Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
Gonzalez<br />
71<br />
<strong>Isang</strong> Pahambing na Pagtingin sa mga Akademya<br />
ng <strong>Wika</strong> sa Ibáng mga Bansa<br />
Salig sa kasaysayan, posible na magkaroon ng wikang pambansa nang walang ahensiyang<br />
namamahala o nangunguna sa pagpapaunlad ng gayong wika. Ipinalalagay kong ang mga<br />
pinakahalimbawa ay ang Great Britain at ang Estados Unidos na hindi kailanman nagkaroon<br />
ng akademya. Gayundin ang Germany. Samantala, mayroon táyong bansang tulad ng<br />
France na may napakamakapangyarihan, mapanghimok, at maimpluwensiyang Académie<br />
Francaise. Mayroon ding Spanish Academia na mula pa noong ika-17 siglo ngunit hindi<br />
kasinlakas sa French Académie. May malapit sa atin, gaya ng ating mga kapitbahay sa Asia:<br />
Nariyan ang Dewan Bahasa dan Pustaka ng Malaysia, ang Lembaga Bahasa ng Indonesia.<br />
Kapuwa makapangyarihang ahensiya ang mga ito, nagsasapamantayan at nagkokodipika<br />
ng Malay; may gawaing pagsasalin at diseminasyon; gumagawa ng elaborasyon ng wika<br />
sa pamamagitan ng mga terminolohiya o yaong tinatawag niláng “istilahs”; nangangalaga<br />
sa pagiging dalisay ng gámit. Samantala, may kaparehong akademya sa Thailand, na ang<br />
impluwensiya ay waring kakaunti lámang. Ang Singapore ay walang tunay na akademya.<br />
Mayroon táyong Surian ng <strong>Wika</strong>ng Pambansa, gumagawa ng mga gampanin ng isang<br />
akademya. May isang departamento ng wika sa Ministri ng Edukasyon ng People’s<br />
Republic of China na siyáng nangangasiwa sa diseminasyon at elaborasyon ng pû tõng<br />
huà (o ng Unibersal na <strong>Wika</strong> o ng Istandard na <strong>Wika</strong>ng Peking), na lalong kilalá bílang<br />
Mandarin sa mga hindi Marxist.<br />
Ang nakatatawag-pansin tungkol sa mga akademyang ito ay ganito: na sa pagtupad<br />
sa kaniláng mga gampanin túngo sa pagpapaunlad ng wika (hindi na pagpilì o pagbuo<br />
kundi estandardisasyon, diseminasyon, at elaborasyon), ang ilan ay tuwirang nása ilalim<br />
ng pamahalaang sentral bílang mga hiwalay na ahensiya o kayâ’y bahagi ng Ministri ng<br />
Edukasyon. Ang Surian sa Filipinas ay lagi nang nása ilalim ng Kagawaran ng Edukasyon,<br />
hindi ito naging awtonomo. Samantala, ang French Académie at ang Spanish Academia ay<br />
malayà at hindi napailalim sa Ministri ng Edukasyon. Ang ating mga kapitbahay sa Asia ay<br />
tulad natin: ang kaniláng mga akademya ay bahagi ng Ministri ng Edukasyon.<br />
Sa kayarian, ang gayong estruktura ay may mga bentaha at desbentaha. Ang<br />
bentahang nakikíta ko sa pagiging awtonomo ay hindi silá nakatali sa mga problemang<br />
burukratiko ng Ministri ng Edukasyon; maaaring tingnan sa pambansang perspektiba at<br />
tingnan ang pagsisikap sa estandardisasyon, diseminasyon, at elaborasyon, sa holistikong<br />
pananaw at hindi lámang sa punto ng sistema ng edukasyon, na maaaring makalikha ng<br />
makitid na pagtingin sa mga gawain at mga paraang kailangang gawin upang maisagawa<br />
ito. Ang naiisip ko ay ang pagkawaglit sa sistematikong paggámit ng midya sa diseminasyon<br />
ng Pilipino sa nakalípas dahil lámang sa ang Surian ay walang pakialam sa midyang<br />
pangmadla. Sa kasalukuyan, nakikinita ko ang natatanging oportunidad para sa Kagawaran<br />
ng Impormasyon, ng National Media Production Center, at ng Surian na magtulungan,<br />
bukod pa siyempre, sa kasalulukuyang kooperasyon ng Kagawaran ng Edukasyon at Kultura<br />
at ng Surian. Sa kabilâng bandá, nakikinita ko rin ang bentaha ng pagkakaroon ng mga<br />
network ng komunikasyon gaya ng iniharap ng Ministri ng Edukasyon para sa mabilis
Change language