saktë. 

1- Jepini kohë vetes, sidomos 

nëse jeni duke u përgatitur 

për një maratonë! Ajo duhet 

marrë si një punë e dytë ose 

‘të arrish në fund duke vrapuar 

ngadalë’. 

Mos e filloni vrapimin me 

shpejtësi, sidomos në një 

vrapim të gjatë ose një garë! 

Qëndroni gjithmonë me 

grupin! Do të keni mundësi të 

dilni në krye kur ai të fillojë e të 

rrallohet. 

2- Krijoni një zakon tuajin dhe 

mos e krahasoni veten me 

vrapues të tjerë, sepse mund 

të ndikojë në shkurajim ose 

edhe në mbivlerësim të vetes. 

3- Edhe pse shumica e 

vrapuesve e kursejnë palestrën, 

përsëri është e nevojshme 

që çdo vrapues të 

ketë një trajner personal që ta 

drejtojë që të bëjë ushtrimet e 

duhura, prandaj nëse jeni të 

rinj dhe të paprovuar ose mendoni 

që vrapimi nuk po e jep 

rezultatin e duhur, mos hezitoni 

të kontaktoni një trajner 

profesionist! 

4- Nuk duhet të 

vraponi më shumë 

se duhet! Është 

e domosdoshme 

që pas çdo dite 

vrapimi, të keni një 

ditë pushimi ku të 

merrni veten. 

5- Është shumë 

e rëndësishme 

që të mësoni 

e të dalloni 

sinjalet që 

jep vetë trupi 

juaj. Prandaj 

kushtojuni 

vëmendje 

dhimbjeve, 

sado të lehta 

qofshin 

ato, sepse 

shumë 

shpejt 

mund të 

kthehen në 

një dëmtim 

serioz 


PRANVERË 2017

6- Nuk duhet të përdorni ndryshimin 

e motit si shkak për të 

mos vrapuar. Mjafton t’i përshtateni 

kohës me veshje dhe 

të dilni jashtë. Por megjithatë 

mos u vishni trashë kur të jetë 

ftohtë. Mendoni të shtoni diçka 

të lehtë që mund ta lidhni në 

mes kur të nxeheni nga 

vrapimi! 

Gjithashtu, asnjëherë 

mos vishni diçka të 

re dhe të paprovuar 

më parë në një garë 

të rëndësishme sado 

e bukur dhe tërheqëse të 

jetë! 

7- Një vrapues i kujdesshëm 

do të mësojë dhe do të lexojë 

para se të fillojë stërvitjen, 

por gjithmonë duhet pasur 

parasysh që jo çdo gjë që 

shkruhet dhe lexohet ka 

vlerë, prandaj është mirë 

të bëni një konsultim me 

një profesionist. 

8- Nuk është e thënë që 

që ta teproni me të ngrëna, 

dhe sidomos gjatë një vrapimi 

a një gare nuk duhet ngrënë 

asnjëherë! 

9- Gjithmonë dijeni rrugën që 

do të bëni, sidomos nëse do 

të merrni pjesë në një garë 

ose do të vraponi herët në 

mëngjes ose natën 

vonë! 

10- Dhe mos 

harroni se 

sado 

që 

vrapimi është punë dhe përkushtim, 

mos harroni të kënaqeni 

duke vrapuar, qoftë në një 

vrapim të thjeshtë, në një garë 

vrapimi ose maratonë, sepse 

vetëm atëherë do të arrini 

rezultatet e duhura! 

të hahet para çdo vrapimi. 

Madje vetëm nëse mendohet 

pjesëmarrja në një maratonë 

mund të hani diçka, herët e 

tjera nuk është e nevojshme 



PRANVERË 2017

VOTRA

Akull, 

me lule për pije 

Përbërësit 

Lule që lejohet të hahen, si petale trëndafilash, 

lavandër, orkide, manushaqe etj. 

mbajtëse akulli 

ujë 

Përgatitja 

Adelina Shehu 

brooklyn, NEW-YORK, AMERIKË 

Që lulet të rrinë nëpër akull dhe të mos 

bien në fund duhet të punohen në shtresa. 

Mbusheni tabakanë ku do të bëni akullin një 

të katërtën me ujë. Shtoni lulet me pjesën e 

bukur poshtë dhe ngrijini! 

Pastaj shtoni ujë përsëri deri në gjysmë dhe 

vendoseni në ngrirje. Mbusheni deri në krye 

dhe ngrijeni përsëri! 

Që akulli të dalë i tejdukshëm, përdorni ujë të 

distiluar që është vluar dhe pastaj ftohur. Kjo 

eliminon, flluskat që mund të krijohen. 

Akullin e zbukuruar me lule mund ta përdorni 

nëpër pije të ndryshme. 

Shënim: Përdorni vetëm lule që mund të hahen dhe të 

siguroheni që nuk janë të trajtuara me kimikate. 


PRANVERË 2017

Recetë 

kuzhine 

Koha e përgatitjes, 15 minuta 

Sallata me avokado, domate, kastravecë dhe 

rukola është e freskët, e shijshme, e lehtë dhe 

plot shije. E përzier me limon dhe e mbuluar me 

djathë feta, nuk do t’ju mjaftojë pjesa juaj! 

