Create successful ePaper yourself
Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.
40<br />
Pagdevelop ng <strong>Wika</strong> at Edukasyong Pangwika<br />
preperensiya? Alin sa mga nagsasalungatang sistema ng paglalapi—halimbawa Tagalog,<br />
Sebwano, Ilokano, Pampango—ang dapat na gamítin? Paano at gaano katagal na maisusulat<br />
ang panitikan ng naturang wikang sintetiko at maging bahagi ito ng búhay at kultura ng<br />
isang di-umiiral na komunidad ng mga tagapagsalitâ (ang komunidad ng pinaghalong<br />
wikang pambansa)?<br />
Ang gayong uri ng wika ay walang ugat; walang masasabing tagapagsalitâ. Walang<br />
retorika ni idiyoma; walang panitikan. Ang <strong>Filipino</strong>, na umusbong sa gayong sistema ng<br />
inhenyeriyang pangwika ay walang kultura. Nakatakda itong mabigo gaya ng Esperanto,<br />
Volapuk, at ibá pang wikang artipisyal.<br />
Sa kabilâng bandá, nagdevelop nang malayo at malawak ang Pilipino mula sa<br />
nanayunin at masunuring Tagalog sa pagsisimula ng proyekto para sa pagdevelop ng wikang<br />
pambansa, túngo sa isang masigla at kosmopolitang wika sa kasalukuyan. Ang Pilipino ang<br />
naging midyum ng Pop-Tech na lumalaganap nang walang tulong sa sistema ng edukasyon<br />
lalo sa tinatawag na paaralang teknikál na yamot sa paggámit ng Pilipino sa matematika,<br />
agham, at teknolohiya. Nagsimula ang intelektuwalisasyon ng Pilipino sa mga paaralan sa<br />
pagpapatupad ng edukasyong bilingguwal, kahit pa sa matamlay na pagpapatupad nitó. Ang<br />
pagpipilit na ang Pilipino ay 100% Tagalog ay pagbubunyag ng malinaw na kamangmangan<br />
sa kalikasán ng isang buháy na wika.<br />
Ang posisyon ng mga kampeon ng multilingguwal-na-<strong>Filipino</strong> ay hindi sinususugan<br />
ng kasaysayang pangwika. Ni hindi ito mapananatíli ng lohika at praktika. Walang mahusay<br />
na iskolar o edukador na magsasagawa ng gayong kalokohang ipinangangalandakang<br />
mainam at dakila ng mga anti-Pilipino.<br />
Ang “paghahalo” o “amalgamasyon,” kung mayroon nga nitó, ay makikítang resulta<br />
ng pagpapayaman at pagpaparami ng bokabularyo, at sa gramatika sa ilang pilîng kaso. Ito<br />
ang naganap, at patuloy na nagaganap, dahil dinamiko ito, sa Ingles, Niponggo, Russian, at<br />
ibá pang mauunlad na wika.<br />
Mayroong isang mahalagang pagdevelop na nais naming itawag sa inyong pansin.<br />
Ito ang paghain sa Batasang Pambansa ng Parliamentary Bill No. 7199 na inakda ni<br />
MP Pacificador at sampu pang MPs. Ang panukalang ito ay pagpapaliwanag ng idea ni<br />
Demetrio Quirino Jr. Ang interesante sa panukalang-batas ay ang probisyong nagsasaad<br />
na: “The Commission shall take steps to develop a common national language to be known<br />
as <strong>Filipino</strong> with Pilipino as the nucleus…” (Sek. 7). Ang katwiran sa pagkambiyo ng mga<br />
nagpanukala kasáma sina Quirino Jr at Co. ay nasasaad sa talâng paliwanag ng panukalangbatas,<br />
na: “To hasten the development of the national language, Pilipino has to be the nucleus<br />
because it is now widely spoken and it is estimated that at least one-half of our population<br />
can articulate in Pilipino.” (Amin ang diin.) [Tala: Ang estadistika, hindi kinakailangang<br />
mula sa SWP, ay nagpapakíta na mahigit 77% ng mga Pilipino ang nakauunawa at<br />
nakapagsasalitâ ng Pilipino.]
Change language