23.07.2017 Views

Isang-Sariling-Wika-Filipino

Create successful ePaper yourself

Turn your PDF publications into a flip-book with our unique Google optimized e-Paper software.

126<br />

Ang Gramatikang <strong>Filipino</strong><br />

(OP) ng KWF, ang tunog na ito ay kinakatawan ng tuldik patuldok sa ibabaw ng letrang e<br />

(ë). Tingnan ang marami pang halimbawa sa ibáng W1:<br />

Mga Dagdag Tunog (OP)<br />

Patinig pëpët (schwa / ə/ (Eng) / ë<br />

(OP)<br />

N.B. Maraming katutubong wika ng Filipinas ay mayroong patinig pëpët.<br />

“ëën” (oo) [Kuyunon]<br />

“utëk” (brain) [Pangasinan]<br />

“sëlëd” (loob) [Kinaray-a]<br />

“Tëduray” (wikang South Cotabato)<br />

“wën” (oo) [Ilokano]<br />

“tëlo” (tatlo) [Mëranaw]<br />

“gawëd” (ikmo) [Kankanaëy]<br />

Pigura 7. Ponema: OP schwa<br />

Dahil sa ebidensiyang ito sa mga W1 ng Filipinas, lumawak na ang ponemang<br />

hanay ng wikang pambansang <strong>Filipino</strong> mulang lima, ngayon ay anim na (Pigura 8):<br />

Pigura 8. Ponema: Tsart ng Patinig<br />

Ponema: Katinig. Ang bílang ng mga isahang tunog katinig ng <strong>Filipino</strong> W2 ay 19. Tingnan<br />

ang Pigura 9 na naghahanay ng mga katinig ayon sa kaniláng lugar ng artikulasyon sa<br />

aparatong bokal sa bunganga:<br />

Pigura 9. Ponema: Tsart ng Katinig

Hooray! Your file is uploaded and ready to be published.

Saved successfully!

Ooh no, something went wrong!