2 avokado 

1 kastravec i prerë 

3 domate roma të copëtuara 

1/4 filxhan qepë e kuqe e grirë 

1 filxhan rukola 

2 lugë gjelle vaj ulliri 

2 lugë lëng limoni 

kripë 

piper 

djathë feta 

Në një enë të thellë, përzieni avokadon, kastravecin, 

domatet, qepën e kuqe dhe rukolën. 

Trazojini lehtë së bashku! 

Në një tas të vogël, përzieni vajin e ullirit me 

uthullën dhe lëngun e limonit dhe hidhuani perimeve 

përsipër! 

Shënim: Në vend të djathit feta, mund të përdorni 

edhe karkaleca deti të pjekur në zgarë ose gjoks pule 

të pjekur në zgarë. 

me 

Tulipanë 

domate 

Këto lule të ngrënshme në formë tulipani sa nuk 

thërrasin pranverë. 

Mënyra e përgatitjes së këtyre luleve është shumë 

e thjeshtë. Prisni domatet kryq, por pa shkuar deri 

në fund dhe përdorni një kruajtëse dhëmbësh 

(mos harroni t’u tregoni miqve) që ta bashkoni 

domaten me një qepë të njomë të pastruar. 

Pastaj mbushni një qese pastiçerie me djathë 

dhie të përzier me hudhra të grira imët dhe 

erëza dhe mbushni domatet me të! 

Ju bëfshin mirë! 


Ëmbëlsirë 

me 

pjeshkë 

Përbërësit: 

3 vezë 

225 ml vaj 

3 lugë qumësht 

1 paketë vanilje 

2 paketa peciva 

450 gr. miell 

Për mbushjen 

350 gr. marmelatë ose reçel kajsie dhe thërrmijat 

e pjeshkave për zbukurim. 

ngjyrosje për ushqim: e verdhë, e kuqe, 

jeshile 

Përgatitja 

Hidhen në një enë vezët dhe sheqeri dhe 

përzihen së bashku. Shtohet edhe vaji dhe 

vazhdojmë t’i përziejmë derisa të krijohet 

një masë e njëjtë. 

Shtojmë qumështin dhe vaniljen dhe i trazojmë 

përsëri. Në fund shtojmë dhe pecivën 

dhe përzihen së bashku. 

Më pas e lëmë masën në një enë plastike me 

kapak dhe e fusim në frigorifer për 2-3 orë. 

Pas 2-3 orësh, e nxjerrim nga frigoriferi dhe 

e shtojmë miellin ngadalë derisa të formohet 

një brumë i ngjeshur. 

E kuptojmë që e kemi punuar mjaft kur të 

mos ngjitet më nëpër duar. 

E ndajmë brumin në toptha të vegjël dhe i 

vendosim në tepsi me letër të yndyrshme 

dhe i pjekim ngadalë në 170 gradë për 15- 

20 minuta. 

Kur të piqen i lëmë të ftohen paksa dhe 

pastaj gurabijet i marrim një nga një dhe ua 

heqim pjesën e poshtme duke krijuar një 

boshllëk brenda për mbushje. 

Copat e gërryera nga gurabijet, i copëtojmë 

dhe i përziejmë me reçelin e kajsisë dhe i 

mbushim gurabijet me të. 

Më pas i bashkojmë nga dy për të krijuar 

pjeshkat që dëshirojmë. 

Që pjeshkat të marrin ngjyrën e duhur, i 

vendosim të tri ngjyrat në tri pjata dhe me 

kujdes i ngjyejmë pjeshkat me ato ngjyra. 

Në fund, pjeshkat i spërkasim me sheqer 

dhe ato janë gati për t’i servirur. 


PRANVERË 2017

San Marino Ristaurante 

66 Charlton Street, 

New York, NY 10014 

T 212.206.3766 

F 212.206.8147 

www.Sanmarinosoho.com 


Bora Fashion 

Tradicional 

Biznesi është hapur fillimisht në vitin 2012 në Gjakovë. Që 

prej 6 muajsh biznesi është regjistruar në NY. Ju mund të 

porosisni veshje tradicionale dhe moderne. Të gjitha veshjet 

janë fryt i punës sime si dizajnere e modës që prej vitit 2000 

kur unë jam diplomuar në Institutin e Modës në Tiranë. Për të porositur 

veshjet ju mund të kontaktoni në 

Mund te me kontaktoni ne e-mail: 

TRADICIONAL-BORA-FASHION@HOTMAIL.COM 

ose ne numrin e telefonit : +1 (203) 548-1191 


PRANVERË 2017


“Vit’aime” 

bukur 

Kur modernja 

me traditën 

ndërthuret 

është një linjë e re për 

fëmijë me qendër në New York 

dhe Tiranë, e cila sjell rroba për 

vajza dhe për djem që mund t’i 

veshin çdo ditë dhe për raste speciale. 

Kjo kompani përbëhet nga një skuadër 

e tërë stilistësh, rrobaqepësesh, qëndistaresh 

nga e gjithë Shqipëria, në mënyrë 

që të sjellë kulturën të përzier me modernen, 

autoktonen me të renë, të bukurën 

me funksionalen. 

Përveç një uniforme speciale për shkollat 

shqipe nëpër botë, si për djem ashtu edhe 

për vajza, “Vit’aime” do të përcjellë simbole 

dhe figura historike që do t’i bëjnë fëmijët 

të ndihen krenarë dhe shqiptarë në jetën 

e përditshme, por që në të njëjtën kohë, 

ngjallin edhe kureshtjen te fëmijët duke u 

dhënë liri të plotë përshtatjeje dhe kombinimi. 

