Isang-Sariling-Wika-Filipino

Delima
123
Sa programang MTB-MLE na kasalukuyang pinatutupad ng DepEd sa buong
kapuluan, ang Filipino ang pinipilìng asignaturang mother tongue (MT) sa mga konteksto
na malawak ang pagkakaibá-ibá ng mga wikang umiiral (“Linguistically diversed context”).
Ito ay ayon sa datos ng saliksik ng Assessment Curriculum and Technology Research
Centre (ACTRC) at ng Unibersidad ng Pilipinas na nagpakíta ng resulta ng pangalawang
bahagi ng kaniláng ginagawang pagtatáya ng pagpapatupad ng programang MTB-MLE
sa Filipinas (Pigura 3).
Pigura 3. Estado ng Filipino sa MTB
Sa midya, ang tunay na anyo ng pinayamang Filipino ay nakikíta sa mga gumagámit
nitó na mga di-katutubong Tagalog. Sa isang DZMM Teleradyo headline, sinipi ang ganito
(Pigura 4):
Bautista sa ‘dugyot’ na tanggapan ng COMELEC: No excuse
(Twitter, 22 Hulyo 2015)
[N.B. Lumabas din ang salitâng “dugyot” (Ilk) sa pag-aaral na “Emerging Filipino
Academic Variety as Interlanguage among Native and Non-Native Speakers”
(Delima, 1993); “eh butbut na nga, butbut pa ang jacket. Butbut na nga, dugyot
pa.” (Tag respondent)]
Pigura 4. Filipino sa Midya
Sa nasipìng headline, ginámit ang “dugyot” na isang salitâng Ilokano, bagaman
may pag-aalangang malayang ilahok sa gámit Filipino kung kayâ sinipi. Ganito na ang
nakítang anyo ng Academic Filipino Variety sa Lungsod Baguio noon pang taóng 1993
(Delima, 1993). Nailalahok ang katangian ng mga rehiyonal na wika sa paggámit ng
mga di-katutubong Tagalog sa Filipino bílang lingua franca. Taliwas sa sinasabi ng mga
lingguwistang pangkasaysayan, natural na proseso ito sa konteksto ng tagpuang wika. Wika
nga ng mga eksperto sa mga teorya ng tagpuang wika:
[C]ontact is the sole source of language variation and change…where contact
is very intense, typologically significant contact-induced changes may occur:
borrowed basic vocabulary, borrowed phonology and phonetics in native