Ato mund të vishen nga fëmijët e çdo lloj 

kombësie duke i bërë ato unike dhe të 

veçanta. 

Trikot janë prej pambuku dhe të gjitha 

materialet e tjera kanë cilësinë më të lartë 

në treg. 

Disa modele mund edhe të kombinohen, 

nënë - vajzë dhe baba - djalë. 

Gjithashtu, edhe koka e shqiponjës në 

këtë koleksion, po ashtu si çdo dizajn tjetër 

janë ekskluzive të “Vit’aime” dhe mund të 

përdoret për të dyja gjinitë. 

Qëndisjet dhe punimet e ndryshme janë 

të bëra me dorë duke e bërë secilën rrobë 

speciale dhe personale. 


PRANVERË 2017



PRANVERË 2017

Tel 1 646 508 5796 / info@bhstudio.net 

weddings / engagement / portrait 

bhstudiophotography bhstudio.net bhstudio.net 


Dashuri që nuk njeh kufij, 

ajo e gjyshes për nipin 

Ilda Hoxha 

TIRAnË, shqipËri 

E 

rritur jetime, 

pa dashurinë e 

nënës dhe mes 

shumë vuajtjeve, 

por zemrën e ka të mbushur 

plot më dashuri. Sfidat e jetës 

nuk e kanë penguar që gjithë 

dashurinë e munguar t’ua 

dhurojë pa kushte nipërve 

dhe mbesave. Në zonën ku 

ajo banon njihet si “gruaja që 

i do fëmijët”. Nazmie Sula, 

gjyshja 75-vjeçare rrëfen për 

revistën “Votra” jetën e saj 

dhe gjënë më të bukur të 

jetës, nipin Aleks. Jeta e saj 

nuk ka qenë e lehtë. Nëna 

nga Korça, por që jeton prej 

vitesh në Tiranë është rritur 

jetime, pasi e ëma e ka lënë 

vetëm 7 vjeçe. Të rritesh 

në “dyert e botës” dhe pa 

dashurinë e prindërve nuk 

është aspak e lehtë.”Unë jetoj 

me djalin e vogël, Dritanin. 

Ai ka tre fëmijë, dy vajza dhe 

një djalë. Mbesës së madhe 

i kam vënë emrin tim, Naze. 

Mbesa tjetër quhet Adelajda, 

ndërsa nipi Aleks”, tregon 

gjyshja. 

“Unë nuk e kam njohur gjyshen, 

ka vdekur e re, ndërsa 

dashurinë e nënës nuk e 

gëzova dot. Jam rritur jetime, 

jam rritur nëpër dyert e botës, 

te daja, te tezja, te halla. 

Më ka lënë nëna të vogël, 7 

vjeçe. Para se të vdiste i ka 

thënë tezes ‘më ki kujdes 

vajzën’, sepse vetëm mua më 

kishte, nuk pati fëmijë tjetër. 

Tezja më ka rritur, ajo ishte 

nënë për mua.” 

“Të qash hallet e mia, nuk 

mjafton një dimër dhe një 

behar”, rrëfen 75-vjeçarja, 

por shpirti i saj sot është i 

mbushur plot dashuri, ka 

nipër e mbesa që i falin 

lumturi në çdo moment. Pa 

ta, jeta e saj do të ishte bosh 

dhe e pakuptimtë. Lidhjen më 

të fortë, gjyshja e ka me nipin 

3-vjeçar, Aleksin, të cilin e 

çon dhe e merr çdo ditë nga 

kopshti. Edhe pse e pafuqishme 

fizikisht, nipit kurrë nuk 

ia prish qejfin. Që herët në 

mëngjes, e merr në kurriz dhe 

niset drejt kopshtit. Të gjithë 

habiten, si një 75-vjeçare e 

sëmurë bën një sakrificë kaq 

të madhe, por për gjyshen, 

nipi është forca që e mban 

gjallë në këtë jetë. 

“Ai më do shumë. Nuk pranon 

të shkojë me asnjë tjetër 

në kopsht. Të mos më çojë 

mami dhe motrat në kopsht, 

por të më dërgosh ti nëna. ‘Ti 

do vish edhe të më marrësh’, 

më thotë. Çdo ditë e marr në 

kurriz dhe e çoj dhe po unë 

shkoj dhe e marr. Sa herë 

ka qarë nipi, kam qarë edhe 

unë më të. Prisja pas derës 

së kopshtit ose çerdhes dhe 

pastaj ikja duke qarë për në 

shtëpi. Edhe këta që kam 

këtu, unë i kam rritur. Dje m’u 

sëmur vajza e djalit. Si duket 

ishte mërzitur, pasi i kishte 

folur mësuesja dhe nuk pranonte 

të shkonte në shkollë. 

Gjente arsye të ndryshme për 

të mos ikur. Më dhemb barku, 

qante, ulërinte dhe fillova 

edhe unë të qaja. Nuk duro- 


PRANVERË 2017

ja dot, më therte shpirti për 

të. Shkova e vizitova, i mora 

ilaçet, por nuk i pagova lekët, 

sepse nuk kisha. Më pas ajo 

iku në shkollë. Më duan të 

gjithë. Për nipërit dhe mbesat 

unë jam shumë e dashur, jap 

shpirtin për ta. I kam mbajtur, 

i kam rritur i kam bërë burra. 

Jo vetëm fëmijët e djalit, por 

edhe të vajzës. Sa të kem 

shpirtin unë do t’i ndihmoj 

këta fëmijë. Nuk do doja gjë 

tjetër nga Zoti, vetëm të kisha 

dhe të rritesha me dashurinë 

e nënës ose të gjyshes “, na 

tregon e moshuara. 

75-vjeçarja ka pastruar për 

35 vite rrugët e Tiranës, në 

diell, në pluhur, në shi dhe 

në acar. Sipas të moshuarës, 

kjo ka ndikuar që ajo të 

sëmuret dhe për pasojë 

sot të ecë e kërrusur. 

Mes lotëve, ajo rrëfen se 

ka qenë e detyruar 

që të shesë edhe 

gjak për të ushqyer 

fëmijët. 

“Shkoja këmbëzbathur 

në mes të 

të ftohtit, 

vetëm me 

një palë 

shapka. 

Çizmet na 

i jepnin, 

por 

i shisnim 

për t’u 

blerë bukë 

fëmijëve. 

Kam shitur 

gjakun për 

17 vjet për të 

ushqyer fëmijët. 

Isha e vetme, fëmijët 

donin të hanin, nuk kisha 

çfarë të bëja. Burrin e kisha të 

sëmurë, 15 vjet i paralizuar”. 

Vuajtjet dhe sakrificat nuk 

marrin fund këtu për nënën 

e shkretë. Ajo pohon se merr 

vetëm 15 mijë lekë të reja 

pension në muaj, i cili mezi i 

del për të marrë ilaçet e saj 

dhe jo më për të blerë edhe 

ushqime. Mirëpo, ajo çdo 

ditë e ruan një 50 lekësh për 

t’i blerë 

saj 

diçka nipit të 

. Sipas 

saj, 

gjendja e tyre ekonomike 

është kaq e vështirë, saqë 

herë pas here nipërit i qajnë 

për bukë. 

“Marr 150 mijë lekë pension. 

Pensioni, më shumë më ikën 

ilaçe, ku dalin për të ngrënë. 

Djalin e kam pa punë. Më 

çfarë të jetosh, me çfarë të 

hash. Më shumë pa bukë 

sesa me bukë. Qajnë fëmijët 

e djalit për bukë. ‘Nënë më 

jep pak bukë’, por me çfarë 

t’ia jap nëna e shkretë? Ia lyej 

pak bukën me kripë dhe e ha 

Aleksi (nipi).” Kopshti është 

pa drekë dhe ne nuk kemi 

çfarë t’i japim me vete. Të 

paktën kur e kisha në çerdhe 

e flija mendjen që djali do 

hajë, por tani çfarë t’i bëj unë 

atij? Vjen në shtëpi në drekë 

dhe më kërkon bukë, ku ta 

gjej unë? Pa ngrënë e çoj 

shpesh në kopsht. Djali 

gëzon kur bëjmë pak 

gjellë. Është i vogël, 

sheh të tjerët që 

hanë dhe ai rri 

shikon. 

Nuk është jetë 

kjo”, shprehet 

gjyshja 

75-vjeçare. 

FotoT: Tan Duraj 


Fjalë të urta që lidhen 

me veprimtari të ndryshme 

BESA 

Sjellë nga: Gela Bulku 

BROOKLYN NEW-YORK, AMERIKË 

• Ai që s’tutet me fjalë, 

s’tutet as me pushkë. 

Kosovë 

• Burri o të mbyt, o të fal; 

i ligu as të mbyt, as të fal. 

Shkodër 

• I madh është edhe plepi, 

por e fëlliqin sorrat. Tiranë 

ATDHEU 

• Ai që lë arën e vet, nget 

arën e huaj. Korçë 

• Guri i rëndë në vend të 

vet. Përmet 

• Shqiponja fluturon në 

qiell, po folenë e bën në 

tokë. Labëri 

THJESHTËSIA 

• Daullja bie për ata që 

kanë veshë. Përmet 

• Uthulla e fortë plas 

gurin. Tiranë 

• Nga ferra e vogël del 

lepuri i madh. Jug 

DITURIA 

• Mësoji fëmijës rrugën 

që duhet të ndjekë, dhe 

ai nuk do të largohet prej 

saj edhe kur të plaket. 

Fjalët e Urta 22:6 

• Biri im, ruaje urdhërimin 

e atit tënd dhe mos harro 

mësimet e nënës sate. 

Fjalët e Urta 6:20 

• Hidhëroju dikujt aq sa 

ka dituri. Preshevë 

PUNA 

• Ai që përton sot, 

pendohet mot. Vlorë 

• Fjala pa punë, si peshku 

pa lumë. Gjirokastër 

• Kush s’punon, dheut i 

rëndon. Jug 

Punim i Demush Avdimetaj 

DREJTËSIA 

• Ai që e ka trupin e 

drejtë, nuk ka frikë se i del 

hija e shtrembër. Jug 

• Edhe kopsht i mbretit të 

jetë, një gjemb brenda do 

ta ketë. Jug 

• Faji është jetim, s’i ka 

dalë zot njeri. Elbasan 

MATURIA 

• Njeriu i matur e shikon të keqen dhe 

fshihet; por njerëzit naivë shkojnë tutje 

dhe dënohen. Fjalët e Urta 22:3 

• Në shtëpinë e të urtit ka një thesar të 

çmuar dhe vaj, por njeriu budalla i bën të 

gjitha rrush e kumbulla. Fjalët e Urta 21:20 

• As copën e madhe mos e ha pa u 

menduar. Krujë 


PRANVERË 2017


Grupi polifonik “Zëri i bilbilit” - Sarandë, 

që këndon mes bukurive! 

Sinan Ahmeti 

sarandË, SHQIPËRI 

S 

hekuj më parë, në 

truallin e Labërisë, 

krahas monofonisë, po 

kristalizohej një formë tjetër e 

ndërgjegjes artistike muzikore të 

banorëve vendas të saj, polifonia. 

Termi “polifoni” vjen nga 

greqishtja, “poli” shumë «foni» 

- zë, tingull, d.m.th., shumë zëra, 

tinguj, melodi. Deri afër mesit 

të shekullit XX, ajo simbolizonte 

shfaqjen kryesore të jetës 

muzikore të kësaj krahine, në 

mos të vetmen. Kënga polifonike 

labe është ndër dëshmitë më 

të dukshme të talentit të popullit 

tonë, që e ruajti atë të pastër, 

në luftë ndaj rrebesheve të 

kohërave. 

Në të kaluarën, kultura muzikore 

polifonike labe, si mbarë 

arti ynë muzikor popullor, është 

krijuar, interpretuar e përjetuar 

kryesisht në mjedise të ngushta, 

thjesht familjare. Ajo nisi të 

dalë nga mjedise të tilla vetëm 

pas gjysmës së dytë të shekullit 

tonë. Kultura muzikore polifonike 

labe është shquar gjithmonë nga 

gjallëria. 

Si bashkudhëtare e ditëve 

të gëzuara e të trishtuara të 

malësorit të Jugut, polifonia labe 

simbolizonte vazhdimisht një 

art tepër të dashur për të. Duke 

pasqyruar aspekte të ndryshme 

të historisë dhe të jetës së 

labëve, ajo ka luajtur një rol të 

rëndësishëm edukues. 

Polifonia labe gjallon në krahun 

jugperëndimor të Shqipërisë, 

duke u kënduar në mënyrë të 

pjesshme ose të plotë nga popullsia 

e rretheve: Vlorë, Tepelenë, 

Gjirokastër, Sarandë, Përmet, 

Fier. Ajo përbën një nga katër 

dialekte kryesore të polifonisë 

popullore shqiptare, krahas asaj 

myzeqare, toske, çame. Nga 

ana tjetër, këto dialekte ndahen 

gjithashtu në një mori stilesh 

muzikore. Kur flitet për muzikën 

tonë popullore zanore, tërheq 

vëmendjen fakti se, ndërsa në 

pjesën veriore dhe të mesme 

të vendit ajo është përgjithësisht 

me një zë, homofonike, në 

pjesën jugore shfaqet përgjithë- 


PRANVERË 2017

sisht me shumë zëra, polifonike. 

Kultura muzikore polifonike labe 

ekziston në tre lloje ose grupe 

kryesore: polifoni me dy zëra, 

polifoni me tre zëra, polifoni me 

katër zëra. Polifonia me dy zëra 

këndohet kryesisht, nga gra të 

qytetit të Gjirokastrës, gra të disa 

fshatrave të zonës së Gorishtit, 

të fshatit Kaninë, burra të fshatit 

Duka etj. Ndërsa polifoni me 

tre dhe katër zëra, dëgjohet në 

mbarë fshatrat dhe rrethinat e 

Labërisë. 

Nëse, dhjetëvjeçarëve të shkuar, 

më e përhapur ka qenë polifonia 

trizërëshe, në ditët tona, përdorim 

më të madh është duke 

fituar polifonia katërzërëshe. 

Solisti i parë i polifonisë labe 

quhet “marrës”, i dyti – “kthyes”, 

i treti – “hedhës” ose “mbushës” 

dhe përbërësi i katërt - “iso”. Ky 

i fundit në dallim nga të tjerët, 

këndohet prej shumë vetave. 

Emërtimi i këngëtarëve shpreh 

një raport të përcaktuar mirë, ai 

niset nga një lidhje përmbajtjeje, 

e brendshme dhe organike që 

ekziston mes tyre. 

Çështja e origjinës, moshës së 

polifonisë labe, sikurse e mbarë 

polifonisë popullore shqiptare, 

në kushtet e mungesës së 

dokumenteve historike, paraqitet 

mjaft e ndërlikuar. Me të janë 

marrë disa nga etnomuzikologët 

tanë. Ndërkohë, mjaft studiues 

të huaj, sipas rastit, në një masë 

më të madhe ose më të vogël, 

në mënyrë të drejtpërdrejtë 

ose të tërthortë, kanë trajtuar 

gjithashtu fillesën 

e polifonisë popullore në përgjithësi 

dhe të polifonisë së vendeve 

përkatëse në veçanti. 

Nga kërkimet e derisotme del 

që, në gadishullin e Ballkanit, 

kënga polifonike shfaqet si një 

kulturë muzikore karakteristike 

për shqiptarët, grekët; aromunët, 

bullgarët, maqedonasit, boshnjakët, 

serbët. 

Lashtësia e polifonisë labe, 

në rrethanat e mungesës së 

dokumenteve historike, mund 

të ndriçohet, para së gjithash, 

nëpërmjet hulumtimit të lëndës 

së gjallë muzikore. Që fillesa e 

saj është e një epoke të lashtë, 

këtë e tregojnë qartë, vetë 

tiparet kryesore individuale, 

ndërtimi i brendshëm etj. Kështu, 

për hershmëri flet afria që 

ekziston mes intonacioneve të 

këngës polifonike labe dhe atyre 

të të folurit njerëzor. Kuptimplotë 

është edhe fakti që intonacioneve 

të saj, si do të shohim, herëherë; 

na japin ndjesi të jetës 

blegtorale, si, p.sh., thirrje tipike 

barinjsh etj. 

Polifonia labe lidhet ngushtë me 

ndikimin që kanë ushtruar historikisht 

ndaj saj kushtet ekonomiko-shoqërore. 

Përshtypja akustike që krijon 

kënga labe mund të krahasohet 

me tingullin e këmborëve të 

bagëtive”. 

Ndikimi i jetës blegtorale dallohet 

qartë gjithashtu në muzikën 

popullore instrumentale labe. 

Faktorët shoqërorë që ndikuan 


mbi kulturën muzikore popullore 

labe janë, së paku, dy llojesh: 

martesore e zakonore në përgjithësi 

dhe të solidaritetit atdhetar. 

Labët kanë bërë e bëjnë 

me shumicë si martesa brenda 

fshatrave të veçanta, ashtu edhe 

jashtë tyre. 

Ata, si dje edhe sot, marrin e 

japin gjithashtu qoftë brenda, 

qoftë jashtë zonave të caktuara 

etnografike. Gjithsesi, martesat 

brenda fshatrave kanë qenë, 

përgjithësisht, më të kufizuara 

sesa ato ndërfshatare, kurse 

martesat brenda zonave, si 

rregull, gëzonin përparësi mbi 

ato ndërzonale. 

Është e qartë se faktorët shoqërorë, 

veçanërisht ata zakonorë, 

nuk mund të mos kenë 

ndikuar së brendshmi që të 

përftohej një kulturë muzikore 

e njësuar, me tipare intonativo-modale 

mbare labe. 

Labët kanë jetuar e jetojnë në 

një truall me male të larta, të 

ashpra e shkëmbore, me mungesë 

të ndjeshme bimësie, klimë 

në përgjithësi malore, me verë 

të freskët e dimër të ashpër, por 

vende-vende edhe mesdhetare, 

ku vera është e nxehtë dhe e 

thatë dhe dimri i butë e i lagët, 

duke u kufizuar në perëndim 

nga deti Jon. Ndikimi i kushteve 

të tilla natyrore reflektohet 

përsëri, sidomos, mbi këngën 

polifonike labe. 

Kënga shumëzërëshe labe 

duket se është ndikuar në 

një masë edhe nga bukuria e 

veçantë e natyrës bregdetare. 

Ndikimi i kushteve natyrore 

shquan gjithashtu në muzikën 

popullore instrumentore labe, 

homofonike dhe polifonike. Notat 

kryesisht lirike të saj, veç tjerash, 


PRANVERË 2017

nxiten edhe nga madhështia e 

natyrës sonë. Fyelli dhe culdyjarja 

si vegla tipike për të gjithë 

Labërinë, krijojnë përshtypje e 

lidhje të qarta të natyrës shqiptare. 

Në intonacionet muzikore të tyre 

shquhet me lehtësi bukuria e 

peizazhit tonë natyror, që jepet 

përmes botës shpirtërore të 

bariut. 

Labët, në të kaluarën, zhvillonin, 

përgjithësisht, një jetë artistike 

folklorike të veçuar, të mbyllur, 

konservatore, larg ndikimeve 

të mundshme të ndonjë kulture 

të huaj artistike. Një jetë të tillë 

e përcaktonin, deri diku, edhe 

kushtet natyrore. Në rrethanat 

e këtij veçimi, ata kanë mundur 

të rritin e zhvillojnë një folklor 

autentik. 

Kultura fshatare vendase ka 

qenë nëpër shekuj mjaft e 

mbyllur dhe, për pasojë, etnikisht 

më e pastër, më autoktone. 

Tiparet etnike origjinale spikatin 

më fort në kulturën fshatare. 

Kur vendi ynë ishte i përfshirë 

në Perandorinë e Bizantit, në 

kulturën tonë qytetare popullore 

ose reflekse u vunë re gjurmë të 

kulturës bizantine. Pas pushtimit 

osman u shfaqën mbi të ndikime 

orientale. 

Siç kanë pohuar studiuesit, në 

sistemin e qarkullimit të folklorit 

në kohën e sotme po përdoren 

gjerësisht edhe mjetet teknike 

moderne të informacionit, që 

kanë një efektshmëri të madhe 

transmetuese informative mbi 

përdoruesit e vlerave folklorike, 

pavarësisht nga niveli arsimor i 

tyre. 


Grupit polifonik ”Zëri i Bilbilit” Sarandë, 

dhe historia e tij 

Sinan Ahmeti 

sarandË, SHQIPËRI 

G 

rupi polifonik “Zëri i 

Bilbilit” Sarandë është 

krijuar në vitin 2002. 

Ai përfaqëson dhe 

propagandon vlerat artistike dhe 

historike të polifonisë, si një nga 

format më të hershme të muzikës 

popullore në Ballkan. 

Me koncertet e tij folklorike, ai 

ndihmon në transmetimin gojor 

dhe viziv të vlerave shpirtërore të 

krijuara nga populli nëpër shekuj. 

Gjatë kësaj kohe, grupi folklorik ka 

dhënë koncerte duke përfaqësuar 

Sarandën në festivalet folklorike 

në: Gjirokastër, Peshkopi, Kukës, 

Vlorë, Kosovë, Mal të Zi, Tetovë, 

Janinë, Korfuz, Hungari, Çeki, Sllovaki. 

Gjithashtu, ka dhënë koncerte 

në Sarandë, Ksamil, Delvinë 

dhe Përmet, vetëm dhe në bashkëpunim 

me grupet folklorike të 

Gjirokastrës dhe Delvinës, si dhe 

me solisten e Ansamblit Shtetëror 

të këngëve dhe valleve Mjeshtren 

e Madhe, Irini Qirjako dhe valltarët 

e Ansamblit me Mjeshtrin e Madh, 

Rexhep Çelikun. 

Grupi polifonik ”Zëri i Bilbilit” ka 

regjistruar dy koncerte në Televizionin 

Kombëtar të Tiranës. 

Më 3 dhjetor 2006, grupi Zëri 

i Bilbilit ka dhënë koncert në 

Televizionin Kombëtar të Tiranës 

“Saranda përmes këngës dhe 

monumenteve”. Në korrik 2009 

në TVSH u bë regjistrimi i dytë me 

titull ”Labia këngë që s’ka të dytë”. 

Në tetor 2011 në TVSH u bë regjistrimi 

i tretë televiziv ”Të këndosh 

mes bukurive”. 

Ai ka një jetë të dendur artistike 

në kalendarin artistik të qytetit 

të Sarandës. Në repertorin e tij 

përveç këngëve polifonike përfshihen 

edhe valle burimore nga 

trevat e Sarandës, si dhe valle 

të përpunuara me orkestrinën 

popullore. 

Përveç koncerteve, një nga objektivat 

e këtij grupi ka qenë prezantimi 

i librave dhe veprimtarive me 

përmbajte folklorike, sikundër 

ka qenë në qershor të vitit 2007 

promovimi i librit të studiuesit 

Veis Sejko për Eposin e Kreshnikëve 

etj. Në qershor 2013 grupi i 

fëmijëve 10 deri 13 vjeç ka marrë 

pjesë në festivalin ndërkombëtar 

në Izmir të Turqisë. 

Në 10 vitet e fundit, ansambli ynë 

ka dhënë me qindra koncerte 

me turistët e huaj, duke bashkëpunuar 

me shoqëritë turistike 

që operojnë në Sarandë, duke 

përcjellë te këta turistë vlerat folklorike 

të zonës sonë. 

Pjesë e këtij ansambli që prej 

vitit 2013 është dhe ansambli i 

fëmijëve të këngës polifonike dhe 

valles tradicionale. 

Çmimet dhe trofetë e marra 

Çmimi i parë në Festivalin e 

Këngës për Çamërinë Sarandë 

2007. 

Dy çmime në festivalin burimor 

në Mal të Zi 2009 për interpretim 

të mirë të melodisë me longar 

dhe valltarit më të mirë. Çmim 

i tretë në Kosovë. Çmim i parë 

në festivalin “Bylis Mallakastër 

2010”. Çmime speciale në 

Tetovë Maqedoni dhe dy çmime 

për interpretim të mirë të këngës 

dhe melodisë me longar 2010. 

Në shtator jemi vlerësuar me 

çmim special në festivalin e 

Drenasit 2010 Kosovë. Në tetor 

2010 u vlerësua me çmimin special 

në festivalin e Odës Dibrane 

për këngën humoristike ”Burri 

im portë më portë”. Në qershor 

2011, në festivalin e Çamërisë 

u vlerësuam me çmimin e dytë. 

Në festivalin e pestë të valles 

e këngës çame për interpretim 

me mjeshtëri të rrallë. Në nëntor 

2011 në festivalin e ”Odës 

Dibrane” morëm çmimin e tretë. 

Në qershor 2012 në festivalin 

“Bylis Mallakastër” çmimin e 

dytë për kontribut të shquar në 

zhvillimin dhe interpretimin e 

këngës polifonike. Në vitin 2012 

në 10-vjetorin e grupit shoqata 

“Labëria” e ka nderuar me 

diplomën “Mirënjohja e Labërisë 

për kontribut të shquar të pandërprerë 

në hulumtimin, lëvrimin 

e transmetimin e këngës polifonike 

labe, përçues te brezat e 

rinj pjesëmarrës e laurantë me 

çmime në festivale të ndryshme 

kombëtare brenda dhe jashtë 

vendit. 

Në tetor 2016 në festivalin “Bylis 

Mallakastër u vlerësuam me 

çmimin e dytë për kontribut të 

shquar në zhvillimin dhe interpretimin 

e këngës polifonike dhe 

çmim special për fëmijët për 

interpretim të lartë të brezit të ri. 

(Autori është Kryetari i shoqatës 

folklorike “Zëri i Bilbilit” 

Sarandë) 


PRANVERË 2017

LIBERTY CLEANING SERVICES 

Let us work while you unravel 

A fresh and clean environment offers more 

profitability to each business and attracts 

their customers. 

CONTACT US 

Email: info@libertycleaningnyc.com 

2123551120 

347 755 1486 

969 3rd Ave 3rd Floor 

New York, NY 10022 


Na birësoni!, 

Fëmijët e jetimoreve në Shqipëri 

Rozafa Shpuza 

shkodër, SHQIPËRI 

KUSHTET: 

JA KRITERET që DUHET Të PLOTëSOJNë 

APLIKANTëT PëR BIRëSIM 

1. Kërkesë për motivin e birësimit 

2. Aktin që provohet që aplikantët janë të përshtatshëm 

për të birësuar fëmijë, i cili realizohet nga autoriteti qendror 

apo organi kompetent në vendin ku fillon procedura. 

3. Të dhëna mbi gjendjen civile. 

4. Raport mjekësor dhe historia mjekësore familjare 

5. Analizat e HIV-AIDS dhe Hepatitit B. 

6. Vërtetim i gjendjes gjyqësore, 

7. Vërtetime të punësimit dhe të të ardhurave. 

8. Vërtetim i gjendjes ekonomike dhe sociale. 

9. Raporti psiko–social i realizuar nga autoriteti i shtetit 

pritës që konfirmon situatën e aplikantëve. 

10. Raportimi i kushteve të banimit i shoqëruar me fotografitë 

përkatëse 

Kryetari i Komitetit Shqiptar të Birësimit, 

Z. Genci Terpo 


PRANVERË 2017


Rugova, 

një tjetër natyrë 

e bekuar shqiptare 

FOTO: DRITON HYSENAJ 

Të verrat dëshpërimin po e la! 

Po kthehem të verrat, ku me hjeks repja lëvore, 

Më pa 

strajca si mbushej e si nxiheshin duert e vogla. 

Aty po këthehem,të “pusi i tepsisë” ku laheshim verave 

pa klina, cullak si gogla. 

Nana gëzueshëm 

faqësh të nesërmen m’ledhatonte 

kur kazani niste me vlu, 

e zhgunat e bardhë n’lëvore verri m’u nxi. 

Aty po kthehem 

dëshpërimit tim pikë me i vu. 

Po kthehem të lum i bardhi, 

n’pranverën e gurgullimës time e të tij, 

ku hitha për laknorë, shkojshim me mbledhë. 

Ta shoh n’valët e çmenduna at Çunin si cungun 

që tue kalue lumin e turbullt, nga vigu ra 

e notoi bashkë me hithat e laknorit drejt qytetit 

Artist nji ditë m’u ba 

Të verrat po kthehem, 

Aty deshpërimin tim po e la! 


PRANVERË 2017

FOTO: nËntor oseku 


Zoja e Shpendi 

( kur kositen livadhet) 

Rrehi defi e hollë jehoi kanga 

E Zoja me Shpendin dolen me kcy 

Asaj kamtë i dridheshin e këtij zemra 

Pshtjellci tundej sa herë ndrrohej kama 

FOTO: VLORA NIKÇI 

Ky i sillej si grethi e me sy dojke me çky’ 

Asaj duert e holla i fluturojshin si rrema 

Këmisha n’gjyks i fryhej e shtati thehej 

E djalin se kqyrke me sy 

Thektë e shamisë ia puthshin gushën e buzën 

Shpendi 

N’tojen e pshtjellsit dojke më çpërthy 

FOTO: OSMAN KELMENDI 

Oh sa fort tundej Zoja n’ato kamë 

t’ bardha 

Oh sa fort digjej veç m’e shitue 

Me shtrengue Shpendi njiherë të beli 

E kërshave me fluturue 


PRANVERË 2017

Ecje e plakun 

( elegji ) 

Dojsha rrugë natën me marrë 

Mjegullave me ecë me kamë t’moçnueme 

N’ulërima ujqish m’u shtri me hijen time 

Me fjetë e mos m’u çue 

Dojsha natën rrugë me marrë 

Me hijën n’shpinë prrojet me i shalue 

M’u la me zana e m’u puth me hanën 

Me fjetë e mos m’u çue 

Dojsha mjegullave me kamë t’plakuna me ecë 

Çetave zanat me i ni tue knue 

N’shpellë t’ujkut m’u përkund e me fjetë 

E kurrë mos m’u çue 

(Poezitë nga Çun Lajçi) 

FOTO: Nëntor Oseku 


ALBANIAN - AMERICAN 

C U L T U R A L F O U N D A T I O N 

ALBANIAN - AMERICAN 

C U L T U R A L F O U N D A T I O N 


PRANVERË 2017 

Eu- 

200 High Point Drive, PH-3 

Hartsdale, NY 10530 

917-363-9900 aacforg@aol.com 

rope: 5 € / USA & Canada: 5$ / England: 5£ / Albania: 200 lekë / Kosovo, Macedonia,

VOTRA_nr3_finale

You also want an ePaper? Increase the reach of your titles

Delete template?

Save as template?